No. 527
Maandag 15 December 1902,
27sle Jaargan.
Verenigingsleven.
freule van %Xromn.
HU1T h a n d.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem
Duitsoh'and.
Engeland.
Amerika.
Te Venezuelaansche qoaestie.
TbagBlaö voor setoord- en Sttió-dCollanó.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
f 1,20
1.50
2,90
0,03
AfnTlENDj,
aGÏtE ma NON AQITAi'B
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 16 regels 5® Gents
Elke regel meer 7y»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publ-cilé, Etrangir»
G.L. DAVBESfCoJOHN., B. JONES SuccParis 31 bis Faubourg Montmartrs
Bet streven om allerwegen ten bate der
k&tholieke jongelingschap patronaten io
kfit leven te tospen, neemt met den dag
8rooter afmetingen aan. In de tegen woor-
^'8® tijdsomstandigheden, waarin de stroom
Tin zedenbederf, van godsdienstloosheid
6,1 verloochening van elk nuttig erkend
8®zag met teugelooze vaart voort-
kruist de maatschappelijke zoowel als
zedeljjke orde poogt los te wrikken,
bg mogaljjkheid, te verwoesten tot
1,1 hare diepste grondslagen, stelt men
koofJzakeljjk van katholieke zijde alles
't werk die al verwoestende golvingen
kinnen bepaalde bedding terug te drjj-
T®nmen trekt thans meer en meer het
lot
van den knaap en jongeling aan, die
hope van Kerk en Staat, door den werk
mansstand in al zjjne gelediugen te sten
en, te verheffen, te veredelen. De op
vatting van zoovelen, die den werkuun
°P de sport Tan de maatschappelgke lad
der een zoo laag, ja het laagste stand-
Pint toekennen, het oordeel, dat de ar
beidende klasse overeenkomstig die op
vatting van^zich zelven vormt, bljjkins de
heerachende ontevredenheid in zjjn positie
®1 de overprikkelende zucht naar hooger
•tandpunt, die miskenning, dieD valsch*n
Waan zoekt da"R.-K Kerk heden ten da
ge vooral te niet te doen en legt haren
Priesters de taak op hierin te voorzien door
het Vereenigingsleven, waarover de gees-
teljjkheid op de eerste plaats een waak
zaam oog heeft te houden. We zjjn ge
tuige hoe aan die opdracht wordt vol
daan. De heilzame invloed dier bemoeiin
gen openbaart zich dj'.deljjk in het
maatschappelijk en economisch l>»ven,
Verkwikt het lichaam en beurt terzelfder
tfld de ziel op tot een hooger streven.
C ok ons vaderlandbljjlt hierin g enszins
achterwege. De geestelijken der vjjt bis
dommen, krachtdadig aangemoedigd door
hunne doorluchtige Kerkvoogden, verza
melen schier overal den bloei onzer jon
gelingschap rondom z ch, om allen, in
zonderheid de minst bevoorrechten te
midden der woelingen van klassenstrijden
sektehaat, godsdienstig en maatschappelijk
te vormen naar karakter an aanleg, opdat
sjj opgroeien tot waard geleden van Kerk
en Staat.
Onverpoosd weet men ook hier te lande
nieuwe naatregelen te treffen, ten einde
het geesteljjk en stoffelijk welzjjn van
knaap en jongeling te behartigen door
hun den wegtebakenen tot eene toekomst
van bestendig geluk en welvaart. Dat bet
FEUILLETON.
19
Vervolg.)
Eene gekke meid, zegt hij bij zichzel
ven, zonder er zich verder om te bekomme
ren.
Vil.
In het heerenhuis gaat allei zijn ouden
gang Pe dagen worden kort, de avonden
eindeloos lang, buitea blijft het weder nat en
kond.
Een groene Kerstmis bromt oom Jo-
chem, waarom is het niet altijd een groene
Kerstmis, dan zou er geen ijs geweest zijn,
ei dan ja dan
Tante Clementine houdt Ditscha zooveel
't oog als zij kan, en Hanna moest haar
helpen. Zij schijnt deze ongelukkige zaak
Keheel uit het hoofd gezet te hebben, is hel
resultaat van deze napeinzingen.
Ditscha is stiller en droomeriger dan ooit,
maar dikw ls heeft zij oogenblikken, waarin
zï door inwendige onrust verteerd schijnt te
poriën. Tante Clementine heeft onuitspreke
lijk medelijden met het kind, dat in deze
atmosfeer van treurigheid en doodiche een
tonigheid leven moet.
jj besluit, haar op eigene hand en heel
betreffende dit streven hoogst ernst is met
onze geestelijke bestuurders vanGezellen-
vereenigingsn, Patronaten, Congregatiën
en andere soortgelijke stichtingen, bljjkfc
gedurig eu bleek dezer dagen bjjzondsr
ia Neêrland3 hoofdstad.
Jongstleden Dinsdag (9 Dec.) waren in
het gebouw der St. JozeL-gezellenver-
eeniging op de Stadhouderskade te Am
sterdam ougeveer vijftig geestelijken ver
gaderd, om onder het praesidium van
den Weleerw. Heer G. H. F. Stoffels,
een viertal vraagstukken nopens het ver
eenigingsleven te beantwoorden en aan
een grondig onderzoek te onderwerpen.
Onder de vele priesters vau ons Bisdom
telden wjj Dr: Aliens, pastoor van Breu-
kelen (bisd. Utrecht), Pater van Hoot f,
president der St. Jozrfgezellen van Njj-
megen en van die te Bergen op Zoom,
den Weleerw. Heer J o o r e, allen be
zield met den wensch in die uitgelezen
vergade ing nattige wenken te ontvangen,
elkander wederzgdsch te leeren.
Omstreeks 12 u ïr begon de vergade
ring en duurde voort tot 5 are. De pre
sident, de Weleerw. Heer G. Stoffels,
opende met een woord van innigen dank
aan de Eerw. Heeren, die zoo bereid
willig aan zjjn oproeping io het Dagblad
De Tijd hadden gehoor gegeven en uitte
op welsprekende wjjze het verlangen, dat
deze bjjeenkomst zoude mogen strekken
ten voordeele der reeds bestaande of na
derhand op te richten vereenigingen.
Hierna gaf hg het woord aan den Eerw.
Heer Louridtz, kapelaan te Don Haag,
ter bespreking van het eerste pnnt der
ConferentieWat meel het hoofddoel tijn
eener Jongelingsveretniging Na den Wel
eerw. Heer Stoffels namens de ver
gaderden zjjnen dank ts hebben betuigd
voor diens hospitaliteit en de groote
moeite, welke hg zich om wille van de
goede zaak getroost had, gaf spreker
opening van genoemd vraagstuk. De
inhoud komt nagenoeg hierop Deer:
Een Patronaatheeft ten doel hun leden
godsdienstig volgens karakter en aanleg
op te leiden. Godsdienst is doel, niet de
behoefte aan maatschappelgken steun,
deze behoort onder de middelen tot het
doel. Daarom passen jongelingen van 18
jaren niet in een volksbond, waar meer
een maatschappelijk doel beoogd wordt.
Bovendien werkt verschil van leettgd op
de jongeren zeer nadeelig, komen ge-
makkelgkerin aanraking metslechte vrien
den en de ouders genieten minder zeker
heid omtrent hun gedrag bui'enshms.
Spreker wenscht een soort Congregatie
waar gemeenschappelijk kerkbezi ek en
stilletjes een klein Kerstfeest te bereiden, want
al mag er ook geen Kerstboom in huis ko
men, hier boven bij haar mag hij zeker wel
staan.
Hanna, gij moet een mooi boompje uit het
boicli laten br ngen en voor lichtjes zorgen,
beveelt zij, want dit jaar is het dubbel treu
rig voor ons kinHanna, ik zou denken,
dat het veel minder zwaar voor itscha is
deze treurige Kerstdagen te verdragen, a s
iemand haar de waarheid zeide. Ik begrip
die domme preutschheid niet, voegt z'g er bij.
Ik ben er van overtuigd dot Ditscha zeer ver
heugd zou zijn als zij wis dat haar een zus
je of broertje te wachten staat.
Ja, natuurlijk, freule, stemt 'h una toe,
maar als haar vader nu maar volstrekt, niet
wil dat z;j het weten zal.
O, wat had tante Clementine gelijk? Wat
hadden zij niet kunnen voorkomen, als men
dit eenzame jonge meisje gezegd had: Met
Kerstmis sal er iets zijn, dat gij van ganscher
harte rnoogt liefhebben, met al de kracht der
liefde, die in uwe zie besloten is. Niet om
eene nietige reden wordt gij ver gr ouden van
het vaderhuis. Hoe dikwijls had tante Cle
mentine er berouw ove- gevoeld, dat zij
Ditscha'» hand niet genomen en haar gezegd
had
Wees blij, D'tschn, dit jaar wordt n een
broertje of een zusje geschonken
Tante Clementine hoopt zooveel, zoo bui
tengewoon veel van dezen kleinen toekomsti-
gen wereldburger.
Eerstens hoopt zij, dat het een jongen zal
regelmatig gebruik der HH. Sacramenten
plicht is. Soortgelijke Congregatiën moe
ten met gepaste nit panning gepaard gaan.
De jongeren moeten stellig over dag ver
gaderen, niet 'e. avonds. Nooit mag zulk
een bijeenkomst het karakter van Con
gregatie verliezm; anders beschouwende
leden de vergadering aldra profaan
woiden door spel en vermaak niet ve:-
zadigd, gaan ook op andere dagen uit
en sluiten zich bij redergkers en zang
verenigingen aan, welke geheel andere
doeleinden nastreven. Studie en onder-
wjjs acht de spreker niet van noode,
daar de leden toch niet volhouden gelijk
proeven te Breda en te Brussel genomen,
genoegzaam bewezen hebben. Godsdienst
onderwijs blijft uitgezonderd, vermits de
kennis der Christelijke leer de fakkel van
den godsdienst is, die in alles moet do-
miueeren. Zelfs het minste gehalte zal
tot dergeljjfee vereenigingen todreden,
wanneer godsdienst met gepasts uitspau-
ning verbonden wordt. Dewgl zulke Con
gregaties het geestelijke op den voorgrond
stellen, moet er noodzakelijk een geeste
lijke aan het hoof l staan, die krachteis
zjjn roeping met zielzorg belast is.
Hierna betrad de Eerw. Heer A. J.
C 1 a r jj s het ge toelte en besprak het
tweede pant: Hoe moet een patronaat sijn
ingericht
Ie. Aan het hoofd staat een priester
die onder zich heeft een raad van be
stuur. De priester staaan 't hoofd, anders
ontaardt de vereen ging spoedigeen
leeken-eommüsie is noodig betreffende
het b heer van financieels zaken. Bg
enkele godsdienstige Patronaten zjjn lee-
ken niet gewei scht, bg andere zelfs een
behoefte, omdat juist daardoir toenade
ring geschndt van serschillende standen.
Moeilijkheid om gesch kte lieden te vin
den bestaat hoegenaamd niet.
Wat te zeggen van een bestuur van
jongens-door jongens gekozen?
Hierover in een volgend nummer.
Haarlem. REMBRAND NEEFJES.
Pr. O. F. M.
i Te Berlijn is het getal honden buihn-
gewoon groot Op 1 April van dit, jaar
werd voor 29,000 Mark hondenbelas
ting betaa'd. Niet be'ast waren boven
dien 2163 waak- ea k ttiugho iden, 521
honden van blinde ot doove menschen,
2652 trekhonden, 200 wakershonden en
118 hond n in bezit van den Keizer of
van hst pmoneel van de vreemde ge
zantschappen, te zarnen 5667 belasting
vrije honden. In het, geheel 36 654 hon-
zijn. I er wille van Jochem en Beetzen een erf
genaam, een plaatsvervanger voor den verloren
zoon. Jochem, met zijn kinderlijk goed hart
i zal voor eenen boron van Kroner zeer veel
belangstelling gevoelen, al kan hg ook den
lieveling van zijn hart nooit vergeten.
I En dat hoopt zij voor itseha en voor het
heele oude huis zij verlangt naar het kleine
schaap, als de aar Je des nachts naar den zon
neschijn, want het moet licht en warmte en
e n nieuw leven brengen. V„orloopig echter
heeft het bericht, dat zijn broer Klaus van
Kronen een erfgenaam verwachtte, bij Jochem
en zijne vrouw de treurigheid schijnbaar nog
vtrhoogd z:: hadden er zeldzaam bleek uit
gezien, ot zij het niet overleven zouden, den
troon van Beetzen an 'ers bezet te zien, dan
I door hun eigen zoon. l'et liefst hadden beide
treurenden in deze Novemberdagen gehad, dat
j een afgrond zich voor hen opende en het huis
Beetzen met al zijn ramp en smart verslond
j Niemand merkt iets van Ditscha's gene
genheid, Ten eerste hadden zij het voor on
mogelijk gehouden, dat eene dochter des hui
zes, eene van Kronen bij moeder Busch sa
menkomsten houdt met den man, dien haar
door een wijs besluit van dm familieraad ge
weigerd werd, en ten tweede nogmaals de
zelfde reden de zaak is uitgemaakt. Zoo lang
het geslacht der van Kronen» bestaat, heeft
nooit eene freule van dit huis anders verkee-
ritig gehad dan met volle toestemming van
alle familieleden altijd is het eene passende
partij geweestaltijd goede verhoudingen, om
dan als een waardige bruid haar man te volgen
der, tegen 28,507 in 1895 en 33,862 in
1901.
Bg den Rjjksdag weid gisteren,
met het oog op de heden te houden derde
lezing van het toltarief een voorstel der
afgevaardigden H e r o 1 d,B asserman n,
?oo Kardorff en Yon Limburg
Stirum ingediend, om de tweede alinea
van 1 van het toltariefontwerp aldus
te lezen:
De tolrechten zullen door de handels
overeenkomsten niet onder de volgende
bedrag-.n worden verminder1: Rogge 5
Mark, tarwe en spelt 5,50 M., moutgerst
4 M. en haver 5 M. per 100 Kg.
Het bestuur van den Rjjnsch-West-
phaalschen Bond van arbeiders, heeft me
algetneene stemmen besloten een telegram
aan den Keizer te verzenden, waarin
dank wordt uitgedrukt voor de opnieuw
door den Keizer in de Breslauer rede
uitgesproken welwillendheid en waarin
belofte van trouw aan Keizer en Rjjk
wordt afgelegd.
Door al die bewjjz«n van trouw der
Duitsche werklieden aan hun Keizer,
kijjgen de sociaal-democraten in het
Duitsche Rjjk een gevoe'igen s'ag.
De Katholieke faculteit te Straats
burg is door Z. B. Leo XIII erkend.
Twee Duitsche professoren hebben namens
de Duit-che Regeering ïitting om te
waken tegen Fransche invloeden onder
de studeereode geestelijkheid. Wg geloo-
ven dat Duitscbland zich daarover niet
bezorgd behoeft te maken, daar het
geestelijk gezag van de tegenwoordige
Fransche invloeden meer dan genoeg heeft.
Van de Grusontabriek van Krupp
te Maagdenburg zjjn twee werklieden,
waarvan de een 22, en de andere 16
jaren in dienst der firma waren,op staanden
voet ontslagen, omdat zg geweigerd had
den, een telegram van huldejaan keizer
Wilhelm mede te onderteekeoen.
De groote ellende onder de arbeidende
klasse te Londen heeft Daily News er
toe gebracht eene inschrijving te openen
tot len ging van den nood. Het blad
stelt z ch ten doel een «Hulpfonds» te
slichten voor East End (Oostelijk deel
d- r stad.)
Voor dit fonds is door een menschen-
vrieno, die het plan laartoe opperde, al
aanstonds 500 (f 6000) ingeschreven.
Het oorlogsschip Texas is uit Norfolk
naar Venezuela vertrokken. Er zullen
waarschijnlijk nog andere schepen van
de oorlogsvloot der Vereeoigde Staten
er heen worden gezonden.
Sedvrt de laatste twee dagen is het
te New-York na een vinnige koude heel
zacht weder geworden.
De inbeslagnemingder Venezuelaamsehe
vloot ging heel bedaard in haar werk zon
der dat tegenstand geboden werd.
Een 10 tal Duitsche ho 4 Engelscbe
oorlogsschepen gingen na »ot de Venezne-
Men let dus niet meer dan gt-woonop Dit-
scha de zaak is afgedaan Zij merken het
ook niet op, dat hi t schoone meisje stiller
en stiller wordt Zij trekt zich, bij elke scherts
van Jochem, die als gewooulijk na het derde
glas grog volgt, met bloedrood gezicht en ge
krenkt terug, en noch oom noch tante v*lt
dat op, want Jochem van Kronens vroolijk-
heid ia maar eene opflikkering, die bij het
vierde glas weer verdwijnt, om voor ds oude
ellende plaats te maken. Tante Clementine
ziet wat scherper, maar toch niet scherp ge
noeg zij bemerkt alleen, dat de stemm'ng
van het meisje afwisselt, dat 'ij nu e ns diep
neerslachtig is en het volgende oogenblik door
en door zenuwachtig, dat zij of heelemaal niet
spreekt, of lange redevoeringen houdt over
plicht, liefde en zelfverloochening - dingen,
die de zieke dame niet verstaat, en waarvan
zij het meisje zoekt af te brengen, door het
geaprek op een dagelijksch onderwerp te brengen.
Arme Ditscha Zij kan het niet meer ver
dragen, zooals het nu is, zoo verschrikkelijk
zijn deze leuzen en geheimzinnigheid. Hij
valt haar zoo zwaar als een gang naar het
schavot deze weg naar de tuinmanswoning,
om daar Hans van Perthien te zien, Hans d>e
haar altijd met hetzelfde ver» ijt ontvangt, dat
zij hem niet liefheeft, die zich in bittere woor
den beklaagt over deze samenkomsten en die
steeds eindigt, haar te smeeken, hem trouw
te blijven, hem te redden, en telkens op zijn
eerewoord verzekert, dat hij in den drank ver
getelheid za' zoeken, als zij hem v rlaat en
het hem dan ook weinig schelen kan, als men
laansche oorlogsschepen liggen. De Duit
sche en Eugelsche bevtlhebbers verzoch
ten toen de Venezolanen zich over te
geven en zonder gevecht hebben toen de
soldaten der verbonden Mogendheden,
namens den Keizer van Duitechland en
namens den Koning van Engelani bezit
genomen van de Venezuelaansche vloot.
De genomen oorlogsschepen werden van
de haven van La Guayra gesleept en
Woensdag-morgen werden de Generaal
Crespo, de Totumo en de Margarita in
den grond geboord. De Assun alteen bleef
gespaaid tengevolge het protest van den
Franschen zaakgelastigde, die het schip
opeischteals eigendom van een Fransch-
man.
Twee andere Venezuelaansche oor -s-
schepen, die in herstelling waren, wi en
uiteengeslagen.
President Castro heeft een be ep
gedaan op alle Venezolanen om de a-
pens op te vatten. Hg heeft een algei ne
amnestie afgekondigd voor alle po t e-
ke misdrgven, en gelast ds goederen van
Venezuelaansche onderdanen, die verb d
waren verklaard, aan dezen terug te «-
ven,
De Duitsche Consul te La Guayra is
met zijn familie aan boo:d van de Vineta
gebracht.
Bij den terugkeer ontmoette de Duitsche
troep een detachement Venezuelaansche
troepeD, maar er viel geen botsing voor.
Een ander detachement van 130 ma
rinesoldaten landde den volgenden och
tend om de drie Engelsche bestuurders
der havenmaatschappg van La Gnayra
hulp te verleenen. Het ontmoette geen
verzet
De Engelsehe consul is gebracht aan
boord van de Retribution.
.Gedurende dien tjjd zjjn de vreemde
oorlogsschepen in slagorde in de haven
komen liggen, op een honderdtal meters
van de douanen.
Een telegram uit La Gnayra meldt
In groote haast werden gisteren Veue-
zaelaansche troepen met kanonnen van
Caracas naar La Guayra overgebracht.
Achttien kanonnen zjjn zoo te La Gnayra
aangekomen, en dag en nacht heeft mea
schietvoorraad vervoerd naar hetfortLa-
vigia, dat de haven besvrjjkt. Er worden
maatregelen genomen om de vreemde
krijgsmacht het hoofd te bieden. In groo-
ten getale komen er vrjjwilligers onder
de wapenen. De Regeering vertrouwt dat
zjj in ttaat zal zijn met vracht de En-
gelschen en Duitschers te weerstaan.
Een later telegram deelt mede,dat de
Regeering bevel heeft gegeven, tot ge
dwongen opkomst van mannen tusschen
18 en 50 jaren voor den militiedienst
Aan deze oproeping wordt druk gevolg
gegeven.
De Regeering van Venezuela heef» aan
den beer Bower, gezant der Vereenig-
de Staten te Ca acas, gevraagd om als
scheidsrechter op te treden in het geschil
met Engeland en Daitschland.
President Castro heeft de aan de om
mezijde vtlgende proclamatie afgekondigd:
hem op een goeden morgen in de goot vindt
liggen
Daarbij spreekt hjj ook van ijne moeder
en hoe schoon het zijn zal, als zij dan beiden
op Wanderslvben wonen en Ditscha de sleu
tels van de oude dame neemt en zegtRust
nu eens uit, en laat mij voor n zorgen
Niet wair, dat zal een leven worden vol
trouwe plichtsbetrachting, Ditscha? Want ziet
gij, werkzaamheid en lie'de voor zjjne be
trekking, dat is het ware.
Hij is er nu achter gekomen, dat Ditscha
het leven erustig opneemt, dat zij ziek is uit
zucht naar zelfopofiering en genegenheid, ern
stige, ware genegenheid.
Zij lijdt verschrikkelijk bij deze samenkom
sten. Zij zit op de sofa, met de handen in
elkander geklemd, bij elk geruisch opschrik
kend, nu eens is het schoone, kinderljjke, ern
stige gezicht donker rood gekleurd en dan we
der wordt het doodsbleek, zij is honderdmaal
op het punt uit te roepen.
Ik kan het niet langer verdragen, geef
mij mijn woord terug.
Dan ziet zij weder oom Jochem voor vicb,
wankelend, onzin pratend en dan zwjjgt zjj.
Grete Busch komt gerege'd met haar naai
werk en gaat bjj het jonge paar aan tafel zit
ten. Ditscha wil, dat Grete bjj hunne samen
komsten tegenwoordig is, hoewel zjj eene ou-
uitsprekeljjken afkeer van het meisje heelt.
[Wordt vtrtolfd.)