No. 5246
Zaterdag 15 November 1902,
27ste Jaargan
ïïagBlaó voor zStïooró*SCuió-tJCollanó.
Het Socialisme.
©e gevolgen van een
misdaad.
BUITBJSLAMD.
y
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem
Frankrijk.
Oostenrijk Hongarije.
Engeland.
Amerika.
De werkstaking in Frankrijk.
NIEUWE
StlHE (I01R4MI
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
f 1,20
1.50
2,90
0,08
PRIJS DER ADVERTENTIES.
Van 1—6 regels 50 Cents
Elke regel meer7yf s
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentieh Contant.
aÖü'E Mi NON AQITAT
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PubUcilé, Etrangére
G.L. DA DBF. Co J O UN., bJ ONES SuccParis 31 bis Faubourg Montmartre
't Is erg vervelingwekkend altjjd en al-
tjjd te moeten waarschuwen tegen het
gedoe van een partjj, die met haar Zon-
dagscben naam de «Socialistische» genoemd
wordt.
Deze partij is rusteloos bezig en steeds
in de weer om wanorde te stichten en
verderf te brengen in de Maatschappelijke
verhoudingen. Zjj rooft den zielevrede van
hun slachtoffers en brengt ongeluk aan in
de gezinnen.
Wjj hebben ze weer bezig gezien in het
ongelukkige Frankrjjk waar duizenden
door de jongste werkstakingen tot armoe
de zijn gebracht. Verbazingwekkend zjjn
de sommen van millioenen francs die de
huismoeders der mijnwerkers missen, om
dat de hoofden hunner mannen en meest
al vaders van kinderen door de verfoei
lijke socialistische nooit te bereiken droom
beelden op hol zjjn gebracht. Zoo stich
ten zjj overal in alle landen, Staats
lichamen en bijeenkomsten, wanorde en
ontevredenheid. Ze volgen overal dezelfde
tactieken.
Waar wjj hier op wpzen betreft het
stoffelijke. Maar daar is iets hooger wat
den mensch ontnomen wordt. Met leugen
achtige driestheid vertellen ze den arge-
loozen werkman onder het zaaien van haat
en het durven spotten met Kerk en priesters,
dat hjj gerust zjjn godsdienst kan waarne
men en joch socialist zjjn en als ze kunnen,
werpen ze zelfs een echjjnbeilig vernisje
over hun stelsel.
En gaan ze in hun haat te ver, zien
ze in, dat zjj de sympathie van de groote
menigte tegen zich krjjgen, dan moet die
weer gewonnen wordeo, dan begiut het
huiohelspel opnieuw. Meermalen wezen
wij op de socialistische bladen hoe daarin
steeds het geloof en den godsdienst wordt
aangevallen.
Hst Belgische blad der Socialisten Le
Peupleerkent echter, dat de Kerk haar
einde nog niet nabjj is en laat er op
volgen, dat de werklieden hunne krachten
maar niet moeten verspillen met papen-
vreten.
Wjj herhalen, om de huichelachtige
tronie van het socialisme aan onze lezers
voor te stelleD, wat Le Peuple den volke
verkondigt, waar dit blad durft zeggen:
«Alleen het kapitalisme is onze v jjand,
wjj zullen het bestrjjden en overwinnen,
niet met de Kerk, de priesters eo de
kloosterlingen aan te vallen en te be-
leedigen, maar met de werkers in te
richten volgens de princiepen van het
socialisme en ze, in onze inrichtingen,
FEUILLETON
(Vervolg).
171
Anseline zag hem met eenig wantrouwen
aan, hetgeen den geesteljjke niet ontging want
haastte zich er bij te voegen
Wees onbezorgd, het kleed dat ik draag
moet u toch wel vertrouwen inboezemen.
O! vergeef mij, eerwaarde, ja, ik ben
Anseline Monnier
Ik ben de aalmoezenier van la Roquette
en ik kom
Goddank, ik had mij niet bedrogen, gij
komt namens Marchand?
Juist.
Spreek, eerwaarde, spreek.
Hij heeft mij alleen verzocht u dit briefje
te overhandigen, waarvan de inhoud mij be
kend is.
De priester overhandigde het briefje en ver
wijderde^ zich terstond.
Anseline las het volgende
//Ik moet sterven, maar ik heb berouw,
dank zij den woorden van den waardigen
man, die u dit brie je brengt. Zeg aan mijn
heer Chateauroux dat hij mijn lijk moet op-
voor te bereideu tot een broederljjker,
een menschlievender leven.
Eerst en vooral moeten wij ons be
kommeren met het lot van al de werk-
lie len, tot welken eeredienst of tot welke
pjrtjj zjj ook behooren.
Godsdienst en eeredienst zjjn vraag
punten van ondergeschikten rang en
welke, in den vurigen str jjd voor de maat
schappelijke herinrichting, op de tweede
plaats kunnefl geschoven worden.
Die verklaring vaD Le Peuple heeft
maar één gebrek, te weten dat zjj in 't
geheel niet overernstemt met het dage-
ljjksch geschrjjf van hetzelfde blad,
waarin de godsdienst en zjjne bedienaren
op de grofste wjjze worden aangevallen
en beleedigd.»
Andere socialistische bladen zingen het
zelfde liedje in wat booger of lager toon.
Waar de socialisten een broertje aan
dood hebben, dat is het katholiek onder-
wjjs. «Denkt er toch san, roepen ze, dat
ieder kind aan het katholiek onderwjjs
ontrukt, een soldaat te meer is voor de
toekomst en met de wapens in de hand,
Btrjjden zal voor de verlossing van onzen
maatschappeljjken stand.»
Met andere woorden een kind aan de
katholieke scholen ontrukt is een soldaat
gewonnen voor het socialisme.
Afschuwwekkend is de pret van het
socialisten blad Vooruitdit vuil pamflet
verheugde zich onlangs, over den afval
van een Franschen priesterdie de kap
over de haag geworpen heeft en zegt
«Weldra zullen er geen andere meer
overbljjven dan misdadigers en domhoof-
den. De misdadigers, aan niets gelooven-
de van hetgeen zjj preeken en leeren, die
met een licht hart hunnen toestand aan
vaarden en niettemin voortgaan met de
hersenen van zwakken en onwetenden te
verstompen, de domhoofden, die alles ge-
looven zonder tegenspraak wat men hun
wjjsmaakt en geleerd heeft.
Ziedaar het soort menschen dat nog het
priesterkleed met geschiktheid kan dra
gen
Met walging schrjjven wjj deze laster
taal van het socialistenblad op 't papier,
om des te meer te doen uitkomen, welke
razende aanvallen tegen den katholieken
godsdienst ondernomen worden.
De verdwaalden in het kamp der socia
listen worden tot het besj otteljjke toe
met papenvreter^ gespjjsd en dan durven
zjj nog vertellen dat de golsdienst hun
onverschillig is.
Zeer merkwaardig is tegeljjkertjjd het
niet en nooit eindigend afkeurend ge
schreeuw van de roode bende over het te
vragen, hetgeen hem, wanneer hij eenigen
invloed heeft, zeker zal gegeven worden. Op
mijn borst zal hjj vinden wat hij zoekt.
//H. Marchand!//
Anseline herlas dit briefje eenige malen en
juichte inwendig van vreugde, tiij had wel
terstond naar Max Chateauroux willen gaan,
maar dat zou te veel gewaagd zjjn, hjj moest
den avond afwachten.
Zoodra het donker was, begaf hij zich, als
naar gewoonte per rijtuig naar Parijs en kwam
bij Max waar hij allen in diepe neerslachtig
heid bijeen vond.
Anseline werd hartelijk, bijna met vreugde
ontvangen. Reeds sedert lang had men den
ongelukkige vergeven, wat hij door wraak
zucht verblind, had gedaan, door zijn berouw
en zijn ijverige pogingen om het gestolen
kind terug te vinden, had hij de ouders ge
heel met zich verzoend. Men verwachtte altijd
dat hij nog wel uitkomst zou brengen, de
laatste hoop berustte nog op hem.
Thans stond zijn gelaat z o verheugd dat
men bij den eersten oogopslag reeds merkte,
dat hij goed nieuws kwam brengen.
Ge weet iets 1 riepen zij eenparig
uit.
Ja, ik breng een verrassend bericht.
Marie-Amelie snelde op hem toe.
Mijn dochter? Gij weet waar mijn
dochter is P
Nog niet, maar weldra zal ik het
we'en.
Hoe dan?
Luister.
lage loon door kathelieke werkgevers uit
betaal 1, terwjjl ze zelf, die voorlichtende
zoogenaamde goed ontwikkelde, maar in
het geheel geen begrip van redeneerkunde
hebbende rcode apostelen voor hun volk
alles behalve royaal zijn. Hierover tot
later.
Over de bevolking der Fransche Re
publiek, d e sedert lang in vergelijking met
andere landen zorgwekkend achter uit
gaat, wordt gemeld dat in het vorige
jaar het getal zielea met 72.000 is toe
genomen na in 1900 met 26.000 te zjjn
gedaald. Dit gunstig verschil van bjjna
100.000 is voor nog geen derde (30.000)
te danken aan meer geboorten, dus voor
het meerendeel (68.400) aan geringer
sterfte.
In slechts 5 departementen waren de
geboorten minder (te zamen 581) dan
in 1900: in twee de sterfte hooger (te
zamen 576). Gemiddeld werden op 1000
inwoners (met inbegrip van 40,746 leven
loos aangegeven of 47s pCt 24 geboren
en overleden 20, maar het overschot was
slechts 2 op de 1000. Van de 857 274
levend geboren waren 74,693 dus bjjna
9 "pCt. onecht.
Het getal huweljjken is sedert 1875
niet zoo hoog geweest, nl. 303,469
en bedroeg 4385 meer dan in 1900. Maar
ook het aantal echtscheidingen heeft het
hoogste cjjter bereikt sedeit de afkondi
ging der wet die ze weder toelaat nl.
7741 of bjjna 600 meer dan in 1900.
.DeKatholieken van't Noorden en van
't Pas de-Calais hielden een algemeens
vergadering onder eerevoorzitterschap van
Mgr. S o n n o i s.
De aartsbisschop H o u b a sprak over
't Eucharistisch Congres te Namen, ter-
wjjl de Lamarzelle, een senator,
sprak over de vrjjheid van onderwjjs.
Hjj maande dan ook aan tot verzet
tegen de vertrapping van deze vipheid
en huldigde de houding der Bretonsche
burgemeesters in deze zaak.
In de Oostenrjjksche Kamer van Afge
vaardigden werden Dinsdag weer erger-
ljjke tooneelen afgespeeld, het was weer
niets anders dan gemeenheden en scheld
woorden, die de Afgevaardigden elkander
toevoegden. Veel oorspronkeljjks bjj deze
scheldwoorden was er ditmaal niet ;«moor-
deuaa*-,» «roover,» «oplichter,» «stemzwen-
delaar» enz. en vele variaties op de ver
meende dronkenschap van een der anti-
semietsche woordvoerders, vormden de
hoofdmotieven in deze Oostenrjjksche pa -
lementszitting. De premier V onKörber
trachtte te vergeefs de gemoederen tot
bedaren te brengen en den viede tusschen
Dnitichers en Czechen te herat llen.
Eenstaaltje hoe er aan toeging, laten
wjj hier volgen
zpn
V erkiezingsz wende-
Een politieke roo-
Hjj las het briefje van Marchand voor.
Toen hij daarmee geindigd had, sloeg de
moeder van Marianne de handen ineen en
mompelde
God heeft mijn gebed verhoord, ik zal
mijn lieveling weerzien.
In aller hart was de hoop teruggekeerd.
Mea twijfelde er niet aan of men zou de
aanwijzing van den veroordeelde wel kunnen
volgen. Max Chateauroux eu Gabriel Vernon
hadden wel eenigen invloed, de rechter van
instructie, die zich steeds zoo welwillend jegens
hen betoond had, zou beu nu ook wel wil
len helpen en men ging terstond de noodige
maatregelen nemen.
Den volgenden dag slaagden zij er werke
lijk in de toestemming te verkrijgen, om het
lijk van den veroordeelde te laten begraven,
en men vroeg er zelfs Diet naar, welk belang
deze hoeren bjj het lijk van een geguillotineer-
den moordenaar hadden
Nu wachtte men in spanning de terecht
stelling af.
De veroordeelde had wel cassatie a.nge
teekend, maar er was geen twijfel aan, of
zijn beroep zou wel van de hand gewezen
worden
Op een kouden vochtigen voorjaarsmorgen
was de guillotine op het plein van la Roquette
opgesteld en zou de moordenaar van de
rue de Provence en de Faubourg-Montmartre
zijn schuld aan de justitie voldoen.
I Hoewel terechtstellingen steeds bij zonsop
gang plaats hebben en er vooraf geen open
Uit de ijjen der socialisten: Dat
jullie lasterpraatjes
Afgevaardigde S e i t z Met revolvers
had m8u de politie moeten wegjagen, toen
zjj den huisvrede verstoorde.
Afgevaardigde D a s z y n s k i tot dr.'
Lueger: Een inbreker ben je!
L u e ger, de christ.-sociale burgemees
ter van Weenen, buldert tot di sociaal
democraten: Jullie bent moordenaars!
Geschreeuw bjj de sociaal-democraten:
Inbrekers Inbrekers
hueger (schreeuwend): Sluipmoorde
naars Sluipmoordenaars
S e i z Inbreker
Schuhmeyer: Dieven
Lueger (met de vuisten een kneve
lende beweging makend)Liggen moet
je tochDaar Tig je dan I
Seitz: Door jou bedrog!
Daszynski: Door jou verkiezings-
zweudel
Seitz: Door vervalschte legitimatie-
bswjjzej en politiesabels heb je over
wonnen
Lueger schreeuwt: Sluipmoordenaars!
Sluipmoordenaars
Daszynski:
laars
Schuhmeier:
verbende ben jullie!
Lueger (weermetdeduimbeweging)
Bjj de verkiezingen waren jullie er gauw
onder
Dr. Ellenbogen: Ellendige dieven
Dr. Geszmann: Uitgehongerde wol
ven
Schuhmeier (tot dr.G e s z m a n nl:
Zoo'n gemeei e diaten- (reis- en ver'bljjf-
kosten-) zwendelaar, dia niet werkt en het
land uitbuit.
Lueger: Sluipmoordenaars beu jullie!
Seitz: Je leeft vau de sabels der po
litie 1
Lueger weer Sluipmoordenaars
Schuhmeier (totLueger) Bang
je op
Dr. Ellenbogen: Betaalde stem
briefjespart jj Betaalde knechtenpartjj 1
Rooverpartj)
Pernerstorfer: Drie en een halve
dag zjjn voorbijgegaan, sedert die chris-
teljjk-sociale bloedhonden Storm
achtig oho-geroeptoejuiching van de
socialisten en Alduitsehers. De christeljjk-
socialen staan op en roepenDieven! Roo-
vers
R i e g e r roept L u e g e r toe Jjj, roo-
veropperhoofd, wees eens kalm
Bp het verlaten van de zaal keerde
St robach (tweede burgemeester van
Weenen) zich tot de socialistenen maakte
het teeken van ophangen. Dr.L neger,
riep nog de Socialisten toe. «Wjj krjj
gen jullie er toch onder!»
Het arme Ierland wordt langzaam aan
door Eageland doodgedrukt. Voortdurend
gaat het land achteruit. Een vermindering
der bevolking van 13.343 personen in
hoofdzaak door emigratie is teekenend.
De armoede neemt schrikaanjagende ver
houdingen aan. Zoowel buiten als in de
bare bekendheid aan gegeven wordt, was er
toch een groote menschenmassa in de straten,
die op het plein uitkomen verzameld.
Men moge den datum der terechtstelling
zoo geheim houden als men wil, het gerucht
verspreidt zich toch, men weet niet hoe, en
de nieuwsgierigen, belust op dit menschont-
eerend schouwspel, laten zich door het vroege
uur niet weerhouden en offeren er gaarne een
groot deel van hun nachtrust aan o->,
Het plein zelf is bij de voltrekking van
een doodvonnis niet toegankelijk, politie
agente» en bereden gendarmes zetten alle
toegangen af en laten niemand door, dan op
vertoon van een door den prefectuur afgegeven
kaart.
Deze bevoorrechten zijn meestal journalisten
en overheidspersonen, maar bij de terecht
stelling van Marchand merkte men nog twee
heeren op, die niet tot de pers of de over
heid behoorden.
Het waren Max Chateauroux. en zjjn schoon
zoon Gabriel Vernon.
Marie-Amelie had eerst ook bjj de terecht
stelling tegenwoordig willen zijn om het spoor
harer dochter zoo spoedig mogelijk e ver
nemen, maar Gabriel had het haar ontraden
en zjj had dan ook weldra ingezien dat zjj
den moed niet zou hebben, zulk een vreese-
lijk tooneel te aanschouwen.
Zij wachtte thuis, in gezelschap van Anse
line, die uit vrees voor de vervolgingen der
pol tie zich ook niet op het plein de la Ro-
quette had durven wagen.
De dag brak aan, de groote gevangenispoort
armenhuizen is het; aantal paupers aan
zienlek toegenomen, en wel in die mate,
dat het gemiddelde aantal gedurende het
laatste kwartaal jin de werkhuizen ver
meerderde met 876, ter wjjl het aantal
van hen, die daarbuiten nog stenn ont
vingen, met 681 toeaam. En daarbjj
komt nog, dat de emigratie het laatste
jaar aanmerkeljjk grooter is dan die van
het vorige, en ook het gemiddelde der
laatste tien jaren verre overtreft.
Te Londen is men algemeen van oor
deel, nu de generaals Botha en De
la R e y naar Zuid-Afrika teruggaan,
zonder Amerika te {bezoeken, dat de
Engelsche Regeering de sabsidie aan de
Boeren aanmerkeljjk zal verhoogen.
Een ander nieawtje, dat minder aan
genaam zal vernomen worden, deelt de
Brusselsche correspondent van d
Standart mede, n. 1. dat minister
Chamberlain weigert de Boeren
aanvoerders op het vasteland aanwezi
naar hun land te laten terngkeeren.
Spanje.
De Hertog van Tetuan en maarschalk
Lopez Dominguez hebben aan den
beer 8 a g a s t a, oud-minister hunne
medewerking geweigerd voor de samen
stelling van een nieuw Kabinet. Sagas-
t a zoekt nu weer tusschen de leden
van de meerderheid der Kamer, doch tot
nu toe zjjn al zjjne onderhandelingen
vruchteloos gebleven. Al de leiders der
liberale groepen zouden zelf hoofd van
het Kabinet willen worden en stemmen
er niet meer in toe nog onder het gezag
van Sagasta te staan. Deze laatste
zal zich nog richten tot de gewezen
liberale ministers en gelukt hjj nog niet,
dan zal hjj aan anderen de zending
overlaten van een nieaw Ministerie te
vormen.
President Roosevelt heeft een zeer
vredelievende redevoering gehouden bjj
de inwjjding van bet nieuwe gebbnwder
Kamer van Koophandel te New-York. Hjj
wees er op dat Amerika in zjjn optreden
tegenover Cuba en China bewezen had,
dat het der zwakkeren Mogendheden in
staat wilde stellen haar onafhankeljjk-
heid te bewaren.
Met de groote Mogendheden wenschte
Amerika in vrede en vriendschap te le
ven. De Vereenigde Staten zullen een
machtigen factor voor den vrede zjjn, daar
hun houding niet wjjst op onbekwaam
heid tot zelfverdediging, doch op waar-
achtigen afkeer van onrecht doen.
Amerika moet vooral wat betreft de
marine, steeds met den tjjd meegaan, niet
omdat bet den oorlog wenscht, maar wjjl
het hem, die den vrede bedreigt, zjjn
kracht moet kunnen toonen.
De Fransche werkstakingen kunnen
a's geëindigd beschouwd worden. De so
cialisten verzetten zich nog wel tegen
het aan den arbeid gaan en zjj trach-
werd geopend en de treurige stoet naderde,
voorafgegaan door een afdeeïing gendarmes met
getrokken sabels.
I Marchand was doodsbleek, maar zjjn gang
was kalm en vast.
N- ast hem ging de aalmoezenier met het
kruis in de hand, die hem moed insprak,
Bij het zien van het strafwerktuig, voer
den veroordeelde een rilling door de 'leden,
de priester hield hem het kruis voor om zijn
aandacht af te leiden, maar de ontroering was
hem reeds voorbjj. Kalm schoof Marchand
het kruis van zich af en zag met rnstigen
blik naar het mes, dat zoo aanstonds zjjn
levensdraad zou afsnjjden.
Alvorens de beulsknechten hem aan de
plank bonden, omhelsde hjj den prester en
fluisterde hem toe:
Ik reken op uw belofte, eerwaarde.
Wees gerust, mjjn zoon.
Vervolgens wendde hjj zich tot den beul
en zeide, zonder dat zjjn stem beefde:
Ik ben gereed.
Twee minuten later viel de bjjl met
doffen slag, en rolde het hoofd in de mand.
Het recht had zj'n loop gehad.
Max Chateauroux en zijn schoonzoon waren
op eenigen afstand getuigen der strafoefening
geweest.
Zij waren bjjna even bleek als de ver
oordeelde zelf.
Wanneer hij zjjn woord
heeft, stamelde Max.
maar gehouden
(Wordt vervolgd.)
