No. 5307
Vrijdag 30 Januari 1903
27ste Jaarg ng
HbagBlaè voor tfflooró- en Séuiè-éCollanb.
Een menschwaardig bestaan.
cFreufa van <ffironen.
Ui T 15 is n A JS U.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem
Frankrijk.
Amerika.
Engeland.
DuitsclUand.
België.
Combes in de Fransohe Kamer.
a
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
f 1,20
1,50
2,90
0,03
PBIJS DEB ADVEBTEN i IBN.
Van 16 regels .5# Sents
Elke regel meers
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentieh Contant.
AGITE MA NO'S AGÏTAT
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublicitëEtrangbrt
G.L. DA CBR Co JOHN., b. JONES Succ. Paris Slbis Faubourg Montmartrs
In onze dagen wordt het geroep om
een menschwaardig bestaan volgens het
begrip van onzen tjjd boven alles uitge
hoord. O zeker, het geroep om brood
Blaat soms over in een hartstochtelijk gc-
krjjseh en de mensch van zijn tijdeischt
meer dan dat. Kleeding vragen de ar
men, om 't bibberend lichaam eenigszins
ten minste te kunnen beschut.en tegen
den veujjnigen aanval van den allergrinc-
migsteu wintervorst.
En brandstof vragen ze, om de scha
mele woning waarin zy met de hunnen
zich terugtrekkec,een weinig minder koud
te doen wezen.
De Z ondagskinderen des levens, de
zoons en dochters van rjjke ouders, die,
wat de armoede betreft, lachende voort-
gaan en geen begrip, zelfs niet de cuiu-
ste gedachte hebben van wat honger
en koude is, weten niet watgeleden wordt.
Zjj beseften het niet, dat honger en kou
de zich werpen als woedende furiëa op
hun slachtoffers, zy weten niet hoe de
tanden bjjten kunnen van deze plagen
der armen.
Eén dag van honger, een enkele, één
nacht van koude en God weethoeveier
hart geopend zoude worden voor die ar
me broeders en zusters, voor die menschen
geljjk zyGod weet, hoe ze liefdevol
heen zouden gaan en ze bezoeken en
troosten en steunen hoe ze als deeesste
Christenen hun goederen zouden uitdeelen
onder de behoeftigeB.
Maar vele rykeD, menschen die zich
in overvloed baden, ook zjj weten niet
wat geleden wordt, zy voelen het niet.
En de wereld vindt het niet aangenaam
te herinneren aan de ellende die geleden
wordt, dat er te veel aandacht wordt
gewjjd aau de schamele huttenen sobere
tafels.
De wereld werpt liever een mantel van
schjjnschoon over de ellende.
En indien humaniteit "(wat we het be
tere gedeelte van 's menschen hart zou
den kannen noemen) geleid en geholpen
door haar hemelsche zuster de Christe
lijke naastenliefde, niet optraden als be
schermende engelen, de wereld zou wel
toestaan dat in de hat, die aan des rijk
aards erf grenst, de arme stierf van
honger.
Zoo weinig begrip als de rjjke dik-
wjjls heeft van de armoede des lichaams;
zoo weinig aandacht wordt er in 't al
gemeen geschonken aan de armoede der
ziel.
FEUILLETON.
55.
Vervolg)
Nu, dan moet hel maar uit zijn I Eender
de zal niet zoo licht om Ditscha komen. Wat
er gebeurd is P Jochem heeft er geen denk
beeld van. Mogelijk heeft het kleine ding
geene rust gevonden, voor zij met hare over
spannen nauwgezetheid van geweten de kleine
dwaasheden uit hare meisjesjaren opgebiecht
heeft, en heeft er misschien in hare onschuld
eene be'.eekenis in gelegd, die men er niet
aan moest hechten, zooals zij zelf niet be
doelde en het zooeven genoemde onoplos
bare iets was daar.
Een aangename post, om zoo hoofd eener
familie te zijn de drommel moge het uit
houden, als nu de jongen, zijn kleine
lieveling, maar niet ster tDe bezorgdheid
voor hetkind doet den oud enheer weer opsprin
gen, Bij wil naai de kinderkamer om den
kleinen jongen in bet door koorts verhitte
gelaat te zien hg kon het hier niet langer
uithouden zoo alleen onder den indruk van
het naderend onheil, Hij sluipt door de gang
heen en treedt in de vestibule om zich naar
den vleugel van het huis te begeven, waar
Dilly hare kamers heeft. et is zoo stil in
het oude huis, alsof de engel des doods
zjjn intocht reeds gehouden heeft. Op de
En die armoede is veel erger, dan de
armoede des lichaam?, die armoede is
veel algemeener, zy he< ft veel verder
strekkende gevolgen. Zy eindigt allerel
lendigst. Zy wordt geledeu door hen die
overvloedig de levensweelde genisten en
er niet aan deoken, dat er iets hoogere,
iets edelers bestaat dan al hun moois,
waarin zy zich slechts tydelijk kunnen
verlustigen.
De armoede der ziel wordt vooral ge
leden onder het kleed van den ryke, die
honger des harten wordt zelden verzadigd,
wordt zelden voldaan, hoe dikwyls wordt
dezen hongerige in plaats van weldoend
voedsel vergift gegeven, doodend, snelwer
kend vergift.
Als het ïjjke kind zich afvraagtwaar
om woon ik in een huis van weelde
Waarom worden mjjn ouders en ik door
een schaar van knechts en boden bsdiend
ep enze wenken? Waarom kunnen wij
genieten de volle bekers van 's levens ge
nietingen
Als het arme kind zich afvraagtwaar
om ben ik een telg van ellende, waarom
hebben vader en moeder, bleek van ge
zicht, en krom van rug, te zweeten voor
ons eenvoudig stuk brood Waarom staat
ook my een harde toekomst te wachten
van arbeid Waarom zal ik te vechten
hebben om 't deel dat anderen stilzittend
wordt toegereikt
Dan zyn dat eenigszins of meer of min
der uitingen van 't dranggevoel des har
ten, van 't bewustzyn, dat de mensch meer
is dan een machine, die met gas of pe
troleum, of kolen gevoed moet worden om
te draaien, dan een plant ol een dier, die
gevoed moeten worden met wat noodig
is voor 't onderhoud van hun dieren- en
plantenleven.
Eén is slechts 't antwoord, dat op die
levens vraag, één slechts de soort verza
diging, die aan dien hartehonger gegeven
kan worden.
Eén is slechts Degene, die dat antwoord
en die verzadiging geven kan.
't Is God, die door geloof en kerk tot
ons spreskt, die ons doet zeggen waartoe
Iwjj, redelyke menschen, niet zjja als het
andere geschapene, die ons voorhoudt hoe
de rede den mensch te leiden heeft, te bren
gen ten goede, tot rust, tot vrede des harten.
En in dat heilig, alomstralend licht be
schouwd, kan plotseling het tooneel der
wereld veranderen. En nu kan 't zyn, dat
de ryke bij zyn warmen haard zoo koude
lydt en aan zyn vollen dieeh zoo honge
rig blyft, omdat het betere in hem, om
dat zyn ziel koestering lehoeft en kracht
in voedsel.
trede der trap zit eene gestalte als de baron
haar wat nauwkeuriger opneemt, richt zij zich
op. Het is eene volgens de mode gekleede
vrouw, met versierden Rembrandhoed op. Zij
komt den man, die haar aanstaart, bekend voor
maar hij weet niet, wie zij is en bljjft staan
in de meening, dat zij op een bediende wacht
die haar aandienen zal. Eindelijk herkent hij
in het damesachtig uitgedoste wezen, de dui
velachtige deern, Grete t'useh.
Zij knikt en vraagt mijnheer den baron
om verschooning, zij wilde Daar freule Sophie.
Op dit oogenblik komt Hanna en zegt, ter
wijl in elke trek van haar gelaat verachting
te lezen staatDe freule is voor u niet te
spreken
J'e oogen van de kleine, ronde persoon
schieten plotseling vuur en vlam. Zeg haar
dan, dat ik regelrecht van hier naar
mijnheer fiothe ga, om hem eens wat te ver
tellen, roept zij nijdig uit. Ik behoef mij toch
niet te laten behandelen als eene bedelaarster
terwijl ik vroeger goed genoeg was, de kas-
anjes voor haar uit het vuur te halen, vroe
ger, toen toen zij
Wat bedoelt gij vraagt de baron, die
in de gang re;ds achter den linkervleugel
verdwenen scheen, maar nu terugkomt.
O mijnheer, ik meen ik meen, dat
het zonde en schande is, dat de freule mij
zoo slecht behandelt, terwijl ik toch altijd be
reidwillig geholpen heb, vroeger toen
Kom maar eens mee, mijne dochter, zegt
de baron zeer kalm, hier is de plaats niet,
0m dergelijke zaken te behandelen, en het
Hem is 't zomer daar buiten en winter
in 't hart.
En nu kan 't evenzeer zyn, dat de arme
tobbtr, die bibberend neerzit achter zjjn
met ysMoemen getooid venster, om er zyn
droog brood te eten, een heiligen g'oed
in 't harte bezit en volop verzadigd wordt
in de heilige geneugten van zyn hoopvol,
geloolvo! vertrouwen op God.
Hem is 't wiu'er daarbuiten, maar zc-
mer in 't hart.
Deze dingen vergeleken met elkander
vindt de mensch hier op deze wereld geen
menschwaardig bestaan in den g9est zoo
als de ontevredenen dat eischen, waar zy
slechts aan het tydelyke en niet aan de
eeuwige bestemming van den mensch den
ken.
Toch lezerals ge soms met aardsche
goederen, gezegend zjjt, vergeet dan uw
armen broeder niet.
Maandag heeft te Mèzos, departement
Landes, een gruweldadige moordpleging
plaats gehad. Diie oude menschen, de
echtgenooten D u b r a n n, welgestelde
menschen met hunne bejaarde dienstbo
de, zyn in hunne woning vermoord.
Ü8 moordenaars" hebben het gruwel
stuk bedreven om te stelen. Zy zjjo de
Spaanscho grens overgetrokken,hetzyn ke
rels van 18 tot 20 jaren oud. Bun namen
zyu bekend.
In de meeste Emopeesche Staten kan
men op de schatkist van het Rjjk den
bodem zien. Dat is nu niet hst geval met
de Vereenigde Staten, daar verkeert zjj
in florissanten toestand, zoodat er meer
goud voorhanden is, dan ooit te voren.
Er is thans voor 620,000.000 dollar
waarde aan goud aanwezig. De finouci-
eele toistaud van het land was nooit be
ter dan nu. Het geld in omloop bedraagt
de som van 2.352.000,000, een winst van
150.000.000 dollars snds Januari,
1900. Dit bedraagt gemiddeld 29 52 dol
lar per capital. E is thans een surplus
van 20.000.000 dollar aan de hand om
het jaar 1903 mede te beginnen.
Te New-York is een millionair, de
fabrikant Case, aan zjjne schryftafei
dood gevonden, fly had een briet zit en
schryven waarin by gewag maakte van
de overdroven bezorgdheid zijns genees-
heers d.e hem rust had aangeraden,
scbreef hjj, schoon hij volmaakt wel was.
Bet waren zyn laatste woorden.
By Westfield in de Vereenigde
Staten heeft een groot spoorweg-ongeluk
plaats gehad. De sneltre n van Baltimo
re Ohio, vloog met een snelheid van 100
K.M. per uur rijdend, op een locaaltrein.
Ongeveer 30 personen zijn gedood, 60
zwaar en 100 licht gewond.
Doordat by het ongeluk brand ontstond
interesseert mij toch ook zeer, wat gij bedoelt.
Hij heeft de verschrikte vrouw bij den mouw
van haar met bont afgezet manteltje gegrepen
en trekt haar zonder verdere praatjes de gang
door naar zijne kamer daar sluit hij de deur
achter haar toe, gaat in zijn leuningstoel zit
ten, draait de lamp op en vraagt, wat wilde
gij zoo even toch zeggen, mijne (lichter
Grete, die van nijd en boosheid half hare
bezinning verloren heeft, besluit een slag te
wagen, misschien betaalt de oude heer wel
O, het is, mijnheer baron, neem het mij
niet kwalijk, üat freule itscha ons geld be
loofd hee t, als wij wilden zwijgen mijn man
en ik, en niets van de geschiedenis verra
den.
Van welke geschiedenis
Nu, van toei met mijnh er van Per-
thien, mijnheer de aion weet immers.
Neen. 't Is mij geheel nieuw! Wat was
dat dan eigenlijk? viaagt hij met dezelfde
bedaarde stem, en zijne bevende vingers tas
ten over het blad van zijne schrijftafel rond.
O, mijn man heeft haar en m'j toen
naar het station gereden, toen zij er met
mijnheer Van Perthien van door wilde gaan,
en wat ik ben, zoo ben ik met lxaar door
dik en dun gegaan en heb haar altijd de
briefjes gebracht en haar gehdpen mijnheer
Van Perthien te zien en te spreken en nu,
nu laat zij mij van de deur wijzen de ge-
i.adigc freule Ditscha, alsof ik eene oude
pachtersvrouw was.
Gij hebt dus altijd de brieven overae.
bracht
zijn verscheidene personen in de vlammen
omgeko nen.
De heer John. D. Rockefeller
fceift zeveu millioen dollars beschikbaa-
gesteld voor de ontdekking van een ge-
neeswyze voor teringzyne plannen be
vatten ook een schema voor een groot hos
pitaal voor proefnemingen.
De Katholieke Kerk heeft onlangs een
groot verlies geleden, door den dood van
Z. D. H. Mgr. James Patterson.
Deze Prins der Kerk werd iu 1822 te
Londen geboren en was van 1845 tot
49 kapelaan der Anglikaansche kerk te
Oxford. Het volgeud jaar zwoer hy de
Augl'kaansebe leer af om opgenomen te
worden in de katholieke Kerk. Kardi
naal Wiseman zond hem naar Rome
om daar zyn theologische studies te doen.
Iu 1880 verhief de paus Mgr. Patter
son op den aartsbisschoppelyken z tel
van Northamptou en hy werd door Z. Em.
kardinaal Manning tot bisschop ge-
wyd. Ongelukkig w rd de Prelaat er -
stig ziek en toen hy ersteld was bleef
zyn gezondheid nog o zwak, dat hy
meende, het bestuur van bet bisdom niet
op zich te kunnen nemen. Hy werd be
noemd tot titularis bisschop van Emmaus.
Mgr. Patterson was later de mede
helper van Z. Em. kardinaal V a u g-
h a n ia het bestuur van diens aartsbis
dom.
Door het springen van een heet-
waterbuis ontstond Maandagavond een
paniek in den ouden schouwburg te Cam
bridge. Op het geroep van brand volgden
een vreeselijk gedrang en een paniek,
waarin vrouwen flauw vielen, mannen
neergeslagen werden en verscheiden per
sonen onder den voet geraakten en ge
kwetst werden.
De Enge'sche bladen onthalen hunne
lezers op eigenaardige verrassingen.
Zoo heeft onlangs een der grootste
weekbladen van Engeland tien prjjz«n
uitgeloofd te verdeelen onder tien leze
ressen welke de tien laDgste haren zou
den inzenden.
Vyfhonderd lezeressen, bruin-, blond-,
zwart- en roodharigen, hebben aan dezen
wedstrijd deelgenomen. Van Ierland,Schot
land, Canada, Australië en Indië zyn ha
ten ingekomen. De eerste prjjs won miss
R. Rose te Bristol met eene haarlengte
vau één meter en drie en tachtig centi
meter de tweede had een lengte van
1,79 M., de derde 1,53 M.
Keizer Wil helm heeft een decreet
geteekend waarbjj gelast wordt de ont
manteling der vestingwerken van Span-
dan, Coblenz en Wezel.
Prins Wolfgang von Stolberg
werd gisteren dood gevonden in hetpark
van zyn kasteel llottleberode. In de on
middellijke nabyheid lag 's prinsen jacht
geweer. Men heeft nog geen zekerheid
of men hier een ongeluk dan wel een
misdaad moet vermoeden.
Ja wel, mijnheer baron.
De bevende vingers van den ouden man
hebben nu, al spelend, eene rijzweep van de
tafel genomen, waarmede hij gewoon is de
honden in toom te houden, nu buigt hij ze
als een hoepel om en vraagt
En daarvoor wilt gij uw loon, mijne
dochter P
O, God, mijnheer baron, ik verlang
immers geen loon ik meende maar, en
mijn man meent het ook, een beetje erkente
lijkheid kon zij toch wel toonen, en omdat
wij freule I itscha eenmaal behulpzaam ge
weest zijn, kon zij ons nu toch wel toonen,
en omdat wij freule Ditscha eenmaal behulp
zaam geweest zijn, kon zij ons nu toch ook
wel helpen? Het komt er bjj u op een paar
honderd daalders niet aan, en kan ik het hel
pen, dat mijn man het geld, dat zij ons vroe
ger gaf, verspeeld heeft
Zij heeft u dus reeds wat gegeven
Ja, ongeveer acht weken geleden. En
veel willen wij ook dezen keer niet hebben,
alleen maar zoo eel om naar Amerika te ko
men, mijnheer de baron, en als men zoo slecht
behandeld wordt, dan wordt men obstinaat,
en wat mijn man betreft, die is niet te hou
den, die gaat naar mijnheer Rothe toe, die
zal dan wel weten, wat hjj te doen heeft.
Daar twjjtel ik niet aan, zegt de baron
plotseling luid en gaat een stap dichter naar
de vrouw, daar twi,fel ik niet aan P Maar
waarom zoudt gy hem lastig vallen f Ik weet
het nu immers ook.
Zjjn verouderd gelaat is doodsbleek, als hjj
Prins Wolfgang was erfelyk lid
van het Pruisische Heerenhuis. Hy was
een zoon van wjjlen prins Alfredvon
Stolberg en door zyu verwantschap
met het Huis W a 1 d ec k-Py r m ont
bloedverwant Tan Koningin Wi 1 hei-
mi n a der Nederlanden.
Uit een onlangs gedane schatting
blijkt, dat er in Pruisen 6.601 millionnaira
zyn, tegen 6.016 in 1899. In drie jaren
is het aantal das toegenomen met 9.7
pCt. Vyf van deze richards bezitten een
vermogen van meer dan 50 millioen mark.
De rjjkste burger in Pruisen bezit tusschea
de 186 en 187 millioen mark. De Vos-
sische Zeitung beweert, dat hy in 1889 nog
een fortuin van 265 tot 266 millioen had.
Zou men hiermede K r u p p bedoelen,
die in drie jaren tjjds 79 millioen mark
moet hebben verloren Gedurende dezelf
de periode zou de millionDair, die no. 2
op de ljjst staat, 9 millioen mark verlo
ren hebben
H(t byzondere Gerechtehof, inge
steld om de echtelijke geschillen tusschen
deu Kroonprins van Saksen en de kroon
prinses te beslechten, kwam gisteren-mor
gen in het gebouw van het Oberlandes-
gericht bjjeen. De opening der zittiug was
openbaardaarna werd de beraadslaging
met gesloten denren voortgezet.
Inmiddels komt uit Weenen het treu
rig bericht, dat de Kroonprinses van Sak
sen en Andra Giron, besloten heb
ben, afstand te doen van het katholicisme
en protestant te worden, dadeljjk na het
uitspreken vau de echtscheiding.
In Budapest heeft men dan Dasm van
den aartshertog L e 0 p 1 d-F erdinand,
den broer der prinses en verloofd met
mejuffrouw H 1 ne A d s m 0 v i c s, ge
schrapt van de lyst der magyaren.
Volgens een bericht uit Brussel is het
tot stand komen van een Belgische han
delsvloot verzekerd. Tasschen de Regee
ring en aanzienlyke reeders hebben be
sprekingen plaats gehad voor de oprich
ting van een stoomvaartlijn van België
op Afrika.
In de provincie Henegouwen gaat het
fabriekswezen zeer slecht. De loonender
werklieden zyn daardoor met 14 p.Ct.
verlaagd. Men vreest dat binneu enkele
dagen verscheidene fabrieken geheel of
gedeeltelijk moeten sluiten.
Toen de Begrooting van Eeredienst iu
de Fransche Kamer aan de orde 1-vam,
riepen de trouwe helpers van denuis
ter Combes om de religieusen c ion
scholen en kloosters te jagenïaft
dat ding beelemaal af!» De soci? ten
drongen met kracht san op de ach ng
van Kerk en Staat en de afgevaa; 'de
Berthonlat wilde dit denkbeel an
een referendum onderwerpen.
Men had verwacht, dat C~o m b e >u
hebben toegegeven, integendeel, de .^a
die de religieusen met een bitteren iaat
het bestaan in Frankrjjk onmogelyk wil
nu snel als de bliksem toelaat; dwars over
het gezicht van Grete Bnsch is de slag ge
gaan. Zoo, mijne deern, zegt hy, Daar adem
hijgend van drift en toorn, daar hebt gjj uw
loon en nn verdwijn »erdwyn zeg ik
u, en waag niet te schreeuwen of ik laat u
en den scho't van uw man gevangen nemen
wegens geldafpersing en lastering.
I'e sche le kreet van Grete is verstomd.
Met hoog rood gezicht waarop zieh nu eene
vuurroode streep vertoont, ziet zjj den ouden
heer aan, zjj heeft de handen tot vuisten ge
bald! maar kan geen woord uitbrengen.
Hebt gij mjj verstaan dondert hjj haar
toe, tnarsch
Als gij niet met het eerste het beste schip
Hamburg verlaten hebt, dan laat ik u gevan
gen nemen. De politie in Hamburg en de
gendarmes worden dadelyk er mee in kennis
gesteld. En nu onmiddeljjk de deur uit
Dat zal ik onthouden, sist Grete Busch
en verlaat de kamer.
De baron valt zwaar in zynen steel terug,
werpt de zweep in een hoek en blijft dan als
gebroken zitten. Dat was het dus, dat was
het, arme deern, arme Ditscha
En geen woord gezegd, alles voor u alleen
gehouden, alleen geitreden, aan de grootste
laag: eid blootgesteld!
Dan is het geen wonder, dat zij Rothe af
zegt. En waarom
Omdat wy ons niet om haar belommerd
hebben ach
{Wordt vervolgd)
