No. 5239
Vrijdag 7 November 902
27 ste Jaargang
ïïaqêlaó voor cfiooró- ott S/uió-aCollanó.
Over den toon in het gesprek.
B 1 T m N L A N D
©e gevolgen van een
misóaaó.
BI N «NL A-N D.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U itgever, W. KÜPPERS.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem
f 1,20
1,50
2,90
0,03
Van 1—6 regels
PRIJS DER AD VERTEN! IEN.
50 Cents
Elke regel meer71/*
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cent» per advertentie h Contant.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PubUcité, Etrangère
G.L. DAÜBE fy Co JOHN., F. JONES Succ. Paris 3Ibis Faubourg Montmartrt
Onderhoudend en gezellig kunnen pra
ten, de kunst verstaan om een gesprek
flink aan den gang te houden, is, zoo
schrijft de heer F. C. K u n s t in het
Kanton Oosterhouteene gave, die vol
strekt niet algemeen is,
Hebben we niet vaak booren beweren,
dat wij, Nederlanders, in dit opzicht ver
achter staan bjj de Franschen eene vlotte
en aangename conversatie, met fjjne gees
tigheid of lachenden humor gekruid,
scbjjnt nu eenmaal het monopolie te zjjn
van deze bewegelijke natie.
Let eens op den inhoud der gesprek
ken hier, wanneer de heeren dei schep
ping bjjesn zjjn. Natuurlijk wenschen wjj
geen debating club over ernstige, heel
of halfwttenscbappeljjk onderwerpen.
Die hooren thuis in de binnenkamers
niet op de plaatsen, waar meD bijeen
komt om den geest wat te verfrisschen,
om zich eens te verpoozen van den vasten,
regelmatigen tred in des levens molen.
Maar er moet toch wat in zjjn, dat op pit
of kern geljjkt, iets treffends, ie s boei
ends, iets verrassends, dat op ontwikkeling
van den geest in eenige richting wjjst. Iets,
dat waard is er eens harteljjk om te lachen;
iets, dat ons trekt tot den spreker, als hjj
door zjjne woorden erin slaagt ons een
kijkje op personen of zaken te geven,
dat nieuw is voor ons.
Ik zei daar op personendit eischt
aanvulling, daar we hier op gevaarljjk
terrein komen.
Gjj kent ze wel in uwe omgeving die
mannen uit hooger of lager kring, welke
het in hunne gesprekken zelden of nooit
over personen, steeds over zaken hebben.
Over personen alleen, wanneer d:e, om zoo
te zeggen, gemeengoed zjjn geworden:
wanneer hunne daden als publieke personen
met recht mogen beoordeeld woiden door
het volk; nimmer over paiticulieren.
Hier is dit het gevolg eener fijn be
schaafde opvoeding daar geschiedt het
fat8oenshalve(men heeft zoo vaak gehoord,
dat het leeljjk staat vonnis te vellen over
personen in hunne afwezigheid)ginds
zegt aangeboren goedi4heid of gevoelval
niemand aan, die zich niet verdedigen
kan.
Maar hoevelen zjjn er ook, die onbarm
hartig de gebreken hunner medemen-
schen aan de kaak stellen, die er niet op
zien, hunne fouten of misslagen breed
uit te meten en hen zoodoende trachten
te maken tot voorwerpen van spot of af
keer. Dat is laf, dat is liefdeloos!
F E ÜILLETON.
Laf, omdat het onrecht wordt gepleegd
op weerloozen, op afwezigen. Ook lief
deloos in hooge mate. Al mogen dezul
ken Christenen heeten, zjj misdoen tegen
het hoofdbeginsel van bet Christendom
«wat gjj niet wilt, dat u geschiedt, doet
dat ook aan anderen niet.»
Voorzichtigheid is hier in hooge mate
aan te bevelen. Een enkel los daarheen
geworpen woord draagt later soms de
wrangste vruchten het kan den naas e
zwaar benadeelen in zjjne tjjdeljjke zaken
of een smet werpen op zjjn goeden naam5
een schat zoo dierbaar aan ieder onbedor
ven menschenhart. Ocb, dat dit euvel
meer en meer verdwijnen mocht! Laten
wjj lachen en schertsen; doch beschou
wen wjj het als onmannelijk om kwaad
te spreken
Of wjj het lan echt vrouwelijk achten
Verre van daar Het is noch mannelijk
noch vrouweljjk, net is duivelschwant
het beteekent meestal vermaak in het leed
van anderen, een der meest satanische
trekken in den mensch.
Maar de dames (de vele goede niet te
na gesproken) zullen bekennen, dat ook
op haar bijeenkomsten of kransjes of
theevisites niet altjjd de Christelijke lief
de betracht wordt, dat ook daar wel eens,
nu zoetsappig dan scherp, het doopceel
van buurvrouw gelicht wordt. Een tong
is zoon gevaarlijk instrumenthet is, zegt
eenEugelsch schrjjver, het eenigst snjjdend
werktuig, dat scherper wordt bjj voort
durend gebruik. Ik mag mjj niet als ze
denmeester opwerpen en ben nog niet
oud genoeg om met succes raad te gevent
aan mjjne medemenschen. Ik mag alleen
wenschen. En dat doe ik ook. Onze con
versatie zjj degeljjk of alledaagscb, pret
tig of ietwat saai, tintelend van vernuft
of geesteloos; niet al'en kunnen alles.
Maar noodzaken wjj nooit den Engel der
liefde zijn blik af te wenden door kwaad
spreken.
Vervolg)
164
Die ket ing moest gebroken worden.
Dat was mogelijk.
Hij keerde naar zijn makker terug.
Komaan, zeide bij, ik geloof wel fat
wjj er uit zullen kunne».
Denkt ge? vroeg Anseline, met van
vreugde bevende stem.
Er bestaat kans op.
De hemel verhoore u
Ten minste, als het ongeluk niet wil, dat
wig juist bij bet verlaten, door een politie
agent betrapt wórden, hetgeen ook mogelijk
is. In elk geval zullen wij het beproeven:
Wie niet waagt, die wint niet.
Hjj bukte zich en zocht een steen op.
Wat doet ge? vroeg Anseline.
Ik zoek een sleutel.
Een sleutel?
Om onze kooi te openen.
Hg vond wat hjj zocht, eenen grooten scher
pen steen. Anseline begreep du wat hjj doen
wilde: met dien steen den ketting breken,
en na eenige moeite gelukte hem dit ook. De
ketting viel en het rooster was open
Engeland.
Francis M e 1 v i 11 e die in
Engeland aan het hoold der bewegiDg van
ondetwjjs voor vrouwen staat, heeft vol
gens een door baar samengestelde statis
tiek de ervaring opgedaan, dat bijna alle
vrouwen, die universitair onderwjjs volgen
en tite's van doctor in de rechten, in de
medicjjnen, in de phi'osophie enz. verkrij
gen, ongehuwd bljjven.
Zij stelt zich de vraag, waaraan zulks
is toe te schrjjven. Gevoelen zjj zich on-
afhankeljjk, of krjjgen zij geen echtge-
nooten omdat de mannen weigeren vrou
wen te huwen die te geleerd zjjn, omdat
zij vreezen bij haar niet die hoedanighe
den van hart en ziel te vinden, die het
jonge meisje bezit, dat minder geleerd is
opgevoed.
Miss FrancisMelville geeft deze
zaak in ernstige overweging.
De Engelsche minister van oorlog,
B r o d r i c k, sedert vijftien maanden we
duwnaar, gaat op nieuw in het huweljjk
treden, met miss MadeleiueCecila
Carlyle Stanley, iochtrr van een
oud-kolonel bjj de grenadiers der garde.
Minister B r od r i c k is 46 jaar oud, hjj
heefteen dochter van 20 jaar, zjjn bruid
is 26 jaar.
De Standard beweert, dat vele libe
rale afgevaardigden het Huis slechts tot
half November willen laten vergaderen,
zoodat dan de onderwjjswet moet worden
afgehamerd.
De Daily Mail verneemt uit Mon
treal dat de pers de houding van sir
Wilfrid Laurier, op de conferentie
der kolon'ale premiers, zooals die geble
ken is uit het nieuwe Engelsche Blauw
boek scherp critiseert. La Fatriehet
Fransch8 dagblad, schrjjftdat Cham
berlain de protectie der Canadeesche
goederen tegenwerkt, omdat hetzelfde aan
de Vereenigde Staten zou moeten worden
toegestaan. De tjjd is gekomendat Ca-
nadatde politiek volge van eigen belangeD,
omdat het hemd nader is dan de rok.
Duitsohland.
De Duitsche mjjneigenaren verheugen
zich met de Belgische en Engelsche steen
kolenmijnen over de werkstakingen in de
Fransche Republiek, daar deze staking huu
zeei ten goede komt.
De vorige week zjjn tiet minder dan
56 kolentreinenvervoerende ongeveer
18,000 tons, uit Duitschland Frankrjjk
binnengestoomd. Het grootste deel dier
kolen was a'komstig uit Essen, waar de
voorraden, die jaren lang waren opgehoopt,
thans bjjna uitgeput zjjn.
Italië.
De Osservatore Romano zegt, dat het de
wil is van den Pa s, dat de Itafiaansche
Katholieken, die gevaar loopen in twee
kampen verdeeld te geraken, zich moeten
onthouden van a le bespreking over de
wjjze, waarop de Christen-democratie, die
sedert 23 September is veroordeeld, moet
worden verstaan.
De H. Yader wil, dat de Katholieken
zich met practische werken bezig houden
zooals de te houden Congressen ze aan-
geveD. Spreekt men over christen-demo-
ciatie, dan moet men dit doen metwaie
christeljjke liefde en daarbjj zooveel mo-
geljjk de persoonljjbe kwesties buiten be
spreking laten.
Rusland.
De oorzaak, dat de Russische grootvorst
Paul Alexandrowitsch, van den
Czaar als commandant van bet gardecorps
is ontslagen, moet gelegen zjjn, dat hjj in
stilte te Livorno in bet huweljjk is ge
treden met eene dame, die vroeger met
een Ljjfland-ch edelman was gehuwd.
Grootvorst Paul, die den Czaar had
beloofd haar niet te zullen trouwen, is door
dit geval met zjjn gebeele familie en het
Russische Hof gebrouilleerd.
Inmiddels vertoeft de 42 jarige Groot
vorst met zjjn echtgenoote, die 30 jaren
oud is, te Parjjs, waar hjj theaters, res
taurants en renbanen dikwjjls bezoekt,
zonder dat h'j in officieele kringen ver
keert.
Frankrijk.
In de Fransche Kamer zal een voor
stel aan de orde worden geb acht om
drie vrijhavens, een aan het kanaal, een
aan den Atlantischen Oceaan en een aan
de Middellandsche zee, te maten.
De heer Z i e r r y, afgevaardigde voor
Bouchus du Rhone, heeft medegedeeld,
dat hjj zal voorstellen Marseille als een
der havens aan te wjjzen.
Voor het gerecht te Nizza staat
thans zekere V i d a t terecht, beschul
digd van vier moorden Deze booswicht
heeft bekend de vier moorden te hebben
gepleegd. Zjjn e rste misdaad beging hjj
den 20 November 1901. Te Beaulieu
heeft hjj eene vronw van slechte zeden,
zekere Josephine Morero, ver
moord, hjj vergezelde baar naar hare
woning en, op 't oogenblik, dat zjj de
lamp opstak, plofte hjj haar een groot
keukenmes, dat hjj bjj zich droeg, in den
rug. Het slachtoffer riep om hulp en de
moordenaar ontsnapte door de vlucht.
Eenige dagen later op 6 December maak
te hjj te Marseille kennis in eeo herberg
met zekere Louise Goudard, die
hem sprak over haar juweelen en spaar
penningen. Hjj vergezelde haar naar hare
woning en wilde haar vermoorden, doch
het meisje gelukte er in te ontsnappen.
Vier dagen later stak bjj te Toulon
slag der verkiezingen af te wachten, toen
een vuurwerk ontplofte, waardoor 13
personen werden gedood, en een groot aan
tal werden gewond, van wie velen hoogst
ernstig.
De uitslag der verkiezing toont, on
danks de overwinningen der democraten,
dat de Republikeinen toch in het nieuwe
Huis van Afgevaardigen de meerderheid
zullen bebbeD.
De Republikeinen hebben 196, de demo
craten 176 Congresleden. Hieruit bljjbt,
al is de uitslag van elf districten nog niet
bekend, dat de meerderheid van het Con
gres in handen der Republikeinen bljrft.
De werkstaking in Frankrijk.
De afgevaardigden van de socialisten
uit Pas-de-Calais hebben Maandag eene
bjjeenkomst gehad in het Ministerie van
openbare werken te Parjjs met twee scheids
rechters, de heeren Br o s s e 1 i n en De
lsfond.
Ook Dinsdag kwam men bijeen, zonder
tot een besluit over de loonquaestie te
komen of het eens te worden.
De socialisten protesteerden tegen het
hooren ran niet-stakende mjjuwerkers,
die niet bjj hen aangesloten zjjn. Zjj
willen hen buiten de onderhandelingen
houden.
De Bestarer der mijnen van het Noor
der-Departement hebben den heer H e u r-
leau, ingenieur der mijnen, hoofd der
spoorwegen van de Maatsehappjj van
Orleans, tot scheidsrechter gekozen.
Zondag-nacht was het zeer woelig te
Pas-de-Calais. De werkstakers patrouilleer
den den gebeelen nacht door om te be
letten, dat de arbeid werd hervat. Hier
en daar moest de gendarmerie en de ca
valerie chargeeren om benden werkstakers
uiteen te drjjven, terwijl vechtpartjjen aan
de orde van den dag zijn. De mjjnwer-
ker Desbromel kreeg van een staker
een meisje V a n B r u s e 1 i s genaamd, -
dood, de ellendeling had hot meisje naar ,e l^en 't00' tegen de borst
r.]Qa»a r,ainM Hn a™ riQ dat achterover op de straatsteenen
Zij kwamen er uit, een voor een, daarna
buiten gekomen, ble en zij staan. Aan de hui
zen, aan de fabriek in de verte, herkenden zij
de plaats waar zjj waren, aan het uiteinde van
Grenellc, op de kade buiten Parijs.
Het was een neuvelachtige morgen. Er hing
een damp over de Seine. Er ging nog nie
mand oorbij, maar weldra zouden de kade,
de zijstraten, gevuld worden met arbeiders,
die naar hun verk gaan. Men zou hen opmer
ken en dat kon gevaarlijk worden. Boven
dien waren zij doornat, hun tanden klapper
den, al hun ledematen deden hen pijn, het
was alsof zij met stokken geslagen waren
O zij moesten uitrusten, droog g„ed aan-
ken, slapen Nog nooit in den 'oop van
hun avontuurlijk bestaan hadden zij zooveel
behoefte gehad aan rust, warmte en slaap
Zij waagden zich eenige schreden naar bui
ten op den oever, ïoebten de stralen der zon
op, die met moeite door den nevel drongen.
Zij moesten tot eiken prijs een huis, een
schuilplaats inden. Anseline had geld bij zich, bij
zou betalen wat men vroeg, Rigobert ging er
op uit en liet Anseline in het gras liggen,
bij een muur waarachter hij zich zoo goed mo-
gel;k verborg.
Ka verloop van een kwaitier kwam Rigo
bert terug. Hij had gevonden wat zij noodig
hadden, een herbergier, die juist zijn huis
opende. Hij kende hem, wist dat hij te ver
trouwen was en vroeg hem om de gastvrij
heid die niet werd geweigerd.
Zij begaven zich er heen, ontkleed den zich,
gingen te bed en herstelden zich van de ver
moeienissen van den nacht, maar Anseline
werd door angst gekweld hij vreesde thans
uit te gaan, hij wist dat hij bewaakt werd.
De zware hand der politie rustte op hem.
Hij was niet meer, zooals vroeger, vrij in
zijn bewegingen en toch wilde hij slagen.
Hij wilde Mare hand opsporen, de dochter van
Marie-Amelie terugvinden, opdat hij, alvorens
te sterven, het kind van Claire in de armen
zou kunnen drukken, maar hij was genood
zaakt, althans voor eenigen tijd, zich te ver-
hergen, niets van zich te doen hooren en hen,
wier leven hij verwoest had, en die niet meer
hoop hadden dan hij nog een tijdlang aan den
angst prijs te geven.
Eindeloos lange dagen en weken wi.ren er
voorbij gegaan, waarin de angst van 'nseline,
Max en de anderen met het uur, met de mi
nuut toenam, totdat op zekeren morgen ieder
eensklaps hoop voelde en de vreugde alle har
ten deed trillen. Marcband was gevonden,
Marchand was gevangen genomen. Alle cou
ranten vermeldden het. Het was Anseline en
de anderen alsof er een zware last van hen
werd afgenomen. Dit was het einde van alle
smarten, de redding.
Het bericht was waar. Sedert verscheidene
dagen, zonder het zelf te bemerken, was de
moordenaar van de verloskundige uit de
rue du Faubourg Montmartre, van de uitdraag
ster uit de rue de Provence en van tal van an
dere ongestraft gebleven misdaden, bewaakt en
bespied geworden door een der bekwaamste agen
ten van de prefectuur, met uien hij vroeger al
een afgelegen plaats gelokh Hjj nam de
sleutels van haar huis uit de zakken
van zjjn slachtoffer, begaf zich naar hare
woning en stal wat hj] vinden kon.
Den 22 December bevond de ellendeling
zich in het station te Nizza en zag een
juffrouw Geertruida Hirschbauer,
alleen in een waggon zitten. Hjj nam
plaats naast haar. Toen de trein nabjj
Eze aankwam, vermoordde hjj het meisje,
wierp het 'jjk uit den waggon en sprong
op zjjn beuit uit den trein, hjj kwetste
zich licht aan de koieën en handen. Na
het ljjk geplunderd te hebben, nam hjj
de vlucht. Drie dagen later werd de moor
denaar te Saint Raphaêl aangehouden.
Toen V i d a t van het gerechtshof naar
de gevangenis werd gebracht, wilde het
volk onder de kreten «Ter dood «Ter
dood!» hem te ljjf.
Amerika
Uit New-York wordt getelegrafeerd:
Een groote menigte, geschat op wel
dertigduizend menschen, stond gisteren
avond op Madison Square om den uit-
op
viel, hjj brak zjjn ruggegraat en overleed
kort daarna, eene vrouw met drie kinde
ren nalatende. De moordenaar is gevan
gen genomen.
In de herberg A la Réunion des Mi
neurs te Villes-au-Festre, hebben de
stakers den geheelen inboedel vernield.
Buiten de herberg werden revolverschoten
gelost om de bewoners van het dorp
schrik aan te jagen. Een andere bende
werkstakers vernielde de woning van
den mjjnwerker Wacques teAix.De
meubels werden, nadat de bewoners de
vlucht hadden genomen, vernield.
Een gemarteld land. Heerljjk groen
Ierland, wie is uw beul? Engeland, dat
optreedt als de «bescbaver» de ontwik
keling aanbrengende Mogendheid, dat
trotsche en schjjnheilige land der Brit—
teD, houdt het pracfct'ge eiland in het
Westen onder d-n ijzeren knoet enerdrukt
en martelt hei Iersche volk.
John O'Donnell heeft 't in het
eens in botsing was geweest en dien hij, bjj
die gelegenheid met een revolverschot had ver
wond.
De agent koesterde een diepe wrok jegens den
misdadiger en had hem een onverzoenlijke
haat gezworen,
Maar hij had nog geen gelegenheid gevon
den cm hem zijn schuld te betalen Ten ge
volge van zijn wond was hij lang ziek geweest en
een weiuig verzwakt, bad men hemnaar de pro
vincie gezonden, waar de dienst minder zwaar is
dan te Parijs. Hij was daar als een gepensioneerde I den naam droeg van het Roode Kasteel, maar
ondervroeg alle mensehen die hem omtrent
den moordenaar inlichting zouden kunnen
geven. Hij was overtuigd dat Marchaud Parijs
niet had verlaten, dat hij verborgen, onherken
baar in een of anderen hoek leefde, en hij
begon alle achterbuurten, alle herbergen en
verdachte huizen af te zoeken met een onver-
moeibaren ijver.
Onder de herbergen, die het drukst door
de vagebonden en schelmen van Parijs bezocht
werden, was er een in de rue Galande, d*e
en Marchand scheeD van het tooneel der Pa-
rijsche misdadigerswereld verdwenen te zjn,
want men zal zich herinneren dat hij tijdens
de misdaad op mejuffrouw Xavier gepleegd,
zelfs niet verdacht geworden was.
Eerst na den moord op de vrouw uit de
faubourg Montmartre sjrak men weer eens van
hem en kwam zijn nnam in de dagbladen
voor als die van den vermoedelijken moorde
naar.
De agent, van wien wij spreken, Ferrurier,
bijgenaamd Fine-Oreille, had evenals iedereen
de bijzonderheden van den moord gelezen en
den naam van den misdadiger, dien men ver
dacht. Hij schreef terstond een brief aan de
prefectuur waarvan de inhoud hierop neer
kwam.
wLaat men mjj naar Parijs terugroepen, laat
men mjj on beperkte volmacht geven, en bin
nen veertien dagen zal ik den moordenaar van
de faubourg Montmartre overgeleverd hebben.e
Men stond hem dat verzoek toe en eenige
dagen later toog Serrurier aan het werk. Hij
die van de gewone bezoekers den somberen
bijnaam had gekregen van de Guillotine. De
voorgevel was bloedrood geverfd en stak scherp
af tegen de andere huizen uit de straat.
Men betrad deze kroeg door een groote
koetspoort en kwam dan in e n vertrek zon
der stoelen, waar men staande in het voor
bijgaan een glas kon drinken en van daar
kwam men in twee ruime lokalen met berook-
te wanden, bedompt en slecht verlicht, waar
de dronkaards van den morgen tot den avond
hun wijn of brandewijn zaten te drinken, tot
zij met hun ellebogen op de tafel in slaap
vielen of geheel onder de tafel zakten.
Eetwaren verkocht men er niet, maar men
leende aan de klanten die hun voedsel mee
brachten, borden, lepels, voTken en messen,
van welke laatste men de punt had rondge-
slepen, om moor'en te voorkomen, wanneer
er een twist uilbrak, wat zeer dikwijls ge
beurde.
Wordt vervolgd.)
wEF PHT.TH r»P!W A 'nWTHTï'PTHWI TTÜTT.
AlNUEMPRl
AGUE Mi JNOPi AGITATE