No. 5293
Woensdag 14 Januari 1903,
27 ste Jaargang
voor
- en SLuió-éCollanè.
Amsterdarasche Brief.
<£reuh van sJfironcn.
B U 1 T K L A Ai X).
f 1,20
2,90
0,03
feuilleton.
Frankrijk.
Fngeland.
Ootenrijk-Hongarije.
Italië.
Amerika.
Turkije.
Het Dresden er Hofschandaal.
De oplichtersfamilfe Humbert.
2)ag6laè
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 8 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post >1,50
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
R e d a c t e u r-U i t g o v e r, W. KÜPPERS.
BUREAU: St, Jansstraat. Haarlem
AGJ.TR MA NOW AGITATE
TRIJS DER ADVERTENTIE».
Ven 16 regels St Cent*
Elke regel meer7%
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublicitèEtranghrt
G.L. DAUBE fy Co JOHN., b. JONES Succ. Paris ^1 bis Faubourg Montmartrt
14 Januari. 1903.
Vaarwel juffrouw, vaarwel, auf Nin>
Herwiedersehn
Met die juffrouw bedoel ik de influenza,
die mij dagen en dagen heeft gemarteld,
die mjjn arm hoofd heeft geknepen, ge
prikt, gehamerd, gesneden, gepijnigd op
allerlei wijzen, die ik heb uitgeschol
den, verwenscht naar de Noordpool, tuaar
die mjj bespotte, sarde, maar vooral pij
nigde en machteloos maakte. Gjj allen, die
dit leeït, kent ze misschien even als ik
en wanneer éen uwer mjj ooit dwingt tot
haat, dan wensch ik u het heerljjkste
rustbed der wereld en in dat bed, de in
fluenza.
Goddank, zjj is weg en ik kan weer
werken,werken, nadat ik veertien da
gen lang niets heb gedaan, niets zelts
niet fatsoenlijk een krant gelezen.
Eu het eerste, wat ik nu doe, is een
Amsterdamsche Brief schrijven voor de
trouwe lezers der Nieuwe Ilaarlemsche
Courandie de goede God voor de In
fluenza moge bewaren.
Diep in mist en nevelen gehuld, heeft
Amsterdam het nieuwe jaar begroet. Vuil
en medderig zjjn de stiaten geen zon
nestraaltje verheldeitde aschgranwe lucht,
't Is of zg treurt, in plaats van zich te
Verheugen over het nieuwe jaar, dat zij
niet dan noode schjjnt welkom te heeten.
Heeft zij in den Nieuwjaarsnacht in haar
droom het nieuwe belastingbiljet zien
verschjjuen niet met verhoogde percenta-
ge f Laat zg zich troosten. Misschien
brengt het nieuwe jaar aan het Rijk de
middelen om helpend tusschenbeide te
treden en den zwaren druk, die op hare
schouderen rustte, wat te verlichten.
Het Rjjk? Waarvan daan moA bet
Rjjk die middelen halen Ook uit be
lastingen en of je dan van de kat of van
de kater wordt gebeten
HolaLaat dat spreekwoord rusten.
De Redacteur van de Nieuwe Haarlem
sche Courant houdt niet van die lui, die
met dat spreekwoord te koop loupes, oi
liever die er misbruik van maken om zich
te onttrekken aan den heiligen plicht, die
tegenwoordig op elkeen rust en vooral op
de meer gegosden om te ontwaken uit
den slaap der onverschilligheid, waarin
zg wel verzonken schijnen tegenover de
politieke werkzaamheid, die de auti-
Christeljjke en voural de sociaal demo
cratische partg ontwikkelt om aan deze
Regeering het bewind moeiljjk te ma
ken, het haar als het kon zijn, te ont
rukken.
Vervolg
Ditscha gevoelt deze behandeling diep het
hart is haar beklemd, als zij 's avonds hare
stille kamer betreedt. En als dan Har na ver
schijnt met een ruiker maandroosjes, viooltjes
en myrtebloesems en met een verlegen ge
zicht haren geluk wensch uitbrengt, dan slaat
zij in hartstochtelijke opgewondenheid dear
men om de oude, trouwe vrouw heen en weent
ot haar het hart breken moet.
Dat is Ditscha's tweede verlovingsdag.
De oude mevrouw Rothe schrijft eenige
«lagen later in hare gezellig ingerichte kamer
in het Dombeeker slot aan hare jongste pas-
kort gehuwde dochter, wiens man officier is
in de Rijkslanden.
«Ik kan mij verbeelden, hoe nieuwsgierig
gij zjjt, lieve kinderen, iets naden over Kurts
Verloving te hooren, en ik begrijp volkomen
"We verbazing, mijne kleine Bertha, over zijn
stiel besluit. Gij kent immers als niemand an
ders behalve ik, de hooge eischeD, die hij aan
^et karakter eener vrouw stelt, voor alaan die
gene, die zijne toekomstige gade zal worden,
zal ik u schrijven, hoe het gekomen is
Och, het is heel gemakkelijk af te ge
ven op den workman, die z ch door de
socialisten laat misle den en meetroonen,.
ook zoo'n beetje te schelden op den socia
list die met mooie leugeos rondloopt, ont-
ziggeljjk veel belooft, alles afkeurt en
zich aanstelt alsof hij alles veel beter zoude
kunnen maken, het is niet zoo moeie-
ljjk den katholieken en christe'ijken werk
lieden te verwjjten, dat zjj al niet veel be
ter zjjn dan da niel Christelijke en socia
listische en al even hard schreeuwen als
die en bjj de verkiezingen met de socia
listen meedoen, hetgeen, helaas, het laatste
bedoel ik niet zoo geheel onwaar is;
maar daarmede is de zaak niet ver
bolpen, en met dat uitschelden en dat
laag neerzien en afkeureo, heeft menzgn
plicht niet vervuld.
Zg, die talenten bezitten en geldmid
delen, die invloed kunnen uitoefenen
door hun woord, door hanne positie, door
bun fortaio behooren uit den hoek te
komen en aan het werkvolk te doen zien
en te doen gevoelen, dat het niet naar
de socialisten beho ft te loopen om zjjne
ware vrienden te vinden, dat het bij zgne
eigene geloofsganooten verdedigers kan
vinden voor zijne ware, zoowel zedeljjke
als stoffelijke bslangen. Zg behooren niet
alleen door hun geld de katholieke ver-
eenigiugen voor het werkvolk, de katho
lieke propaganda, de katholieke kiesver-
eenigingpc, de katholieke pers te steunen,
- zg moeten ook een werkzaam aandeel
nemen aan het katholieke werk. Het ka
tholieke volk heeft niet alleen aanspraak
op een milde bgdrage in g» ld voor zijn
vereenigingen liefdadigheidsstichtingen
zgne kerken, zijn staatkundig werk,
het beeft ook aanspraak op hun persoon,
hun talent, hnn invloed.
«Gaat in tot het volk,» zonde ik allen
wel willen toeroepen. «Vrees niet, dat uw
rijkemanskleed veroi treinigd wordt door
de beroering van den werkmauskielhelpt
de werklieden waar gjj kunt, hoort hunre
klachten, hunne grieven, hunne wenschen,
hebt medelgden met hunne afdwalingen,
overtuigt hen door uw woord in uw voo"-
beeld van uwe belangstelling in hun lot,
wekt hun vertrouwen op, da i ook zult
gjj te midden van hen staande hen kan
nen overtuigen van dwalen, waar zij de
hand te ver uitstrekken en in dwazen over
moed, luisterende naar de holle en valsche
theorieën van het socialisme, vergeten, dat
zij werklieden zjjn, wien God heeft aan
gewezen te werken voor het dageljjksch
brood en die Hg geplaatst heeft in een
stand, welken de Christus niet versmaadde
bjj zgne menschwording, de Christus, die
toen hij door de Koningen weid aanbe
ten aan het hoofdeiude Zjjaer kribbe,
naast Zgne arme Moader, den H. Jozef
had staan, den timmerman, dien Hg zich
tot Voedstervader had verkoz. n.
Da1, maar ook dan alleen, zult gjj den
werkman leeren aan het socialisme den
rug toe te keeren dan zult gjj toonen,
dat gjj in waarbeii fnt zjjt op uw naam
van katholiek, dat gjj waard zjjt dien
schoon6n naam te dragen dan zult
gjj de vjjf talenten, die u zjjn toevertrouwd,
in waarheid goed besteed h bben, dan zult
gg de katholieke zaak waarljjk dienen,
dan hebt gjj uw heiligen plicht tegenover
en vóó: het volk vervuld.»
Zoo zg het in het jaar onzes Heeren
1903!
en eerst, welken indruk ik van zijne bruid
ontvangen heb I Hij was den eersten keer reeds,
toen hij haar zag, van haar doodelijk maar
toch bleef hij nog in tweestrijd of zij de
rechte vrouw wel zijn zou.
Hij schreef mij, cn verzocht mij te komen
en ik kon niet anders dan zijne keuze goed
keuren. toen ik het schoonemeisje leerde ken
nen. Maar ik moet u eerlijk bekennen, dat
ook ik in tweestr d stond, n.l of hij van
bare familie het jawoord wel krijgen zou.
Of z", de dochter van een der oudste, adel
lijke geslachten der Mark zich gelukkig ge
voelen zou als de vrouw van een cenvoudigen
burgerlijk en grondbezitter.
Het is alleen de naam maar, kind, want
in al het overige, kan onze prachtige jongen
het met elke Koningszoon opnemen, gij be-
grijpt mij, mijn hartje!
Hij deelde in mijne vrees, maar zie daar,
op zekeren dag nu eene week geleden
zijn zij verloofd en vier en twintig uren la
ter, deelt de oom, de als zoo verbazend trotsch
bekende Jochem Yan Kronen, in hartelijke
woorden zijne zegen uit, en nog denzelfden
namiddag komt Sophie naar mij toe op Dom-
beek, door Kurt aangediend, om, zoo als zij
zegt een moederkus te ontvangen. Zij kwam,
hoe zonderling dit ook schijnen mag, geheel
alleen! Zij zag er gelukkig uit, maar zeer stil
en de tranen stonden baar in de oogen, zij
zeide ook iets ter verontschuldiging.
Jocheiri Van Kronen gaat nergens meer
naar toe, sedert hij zijn zoon op zulk eene
-verschrikkelijke wijze verloren heeft, tante An-
Da Fransche minister C o cn b e s heeft
weer een heldendaad verricht, door den
pastoor van Vaunes zijn jaarwedde in te
houden. Deze gees'eljjke heeft een gru
welijke misdaad bedreven door de kin
deren vaD zjjn parochie catechismus-on
derwijs te hebben gegeven niet in de
Fransche maar in de Bretonsche taak
Te Rjjssel heeft zekere Louis
M a t a i s 24 jaar oud, na een korte
woordentwist zjjn meisje HelenaRin-
gaat, 20 jaar oud, na een revolverschot
van het leven beroofd. De moordenaar
heeft men laten arresteerenhg geeft ver
warde antwoorden op de vragen die hem
gesteld worden.
De Liberté wijst in een artikel op
den treurigen toestand der Republiek en
werpt een weemoedigen blik over het
atgeloopen jaar. Que de vilaines histories!
Et, au totalquel formidable déficit I Hoe
veel vu'Je voorvallen En over het geheel
genomen, welk een ontzagljjk tekort!
Arm Frankrijk! Bet anti-cleritabsme
zwaait den scepter over u in het Minis
terie, in den Smaat en in de Kamer.
Aan de meerderheid die daar zitting heeft
de eer Frankrjjk gebrecht te hebben tot
e n tO' Staud, waarover de Liberté een
kreet -an weemoed slaakt.
Zaterdag-morgen is te Fallamore (Ier
land) zekere Mary Daly en Dinsdag
te voren Jozef Taylor ter dood ver
oordeeld, door den strop terechtgesteld
Deze vrouw had Taylor, haar vriend,
aangezet om haren man te vermo.rden.
Beideu hebben hun loon ontvangen.
Vrijdag-morgen is Ie Gratz een ver
schrikkelijk drama afgespeeld. In een aan
val van razernjj heeft een jongeling,K raf t
genaamd, eene jonge herbergierster, met
wien hjj wilde verkeeren, maar dis niets
van hem weten wilde, vermoord.
na had schee1 e hoofdpijn en de jonge mevrouw
had een ander bezoek af te leggen. God moge
het mij vergeven, maar er kwam een onaan
genaam gevoel van terugzetting in mij op
Kurt echter merkte niets, of wilde niets mer
ken, en toch is hij anders zoo gevoelig op dit
punt
Kurt gaat nu bijna dagelijks naar fleetzen,
ik ben ook met hem meegereden De oude
heer is steeds even vriendelijk, hij schijnt zeer
veel van Ditscha te houden. Ik gaf bij beide
dames mijn kaartje af, voor wij aan tafel
gingen.
Het was een merkwaardig diner van de
verloving sprak niemand Ik dacht, Joclem
Van Kronen zal op het geluk van het jonge
paar drinken niets er van I De jonge me
vrouw was beleefd en opgeruimd, de tante
meer dan terughoudend zij stond i og voor
het dessert van tatel op.
Na het maal werd door Jochem van Kro
nen de bruiloft bepaald op den tweeden Ja
nuari, met Kerstmis wilde hij niet gaarne al
leen zijn, zeide hij, en Sophie kuste hem dank
baar de ha d.
Zij heeft 'iets bijzonder deemoedigs, iets, dat
volstrekt niet bij hare trotscha verschijning
past, ook tegenover Kurt gedraagt zij zich
zoo, maar lief en goed is het meisje. Zj zal
u wel bevallen:
lk verwacht haar vaiulaaweer bij mij,
zj wil met mij over haar uitzet spreken, om
dat zij geene moeder heeft, zooals zij treurig
zegt De bruilott zal zeer stil zijn en in klei
nen kring gevierd worden, de Kronens zijn
Na den moord gepleegd te hebben keer
de Kraft huiswaarts, nam aldaar eene
som van 75300 francs in goud en bank
biljetten, en wierp ze in het vuur. Ver
volgens vermoordde hg zgn oude moeder
en schoot zich daarna voor het hoofd.
Zuid-Afrika
De oorlog in Zuid-Afrika gevoerd tus-
schen de E' gelschen en de Boeren heeft
in Transvaal en Orarje-Vrjjstaat 2000
weduwen en 14000 weezen gema kt. Het
getal vrouwen en kinderen in de con
centratiekampen gestorven, is nog veel
aauzienljjker.
De chnsteljjke-democratie in Italië zal
spoedig tot het verleden behooren. Een
d8? jjverig-te vro standers de priester Ro-
molo Murri, die een onafhankelijke
Christel jjke-democratische partij heeft wil
len stichten, heeft erkend gedwaald te
hebben en Vrjjdag heeft hg op eene ver
gadering te Rome verklaard, dat hg op
verlangen van Z. H. den Paus, slechts
ééae Ka'holieke partg heeft voor te staan.
Te Milwaukee is de houtkoning W i 1-
liam Bradley overleden. Hij 'aat een
fortuin na van 200 millioen. Op zgn
sterfbed is hij getrouwd met een jeugdig
meisje miss Mary Mayer, die sinds
eenigx jaren zgn bjjzoudere secretaris
was en wie hg beloofd had tot vrouw
te zullen nemen. Aan «le familie van
Bradley is nu de rjjke erfenis ont
snapt.
Da Yankees hebben in 1902 een
buitengewoon vo-irdeelig jaar gehad.
De sommen, die in o'eu loop van 1902
het «Clearing House» pa «sierden, bedroe
gen 23 milliard 600 millioen pond ster
ling, bggevolg 8 milliard meer dan het
vorig jaa-.
De ontvangsten voor de spoorwegen
stegen tot 300 millioen pond, a'.zoo 41
percent meer dan in 1901. Gelukkig
Amerika
Naar men wil w-,t«n zou de Sultan den
Mogendheden voorstellen om tot Gou
verneur van Macedonië te benoemen een
christen, en wel een der Duitsche gene-
raal-i,die zich iuTurfeschen dienst bevinden.
Of Rusland, Oostenrjjk en Frankrgk.
hiervan gediend zgn, staat nog te bezien
Dit schandaal geraakt langzaam aan
tot het verleden. Uitgeraast haelt de
lastertaal eu uit den poel der zedeloos
heid van eene plichtvergeten vrouw stjjgt
verachting op. Prinses Louise, die in
den begin De Dog al met eerbied werd be
jegend, wordt verweten, dat zg haar vjjf
kinderen hardvochtig heeft verlaten om
meteen 24-jarigen losbol, een geweten-
looze, op de vlucht te gaan. Wat deze
ellendeling betreft, die een echtgenoot
en kinderen in hat ongeluk heeft ge-
nog in den rouw. Kurt is het daarmee eens.
hij meent, dat men later wel groot feest kan
geven, i.ls Sophie zijne vrouw geworden is.
Dat d nk ik ook
Daar hoor ik juist een wage» aankomen, zjj
is het
Ditscha treedt een oogenblik later in de
kamer der oude vrouw. 'L\j is toch zeer ge
lukkig, men ziet het aan den glans harer
oogen, en zij vlijt zich met zooveel teederheid
tegeu de lieve, oude vrouw aan, alsof zij aan
liefde wil inhalen, wat zij deze lange jaren
ontbeerd heeft.
Kurt treft zij niet thuis, hij is op de jacht.
Zij weet het en heeft zich voorgenomen met
zijne moeder alle m gelijke dingen te bespre
ken, die op haar ivtzet en da inrichting der
woning betrekking hebben.
Terwjjl zij bij de thee zitten, vertelt Dit
scha, dat oom haar een prachtig cadeau ge
geven heeft in linnen en damast. Hanna
heeft bet uitgezocht, de kasttn op Beetzen
zijn er vol mee. Eu bovendien heeft oom baar
twaalf duizend gulden gegeven ««at is zjjn
bruiloftsgeschenk om meubelen voor Dit
scha's kamer te koopen. Maar de meubelen
willen wij toch samen uitzoeken. Kurt en ik
niet waar, moeder en daarvoor moeten
wij naar Berlijn, voegt zij er bij.
Maar, dwaze kinderen, gij kunt txch niet
alleen naar Berlijn, zegt mevrouw Itothe, en
ik oude, zwakke vrouw ben niet meer in staat
zoo'n reis te maken.
Er komt een schaduw over Ditscha's gelaat.
stort, die schande heeft gebracht over
een der meest achtenswaardigste koninge
buizen van Enropa, hem slingert een
liberaal blad van Gecève als een bloe
dig vtrvjjt in het aangezicht de woor
den van Alexander Dumas die
alles behalve christelijk was «Voor
den man is er slechts een manier om aan
eene vronw te bewjjzen, dat hg haar
waarljjk bem'ntdat is met haar te
trouwen, als zij vrjj is, en haar te eer
biedigen, indien zg het niet is.»
André Giron wordt door zgn ei jen
familie niet meer erkend, zg gevoelt
zich te fat8oenljjk om langer familiebe
trekkingen met hem te onderhonden. Hg
heeft Genève verlaten in gezelschap van
aaxtshertog Leopold Ferdinand.
De advocaat van prinses L o n i s e, de heer
Lacheral, heef; Giron streng be
rispt, hjj heeft hem moeten beloven niet
meer naar Genève te komen voor het
einde van het echtscheidingsproces.
Boe deze familie, die thans te Pat
achter slot en grendel zit, maar zeer hu'
feljjk wordt bejegend, de menschen
in heeft laten loopen, kan nit het r
volgende bljjken
Op zekeren dag het was natuur!
in den «bloeitjjd» der familie Hnmbi
en er was nog geen wolkje van wa
trouwen aan de lucht had T h r s
Humbert vjjfmaal honderdduizend frai o
noodig. Zg richtte zich tot een harer bt-
kenden laten we hem mjjnheer X noe
men en vroeg hem dit sommetje ter
leen.
Zg vertelde, dat het geld noodig was
voor een zeer voordeelige en soliede on
derneming en om te bezwjjzen hoe voor-
deelig en hoe solied het zaakje was, voegde
zg er bjj, da! niemand dan Pierpont
Morgan aan de operatie deel zon ne
men.
ST «Kom morgen bg ons dineeren,» sprak
zg, «Pierpont Morgan komt ook,
dan kunt ge samen kennis maken en de
zaak bespreken. En vergeet niet nw geld
mee te brengen.»
Inderdaad kwam de heer X den vol
genden morgen met den trein aan. Aan
het station zag hjj T h r s e, die heel
vriendelijk met haar zakdoek wmfde naar
een vertrekkenden trein.
«Verbeeld u» sprak zg tot den heer X.,
«wat een teleurstelling. PierpontMor-
g a n is plotseling naar Parjjs terugge
roepen voor gewichtige zaken. Ik beb hem
j'aist naar den trein gebracht.»
De heer X. voelde zich een beetje on
gerust.
Maar T h r s e nam hem mede naar
huis; hg moest in elk geval blijven di
neeren. Als hjj met het geld wachten wilde
tot de volgende week, als wanneer P ie r-
pont Morgan kwam, dan kon bg het
immers doen.
Ds heer X. ging mede naar huis. Om
zijn toilet wat in orde te brengen, werd
ojj op een kamer gebracht, welke naar
T h r s e verklaarde, juist door Pier
pont Morgan was verlaten. Inder-
Cilly zou wel mee gaan, maar dat wil oom
nies bebben, hij meent, die past er niet bjj en
is eene slechte begeleiding. En tante Anna
slaat het af, ik zou ook niet gaarne met haar
gaan ach, lieve moeder, kan bet dan werke-
ljjk niet
Dochtertje, ik wil het probeeren, troost de
oude dame vriendeljjk, die diep medeljjden
gevoelt met het arme kind hoe minachtend
wordt zjj toch behandeld maar wacht dan,
tot ik naar huis reis, tot half December jaJ
Natuurljjk, zegt Ditscha op blijden toon
en tot zoo lang kan men goed overleggen,
Zij gaan later door alle kamers en Ditscha
bepaalt, voor welk doel zij zullen dienen, en
dan sluipt zjj alleen in Kurts kamer en plaatst
zich op zjjn stoel voor de schrjjftafel en strjjkt
als liefkozend over het hout dat zjjne hand
beroerd heeft, en legt eene laatste lichtrood*
roos, die zij in den gordel gestoken heeft op
het vloeipapier van zijn schrjjfmap en dan
schrijft zij er in flinke letters met blauw pot
lood bij, dat voor de hand ligt, «vele groeten
van uwe gelukkige Ditscha!//
Als zij naar huis rjjdt, leunt zjj in het rjj-
tu g achterover met een gevoel van waar ge
luk in het hart, nog verhoogd door de goed
heid van haar oom. door de liefde der oude
vrouw, door het bewusttjjn, eene schoone toe
komst te gemoet te gaan. Zoo heeft zij zich
nog nooit gevoeldals zij eene mooie stem
had, zou zij zingen, een overmoedig wjjgje,
een loflied of een alpenlied, zooals de herder
1 door het dal laat klinken.
Wordt vervolgd,)
