No. 5231
Dinsdag 28 October 1902,
27ste Jaargan
ïï)ag6laó voor tSfóooró* on
Onder Broeders
gevolgen van een
misóaaó.
ffUlTJSNLAKi)
O
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem
Eugeland.
Amerika.
De werkstaking in Frankrijk.
De Wet,
ABONNEMENTSPRIJS,
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1)50
Voor het buitenland >2,90
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
PRIJS DER ADVERTENTIES
Van 16 regels
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentiea Contant,
50 Cents
7y,
AGirE Ml NON AGITATE
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publicité, Etrangire
G.L. D Al) BE fy Co JOHN., F. JONES Succ. Paris 31 bis Faubourg Montmartre
De Broederlijkheid vaD het nieuwe Evan
gelie dat socialisme heet, uit zich al op
heel wonderbare wjjze.
Nu weer met de werkstakingen in Bel
gië of liever met de besprekingen der
werkstakingen, want zoools men weet had
het Belgische nationaal comité besloten
dat het beter was in het belang der mijn
werkers, geen haastige beslissing te ne
men en eerst alle middelen van verzoe
ning en scheidegerecht uit te patten, al
vorens tot de algemeene werkstaking over
te gaan.
Ondertusschen had tegen Zondag 1.1, de
Fédération socialiste Boraine een meeting
op touw gezet tegen de Fédération Boraine
onder leiding van Roger.
De eerste partjj had een paar weken
geleden kabaal gemaakt op eene meeting
door Roger georganiseerd zoodat het
den uitgestotene niet mogelijk was, zich
te doen verstaan.
Nu kwamen dezelfden, P e p i n, B a s-
11 e n, Brenez an hunne vrienden R o-
g e r op eigen terrein bevechten, namelijk
te Moneville eene meeting houden.
Maar nu had R o g e r er op zjjne beurt
zjjn vrienden naartoe gezonden om die
overhoop te zetten, geljjk de anderen voor
veertien dagen met zjjne vergadering had
den gedaan.
Tegen den avond hield nu R o g e r weer
eene vergadering t» Paturages: opnieuw
hetzelfde tooneel,andere volksvrienden met
andere volksleiders tegen deze volksvrien
den en deze volkleiders opstaande.
Geschreeuw, gescheld, gedrang, gevecht!
Eindeljjk een naar buiten gedrongen
worden van de zwakkere partij, ter wjgl de
overwinnaars binnen bljjven, om
het volk eenige grove onwaarheden op
den mouw te spellen.
Immers deze volksvrienden deden niet
anders'dan met ronde woorden aan de arme,
domme menigte verklaren datdemjjnbe-
sturen in de bureelen der Grand Hornu
aan Brenez (een der leiders) verklaard
hebben, dat de gevraagde 15 procent loon-
opslag gegeven zou worden.
Hetgeen een formeele leugen is.
Maar wat zal men doen, wanneer men
de waarheid sprekende eigen machteloos
heid zou moeten beljjden
Immers er is altjjd wel veel geschreeuw
die heeren maar wanneer men het
praktisch voordeel, dat ze aan bet volk
gebracht hebben,eens afzonderlek noteerde
zou het verbazend droevige effecten xhaken.
Treffend was het toch wel, zal men mis-
FEUILLETON.
{Vervolg);
156
Max Chateauroux had Parijs niet verlaten, om
gereed te zijn bij het eerste voorval, dat er
zou plaats hebben, bij de eerste inlichting,
die men hem zou kunnen verstrekken, 's Mor
gens van denzelfden dag was hij bezig zich
te kleeden, toen zijn bediende op zjjn kamer
kwam.
Mijnheer, zeide hij, er is iemand die u
wenscht te spreken.
Wie?
Bij heeft zijn naam niet gezegd. Het is
een armoedig gekleed man, zeker iemand, die
om ondersteuning komt vragen. Hjj beweert
echter, dat hij mijnheer iets zeer belangrijks
heeft mee te deelen met betrekking tot de
advertentie in de dagbladen.
Max sprong eensklaps op.
Laat binnen komen, beval hij, laat dien
man zoolang op mijn kamer wachten, ik kom
terstond.
Hij kleedde zich in allerijl en weinige mi
nuten later stond hij tegenover Rozengeur,
•die er bleeker, erbarmelijker dan ooit uitïag,
uitgeput als hjj was door den langen, moeie-
schien zeggen, dat de Belgische socialis-
tische hoofdmannen aanstonds bereid waren
om aan de Fraosche «broeders» die in
werkstaking zijn, een adres van genegen
heid te zenden.
Zeker, maar van adressen kan men niet
eten
Daarenboven schjjnt die genegenheid
niet al te vriendelijk door de Fransche
«broeders» te worden beantwoord.
Want Donderdag werd er heel merkwaar
dig gemeld dat «de talrjjke Belgische mijn
werkers, d e in Frankrijk werkten, terug
zjjn gekeerd eenige naar de Borinage,
anderen naar het Centrum.»
Zjj zeggen dat de toestand in Frankrijk
voor hen onhoudbaar was, dat de Fransche
werklieden (broeders-socialisten) hen ver
hinderden te werken.
Zoo iets moet vroeger al eens meer ge
beurd zijn, merkt een anti-socialistisch
Vlaamsch blad op.
Maar dat doet er niet toe
Toch een adres van instemming zenden
Hoe lang zou het nog duren, dat de
arme dikwjjls behoeftige stand drr werk
lieden nog het oor leent aan de valsche
leugentaal der roode voormannen
De maatschappij i3 toch waarlijk een
lichaam van te groote beteekenis, van te
veel belang, is naar wjj redeljjke men-
schen veronderstellen kunnen, toch een
instelling te zeer naar de bedoeling Gods,
dan dat eenige waanwjjzen half-ontwikkel-
den haar zoo maar op eens in 't goede spoor
zouden kunnen terug brengen.
«Zeker, daar hapert veel aan: de trein
loopt niet zooals 't behoort, en wanneer
er geene verandering in komt, zal het on
vermijdelijk groote, ernstige ongelukken
geven.
Maar dan zjjn er ook nog andere auto
riteiten die hier hunne stem doen hooren;
dan is daar v:or ieder die Katholiek is,
de Paus en de Kerkde opvolger van
Petrus, de stelehouder van Christus en
Diens Bruid.
Zjj hebben altjjd getoond dat eigenbe
lang achter stond bjj de verzorging der
ongelukkig en.
By hen, van hun eerste verschijnen af
in de wereldgeschiedsnis hebben de armen
en behoeftigen, hebben de verdrukten, de
slaven, de weduwen en weezen altjjd een
toevlucht gevonden.
De Heiligen onzer Kerk hadden immers
voor de Blaven een zoo medeljjdend hart,
waren zoo teergevoelig dat zjj zelf de
plaats innamen van de galeislaven.
En zou nu de Kerk zoo op eens ver-
ljjken tocht van Bretagne te voet naar Parijs.
Toen hij Max zag, haastte bij zich, reeds ver
legen door de weelde die er in dit vertrek
heerschte, zijn versleten hoed af te nemen,
dien hij bedeesd in zijn handen rond
draaide.
Max wees hem een «toel en zeide op vrien
delijken toon om hem een weinig op zijn ge
mak te brengen
Gij verlangt mij te spreken, mijnheer
Rozengeur nam zeer angstvallig plaats op
den hem aangewezen stoel en vroeg half
luid
Zijt gij mijnheer M. Chateauroux?
Ja, die ben ik.
-Hebt gij een belooning van honderd
duizendfrancs uitgeloo d
Ja.
Wanneer men u inlichting kon geven
omtrent een meisje?
Juist.
Dus, zeide Rozengeur, die nog maar
half gerust gesteld was, het is ernst?
Ernst
Geen grap, geen valstrik
De honderdduizend francs liggen daar,
zeide Max, terwijl hij op een brandkast in
den hoek der kamer wees, zij liggen daar ge
reed in bankbiljetten.
Het schemerde den clown voor de oogen.
Honderdduizend francs, mompelde hij en
zij die het kind hebben, zullen sief in moeielijk-
heden komen, zelfs niet al hebben zij het
wederrechtelijk behouden
De eenige moeilijkheid waarin zij zullen
loochenen wat ze 19 eeuwen als baar du
ren plicht beschouwde?
De Pausen predikten de vryheid, het
«mensch zjjn» van de ongelukkigen (door
de oude tirannen als «zaken» behandeld.
Ea dan zon nu opeens een einde zjjn
gesteld aan dat heerljjk werk van Chris
tus' Stedehouder, en ze zouden met de
vryheid, het «mensch-zyn» prediken van
de door het kapitaal verdrukten
De ondervinding bewjjst gelukkig an
ders, bewijst en vooral dat Kerk en Paus
de eeinge mogelyke autoriteiten zjjn, die
den mensch ryk of arm, voorhoudt dat
hy van den ander, arm of ryk, de hoeder
is, en dat men broederljjk met elkander
het leven moet dragen.
Geen opstand en geen verdrukking.
Geen tirannie maar ook geen bande
loosheid.
Geen gelyke verdeeling wel is waar van
aardsche goederen, (welke dwaasheid de
socialisten willen en hetwelk indruischt
tegen Gods bedoeling) maar ook geen
overdaad eeuerzyds en verhongeren an-
derzjjds. Broeders onder elkaarrjjkere
of armere, sterkere of zwakkere, hooger
of lager geplaatste, heer of knecht, maar
toch broeders(Af. C.)
is naar
en open-
In het stadhuis te Colchester
ouder gewoonte, een oificieele
bare feestmaaltijd gehouden, die men den
oester-maal'jjd zoude kunnen noemen.
Het banquet bestoud uit niet minder dan
500 couverts, waarbjj oesters het eenige
gerecht vormden. Deze maaltijd, waaraan
verscheidene prrsouenvan naam aanzaten,
als de minister van Japan, generaal G a-
t a c r e (bekend door zyn nederlagen in
den Transvaalschen oorlog), generaal sir
Evelyn Wood en verscheidene afge
vaardigden, heelt het record op het ge
bied van oester-eten geslagen. Men ver
orberde 40,000 oesLrsd. i. gemiddeld 80
per hoofd; doch daar sommigen der gas
ten zich met 4 'dozijn hebben tevreden
gesteld, moeten de overigen er nog meer
ingewerkt hebben dan bovengenoemd res
pectabel getal. De Engelschen schynen
flinke magen te hebben.
Koning Edward YII van Enge
land hield Zaterdag eindeljjk zyn optoche
in-Londen.
De belangstelling van het publiek was
zeer geriug, althans in vergelyking met
de toebereidselen en versieringen van Juni
j 1. is er thaus weinig gedaan om luister
aan dezen tocht te geven.
De Star wjjst er op hoe bjjna overal
het persoonlyk ini iatief bljjkbasr ont
breekt en alleen door corporaties iets is
gedaan om den door den Koning te vol
gen weg althans iels ieestelyks te geven,
komen, is de honderdduizend francs in on'-
vangst te nemen,
Een ware dakpan, zeide de clown lachend,
zoo een is er mij nog nooit op het hoofd ge
vallen.
Dus, z-ide Max vol ongeduld iets te
vernemen, gij kunt mij inlichtingen geven,
omtrent dat kind
Meer nog dan dat, zeide Rozengeur, ik
kan u het kind zelf brengen.
Het kind van Claire?
Dat weet ik niet, maar het is het kind
waarvan de advertentie sprak. Ik heb het ge
vonden met een van mijn kameraden nabij
de fortificatiën tt. Saint Q.uen. Wij dachten dat
de moeder dood was.
En het kind leeft P
Springlevend 1 Goed gez nd en aller
liefst.
Mijn dochter z 1 haar kind dus terug
krijgen, zeide Max, ongelukken zijn ten einde.
Waar is zij Zeg het mij, breng mij bij haar
en wanneer zij het is, zal ik u de honderd
duizend francs terstond uitbetalen.
Honderd-duizend francs! riep de clown.
Ga maar mee, mijnheer, ga maar dadeljjk
mee.
In overmaat van geluk en vreugde greep
Max zijn hoed en olgde den man.
Het is ver van hier, zeide deze, te Mont-
pamasse. Het was misschien beter dat wjj een
rjjtuig namen.
Max riep een koetsier aan. Hij wilde
Rozengeur met zich in het rijtuig laten stap
pen, maar deze weigerde en klom op den bok.
terwijl op andere plaatsen, zooals bjj de
gebouwen vau de Board of Trade, de
versiering meer aan eene begrafenis dan
aan een feest doet denken. Men is zeker
bang geweest voor een tweede teleurstel
ling!
De stad had ten noorden van de Theems
het gewone uiterlyk van een gewonen
werkdagalleen de banken waren geslo
ten. Nergens zag men de vlag, behalve
laugs den weg dien de optocht ging
Het zuideljjke deel der stad is echter zeer
opgewonden.
De Koning zag er buitengewoon wel
varend uit, en keek veel sterker dan in
Augustus. Het weer was koel,de lucht be
dekt, het bleef echter droog.
De Boerengeneraals werden bjj het naar
huis gaan zeer toegejuicht.
Hoe enkele Amerikanen reusachtige
sommen verdienen, bljjkt uit hetgeen
Pietpont Morgan uit zyn onder
nemingen van het begin van dit jaar tot
op heden heeft ten goede gemaakt.
De staaltrust verschafte hem meer dan
20 millioen dollars, de oceaantrust 2J/S
millioeu en door verschillende andere
maatschappijen kreeg hy nog 12millioen
zoodat hy gedurende de 10 eerste maanden
van het jaar 1902 41,800,000 dollars
verdiend heeft, dat is ongeveer_ 102 mil
lioen gulden,
Alice Roosevelt, dochter van
den President der Vereenigde Staten,is ver
loofd met den heer John Greenwaj.
een joDgen man, die zich op het gebied
van sport aan de universiteit van Harvard
onderscheiden heeft en die bjj de loughri-
ders van preadent Roosevelt in den
Spaansch-Amerikaanschen oorlog den
rang van luitenant bekleedde,
Italiï.
Van de vele bedriegeryen die in Italië
maar altjjd door plaats hebben valt er
uu een te melden uit Livorno. Daar heeft
de Burgemeester zyn ontslag genomen en
zes stedeljjke ambtenaren zyn aangehou
den onder beschuldiging van verduistering
en vervalsching van gesckrif;en,Een streng
onderzoek is op hoog bevel ingesteld.
DuitBOhland.
Er is ernstig sprake, dat graaf V 0 n
B u 1 0 tv als rijkskanselier zal aftreden
en vervangen worden door generaal V 0 n
H a h n k e, commandant der troepen in
de Mark.
Reeds werd graaf V o n B u 1 0 w ten
paleize te Potsdam in audiëntie ontvangen
en onmiddelljjk werden de meest zonder
linge commentaren gemaakt op de bespre
king tusschen den Keizer en den Kanse
lier. De Rheinisch West/aiische Ztgkon
baar lezers denzelfden avond medtdeelen,
dat het aftreden van graaf V 0 n B u 1 0 w
zeker was.
Inmiddels gaat in den Duitschen Rjjks-
de behandeling van het toltarief-
ontwerp zyn gang, hoewtl het ontwerp
verklaard. En de Regeering doet niets.
Het schijnt, dat men den Rijksdag het
genoegen niet misgunnen wil, het ont
werp te behandelen. Of op die wjjze de
nationale tjjd wordt verspild, vraagt nie
mand.
Het is alweer, na het plegen van schan
delijke handelingen voor een keer gedaan
met de werkstakingen in de Fransche
Republiek.
Nadat de bekende motie in de Fran
sche Kamer was aangenomen, waarin
het vertrouwen werd uitgesproken, dat
de Regeering de vryheid van arbeid en
de viijheid van werkstaking zal handha
ven, en al haar invloed zal aanwenden
om door de beide partyen de arbitrage
te doen aannemen, heeft minister
Combes zich tot de mijneigenaars en
tot de stakers gewend met het verzoek
de arbitrage te aanvaarden.
De leiders der werkstakingen verkla
ren thans geheel onschuldig te zyn aau
de wanordelijkheden die op straat gepleegd
zyn en wjj zen elke verantwoordelijkheid
af. Zoo gaat het gewoonljjk met de or-
ganisserders der werkstakingen, zjj ruien
de werklieden op, brengen hen op straat
en wasschen daarna hun handen in on
schuld.
Inmiddels hebben de havenwerkers den
arbeid reeds hervat, zoodat nog alleen
in de mjjnen de arbeid stil ligt. Maar dit
zal nu ook weldra voorbjj zyn.
Enkele dingen ontleenen wjj hier uit
een interview, die de Londensche corres
pondent van de Matin met generaal D e
Wet heelt gehad.
Eerstens verklaarde De Wet, dat hjj
zich onwel voelde hy had pjjn in de
beenen, en voelde zich, zonder bepaald
ziek te zyn, moe en onlekker. Het w
dan ook thans zeker, dat hij naar Zuid-
Afrika terug zou gaanen wel a. s. Za
terdag.
Afgezien van treurige familieomstan
digheden is het wair'ijk wel tebegrypen,
dat D e W e t naar Zuid-Afrika terug
keert, want niet elk gestel kan tegen dat
aanhoudend «gefêteerd worden», onop
houdelijk reizen en trekken, onafgebroken
spreken en menschen te woord staan. We
begrjjpen zelfs niet, dat Botha en de
1 a Rey dat uitermate vermoeiende leven
zoo lang volhondeD die moeten wel jjzer-
sterke gestellen hebben D e W e t schjjnt
er echter niet tegen te kunnen, het ver
moeit hem zeer, niettegenstaande zyn in
andere opzichten sterke en geharde con
stitutie.
Met leedwezen zien wjj hem heengaan,
de gegrondheid van de reden vau zfln
vertrek erkennende, want wat zou bjj voor
zyn volk nog kunnen zyn wanneer hy
later met een geknakt zenuwgestel in Zuid
Afrika terugkeerde Hem bjj zyn aan
staand vertrek onze beste wenschen voor
zyn volledig herstel, na de uiterst vermoei
ende dagen (naar zjjn eigen zeggen vrjj
J am don i'ndnwl2 j 1
Zij
door de ftegeering voor aa memel jjk wordt wat vermoeiend er dan indertjjd op het
I Hij beschouwde het kind langen tijd stil
zwijgend met een zekeren eerbied.
Vervolgens vroeg bij aan de kermisreizige rs
nauwkeurige inlichtingen hoe zij het kind ge
vonden hadden, onder welke omstandigheden.
Rozengeur bad het papier bewaard, dat hij
in den zak van Claire had gevonden, haar
trouwacte, er was dus geen twijfel meer mo-
geljjk. Die kleine was wel het kind van Claire
in ruil waarvoor Anseline dat ran Marie-Amelie
zou teruggeven.
De ongelukkige man was buiten zichzelven
van vreugde, hij vond geen woorden om zijn
geluk uit te drukken en dacht er niet aan
den kermisreizigers iets te verwijten, dat zij
zich van het kind hadden meet'er gemaakt.
Het kind was gevonden.
Hu was alles weer goed.
Hjj behoefde Anseline er slechts van te on
derrichten,
Wat zon zijn dochter gelukkig ziju
Max had Anseline eens weergezien, sedert
hun gesprek op de Seinekadeop zekeren
avond, toen hij uit ging, tikte een man hem
op den schouder.
Het was Anssline.
Anselene had de advertentie in de couran
ten gelezen,
Gij kent mijn adres niet, had hij tegen
Max gezegd, maar wanneer gij geslaagd zijt,
plaats dan een regel in de Pctit-JournalGe
vonden M. C, en ik zal bij u komen.
Wordt vervolgd)
reden Parijs door, vervolgens te Mont-
aan den ingang va 1 een donkere,
morsige steeg, te stnal oin een rijtuig door
te laten, stapten zij uit.
Rozengeur, die het portier geopend had,
zeide tegen Max
Hier is het mijnheer, volg mij maar.
Max volgde den kermisreiziger in de nauwe
steeg.
Zij traden een oud, bouwvallig huis bin
nen, gingen een vermolmde, donkere trap op
en daar zag Max, a n de deur van een kamer
een zwaar gebouwd man staan,
Het was Beerenkop,
Deze wilde juist vragen wat die ongewone
bezoeker hier kwam doen, toen hij ook Rozen
geur gewaar werd.
Mijnheer komt voor het kind, zeide deze.
Bij deze woorden liet Beerenkop den bezoe
ker binnen in de kamer, waar een vrouw zat,
die hem nieuwsgierig aankeek.
Het was Avondmhoon,
Zij had een kind in de armeo, het hare.
Is dit het kind vroeg Max.
Neen, mijnheer, dit is zij niet, de kleine
slaapt.
Kan ik haar zien?
Zeker.
Hg' naderde en bij het schemerlicht I at door
het kleine venster naar binnen drong, zag hij
op een pak lompen een kind, dat lag te sla
pen.
Het Was hem, waarschijnlijk een spel zijner
verbeelding, a'sof hij het gelaat van Claire
voor zich had.