No. 5209
Donderdag 2 October 1902.
27 ste Jaargang
De Middenstand.
SÏJSSrr-
©0 gevolgen van een
misèaaó.
B 1 T K N L A M l>
ABONNEMENTSPRIJS.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem
FBIJS DER AD VERTEN IEN.
«OtME
Hfragêlaó voor cftooró- en Stuió-eJCollanó.
Per 3 maanden voor Haarlemt 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per postL->0
Voor het buitenland 2,90
Afzonderlijke nummers0,0o
Dit blad verschjjnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
Van 16 regels
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
50 Cents.
7yf
Op den Ngmeegschen Katholiekendag
van Zondag jl. trof onze aandacht in'het
bjjzonder wat pastoor Prinsen sprak
over den Middenstand. Hg wees op het
noodzakeljjk bestaan van den Middenstand
en betoogde, dat vereeniging van den Mid
denstand noodzakelijk is. Iu de vereeni
ging alleen is de Middenstand sterk tegen
het kapitalisme en de groot-industrie van
den eenenen de numerieke kracht der
lagere standen van den anderen kaut. Pas
toor Prinsen stelde ons den Midden
stand voor als een beeld in een heerlijke
vallei van weerskanten bedreigd door twee
overhellende rotsblokken om dat beeld te
verpletteren of althans veel schade aan dat
beeld te berokkenen. In de vereeniging
ligt de kracht om het dreigend gevaar af
te weren.
Oneerljjke concurrentie, laakbare prak-
tjjken in den handel, minwaatdigheid van
vertrouwengefingeerde liquidatiën enz.
zjjn mede een groot gevaar voar den Mid
denstand.
Zg, die als eeiljjke mannen ook de eer
van den Middenstand willen ophouden,
moeten zich vereenigen om de oneerlijke
concurrentie publiek aan de kaak te stel
len, de laakbare prakt jjken van sommigen
desnoods bekend te maken, om op die wjjze
de vertrou wens waardigheid van de nering
doenden weder te herstellen en te ver-
hoogen.
Tusschenkomst en steun van Staats
wege bljjkt meer en meer noodzakeljjk om
den Middenstand te gemoet te komen, doch
om die tusschenkomst en steun te ver-
krjjgenmoet de Middenstand zelf zich
organiseeren dan wordt hg sterk, en
dan alleen kan hg vertrouwendat de
Regeering rekening zal houden met zjjne
klachten en verlangens. De Miudenstand
moet leeren van het Kapitalisme, en van
den Arbeid. Wie het hardst schreeuwt,
kijjgt het meest. Vooral van dit Minis
terie mag de Middenstand steun verwach
ten.
Om te toonen wat de vereeniging ver
mag wees pastoor P r i n s e n op den Boe
renbond. De boer heeft zich ontrukt aan
den woekerdat kan ook de neringdoende.
De RafeisBenkaseen, onderlinge brandas-
surantiën werken zeer uitstekend en wat de
boer kan doen,dat kunnen ook de nering
doenden.
Verkeert de neringdoende niet in vele
opzichten in voordeeliger conditiën dan de
boer? Alleen is noodig dat hg zich ver-
eenige.
FEUILLETON.
Vervolg
133
Dat ik de kleine bij haar heb gebracht.
Nu, ik werd er goed voor betaald en ik
heb het vergeten.
Dronkaard 1 riep Anseline woedend uit.
Voor die twee-honderd lrancs hebt ge u be
dronken?
Ja, ik heb alles verteerd. De twee-hon
derd francs zjjn naar de maan. Er is geeu cen
time meer van overgebleven. Ik ben totaal
platzak.
Met een bedroefd gezicht keerde hij zijn
zakken om.
Ge hebt geen geld meer en daarom
komt ge hier, zeide Anseline. Weet ge ten
minste wat men met het kind gedaan heeft?
Neen.
Zou die dame het kind bij zich hou
den
Ik weet het niet,
Weet Marchand het dan
Dat weet ik ook niet.
Anseline stampvoette van ergernis en on
geduld
Bet was reeds diep in den nacht toen Ri«
Maar dan moet hij zich vereenigen op
Christeljjken grondslag.
De neringdoende, de koopman, moet een
knappe kop zijo, op de hoogte van zjjn
vak, van den hande', maar hjj mag niet
vergeten dat hg nog hoigere belangen
heeft dan zgne jaarlgksche balans hg
draagt ook het Ridderkruis van den Groo-
teu Koning, en zjjn riddertrouw mag hg
niet schenden. Naast zgne belangeb heeft
hg ook de belangen van anderen te eer
biedigen, hij moet rekeuing houden
met de hoogere beginselen van recht en
plicht, van naastenliefde niet het minst.
Die zedeljjke beginselen zjjn gegrond op
den Godsdienst.
Het vraagstuk van den Middenstand is
een onderdeel van de sociale kwestie, en
de oplossing daarvan moet gezocht wor
den in den Godsdienst en in de zuivere
begrippen van zedelijkheid.
Zoo sprak de priester en met dien ge-
dachtengang zjjo wjj het zeker volkomen
eens. De Middenstanders moeten veree-
nigd hunne belangen verdedigen. Men
wil in onze dagen de maat schappij orde
nen en in voege houden zonder gods
dienst, het gevolg is geweest een
totaal barkroet van het liberalisme en
als treurige nalatenschap een radicalisme
tegen den godsdienst roet een volslagen
desorganisatie van de Maatschappij. Laten
wjj Katholieken wjjs worden door de
ondervinding en het steunpuut voor de
Maatschappij wederom zoeken in den
godsdienst.
Pastoor Prins en spoorde allen aan
zich te vereenigen en deed nitkomeD,
dat ook de priester in dit sociaal vraag
stuk zjjn taak beeft te vervullen.
Hg erkent dat de priester geen stem
in het kapittel heeft als het geldt alleen
stoffelijke belangen, maar wjjst er ook
op dat hg te werken heeft voor de tg-
delgke en godsdienstige be'angen, en op
den invloed, dien de priester onder onze
bevolking geniet, zooals bljjkt in de
Vincentius- en Elisabeth-vereenigingen,
in de Weikliedenbonden, in de St. Paulus-
vereenigingen, in de Boerenbonden, On
der wgzersbonden enz. Iu eene tegenstel
ling tusschen de kooplielen onzer Oost-
Iudische Compagnie en Christophorus
Columbus sloot spreker zgne rede met
de woorden van Columbus: «Hgscht
de zeilen in den naam van Jesus Cbiis-
tus.»
FBAHKCIJK.
Nader wordt gemeld, dan bjj den
spoorwegramp van Arleux twintig men-
gobert eindelijk terugkwam. Hij had den ge-
beelen dag te Parijs d orgebracht. Hij was
niet dronken meer, maar uitgeput van ver
moeienis.
Anseline ging hem tegemoet en nam bem
terstond mee naar zijn kamer.
Welnu?
Niets, antwoordde Rigobert.
Wat, niets?
Ik heb noch mevrouw Hortense, noch
Marchand gezien.
Hoe dat? vroegAnseline door ongerustheid
gek we1 d.
lk zal het u zeggen, maar geef mij eerst
wat te eten. Ik heb sedert gisteren-avond niets
gebruikt en ik kan niet spreken van honger
en dorst.
Anseline riep zijn tuinman.
Dek de tafel voor mijn vriend, beval
hij, en na n Rigobert mee naar de eetzaal.
Toen Rigobert te Parijs aan het station
Saint-Lazare aankwam, begaf hij zich terstond
naar Marchand op den boulevard Rochechou-
art'. De portier, met wien hij door het luikje-
in de deur sprak, had hem geantwoord, dat
mijnheer Marchand iri twee dagen niet thuis
geweest was.
Is hij te Parijs
De portier wist het niet.
Weet gij dan in het geheel niet waar
hjj heen is
Neen, ik weet er niets van. Wij zijn zelt
en weinig ongerust.
Luister zeiie hjj tegen den man, gij
AG-irJE MA. NON AGITATE
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublicitèEtranghre
G.L. DAOBEfy Co JOHN., b. J ONES Succ. Paris 31W» Faubourg Montmartre
schen zjjn gedood en een zestigtal ge
kwetst. Van de gekwetsten zullen nog
een aantal hun wonden niet overleven.
De plaats van de ramp is overdekt met
gebroken en opeengestapelde brokstuk
ken van waggons. De dooden zjja ver
schrikkelijk verminkt, drie uur na het
ongeluk lagen nog menschen te sterven
onder de brokstukken van hout en jjzer
beklemd. Onb^grijpeljjk traag ging het
reddingswerk. De ramp gebeurde zoo
snel dat geene menschelgke macht haar
had kunnen beletten. De locomotief botste
met schrikkelijk geweld op den stuitblok
der zjjbaan. De stuitblok werd letterljjk ver
nield en de locomoiet kantelde om de vier
eerste rijtuigen verpletterden zich opvol-
gentljjk op den tender en de locomotief;
de drie andere waggons vlogen uit de rails,
Een onbeschrijflijk gekerm en gehuil steeg
op. Er wareu 95 reizigers in den trein,
waarvan slechts een 15-tal ongedeerd ble
ven.
De trein, die het ongeluk overkwam, was
Zaterdag morgen te 7 uur 44 min. uit
Rjjssel vertrokken.
De Minister van Marine der Fransche
Republiek heeft het lezen der H. Mis
verboden die elk jaar wordt- opgedragen
ter eere van den H. Geest bjj het be
gin van het schooljaar aan boord van het
oefeningsschip Borda.
Op een congres van oificieele onderwjj-
zer« is besloten aan de Kamer van Afge
vaardigden te verzoeken om afschaffing
der vrijheid van het onderwjjs. Die vraag
komt ons geheel overbodig voor, de vrjj-
heid van het onderwjjs is immers door
het verjagen van de religieusen uit hun
scholen reeds opgeheven.
Etnile Zolais werkelgk gestikt.
Bjj kwam Zondag van zjjn buitengoed te
Parjjs in zjjn woning terug.
Op t gewone uur nam Z o 1 a met zgne
vrouw het avondmaal en te 10 uur gingen
zg naar bed.
Maandag-morgen te 9'/g uur kwamen
werklieden om op Z o 1 a s slaapkamer
herstellingen te doen. De dienstboden ver
wonderd geen gerucht te hooren klonten
op de deur eu geen antwoord krijgende,
beukten zg de deur in Een reuk van gas
kwam hen te gemoet. Z o 1 a moet ge
poogd hebben in den nacht op te staan,
waarschjjn!jjk om een venster te openen;
men voDd hem achterovergevallen met de
beenen nog op het bed en het hoofd en
de schouders op het tapijt der kamer.
Mevrouw Z o 1 a lag te bed en gaf geen
teeken van leven meer.
In allerjjl werden geneesheeren gehaald
die constateerden dat Zola was gestikt
terwjjl mevronw Z o 1 a nog leefde. Zg
vertrouwen haar nog in 't leven te kun
nen houden.
Omtrent Zola's akelige dood loopen
allerlei geruchten. Men denkt aan zelfmoor
nu in de kamer een open schoorsteen is
en thee honden sliepen die ongedeerd zjja
Men wacht t«t mevrouw Zo a zal kun
nen spreken om licht in deze zaak te ver
spreiden.
Bjj de opening der Fransche Kamer
Zult naar Parijs terugkeeren.
Goed.
3e begrijpt mij toch, nietwaar
Ja, zeer goed.
Ge zult naar die mevrouw Hortense
gaan, naar Mar hand. Ik heb hem ook gete
legrafeerd en hij heeft niet geantwoord. Zon
hij zich ook bedronken hebben
lk weet het niet.
Ge moet naar hem toe gaan, ge moet
hem spreken. Ik moet weten wat er met het
kind gebeurd is. Hebt ge mjj begrepen?
Uitmuntend.
Ga dan en spoedig. Ge zult geen sou
hebben, voordat ge mij voldoende inlichtin
gen hebt gegeven. Hebt gij ten minste geld
voor den trein
Neen, ik ben te voet gekomen.
Hier zijn twintig sous, maar verteer ze
niet.
Ik ga.
Rigobert snelde naai de deur.
Op den drempel, bevangen door de buiten
lucht, wankelde hjj, en wanneer Anseline hem
niet tegen gehouden had, zou hij op de stoep
zijn neergevallen.
De vader van Claire maakte een gebaar van
verachting.
Dronkaard, mompelde hjj.
Rigobert had zjja zelfbeheersching herwon
nen, hij ging den tuin door en de straat op.
Anseline keek hem een' oogenblik na en
zag hem den kant van het station opgaan. Hjj
was nog eenigszins zwak ter been en zong
luidkeels:
van Afgevaardigden znllen eenige leden
het voorstel indienen om de bevoegdheid
tot het opleggen van tuchtstraffen te ont
nemen aan alle onderofficieren en aan
alle officieren beneden den rang van ka
pitein.
Het doel is zoodoende meer waatborgen
aan de soldaten te geven en meer gelijk
heid van beoordeeling in te voeren, dan
te verwachten is van meestal jonge meer
deren beneden den kapiteinsrang.
Of het doel om een betere geest hier
door in het leger te verkrjjgen zal ge
lukken, valt te betwijfelen.
In Fransche politieke kringen werd
gemompeld van een mogeljjk samengaan
van W a 1 d e c k-R o u s s e a n en M •-
1 i n e na een eventueel aftreden van hetKa-
binet-C o mb e s. Wat daar van aan is kan
men afleiden uit dezen zin, dien W a 1-
deck-Rousseau in den mond wordt
gelegd«Ik ben niet van de kracht om
ljjkea op te wekken
RUSLAND.
De Rugskin Invalid bevat de benoeming
van den tegenwoordigen gouyerneur van
Wilna, den luitenant-generaal W a h 1, tot
adjudant van den minister vanbinnenland-
sche zaken en tot commandant van het
korps gendarmerie, in plaats van prins
Swiatopolk-Mirsk y, die volgens
hetzelfde blad benoemd is tot gouverneur-
generaal van Wilna, Kowno en Grodno.
De Russische oorlogsschepen, die in
de Zwarte zee gestationneerd zjjn, zullen
naar alle waarschjjnljjkheid binnenkort
vloeibare olie gaan branden. De Kuraz
Potemkim Tavritcheskyhet meest geduchte
vechtschip in de Zwarte zee, verstookt ze
reeds.
ZUID-AFRIKA.
De correspondent van de Köln. Zeitung
te Johannesburg schrjjft aan zjjn blad
De Boeren berusten in da verwoesting van
hun have en goed. De Boeren gevoelen
zich niet verslagen door de Engelschen
maar de Ecgelschman is voor hen de
gruwel Gods, die hen slaat opdat zg ge
louterd zouden worden. Bjj de graven van
hun bloedverwanten, voor depuinhoopen
van hun vroegere woonsteden staan de
Boeren met gevoelens die weinig verschil
len van die, met welke zg jaren geleden
hun prachtige kudden door de veepest uit
geroeid of heerljjke mieliesveldeu door
spriukhanen in dorre stoppelvelden ver
anderd zagen. Het ergst blgven er de be
woners aan toe omdat de rjjke Boeren
zooveel verloren hebben dat zjj hen niet
meer op hun hoeve kunnen nemen. Deze
menschen zjjn gezegend met groote ge-
zii.nen en het is te voorzien dat men nog
jaren lang geen weg met hen zal weten
Nog me'dt de Duitsche correspondent
over den toestand dat de Britten iu Zuid-
Afrika de gevolgen van den oorlog ernstig
gevoelen.
Nieuwe belastingen zijn afgekondigd zon
der dat de Volksvertegenwoordiging van
advies dient. Dat is iets waarover het
Leve de wjjD, het spel
Anseline ging in huis en sloot zjjn deur.
Hjj was niet vrooljjk en had niet de minste j
lust tot zingen Sedert den kinderdiefstal te 1
Etsmpes had een sombere droefgeestigheid hem
terneergedrukt. Tot dusverre had hjj zijn wraak
genoten, had de smart van Max hem vreugde
veroorzaakt, maar deze laatste uiting van zijn
haat had hem daarentegen wroeging en be
rouw gebracht.
Had hij het recht, onschuldigen te tref-
feiThans twjjfelde hij er aan, hij was bevreesd
te ver gegaan te zijn. Hij had gemeend de
schim van Claire te gehoorzamen, maar dat
kind had niets misdreven. De kinderen van
Max waren niet verantwoordelijk voor de on
dankbaarheid en het verraad van hun vader.
Hij was ontevreden op zich zelf, hi; was be
vreesd. Hij had het voorgevoel van een nieu
we ramp, ten ongeluk, hij wist niet wat. De
onzinnige antwoorden van Rigobert hadden
bem zenuwachtig gemaakt. Wanneer de doch
ter van Gabriel Vernon een ongeluk had ge
troffen, zou hij er zich nooit over kuuaen
trooiten. Hjj had het kind "Willen weerzien en
misschien, in den geestestoestand waarin hjj
zich nu bevond, zou hjj het zonder voorwaar
den aan den vader en de moeder teruggege
ven hebben.
Maar wat was er van haar geworden?
Hij beefde van angst, dat men het hem mis
schien niet zou kunnen zeggen ën wachtte
met koortsachtig ongeduld den terugkeer af
van Rigobert.
Engelsche volk ten hoogste verontwaar
digd is.
Men beschuldigde de Boeren-regeering
dat zg eigenmachtig handelde en wat doet,
nu het Engelsch Kabinet? Bg de Boeren
ging alles eenvoudig en aartsvaderlgk er
aan toe en toch beantwoordde de Regee
ring aan het doel.
D# Boeren regeering had maar een klein
gebouw te harer beschikking voor hare
rechtspleging en haar administratie, ter
wjjl op het oogenblik behalve dat nog vjjf
van de grootste gebouwen van de stad
door het bestaar en zjjn ambtenaren in
beslag zjja genomen. De voornaamste re
denen voor klachten liggen echter in de
onzekerheid aangaande de nieawe belas
tingen en in.het vooruitzicht dat het vroe
gere stelsel van het vrjje uitzetten van
claims voor mijnrechten afgeschaft en door
openbare verkoopingen vervangen zal wor
den waarbjj dan naar men vreestde
kapitalist den kleinen man zal dooddruk
ken.
STORMEN IN ITALIË.
Op Sicilië zjjn de vreeseljjkeoverstroo
mingen gepaard gegaan met nieuwe nit-
brakingen der vuurspuwende bergen
Stromboll, Etna en Vesuvius.
In den omtrek van Modica heeft een
windhoos naar men schat 700 menBchen
gedood. Elke dag worden door de zee
talrjjke slachtoffers op het strand gespoeld.
De windhoos strekte zich uit over een
lengte van ongeveer 200 kilometers.
Voor de provincie Syracusa alleen schat
men de schade op 5 millioen. Sinds vier
dagen staat de zee hol en loopen de sche
pen gevaar. Het Daitsch schip Caprara
werd zoo geweldig door de golven ge
schud, dat het beschadigd werd. De stre
ken in den omtrek van den Etria hebben
bjjzonder geleden. De wjjngaarden zjjn
vernield.
De Etna spawt vuur en Bteenen.
Sinds 14 September zgn er twee nieawe
kraters op den Stromboli ontstaan. Zon
dag werd de streek van Santa-Maria van
Lascala door can nieuwe orkaan geteisterd.
Zes huizen zgn verwoest en verscheidene*
personen gekwetst. Troepen zgn ter plaat
se gezonden om de in nood verkeerende
bewoners ter hulp te komen.
Zondag telde men te Modica reeds 300
dooden. Da lgken werden in de kerken
gelegd, daar de kerkhoven met sink over
dekt waren, kon men de dooden er niet
heen brengen. Een groot aantal personen
worden vermist te Pozzallo en te Don-
naiogata. Ook te Sartino zjjn een aantal
inwoners verdwenen.
In de rivier Anapo zgn lgken ge
vonden. De rivieren zwellen} en de velden
staan onder water. Eene brtjg over de
Trininio staat op t vallen de spoorbrug
te Syracusa is gedeeltelijk weggespoelden-
de treinen staan in het water geblokkeerd.
Te Belpasso en te Marina zgn door
een windhoos de daken van de kerk, van
het paleis en van de meeste huizen ver
woest. Het was een vernielend weder.
Rigobert krabde zich met een" benauwd
zicht achter het oor.
CT mjj peggen w&nneer
hg thuis komt, of ik kans heb hen T1,Bj000.
nog te ontmoeten
WJ. wetea er nietvvan, zeide de -
tier en hij wilde het luikje reeds sluiten
I,ided'
Rigobert verwjjderde zich, doorkruiste Pa
rijs en ging naar de faubourg Montmartre.
Hij zou trachten mevrouw Hortense te spre
ken. Daar hij wist op welke verdieping zij
woonde, ging hq terstond naar boven; zonder
zich tot den portier te wenden en schelde
aan. Dezelfde meid, die hjj de eerste maal,
toen hij het kind van MArie-Amélie bracht,
gezien had, deed open. Zjj keek hem onbel
schaamd aan.
Wat wilt ge, mjjnheer? yr0eg zjj.
Ik wenschte mevrouw Hortense te spre
ken, antwoordde Rigobert.
Mevrouw Hortense is er niet, zij is uit
gegaan en ge weet misschien zelf zeer goed
waar zjj is.
Rigobert zette groote oogen op.
Ik?
elja, sedert gij hier geweest zjjt, *n
uw vriend.
Welke vriend?
Mjjnheer Marchand.
(Wordt vervolgd)