No. 5263
5 December 1902
27sle Jaargan
HbagBlaó voor cftooró- en Suió-cJColland.
Weber's Goliath.
St. Nicolaas-cadeaux.
Amsterdamsche Brief.
r
Toen Opwaarts
De Erfenis een er Moeder
freule van renen.
u.
B U I T E N L I Al D.
2,90
0,08
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem.
Premie-uitgaven
Nieuwe Haarlemsche Courant.
'HM'»
JULIUS.
Prijs f 0.30. Franco per post f 0.35.
A. H. M. RUYTEN,
feuilleton.
Frankrijk.
Italië.
Rusland.
A merika.
Kioostervervolging in Frankrijk.
BAIT
ABONNEMENTSPBIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
f:1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50
Voor het buitenland 4
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
MSUUM)
PBIJS DEB ADVEBTENTIEN.
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer7y»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
AGiiE Ml BON AGITA i l
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PubbcitèEtrangbre
G.L. DAL BE Sp Co JOHN., t. JONES SuccParis 31óts Faubourg Montmartrs
VAM DB
Sooiale Roman
DOOK
H. J. B. KÜPPERS
Prp» f 0.30. Franco per post f 0,37'
DOOK
Metrisch vertaald
DOOK
professor te Roldue.
Prjjj I 0.50. Franco per post f 0.60.
Amsterdam heeft zjjn grotten °Pera*
zanger gehuldigd en na Amsterdam heb
ben ook andere steden den geliefden
kunstenaar geteteerd, met lauweren ge
kroond, met gaven geschonken. Orelio
beeft zjjn tournee ja, hoe het te noe
men, zjjne huldigÏDgstournee gehad, gelijk
Teleer Bouwmeester en hjj is belast
«n beladen met veel roems, veel moois
ej Teel kostbaars naar huis gekomen.
Ik gun den gevierden zanger van harte
zjjn t-iomf en vind het heerljjk, dat het
Volk zjjngrooten kunstenaar ee ten viert,
maar men neme het mjj niet kwaljjk,
er is veel marktschreeuwerigs in al
dat gedoe en het wordt tegenwoordig een
heele toer oog eens van een bescheiden
kunstenaar te kunnen spreken, zioals
We den heer Dak man, die sedert vjjftig
aar met groote eere eene zeer gewaar
deerde kracht was van verschillende
orkest-gezelschappen en sedert deszells
oprichting ook van het Orkest van het
Concertgebouw.
Geridderd is Orelio ook, dank zjjne
invloedrijke vrienden in Den Haag. Heel
mooi maar wat zjja er een mannen,
wier verdiensten voor het volk en voor
het algemeen belang in mgn oog en in
dat van zeer velen, heel vat hooger
Vervolg.)
Zeker ook eenen brief van uw vader
ontvangen
Ja, maar daarom kom ik niet naar u
toe, oom Jochem.
Zoo, wat is er dan spreek op
Morgen zult gij bezoek krijgen, oom
Jochem.
O, God bewareNu, Frederik weet,
Wat hij te zeggen beeft.
Ik wilde u verzoeken, oom Jochem,
voor dit bezoek eens een uitzonden g te ma
ken, hem niet de ceur te laten wijzen. Hij
Wil u om Zij stottert en breekt af, zoo
Verbaasd en bevreemd kijkt oom Jochem haar
san met zijne donkere oogen, onder de dikke
Wenkbrauwen. Het is iets gewichtigs, vo'-
tooit zij dan den zin op zachten toon.
Wat is het dan voor den drom
mel? vraagt hij zenuwachtig en waarom doet
gij zo geheimzinnig en dringt gy zoo aan?
Mijnheer van Perthien, stamelt zij.
Hjj springt van zijn etoel op, een sissend
geluid ontsnapt aan zijne lippen. Duizend
bommen en granaten, het spït mij zeer, ja,
het spijt mij zeer, mijn lief kind, maar ik w,et
Werkelijk niet, wat mij genoemd# heer voor
wichtigs kan te zeggen hebben, verklaart hij
staan en van wat degeljjber aard zjja en
nimmer eene dergeljjke onderscheiding
ten deel viel, al kon men^ dat niet wjj-
ten aan onbekendheid met hunne vei-
diensten.
Wjj willen maar hopeD en wenschen,
dat Orelio nog lang pleizier moge
hebben van zjju lintje en dat het pu
bliek, dat hem zoo ongeveinsd huldigde,
nog vele jaren denKnnstenaarmoge toehoo-
ren en toejuichen.Zjjne uitstekende gezond
heid doet het wel vei wachten.
E i zoo is heden de dag voorbijgegaan,
dat de zes candida^.en voor den zetel io
de Tweede Kamer in de renbaan kwa
men. Deze eerste loop is niet beslisseud
geweest.
Het is natuurlijk, dat de Vrjjzinnig-
democratea volst'ekt niet goed gestemd
waren over het besluit van Vooruitgang
de meer vooruitstrevende liberale Kies-
vereeniging alhier, over hun besluit den
heer H e 1 d t niet te candideeren maar
een liberaal te nemen bjj wiens cindida-
tuur zich ook Grondwet kon nederleggen.
Geheel en al ongelijk hebbende Vrijzin-
nig-Iemocraten daarin nie*. Immers in
1897 stelde FoorttiVgranpdenzel'den Heldt
candidaat «omdat hjj de democratie steeds,
hoog heeft gehouden» en zeide van hem:
«Indien nog bewezen moet worden
dat men niet van de Hoogescbool of
zelfs van de Hoogere Bnrgerschool
behoeft te bomen, om berekend te zjjn
voer het inderdaad toch moeiljjke ambt
van Lid der Twee le Kamer, de heer
Heldt, die zich in zjjn jeugd had te
vergenoegen met gewoon lager onder
was, zou dat bewjjs leveren
En na geeft men hem een schop
Maar de Vrijzinnig-democratische ver-
eeniging schjjnt te vergeten, dat er sinds
1897 heel wat gebeurd is. Toen had men
nog de hoop, dat de Vrjjzinnig-democra-
ten, zjj het dan ook de uit erste 1 nkt
vleugel met het leger der libtrale partjj
zoude vereenigd blijven, nu doen zg
reeds vlotop dienst als rechter-vleugel
der sociaal-democraten en zóó erg had
Vooruitgang het met zjjoe democratische
beginselen nooit bedoeld E i nog had
men kunnen vertrouwen, dat men met
Heldt dm socialist Troalstra zoude
kunnen slaan, dan wie weet! Maar
daar was geen denken aan noch bi)
Grondwet, Doch bij da katholiekeen anti
revolutionaire K'esvereer iging, en dus
H e l,dt exit.
Zooeven brengen de bulletins der nieuws
bladen den uitslag dezer verkiezing. Op
een haar af had ik geljjk gehai met da
op kouden, korten toon, en doet een p*ar
krachtiga trekken aan zijne pijp,
Maar ik wee het, oom bij wil n 1
mededeelen, dat wij ons verloofd hebben. Wees
niet boos, oom, ik mocht het u niet verzwij-
gen, hij heeft mijn jawoord al
{Zoo! Nu voorloopig hebt gy ovi r dit
ja nog niet te beslissen, en ik evenmin. Daar-
om verzoek ik u, u voorloopig nog niet als
verloofd te beschouwen, de beslissing ligt bij
uw vader, daarom kan mijnheer van Perthien
zich tot hem wenden Zegt Klaus ja, dm zal
ik u niet verhinderen in het ongeluk teloo-
pen, als het van mijn oordeel afhing, dan zeide
ik neen
Bebt gij my begrepen neen! herlaaide
hij op luiden toon, terwijl hij op d< ta'el
sloeg, dat de lamp dreunde en tante Pertha
bleek van schrik uit de aangrenzende kamer
kwam toesnellen, waar zij in het donker ge
zeten bad, en achter h ar tante Anna.
Jochem, gij |»ijt altijd zoo h ftig, ver
maande de laatste,
Wat is er toch?
Wat er is De duivel zou wel Iriftig
worden. Daar staat een dom meisje zoo
even deelt zij mij mee, dat zij zich vtrloofd
hee t, fait accompli, en wij worden d, armee
verrast o, de bedendaagsche jeugd
Vertrouwen in de ervaring van andere lie
den eerbied alles is weg!
Pertba, gij weet nog, toen wij ons verloof
den, toen ging ik ee st naar uwen vader
en
Hans heeft beproefd bij u te komen en
voorzegging dat district 111 ods Troel
stra zou b eugen.Van de 4977 g-ldig
uitgebrachte stemmen, kwamen er 2476
op den socialist, zegge 13 minde-, dan
de vereischte meerderheid. De heer IJ
zerman kreeg er 1165, de heer Ane-
ma 959. Dat ik den heer Heldt niet
meer als [erns'ig cand d ,at beschouwde,
bleek ook wel juist, hjj kreeg het klein
ste aantal stemmen^ van de zes, slechts
101.
Nu de heer IJzerman de tegencan-
didaat is van den heer Troelstra, be
staat er nog eenige kans dat de socialist
uit de Kamer geweerd wordt, maar Daar
mijne meening is d:e kans niet zeer groot,
tenzy a'le andere parten op hunne ach
terste pooten gaan staan en tot den
1 iatsten man in het vui r brengen. Wel
zullen de socialisten nu reeds sterk ge-
we. kt hebben, maar een paar honderd
stemmen me^r zou ik hun nog gerust
durven toezeggen en het zou mg niet
verwonderen als zjj het bij de herstem
ming tot 27 a 2800 stemmen brachten.
Op de andere heeren, behalve op den
heer Heldt, wiens stemmen op d>m
heer Troelstra gaa", zijn te samen
2400 stemmen uitgebracht. Er kunnen
er zeker nog wel meer dan 400 bjjko-
men, maar men vergete niet, dat de heer
JJzerman voor de an'i-revolutionairen,
de katholieken en de christeljjk histori-
scben slechts een candidaat is, faute de
mieux, die in hun oog alleen dient om
den socialist te weren en dat men daar
voor Diet net dien ijver in het vuur
gaat, als voor den candidaat van eigen
richting.
Hadden de Vrijzinnig-democraten hun
candid lat Heldt laten varen, toen zjj
zagen, dat er niet de minste kans voor
hem bestond,} dan ware de socialist er
nu r,eds met vlag en wimpel in geweest.
En dat hjj er in komt, daarvoor beslaat
zeer groote kaas, ruim zooveel als in
distiict IX.
Sedert de Kerk ervolging een aanvang
heeft genomen, nemen de misdaden iu
de Fransche R publi k met den dag toe.
Te Parjjs plofte giste, en een 18-jarige
booswicht een mes in de borst van een
16-jarig mebje. Aline Marillier
was de ongelukkige on haar moordenaar
Julien Lefèhre, wierp zich, na zijn
beminde, d e op bevel harer moeder af
scheid van hem wilde nemen, te hebben
v< rmoord, onder een omnibus. Zjjn bec-
nen werden onder de wielen ïerpKtttrJ.
langs den gewonen weg om myne hand te
vragen, maar gij hebt hem niet in uw huis
toegelaten, zegt Ditscba.
Tante Bertha voelt naar hare keel, alsof zij
stikken zou. Maar DitscbaDitschais
alles wat zij zeggen kan.
Tante ADna echter roept; Hans noemt
zij hem reeds
Jochem, ik bid u,ja,'t is of Hans en Greta
elkander in de danszaal ontmoeten, en dan
den volgenden dag verloofd zijn. Kind, dvraas
kind Denkt gij aan trouwen I
Waarom niet! dondert oom Jochem.
Het is niet goed, dat de mensch alleen zij,
het komt er echter maar op aan, met wien
men samenleven wil Het blijft bij hetgeen
ik gezegd heb, vervolgt hij, ik outvang mijn
heer Perthien niet.
Als deze lieve jongen denkt, dat hij het
recht heeft, om als een wolf op de kudde san
te vallen, omdat ik, als jonge kerel met zijn
vader bevriend was, dan vergist hij zich.
Ga naar uwe lamer, Ditscha, en denk nog
eens over uwe dwaasheid na. Ik zal aan uw
vader schrijven en aan den vriendelyken mijn
heer Perthien ook.
Ditscha staat daar midden in de kamer in
haar eenvoudig donkergroen gewaad, zij richt
zich in hare volle lengte op, het fijdc kopje
schijut op de blauwe rookwolken te zweven
alsof het door verborgen engelenvleugelen
gedragen werd. Zij houdt de oogen neerge
slagen, een strakke trek ligt om haren mond.
Had de razende oude man daar haar bij de
hand genomen en tegen Haar ge/egd
Te Lyon hebben een vader en moeder
hun dochteitje in de Seine geworpen.'
Een werkman die hoorde roepen«Neen,
papa, dood mij niet!» liep naar de brug
waarvan de moordenaar het licht had
ui'gedraaid en zag een man en ee ie vrouw
de vlucht nemen.
Maandagmorgen is te Bois Colombes
een 74-jarige vrouw, mad. T u s s e a u,
vermoord gevonden. Geheel haar huis
was leeggestolen.
Zeven en veertig moorden werden in
de maand Augustus in Frankrjjk gepleegd,
waarvan twee en twintig te Parjjs. In
S°ptember klom het getal tot drie en
zeventig, waarvan acht en veertig in het
biuoerlir.d en vijf en twintig te Pargs.
In October werden in Frankrgk twee en
vjjltig moorden gepleegd, waarvan twin
tig Ie Pargs.
Op drie maanden tjjds maakte dit 172
slachtoffers of twee per dag. 'i Ts ver
schrikkelijk 1
Door de geweldige regenvlagen te
Terranova, is aldaar een muur van een
openbaren tuin ingestort, een huis werd
meegesleept. De overstrooming was zoo
geweldig dat drie [kinderen verdronken
zjjn.
Volgens de Iribunê heeft Z. Em.
kardinaal Ram po 11a, met den thans
te Rome vertoevenden Grootvorst Ser-
g i u s de bijzonderheden vastgesteld van
het ceremonieel voor de ontmoeting van
Z. H. den Paus en den Czaar, als deze
een bezoek komt brengen aan het Itali-
aansche Hof.
Drie du:ze d arbeiders aan de spoor
wegwerkplaats van den Kawkas-spoorweg
te Rostow, zjjn in opstand gekomen. Ook
aan het station Fi< horetzkaja brak een
oproer ait.
De kozakken werden er toen op afge-
tuurd doch begroet met steenen.Bij de
charges, die er op volgden, vielen van
beide^kan'ea dooien ea gewo'ndeD. Van
de kozakken werden een officier ea twaalf
man ge vond.
De hongersnood in Finland tenge
volge van de mislukking van den oogst
wordt hoe langer hoe drukkender.In hetge-
heele Russische rjjk worden gelden v,m> de
noodlijdenden bjjeen gezameld.De ellende is
zoo groot, dat men op verscheiden plaa'-
sen geen ander voedsel gebruikt dan een
soort brood, dat van kat en sfroo wordt
gebakken. Ook aan kleedingstukkeD
heerscht groot gebrek.
De President der Versenigde Staten,
heeft in zjjn boodschap gewezen op dsn
oeconomischeu en financieelen toestand van
het l»Dd. Hg pleitte in zjjn boodschap aan
bet Congres voor een verdrag van we-
derkeerigheid met Cuba en een overeen
komst met Engeland en een handelsver
drag met Newfoundland in den geest van
de overeenkomst, waarover B 1 a in e on
derhandel! heeft.
Hitscha, kind bebt gy hem dan werke
lijk zoo lief? Stel toeh vertrouwen in oom
Jochem maar itscha, ik geloof, dat het
inbeeld ng van u is dan, dat gevoelt z'j
duidelijk, zou zij weenend hav.r hoofd tegen
zijne borst gelegd en gesnikt hebbea Oom
ik weet het niet ik geloof, dat gij gel k
hebt, het is alleen uit vertwijfeling, help
mij, hebt gij allen mij een weinig lief
Zoo echter kwam alles ia haar in opstand.
Gekrenkt tot in het diepst harer ziel verlaat
zij in trotsche houding de kamer en bij elke
trede, die zij opgaat, herbaalt zij bij zich zelf:
Ja, ik houd wèl van Hans Hans, ik
help u, ik blijf u trouw
En datzelfde schrijft zij hem, met verzoek
zich aan geene onaa ngeLaamhedenbloot te
stellen en niet te komen, omdat oom Jochem
niets van hunne verloving hooren wil. Maar
ik blijf u trouw, en mijn va 'er zal
Een schitterende brief is het nu juist niet,
daartoe ontbreekt er alle innigheid aan, elk
warm gevoel, maar het staat er toch, dat zij
haar gegeven woord houden wil, datzij hoopt
neen, dat zij zeker weet, dat haar vader zijne
toestemming niet zal we'geren.
Hanna brengt hetjo ge meisje eindelijk het
avondeten op hare kamer. Hanna is natuur
lijk ingewijd.
I itscha heeft echter ook nog aan haren va
der geschreven en zit nn by de tafel en werkt
aan een kerstgeschenk voor tante Anna's be
schermelingen. Zij is nu [volkomen kalm en
zij lacht zelfs, als Hanna het avondeten op
tafel neerzet en haar daarbij van ter zijde aanziet
Waar het slechts mogeljjk is zeide
de President verder moeten geschillen
tusschen Staten scheidsrechterlijk beslist
worden. Da instelling van het Haagsche
scheidsrechterlijke hof is een gebeurtenis
die goeds vorrspslt. Het is veel beter
daarop een beroep te doen dan bijzondere
scheidsrechters te benoemen.
De boodschap gaat dan voort: Er zjjn
onderbandelingen gaande met Coiumbië
over den aanleg van het interoceanische
kanaal door de Vereenigde Staten. Geen
onafhankelijke Amerikaansche Staat hoeft
de geringste vrees voor een aanval te
hebben. Het komt ieder toe om de orde
te bewaren binnen zijn e'gen grenzen en
zjjn verplichtingen tegenover den vreemde
na te komen.
R o o s e v e 1 tvert, 1de dan wat de Re
geering gedaan heeft aangaande den tele
graafkabel door den Grooten Oceaan en
de gebeurtenissen op de Filippijnen. Geen
politiek, zeide bjjheeft zich duideljjket
gerechtvaardigd dan die om de Filippij
nen te behouden.
Het leger wordt tot het minimum ver
minderd. Een generale staf is dringend
noodig. Verbetering van het schieten is
noodig.
De vloot moet elk jaar nieuwe vecht-
schepen hebben. De poliliek van zekere
vreemds Mogendheden eischt het bezit
van een eerste-rangsvloot. Het interocea
nische kanaal zal de kracht van de vloot
grooteljjks verhoogenmaar als wjj een
onvoldoende vloot hebben, zal het kanaal
in de macht komen van elke Mogend
heid van grooter sterkte. De Monroeleer
moet men als het hoofdbeginsel van de
Amerikaansche politiek beschouwen, maar
't zon erger dan jjdel wezen haar te laten
geldentenzjj wjj voornemens zgn haar
door te zetten. En dat is alleen mogelgk
met een goede viool.
Ten slotte zeide de Presided: Er is nu
geen wolk aan den gezichtseinder sa niet
de geringste kans op moeilijkheden met
een vreemde Mogendheid. Ik hoop zeer
ernstig dat dat zoo bljjven mag. En het
middel om dat te bestendigen is voor een
door en door krachtige vloot te zorgen.
Wil men zoo'n vloot niet onderhonden
dan lokt men moailjjkheden uit, en kwa
men er moeilijkheden dan zonden zjj on
heil brengen.
Zooals wij weten bestaat de groote mis
daad der religieusen, die in Frankrgk uit
hun huis worden gt-j-agd, in bet zich
toewjjden aan de jeugd om ze godsdiens
tig en wetenschappelijk op t9 voeden tot
brave menschen en nattige burgers in de
maatschappij, zaken, waartegt^ de vrjj-
metselarjj in verzet is gekomen. Zelfs de
patersFranciscanen, die Frankrgk groote
diensten bewijzen in de Missie-landen en
in het H. Land den Franscben invloed
verspreiden en hooghouden mogen wel
daa', maar niet in de Fran-
scfae Republiek hun priesterljjk werk ver
richten. De Republiek moet goddeloos
worden door merg en been. Geen liefda
digheidswerken mogen dereligiensen meer
Het is, of ik eene misdaad bedreven heb,
Hanna, zegt zij. Heb ik dan gestolen, of
Ja, dat meen ik ook, freule Ditscha,
alsol gij pas zeven jaar oud zyt, toen gij niet
mee aan tafel mocht eten, als gij ondeugend
geweest waart. En dat gij dit huis uit wilt,
dan kan ik mij zoo denken.
Maar er was nog wel eene deur geweest,
waarom wilt gij dan ook met den kop door
den mu>r, freule Ditscha
Ditscha ziet haar donker aan.
Neem mij niet kwalijk, freule Sophietje
maar
Ach, Hanna, kwelt gij mij nu ook al,
roept het meisje, hebt gij u door anderen la
ten bepraten, toen gij uw man zaliger naamt
Om Geds wil weert Hanna af, maar
dat was ook een mensch veel te goed, veel
te goed voor mij en voor deze verd .rven
wereld.
Nu, ja 1
Ik weet wel I Ieder heeft zijne eig' n
keus, freule Ditscha.
Maar wie een grooten sprong wl do#n,
moet eerst aehteiuit gaan, d. w. z hij over-
i legt een beetje en springt niet met heide bee-
nen zoner bezinning over de gracht, en dat
hebt gij gedaan.
Ditscha blijft alleen, alleen op den avond
harer verloving; geen vrien'elijk woord, om
haar geluk te wenschen, geene liefdevolle toe-
spraik. Zij voelt niets dan koude en eenzaam
heid. En plotseling breidt zy de armen uit.
(Ifmrit vsrtolfi.)
