No. 5223
Zaterdag 18 October 1902,
27ste Jaargang
HbagBlaè voor sSflooró-on Suuió-óCollnnè.
Staatsloterij en Accijns.
©e gevolgen van een
tnisóaaè.
B U f f hi X LAN U
BUREAU: St, Jansstraat. Haarlem
Duitschland.
Frarkrijk.
Amerika.
Engeland.
ABONNEMENTSPRIJS.
Por 3 maanden voor Haarlemf 1»20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1,50
Voor het buitenland 2,90
Afzonderlijke nummers0,0 i
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Bedacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
PRIJS DER AD VERTEN! IEN.
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer7y,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentieh Contant.
aO-I E ma. NON ASITATtf
Hoofdagenten voor liet Buitenland: Compagnie Génerale Publ'dté, Etrangire
G.L. DA ÜBE 4 Co JOHN., F. JONES Succ. Paris 3Ibis Faubourg Montmartre
AU men de beide van Iiegeeringswege
aangekondigde maatregelende afschaffing
der Staatsloterij en de verhoogiüg van
den Accjjns op het gedistilleerd, in ver
band met elkaar beschouwt, zal men toch
moeilijk een glimlach kunnen onderdruk
ken. Immers: van den eenen kant heet
het, we hebben geld noodig en zullen
daarom op den accjjns nog maar wter bjj
leggen van den anderen kant wordt
prijsgegeven de niet onaardige bate van
6 ton gouds, welke de schatkist jaarlijks
uit de Staatsloterij trekt.
Dit lykt ons toch een slechte ineen-
schakéling van iinancieele politiek, te
meerwijl de afschaffing der loterjj
alles behalve urgent is. We hebben al
eens betoogd, dat men deze inste ling,
welke een hoogst nuttige veiligheidsklep
is op de machine, welke de speelwoede tot
onvermoeide drjjtkracht heeft, dient op te
heffen. En nu doet het ons genoegen in De
Residentiebode in dit opzicht een medestan
der te vinlen,zjj het dan ook, dat dit or
gaan minder principieel tegen de afschaf-
bug is dan wjj. Het blad schreef toch o. i.
„Men zal 't graag geloo en, indien wij de
Terzekering geven dat deze loterij allerminst
door ons wordt gerekend t t de onmisbare in
stellingen van den Staat, bestond zij niet, wij
zouden tegen haar opriehting front maken. In
tijden van financieelen voorspoed, wanneer een
al e gevulde schatkist voor afschaffing van
belastingen zou pleiten, zou de opheffing door
ons zonder geest-diilt maar met berusting zijn
aanvaard Een onzer grootste grieven tegen het
aangekondigde wetsontwerp is dan ook het
tijdstip, waarop het komt. i
Eu dan wjjst het blad op den ongun-
stigen toestand onzer schatkist, die de
gewone uitgaven Diet meer met de gewone
iukomsten bestrjjden kan.
Nu zoudïn wjj zelfs niet ten overs'aan
van een «al te gevulde schatkist» o,
onbereikbaar ideaalde opheffing der
Staat8loterjj «zonder geestdrift maar met
berusting» aanvaarden. Wjj zonden er ook
dan tegen wezen, want de noodzakeljjk-
heid om aan de speelzucht ouzer kleine
luyden een geschikte leiding te geven
vermindert er niet op of de schatkist vol
is, ja dun neen. En van geschikte leiding
mag hier zeker gesproken worden, want
de Staatslot «rjj biedt de gelegenheid, om
eens een buitenkansje ti hebben, op zoo
onschadeljjk mogeljjke wjjze aan. Een
twintigje kost toch niet meer dau t 3.50,
zoo lat men per jaar hoogstens een goede
tien gulden kan verspelen. Zelfs hg, die
voortdurend ongelukkig i', d e steels zjjn
FEUILLETON.
(Vervolg).
147
Terstond weerklonk het geblaf van honden
het licht erdween, een stem maande de hon
den tot stilte aan en drama hoorde hij niets
meer. Men wilde niet antwoorden
Beerenkop klopte opnieuw en au wat lui
der.
Toen vroeg een beven le stem van binnen
Wie is daar? Wat wilt ge?
Ik ben een ongelukkige, zeide de ath-
leet, die zijn stem zooveel mogelij t verzachtte,
ik ben een ongelukkige, die een ach uil pl mts
zoekt voor een vrouw en kinderen.
Bet is hier geen herberg, autwoordde de
stem.
]k »meek u, vervolgde Beerenkop, geef
ons een plaatsje in sehuur of stal, anders ko
men wij van nacht van de koude om,
De man wilde ongetwijfeld den nachtelgken
bezoeker toeroepen, zjjn weg te vervolgen, toen
Beerenkop een vrouwenstem hoorde zeggen
Men zou hen in den stal kunnen bren
gen, er is versch stroo en de varkens komen
niet voor morgen.
Denkt ge
nummer onder de vele «nieten» ziet pron
ken, heeft dan toch voor dat luttele be
drag voortdurend de aangename hoop, er
wel eens met een prjjsje uit te zullen
komen. Eu hoop doet leven, naar men
weet en in zoovele omstandigheden zelf
zoo vaak kan ondervinden.
Op zich zeil keuren wjj het ppelen
natuurlgk met geld af maar gespeeld zal
er toch worden. Is het dan niet veel b
ter dat dit geschiedt op de onschadelijke
wijze, waarop men dat bjj onze offici-
eele en popnlarie loterjj, met haar dui
delijke kansberekeningen, kan do< n,
dan dat de dubbeltjes oozer kleiue luyden
worden opgeslokt door de buitonlandsche
Ioterjjen, welke bier op de speelzucht
zullen komen azen.
De buitenlandsche loterjjen zullen ver
boden word n, hooren wjj ons toevoegen.
Natuurlgk, in theorie zal men de vroem-
de kansspelen weren. Men zal de aan
kondiging ervan verbiedenmen zal
misschien zelfs, geljjk in België geschiedt,
buitenlandfche couranteD, waarin loterijen
worden aangekondigd, terug zenden. Ge
steld, dat deze middelen baten, wie zal
beletten, dat de veelbelovende prospectus-
1 sen door binnenlsn Ische agenten per brief
verzonden worden Als zoo'n man het
land afreist kan hg overal voor 3 centen
zjjn aankondigingen zoo ruim verspreiden
als hg wil. En de Nederlandsche posterg
zal hem jjverig en trouw helpen, want
hjj zal wel zorgen, dat a»u de buitenzijde
zijner enveloppe geen contrabande te be
merken valt.
Om kort te gaan» wij kunnen met den
besten wil ter wereld niet aannemen, dat
de afschaffing der Staatsloterij het spelen
zal doen verminderen, 't Eenig resultaat
zal wezeD, dat onnaspeurbare Ioterjjen in
de ons omringende Staten nog meer zul
len gaao bloeien.
Maar als onze R'geeiing nu eeumaal
niet kan heenstappen over het reuzenbe-
zwaar, dat het onzedelyk is, door den
Staat winsten te laten trekken uit de
speelzucht der landzatm dan vercorlo-
ven wjj ons, nogmaals de oplossing aan
de hand te doen, reeds vroeger door ons
bepleit.
Die oplossing komt eenvoudig hierop
neer: di Staat zie van alle winst af en
bestede, na aftrek der onkosten, het res-
teerende bedrag der lote ïopbrengst ge
heel aan prjjzenen wel liefst zoodanig
dat meerdere spelers hun «eigen geld»
kunnen terug krggeu. Het aantal groote
prjjsen is al voldoende lokaas, het getal
nieten daarentegen wel wat g oot. De
loterij ware aldu9 te verbeteren, waarbjj
Welja, wanneer zjj verdwaald zijn,
die arme lied- n t et is zoo kond van
nacht.
Zooals ge wilt, bromde de man
Beerenkop za opnieuw het licht, daarna
hoorde hij de stem van den man, die den
honden nogmaals stilzwijgen be al, daar zij
weder begonnen te blaffen, de deur werd half
geopend, en een man in borstrok met een
slaapmuts op verscheen op den drempel, een
lantaarn in de hand.
Waar zijn die menscheu vroeg hij.
Een paar honderd meter van kier in den
hollen weg.
Ra hen dan halen, ik zal u voor van
nacht den stil afstaan
O! mijnheer, stamelde de kermisreizi
ger, hoe zal ik u «tanken,
Doe dat morgen ochtend maar, het is hier
niet warm aan de deur Kom.
I eerenkop volgde den man.
Over een binnenplaats bra cht hij hen naar
een veestal met rieten dak, afgezonderd van
de andere gebouwen, die tot de hoeve be
hoorden, Ije man stootte de deur open en zij
traden binnen. De grond was met een
dikke laag stroo bedekt, waarin de voeten
wegzonken.
Ziedaar, zeide de boer, wanneer gij wilt
kunt gij hier wel overnachten, gij zult hier
niet slecht liggen.
Integendeel, zeer goed, zeide Beerenkop,
die opsprong van genoegen bij het vooruitzieht
van «en warme, droge slaapplaats.
Men moet zich maar wat weten te be
tevens geheel ondetvtngea werd het bo
ven aangehaalde gemoedsbezwaar. Eu d't
laatste zou op slaandsn voet geschieden,
terwjjl by de ons wachtende «geleidelgke»
af3chaffiing,dat gemoedsbezwaar ookslechts
geleidelijk zou verminderen iets wat
niet vereeuigbaar is met een strenge op
vatting van hetgeen men al dan niet mag
toleieeien.
Nu zal men mogeljjk vragen hoe stelt
ge 't nu met onze berooide schatkist, die
dan toch de bate der loterjj zou missen
Welzoo luide 't antwoord, de verhoo
ging van den accijns ontmoet bjj ous vol
strekt geen tegenstand. Als er op eeu ge
geven oogenblik meer geld moet gemaakt
wordendan kan dit 't best gevonden
worden door de weelde-artikeleu te treffer^
En niemand zal ontkennen dat het ge
distilleerd een weelle-artikel isjvanzoo-
danigen aa-d nog weldat 't menigeen
tot den ondergang voert. We laten dit
laatste evenwel boiten beschouwing, wjjl
de acejjnsveihoogiug ook door de Regee-
ring wordt aangediend als van zuiver
fiscalen aard. Alleen is dit eeu bezwaar,
dat het gedistilleerd al zoo hoog belast
is met 70 cent op de liter, 't Schjjnt
evenwel, dat dezs heffing de eenvoudigste
is, welke zoo h bout portant is toe te
passen. Eu waar de tegenwoordige Re
geering het nog niet helpen kan, dat er te
kort is kan men haar ook moeieljjk hard
vallen over 't aanwenden van 't eerste
middel het beste om dat tekort te dekken.
Duitschland, dat de Polen verdrukt, kau
de ve/tegenwoordige s van het door En
geland verdrukte volk uit Zuid-Afrika
uie't ontvangen met de sympathie dia de
Boerengene aals elders genieten.
Keizer Wilhelm is, nu c e Generaals
te Berljjn zjjn, afwezig en de pachters der
aanplakzuilen te Birljjn hebben allen ge
weigerd de bekendmaking aan te plakken
van de route, die de Generaals van het
station naar het hotel zullen volgen
Behalve eeniga AiduiDche blalen be
groet hedenochtend ook dé Voriourte, het
sociaal-democratische hoofdblad, de Boe
rengeneraals zeer hartelgk, de Vorwarts
natuurljjk iu de eerste plaats als le
slachtoffers van da imperialistische we-
reldroofpolitiek van het kaphaal.»
De Börsemeituvg heeft daarentegen eeu
zeer onaangenaam hoofdartikel tegen de
Euiopeesche rondteis van de Generaals,
dia daarmede zegt het blad hun
volk schade hebben gedaa door de Eu-
gelschen boos te maken.
Rational-Zeitung en Tngeblatl drukken
heden tenminste het program der ont
vangst! esieljjkheden af.Daaruit blgkt dat
helpen,nietwaar Het is alles wat wjj u kunnen
aanbieden, al onze bedden zijn bezet. Ge zult
wel voorzichtig zijn met het licht.
Vrees niets
Goed dan, sprak de boer. Ik zal de deur
open laten en de lantsarn hier laten staan.
Ga nu uw menschen maar halen.
Dit liet Beerenkop zich geeu tweemaal zpg-
gen.
Na den man bedankt te hebben, verdweeu
hij in de duisternis.
Een ha'f uur laten waren Rozengeur, Bee
renkop, Avondschoon en de twee kinderen in
den stal onder dak gebracht
De arme drommels, doornat, verkleumd en
uitgeput, vleiduu zich op het zachte droge
stroo neer en trachten te slapen. Zij waren
nu in veiligheid, besehut tegen sneeuw en
wind en een gevoel van welbehagen overviel
hen.
De hond, die zich onderweg weer bij hen
had gevoegd, had zich voor de deur gelegd,
om zijn meesters te bewaken.
Toen de boerin, die hun gastvrijheid had
aangeboden, den volgenden morgen in den
stal kwam, sliepen allen nog, maar werden
gewekt door het brommen van den hond. l)e
Bretansche maakte haar verontschuldiging,
maar zij kwam eens zien of zjj niets noodig
hadden, een warme soep voor de kinderen,
voor henzelf, misschien hadden zij honger,
De zwervelingen stamelden e nige woorden
van dank, maar nog duidelijker werd hun er
kentelijkheid door hun oogen uitgedrukt. L'e
vanavond prof. Sieme r i n g, de bekend®
beeldhouwer en voorzitter van den Buren*
hilfsbund. de gemraals nog eeD ronde som
van 250.000 mark zal overbaudigen, a's
over chot van vroegere inzamelingen.
Morgen in den voormiddag willen de
generaals bg de standbee'den van den
ouden Keizer Wil helm en Bismarck
een paar kransen ten teekeu van hnn
vereering neerleggen.
Het is zeer opvallend, dat op den
vooravond van de komst van de Boeren
generaal te Berljjn de offioieele Deutsche
Reichsanzeiger de ridderordenbeuoeming
alkondigtdie Keizer Wilhelm aan
de Eugelsche officieren he«-fverleend, die
de Du tsche legeroefeningen hebben bjj-
gewoond. Oader de geridderden komt de
ÉngeUche minister Brodrick voor
begiftigd met het Grootkruis van den
Rooden Adelaar.
De Boerengeneraals viju te Keulen op
hun reis naar Berljjn eerder vjjandig dan
vriendschappeljjk door de autoriteiten be
jegend. Zjj onthielden zich geheel van
elke vriendeljjke bpjegeDing. Geheel aud rs
handelde de bevolking, hartelijk en uit
bundig juichten de Keulenaars de Boeren
generaals toe.
Er was in het station zeU een plechtige
ontvangst iu de groote vergaderzaal vau
het spoorwegbestuur. De fabrikant B a u-
mann sprak uit naam van het Alduit-
sche Verbond de generaals toe. Het was
een zeer harteljjke en van bewondering
getuigende redevoering. De spreker hul
digde zoowel de generaals als K r u g e r
en S t e jj n stak de Boeren in de lucht
als de schitterendste voo»beelden vaneen
Germaatiech natuurvolk, en betuigdook
zjjn bewondering voor de taak, die de
generaals nu op hnn reis volbrengen.
Pastor Schowalter vertaalde.
Generaal De.Wet antwoordde. Hjj had
al gezien, dat de Duitschers veel met de
Boeren gemeen hebben. Ook in taal de
woorden van den spreker hfcd hg ten
deele verstaan. De generaals waren ver
rast door de begroeting te Keulen. Zjj
dachten dat dé stad al lag te slapen.
Verder ze de D e' W e t nog met Did'uk,
dat hun reis slleen van filanthropischen
aard was en de generaals zich strikt bui
ten de politiek zoud n houdenen meer
voor ons bekende dingen.
B iiton wachtten duizenden de generaals
op, en het gejuich was stormachtig. Voor
het hotel bleven als indertjjd bi] pre
sident K r u g e r nog lang scharen
staan roepen. Maar de generaah vertoon
den zich niet meer.
Gisteren te half twaa'f is president
K r u g e r met gevolg te Mentone aange
komen
Daar het bericht van zjjn aankomst
reeds vroeg in den avond bekend wa«,
hadden een groot aantal menschen zich
aan h-t station verzameld waar de Pre
sident mot toejuichingen werd ontvangen.
De burgemeester van M^ntone, verge
zeld door de voornaamste ingezetenen,
brave vrouw verwijderde zich.
Wacht nog vijf minuten, zeide zij, den
tijd om mijn soep klaar te maken die reeds
op het vuur staat, Gij kunt wel een gedeelte
van den dag hier blijven, de varkens komen
toch niet voor den avond.
De kermisreizigers overstelpten haar met
dankbetuigingen. Avondschoon had zich op
gericht, zij was leelijker dan ooit met haar
natte, wanordelijke haren, haar ingevallen wan
gen, haar koortsachtige oogen.
De breedgeschouderde Beerenkop, op wiens
gelaat anders kracht en vermete'heid telezen
stond, was nu een toonbeeld van honger en
ellende
Wie er echter van het drietal het rampza
ligst uitzag was Rozengeur Zijn gelaat was
ont'leeschd, zijn vel taaakleurig, zijn oogen
zagen schuw rond als van een mishandeld
dier.
De kinderen waren nog onzichtbaar, teheel
bedekt door het stroo, waarin zij rustig slie-
pen,
Het geheel, beschenen door het flauwe licht
dat door een klein venster naar binnen drong,
bood een waardig onderwerp voor het penseel
van een kunstenaar.
Een weeklacht kwam er van de lippen der
vrouw
Wat zal er van ons wordeu, zonder paard,
zonder wagei
Beerenkop haalde de schouders op.
Wij zullen te voet gaan, mompelde
hjj.
En de kinderen
begroette den President bjj het verlaten
van den trein.
Iu rjjtuigen werd de President met zjjn
gezelschap vervo'gens naar zjjn verbljjf,
in de villa «Gena,» gebracht.
Met eerbied werd de oude diep be
proefde man allerwege door het Fransche
volk bejegend.
Minister Combes heeft da Fran
sche wet op de congregaties van kracht
verklaard ook voor Algiers, waar das nu
dezelfde maatregelen zullen genomen wor
den als in Frankrjjk.
Volgens da Parg9che correspondent
van de Petit Bleu heeft de collecte voor de
Boeren gedurende hun tweedaagsch ver
bljjf te Porgs, ongeveer twee millioen franks
opgebracht.
De werkstakingen der steenkolen
mgnwerkers hebben een kalmer verloop
dan aanvankeljjk werd vsrwacht.
Te Pas de Calais hebben eenige rust
verstoringen plaats gehad en op enkele
punten moesten de troepen de stakers uit
eendreven, daarbjj is het gebleven.
In de Fransche Kamer van Afge
vaardigden verwacht men, dat bg de
interpellatie over ds quaestie der Congre
gaties eene meerderheid zal verkregen
worden van 200 stemmen.
De verkiezing van J a u r s tot vice-
president der Kamer, schjjnt verzekerd.
Da President heeft geweigerd het
verzoek om gratie voor majoor Leroy-
L a d u r i e, wegens dienstweigering
ontslagen, te bewilligen, op grond dat
gratie alleen toepasselijk is op vrjjheids-
s'raffen en boeten.
Te Washington is bericht ontvangen
dat de werkstakingen in de steenkolen-
mjjnen geëindigd zjjn. Een commissie is
benoemd die uitspraak zal doen in de ge
schillen tus8chen pat-oons en mgnwerkers.
Naar gemeld wordtheeft de samen
stelling der commissie beide partgen be
vredigd. De commissie zal binnen enkele
dagen samenkomen.
De Daily Mail, die gedurende de echool-
quaestie hangende is gezwegen heeft, be-
hmdelt nu de quaestie in een uitvoe
rig artikel. Hst blal zegt:
Het publiek zal nu weer de Parletne on
verslagen lezen, wat het in den laatsten
tjji niet deed. De ontevredenheid over
de Schoolwet, die in de ministerieele par
ty heerscht, bestaat ook bg de natie
die de mogeljjkheid voorziet dat de Re
geering valt.
Het b'ad acht het twjjtelachtig of de
Regeering «d en val niet wenscht en
voorziet. "V andaar de onverzoenljjkheid
der ministers zjj willen vallen voor een
beginsel en met eere.
De schrjjver vermoedt, dat het minis
terie iu geen geval lang na Kerstmis
zal leven.
Daar de Daily Mail de openbare mee
ning niet leidt, maar ontegenzeggelijk
de flair b8zit 01111 te TOel«n wat het
Wjj zullen hsn dragen,
En wat zullen wjj eten
Hetgeen wjj kunnen vinden.
Uc zal mg met de kleine belasten, zeide
Rozengeur, terwijl hjj zijn vochtige oogen naar
den kant .richtte waar het kind van Claire
lao\ Bekom - er u niet over haar.
L- Gij kunt t rua-.wernood u zelve dra
gen, zeide Pee.enkop
Dat gaat u niet aan, ik houd zielsveel
van de kleine,
Wjj zouden beter doen, haar naar he t
een of andere gesticht te brengen, zeide Avond-
sehoou, of baar bjj deze brave menschen ach
ter ie laten die misschien niets liever wensch
ten dan het b j zich te houden het zou voor
ons een last mmder en een mond minder om
te t eden zij n,
Bekommer u toch niet om haar, her
haalde Rozengeur. Gij zu t geen hinder van
haar hebben, en Z,J Z&1 u niets kosten.
Zult ge haar onderhouden" vroeg Beeren -
kop spottend.
lk tal haar onderhouden zooals ik kan,
maar onderhouden zal ik haar.
Het geblaf van den hond brak dit gesprek
af, de boerin kwam terug met een terrien
soep, waarvan de gear deze ongelakkigen deed
watertanden.
Zij trad binnen, en zette de terrine midden
in den stal
Wordt vervolgd.)