No. 5236
Donderdag 27 November 1902,
27ste Jaargan
voor cföooró' on ££uió-<JCollanó.
ague ma non agitate
Weber's Goliath.
St. Nicolaas-cadeaux.
Amsterdamsche Brief.
Gtreute van oHronan.
r
O
Toch Opwaarts!
1)e Erfenis eener Moeder
B U I T K JS L A JN D.
BIN N ENL A ND.
ABONNEMENTSPRIJS.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem
PBIJS DER ADVERTENTIBN.
Premie-uitgaven
Nieuwe Haarlemsche Courant.
A. II. M* RUYTEN,
feuilleton.
Frankrijk.
België.
Engeland.
Rusland.
Duitschland.
Per 3 maanden voor Haarlemt 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per postIJ50
Voor het buitenland 4 4 4
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
i KM ALN TIE IS D
Van 16 regels 59 Cent»
Elke regel meer7*/, s
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Hoofdagenten vóór het Buitenland: Compagnie Génerale PubVcitèEtrangére
G. L. DA CBR 8f Co J O li A bJ ONES SuccPans 31 his Faubourg Montmartre
VAK DE
Sooiale Roman
DOOK
H. J. B. KÜPPERS
Prijs i 0.30. Franco per post f 0,375.
DOOK
JULIUS.
Prijs f 0.30. Franco per post f 0.35.
Metrisch vertaald
DOOK
professor te Rolduc.
Prjjs i 0.50. Franco per post t 0.60.
25 November 1902.
Waarmede zou dezs brief ande s be
ginnen kunnen, dan met the topic of the
day, de verkiezing in district III. Wat
hebben de profeten het weer mis gehad!
Daar weid reeds heel spoedig gepubli
ceerd en den volke konde gedaan, dat de
geheele niet-socialistische kiezersbent zich
opmaakte om hand aan hand en rij aan
rjj geschaard den volksman H e 1 d t
weder de Kamer binoen te loodsen, ten
einde den zoo gevreisclen PieterJelles
T r o e 1 s t r a toch er uit te houdeD. Haro
sur le baudett En zie, wat gebeurt?
Elke paiig, elke partjjschakeeriDg zelfs,
komt met een eigep candidaat aanzetter,
behalve de RoomscheD. Of ze geljjk heb
ben! Wat heb je aan zoo'n uithangbord,
als je toch zeker weet, dat er geen koo-
pers komen, omdat men van je waar
niet gediend is. Dat is maar precario voor
niemendal. En gesteld zelfs, dat alle anti
revolutionairen en alle christelijk natio-
nalen er bij op den Roomschen candidaat
stemden, dan nog kwam bjj er niet en
was de zetel absoluut zeker voor den heer
T r o e 1 s t r a. En dat zal bjj zeer waar
schijnlijk ook zjjn, indien het geluk of het
ongeluk mocht willen, dat Mr. A n n e A n e-
made candidaat der anti revolutionairen
met Pieter Jelles in herstemming
kwam.Wat in district IX voor den heer B jj-
1 e v e 1 d t gebenrd is, geschiedt in dis-
8.
[Vervolg.)
Zij komt met het helder blinkende keteltj
tante Anna staat vol waardigheid op bij dit
tecken en verlaat met een goeden nacht en
vaarwel mijnheer van Perthien, de kamer, met
de houding van eene tooneelbeldiu uit een
treurspel. Mijnheer van Perthien zit nu voor
de pia o en begint een wals te spelen Pe
sehoone, blauwe Donau van Strauss.
Ditscha staat achter den stoel van baar oom
en luisterde met gloeiende wangen en schit
terende oogen naar da vroolijke toneu. Hoe
dat lokt en streelt en wiegt, wat kan hij
spelen!
De flinke man met dat kloeke gezicht schijnt
zelf mee te dansen. N u slaat hij de oogen op
en ziet haar aan met een blik, waarin men
alles lezen kan vurige levenslust en medelij
den, medelijden met haar arm kind, waar
is uw jeugd?
Zij gevoel*, hoe zij bloost en slaat de oogen
neer "een toornig gevoel komt in haar op
wat weet hij van haar en van haar le
ven?
Tante Bertha heeft den breikous in haar
schoot gelegd, en staart voor zich uit met een
gefronst voorhoofd, haar oom trommelt met
Je vingers op de tafel, en als hij 1/itscha
trict III zéér zeker niet. Men zou daar
toe den steun van de geheele liberale
partjj behoeven, wie daarop rekenen zou,
moet al bitter weinig inzicht in de ver
kiezingen hebben. Het ia daarom niet
ongelukk'g, dat de Christel jjk-nationslen
ook maar een eigen candidaat gesteld
hebben, de heer vanGroenewegen;
zooveel te geringer wordt de kans om
Mr. Anne Anema in herstemming te
brengen, want, dat moet niet, wil men
ten minste Mr. T r o e 1 s t r a liever niet
gekozen zien. Ot is men er werkeljjk niet
zoo bang voor, als men bjj de verkiezing
in district IX wel zou gedacht hebben-
En de oud-liberalen, de deftige Grond
wet heeft ook nog een eigen candidaat,
de heer J. Versluis,— «algemeene
Jan», zeggen de onderwijzers wel eens
van hem, omdat hjj overal van af weet.
Ook van politiek? Een knap wiskun
stenaar is hjj, maar dan kan hjj ock wel
wiskunstig zeker bepalen, dat zjjne can-
didatuur niet ernstig is, dat het wel
niet anders is dan een vlagvertoon en
dat het maar te hopen is, dat bjj bjj de
eerste stemming uitvalt. Trouwens, daar
aan twjjleit op dit oogenblik niemand.
De meest ernstige caodidatuur is zeker
die van den heer IJ z e r m a n s, door
Vooruitgang gesteld, en het is zeker
volstrekt geene gewaagde voorspelling,
dat deze wel in herstemming tegenover
Mr. Troelstra zal staan en dan hoogst-
waarschjjnIjjk de meerderheid zal krijgen.
Bjj is een man van bekwaamheii, van
werkzaamheid, gematigd liberaal, wel
geneigd om het Bjjzonder Onderwjjs recht
te laten wedervaren, kortom, een man,
met wien men mede kan gaan, wanneer
men niet een candidaat van eigen rich
ting er door halen kan. En daarop is
voor de Christeljjke partgen niet de a -
lergeringste kans. Wie dus in ernst Mr.
Troelstra weren wil, zorge dat de
heer IJ z e r m a n s,candidaat van Voo> uit
gang in herstemming kome.
Eu de heer Heldt? Ocb, ik ver
gat haast aan hem te denken. Ds man
heeft aan den eenen kant door zjjn stre
ven voor de leer van Malthus en aan
den anderen kant door zijn samengaan
met de Vrgzinnig-demccraten, zijn kansen
om weer in de Kamer te komen, glad
bedorven. Getn godsdienstig man stemt
een volgeling van het Malthusianisme en
geen liberaal op dit oogenblik eeu Vrg-
zinnig-democraat. Die vogeltjes uit ééa
nest zjjn op dit oogenblik al van zeer
diverse pluimage.
Eu nu over de Boeren? Neen. Die
zija nou weer zoo wat allemaal naar
aanziet, komt een weemoedige trek om zijn
mond.
Tante Bertha legt,in plaats van iets te zeg
gen, haar breikous op tafel en loopt haastig
naar ds deur, terwijl zij onder 't gaan
met krampachtige vingers naar haar zakd ek
zocht.
Oom Jo chim kijkt haar na, en knikt een
paar malm met het hootd, staat dau op en
spreekt met" een grimmig lachje
Nu, dan wil ik eens zien of de vin
gers nog een wals kunnen trommelen. Komaan,
mijnheer, zoek uwe dame I
En het volgende oogenblik zit hij voor bet
klavier en zijn stijve vingers hameren op de
toetsen, alsof het een houtblok is en gelijk
tijdig fluit hij met een ernstige wonderlijke
gezicutsuitdrukking de melodie bij den rans.
Ditscha weet echter niet, wat er met haar
gebeuld is als zij, met den jongen man in
de kamer ronddraait buiten adem, lachend,
rechts om links vooruit achter
uit. Zij bemerkt ook niet, dat de deur open
traat en eene kleine, dikke ronde vrouwen
gestalte binnenkomt, die als aan den grond
o-enageld blijft staan, met eene flesch rijnwijn
onder den arm, om eene schaal met ooft en
koeken, benevens gla-en op een presenteer-
b'aadje gemakkelijker met beide handen te
kunnen dragen.
Ditscha en haar danser houden eveu op,
de speler voor het klavier klapt in de han
den, en zoodra hij de dienstmaagd ziet, staat
hij op, snelt naar haar toe en neemt haar de
flesch af.
Zuid-Afrika tarug en als de Generaals
nu terug zijn, en de collecten zgn afge-
loopen en het geld is naar Zuid-Afrika
eu Chamberlain gaat er heen, dan
hogen wg van harte, dat de boel daar
in ords komt, zoo goed als dat kan.
Maar heel veel fidut'e heb ik er niet in.
Al herhalen de Generaals en wie ook,
nog zoo vaak en zoo luide, dat zg loyale
Engelsche onderdanen zullen zgn,—wat in
Zuid-Afrika gebeurd is, kan het volk
niet vergeten, dat wreekt zich vroeg of
laat.
Het was gisteren 't is Maandag nu
ik scbrgf eeu heerlgk gezicht op de
jjsbaan en het Vondelpark. Men moge
klagen zooveel a's men wil, over den
vrovgen, schadelijken winter, het ijsver
maak is een pret voor rgk en aim, voor
groot en klein. Lustig zwierden dan ook
honderden 6d honderden rgders en rijd
sters langs de harde vlakte, de tonen
der muziek klonken rr opwekkend tus-
schen door daar op eens daalde de
regen, riet bjj druppels, maar in stroo-
men neer. Een algemeere vlucht 1 Nie
mand natuuilyk der vrooljjke schaatsen
rijders neamt eene para} luie mede naar
het ijs. Wat een gedrang en gehaast om
onder dak te komen. Doornat kwam
men thnis.
Even spoedig al» de winter kwam,
verdween hjj weder. Velen zien het ver-
dwjjnen treurend aan, anderen juichen
in hun hart.
Ja, zoo gaat het in de wereld!
NASCHRIFT. De heer J. V e r s 1 u i s
was verstandig genoeg zgn candidatuur
in te trekken Ier wille van die van den
heer IJ z e r m a n s. Zal Grondwet er in
berusten De Vereenigiog vau onder
officieren echier hebben ook nog een
eigen candidaat gesteld. Zg meenden dat
de belangen der onderofficieren in de
Tweede Kamer een onderofficier als ver
dediger dringen! noodig hadden. Als
Grondwet nu toch neg een eigen candi
daat stelt, dan hebbeD we er Goddank
zeven in district III. Of er ook leven
in de brouwerij is 1
t In de Franechi Republiek bomt de
oproerige bewegiug onder de mjjnwerkers
nog maar niet tot kalmte. In het Depar
tement der Loire is de werkstaking nog
niet ten einde, daar wilden Maandagochtend
een 500 tal werklieden aan den arbeid
gaan toen een bende stakers met stokken
en steenen gewapend het hun belette.
-i- Wat is dat I Rijnwijn moet koel gehou- i
den worden, noemt gij dat een koele plaats,
als gij de flesch 'egen het lijf drukt, oude j
suf ous En hij lacht dat de kamer er van
dreunt.
De oude antwoordt mets, zij zet met een
o veranderlijk strak gelaat het presenteer-
blaadje op tafel en verwijdert zich. Dan komt
de huisvrouw weder binnen, zij heeft roode
kriugen om de oogen, alsof zij geweeud heeft.
Als oom Joachim dit ziet, verandert zijn ge
laat. Hij gaat naar het klavier ra smijt het
deksel toe. 't Is genoeg, zegt hij. en trekt
deu jongen man mee naar tafel. Ditscha zit
naast ha°re tante, haar gelaat gloeit nog van
den dans.
Arme, kleine Ditscha Het is de eersteen
laatste maal in haar leven dat zij gedanst
heeft.
De wijn schuimt in de glazen, en de huis
heer klinkt met zijn gast op zijn vader en
den genoeglijken tijd hunner jeugd maar
het gesprek wil niet meer vlotten Mijnheer
van Perthien wordt het eigenaardig te moede
onder deze merkwaardige menschen, die niet
goed weten, wat zij doen zullen, lachen of
weenen. Het meisje zit daar als een schuw
gemaakt vogeltje.
Ditscha, roept de oude heer haar toe,
hebt gij nog warm water? Hij heeft den rijn
wijn versmaad, om zijn grog te kunnen drin
ken.
iitscha schenkt voor de vierde ma d in,
tante Bertha ziet het bedaard mee aan en zegt
dan alleen Ditscha
Dat hieruit eenige vechtpartijen volgden
Iaat zich begrjjpeo.
Een grappig geval, heeft zich te
Autun voorgedaan tusschen de rechters
en de melkboerinnen. Eenige dezer laat-
sten waren veroordeeld om de melk ge
doopt te hebbeD. Al de melkboerin
nen spanden samen en beiloten dat zg
de rechters, die de veroordeelingen uit
gesproken hebben, in deu «bau» zouden
slaan niemand wil hun nog melk ver-
koopen 1
De Italianen, die te Brussel verbljjf
bonden, hebben aan den Burgemeester
van Schaarbeek het volgende adres gezon
den
«De Italianen, te Brussel verblijvende,
hebben de eer u te verzoeken hunnen
lolk te willen zgn bij uwen geliefden en
eerbiedwaavdigen Koning, om aan Zgne
Majesteit te zeggen dat zij uit al hunne
krachten dsn afschuwelyken aanslag af
keuren waarvan Hg bgna het slachtoffer
geworden is. Indien een hunner landge-
nooten gepoogd heeft hem het leven te
benemen, dan heeft Zgne Majesteit slechts
een teeken te doen opdat honderden
dankbare Italianen het hunne voor Hem
zouden wagen.
«De Koning zal niet willen dat de
fout van een zinnelooze terugvalle op
gan»ch een lend. De vader is niet ver
antwoordelijk voor de misdaad door zgn
zoon gepleegd. Het vaderland kan niet te
verantwoorden hebben voor de euveldaad
van een zgner kinderen. Leve L e o p o 1 d 1
Leve de Koning der Belgen 1
Het proces tegen R u b i n o, den
dader van den mislukten aanslag op ko
ning Leo p o 1 d van België, zal tegen
20 December beginnen. Ru b i n o heeft
mr. R o y e r gevraagd hem t( verdedigen,
doch deze beeft na een langdurig onder
houd met den gevangene, geweigerd.
In deD nacbt van Zaterdag op Zondag
heeft te Maidstone (Londen) een verschrik
kelijke gasontploffing plaats gehad. Sedert
eenigen tjjd ontsnapte er gas uit ten der
buizen, liggende onder de straten der
stad. De Gasmaatschappij was gewaar
schuwd maar sloeg er geen acht op, toen
plotseling Zaterdag-nacht de straatsteenen
met ontzettende kracht in de lucht vlo
gen. Vier menschen werden ten gronde
geslingerd. Een der slachtoffers werd ge
dood, twee erg gekwetst, de vierde be
kwam slechts lichte kwetsuren.
Te Londen wint de overtuiging
veld, dat de Engelsche Regeering een
groot plan overweegt met betrekking tot
de zslfregeering van Ierland. De Home-
Rulers zoowel als de landeigenaars be-
toonen zich zeer verzoeningsgezind an men
heeft veel hoop op een goede regeling
in de toekomst.
Het zesde crematorium in Engeland
is thans te Londen geopend. In één cre
matorium zgn sedert 1901 niet minder
dan 2300 Ijjken verbrand.
Zij begrijpt het, komt naar de oude damo
toe en kust haar de hand voor nachtgroet
Haar oom ge* ft haar een kus op het voor-,
hoofd en roept
Zie eens, Bertha, hoe goed Ditscha er
van daag uit ziet
Ditscha wordt nog rooder, groet mijnheer
van Perthien en is het volgende oogenblik uit
de kamer verdwenen.
Na haar weggaan is het den jongen man
of het donker geworden is in de ra mte De
beide menschen voor hem, schjjnen het praten
verleerd te hebben. Eindeli, staat hij op en
bedankt voor de vriendelijke -ontvangst. Nie
mand verzoekt hem nog eens terug te komen.
Maar hij wil weerkomen. Hij vraagt de huis
vrouw, terwijl hij haar de hand reikt of hij
zoo vrij mag zijn na eenigen tjjd nog eens
naar den welstand der dames te komen ver
nemen
Tan'e Bertha antwoordt niets.
De huisheer snuit met veel geraas zijn neus.
Ja, ziet gij, mijn waarde PeTthien, wij zijn
oude menschen, bij ons indt men geene ge
zelligheid hm Als het u niet te ver
velend is zullen wij ons zeker verheugen
u bij gelegenheid nog eens maar, hm
verwacht niet te veel van ons huis en doe
de groeten aan uw vader. Zult ge hem schrij
ven, hoe ge mij bevonden hebt Zeg dan
oud, eenzaam, zeer eenzaam, en hier hier
vooral. Hij wees op zijn hart. N et waar, Ber
tha, hier?
Dan snuit hij opnieuw den neus, wrijft met
zijn zakdoek langs de lippen onder den gr'ij-
Te Moskou heeft een geneesheer 400.000
francs nagelaten aan de stad om daar
voor eene inrichting te stichten voor be
hoeftige geneesheeren.
De spiritist F h i I i p p, die in hooge
gunst stond bg den Czaar en zich eeu
invloedrijke positie had verworven aan
het Rassische Hof als occulist, magneti
seur eu hypnotiseur, die zelfs geraadpleegd
werd over familie-aangelegenheden, is bg
niemand minder dan den Czaar in on
genade gevallen.
Men beweert, dat zgn behandeling van
de zieke, in Mei jl., een ongunstigen in
vloed op de Keizerin heeft gehad, die dus
daaraan misschien de verergering van haar
zenuwljjden heeft te danken.
De studenten aan de Universiteit te
GöttiDgen hebben het besluit genomen
om de beurzen, door Cecil Rhodes
ingesteld, niet te accepteeren.
De overleden kanonnenkoning heeft
bjj testamentaire beschikking zgn vrouw
tot universeele erfgename gemaakt. Zgn
oudste dochter zal bg haar meerderjarig
heid de directie van de fabrieken in han
den nemen. Volgens Berlgnsche bladen
verbiedt het testament den verkoop ^an
de fabrieken of de hervorming van e
zaak tot een maatschappij met aandoe' n
binnen den tgd van 25 jaren.
Over den plotselingen dooi v m
Friedrich Krupp wordt gem.'ll
dat hij, ljjdende aan een hartkwaal, ie
aanvallen van de sociaal-democraten ds
catastrophe bespoedigd hebbeD. Voor d t
veronderstelling schrjjft he* Berl. I u-
gebl.is veel te zeggen, omdat Kr n i-p
van een terughoudende, bgna schuchtere
natuur was en een bepaalde angst voor
openbaarheid had.
De begrafenis van den man, die zeer
velen met leedwezen zien heengaan, zal
heden plaats hebben op het kerkhof te
Essen in het familiegraf, waar ook zgn
ouders rusten.
K r n p p wordt geschat 15 millioen
guldens t» bezitten. Hg was bg dat alleB
een werkzaam man. Hg woonde op een
prachtig kasteel Villa Huegel geheeten.
Maar zgn kantoor had hg en werken
deed hg bg voorkeur in het kleine huisje
van één verdieping te Essen, waarin zgn
grootvader, de stichter der fabrieken, bjj
zgn eerste ondernemingen, door schuld-
eischers in het nauw gebracht, soms zeer
rroeiljjke dagen had en waarin ook zjjn
vader nog zgn jongensjaren doorbracht.
Veeltijds evenwel vertoefde hg ook te
Capri of deed zeetochtjes op zgn prachtig
jacht
Aan Krupp's sterfbed hebben alleen
zjjoe dochters gestaan. Zgne vrouw, ze-
nuwlgderes, die te Jena in een gesticht
verpleegd wordt, kwam te laat.
De 1 weede Kamer verkiezing te Leiden
Naar aanleiding van den uitslag der
zen snor en z gt niets meer, net als msvrouvr
Bertha, die zwijgend het hoofd buigt, en niet
let op de woorden van den jongen man, die
haar betuigt, dat het hem in deze kamer te
moede geweest is, of hjj thuis was,
II.
Hanna staat intusschen in de torenkamer
voor juffrouw Clementine. Zjj ziet rood van
ergernis en sp eekt in een woDderljjk mengel
moes van hoog- en laagduitsch, terwijl over
net geestige gelaat van de arme franse een
droevig lachje glijdt.
Daar heb ik zoo even, mijne lieve freule,
omdat Erederik niet terstond bij de hand was
en wijl ik toch juist naar boven gingwjjn en
koi-ken in de woonkamer gebracht, maar ik wilde
wel, dat ik het met geuasn haf, want men
moet zich ergeren en krjjgt nog scheldwoorden
voor zjjn goedhe id Daar springt freule
Ditscha met eeu vreemden jongen heer door
de kamer, alsof zij gek geworden is, en mj'n-
heer speelt de fluit er bjj, dat het lust is.
't ls zonde en schande zeg ik, zooals het kind
behandeld wordt I Zjj trekken haar, met ver
lof gezegd door alles heen, juffrouw Anna
kwelt haar dood met hare geschiedenissen en
mijnheer spreekt gekke woorden, in hare te
genwoordigheid ons hindert dat niet, maar
zoo'n kind moet er wel naar van worden. En me
vrouw hoort en ziet van alles niets, omdat
zij altijd over het verleden zit te denken.
Wordt vervolgd.)
