No. 5274
Donderdag 18 December 1902,
27ste Jaargang
Hbagêlaó voor cKoorè- on Suió-dCollanó.
ague ma non agitate
l
Oorzaken en Gevolgen.
freule van cffironen.
BUITENLAND,
BUREAU: St. JanBstraat. Haarlem
Frankrijk.
Engeland.
Itft'iö.
Amerika.
De Btiüd in Venezuela.
Duitsch a^d.
Oostenrijk-Hongarije.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post>1,50
Voor het buitenland c2,90
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
PBIJS DEB ADVEBTENTIEN.
;f,ü X—6, "gels 50 Cents
Elke regel meer71/»
öroote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k' Contant.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale Publ-cité, Etrangbre
G.L. DA ÜBE 8f Co J O UN., F.JONES Succ. Paris 31Ü» Faubourg Montmartre
I.
De uitslag der verkiezingen te Leiden,
te Breukelen en te Amsterdam, niemand
zal het wel durven ontkennen, behoort
tot ernstig nadenken te stemmen. Ei tot
nadenken niet alleen, tot handelen teveDsi
vooral daar, waar eigen schuld mede oor
zaak was van de nederlaag.
Te Lnden hebben zonder twijfel de
Liberalen hunne overwinning tedanken aan
de houding der Christeljjk-Historischen,
die in vollen getale tot hen overliepen,
eene houding, waaruit misschien ook wel
eenigszins te verklaren is, dat te Breu
kelen de liberale candidaat, die later bleek
een Christelijk historische tintte hebben,
voor de Staten gekozen werd. Voor Zuid-
Holland, waar de meerderheid in de Sta
ten werkeljjk niet al te groot is, moet
eene verplaatsing vau twee stemmen zeker
tot voorzichtigheid aansporen.
In 1897 gingen de Christe'flk-histoii-
schen met de L baralen mede en bezorg
den voor een groot gedeelte daardoor der
Rechterzijde eene verpletterende nederlaag,
waar men op eene overwinning reeds stellig
meeade te mogen tekenen. In 1901 kozen
de Christelgk-hislorischen grootendeels
de partjj der Anti-revolutionairen en heb
ben daardoor zeker medegewerkt om het
optreden van het ministerie-K u y p e r
mogeljjk te maken.
Nu zien wjj weder te Leiden en te
Breukelen een samengaan vanChr.-Histori-
sohen en Liberalen. Wat moet dat voor
spellen voor 1905?
Voorzeker kan niet anders dan met
weinig vertrouwen bg dien beslissenden
stembusstrijd de samenwerking van de
Christ.-Hist. partij met de overige par
tijen der meet derheid worden tegemoet
gezien, maar wjj, hoeksteenen kunnen
daaraan al zéér weinig veranderen. Het
is toch van algemeens bekendheid, dat
juist het samengaan met de Roomschm
de voorname oorzaak is, waarom op po
litiek gebied de staatsman Dr. K n y p e r
door de volgelingen van Ds. Brons
veld c. s. werd verlaten.
Te Breukelen zoude echter het samen
gaan van Liberalen en Christ. Histori-
schen de candidatuur van den Katholiek
waarscbjjnlgk niet hebben doen misluk
ken, hadde er niet veel aan de organi
satie der Katholieke partjj ontbroken- De
scheuring in die partjj ontstaan bjj de
Kamerverkiezing van 1901 heeft nage
werkt, het district is gedesorganiseerd.
Maar dit gebrek aan organisatie, aan
degeljjke sam-nwerking bestaat niet in
FEUILLETON.
32
Vervolg.)
Hann», die naast haar is komen staan, fluis
tert haar toe. Clementine verzoekt u, na
tafel bij haar te komen, freule itscha!
Zij knikt en staart nu op de drukte, die
om de tafel met geschenken begint te hecr-
«ehen en de een na den ander komt haar de
hsnd drukken, '/ij voelt bevende en koude
handen, en kleine, warme kinderhandjes en
boort steeds weer: O, duizendmaal dank en
een gelukkige Kerstmis
Eindeljjk is de laatste heengegaan, het keu
kenmeisje veegt de kruimels op en maakt de
ta'el gereed voor het eten, want het Kerst
brood woidt ook nu reeds door de lieden ge
bruikt morgen mag er geei zweem van
het feest meer in huis zijn overgebleven.
Ditscha gaat met tante Anna nog. het dorp
in, naar verscheidene zieken en armen, Fre-
derik en de koetsier met een paar korven
achter aan. Tan gaan zjj weder naar het
park.
In het tuinhuis brandt in de moo e kamer
lichtl itscha weet, dat daar de bruidegom
gekomeD is, de Spaansche rijschoolstalmeester,
zooals moeder jvusch hem noemt. Tante Anna
loopt den tuin voor het huis door en kijkt
door het raam. Hoe is het toch mogelijk, zegt
Breukelen alleen, dit bestaat in verschil
lende districten meer, dat bestaat te Am
sterdam en hoe is het daarmele in onze
eigene stad Haarlem en andere steden
en dorpen van ons land gesteld? Er is
een tijd geweett, dat Haarlem ten voor
beeld kon gesteld worden eener krachtige
alles omvattende organisatie, dat honder
den de vergadering der Katholieke Kies-
vereeniging bjj woonden, dat de rechtszjjde
meei dan 1400 stemmen op haar candi
daat uitbracht. Zagen wij ook gister, n
niet bij de verkiezing te Bloemeudaal
en te VTlzen den katholieken candidaat
het onderspit delven? Vraagt men zich
niet af hoe dat komt? Wjj zullen het
antwoord geven: Onze kiezers zjjn geneu
traliseerd om terecht te komen in het
libéraal, vrjjzinnig en socmlistenkamp.
Een valsche vredegezindheid heeft in
gang gekregen door allemansvrienden in
't leven geroepen.
Duideljjk komt ook het gebrek aan organi
satie uit, waar men de onze vergeljjkt met
die der socialisten. Waar vindt men eene op
komen tot den laatsten men geljjk bij hen
Waar vindt men eene voorbereiding, eene
propaganda, een huisbezoek gelijk bij hen?
Weken, maanden van te voren wordt bjj
hen reeds met het werk begounen. Heb
ben de socialisten te Amsterdam zich niet
zooveel mogelijk geconcentrterd,door ver-
k ezinger, in de districten III en IX, om
dat daar hun de overwinning tegenblonk
Zjjn zij teruggeschrikt voor geldeljjke
offers, waar het gold, kiezer te zjjn en
te bljj ei of het te worden Hebben zjj
zich niet geoefend in welbespraaktheid
Oil de menigte te kunnen overhalen hen
me
mate o?er huisbezoekers beschik-
ten, dat zjj ook de menigte opriepen naar
de lokalen, waar ds beste onder hen, van
heinde en ver gekome i, de verdediging
der ware, de bestrijding der valsche be-
selen, de aanbeveling der gestelde
candidaten op zich i amen. Wat dat
vermag heeft Amsterdam, district IX
duideljjk bewezen. Vóór de verkiezingen
van 1905 is er nog tjjd genoeg om voor
e°ne degeljjke propaganda, voor eenebp-
na volmaakte orgauisatie te zorgen,
maar geen tjjd te veel, om het tot mor
gen uit te stellen.
Of hebben wjj niet zooveel liefde voor
onze beginselen als de srcialisten voor
de hunne? Is de verdediging dier begin
selen ons niet voovetl waard als de offers,
die zij zxh getroosten voor de hunne?
Wie zou die vragen ontkennrnd durven
of willen beantwoorden.
Maar er zjjn wellicht andere oorzaken
die het vuur en de strijdvaardigheid in
de harten der socialisten doen ontvlam
men en helder brandende houden, terwjjl
bjj ons het stroovuur bjj do eene of an
dere verkiezing ontstoken, al weder spoe
dig uitdooft of nauweljjks zschtkens bljjft
doorsmeulen.
Daarover in een volgend artikel.
De werkstakers te Marseille hebban
de bakkerswinkels geplundud en ver-
woe t De voorzitter van het comité der
stakers en de voorzitt r van den Bond
der havenwerkers, zjjn gevangen genomen.
De militaire macht te Maiseille n ver
te volgen naar de stembus? Hebben zjj sterkt met 200 gendarmen, twee eskaders
n:et een feu sacrégttooudbjj hunne werk- dragonders en eer regiment jagers. Een
zaamheden, waarbjj het onse vergeleken
nauweljjbs de warmte had van lau v wa
ter
Wjj zjja er verre van daar, goed te
keuren wat de socialisten zeggen en uit-
sterke troepenmacht hieft de kade bezet
om den arbeid te beschermen.
In het Engel8ch Lagerhuis heeft de
beer Carnborne verklaard, dat d-
schreeuwen soms, om bunnen caudidaat Duitsohe vlootvoogd het noodig oo detlde
de overwinning te bezorgen. Wjj weten J d* twee Venezolaan, sche kanonuearbooten
dat zjj alles durven beweren, zonder te laten ziukeD- Engelsche admiraal
draagt er geen verantwoordirg voor
bewgzen, dat zg den tegencandidaatmet j In8het EngeUch Hookerhuis heeft Lord
sparen, hem niet ootzien en volstrekt niet Lansdo we met betrekking tot den
kieskeurig zjjn in de middelen die zjj in toes'and van Venezuela gezegd, dat door
den verkiezingsstrjjd gebruiken. Niet gaar- bemiddeling van de Amerikaansche Re
ne zouden wjj de onzen dien weg zien 8eer'u8 een voorstel is ontvangen, strek-
--i kende om de moeilijkheid betreffende de
opgaan, zulke midlelen zien gebruiken. rpgeliDg ?an da Jch n ?an Engelsche
Maar wel is het noodzakeljjk, dat zjj die- eu Duitsche onderdanen naar een scheids-
zeilde middelen, maar in dea goeden gerecht te verwjjzen. Het v. o stel wordt
zin genomen, met dezelfde krachts- op d t oogenblik overwogen. Aan Veut-
inspmning gebruikteu, - dat zjj ook zue,a niet mind r dan drie dringende
Keld<ljjkb en persoonlijke offers veil waa.schuwingen gericht; de laatste aan-
Is 'a j maning was het ultimatum. Het ant-
hadden voor de overwinning, dat zjj woord 0p ultimatum verklaarde dat
ook welbespraakt werden en in rui- de Ven> zo'asnsche schatkist ui gepnt was
zij terugkeerend tegen Ditscha, die op den handen en met bijna onverstaanbare stem zegt
stu tweg is blijven staa ide ta'el is gedekt zij: Zult gij gij en vader nooi
met servetten en glazen, en de bruidegom zit van inzicht veranderen wat m ne genegenheid
op de sofa, naast de opgepoetste deern, en voor Hans Van Perthien betreft
de oude menschen op stoelen. Dikwijls denk Nien klinkt het op kalmen t on.
ik, dat er weer een zondvloed zal komen. Nooit? ook als vader?
Ditscha doet reeds beneden in de gai.g hoed Neen, mijn kind, het doet mijleed.dat
en manie af, w.rpt beide kleedingstukken gjj daar nog eens op terugkomt ik
haastig op een stoel, dan een blik opdeklok dacht, dat deze zaak voor u als uitgemaakt
en verdwijnt in het half verlichte portaal, dat was
toegang verleent tot de kamers van oom en Zij antwoordt niet, zjj heeft de armen laten
tant», en de werkkamer van oom Jochem. zinken en staart op één punt.
Di scha, waar wilt gij naar toe roept Hij heelt u zeker nog eens ontmoet,
tante Anna van de trapaf, maar het meisje misschien wel gewaagd u te schrjj ven vraagt
antwoordt niet, na krachtig aangeklopt te hij verder en volgt met zijne oogen de hare.
hebben, trekt zjj den deurklink op en treedt Zij rusten op een oud koperen beeld, Romeo
binae en Julia op bet balkon Al veertig jaren lang
Oom Jochem zit als gewoonlijk voor zjjn haugt dat beeld d ar, reeds tijdens het leven
schrijitaiel, maar de pijp, die hij tusschen de zijns vaders Jichem weet dat nauwelijks
lippen houdt, is koud, de krant nog niet nog nu wekt het plotseling een onaange-
eens opengevouwen. Hij heeft de handen op naam gevoel in hem op.
het tafelblad saamgevouwen en de oogen op Maar antwoordt dan toch, roept hij on-
het ortret van zijn zoon gericht, dat dezen geduldig,
<n het daarom voor het oogenblik o1-
moge'ijk ~as voo' de RegeeriDg, haie
schulden te betalen. Maar zood a de
vrede hersteld was, zou mea de Kegeering
niet behoeven te herinneren aan haie
Terplichtingen.
De Ifalaansche Regeering, die ook al
Venezuela het mes op de keel heelt ge
zet, trachtte zich gisteren, bjj monde van
den Minister Prinetti in de Kamer
te rechtvaardigen. Venezuela, ztide de
Minister, heeft nooit voldoening geschon
ken op de herhaalde betoogeu van Italië.
Na het uitbreken vaa een ni-uwe reso
lutie sloot I alië een overeenkomst met
Duitschland en Engeland, om zich te
vereenigen voor het nemen van maatre-
ge'en ten einde ds zegepai' van zjjn
recht tot bescherming van zjjn onder
danen te verzekeren. Deze verklaring
werd met toejuichingen begrott.
Prinetti zeide nog, dat de houdiDg
der Vereenigde Staten volkomen recht
vaardig en hoffelijk is.
Ds twee Italiaansche oorlogsschepen
die onlangs mst geheime orders de haven
van Tarente verlieten, vrarer, zooals nu
gebleken is, bestemd voor Venezuela.
Officieel is van dit feit nog geen melding
gedaan. Waarschjjuljjk zal de Regeering
zulks aan de Volks erlegenwooidiging
eerstdaags mededeelen als eeu niet lan
ger zwjjgen van het meegaan met Duitsch-
laud en Engeland noodzakeljjk bljj kt.
De eiscüen van Italië zjjn reeds vast
gesteld. Deze bedragen 2,810,255 bolivar
(1 bol. is ca. f 2.50) schade door Italia
nen geleden tjjdens de revolutie van 1898
1900. Deze eisch van schadeloosstelling
werd in April reeds aan de Venezolaau-
scbe Regeering meegedeeld.
De Venezolaansche Consul te Londen
is zeer verwonderd op deze Italiaaneche
eischen. Immers, Italië heeft wel onder
danen in Caracas, doch zjj behooreo niet
tot de rijke kooplieden. De schadelo
stelling komt hem dan ook zeer ove. -
dreven voor.
ter van Buitenlandsche Zaken, g>aaf
Lamsdorff, aan Weenen, woidt van
gioote beteekenis beschouwd.
Het Oostenrjjksch- Russisch ant
woord op het Duitsch toltarief wjjst op
gemeenscbappeljjke repressaille-maatrege-
len en wordt beschouwd als het begin
van den boycott tegen Duitschland door
alle Europeesche landon, die van het
nieuwe tarief te ljjden hebben.
De Times ontvangt uit Weenen bericht,
dat de reis van Graaf Lamsdorff half
officieus als een wensch van Rusland
wordt opgevat om den KeLer van Oos
tenrijk te eeren. De aankondiging van
het bezoek wordt verder een teeken
van den ernstigen toestand in den Bal
kan genoemd eD een bewjjs, dat Rusland
in nauwer verstandhouding met Oosten
rijk wenscht te treden.
Een groot deel van de Pers in de Ver
eenigde Staten teekent protest aan tegen
het Eigelsck-Duitsch optreden tegea
Venezuela.
In de Kamer protesteerde de afgevaar
digde Martinet tegen bet brutale op
treden der Mogendheden tegen zwakke
Staten. Hjj noodigt de Regeering uit om
een internatiouale politiek te beginnen,
die met het oog op de Zuid-Aoerikaan-
sche solidariteit niets aan duidelijkheid
te wenschen oveilaat n om een verband
van het vasteland van Zuid-Amerika tot
stand te brengen ter verdediging van de
onathankeljjkheid van alle naties. De
resolutie werd naar een commissie ver
zonden.
voorstelt in een fluweelen buisje op eenen
ponney rijdend, een mooie, lachende jongeD.
Als het meisje naar hem toe gnat, wendt
hij het hoofd om, en zij verschrikt voor de
troostelooze uitdrukking in zijne oogen
Wilt gij iets vraagt hij verstrooid, zon
der zich te verwonderen, dat zjj hem om
dezen tijd opzoe t.
Een enkele vraag, lieve oom Jochem.
Laat hojren, zegt hij.
Zjj wendt langzaam den blik af en ziet haar
oom aan,
Wat zeidet gjj stottert zij.
Ik vraag, of bjj u geschreven hec't.
Neen I
Maar hoe komt gij dan op dit oude
thema roept hjj uit op zijne ruwe manier.
Nooit, verstaat gij mij, nooit is daar aan te
denken gjj weet de reden I
Zij kijkt hem met groote oogen aan, knikt
Een gloeiend rood kleurt haar vermagerd een paar maal en gaat zwijgend naar de deur.
gezicht, onwillekeurig vouwt zij de bevende Ditscharoept hij.
Keizer Wilhelm heeft eenige beloonin
gen uitgedeeld aau hen die zich verdien
stelijk tegenover de Regeering hebben
gemaakt tjjdens de behandeling van het
toltarief in den Rjjksdag. Z. M. is er
steeds op uit om de veidiensten naar
waarde te beloonen. Zoo weet deze
Keizer zich trouwe helpers te verwerven.
De Koning van Saksen zood een tele
gram van den volgenden inhoud aan den
Rijkskanselier Graaf v o n B i 1 o w «Ik
weu8eh Uw Ex :ellentie hartelyk geluk
met het aannemen van het tarief-wets
ontwerp, en met het succes, door U hier
mede behaald.»
Ook entving graaf vod Bülow van
Keizer Frans Jozef zjjn poitret uit
erkentelijkheid voor de diensten, bewezen
bjj het Drievoudig Verbond.
Het bezoek van den Russischen Minis-
Zij keert zich om.
P'aag u eu on* toch niet met deze
dwaze geschiedenis I
Uw geluk ziet er ande uit, deern, en als
ik wat barseh ben, neem het mij dan niet
kwalijk ziet gij nu j», ge weet wel.
Goeden nacht, mjjn kind!
Hij kon niet meer. Hjj wenkt haar te gaan
en zij doet het.
E ne laatste poging om haar angstig klop
pend, besluitel os hart tot bedaren te bren
gen. Zjj had liever gehad, dat oom Jochem
geraasd eu h ar slecht behandeld hadzjjne
stem, die zoo gebroken klonk door detrauen,
die hij niet. langer bedwingen kon, kwelt haar
vreeselijk.
Tante Anna en Ditscha gebruiken alleen
het maal in de groote eetkamer, waarvan de
wanden, die, tot halver hoogte met hout af
gezet zijo, in snijwerk het familiewapen der
Van Kronens toonen, oaringd door engelen
kopjes. In de hoeken van het vertrek is het
donker nauwelijks glimt hier en daar eene
kope en plaat of eene glazen rsas, waarmede
de schoorsteen versierd is, die boven de hou
ten betimmering uitkomt.
De plaatseD van den huisheer en tante F.er-
tha zjjn leeg, Fredrik dient zoo zacht moge
lijk op.
1 itscha eet bij Da niet,
Zjj kijkt in de kamer rond en denkt, dat
zij voor de laatste maa' in haar tehuis bj;
het schijnsel der lamp zit, goed geborgen er
warm, terwjjl daar buiten de winterstorm aan
de luiken rammelt, en hoe het hier zijn zal,
De strjjd in V enezuela neemt een ern
stige verhouding aan. Armen en rjjken
bieden zich als vrjjwilligers aan, zelfs de
hevigste vjjanden van president Cas t r o,
onderwerpen zich pan zjja bevelen en
juichen onder betuiging hunner vader
landsliefde over de hiuding van
deu President tegenover Duitschland en
Engeland aangenomen.
Vrijwilligerskorpsen worden opgericht
zp die onbekwaam zjjn om de wapens te'
dragen helpen de jongelingen d.e aan de
versterkingen werken.
President Castro heeft een bezoek
gebracht aan de zieke vrouw van den
Duitschen gezant te Caracas, om haar
gast ergheid aan te bieden in het palaia
van Miradeiès, doch dit aanbod werd
van de hand gewezen.
Op verz ek van den Nederlandscheu
gezant die op Cur^ao ziek ligt, heeft
B o w e n, gszmt van Amerika, ook de
behartiging van de Nederlandsche belan
gen alt iar op zich genomen.
Iu de Matin wordt medegedeeld, dat
Pueito-Cabello, dat gebombardeerd i*
door de verbonden vloten, de meest
versterkte haven van Venezuela is,zelfs de
eamge haven met verdedigingswerken van
beft ekenis.
Hoogstwaarschjjnljjk was het bombar
dement gericht tegen de forten. Waren
de kanonnen gericht op de stad zelve,
als zjj allen om de tafel zitten, behalve zij.
Of zij haar vloeken of vergeven zullen Eu
of zjj ooit weder den drempel van dit huis
bf treden zal Het is toch voor haar een on
bezorgd te huis geweest al was het nog zoo
eenzaam en treurig.
lante Anna eet met den besten eetlust Qn
gaat toch morgjn uit, niet waar, Ditscha
begint zjj.
Ditscha knikt.
Gij weet dat ik mergen bjj mnn broe-
volgt zt: hHet°zogu bTtozj^l^^
Cleme ti? vraagt zjj. êj| zeker naar
Ditscha knikt weer.
Groet h ar van mij, ik heb nog wat te
se r,ven, goeden nacht Ditscha! g
den Tb Z overigens ists van mij vm-
den.ik hoop dat het u genoegen zal d^oen
IK dank u wel, ta. te, zegt Ditscha haar
servet opvouwend. Voor de laatste maal, denkt
zjj uaarbjj.
Foven in de torenkamer staat Panna in de
kleine voorkamer op den loer en als zjj Dit-
scha hoort aankomen, roept zjj, de deur oDe-
Ihtscha N°g 6eU °0genblik w*chten. freule
Wtril vtrselgij