No. 5273
Woensdag 17 December 1902,
27ste Jaargang
ïïagBlaó voor fSfioovó* on Suió-JCollanó»
Uit Den Haag.
cFroulo van %XronQn.
BUIT M N LAND.
ABONNEMENTSPRIJS.
BUREAU: St. Janastraat. Haarlem
f 1,20
1,50
2,90
0,03
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
feuilleton.
81)
België.
Dui tsch land.
Venezuela.
Amerika.
Engeland.
Cflt Rif
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer7y»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentieh Contant.
AGüE Mi HON AGITATE
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale Publ'dtéEtrangére
G.L. DAL BE fy Co JOHN., b. JONES Succ. Paris 31 bis Faubourg Montmartr»
Troelstra terug! Zoo zuchten de
Kame'-stenografen en met hen de Kamer
president. Want rekent er op, dat met dien
rooden, sarcastischen agitatoi de debatten
in ons Lagerhuis niet alleen nog langer
worden, maar dat ze oak vaak een hoogst
onaaDgeuaam karakter zullen aanne
men. De voorzitter zal de tengels strak
moeten houden, en zich, wat nog meer
noodig zal zjjn, met groote koelbloedig
heid moeten pantseren tegen verdachtma-
kende aanva'len. Da socialisten plegen wel
gaarne streng gericht te houden jegens
anderen, maar kom hen zelf niet te na.
Wee dan nw gebeente Dit bleek o. a.
bjj de sluiting der algemeene beraadsla
gingen. Er kwam na minister K uype r's
pupliek een motie-van B y 1 a n d t, om
aan het. gepraat nu een eind te maken.
Daar kwamen de roode heeren in bewe
ging !«'tWas een schande, die beperking
van het vrjje woord.» Nu was misschien
de motie geen handige daad, mBar dat
er allerminst reden was, om zoo verbol'
gen te zjjn, bleek uit de stemming. De
motie werd verworpen, wel met kleine
meerderheid, doch met zoodanige verdee
ling der stemmen, dat 't geenszins een
partijstemming was. Zoo stemden eeüige
Katholieken tegen, de Vrjjzinnig-Jemo-
craten echter nog wel de naaste vrien
den der socialistentegen.
Om echter op Troelstra terug te
komen, laten we nu in 's hemelsnaam
den man niet meer over het paard til
len dan hjj al gedaan is. En we loopen
gevaar zulks te doen door zjjn verkiezing
bjjua als een nationale ramp te beschou
wen. Zóo erg is 'twaarljjk nie'I Voor
eerst staat het Kabinet er geen sikkep tje
minder stevig door, of 1J z e r m a n aan
de linkerzijde zit dan wel Troelstra.
Alleen wat meer en wat onaangenaam
gepraat; mat r onze Ministers zullen den
vitzuchiigen kemphaan wel weten te staan.
Ten tweede behoeven de Christelijke
partijen zich van den uitslag in Amster
dam III niets aan te trekken, want de
liberalen zjjn het kind van de rekening,
terwjjl de partijverhouding in de Tweede
Kamer nog niet veranderde. Eu feiteljjk
gun ik het den liberalen best, dat zjj
geducht voelen steeds meer terrein te
verliezen, 'tls wel waar, wat in dit blad
reeds kort en bondig werd betoogd: de
bjjna 1900 stemmen, die T r o e 1 s t r a bjj
de herstemming meer behaalde, zijn niet
van socialisten, maar van Katholieke en
Anti-revolutionnaire werklieden, die, den
vorigen keer nog thuis gebleven, nu door
Vervolg
O, vader, zegt Grete, wat doet gij daar P
Is de deur niet open? Laat eens zien, neen
waarachtig niet gesloten en de sleutel
steekt er niet in Ach God, freule, nu her
inner ik het mij, ik heb ze gisteren gesloten,
en den sleutel ergens neergelegd. O, als
de freule een oogenblik in de woonkamer
wilde wachten ik zal hem dadelijk gaan
Meisjes, die hare gedachten bij elkan
der hebben, verleggen nooit een sleutel, zegt
tante Anna op strengen toon. Laat dat zoe-
1 en nu maar en kom mee in de woonkamer,
ik wil iets met u bespreken, wegens uwe moe
der en gjj, vader Busch koaa ook mee, ik heb
hier een nieuw middel, dat moest moeder eens
probeeren.
Het laatste klinkt reeds onduideljk, zij zijn
in de woonkamer gegaan en de deur is
achter, vader Busch's sleepende tred geslo-
Ditscha's overspannen zenuwen doen haar
thans krampachtig weenen.
Ik kan het niet meer uithouden, klinkt
het snikkend in de kamer, ik wil weg, ik
wil er uit, ik stik hier 1 Maak de deur
open 1
hunne lotgenooten in de werkplaats op
gezocht en aangespoord zjjn, en van kleine
burgers, van amb'enareo, van ontevre
denen, die op de eene of and-re wjjze
verbetering hopen. Zeker, 't was geen
zuivere social stische overwinning daar
in Amsterdam III. Maar wel een zuiver
liberaal verlies. En wanneer de christi-
ljjke partjjen nu maar zorgen, dat die
ontevredenen, zoo juist opgesomd, van
de werkzaamheden onzer Regeering goe le
vruchten zien, wel, dan zull-n hun stem
men sleeds minder aan den socialist ten
goede komen. Hun tydeljjk afdwalen zal
dan deze goede zjjde hebben, dat het de
oogen haaft geopend voor de ncodzake-
ljjïheid eener st els krachtiger anti
socialistische propaganda in onze kric-
gen. De ïoode candidaten en afgevaar
digden beloven met. het brutaalste ge
zicht van de wereld allerhande hervor
mingen en in de Kamer nemen zjj een
tjjd in beslag van geweld. Zjj moeten
het echter bjj woerden laten, ter wjjl de meer
derheid door daden kan toonen en zal too-
aeo, dat het socialistisch f e:chreeuw vol
strekt niet noodig is. om tot goede toe
standen te komen. Maar dan moet die
m°erderheid ook vast en pal het Kabinet
ter zjjde staan.
In dit verband zal men 't met me eens
wezen, dat een spelbreker als Staal
man een nog gevaarlijker persoonlijkheid
is dan Troelstra. Van den socialist
heeft de Kegeering slechts tegenwerking
te wachten, dat is bekenJ; maar een
afgevaardigde, die op huichelachtige wjjze
zjjn eigen party komt bestoken, is even
zeer te duchten als een verrader. Deed
er zich een dusdanige op in de socialis
tische gelederen, hjj zou nog wel anders
getracteerd worden dan Staalman
het door den heer L o h m a n werd ged.ian-
En biermede ben ik, via de Hoofds'ad,
waar de onzen zich weer voorbeeldig
kranig geweerd hebben in den strjjd, op
rnjjn eigen terrein, de Hofstad, terugge
komen. D Kamerleden zetten daar kalm
pjes den Begrootings irbeid voort. Terwijl
ik dit schrjjf, is Binnenlandsche Zaken
al aan de orde, na afdoening alzco van
Justitie. Bij de behandeling dezer Be
grooting is M'nister L o e f f weder een
flinke kracht gebleken. Zóó krachtig en
degeljjk, zoo rond en klaar v rdedigt hjj
zjjn meening, zet hjj zjjn plannen uiteeD,
dat zelfs de tegenstanders moeten erken
nen: daar zit een man, waar we respect
voor moeten hebben, 't Is aPyd verbljj-
dend, wanneer onder de onzen zulke
degeljjke mannen gevonden worden, die
een sieraad zijn voor de hooge plaats,
Wees verstandig, Ditscha, zegt hij, en
houdt hare hand vast, waarmede zij hevig
aan de deur wil rammelen. Om Gods wij,
blijf van de deur af!
Zij laat los en sluipt weer t(rng naar het
raam; hij neemt zij' e plaats bij de kachel
weder in.
Ditscha, vraagt hij, zullen wij er een
eind aan m: ken het is uwer en mijner on
waardig willen wjj trouwen
Zj houdt nu op met weenen.
O, dat is zoo hard zonder vaders zegen,
stat elt zij.
Van Perthien, die het oog op Beetzen, de
fraaie bezitting steeds gevestigd houdt, plaagt
het arme verdwaalde kind:
Ja zeker, "antwoordt hij, maar nog harder
is het, als men ons ongelukkig maken wil,
door ons van elkander te scheiden. Of geloolt
gij nog, dat zij toegeven zullen
Neen? fluistert zij.
Nu, dan moeten wij ons zelf Jielpen. Ik
zal er over nadenken, hoe dit het bes' gaat,
vervolgt hij er zullen een paar dagen van
voorbereiding noodig zijn, maar heb den moed,
Ditscha, gij ziet zei' in, dat het zoo niet ver
der gaan kan. Of wij nemen nu afscheid van
elkander en gij denkt nie- meer aar mij, of
wij worden voor altijd vereenigd, Sophie
Ik wil er niet verder bij u op aandringen
overleg eerst zelf wat mij betreft, ik
blijf standvastig. Geef mij per brief andwoord?
In zoo'n toestand als heden moogt gij niet
meer komen.
Dan opent hij, zoo zacht mogelijk het raam,
welke zy iunemen. Mm is al te lang
gewoon geweest, laag op de Roomschen
neer te zien, dan dat het n et ten zeerste
gewenscht is, dat wjj op uitstekende ge-
loofsgenooten kunnen wijzengeloofs-
genooten, die een levend betoog zijn voor
het leugenachtige der uitspraak, dat de
Roomschen dompers en achterlingen zjjn.
Over 't algemeen hebben de Katholieke
Kamerleden zich tot dusverre bjj den
Begrootingsarbeid goed geweerd, al had
misschien bij de algemeene beschouwin
gen vau wat meer onderling overleg
kunnen blyken. Terwjjl toch namens de
verschillende Kamergroepen e n vertegen
woordigend spreker optrad: Borgesius
voor de liberalen, D r u c k e r voor de
vryzinnig-democraten, De Waal Ma-
1 e f jj t voor de auti-ravolutioun vireu enz.
spraken van de onzenPasstoors als
werklieden-vertegenwoordiger en Dr.N o-
1 e n s op eigen verantwoordelijkheid. Is
in de cljb de houding der Katholieken
van te voren niet bepaald Op deze
vraag krygen we natuurlyk nooit ant
woord, maar vragen mogen we het toch
Een enkele keer hebben de Roomsche
leden ook weer den vrjjen teugel gevierd
aan hun absenteïsmebyjeene stemming
tjjdens Buitenlandscbe Zaken waren er
16 afwezig (waaronder twee ziekenF r i e-
s e n en Dr. Sohaepmar.); bjj een
volgende gelegenheid evenwel bleken zjj
bijua voltallig tegenwoordig te wezen.
Zoo zjj h t eltjjd 't Kan voor de heeren
uit het Zuiden wel eens lastig zjjn, van
verre te komen en te bljjveD, er dient
evenwel voor gewaakt, dat de Regeering
niet overrompeld kunne worden.
In de Ardennen is het felle winter.
Het wild heeft veel van de koude te Ijj-
den, 's nachts loopen de hazen en ko-
njjuen roudom de huizen om voe dsel te
zoeken. De herten komen uit de wouden
en begeven z;ch naar kleine bosschen ge
legen in meer bewoonde streken die min
der door de koude worden geteisterd.
Te 3russel is weereen Bank ovsr den
kop. De directeuren H u 11 en De Coöi-
m a n van ComptoirdeBanque et d' Escompte,
zjjn te Lyon gearresteerd. Er moet een
verbazend te kort zjjn.
Met het failliet der Bank zyn een oud-
Minister en minstens een twaalftal Par
lementsleden gecompromitteerd. Er moet
eene som van 150 m llioen francs ver
duisterd zyn.
Omtrent den aanslag op Koning
Leopold van Belg op den weg van
het domein van het koninklyk paleis te
Laeken, zegt de Aational Bruxellois, dat
maakt de blinden los en springt vlug naar
b iteu. Ditscha mijn alles, overleg nog eens
goed 1 fluisterde hij nog eens, terwjjl hij de
blinden van buiten weer voorzichtig dicht
maakt
Dan is het stil om haar heen, vreeseljjk
stil, donker en eenzaam. Zij zou kunnen schrei
en als een kind, dat bang is. Maar hij heeft
den toon getroffen, die indruk op haar maakt,
dezen avond houdt Ditscha van hem of
gelooft tenminste hem lief te hebben en is
vast besloten, zijne vrouw te worden.
Na een balt uur verlaat freule Anna de
kamer, in de gang houdt zij tegen Grete nog
een heile redevoering, Ditscha kan elk woerd
ve staan:
Het doet mij genoegen, dat gij u moei
te geeft, in uwe Isleediug weer tot de oude
eenvoudigheid terug te keeren. In uw bin
nenste kan ik niet zien, moge het ook daar
beter geworden zijn Het uitwendige en het
iower.dige staan altjjd met elkander in ver
band. Wees voor uwen man een eenvoudige,
spaarzame vrouw; dat zal beter voor hem zijn,
dan eene opgedirkte giraffe te krijgen, en
maak hem in 't vervolg, in plaats van een
rugkussen met paarlen, een fatsoenlijk hemd.
En geef uwe moeder juist op tijd de drop
pel in en praat eens wat met haar, dat zij
geduld lee:t oefenen geduld is eene van
onze schoonste deugden.
Goeden avond
Goeden avond, freule! roept Gre'e en
dan snelt zij terug naar de kamer, waar Dit
scha nog altijd opgeslotea is, onhoorbaar zacht
ondanks de ontkenning door twee minis
tère, het blai bericht heeft ontvangen,
dat een revolverschot gelost is op het
oogenblik dat het koninklyk rjjtuig voor-
bjj reed.
Dj Minister-president noemt het be
richt een «fantasie» van zeer slechten
aard.
Er kan in de buurt op het oogenblik
dat de Koning in zyn rjjtuig reed, een
schot gevallen zjjn, maar dau is hier
alleen sprake van nachtelyke strooperjj
in een boschrjjk deel vau het park, dat
bekend is om zyn wildrijkdom.
Te Stuttgart hebben de socialisten bij
de gemeenteraadsverkiezing een groote
overwinu'ng behaald. Zjj veroverden elf
van de vjjftien zetels.
Bh de huidige anti-socialistische stroo
ming moet de uitslag van deze verkie
zing als een groote overwinning worden
beschouwd.
De Venezuelaansche-qnaesiie tusschen
Duitschland en Engeland heefi zyn oor
sprong gevonden in het niet op tjjd af
doen van betalingen. Toen generaal Cas
tro president werd, weigerde hjj de ver
binlenissen van zyn voorganger na te
komen jegens het Disconto Gesellschaft
te Berljju. Hjj weigerde deze Duitsche
Bank te erkennen in zake de spoorweg-
Lening van 50 millioen franks en hjj
maakte zich schuldig aan allerlei plage
rijen tegenover de Duitsche ambtenaren.
Tjjdens den burgeroorlog, deed hjj zyn
troepen met den spoorweg, door de „Dait-
schers in b heer, kost-loos vervoeren en
nam zelfs het geld van den spoorweg in
beslag.
Keizer Wilhelm is een der grootste
aandeelhouders van genoemde Bauk. Z. M.
moet de oproerlingen door de Bank steun
hebben laten verkenen. Generaal M a t-
t o s heet zelfs een millioen van de B ink te
hebben ontvangen om wapens en krijgs
voorraad te koopen, op geheimzinnige
wjjze door de Duitsche stoomboot Ban
Righ, aangebracht, die zjjn smokl <-!-
waar te Antwerpen aan boord nam. J>
oproerlingen werden ecu r verslagen.
Men kan zich de wee i van president
Castro tegenover DuitscAand voorstel
len. Bjj nam dan ook alle kolendepots
der D Atsche Marine en al de Engelsche
spoorwegwaggo is in beslag die naar Ca
racas zijn overgebracht.
De Republiek Venezuela is een prach
tig en rjjk land. Het heeft een oppervlakte
van 1 114 500 vierkante kilometers met
slechts 1 600.000 inwoners. Het is een
der rjjkste landen van Amerika en zoo
zyne schuld thans omtrent 140.000 000
piasters beloopt, bezit het land rjjkdom-
men genoeg om zyne schuldeischers (e
voldoen. De roodkopermynen zyn de
schoonste van geheel de wereld.
De Venezuelaansche Republiek bestaat
uit 19 Staten, met een zelfstandig Be
stuur, die allen een gemeenschsppeljjke
wetgeving hebben.
steekt zij den sleutel in het slot, en maakt
dj deur open.
Nu kunt gij er weer uit, fluistert zjj
schaterlachend.
Tante Anna is weg en vader zit in zijn
leunstoel te dommelen, zoo heeft zij ge
kletst.
Zij strijkt een lucifer aan en Ditscha ziet
bij het schijnsel harer moedwillig lachende
oogen. Het is een toestand, die Grete even
veel vermaak scheukt, als een kluchtspel. Ma«r
Ditscha loopt zoo bleek en ernstig langs haar
heen, dat zij hare vreugde wat tempert.
Goeden nacht, freule, zegt zi ernstig,
doe maar zacht, dat vader u niet hoort.
l'itscha ijlt het huis uit.
VIII.
Kerstmis is voor tante Anna een tijd, waar
op zij zich geheel in haar element ge voe
Zij neemt nu de plaats van haar broeder en
schoonzuster ii, die op dezen dag en e vo
gende dagen schier hunne kamer met ver
'"ja," tante Anna is de ziel van het huisom
dezen tjjd. Hare groote krachtige ge^lte in
een zwart kleed gehuld, waarover z, eene
groot, witte schort gebonden heeft op het
nog altijd blodde haar een zwart kanten muts
je, tante Bertha's sleutelmandje aan den arm
zoo loopt zij deftig trap op en trap af, schikt
de geschenken op de tafel en bereidt zich voor
om op den avond voor het feest een schoon
verbaal voor te lezen aan de lieden, die zich
Het Journal de Boston is van oordeel,
dat wauneer de Duitsche en Engel-che
eischen tegenover Venezuela niet zoo
ruw wareu gesteld en doorgedreve de
zakea door arbitrage best geschikt waren.
Nu is het te laat; aan beide zjjden heer-cht
thans opgewondenheid,en een oorlogszo-h-
tige stemming.
Het volk vanVenezaelaachtzichscnan-
deljjk beleedigi door het nemen der oor
logsschepen, wat ontjjdig en onaoodig is
geweest.
De geheele Amerikaansche pers is van
oordeel, dat de Regeering te Washington
tusschenbeide moet komen en op min-
neljjke wjjze de lastige quaestie pogen
op te lossen.
Hierby komt nog, dat in Zuid-Ameri-
ka de publieke opinie geheel op de hand
is van President Castro. Zoowel de
bladen in Brazilië als die in Chili en Ar-
gentin achfen het vernielen ran deV«-
nezuelaansche vloot een schending van
het volkenrecht.
Er heerscht niet het minste enthou
siasme in Engeland om met Venezuela
oorlog te voeren. Men is den verdelgings
oorlog van Zuid-Afriha en de rampen
daaruit voo tgekomen, nog niet vergeten.
De limes ia niet op haar gemak en
vraagt angstig wantrouwend «ot de Ea-
gelschen ook deel hadden aan het doen
zinken der Venezuelaansche schepen.»
Doch de Daily News, het liberale, en
de Star het radicale blad, gaan de Re-
gearing zonder omwegen telyf. De Daily
News herhaalt hare vorige beschuldiging,
dat de Regeering had moeten zorgen, dat
de Engelsche onderdanen in Venezuela
bjjtjjds zich uit de voeten had kannen
maken, en bespot vervolgens de helden
rol, do r Engeland in dez9 tragisch-comi-
sche geschiedenis gespeeld en spreekt het
vermoeden uit, dat niet de Venezolauen,
maar de geallieerden de internationale
wetten hebben geschonden, door de ge
nomen schepen te doen zinken. En ver
der beklaagt de Daily News zich over
de duisternis, waarin weer alles, evenals
in den Zuid-Afrikaanschen oorlog, gehuld
iszoodat geen mensch eigenlyk weet,
hoe het komt, dat ook Engeland in deze
zaak gemoeid is geraakt!»
De Star valt de Regeermg vooral op
het laatste pant aan en brengt dan het
laatste bezoek van den Duitschen Keizer
in Engeland ter sprake, en zegt verder:
«Niemand weet natuurlyk precies wat de
Duitsche Keizer verkregen heeft, doch
dit is vrjjwel zeker, dat hjj baas is ge
worden in het Ministerie van Buitenland-
sche Zaken!»
Het blad vindt dat Engeland in een
belachelyken toes' and is gebracht met een
oorlog .te beginnen met Venezuala, ter
wi le van een ongelukkige 4000 pond
schuld, die men niet dadeljjk kan bin-
nenkrjjgen.
Het vertrek der Boeren-gen eraals
in hunne zondagsche kleeren verzameld heb
ben en volgen9 hun rang opgeste'd zjjn. Fre-
derik bovenaan, dan de nog oudere, statig;
koetsier, benevens vrouw Banna, de keukenmeid
en zoo afdalend tot het boodschappenmeisje
toe, verder vader en moeder Busch, zjjne
tuinknechts en eene heele troep kinderen uie
het dorp, die slechts met moeite hun gelukt
kunnen verbergen en een lied jubelend zingen,
als tante Anna eindi 't.Wat weten zjj van de.
diepe smart, in dit huis verborgen 1
Tante Anna echter vergeet nooit, aan het
slot te zeggen: En gedenk ook hunner, voor
wie deze dag een dag van rouw en droefheid
isdie geene vreugde kunnen smaken, om
dat op dit vreugdefeest van hen iets wegge
nomen is. Bidt voor den baron en de baro
nes, dat zij den troost ontvangen, die meer
waard is, dan alle aardsch geluk. En nu, gaat
heen en viert het feest met uwe bloed verw an
ten I
Zoo heeft zij ook heden weder gesproken
aan de tafel met geschenken, en er biggelen
een paar dikke tranen over hare wan sten.
Ditscha st at naast haar en ziet verschr kle
lijk bleek. Zij heeftde handen gevouwen en
schijnt niets van al het gesprokene geh ord
te hebben, want als nu de kinderen den slot
zang aanheffen, verschrikt zjj en staart om
zich heen, alsof zjj niet recht goed weet, wat
dit alles beduidt.
Wcrit temlgi.)
