No. 5272
Dinsdag 16 December 1902,
27ste Jaargang
Hbaaêlaó voor cföooró~ on SCuii-tXollanó.
Verenigingsleven.
tfreule van cffronen.
B UIT I L t N 1).
Per 3 maanden voor Haarlemt 1^0
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50
Voor het buitenland 2,90
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
BUREAU: St, Jansstraat. Haarlem
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer7y»
öroote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentieh Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publ'titè, Etrangért
G.L. DAÜBE Sf Co JOHN., b. JONES SuccParis 315is Faubourg Montmartre
(Slot.)
De Eerw. heer A. J. C 1 a r jj s wenscht
een bestuur van jongens door jongens ge
kozen in vergaderingen van jongelingen
die den ouderdom van 16 jaar bereikt
hebben. Daardoor leeren zjj zelfstandig
borden, gevoelen beter den band, welke
hen onderling verbindL Bjj knapen van
12—16 heet hjj een soortgelijk bestuur
z®er twjjtelachtig zjj zeker, willen niet
door hen geregeerd worden.
2o. Alleen zij mogen leden zjjn, die
school en catechismus verlaten hebben,
daar zjj voor dien tjjd nog onder toezicht
slaan der geestelijken en godsdienstig on
derricht genieten. Zjj moeten leden bljjven
totzjj gaanverkeerenofin andere katholie
ke vereenigingen warden opgenomen. Een
Proettjjd acht de eerw. heer C I a r ij s zeer
doelmat'g vooral wat betreft steunbe-
hoevenden en verwaarloosden. Ook beteren
iostand mogen van die Vereenigingen niet
borden uitgesloten, daar zjj verheffend
berken op de anderen en ten voorbeeld
strekken en stichting. Men zorge vooral
dat de contributie zeer ge.ing zjj.
3o. Hoe moet een Patronaat zjjn heil-
r8ken invloed laten gelden ojrde vorming
Tao geest en karakter Allereerst door
Rodsdiecstonderwjjs. Hierin is een CoDgre-
gatie minder geschikt dan een Patronaat,
dat zjjne bijeenkomsten houdt in gezellige
lokalen. Een lidmaat toch most den geer-
1® ijken vader vragen kunnen stellen, des
noods in debat treden. Beter beseft bjj
de noodzakelijkheid, dat buiten de confe
rentie de godsdienst hem tot richtsnoer
ïjjn moet in al zjjn doen en 'aten. Aan
lokkelijk moet het zieleleven van denmensch
Voorgesteld woiden zonder dwang brenge
<nen den jongeling tot kerkbezoek, tot
het geregeld ontvangen der H.H. Sacra
menten en andere stichtelijke oefeningen.
In hoeverre nu is maatschappelijke vor-
taitg van noode? Braaf te zjjn en braaf
Ie bljjven behoeft welstand. Die welstand
moet de jongeling leeren behartigen en
hewaren in een Patronaat; daar zal hjj
zijnen geest met de noodige kennis ver
rijken door onderwjjs in talen, taekenen
en vakkennis. Hem moeten bekwame
leermeesters toegevoegd worden, des noods
legen betaling van contributie, ingeval
het Patronaat de onkosten zelf niet dek
ken kan. Al wat de jeugdige werkman
'laar leert, zal hem aan de heilzame stich-
ting binden voor de toekomst, aan den
godsdienst, aan den priester, aan de lee-
keDcommissie, die op een hooger stand
punt geplaatst is dan bjj, steeds indach-
FEÜILLETON.
*0,
Vervolg.)
Grete brengt er wat vrooljkheid in. Zij
vertelt van haar leven te Berlijn, voor zoo
ver zij het goed vindt en zoo nu en dan
fluit zij de melodie van het een of ander
couplet, waarvan Hans de woorden kent en
zich lan half dood lachen moest doch waar-
Af) Ditscha hem verbaasd aanziet en Grete
onvermoeid verder fluit met zo oveel vuur, o'
zij een tierlijnsche straatjongen is. Bij het
scheid trekt G ete zich even, bescheiden te-
Vüg, en Hans van Perthien heeft nog gele
genheid Ditscha te verzekeren hoeveel hij van
haar houdt en dat hij zonder haar verloren
is.
Moeder Pusch ligt nog altijd ziek te bed.
Zij vermoedt niet, wat diar in hare mooie
kamer voorvalt vader Busch merkt het ook
piet, hij lec't zoo geheel op zich zetten komt
in dit vertrek nooit De hovaardij zijner
vrouw, eene mooie kamer te bezitten, hee t
hem altijd ontstemd.
Hij had het vertrek liever als s aapkamer
gphad, die nu boven ligt. Maar de vrouwen
zijn nu eenmaal niet anders en eene kast
met een stel vergulde kopjes is voor haar
meer waard, dan het gemak.
Nu komt de tijd, dat de oude tuinmans-
tig dat hjj aan hunne edelmoedigheid
zooveel te danken heeft.
Een voornaam middel tot het te be
reiken doel is de ontspanning. Veel af
wisselende ontspanning is noodwendig.
Het Utile dulci vergete men niet uit het
oog. Alsdan worden de leden onderling
aan elkander gehecht, verwjjderd van
slechte makkers, van gevaarijjke plaatsen
en gelegenheden. Bjj deze vermaken van
welken aard ook zal de geesteljjke be
stuurder steeds aanwezig zjjn en op elk
thema variatie zoeken te vinden, want
zeker door gebrek aan afleiding is het,
dat vele wildzangen weigeren zich in een
Patronaat te laten opnemen, terwijl an
deren er lid zjjn, die zonder gevaar er
buiten konden bljjven.
Het derde punt; Zijn Patronaten ge
wemeld in kleine gemeentenwerd door
den eerw. president der vergadering, G.
Stoffels behandel!. Bij beantwoordt de
vraag bevestigend en haalt voorbeelden
aan uit dorpen van N. Holland, waar
joogens overigens braaf, des Zondags van
herberg tot herberg gaan en niet zelden
in beschonken toestand geraken. «We
zjjn dat zoo wend,* zei hem een pas op
genomen gezel, die in Amsterdam werkte
en 's avonds half dronken de Vereeniging
binnentrad. Zulke daden, het bljjkt, slee-
p>s heillooze gevolgen na zich. Neen
ook op die plaatsen mag men zich niet
laten afschrikken van moeieijjkheden. Me n
spiegele zich in het voorbeeld van Vader
Kol ping, den stichter der St. Jozefs-
Gezellenvereeniging, diezjjne vergadering
begon op eene kleine kamer. Bovendien
heeft een dorp nog dit voor, dat de pas
toor of kapelaan v<e! meer invloed heeft
dan op groote plaatsen, de leden stichten
de parochianen, die tot milde bjjdragen
zullen aangespoord worden.
Voor zulke Patronaten, welke op de
leest der St Jozefs Gezellenvereeaiging n
moeten geschoeid zjjri, is eene commissie
van leeken noodig, zelfs onder de jon
gens moet een bestuur gekozen worden,
opdat zg de anderen buiten de VereeDigiog
kunnen contro'eeren omtrent hun gedrag,
iets wat zelfs voor de heeren-le ktn niet
doenljjk is.
Het do 1 is hetzelfde als van de Ge-
Z'Jlenveree .iging: godsdienst, deugd. Ook
op de dorp' n geldt het woordFarvul
petierunt partem, de kleinen smeekten om
brood, maar er was niemand, die het hun
brak. Geesteljjk broodgebrek lijdt heden
vooral de jeugd. Zjj moet meer weten
dan ze op den catechismus geleerd heeft.
Waarom dan de wet van het herhalings-
onderwjjs aan zulke vereenigingen niet
dienstbaar gemaakt, vooral in katholieke
gemeenten, wair men parochie- of zus
terscholen en diensvolgens lokalen be
schikbaar beeft. Brengt de jeugd bjjeen,
laat zjj zich in onze tegenwoordigheid
vermaken, onderricht ze in den godsdienst,
vooral in de kerkelijke historie. Dit is
het werk van den priester. Wg worden
bespot en belasterd, verkeeren wg met
de jeugd, msn zal spoedig een geheel
ander denkbeeld van ons opvatten. Zegt
niet: Iaat de jeugd bjj vader en moeder
thuis, de jongeling moet zelfstandig wor
den, waut de ervaring heeft geleerd dat
velen braaf b'jjven, zoolang zij den huise-
lijken drempel niet overschrijden, doch
naderhand niet bestand zjjn tegen de ver
leiding, noch om als man met mannen
om te gain.
Kost zulks opoffering, gedenken wjj die
andere woorden der SchriftEuntes ibarn
et üebant mittentes semina suain traLen
vertrouwden zjj het zaad der aarde toe,
maar daarna kwamen zjj vol bijjdschap,
beladen met vruchtdragende halmen, pos- i
tantes manipulos suos. Eindeljjk loste de j
Eerw. Hter J. P. Hen d r k s het vierde
vraagstuk op: Is aansluiting gewenscht?
Er moet, zegt hg, onder de verschillende
Vereenigingen een band van éénheid zjjv,
galgk er bestaat in de Katholieke Kerk
zelve. Daaruit volgt niet, dat elke Verae-
nigiog geen eigen statuten mag bezitten,
geen eigen bestuur, geen eigen regeling.
WaDt ook die :e H. Kerk bestaat uit
vele bisdommen en die wederom uit aartsbis
dommen enz die toch allen vo'geus eigen
wetten bestuurd worden, dcch in veree
niging met het eene zichtbaar Opperhoofd.
Er moet onderarle Verenigingen centra
lisatie bestaan; de voordeelen zjjn onbe
rekenbaar, het spaart tjjd, geld en ont
wikkelt ODuoemeljjk veel kracht.
Hierna werd gelegenheid gegeven fot
debat, waanan het grootste getal aan
wezigen deelnam. D.t kon onmogeljjk
uitb'gven, vermits de gevoelens in deze
vier punten neergelegd, zooal# bljjfet, vaak
uit elkauder liepeD. Na het dankgebed
werd d> vergadering gesloten.
REMBRAND NEEFJES.
Haarlem. Pr. 0. F. M.
rouw weer opstaan zal, en Grete weet niet,
of moe er niets merke i zal, en als ij iets
merkt, of zij dan zwijgen zal. Zij zou in staat
zijn, zoo maar naar mijnheer den baron te
loopen, verklaart Grete op zekeren dag moe
der is zoo lastig in zulke dingen Grete weet
uit eigen ervaring, hoe moeder Busch over
zulke aangelegenheden denkt, en dat de brave
errlijke vrouw liever zou sterven, dan freule
Ditscha gelegenheid geven; haren verloofde
achter den rug van haar oom, in haar, moe
der Busche's huis te ontvangen freule l it
scha, die haar lie clinge en haar trots is, en
die de oude vrouw de zonneschijn van Beet-
zen noemt.
I e drie jonge menschen zijn weer in de
mooie kamer bijeen, als Grete op fluisteren
den toon deze opmerkingen maakt Het is
de zestiende December geworden en Ditscha
is in dien tjjd mager ei ziekelijk geworden
want h ele nachten door ligt zg te*eenenen
aarzelt tusschen zelfverachting en offervaardig
heid.
En bovendien, vervolgt Grete, het moet
toch eenmaal anders worden, freule Sophie,
l'adelijk na Nieuwjaar ga ik trouwen en ves
tig mij dan te Berlijn en moeder, freule, ik
heb het u ree s gezegd, moeder wil het niet
hebben, dat de freule hier hare i verloofde
ontvangt, moeder is op dat punt zoo eigen
zinnig.
Ditscha, die op de sofa uit, he't de oogen
niet op en is zeer bleek Hans van Perthien
staat bij de kachel, en Grete gaat hjj de ta
fel zitten, waar eene brandende petroleum-
j Engeland.
De Engeleche Regeering heeft aan de
scheepstimmerwerf te Devonport bevel
gegeven, de schepen der ieservevloot ge
reed te maken om binnen 24 uur te
kunnen vertrekken.
De cong ega'ie der Trappisten, 1 it ge-
lamp op staat en stikt ijverig aan een rug
kussen zij kon daarbij prat.-n, want zij be
hoeft nog slechts in te vullen, de paardekop
met de lange manen is al lang afgewerkt met
grijze en witte wol. Dit mooi bewerkte stuk
moet in Gretes tuekms'ige woning de sofa
versieren en voorloopigals Kerstgeschenk voor
haren Alfred dienen.
Ditseha, wat zal er nu van mij worden
begint Hans van Perthien zjjn oud lied, ik
kan het niet vsrdragen, u niet meer te
zien.
tk zou wel weten, wat te dom, ver
klaart Grele ik trouwde in stilte later
is er dan niets meer aan te ver inderen en de
buren en uw vader zullen zich niet langer
ve zetten.
Grete heelt boeiende beschrijvingen gege
ven van huwelijken, die zij in goedkoope ro
mans gelezen heeft, maar kan zich toch biet
voorstellen, dat zoo iets werkelijk mogelijk is,
I Ditscha is zoo onervaren, zij weet volstrekt
j niets van recht en wet a', zij heeft wel eens
vai huweljjken gehoord, die in het geheim
gesloten werden, maar z'j schudt het hoofd,
i Hans var Perthien bijt zich op de lippen
G-ete heeft daar iets gezegd, dat hij reeds
lang wilde voorslaan, maar het niet waagde
te doen, als h'; Ditscha in hare reine kin-
deroogen zag. Dat het hier te lande onmo
i gelijk is, in het geheim te trouwen, weet hij
1 wel, maar als hij Ditscha overreden ko
met hem en Grete van hier te gaan, dan zou
den haar vuder en de oude Van Kronen toch
zeker wel spoedig het huwel,k laten voltrek
wezen uit Frankrijk, zal zich in Engeland
vestigen met dat doel is te Plymouth de
eerste steen gelegd voor een klooste-, dat
een millioen hs. zal kosteD.
België.
Koning Leopold is weer uit Brussel
naar Parjjs vertrokken en afgestapt in
het Elyseé. Z. M. heeft de tentoonstel
ling van automobielen bezocht.
Frankrijk.
Te Niort in Frankrjjk heeft een bende
dieven terechtgestaan, die voor niet min
der dan 57 kerkdiefstallen vervolgd wer
den. Het hoofd der bende werd tot 15
jaar dwangarbeid, veroordeeld, de anderen
tot 5 j-^ar.
Italië.
Prins C o 1 o n n a, burgemeester van
Rome, heeft verzekeid, dat zoowel de
Czaar van Rusland als de Duitsche Kei
zer, in April of Mei a. s. naar Rome zul
len komen om het Italiaansche Hof te
bezoeken. Er zullen groote feesten ter
eera vaD deze Vorsten worden gegeven.
Keizer W i 1 h e l m zal den eersten steen
leggen voor het op te richten Goethe
standbeeld op de Monti Pincio.
Bjj de Italiaansche Kamer is een wets
ontwerp aanhangig, waarbjj de exploita
tie der havenwerken te Genua aan een
nationaal cousortium wordt opgedragen.
Het doel is te wak> n dat de handel en
scheepvaart van Genua niet worden be
nadeeld door den Simplon-tuncel, en daar-
tos betere spoorwegverbindingen naar
Milaan aan te leggen en de havenwer
ken zeiven uit te breiden. Het ontwerp
vindt in ie Kamer van alle zjjden steun.
Amerika.
De Amerikaaneche Regeering keurt
het in den grond boren der Venezuelaan-
sche oorlogsschepen ten zeerste af. Te
Washington is men van ooi deel dat het
voldoende geweest zou zjjn de schepen
in beslag te nemen, om ze, Da regeliog van
het geschil, a»n Venezuela terug te geven.
De Amerikaansche Regeering moet
besloten hebben zoolang Duitschland en
Engeland optreden om hun eiscben inge
willigd te zien, hen kalm te laten gaan,
dat men echter niet zal dulden, dat grond
gebied in bezit wordt genomen. Amerika
zal dit niet duldvn, en heeft ook werke-
'ijk de macht dit tegen te gaan.
Admiraal D e w e y toch ligt op niet
verreu tfs and met een vloot van 53
oorlogsschepen met 14000 koppen be
mand op de wacht. De Regeeiing van
Washington schjjnt besloten te hebben,
dat men éen jaar als de termjjn zoude
beschouwen, gedurende welken aan de
Duitscbers en Eogelschen gelegenheid ge
schonken werd om het met de Venezo-
lanen klaar te spelen. Indien na het
verloop van dien termijn nog Duitsche
ol Engelsche troepen op Venezaelaansch
g ondgebied zjja, zullen de Vereenigde Sta
ten tusschen beide komen.
Intusschen heeft de democratische af-
ken en Hans van Perthien worstelt als
een zinkende met zijn heter gevoel boven-
d en is hjj werkelijk gecharmeerd op de schoone
Ditscha en met haar en haar erfdeel kon hij
te Wanderleben daar ginds in den Hurz le
ven als een kleine vorst. Het is bovendien zoo
afschuwelijk verve'end in de wereld en als er
werkelijk iets romautisck gebeurt, dan is dit
eene weldaad voor diezelfde wereld. Volgens
alle waarschijnlijkheid zal de geschiedenis
groot opzien baren en alle onmogelijke praat- j
jes zullen er over gaan, men zal spreken van i
ontbering, verachting, men zil zjjn volle ga
over Ditscha, Grete en lem uitstorten, maar dj
zullen zich stil houden, heel stil.
Grete stikt ijverig voort. Ditscha ziet zich
zelve in hare verbeelding op Wandersleben
o, als het zoo zijn kon I Het heerenhuis
kent zij nauwkeuiig uit de beschrijving, die
Hans er haar van gegeven heefthet ligt in
een schaduwrijken tuin en van het terras af
kan men de blauwe hergen van den Harz
z en. En op dit terras zit moeder l'ertbivn,
met haar breiwerk, moeder Perthien, op wie
flans zoo geljjkt, en naast haar in een leu
ningstoel vader Perthien, en beiden lachen,
want de last des levens is hun van de schou
ders genomen en Ditscha schenkt hun ko -
fie in en denkt, dat Hans, haar man, wei
spoedt van het veld zal terugkomen en va-
der Perthien streelt Ditscha's hand en zegt.
Dat de wilde jongen, zoon prach'ige brave
man geworden is, hebben wij aan u te dan-
keu, dochtertje l O, hoe sohoon kon
het zoo zijn
gevaardigde Schaffroth bjj het Huis
van Afgevaardigden een voorstel inge
diend, waarbjj machtiging voor den pre
sident wordt gevraagd om aan Duitsch-
land en Eugalaol voor te stellen hun
eischen aan een scheidsgerecht te ondet
zoeken.
Duitscliiand.
De Rjjkskanselier verklaarde in den
Rjjkadag dat de Bondsregeeringen het
wetsontwerp op de toltarieven zooals het
nu ligt, goedkeuren. Wat de opheffing
van de stedeljjke octrooien betreft, ook
hierin stemmen de regeeriogen toe, nadat
het tjjdstip van het in werking treden
van deze bepaling tot ultimo 1910 was
verschoven.
Eveneens, vervolgde V o n B 1 o w,
kan ik de goedkeuring voor de beslniten
betreffende latere invoering van weduwen
en weezenzorg in uitzicht stellen. Daarna
deelde de Rjjkskanselier de instemming
der Regeeriog mee met het Compromis-
V' orstel van H e r o 1 d. Toen hjj betoogde
dat de toestemming tot verhooging van
de minimumrechten op brouwgerst van
3 op 4 Mark niet in strjjd is met de
vroegere verklaringen over de minimum
rechten, werd hg door het gelach van de
sociaal-democraten in de rede gevallen.
Hjj verzocht daarop de sociaal-demo-
c aten hem even kalm aan te h ren,
als hjj hen placht aan te hooren. V o n
B 1 o w zette daarna uiteeD, d»t de
vroegere verklaringen omtrent ge s: in
het algemeen waren gedaan en dat hg on-
dere rechten op brouwgerst de Reg e in-
gen mogeljjk voorkomt.
Di RjjkBkanselier eindigde met dt h op
uit te drukken, dat het groote wer^ Ier
tpriefhervorming tot zegen van het v, r-
land (en nog eens met luider stem i le
tegenspraak der linkerzgd») tot zegen van
het vaderland zal strekken. (Stormachtige
toejuiching bjj de meerderheid).
V o n Wa n g e n h e i m(van den Land-
bouwersbond)eprak tegen het conpromis-
voorstel van H e r o 1 d, eveneens R i c h-
ter (van de Vrjjzinnig) Volkspartjj). De
afgevaardigde G a m p las een verklaring
van da rjjkspartjj voor, dat zg wegens
de obstructie van de sociaal-democratie
in het voorstel-H e r o 1 d toestemt, hoe
wel het den landbouw geen voldoende
to'.bescherming aanbiedt.
Von Molkenbuhr releveerde uit
voerig de houding van de sociaal-demo
cratie tegenover het toltarief. Aangaande
het in den Rgksdag behandeld Compro
mis-voorstel van Her old valt op te
merken dat het afziet van de minimum
rechten op paarden, ree en vleesch.
Venezuela.
Het fort Lavigo, dat de haven van La
Guayra beheerscht, is versterkt. Op een
Engelsch schip dat kolen ia de havea van
Paerto-Oabello kwam lossen, is door de
Venezuelaansche Rigeering beslag gelegd.
Met den meesten spoed wordt Vene
zuela in staat van verdediging gebracht.
Het geiucht is in omloop dat de Duitsche
Het is tijd, zegt Grete eindelgk, op den
toren van het heerenhuis slaat het zes uur.
Ditscha schrikt op.
Vaarwel, Hans fluistert 'Ditschs.
Vaarwel! En gg spreekt geen enkel
woord van weerzien, Ditscha P
Ik weet geen raad meer, Hans.
Op dit oogenblik vliegt de deur weer open,
Grete springt vlug als eene kat de kamer in
en blaast de lamp uit. Daar is freule Anna l
fluistert zij dan is zij weer weg en Dit
scha hoort, hoe Grete de deur sluit en den
sleutel uit het slot neemt, en nu de schelle
stem van tante Anna, die zich dag uit dag
in, om het wel en wee van het heerenhuis
zoo bezorgd maakt.
Goeden avond, vader Busch, hoe gaat
het met uwe vrouw? Wat doet Gretef Ver-
rorgt zij hare oude moeder goed?
Vader Busch stamelt wat van eer en bljjd-
schap en of de freule niet zoo vriendelijk wil
zijn een oogenblik binnen te komen. En daar
bij drukt hij op de klink der deur van de
mooie kamer.
Ditscha is naar het raam gevlucht en daar
op eenen stoel neergezonken, terwijl zg rol
angst en ontzetting beide handen tegen het
gelaat drukt, beeft sg voor het volgende oogen
blik. Hans Van Psrthien is midden in de
j kamer blijven staan en laat op halt luiden
toon eene verwensching hooren. Maar beiden
weten niets van de verslagenheid hunner be
schermster.
(fferèt vet t*lfd.)
NIEUWE
ABONNEMENTSPRIJS.
I1END
PRIJS DER ADVERTENTIE».
AÖKE Ml NOW AGITArE
