No. 5302
Zaterdag 24 Januari 1903.
27 ste Jaargang
&ag6laó voor <Sftooró
sn Suió'éCollanó.
Uit Den Haag.
cFroule van %Xromn.
BUITKNLAN i).
BINNENLAND?
Per 3 maanden voor Haarlemf|l,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50
Voor het buitenland 2,90
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
BUREAU: St, Jansstraat. Haarlem aG-ite Mi non agitate
PRIJS DER AD VERTEN i IBN.
Va 16 regels 54 Seats
Elke regel meer7%
Groot# letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentieh Contant.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PublioitéEtrangkrs
G.L. DA UB E 4' Co JOHN., p. JONES Succ. Paria Z\bia Faubourg Monimtrtre
Voor do stichting van een
Nederlandsch College te Rome.
Vorige opgave. ƒ51,-»-
Zandpoort N. N2.
Totaal ƒ53,
Meerdere gitten zoo wal groote als kléine
worden gaarne ingewacht en vermeld.
Zou er nu eindeljjk een maatregel ge-
troflen worden tegen het onbelemmerd
voortwoekeren der socialistische schan-
daal-colportage. 't Is te hopen, want 't
wordt bar. De roode schreeuwers ran «koopt
en leest» bepalen zich n;et tot den Zater
dagavond neen op klaarlichten dag loo-
pen zjj onze drukste winkelstraten at en
venten met 't brutaalste gezicht van de
wereld hun tergende pamfletten, 't Is geen
wonder, dat den leden der onlangs op
gerichte R. K. Propagandaclub de gal
overliep en zjj tegen de firma Samson-
Kloosterman geducht ingingen met
«cbiisteljjke actie.» Een vreemd geval
couranten, dis tegen 't eerroovend optre
den der socialisten nooit geen bezwaar
hadden gemaakt, keurden opeens de daad
van verweer der «christelijke actie» af.
Dat was een onrechtmatig optreden, zei
den zjjhet belemmerde het verkeer en
verstoorde orde en rust. M. a. w.of de
eer en goede naam van achtenswaardige
stadgenooten worden aangerand, ot dui
zenden mede-burgers in hun heiligste ge
voelens worden gekrenkt, ge moet het on
belemmerd toelaten ter wille van orde,
rust en vrjj verkeer. Ge'ukkig dat die
couranten ons ten minste ééa verweermid
del lietenwe mochten een adres indie-
n«n. Dat was intusschen al geschied, toen
die goede raad kwam en wel door den
N. RE. V. Maar 't had niets gebaat.
Hierdoor evenwel niet ontmoedigdstel
den een paar wakkere stadgenooten een
nieuw adres op, en ziet; in drie dagen tijds
hadden zjj daarop 2000 hendteekeniogen
verzameld. Schrijver dezes was in de ge
legenheid de collectie namen eens te door
kropen en hij vond er alle gezindten bij
vertegenwoordigd. Katholieken en Protes
tanten, liberalen en joden hadden getee-
kend, wel een bewjjs hoe algemeen de
ergernis is over de roode onbeschaamd
heid.
Dinsdag nakwam deze petitie in den Raad,
waar eigenljjk al lang een hartig woordje
over de zaak gezegd had kunnen worden.
Beter laat dan nooitdat woordje kwam
nu. Een onzer Katholieke Raadsleden,
kenschetste met eenige kalme maar wel
gekozen woorden het verdtrfeljjk karakter
FEUILLETON.
der schandaalcolportage en vroeg den bur
gemeester, het adres spoedig te w llen doen
behandelen. De bnrgemeest r beloofde het:
nog dezer dagen zou het in de commissie
voor de Strafverordeningen ter sprake
komen. Mein Liebschen, wat wilt ge nog
meer
Wat we nog me^r willen? Afdoende
maatregelenna'uurlijk, want de roode bru
taliteit werkt zoo aanstekelijk, dat de liefe
lijke straatjeugd onze geestelijken met de
koopt- en leest-aantjjgiogen uitjouwt en
er de kerkgangers mede tergt. Wel schijnt
het niet gemakkelijk, aan het euvel af
doend een einde te maken. We hebben
toch in onze Politie-verordeuiug een ar
tikel, dat er nogal kras uitziet. Het luidt
«Het is verboden op of aan de openbare
straat ter verspreiding, aanbeveling, aan
kondiging of bekendmaking van gedrukte
ot geschreven stukken of afbeeldingen
zoodanig te roepenof rond te gaan met
zoodanig reclamemiddeldat de openbare
orde verstoord of bedreigd of den goeden
zeden aanstoot gegeven wordt.» We lie
ten een cursiveering der laatste woorden
maar achterwege, want met de goede ze
den wordt het in onze maatschappij zoo
nauw niet meer genomen. De gecursi
veerde bedreiging echter schijnt wel zoo
danig, dat de politie al heel gauw kan
ingrjjpen. En toch zagen we de relleijes
zoo bedenkelijke afmeting aannemen. Een
krasser betaling is alzoo noodig.
Dat intusschen met de bestaande voor
schriften wel iets te doen is, bewees Za
terdagavond j.I. de politic-commissaris
D i e t z. Het was tot dusverre de gewoonte,
dat een «opgebrachte» colporteur een mi
nuut of tien van 't Commissariaat werl
gehouden meer tijd was al niet noodig
om proces-verbaal tegen hem op te ma
ken. Natuurlijk vond de schreeuwer, als
hjj zoo gauw buiten kwam, zjju publiek
nog bjjeen en begon het lieve leventje
opnieuw. Op de stoep van het politie
bureau weerklonk al dadeljjk weer het
dreunende «koopt en leest.» Maar de heer
D i e t z had er wat anders op gevonden,
zonder de perken der wet te buiten te
gaan. Zeifs.de politie moet n.l. op haar
tellen passen, wil zjj niet beticht worden
van «onwettige vrjjheidsberooving»
een beschuldiging, waarmede de socialis
ten spoedig bjj de hand zouden zgo want
zjj kennen de verordeningen op een prik
Wat deed nu genoemde commissairis
Hjj bepaalde zich niet lot het eventjes
opmaken vau proces-verbaa1, maar deed
door zijn ambtenaren de verschillende om
standigheden onderzoeken, waai naar een
politiechef bg 't aanbrengen aan zjjn bu-
titscha's wereld ligt ten tweede male in
puin, verschrikkelijker, volkomener nog dan
z«s jaar geleden.
Arme Ditscha
(Vervolg)
Ditscha wacht den anderen dag en wacht
geen brief, geen antwoord 1
Jochem van Kronen valt het op dat de
bruidegom niet komt.
Ditscha, de jongen zal toch niet ziek
zjjn?
Zij zegt, dat zij het niet weet.
De dag gaat voorbij en ook de volgende
begint, daar ontvangt Jochem een brief. Met
vaste hand staat daar in duidelijke letters
geschreven, dat de schrijver dezes zich ge
noodzaakt ziet plotseling weer te vertr. kken,
maar dat hij den trd zijner afwezigheid niet
kan bepalen. Voor Ditscha geen enkel woord.
Zij weet genoeg I Zij heeft ook niet ge
waagd te hopen, dat hjj haar vergeven zou
Maar niettemin overvalt haar zoo'n onbe
schrijfelijk leed, dat zij nog nauwelijks kracht
genoeg bezit, om zich naar hare kamers voort
te slepen. Daar zinkt zjj bewusteloos ineen
voor het bed.
Hanna, die haar eenige uren later vindt,
draagt zjj op, haar oom te zeggen dat zij ziek
is. Elke v rdere vraag weert zij af.
Bekommer u daar toch niet om, Hanna
laat niemand bij mij, sluit de deur en steek
den sleutel in den zak ik kan niet spreken
Dagen lang ligt zij in hare kamer, geheel
wezenloos. Hanna veipleegt haar, voor zoo
ver er van verpleging sprake kon zijn, want
zij heeft zoo goed als niets noodig.
Wat er gebeurd is. vermoedt niemand in
huis. De baron heeft aan Rothe geschrevn,
dat hij opheldering verlangde. De brief komt
ongeopend terug. De oude heer is de vertwij
feling nabij deze droeve herinneringsdagen,
het onverklaarbare terugtrekken van rothe,
de ziekte zijner nicht hij weet zich niet
anders te helpen, dan met zijn ouden zorg-
verdr .ver, de grog.
Hanna loopt met rood geweende oogen rond.
Zij heeft de deur van de kamer gesloten, waar
Ditscha's uitzet geborgen is, nadat zij over
bet witte bruidskleed aan den standaard, dat
er als eene spookgestalte van het gestorven
geluk in de schemering uitziet, een doek
geworpea heeft en dan den sleutel in den zak
gestoken
O, Beetzen is toch een ongelukshuis! Is er
nog ooit een waar geluk geweest hier, zoo lang
zjj denken kan! Nauwelijks gelooft men aan
een weinig zonneschijn of de storm jaagt weer
donkere wolken aan.
Op de teenen loopt zij door Ditscha's ka
mer en buigt zich over de zieke heen en kan
reel van personen, die onder verdenking
staan een strafbaar feit te hebben gepleegd,
krachtens art. 16 van het Wetboek van
Strafvordering verplicht is een ondirzoek
te doen instellen. (Verschooning voor den
langen zinbij ambtelijke zaakjes komt
men daar vanzelf toe.) Bovendien bevat
de politieverordening bepalingen omtrent
het in beslag nemen van zekere gedrukte
stukken, indien althans deze het eigen
dom zijn van den verdachte. Ook naar dat
eigendomsrecht deed de Commissatis een
onderzoek instellen. Dat vordeide natuur
lijk tjjd 1 Eu al dien tijd hield hjj de col
porteurs in arrestNatuuilgk ging er
dan voor het publiek buiten de aardig
heid met dat lange wachten gauw af^
zoodat de «koopt- en leest- roepers»,als
ze eindeljjk los kwamen, de nieuwsgieri
gen zóó gedund vonden, dat huu pam
fletten op niet veel debiet meer hadden
te rekenen. En zonder debiet geven de
colporteurs er natuurlijk spoedig den brui
van, zocdat het zaakkundig optreden van
den heer D i e t z er veel toe bjjdroeg om
de relletjes tot een minimum te beperken.
Men ziet hieruit, dat de overheid wer-
keljjk wel wat doen kan ter bevordering
van rust en orde, mits die overheid van
goeden wille is. Nn, dat zjjn de autori
teiten hier wel, zoodat de beste resulta
ten verwacht mogen worden van 't adres
der 2000.
Nu de colportage mjju pen zoo lang
aan de praat beeft gehouden, zal ik het
er voor dezen keer maar bij laten. Mijn
Amsterdamsche collega heeft trouwens
deze week al zeer terecht gezegd, dat
vele onzer brandende quaesties zoo lang-,
zamerhand van de baan raken. We hou
den intusschen Dog genoeg over, zooa's
uit mjjn volgende prozastukken moge
bljjken.
Duitschland.
De socialisten en hun blad de Vorwarts
spuwen vuur en vlam nn graaf B alle s-
t r e ai hun als voorzitter van den Rjjks
dag heeft belet nog langer wjjlen den
heer Kr upp in den Rjjksdag te belee-
digen, door noch over K rupp noch over
de daden van den Keizer, d n socialisten
het woord fe verleeneu.
Men verwacht in den Rijksdag bg de
aangekondigde rede van B e b e 1 nieuwe
stormen en verrassingen.
De Kroonprins van Saksen schjjnt
over de schande hem aangedaan heen te
stippen. G stereo heeft hij als generaal
van het 12e legerkorps, een militaire
voordracht te Neustadt bggewoond, en na
afloop deelgenomen aan een souper met
de officieren.
ondanks het zwakice daglicht zien. hoe de
trekken van het lieve gezicht strak en bleek
zijn ls marmer, De oude trouwe ziel slaat
plotseling den schort voor het gelaat en be
gint hevig te snikken. Ditscha bemerkt het
niet eens, zij die anders geen mensch en het
allerminst een ondergeschikte of een kind kon
zien weeneD.
Hes avonds komt Hanna weer zij heeft iets
bedacht, om l itseha uit hare wezenloosheid
op te wekken.
Ach, freule Ditscha, ik kan werkelijk niet
klaar komen er rust te veel op mij om al-
les in gereedheid te brengen voor h t Kerst-
feest van de bedienden, en dan nog zooveel
gebak klaar maken.
Ditscha wendt het hoofd niet om. Wat gaat
haar dat alles san.
De jonker roept ook den heelen dag om
u, freule Ditscha.
Het jonge meisje kreunt zacht en houdt
de hand boven de oogen, alsof zij zeggen wil:
Laat mij met iust-, wat kan ik nog voor een
ander zijn.
En mijnheer de baron teer in den
Hemel, freule, Frederik heelt hem gisteren
avond weer naar bed moeten brengen gij
weet toch de grog en nu heeft hij niemand,
die hem daar van terughoudt.
Laat mij alleen, roept. Ditscha, laat mij
alleenEn zij slaat beide handen in het haar
als een vertwijfe'de. Kwel mij niet, ik kan
niet meer.
Hanna gaat en klaagt den ouden heer ha
ren nood, en Fram rijdt naar Butzow en haalt
Rusland.
De Duitsche Kroonprins is te St. Pe
tersburg verkouden geworden. Na een
paar dagen zjjn kamer te hebben gehou
den is bg weer beter geworden. De Czaar
en de Czariua hebben den Kroonpri;'®
Dinsdag een bezoek gebracht.
Venezu a,
De Duitsche ooilogsscic-pen, Gazette
Vineta eD Punther, hebben het fort San
Carlos gebombardeerd. Het dorp San Car
los werd door de kogels in brand ge
schoten.
Het schi« ten duurde van 10 uur 's mor
geus tot 2 uur 's middags, het fort beant
woordde het vuur.
Htt volk is verontwaardigd over dit
bombardement. De Duitsche kolonie te
Maracaibo heeft geprotesteerd.
De opstand ontving een nieawen tegen
slag generaal Riera viel des nachts
de s'ad Coro aan en werd teruggeslagen,
tervrjjl bij 200 man verloor.
Amerika.
De Gezant der Vereenigde Staten in
Venezuela, die thans te Washington is
om de Venezuelaansche-qaasstie uit de
wereld te helpen, heeft een onderhoud ge
had met minister Hay. Daarna bracht
hjj een bezoek aan de gezanten van En
geland en Italië en aan den Duifschen
zaakgelastigde.
B o w e n 's eerste oogmerk is, de op
heffing van de blokkade te bewerken
op dezen grond dat het voortduren van
den tegenwoordigen toestand Venezuela
hoe langer hoe minder geschikt maakt
om fe voldoen aan de eischen der Mo
gendheden.
L a f f a n 's agentschap verneemt dat
men in regeeringskringen te Washington
ontevreden is over de houdiDg der Mo
gendheden, die nu ieder afzonderljjk hun
eischen behandeld willen zien, en geen
spoed schjjnen te maken.
De Amerikaansche bladen voeren reeds
eenjscherpecritiek tegen deMogendheden die
geweld gebruiken door de blokkade en
dat zal er niet beter op worden, nu drie
Duitscheoorlogsschepen oorlog hebben ge
speeld door het fort San Carlos te bom
bardeeren en een dorp in brand te schie
ten.
België.
Het Antwerpsche Handelsblad deelt
mede:
Toen generaal Louis B o t b a naar
Zu:d-Afrika is vertrokken, heeft bg hier
mevr. Botha en haar kinderen achter
gelaten.
De jongeB o t h a,bjj de Antwerpeners
goed bekend, en die zoo lang aan de
zjjde zjjns vaders tegen de Engelschen
vocht, is op dit oogenblik erg ziek.
Tjjdingen uit Transvaal melden dat
generaal Botha in volledig herstel is
en een b'akende gezondheid geniet.
Mej HeleneBotha,de flinke doch
ter van den generaal, gisteren door een
repoiter te Brussel ondervraagd, zeide dat
den dokter. Natuurlijk, Ditscha heeft koorts
maar een lichamelijke oorzaak is er niet voor
te vinden, alles kwam voort uit haar over
spannen zenuwgestel. Of men haar niet zoo
ver zou kunnen krjjgen, haar hart uit te stor
ten en te zeggen, wat haar kwelt? Eene ver
lichting der ziel doet somtijds wonderen.
De oude heer gaat zelf naar boven, zet zich
met een bekommerd gelaat voer haar bed neer
an vraagt haar op zjjn ongeschikte maar toch
goedmoedige manier, vertrouwen in hem te
stellen.
Zij geeft niet eens an! woord.
Maar, kind, gij moet toch verstandig
zijn; al's gij alles zoo voor u houdt, kan men
u toch niet helpen. Vertel mjj toch, Ditscha,
wat er gebeurd is.
Kwel mij niet! roept zij uit, kwel mjj
nietEn zjj geraakt in zoo'n opgewonden toe
stand, dat Hanna haar slechts met moeite in
het bed houden kan en de dokter den ouden
heer, die diep getroffen is, uit de kamer leiclt
en hem verbiedt terug te komen. Zoodra i'
weer met Hanna alleen is, vervalt zjj in haren
vorigen toestand van wezer 1 osheid, en zoo
ligt zij op Kerstavond nog, z ider eenig tee-
ken van geestkracht te geven.
Acb, deze Kerstavond, waarop zij zich zoo
vele dagen reeds verheugd heeft, is zoo diep
treurig, zoo troosteloos voor haar!
Tegen vier uur vraagt zjj van Hanna een
kop heel sterke koffie, zij drinkt die op en
vraagt dan zieh oprichtend
Hoe gaat het met oom?
Hoe zou het met hem gaan Gjj weet
haar vader binnen 4 maanden zjjn fami
lie zal komen halen.
Daar hnn hoeve totaal werd verwoest,
is de generaal nu bezig zich een ander
huis te bouwen.
Ook het jongste zoontje van den gene
raal is ziek en daatom hebben de juf
frouwen Botha haar intrek genomen
in een klooster van Fransche nonnen,
waar de jonge zieken worden verpleegd.
Italië.
Twee- a drieduizend Italianen zullen
binnenkort naar Zuid-Afrika vertrekken
om daar op het land te werken. De Kaap-
sche Regeering heeft voor hun overtccht
geld beschikbaar gesteld.
Engeland.
De Hertog van Orleans was sedert een
drietal jaren in ongenade gevallen bjj het
Eogelsche Hof. In de groote club van
Londen wilde men hem niet meer zien,
zoodat hg eigenljjk uit Engeland verban
nen was. Dit feit, dat indertjjd nogal veel
besproken werd, was het gevolg van een
brief vol complimentjes door den Hertog
geschreven aan den geestigen Franschen
caricatu rist W i 11 e 11 e, naar aanleiding
van zjju bekende Koningin-Victorie-spot
prenten.
Thans is de vrede tnsschen den Her
tog en het Engelsche Koningshuis her
steld. De Koning en Koningin ontvingen
hem en de Hertogin eenige dagen geleden
in Buckinghampalace.
Eenige Engelsche couranten beschul
digen de Franschen vau het leveren van
wapens aan den Mnllah van Somali-
land. De stapelplaats van deze Fransche
contrabande zou de stad Djibouti zjjn.
Deze ernstige beschuldiging word op
d8 volgende bewering gegrond. De I t-
sche kanonneerboot Kitty zou in de R Ie
Zee dezer dagen een scheepje buit e-
maakt hebben, dat een lading in d,
bestaande uit geweren en ammuniti. 1-
gens Fransch model. Tevens wordt ?r
gevonden Fransche begeleidingsbrit i.
De lading was bestemd voor den Mui
Dr. behaepman. Reuter'seint uit
Rome, dat het stoffel ijk overschot van
Dr. Schaepman Zaterdag zal ter
aarde worden besteld op het Daitsche
kerkhof bjj de Vaticaansche basiliek.
Het lgk is tentoongesteld in de kapel
van het klooster der Franciscaner mis
sionarissen, waar talrjjke personen gin
gen bidden, onder wie Z.Em. kardinaal
M a t h i e u, en deNederlandsch «diploma
tieke waardigheidsbekleders.
Prof. V e r s a r i heeft inspnitingen
gedaan met formaline, ten einde bet lgk
te conserveeren tot de komst van dan
broeder van den Overledene, die heden
wordt verwacht.
De kleine kapel der Fi anciscanessen
is rjjk versierd met rouwfloers. Het stof-
feljjk overschot van dr. Schaepman
toch wel, lieve freule dat het heden de onge
luksavond is en nu is hjj heel alleen. De arme
oude heer zit in zijne kamer en treurt om
zjjne gestorven vrouw en verloren zoon
Gaat gjj Dog van avond naar de kerk,
Hanna?
Ik zou bet graag doen, op dat God toch
iets welgevalligs uit dit huis zie, naar kan
ik dan zoo weg? Ik ben er heelemaal ver
slagen onder, en niemand die mij helpt.
En kan ik ook wel in de kerk zitten en mjj
versterken, als ik voortdurend bang ben, dat
er thuis iets gebeuren zal in dien tjjd?
Er gebeurt niets Hanna, gjj kunt naar
de kerk gaan, ik zal opstaan.
God lof en dank, zegt de onde vrouw
hoe gaarne zal ik u helpen, lieve freule Dit
scha trek uw warme morgenjapon maar aan.
Neen, mijn mooiste kleed. Met vele ver
warde denkbeelden is in Ditscha's arm, gefol
terd hoofd de gedachte opgekomen, dat als
hij terugkeert het dan heden zjjn moet of nooit
meer
En zij wil ten minste laten zien, dat zjj
op hem gewacht heeft.
Als zjj de eerste schreden in hare kamer
doet, waggelt zjj, of zjj zwaar ziek is geweest.
Hanna schenkt haar wat wjjn in en verzoekt
haar toch iets te etenzjj heeft al die dagen
nauwelijks iets gebruikt.
Zjj wil beur haar vlechten, dat los over de
schouders golft, maar hare vingers beven zoo,
dat zjj het niet kan, Hanna borstelt en kamt
haar, of zjj een klein meisje is.
(Wordt vtrwlgdf)
ABONNEMENTSPRIJS.
50.
