No. 5245
Vrijdag 14 November 1902
27 ste Jaargan
HbagËlaó voor cTHooró* en Stuió-cfCoUanó.
Advertentiën
De Gemeentelijke
huishoudingen.
©e gevolgen van een
misóaaó.
ague ma non agitamb
B U I T K N L A N 1).
y
O
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlemi'?n
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per postl,o0
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem
2,90
0,03
waarvan de plaatsing driemaa' is op
gegeven, worden slechts tweemaal in reke
ning gebracht.
't Gaat zoo niet langer meer, was de
bjjna algemeene klacht, gehoord in de
Raadszalen onzer groote steden bjj de be
handeling der joDgste begrootingen, 't
Gaat zoo niet langer meerde uitgaven
stijgen onrustbarend, de inkomsten nenoen
niet toe, de belasting kunnen we niet meer
of niet genoeg verhoogen, kortom we kun
nen de twee einden van het jaar tiet lan
ger aan elkaar knoopen.
Zoo werd vernomen, zjj het dan met
wat meer omslag, in wat meer omvang
rijke termen. Enste9ds luider en algemee
ner werd daarbij de meeninghet Rjjk
moet ter hulp komen.
Dit redmiddel nu ljjkt ons wat
goedkoop, wat al te gemakkelijk gevon
den. Afgescheiden toch van de vraag, hoe
het Rijk zal moeten helpen door over
name van de uitgaven voor armenzorg en
onderwijs of door vermeerdering der bij
drage aan de stadskassen, staat daar het
onwederlegbare feit, dat de Staat zelf
geen geld heeft. Wjj hebben nog voor
ettelijke weken van den Minister van Fi
nanciën vernomen, dat het er met de
Rpkskas allesbehalve rooskleurig uitziet,
zoo slecht zelfs, dat onmiddellijk verster
king der inkomsten noodig is. En men
weet, dat Z. Exc. die versterking voor 't
oogenblik niet anders weet te vinden dan
uit verboogiog van dtn accijns op het
gedistilleerd-
En bjj dien Staat, zelf dravende op
de kurk van den drank, zullen de Gemeen
ten om steun gaan aankloppen Amster
dam, als armste, voorop dan de al even
nooddruftigen Rotterdam, Utrecht, Gro
ningen en Leiden, gevolgd natuurljjk door
een steeds langer wordende rjj, want niets
werkt voor Gemeenteraden zoo aansteke
lijk als het aankloppen aan de Rijksdeur
Maar zooals gezegdhet zal wel kloppen
aan doovemansdeur zijn tot tjjd en
wjjle misschien de tariefsherziening de
Schatkist vult. Dit is evenwel nog toe
komstmuziek, waarvan bovendien hetdi-
ligende thema is: de Staat bevindt zich
ook voor steeds vermeerderende uitgaven.
Yoor 't oogenblik aleoo zullen de Ge
meenten wel zich zelf moeten helpen, het
gaat zoo 't gaat. Er worden dan ook be*
FEUILLETON.
170
(Vervolg)',
Wat Var Chafeauroux betreft, hem stond
nog erger lot te wachten. Zijn geest had reeds
zooveel schokken te doorstaan gehad, dat deze
laatste slag hem zeker het verstand zou bene
men. De toestand van Anseline ging alle be
schrijving te boven. Een brandende koorts on
dermijnde hem, hij geleek meer op een ge
raamte dan op een levend mensch, alleen zijn
oogen fonkelden als vurige kolen en rolden
woest door hun kassen,
Zoo verb'epen er eenige dagen.
Reeds kondigden de couranten den dag aan
•waarop Marchand voor het hof van assisses
zou verschijnen.
Dat was de voor-laatste inzet. Wilde Mar
chand ook daar niet bekennen dan bleef nog
de kans over, dat hij op het laatste oogen
blik voor het voltrekken van zijn doodvonnis,
dat men toch wel zou uitspreken, het geheim
zou openbaren maar die kans was zoo zwak,
dat niemand er op d rfde rekenen.
De eenige hoop was dus, dat hij voor het
Hof bekennen zou.
Pe dag der zitting brak aan, en op de
reids allerlei middelen san de hand ge
daan, waaruit de Vrcede Vaderen maar
hebben te kiezen.
't Eerste middel dat trouwens reeds
veel toepassing vindt, zjjn de gemeente
lijke bedrjjveu de eigen exploitatie van
gas, water, telephoon en tram. We zet
ten daar eenige puntjesomdat wjj die
gemeentelijke trams nu juist niet de beste
bronnen van gemeentelijke inkomsten ach
ten. Deze meening spruit niet voort uit
de ongunstige u'tko rusten, welke b. v.
Amsterdam er tot dusverre mede verkre
gen beeftmaar uit de volgende over
weging een stadstram is geen zuivere
commercieele onderneming, wjjl daarbjj
dient gelet te worden op de eischen der
verschillende stadswjjken. De bewoners toch
van een afgelegen buurt hebben alle recht,
om van de gemeente, aan welke zjj im
mers 't is het gewone argument
ook belasting betalen, te verlangen, dat
zjj evenzeer in 't genot van een tram ge
steld zullen worden als de reeds bevoor
rechte wjjken. Zjj zullen er niet naar vra
gen, of hun ljjn wel rendabel zal wezen,
maar uit den treure het liedje aanheffen,
dat voor den Raad alle burgers geljjk moe
ten wezen. En al moge de Vroedschap al
niet dadeljjk met dat liedje instemmen,
op den duur kan toch de aandrang van
met tram misdeelde ingezetenen niet zon
der invloed bljjven op den aanleg en de
richting van nieawe Ijjnen. Een maat
schappij daarentegen staat tegenover zulke
jammerklachten op vip wat steviger stand
punt. Zjj zegt eenvoudigde gevraagde
ljjn zal geen winst afwerpen, dus ik leg
haar niet aan. Met name om een voor
beeld te noemen de «Haagsche Tram-
wegmaatschappjj» heeft al heel weinig
gehoor gegeven aan de vraag naar meer
dere Ijjnen. 't Is waar, dat zjj dientenge
volge niet populair is en in strjjd leeft
met den Raad. Maar ook is waar, dat de
Tramcommissie, door de Vroedschap be
noemd, een nieuwe concesde heeft ont
worpen, waarbjj meer Ijjnen worden voor
geschreven, welke de H. T. M. bereid is
aan te leggen. Wordt die nieuwe couces-
sie door Raad en Tram aangegaan, dan
zal de Residentie een voldoend verkeers-
net verkrjjgenwaarvoor de risico niet
voor rekening van de stadskas komt. Dit
dunkt ons een gezonde toestand.
Met water, gas, electiiciteit en telephoon
is dit iets anfers. Hiervan kunnen alle
bu gers profiteeren zonder dat ten be
hoeve van een of andere wjjk eeD speciale
inrichting behoeft te worden gemaakt' In
tegendeel hoe meer aanvraag om aan
sluiting er komt, hoe beter vau zelf het
voorste rij der publieke tribune zaten Max,
Marie-Ameïie, Gabriel Vernon en Anseline,
Laatstgenoemde zette alles op het spel, hij
was bereid alle gevaren te trotseeren, maar
in werkelijkheid had hij niet zooveel te vree
zen, want hij was in de laatste dagen zoo ver
anderd, dat niemand hem herkennen zou,
Bovendien was het gezelschap, w„arin hij zich
vertoonde, wel geschikt, om de achterdoeht
der politie van hem af te wenden.
Anseline wilde Marchand zien, hij wil'e
dat de blik van den misdadiger den zijne
zou ontmoeten, want hij rekende op den in
vloed, dien hij als op olger van Judas Mar
fori had. Hij hoopte dat een blik voldoende
zou wezen, om den tegenstand van den ver
harden booswicht te overwinnen en hij was
naast Max gaan zitten om daarmee a n Mar
chand te doen verstaan, dat hij zijn vijand
had vergeven en de gevolgen van zjjn wraak
wilde keeren.
Een opeengedrongen mensch nmassa vulde
de zaal, de deurwaarders hadden handen vol
werk om de orde te handhaven en moesten
meermalen de st rke vuisten der gendarmes
daarbij te hulp roepen. Zij, die op de tribune
geen plaats hadden gekregen, verdrongen zich
in de gangen en op de trappen om toch maar
iets te vernemen van hetgeen er daar binDen
voorviel.
Het Ho' was er nog niet, de beschuldigde
wachtte, streng bewaakt in een zijkamer, de
getuigen zaten op de voor hen bestemde bank
tegenover de groene tafel
Op de tribune werd druk gesproken, hon-
PBIJS DER ADVERTENTIE».
Van 1—6 regels 50 Cents
Elke regel meer 7y*
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentiea Contant.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale Publicité, Etrangère
G.L. DAL BE fy Co JOHN., L. JONES SuccParis 315w Faubourg Montmartre
bedrjjf gaat. Er zjjn dan ook meerdere
voorbeelden, dat sl e lelijke fabrieken van
water, gas enz. mooie resultaten afwer
pen, wat natuurljjk voordeelig "is voor de
stadskas, voordeelig dus ook voor de bur
gers die van vermeerdering der directe
belastingen verschoond bljjven omdat zjj,
genietend van de voordeelen der samen
leving, indirect tot vermeerdering der in
komsten bjjdragen. En 't ligt voor de
hand, dat door deze wjjze van heffing geen
inwoners worden verdreven, wat door ver
hooging der belastingbiljetten wel ge
schiedt.
Hiermede hebben wjj onze meening
gezegd over 't meest voor de haad lig
gende geueesmildel voor de kranke ste
delijke huishoudingen. Zien wjj nu even
wat men den klagenden Vroedschappen
nog meer aanraadt.
De hear L. Si m o n s, te Amsterdam,
ontwikkelt in een brochure dit dubbele
denkbeeld :lo het heffen van grondbelas
ting door de gemeenten 2o het heffen
van gemeentelijke opcenten op de suc
cessiebelasting
Een ander middel is dat van den heer
R aedt,belastingambtenaar. Deze wenscht
invoering van een ongesplitste rjjks-in
komstenbelasting en het recht voor de
gemeenten, om op die belasting tot ze
kere hoogte opcenten te heffen.
Nog een middel wordt aan de hand ge
daan door 't stelsel genaamd «Better-
ment», dat in zeer korte woorden hierop
neerkomt: eigenaars van panden en gron
den, waarvan do waarde vermeerdert door
stedeljjke werken, dragen naar evenredig
heid bjj in de kosten hiervan. En zoo
zullen nog wel honderden wegen open
staan om de belastingschuldigen te tref
fen. Men heeft ze voor het grjjpen.
Hoe 't zjjWjj zjjn van meeniüg dat
door de invoering van nieuwe wetten en
het uitbreiden van gemeente-bemoeizucht,
doodend het particulier initiatief, de uit
gaven van de gemeente-huishouding te
hoog zjjn opgevoerd en nog worden opge
voerd zonder dat men rekening houdt met
de draagkracht van den Middenstand.
Bezuiniging en zuinig beheer zjjn nood-
zakeljjk om tot een ordeljjken toestand
terug te komen.
Belg».
Tegen den socialistischen volksverte
genwoordiger Po uil le, is door het
parket van Doornik een vervolging in
gesteld wegels aanslag tegen de vrjjheid
van den arbeid te Baseiles gepleegd.
De Be'gische Kamer vanA'gevaardigden
derden a'emmen gonsden dooreen. Nu en dan
werd er een vrouw of een grijsaard wegge
dragen, die door het gedrang in onmacht was
gevallen en van die gelegenheden maakten
rij, die in de gang voor de deur stonden, om
dat zij geen plaats meer hadden kunnen krij
gen, gebruik om naar binnen te sluipen en
het gedrang nog te vermeerderen.
Het was een oorverdoovend rumoer, een
onbeschrijfelijke verwarring.
Daar klonk de schel.
Als door een too verslag werd het eensklaps
doodstil.
Plechtig deed de stem van den deurwaarder
zich hooren.
Het Ho'.
Het gordijn achter de groene tafel werd
weggeschoven, de rechters traden binnen, zet
ten zich op hun fauteuils, de advocaat-gene
raai aan het hoven de griflier aan het be
nedeneinde van de tafel en ten slotte
de voorzitter, die in het midden plaats nam,
en achter wien het gordijn weer gesloten werd.
De voorzitter verklaarde de zitting voor
geopend, en gaf bevel den schuldige binnen
te brengen.
Duizend oogen waren in spanning on de
zjjdeur gericht, waardoor de beschuldigde zou
verschijnen.
Marchand trad binnen, vergezeld van zijn
verdediger, voorafgegaan en gevolgd door twee
gendarmes met getrokken sabels, die achter
de bank der beschuldigde plaats namen, ter-
i wijl de advocaat zich aan zijn lessenaar daar
voor zette.
zal nu over de toelating dezer vervolging
te beslissen hebbeu.
Rusland.
Te Tchenstokhova is een groot steenen
gebouw van twee verdiepingen, dat die
ren moest als kaz me van een regiment
soldatsn, ingestort. Ondanks de spoedige
hulp konden slechts elf gekwetsten ouder
de puinen vandaan gehaa'd worden. De
anderen liggen verpletterd onder de hoo-
pen steen. Twee van de elf gekwetsten
zjjn reeds overleden en de geneesheeren
vreezen voor het leven van denegen an
deren.
Engeland.
Minister Balfour heeft aan een
banket in de Londensche Gildehalle over
de bnitenlandsche politiek gesproken en
het volgende gezegd
«Ik ben eenigszins beschroomd om over
buitenlandsche betrekkingen te spreken,
omdat ik heb waargenomen dat het be
zoek van een groot en vriendschappeljjk
souverein aan zjjn naasten bloedverwant
tot tekst is gemaakt voor de wildste en
meest fantastische verzinsels die m. i. zelfs
een vindiogrjjke pers maar ooit heeft
kannen ontdekken. Ik beweeg mjj op
prozaïscher gebied. Ik heb u niets te
zeggen van de denkbeeldige onderhande
lingen of de vreemde ruilingen waarover
zich in het buitenland geruchten verspreid
hebben. Indien ik nu niets heb te zeg
gen met betrekking tot deze fantastische
droomen, heb ik niet veel te zeggen.»
Duitaohland.
De Germania, het bekend flink en de
gelijk katholieke blad iu Du tschland,
fcrakt er op los ea noemt het
optreden vau de obstructiebende on
der aanvoering van den jood«Singer»
in den Rjjksdag, onbeschoft en lummel
achtig. Het blad vergeljjtrt S i n g e r met
S h y 1 o c k, terwjjl de obstructie zelf bru
taal, revolutionnair en vol bedrog is.
De Germania is hoogst verontwaardigd
over het optreden der agrarische leden
van den Rjjksdag, die om propaganda te
maken voor de verkiezingen, het land
rondreizen. Het blad vraagt ten slotte of
de rjjkskanselier Vo a B 1 o w soms hei-
meljjk de obstructie begunstigt om het
parlementair stelsel in den grond te bo
ren en den weg te effenen voor het ab
solutisme. Hjj moest dit dan maar te
kennen geven door den jodendemocraat
obstrnctie'eider Singer een ordeteeken
van hoogen rang te bezorgen.
Frankrijk.
Onder het Fransche volk doen zich ken-
teekenen voor d e het bewjjs leveren, dat
deze eens zoo fiere natie met den dag ver
valt tot verwildering.
De eene zwendelaiij is nog niet bekend
of nieuwe schandalen worden weer ge
meld. Misdaden volgen elkaar op, waar
van men huivert om ze te vernemen. Zoo
werd weer een grnweldadig feit gepleegd
in Bois Colombes, daar heeft een 75-ja-
De moordenaar was even kalm, als toen hij
voor den rechter van instructie stond zelts
plooide een glimlach zjjn lippen bij het zien
van de nieuwsgierige reikhalzende blikken,
welke de menigte op hem wierp.
Daar viel zijn blik op Anseline, een seconde
staarde hij in die onafgewend op hem ge
richte koolzwarte oogen, en ging toen op de
bank der beschuldigden zitten, met het gelaat
naar het Hof gekeerd.
Anseline hoopte, hij had in den blik van
den moordenaar een stille belofte gelezen,
wellicht zou bjj den laatsten inzet" het spel
nog gewonnen worden.
Het proces begon,
Voor onze lezers, die alle feiten hebben bjj-
gewoond, zou het overbodig zjjn, het rechts
geding te volgen. Wij kunnen volstaan met
te zeggen, dat de moordenaar geen enkele
maal afweek van de houding die hij van het
eerste oogenblik at had aangenomen, dat hij
tegen alle bewijzen in bleel ontkennen, dat
het openbaar ministerie de volle gestrengheid
der wet, de zwaarste straf, den dood tegen
hem eischte, dat de verdediger een schitterend
pleidooi voerde, en dat de jury, na een korte
beraadslag'ng, het schuldig over hem uitsprak,
zonder verzachtende omstandigheden.
Het doodvonnis werd met algemeene stem
men gevorderd en uitgespioken.
Meer dood dan levend verlieten Max
Chateauroux en de zijnen het paleis van
Justitie.
Hoe dien ellendeling nu nog zjjn geheim
te ontrukken.
rige vrouw plotseling een moordaanslag
gepleegd op haar 36-jarige krankzinnige
dochter. Beide vrouwen leefden sinds ja
ren zeer rustig in Bois Colomsbes.
Mevrouw Banssenwein loste zon
der eenige directe aanleiding schjjnbaar,
plotseling drie schoten op hare dochter.
De jonge vrouw, gewond in den rug en
het gelaat, vlnchtte uit de keaken in den
tuin. De moeder volgde haar met een me9
gewapend, en bracht haar drie diepe won
den toe.
Er is niet veel hoop dat de gewonde
in het leven zal bljjven.
De moeder gaf als reden van haar mis
daad op dat zjj zeer bevreesd was dat de
dochter weer naar een krankzinnigenge
sticht gebracht zon moeten worden. Bo
vendien hinderde het haar dat de men-
schen op straat haar beiden steeds na
wezen.
Amerika.
De tusschen New-York en Brookljjn
over de Oost-rivier gebouwde brug is door
brand vernietigd. De schade wordt op een
half millioen dollars geschat.
De twee braggen voor voetgangers, die
aan kettingen hingen, bekwamen groote
schade. De autoriteiten lieten het verkeer
over de rivier staken daar een regen van
vuur en gloeiend jjzer van de brug viel.
In de spits van den 355 voet hoogen to
ren aan de New-York-zjjde brak de brand
uit.
Men vreest dat de brag zoozeer bescha
digd is dat het nog een geheel jaar zal
duren alsvorens zjj weder hersteld is. Drie
werklieden moeten bjj dezen brand zjjn
omgekomen.
De werkstaking in Frankrijk.
De socialistische mjjnwerkers hebben
een Manifest afgekondigd, waarin zjj ver
klaren de staking voort te zetten, boven
dien zetten zjj de werklieden aan den
strjjd vol te houden. Niet alleen de mjjn
werkers, maar ook tot andere werklieden
hebbeD zjj dat Manifest gericht. Te Menr-
chin en te Billy hebben de socialisten
getracht het aan den arbeid gaan van
een aantal werklieden te beletten, zjj re
kenen er op dat de Fransche Regeering
hun te vriend moet houden bjj de ver
volging der religieusen en treden brntaler
dan ooit op.
Een verbljjdend teeken is 't, dat in de
steenkolenmjjneu van het Noorder De
partement, waar de socialisten weinig te
vertellen hebben, besloten is aan dea
arbeid te gaan.
Volgens de laaste berichten hebben <n
de bekken van Pas-de-Calais, de stakers
ten getale van 8400 het werk hervat,
terwjjl ook te Aniche en Anzou nog
3500 man aan den arbeid zjjn gegaan.
Naar het schjjnt zullen een groot aantal
mjjn werkers de socialisten den rag keeren
om weder te g tan denken aan onderhond
van vrouw en kinderen met de vroegere
ervaring dat hun lnchtkasteelen zjjn voor
gespiegeld die niet te verwezenlijken wa-
ren.
Toch hebben de mijneigenaren belang-
Hoe hem te dwingen, het spoor der kleine
Marianne aan te wijzen.
Hij zou s'erven en het geheim in den dood
meenemen.
Anseline alleen hoopte nog maar, zoo zwak
was zjjn hoop, dat hjj haar niet eens durfde
uitspreken.
De misdadiger werd naar La Roguette ge
voerd en in de cel der te dood veroordeelden
opgesloten. Er was geen denken aan hem te
naderen of op eenige andere wjjze hoe dan
ook, in gemeenschap met hem te k?men.
De smart »an Marie-Amelie was pijnlijk om
aan te zien. Over veertig dagen zou Marchand
terecht gesteld worden en wanneer hjj voor
dien tjjd niet gesproken had, dan was alle
hoop verloren, dan zou de guillotine, het
graf zich tnsschen moeder en zoon geplaatst
hebben.
Anseline stapte in een huurrijtuig dat hem
voor de deur van het paleis van Justitie wachtte
en reed terstond door naar Asnières, daar hjj
geen gebruik van den trein durfden maken.
Hjj was minder terneergedrukt dan Max en
de overigen, de blik van Marchand stond hem
voortdurend voor den geest, hij had daarin een
belofte gelezen en hjj rekende er vast op,
dat die vervuld zou worden.
Hij bedroog zich niet.
Eenige dagen later trad er een priester bjj
hem binnen en vroeg
Zijt gjj Anseline Monnier?
[Wordt vérutlfd.)
NIEUWE
