No. 5305
Woensdag 28 Januari 1903,
27ste Jaargang
Amsterdamsche Brieven.
"TTj I T N lTTÏT-
freule van cXromn.
P®r 3 maanden voor Haarlemf|l,20
Voor de overige plaateen in Nederland franco per poet 1,50
Voor het buitenland 2,90
Afzonderlpke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem
7 a 16 regels 5#
Elke regel meer7i^
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentiek Contant.
Cents
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publicité, Etrangére
G.L. DAL BE Co JOHN., t. JONES Suco- Paris 31ów Faubourg Montmartre
26 Januari 1903.
Het ziet er met de kunst te Amsterdam,
het schjjntniet zéér brillaut uit.
wil zeggen, met de edele tooneeispeel-
Must en met de nog edeler opera-zang
Mast. Als men ten minste het gehaspel
eö gtlamenteer hoort, zon men haast zeg-
Ma «Zjj gaat om zeep.»
Nauwelijks toch heelt de Nederlandsche
°Pera een financieele crisis doorleefd, ten
^volge waarvan de solisten den boel in
jj8b steek hebbeu gelaten en nu een e
^'enwe-Nederlandsche Opera habben ge
dicht, och arme, die eeue kon nog niet
f°öd komer, waarvan moet nu die
'"Bede bestaan of daar heft het Air-
8'erdamsch Lyrisch tooneel eene weeklacht
*aaayay, helpt ons of wjj vergaan
°K een paar weken en alles is op al
°l8 arme geldje en zemder geld, kan ook
edele kunst niet bestaan.
Iedereen toch kent het spreekwoord,
^earbjj men de welbekende schuifbeweging
"Makt met duim en wjjsvinger«Wo du
"lcht bist, Herr Organist, da sch weigen
Floten.»
Het begin was zoo vlot geweest. Het
^UsterdamsCh Lyrisch Tooneel had zoo
"'Ooie zaken gemaakt met zjjne operette's
6tl lyrische opera's, dat eene Maatschappij
Veredeling der Kunst er wel wat geld
*8a durfde wagen, en er ook een afdee-
'°8 voor Tooneelspel aan verbonden werd,
*Mrvoor zelfs de heer Bouwmeester
groote talenten beschikbaar stelde,
Uu na nog geen jaar te hebben bes'aan,
zoowel deze, als de opera-afdeeling zoo
op zwart zaad en moet ten gronde
JjMn, zoo niet het publiek wat beter uit
e° hoek komt en de zaal van het Paleis
v°or Volksvljjt komt vullen als het A. L.T.
*Üae voorstellingen geeft.
Ataar, helaas, dat publiek schijnt wel
jj8®n smaak meer te hebben voor de
aa8t, die zich vertoont in stads
schouwburg en Paleis voor Volks
wijf. Men gaat naar hetRembrandt-thea-
'Fe» naar Carré, straks weer naar Flo-
tai Waarvan de Directie zich niet ouiziet
al spoedig weder uit zjjne asch
'8 doen te voorschijn treden, zeker als ze
ÖO weder goede zaken te maken, het
^bliek gaat tegenwoordig liever kunst
enmakerij dan kunst zien. H o u d i n i,
J8 onovertroffen boeien- en slotenver-
f®ker, Spaansche donna's, die zich in een
Militairen pakje, de cigarette tusschen de
'8aden laten étalecrsn, manner, die op
°°ge ladders bjj den minsten misstapnaar
FEUILLETON.
53.
(Vervolg)
I is bet met twee sprongen bij den sneeuw-
!Jcrg en begint luid en schel te blaffen en te
Rabbelen. Het volgende cogenblik staat zijn
tester lnaast hem. Aan den kant van den
l'^euwberg ligt iets, een mensch, een kind,
ie sneeuw heeft reeds een lichte deken over
ctn- uitgespreid. Kurt Rothe neemt het half
i °°de wezen op, een zacht gekreun klinkt
Z01 in de ooren Oom Rothe Mama,
Va1
Zjjt gij dat, mijn jongen vraagt dever-
e man.
Oom Rothe, kreunt het kind weer
1 en de arme, half bevroren knaap drukt
hoofd tegen de borst van zijn redder.
Hoe komt gij toch hier Niet slapen,
uunl
i,. S schudt den kleinen jongen behoedzaam
zjjn armen heen en weer, maakt dan zijn
*Vl ]0S( drakt het kind tegen zich aan en
k het kleedingstuk om hem he n, terwijl
/.Terder loopt. Een enkel oogenblik maar
tf hjj in beraad gestaan Naar mij
?8»r Beetzen Maar Beetzen is dichterbij
heeft hij den wind van achteren,
j Achim, roept hg, terwijl lig met zijn
v°ortsnelt, die met de zwaarte van een
beneden zullen storten op gevaar at van
den nek te breken, versleten stemmen, die
piquante chansounetten gillen, spring-
prinsessen die alleen of in gezelschap,
soms zingend, soms gillend, dan eens gra-
cieuse, dan wilde dansen uitvoereD, en
komteken, wier liederen weinig bijval
vinden, indien er niet één couplet be
komt, dat vooral om zjjn gewaagdheid
aantrekkelijk wordt gevonden, ziedaar,
wat het publiek tegenwoordig meer aan
trekt, dan een ernstig tooneelstuk, een
goede Opera.
Geen wonder, nat een bekend tooneel-
criticus schrijft«het woidt hoog tijd,
dat de critici zich eens met voorstel
lingen bemoeien en het publiek eens in
lichten over de poespas, die voor de
toeschouwers wordt opgediend.» Maar zal
het helpen P
Maar er is wellicht nog een andere
oorzaak voor da slechte zaken, die Ope
ra en Tooneel in stadsschouwburg en Pa
leis voor Volksvljjt maken.
De belasting op de Publieke Verma
kelijkheden heeft 5000 gulden minder
opgebracht dan het vorige jaar. Waar
komt dat vandaan
Iu welken statd is het tooneelbezoek
verminderd ?Mjjns inziens, niet in de lagere
standen. De mindere rangen zjjn gewoon-
Ijjk wél bezet. Zoo het niet de midden
stand zjjn, die van alle zijden gedrukt
door zware concurrentie, door hoogere
belasting, door stijgende eischen van werk
lieden en arbeiders, alle eenigszins onnoo-
dige uitgaven wel moet vermjjdeo, het
tooneelbezoek er aan geeft, of ook al,
waar uitspanning verlangd worlt, zjjn toe
vlucht neemt tot die jlaafsan waar de
ent*eé's wat goedkooper zjjn.
En met de werkstakingen loopt het weer
op ren eindje De vrachtvoerders zjjn weer
aan het werk. M t de dokwerkers zal het
ook wel weer terecht komen. Maar
wat een last. En wat eeD brutaal geweld
is er van wege de werkstakers uitgeoefend
geworden op heo, d.e werken wilden, Zjj,
die de vrjjheid om te staken voor zich
verlangen staan de vrjjheid om te werken
niet toe aan hen, die op behoorljjke wjjze
voor zich en hunne huisgezinnen het
dagelyksch brood willen verdienen. «Mijn
beer,» zeide mjj iemand, die tot het lood-
gietrrsvak behoorde; «ik wou liever niet
staken, maar als ge dan later met man
nen, die gestaakt hebben on karwei komt,
dan kan er zoo gemakkeljjk een ongeluk
gebeuren, waar je voor je leven genoeg
aan hebt, ziet u, en daarom moet je wel
meêdoen
Ja, men maakt in naam der vrijheid, al
doode iu zijne armen ligt Achim, waarom
zijt gij weggeloopen?
Ik was zoo alleen, ach zoo alleen, steunt
het ingeslapen kind.
Zoo alleen, Achim P
Ja, oom Jochem is treurig, mademoi
selle is heengegaan en Ditscha is ziek, en
mama en plotseling herinnert het half
verstijrde kind zich weer, waarom het de deur
uitgeslopen is. Lieve oom Hothe, mama houdt
niet meer van mij. help mij toch, rij houdt
meer van oom Bredow. Die is hij haar met
een vreemde dame, O, oom Rothe! Zij ziet
mij niet. Zij wou mij niet zien
Zijt gij erg koud, Achim!
Neen, ik ben zoo moe
Kurt Bothe loopt nog altijd met vluggen
tred voort. Wi s hij een kwartier later geko
men! Dat denkbeeld doet hem huiveren
Daar bespeurt hjj reeds den kerktoren van
Beetzen. A's hij nu dwars over het veld gaat,
snijdt hij een groot stuk weg af. hij is dan
tien minuten eer in het heerenhuis
Ondertusschen is mademoiselle thuis geko
men en heeft Achim niet in de kinderkamer
gevondea. Eerst laebt zij onbezorgd in hare
herinnering is zij nog bij de moeder van den
flinken volontair daar ginds in het pachters
huis, die haar verloofde worden zal, en zij be
kijkt het gouden horloge, dat hij haar geschon
ken heeft, en draait het met stralende oogen
in de handen rond, terwijl zij er een Frausch
liedje bij neuriet. Dan roept zij nog eens
Achim, arrivez tout de suite. Kom dadelijk.
Alles is stil om haar heen.
aardig misbruik vaD de vrijheid en bij
weikstakingen worden vaak middelen ge
bruikt, die aan de stakers de wanorde
wel, maar aan de handhavers der orde
niet schjjneu veroorloofd te zjjn.
Nog vroeg mij iemand of de fiscu»,
die zoo bij de hand is om belastingplich
tige inkomens uit te vindeD, nu ook die
werklieden zal aanslaan,van wie hij nu,vol
gens de aangegane overeenkomsten zeker
weet, dat zjj een belastingplichtig inkomen
en meer nog bezitten? En als hy dit weet,
heeft hjj dan ook een middel hen tot be
taling te dwingen?
Amerika.
Volgens verklaring van den heer Bo-
wer, gezant der Vereenigde Staten in
Venezaela, thans te Washington vertoe
vende, kan eene onmid leljjke oplossing
van alle Venezuelaansche moeielijkheden
verwacht worden,
Het Amerikaarscbe volk eisebt, dat
president Roosevelt, onmiddellijk bjj
Duitschland en andere Mogendheden
moet aandringen op opheffing der blok
kade.
Ye'e senatortn en afgevaardigden ont
vangen voortdurend telegrafisch en schrif
telijk verzoeken uit hnnne districten om
bij den President op interventie aan te
dringen.
De heer B o w e n dineerde gisteren met
minister Hay. Het mag als zeker worden
aangenomen, dat president Roosevelt
en minister Hay niet voornemens zijn
deel te nemen in de vervulling van B o-
w e u's zending maar zjj geven hem wel
raad.
Frankrijk.
De socialisten in deFransche Republiek
wTlen, onder leiding van hun partyman
J a u r s eene beweging op touw zetten
om te komen tot eene algemeene ontwa
pening.
Een vermeldenswaardig geval
Terwijl de citoyen J a u r ès Je aanvoer
der der socialistische party alle maatregelen
die de minister Combes neemt om de
religieusen te vervolgen goed keurt en toe
juicht, laat hij zjjne z:eke moeder door
twee zusters verzorgen. Bij zjjn laatste be
zoek aan zijne moeder bedankte de so
cialist zelfs de twee zusters voor de ver
standige en opofferende liefde waarmede zjj
mad. J a u r ès verplegen.
De«ToussaintLheureux-prjjs,» 12,000
frs. is ditmaal te Parys toegekend aan
den be^ ldhouwer B a r i i a s, voor zyn
V i c t o r-H u g o -monumenten.
Het fonds is gesticht door eene rijke
weduwe, die tweemaa'gehuwd is geweest,
het eerst met den beeldhouwer Tons-
saint; de tweede keer met dei archi
tect Lheureox.
Verleden jaar werd de prjjs toegekend
aan G i r a u 11, den bouwmeester van «le
Petit Palais» en in 1901 aan D a l o u
voor zjjn «Zegepraal der Rep. bliek.»
Hij zal bij zijne mama zijn. Maar mama
heeft hem niet willen hebben!
De kamerjufl'rouw biengt nu het souper voor
mademoiselle en den jonker.
F ebt gij Achim gezi vraagt made
moiselle. Js hij bij zijne mama?
Neen, mevrouw is heel alleen met haar
lezoek, daar mag geen kind binnenkomen
vandaag, antwoordt het met een eelbeteeke-
nend lachje.
Maar, waar kan hij zijn Ik zal zelf
gaan vragen. En mademo:selle trippelt naar de
deur van het salon en roeptAchim 1
Achim
Hij is hier niet, antwoordde de zil
ver heldere stem van mevrouw uit het bou
doir, bij mag ook niet komen comprenez
hij moet vandaag maar alleen spelen
Mademoiselle loopt naar de kinderkamer
terug, vandaar naar de keuken en dan naar
de kamer van mjjnheer.
Wat blieft u? vraagt Frederik, die juist
de deur uitkomt
I» Achim bjj zijn oom?
Neen, vandaag mag hij niet binnenko
komen.
Mademoiselle gaat naar Ditscha toe. /jj
klopt zoo hevig op de diur, dat het in hare
smart verdiepte meisje opspringt en naar
de deur waggelt, om deze open te maken.
M ie is daar, stamelt zij.
O, freule, Achim moet komen eten en
is nergers te vinden.
Achim Aeh, hij is hier niet 1
Mon Dieuroept mndemoisel'e uit, o
Onder de kunstenaars te Parys gaat
een adres ter teekening rond, waarbij gra
tie wordt gevraagd voorden schilder Syu-
d o u, die den bankier David heeft dood
geschoten en deswege tot 10 jaren dwang
arbeid werd veroordeeld.
Men hoopt zjjn vonnis in gevangenis
straf veranderd te zien.
Engeland.
Bij gelegenheid van den verjaardag van
den Duitschen Keizer zal te Windsor een
groot feestmaal plaats hebben, waartoe
de Dnitsche Gezant officieel genoodigd is.
Reuter zegt: dat dit de eerste maal
D, dat de verjaardag van den Duitschen
Keizer o fieieel aan het Lngelsche Hof
wordt herdacht, en voegt erbjj, dat dit
moet worden opgevat als een erkenning
van de gemeenschappelijke belangen die
beide Mogendheden vereen'gen, en van
de vriendschappeljjke verstandüouding tus
schen de beide Regeeringan.
Duitschland.
Keizer Wilhelm heeft verzocht, dat
burgers en gemeentebestmen de gelden
voor illuminaties en andere feestelijkheden,
waarmede men zjjnen verjaardag Zv.u wil
len vieren, in deze slechte tjjden znllen
besteden ten bate van de armen.
«Het zal my meer goed doen en ver-
blyden», verklaarde hij, «te weten dat
de armen op mjjnen geboortedag geen
gebrek IjjdeD, dan dat het goede geld
onnut wordt uitgegeven.»
Zjjne Majesteit heeft bepaald, dat dezen
winter alle Hofbals zullen ingericht wor
den in den stjjl van Lodewyk XIV. De
gavotte en het menuet komen das weder
in de mode. Ea de heeren en dames zul
len natuurlijk ook moeten verschjjnen in
de kostbare costumes uit den tyd van
den Hoi Soleil, wat aan de Parysche kleer
makers cl naaisters veel meer werk zal
geven dan aan de Berlynsche. De Kei
zerin gaf reeds het voorbeeld met daarte
bestellen, schoon het de Hohenzollernsche
traditie is den binnenlandechen arbsid te
begunstigen.
J)a Dmtsche matroos Kohier, die
te Athene jyn kwartiermeester verm;'de
om zich van een kiV'e met een som ds
meister te maken, i te Willems'tiaven
ter dood veroordeeld t ^oorts 't klinkt
nog al zonderling iot 6 jaren en 4
maanden dwangarbeid, ontslag uit den
zeedienst en verlies van alle burgerlijke
rechten j
Het fortuin van den overleden fa- j
brikant K r u p p, bedraagt het aardige
soametja van ongeveer 1217a millioen
gulden. Uit Berlijn schryft men, dat de
gezondheidstoestand aldaar verleden jaar
zeer is vooruitgegaan. Het aantal over
ledenen was meer dan 3000 minder dan
in 1901. Zonder di doodgeborenen
te rekenen werden in 1900 30,700 sterf- j
gevallen aangegeven tegen 34 100 in het
jaar 1901 dus een vermindering van t
circa 2 pet, (van 18 pet. per 1000 op
16 pet. per 1000). Deze vooruitgang is
hoofdzakelyk te danken aan de vermin-
quel malheurAchim is weg, it had hem
een paar minuten alleen gelaten.
Weg herhaalt Ditscha werktuigeljjk en j
loopt nu ook naar de trap toe Dan gaat zjj J
op de bovenste trede zitten en kijkt met ver
stoord gelaat voor zich uit.
Hjj is niet bjj mevrouw en n'et bjj
mijnheer den baron, ook niet in de keuken
of de kinderkamer, j immert mademoiselle.
Ditscha is doodsbleek geworden. Ach, zij
kent de Kerstavonden in dit huis zoo goed,
die treurige avonden, die een kinder hart zoo
beangstigen. Plotseling snelt zij de trap af en
rukt de huisdeur open, daar ziet zij sporen,
kleine, half ondergesneeuwde sporen, die de
trap afloopen, en het volgende oogenblik volgt
zij deze sporen in den sneeuwhelderen nacht"
Ook dat kindO, het is erg voor jonge
harten, het Beetzener huis. Zij hongeren en
dorsten naar warme genegenheid, zij verlangen
loo vurig en dwalen dan af.
Achim I Achimroept zij, naar adem
hijgend door den wind en het snelle loopen.
Het hek van het park is nog open, de be-
bienden zijn nog niet ter g uit de kerk.
Ook hier nog kleine sporen en nu verder
op den straatweg
AchimAchim Zjj voelt hare zwak
heid niet meer, zoo veel is zeker het
kind is verdwaald, bevrozendood waar
schijnlijk.
Maar alleen kan zjj hier buiten niet zoe.
ken, men moet lantarens meebrengenzij
wendt zich om en loopt een paar schrede n
terug. Dan komt de gedachte in hiar op
dering der sterfte onder de kind en. In
1901 waren 11300 kinderen be ->den 1
jaar gestorven en in 1902 slech'- 9000.
Zuid-Afrika.
Lord C h am b e r 1 a i n is op on reis
van Potchefstroom naar Mafeki g te
Yentersdorp aangekomen en daa door
generaalD e 1 a r e y en deHollandsi- -Brifc-
sche bevolking ontvangen. Het aire rbe-
volking beantwoordend drnkte C a j er-
lainzyn groote voldoening nit over de te-
geuwoordigheidvanD e 1 a Rey,en wenschte
hij de bevelking geluk met zulk een
groot en ridderlyk man, by zeide te ho
pen dat allen zij n vrienden w&reD.
«Wij hebben allen dapper gestreden»
vervolgde hg, «en van beide zjjden be
hoeven wy ons over geen onzer hande
lingen te schamen Thans is de stryd
voorby, laat 008 nu vrienden zyn Ik geef
n de belofte, dat als gy trouw zjjt, de
nieuwe Regeering uw vrijheden zal eer
biedigen en waarborgen.»
Het gaat den minister Chamberlain
op zya reis door Zaid-Afriha alles
naar wensch. De Boeren hoofdmannen zjjn
zeer voorkomend, toen by te Vredebnrg
uitstapte, kwam een groot aantal voor
name Burgers hem bezoeken, die door De
la R e y, werden voorgesteld. D e 1 a Rey
spoorde in zyn toespraak te Yentersdorp
tot de Burgers en de Hollanders allen aan,
even trouw te zyn aan de nieuwe Regee
ring als zy het aan de oude waren ge
weest.
Dat de heer Fischer, Voorzitter
der voormalige Zuid-Ahikaansche depu
tatie in Europa, nu óók eindelyk verlof
heeft gekregen, om naar zyne woonplaats
Bloemfontein terng te keeren ds heer
Wolmarans wacht te Kaapstad nog
steeds op een dergeljjk permit van Trans
vaal mag óók een welkom toeken van
herstel vanrecb t vaardige toestanden heeten.
Vier rebellen, die ts Kaapstad te
recht stonden, onder beschuldiging van
moord op acht inlandsche verkenners ge
pleegd op 5 Januari 1902, zyn vrijge
sproken omdat, er redelyke grond bestaat
om te gelooven,dat zjj op bevel van een
Boeren-generaal hadden gehandeld.
Kerkvervolging in Frankrijk.
De Esrw. Zusters der gemeente Bunpas
en Pia, zyn wegens het open honden hn-n
ner scholen door de Rechtbank van Per-
pignan tot 20 en 16 francs boeten ver
oordeeld.
De afgevaardigde L e v r a u 11 heeft in
de Fransche Kamer een voorstel inge
diend om aan alle priesters het geven
van onder wy 3 te verbieden. Het voorst#
is naar een commissie van onderzoek re-1
zonden.
Zoo gaat de kerkvervolging langzaam
en zeker volgens het program van C o m-
b e s voort.Hoe de Fransche Katholieken
zoo'n dwingelandij verdragen, is ons een
raadsel, tenzjj wjj mosten aannemen, dat
de overgroote meerderheid van het Fran
sche volk di8p gezonken ligt in een poel
van goddeloosheid.
Panna heeft den jonker misschien mee naar
de kerk genomsn en zij gaat weer naar
het hek toe en wil naar de kerk, Maar nu
grjjpt haar een duizeling aan en zjj zinkt ver
moeid neer op een der zerksteeuen en houdf
het hoofd in de hand, halt bewusteloos, En
dan gaat haar plotseling iets voorbjj. een klei
ne, zwarte hond, in razende vreugde springt
hjj rond, en doet haar 't hart bjjna stilstaan,
want daar komtkomt
Zij is niet in staat zich te verroeren, hare
oogen staren hem aan, Langzaam nadert hjj
het hek, hij ziet haar niet, zijne oogen
zijn gericht op hetgeen hjj in de armen
draagt. Op dit oigenblik snelt de koetsier
haar voorbjj, twee schreden voor Dits-ha ont
moeten de mannen elkanderzij ziet ho>- Bot
he hem datgene overgeeft, wat hij in «ie ar
men draagt," hoori, hoe d® man Goddank.
Goddank, zegt, hoort ook/hoe Rothe hem
vermaant, zoo snel mogeljjk naar hui» toe te
gaan, de leden van het kind met sneeuw te
wrijven, en bet niet terstond in een <arms
kamer te brengen. Ken menigte mensche om
ringt plotseling den koetsier, het s h jnsel
van een lantaarn valt tot dicht bij a r over
de sneeuw, en het volgend? oogenblik ve-wij-
dert zich alles in de richting van he', Buis,
maar zij is niet in staat, zich te verroeren.
Hare oogen hangen onafgewend aan den man
dien zij zoo lief heeft.
(Wordt vervtlfd,)
a
kfragSlaó voor <3%ooró- en Suió-JColland.
ABONNEMENTSPRIJS.
PBIJS DER ADVERTENIIEN.
AGiïJB MA NON AOl'l ATB
