No. 5200
Maandag 22 September 902,
27 ste Jaargang
4
i
)ag6laóvoor cföooró* en Suuió^Collanó.
12.
Het nieuwe jaar.
Sta gevolgen van een
miséaaó.
BUITENLAND
ABONNEMENTSPRIJS.
PRIJS DER AD VERTENHEN.
FEUILLETON.
Zwitserland.
Rusland.
Engeland-
Duit8ohland.j
Frankrijk.
era
a
lite
..'60
V ;of
'Si to
1.50
kilo
neu
7.50
7.25
a2D
wel,
1.25
Kg.
«tig
met
»er
lan-
ug.
den
NIEUWE MIAMI PRINT.
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1,40
Voor het buitenland c 2,80
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteur-Uit ge v er, W. KÜPPERS.
BUREAU: St, Jansstraat. Haarlem
MNI1XND
Van 16 regels
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
50 Cents.
7V«
AGUE ma NON AOITATB
Hoofdagenten voor liet Buitenland: Compagnie Génerale Publicité, Etrangère
G.L. DAÜBEfy Co JOHN., B. JONES Succ. Paris 31 bis Faubourg Montmartre
Toen het vorige jaar het Christelijke
Ministerie de nieuwe vierjarige Regee-
ringsperiode opende, geschiedde dit met
eene belangrijke Troonrede, waarin naast
eene duidelijke beginselverklaring een vrjj
uitvoerig werkprogram te vinden was. Wie
zich echter verbeeldde, dat dit program in
een jaar zou afgewerkt worden, moestal
eene buitengewone arbeidskracht bij het
Ministerie en het Parlement verondersteld
hebben. Algemeen was dan ook het ge*
voelen, dat in het algemeen werd aange
geven, wat in het vierjarige tijdperk
zoude afgedaan worden. Bjj het einde
van het eerste jaar gat dan ook de Pre
mier in de Sluilingsrede te verstaan, wat
afgedaan was, grootendeels onafgewerk
te nalatenschap van het vorige Ministerie
en in de Openingsrede krjj gen wjj het
ljjsfje van wat wjj in het volgende jaar
te wachten hebben. Eene herhaling
der beginselverklaring zoade daarin on-
noodige ballast zjja geweest en de Troon
rede hernam daarom haren ouden, za-
kel ijken vorm.
Of zoo'n Troonrede heel veeltebetee-
keneu heeft In zéér vele gevallen
niet. Zoo'n enkelen keer komt er wel eens
eene, die inslaat, door de een of andere
beteekenisvolle zinsnede, door de aankon
diging van 'den een of anderen maatre
gel, dien men verwacht of gevreesd had.
Tot die inslaande Troonredenen behoort
deze niet. Veel bijzonders vertelt zjj niet,
en had zjj ook niet te vertellen. Wat zjj
b eloott, was gedeelteljjk nu of in het
volgende jaar verwacht. Wat zjj weglaat,
daarop kan m en vermoedelijk het volgen
de jaar rekenen. Waren de betrokken
Ministers van Justitie en Financiën nog
niet gereed met hun arbeid, dat de rege
ling der administratieve rechtspraak en de
invoerrechten nog zjjn uitgesteld Het kan
ons niet toeschjjnen, dat de eerste zjja
lievelingsproduct zoude hebben laten va
ren, noch dat de tweede de hoogere uit
gaven door verschillends bepal ogen de
sociale wetgeving vereischt, zoude kunnen
bestrjjden, zonder verhooging ot invoe
ring van inkomende rechten voor testel
len.
Maar ook met weglating dezer beide wets
ontwerpen, die ontegenzeglijk veel arbeid en
voorbereiding vorderen, zjjn de Ministers
van Fiuauciëa en Justitie voor het vol-
gende jiar niet vau arbeid verschoond.
Het «karakteristieke voor dit Minis'erie
in d-ze wetsontwerpen is; deafscha&iag
dór SiaatUoterjj en het indiei en van
wetsontwerpen betreffeode het houden
{Vervólg).
i«4
Toen zjj, bjj het einde van den kerkdienst
moest opstaan om haar vader te volgen, was
het'haór alsof haar beeüen weigerden haar te
dragen. Zg wankelde. Ns( een laatsten bl k
vol angst wierp zij door de kerk.
Niets I
Hector de Mauvrat vertoonde zich niet.
Yvon Kernadec merkte haar verwarring op.
Terwjjl hjj haar arm nam, zaide hjjWat scheelt
er aan,' mijn dochter, zjjt gjj ongesteld
Joënnic trachtte zich te beheerschen.
Neen, vader.
Waarop wacht ge dan?
Inderdaad, het meisje scheen er niet tor te
kunnen besluiten, de kerk te ver'aten. Bet
was alsof haar voeten aan den grondgenageld
waren.
antwoorddeNiets vader,
Kom dan.
Zjj volgde haar vader, de oogen achterwaarts
gericht, met wankelende schreden.
on Kernadec was gewoon vroeg ter raste
te gaan. Hjj at veel, had een moeieljjke spjjs
van loterijen. Dat het Ministerie bij
de afschaffing der Staatsloterij niet op
den onverdeelden steun der geheele rech-
terzgde zal kunueu rekenen, is vrjj wel
zeker, tenzjj het zich bepale tot de der
ving der winst, die voor den Staat uit de
Lotery voortvloeide en die toch van zoo
groote beteekenis niet was.
Behoudens herziening van enkele straf
bepalingen in de militaire rechtspleging
worden marine en oorlog in de Troonrede
met volkomen stilzwegen bedeeld. Hadden
zij ten vorige jaren hun aandeel ruim ge
noeg toegemeten gekregen
Niet zoo de Ministerie's van Koloniën,
en Waterstaat, Handel en Njjverheid, die
elk ook een min of meer belangrjjk aan
deel uit de bedeeling ontvangen maar
het groote, het leeuwenaandeel bljjft aan
het Ministerie vau Binneulandsche Zaken,
dat met eene reeks van belangrijke wets
ontwerpen op het Ijjstje staat.
Op den voorgrond treedt daarbjj de af-
deeling; Onderwys, en niet ten onrechte.
Reeds jaren wachten Hooger en Middel
baar onderwjjs op betere regeling. «Meer
dere vrijmaking» heet bet in de Troon
rede en het dient gezegd, dat de Premier
van die karakteristieke uitdrukkingen
weet te gebruiken, die veel zeggen, veel
te denken en te vermoeden geven. Wat
hij zoo heel precies bedoelt, zegt bjj ge
woonlijk niet in ééneD. Dat zal men la
ter wel zien. Dat een Staatscommissie za
benoemd worden om eene betere aanscha
keling voor te bereiden tusschen de ver
schillende deelen van bet onderwjj?, is een
wjjze en noodzakelijke maarregel. Van
harte wenschen wjj die Staatscommissie
veel organiseerend talent, veel geduld en
veel volharding toe, want haar wacht een
vrjj moeielijke taak en aan gewenschte,
zoowel als aan ongevraagde adviezen van
velerlei zgde zal het haar niet ont
breken.
Dat het Vakonderwgs op bjjzondere wjjze
verzorgd zonde worden was, na de reizen
van dr. K u j p e r in het Buitenland en
zjjn onderzoek in dezen in den vreemde
te verwachten. Ook dat de pensioneering
der bijzondere [onderwijzers en die der
weduwen van alle onderwjjzers eene beurt
zoude krijgen, maar watous zalverwon-
deren is, of de Instituteurs, wier scholen
als winstgevend bedrjjf worden aange
merkt en buiten Rijkssubsidie bljjven,en
die voor een paar jaren een Vereeniging
oprichtten vooral met het doel om te ver-
krjjgen ook op zekere voorwaarden met
hun personeel in die Pensioenwet te wor
den opgenomen, in deze zaak zullen ver
hoord worden. Voor het voortbestaan hun-
vertering en na het diner v el hjj meestal in
slaap, soms op een bank in den tuin, of ook
wel op een rieten fauteuil op het terras, aan
de zee, waar hjj zooveel van hield. Wanneer
Joënnic echter zag, dat zjjn oogen dichtri len,
dan dwong zjj hem op te staan.
Ga naar bed, vader, zeide zjj dan, daar
zult gjj beter slapen dan hier in de open lucht.
Somtijds gehoorzaamde Yvon Kernedec, wan
neer hjj niet te veel door den slaap werd o ver
mand. Hij stond dan met moeite op en ging
met zware, loome schreden naar zijn kamer,
waar hij zich haastig on kleedde, op zjjn bed
neerviel en terstond insliep, en dan kon de
storm loeien, het kasteel had steen voor steen
kunnen worden afgebroken, het kanoD had on
der zjjn vensters kunnen balderen, niets zou
in staat geweest ziju hem uit zjjn zwaren slaap,
waarin hjj gedompeld was, te doen ontwaken.
Dien Zondagavond had Joënnic meer haast
dan gewoonlijk om haar vader te verwijderen".
In den namiddag had zjj gemeend de boot van
Hector de Mauvrat voor het kasteel te zien
kruisen, zjj had zich verzekerd.dat hij haar
niet vergat, zjj verwachtte iets, zjj wist
niet wat, een teeken van den geliefde.
Het was zacht, bjjna warm weer, ondanks de
avondkoelte die uit zee woei en de oude
Yvon zat op zjjn rieten f uteuil, die kraakte
onder zjjn gewicht. Hjj scheen zeer slaperig,
had met buitengewone eetlust gedineerd, zjjn
breed gezicht was hoogrood gekleurd en om
gemakkeljjker 'adem te halen, had hjj zijn
hemdsboord los gemaakt en nu lag hjj gemak
kelijk,.half slapend, achterover in zijn fauteuil
ner inrichtingen van onderwjjs is dat een
zéér belangrjjke kwestie.
Beperking van den vaccinedwang vin
den wij wè!, een wet op de Zondagsrust
uiet in de Troonrede. Maar men kan Gok
niet al'es in één maal afdoen. De lieden,
die op beide zaken zoo erg gesteld zijn,
moeten maar denkeu Wat in een goed
vat is, verzuurt niet.
Eu last not laest, naast nog een paar
zaken van mindere^beteekenis«de ver
vanging der arbeidswet,» als voortwer
king aan de sociale wetgeving,
Wie zegt, dat de schotel niet goed
voorzien is, is al zeer moeiel pk te be-
vred'gen en wie het gerecht niet van een
Chiisteljjk Ministerie afkomstig rekent,
kon zich wel eens blijken te vergissen.
Vooral op het gebied van onderwijs zal
de Minister van Binnenlaodsche Zaken
zjjn Christelijke beginselen niet onder
.stoelen of banken steken en evenmin
de gelijkgerechtigdheid van openbaar
en bjjzoDder onderwjjs niet uit het oog
verliezen.
Zoo staan wjj dan met dit program
ma, dat aan inhoud en belangrijkheid er
volstrekt niet armoedig uitziet, aan het
begin van een nieuw regeeringsjaar.
I Wat zal de Premier bjj de Sluitings-
jrede op het lijstje der afgedane zaken
kannen zetten Alles is bjjna niet te
verwachten, véél wel, indien de ver
schillende partijen in de Tweede Kamer
met den goeden wil bezield zjjn samen te
werken om op te bouwen en niet toege
geven worde aan den lust tot afbreken
en tegenhouden.
Het Internationaal Vrijmetselaars -Con
gres te Genève, heeft Woensdag de vraag
besproken of de vrouwen in de vrijmet
selaarsloges als leden mogen aangeno
men worden. De vertegenwoordigers van
het Groot-Oosten van FraDkrjjk hebben
er zich tegen verzet en het Congres heeft
zich onbevoegd verklaard, over deze vraag
een oordeel uit te spreken.
Bg feestelijke gelegenheden worden
vrouwen in de Loge toegelaten.
Grootvorst PaulAlexandrovitcb,
oom van den Czaar, heeft de vrouw van
een ingenieur te St. Peterburg, mevrouw
Piste Ikorst, opgelicht. De veront
waardiging in de voorname kringen van
St. Petersburg is groot en de Czaar zelf
moet woedend" zjjn over het gedrag van
den Grootvorst.
De Shah heeft de Russische ma-
noeuvres bjj Kursk bggewoond en na af-
Joënnic kwam bij, hem.
Ge valt in slaap, vader, zeide zjj
Weluu wat zou dat?
Ge zult kou vatten.
Van avond?
De wind is koel.
G kbeid.
Ik verzeker u, dat het niet gezond is
in de open lucht te slapen
Ik slaap niet, laat mij een weinig lucht
scheppen
Dat wil ik we', maar over vijf minuten
zult ge slapen.
Ge zult zien van neen',
Ik wed van ja.
Kom, laat mij met rust.
Joënnic duride er niet verder op aandrin
gen. Zjj naast haar vader zitten, met de
oogen naar Préfailles gericht.
Nog geen_ vjjf minuten had zij daar geze
ten, toen zjj op zee een licht zag, dat schit
terde als een ster.
Zij herkende het terstond, het was zjjn licht,
het licht der liefde.
Zjj was niet vergeten, men beminde haar
nog.
Toeh maakte een ongerustheid zich van haar
meester.
Zij keerde zich tot haar vader.
Hjj lag achterover, met open mond en ge
sloten oogen.
Ziet ge wel, vader zeide zij.
Wat zeide de dikke man, terwijl hij
eensklaps opsprong.
Gjj slaapt reeds.
loop daarvan met czaar Nicolaas ge
tafeld. De beide vorsten hebben elkander
toegedronken en getoast op de vriend
schappelijke betrekkingen tusscben bet
Russische en het Perzische Rjjk.
Aan de Times wordt uit Zwitserland
gemeld, dat Lord Sal i s b u r y ernstig
ongesteld in zjjn hotel te bed ligt.
Vreeseljjk ruw weder heersckt in het
Harzgebergte waar talrjjke aardschokken
zjjn gevoeld. Terzelfder tjjd woedde er
een onweder en hagelslag vergezeld met
een sneeuwstorm.
De Duitscbe toltarief-sub-com-
missie is gisteren bgeeDgekomen om ver
anderingen aan te brengen in de eerste
lezing van het wetsontwerp en voor
stellen voor een tweede lezing in te
dienen, waarin allereerst het tarief en
daarna de tariefwet behandeld zal wor
den de zitting daarvoor zal Maandag
plaats hebben.
Aan de Berlgnsche bladen is du
een officieele mededeeling gedaan dat de
Bóeren-Generaals in het begin van Octo
ber een vjjfdaagsch bezoek aan de Duit-
schs hoofdstad zullen brengen. De heer
L u c k h o f f, het vrjj-conservatieve lid
van den Pruisischen Landdag, treedt op
als voorzitter vau. da commissie van ont
vangst.
vDe dichter Ernst von Wilden-
b r u c h zal de generaals in het hotel
begroeten. Op het programma komen o.
m. voor een feesteljjke bjjeenkomst van
den Boeren-hulphond, waarin de beeld-
honwer Siemering de generaals
een eeregeschenk van 200 000 Mark
voor hun volk zal aanbieden, en een
openbare bjjeenkomst in de Philharmo
nic, waarin de Bosren generaals zullen
spreken.
In de Woensdag gehouden zitfing van
het socialisten-congres te Munchen werd
het rapport gehoord van den afgevaar
digde R o s n o w over de parlementaire
werkzaamheden van de socialistische
groep in den Rjjksdag. Rosnow con
stateerde dat de socialisten tot de obstruc
tie in de commissie voor douanetarieven
niet hun toevlucht behoeven te nemen.
De tegenstanders wenschen deze onder
handelingen op da lange baan te schui
ven. Indien echter de agrarië-s de be
sprekingen willen beperken om ze gelei-
deljjlc in den doofpot te stoppen, zullen
de afgevaardigden aan de obstructie deel
nemen. De laatste parlementszitting heeft
niets uitgewerkt. De pogingen van de
socialist sche afgevaard'gden om een amen
dement in te dienen op het liberalisme
in de wet op de koopvaardg enden kin-
derenarbeid hebben schipbreuk geleden.
Enkele afgevaardigden waren voor het
samenstellen van een wetsontwerp waar-
bjj de arbeidsduur op acht uur bepaald
wordt. Op raad van Fischer werden
deze voors'ellen teruggenomen daar alle
streven thans gericht moet zjjn op het
Het is waar.
Ga deedt beter naar bed te gaan, hier
zult ge kou vatten en dan zjjt ge ook zoo
slecht geluimd als men u wakker maakt.
Yvon stond langzaam op.
Misschien hebt ge geljjk, mompelde hij,
ffn wat gaat gjj doen
Ik ga ook naar.bed.
Dat is goed, laten wij gaan slapen. Ik
verlang inderdaad naar bed.
De grjjsaard gisg naar zijn kamer, die even
als die van Joënnic, op de zee uitzag, maar 1
in den linkervleugel van het kasteel was.
terwjjl die van het meisje zich in den rechter
bevond.
Joënnic bracht haar vader tot op den drem
pel van zjjn kamer en keerde toen naar het
balcon terug.
Het licht was te Préfailles in zee gestoken
en naderde langzaam het kasteel.
Joënnic had zich niet vergist, het licht
was inderdaad van de boot van baar ire
liefde.
Het meisje ging naar haar kamer, stak
licht aan en opende het venster, daarna leunde
zij er mt, met de oogen op het licht geves
tigd, brandend van Terlangen.
De lucht was helder, donker blauw, met
millioenen sterren bezaaid.
He zee was kalm, ternauwernood hoorde
men haar golven, die kabbelden als die van
een beek tegen de rotsblokken aan het
strand,
Overal stilte, kalmte, rust.
Geen ander licht op het water dan dat
schipbeenk doen ljjden van de douane
tarieven, die het Tolk zouden uitmerge
len.
De liberale afgevaardigde der Franscha
Kamer, de heer Lefas, heeft in eene
openbare vergadering te Fougères ver
klaard, dat de minister-president Com
bes de vervolging tegen de religieusen
zal voortzetten en dat 't hem spjjt niet
alle gasthnizen te kunnen sluiten waarin
religieusen hun liefdewerk uitoefenen.
Dus om de zusters te kunnen verjagen,
zou Combes niet aarzelen meer dan
300.000 zieken en hulpbehoeftigen, dis
thans in de Fransche gasthnizen ver
pleegd worden, aan hun lot over te laten.
Uit de brieven te Parjjs ontvangen
van het eiland Martinique valt op te
merken, dat men den lsten te Fort-de-
France nog geen geheel overzicht over
den omvang van den ramp kon hebben.
De nieuw gekozen afgevaardigde voor
Martinique Clément zjjn voorgan
ger kwam bg de ramp van Saint Pierre
om het leven ontving o. m. een brief
waarin het aantal dooden op 2500, wordt
geschat en dat der gewonden op 15.000
waarvan slechts de helft in het leven zon
kunnen bljjven. Ook ontving hg een
schrgven van den burgemeester van Fort
de-France, Sévsre, die als het wensehe-
ljjkste noemt, dat een Ijjn worde getrok
ken van Le Carbet naar Le Lorrain an
dat alles wat noordeljjk daaraan is ge
legen, wordt opgegeven. De ongelukkigen
die naar het zuiden vluchtten, zonden
moeten worden gebruikt om Btraat- en
spoorwegen aan te leggen en misschien
een nieuwe haven te bouwen in plaats
van die van Saint Pierre ;Le Francois zon
das» r voor de gunstige plaats zjjn. De bur
gemeester ziet echter met zorg aanko
men, dat de vluchtelingen de arbeiders
uit het zuiden van het eiland concurren
tie zullen aandoen het land is reeds
zwaar genoeg beproefd om nog een cri
sis in de arbeidsloonen te kannen ver
dragen.
De afgevaardigde Clément zal in
de Kamer de noodige credieten aan
vragen om Martinique volgens de aan
wijzingen in den brief te reorganiseeren.
Da Fransche Kamer van Afgevaar
digden wordt den 14n October a. s. ge
opend.
De Fransche postambtenaren, 19000
personen, vertegenwoordigd door 300
gedelegeerden, hebben dezer dagen op
de arbeidsbeurs te Parg's, evenals de
Engelsche te Londen deden, Congres ge
houden. En ook daar is met name op
verbetering van de finaDcieele positie der
ambtenaren aangedrongen.
De heer Cattanes, vice-presi
dent van de Fransch-Italiaansche Bank
is te Tarjjn in hechtenis genomen, in ver
band met ontdekte knoeiergen en mea
beschouwt dit als een teeken, dat de ge
rechtelijke autoriteiten volledig licht over
die zaak willen verspreiden.
De heer Robert de Caix schrjjft
in het Journal des Débats, naar aanleiding
van Hector. Het naderde steeds, thans snel
ler, nadat de roeier het licht uit het venster
van Joënnic had gezien.
De beide lichten schenen elkaar aan te zien
en tot elkaar uit de verte te sprek n ale twee
levenden.
Yvon Kernadec moest sedert lang slapen.
Joënnic was alleen, vrjj, kon zich aan haar
gedachten overgeven en met kloppend hart
de bewegingen volgen van het licht der zee.
Dit naderde aldoor.
Het kwam af op het licht van Joënnic
alsof het er door geroepen, aangetrokken werd
en Joënnic kon thans duideljjt de boot on
derscheiden, met een donkere gestalte er in,
de gestalte van Hector.
Owat zou het haar niet waard geweest
sjjn om vleugels te hebben en snel den ge
liefde te kunnen tegemoet vliegen.
Maar daaraan viel niet te denken. Zjj zou
van verre het licht der boot zien en daarna
zou alles verdwjjnen, alles zon uitgedoofd wor
den, alles zou vervliegen als een droom bij
het ontwaken.
Eensklaps echter begon Joënnic te be
ven.
Wat gebeurde daar beneden
Wat giDg haar beminde beproeven
De boot verdween onder di rots. Joënnic
zag het licht niet meer, zjj zaj niets meer,
hoorde niets meer.
{Wordt vervolgd.)
