No. 5308
Zaterdag 3i Januari 1903,
27ste Jaargang
ïïaqêlaó voor éftooró- en S/aió-vCollanè.
Uredo-Pugno.
cFreule van %Xromn.
Hë streed dien avond met al den gloed
eenér vaste overtuiging, niemand van hen,
die daar aanwezig waren, twjjfelda ook
maar een oogenblik aan zgne goede en
eerlgke bedoelir gen, iedereen was er zich
van bewust, dat hg deed, wat hg zgn
plicht achtte. Maar ook zg, die tegenover
hem zaten, waren ernstige mannen, die
BÜITH8L1NÜ.
dpttq ■n-EiT» A-nTrTawrmawiTTaw.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem
f 1,20
1,50
2,90
0,03
Van 16
regels 5# Sents
Elke regel meer7*A
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Gontant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublicitéEtrangbre
G.L. DAÜBE Co JOHN., F. JONES Succ- Parts 31 bis Faubourg Montmartr*
Voor de stichting van een
Nederlandsch College te Rome.
Voiige opgave. ƒ53,—
Haarlemtot lafenis der geloovige
Zielen«10,—
Totaal ƒ63,-
Meerdere gitten zoowil groote als kléine
worden gaarne ingewacht en vermeld.
Hjj is heengegaan, de man, wiens werk
zaam leven ten volle de woorden, die hjj
zich tot devies had gekozen, heeft be
waarheid.
Betiekkeljjk joDg nog is hjj heenge
gaan, de stijjder, wiens krachtig lichaam
nog jaren levens scheen te voorspellen
voor degenen, die niet wisten, dat eene
ziekte, voor welke geen herstel schijnt
te zjjn, dit krachtige gestel sinds jaren
ondermijnde, zooveel te erger omdat zgn
werkzame en str jjdbare geest het lichaam
geen rust gonde. Want Dr. Schaep-
m a n heeft veel meer gewerkt, dan zgn
gezondheidstoestand hem veroorloofde, hjj
heeft zgn gezondheid en zgn leveu ten offer
gebracht voor wat hjj zich ten doel, ten
plicht had gesteld.
Het is thans veertien jaren geleden. Htt
was in het heetste van den strjjd tegen
de invoering van den persoonlijken dienst
plicht, op den vooravond van eene mee
ting, die in het Americain Hotel te
Amsterdam zoude gehouden worden. Op
dien avond had er te Rotterdam eene sa
menkomst plaats van Dr. Schaepman
en een paar zjjner medestanders in dien
strjjd en de aanvoerders van hen, welke I
dien persoonlijken dienstplicht onder gee-
ne voorwaarde wenschten te aanvaarden
en die besloten waren den volgenden dag
te Amsterdam zich daaromtrent beslist
en in het publiek uit te spreken. Het
was de scheuring in de Katholieke partij,
de voorbereiding van den val van het mi-
nisterie-M a c k a y, die op het spel ston
den en de Doctor zou nog eens al zjjne
krachten inspannen, dit onheil, zooals hjj
het meende te mot ten noemen, te bezweren.
FEUILLETON.
Vervolg}
Hij heeft eene vrouw geslagen, maar hjj zou
gestikt zjjn, als hjj het niet gedaan had. Hoe
duur de slag nog betaald zal moeten woeden,
daar heeft hjj niet aan gedacht.
Oom, fluistert een uur later Ditscha ach
ter zjjnen stoel, oom.
Hjj keert zich om,
Gjj mjjn arm kind
Oom, snikt zij, als Aehim maar voor
ons gespaard bljjlt, dan ben ik niet arm, dan
zal ik nooit meer morren, dan zal een nieuw
leven voor mij beginnen.
Ik wil alleen nog aan hem denken, voor
ftem zorgen, zoo lang ik leef, voor mij ver
lang ik niets meer, niets.
Dat zal God niet willen, Ditscha. Hg
zal mjj den jongen niet ontnemen, wjj zul
len hem behouden. Fn hjj streelt hare hand
zjj ziet er zoo ellendig, zoo overspannen, zoo
afgemat uit, wel tien jaren ouder dan zjj is.
Wjj bljjven bjj u, oom zjj vlijt haar
bleek gezicht tegen zjjne wang heel tevreden,
heel stil bljjven wij bij elkander, Gij, Achim
en ik.
Ja, mijn lief kind 1 En hij haalt den
rood zjj den zakdoek uit zijn zak en veegt
de tranen weg. God zal het niet willen f her
haalt hij.
XIX.
Neen, God heeft het niet gewild, zij heb
ben hem behouden en hjj is groot geworden
niet in hartstochtelijke opgewondenheid
den strijd streden, maar wèl hadden o er-
wogen, wat zg deden; die hadden toege
geven tot het uiterste punt, tot dat ook
hun geweten en plicht voorschreven, niet
verder te gaan. Hg zag, dat aan hun
besluit niets meei te veranderen viel, hg
stond op en zeide «Komt laat ons gaan,
hier valt niets meer te dosn.»
Hg plaatste zich achter een leunstoel.
Zgne hand steunde op de leuning. Hg
werd zéér bleek en men zag hoe zgn aan
gezicht zich krampachtig samentrok als
bedwong hg met geweld een hevige
smart. Dat was niet de spijt over eene
mislukte poging, nog minder boosheid
over de onverzettelgkheid zgner tegen-
partg.
Dr. Schaepman stond veel te hoog
om niet in zgn tegenstanders te eerbie
digen, wat zg hun plicht achtten
Het was geheel iets anders. Het was een
felle tichamelgke smart, die bg meer be
kende personen is waargenomen waaraan
zg zgn bezweken.
Na afloop dei vergadering zeide een
der heeren van hen die achtergebleven
waren tot de anderen
«Ik geloof, dat Dr. Schaepman
zéér ziek is, ik denk niet, dat hg
morgea te Amsterdam zal komen, en
ook niet, dat hg oud worden zal. Men
deelde zgn meening niet, maa' de toe
komst heeft, helaas, zgn voorgevoelen
bewaarheid. Toch had men niet gedacht,
dat twee van hen, die daar nu tegen
woordig waren, hem nog zouden voor
gaan in de eeuwigheid.
Yeel heeft Dr. Schaepman in de
laatste jaren lichamelgk moeten verdu
ren en waarschgnlgk zoude een kalm en
rustig leven hem een hoogeren ouder
dom hebben doen bereiken. Maar
«Credo et pugno. Ik geloof en ik strgd.»
Dat was zgn devies. En onvermoeid
streed de fiere strijder voort, vol geloof
in de rechtvaardigheid van wat bg voor
stond, vol liefde voor de Katholieke zaak,
waaraan hg zgne talenten, zgne kracht,
zgn leven had gewgd, vol gver voor
de emancipatie, de verheffing der Katho
lieke partg in Nederland, vol geestdrift
in de beatrgding van het liberalisme,
gloeiende van liefde voor de H. Moeder
kerk en daarnaast voor al wat schoon is
en edel en goed. een edel strgder,
bewonderd en geacht door allen, ook door
hen, die in brandsuda vraagstukken door
onder Ditscha's onvermoeide, liefdevolle ver
pleging
i Ditscha heeft nu reeds lang haren kinder
lijken naam afgelegd, niemand mag haar zoo
meer noemen, behalve de jongen, voor alle
anderen is zij Sophie, of de freule naar
gelang 'an de betrekking, die de persoon
bekleedt.
Hare gestalte is nog elunker geworden, zou
men zeggen, zij is eene statige schoone dame,
die door een ernstig verantwoordelijk le
ven iets scherps in hare trekken gekregen
heeft.
Bij éénen naam komt er nog een weemoe
dige trek om haar mond en worden hare kal
me oogen somber van Kurt Rothe kon zjj
ook heden nog niet hooren spreken.
Bij een anderen naam echt r kon zij la
chen, die isJochem, Achim haar broeder.
Dan heldert haar gelaat op, dan worden hare
oogen vochtig, zooals nu, wanneer zij den
ouden, goeden oom Jochem, die nu reeds
sedert jaren door de jicht aan zijne rolstoel
gekluisterd zit, eenen brief van l aren lieve
ling voorleest, die sedert eenige dagen in
Dresden bjj zijne modder op bezoek is, voor
den eersten keer sedert hij me rderiariy o-e-
worden is.
Dresden, 3 Mei 1889.
//Lieve Ditscha
Twee dagen langer dan gewoonlijk heb
ik u laten wachten, vergeef mjj 1 Dui
zendmaal heb ik mjj reergezet om te
schrijven, maar gij kunt u niet voorstel
len hoe onrustig mama's huishouden is
en hoe onrustig in 't bijzonder zor'n
Dresdener huurhuis in het Engelsch
kwartier is j in vergelijking van de hei
lige stilte in de vertrekken van ons ge-
hun grvoel van plicht ^tot zjjne tegen-
stande.'S werden gemaakt.. Nu is hg heen
gegaan ea met weemredige, smartelgke
blikken staren wg op de groove, waarin
hfl is neergedaald. Onmisbaar was ook
hg niet, dat is niemand in deze were'd
maar eene groote leegte h>ef hg ach-(
trrgelaten. De Katholieke partg in Ne
derland heeft een groot, een bjjna onher
stelbaar verlies geleden.
Maar een groot voorbeeld heeft hij
achtergelaten.
Credo et pugno. Getrouw aan de heer-
Igke leuze heeft hg het offer zgns levens
gebracht en is hg blijmoedig in den docd
gegaan.
Laat ons zgn voorbeeld leeren, dat ook
wij met toewgding en volharding moeteD
blgven strgden, voor Kerken Vaderland,
voor al wat schoon en waar eo edel is,
strgden met vertrouwen en bigden zin
strgden met een vast, werkdadig geloof
dat ons leert een offer te brengeD, waar
dat vau ons wordt gevraagd.
Hg, die nu rust op het st 11e kerkhof
te Rome, de stad, die hg zoo zeer heeft
liefgehad, is ons voorgegaan in den strgd
Met krachtige slagen heeft hg den weg
gebaand. Laten wg elk naar onze krach
ten, dien reuzenstrgder vol geloof, vol-
geD, niet achtend, nog minder breeduit-
metend de tekortkomingen die hem aan
kleefden als ieder mensch, maar den Hemel
dankend, die hem aan het Katholieke Ne
derland heeft geschonken en zgn aan
denken in eere houdend vooral door voort
te strgden op den weg, waarop bg ons
is voorgegaan.
Dultsch'and.
Het Gerechtshof, door den Koning van
Saksen aangesteld om over de zaak van
de Kroonprinses te oordeelen, is na een
zitting van eenige uren uiteengegaan
tot 11 Februari a. s.
Een schitterend succes heeft graaf V on
Ballestrem gisteren behaald in den
Rijksdag De tribunes waren dicht bezet,
er heersebte groote levendigheid, er moest
een nieuwe voorzitter gekozen worden.
Nadat de zitting geopend was, werd de
verkiezing van een President a.n de orde
gesteld. Onder groote stilte deelt de vice-
president, graaf Stolberg, het^ rerul
taat mede. Uitgebracht waren 285 stam
men hiervan waren 89 blanco, en 195
op graaf Ballestre in, zoodat deze
opnieuw tot President van den Rgksdag
g^kezen werd.
liefd Beetzen, lijkt het wel eene jaar
markt.
Boven mij oefent eene Engelsche dame
zich in het vioolspel, beneden mij speelt
eene Amerikaansehe piano, en dan mijn
mama die mij overal mee naar toe slee
pen wil en mij aan al hare bekenden
voorstellen, die zij bezoekt.
Ditscha, lang houd ik dat niet uit
Gisteren, de eerste Zondag in Mei, hoe
heel verschillend was die, welken wij
samen doorbrachten, oom, gij en ik, zoo
heerlijk is in 't voorjaar, of ver weg aan
de Riviera of zelfs in E:ypte en een paar
malen in het Zwarte Woud, waarg:j mij
zwakken student overal trouw vergezeld
hebt. Ditscha, hoe moet ik n eigenlijk
danken voor al uwe liefde Ik ben hier i
bij mijne moeder ja, zij kan aanspraak
maken op dezen naam zeker, maar weet
gij, waar mijne rechte, mijne trouwe,
zorgende waarachtige moeder is
Ik kus u de handen, mijne moeder,
en dank u voor alles, wat gij voor mij
gedaan hebt. En dat is veel, Ditscha,
veel meer, dan de anderen vermoeden,
lk zie u het hootd schudden, maar het
is toc'a zoo, Ditscha 1 Of meent gij, dat
ik niet weet, wat gij ontbeerd hebt in
uw eigen leven voor den ziekelijicea jon
gen? Hoeveel nachten gij gewaakt, hoe
veel tranen gij geweend, hoeveel geduld
gij gehad hebt? Zoo is het, Ditseha, en
ik kan het u niet vergelden, al gaf ik
ook mijn leven voor u.
En nu wilt gij wat hooreu vau mama
en den zoogenaamden papa? Papa heeft
een beetje jicht en is nog even verve
lend als vroeger, ook heden nog is de
ranglijst zijne lievelingslectuur. Mama is
aardig, flink, blozend, en doet gaarne
Daar graaf VonBallestrem niet
aanwezig wa«, deelde graaf S t o 1 b e
mede, dat hg den gekozen Voorzittc
zgn benoeming zal mededeelen. Even
daarna vei scheen graaf Ballestrem
ter zitting. De vice-voorzitter vroeg hem
of hg zgn verkiezing aannam.
Ballestrem verklaarde, dat hg,
steunende >p het vertrouwen van de
meerderheid van Het Huis, dankbaar de
verkiezing aanneemt. Dece verklaring werd
door de rechterzij le met bravo-geroep
begroet.
Frankrijk.
Dinsdag v aagden zich G i r o n met de
Kroonprinses van Saksen in de straten van
Mentone. Toen zg voor een wiukel ble
ven staan, werden zg door de menigte
uitgejouwd.
Frankrgk staat voor een ministe-
rieële crisis. In de couloirs d r Kamer werd
gisteren over de samenstelling van een
nieuw Kabinet reeds gesproken. Sommige
afgevaardigden meenden, dat thans een
kabin t B o u r geo i s aan het bewind zou
komeD, anderen zagen een coccentratie-
kabinet onder Doumer en Ribot in
het verschiet.
De minister Combes heeft om zgn
positie te redd m een redevoering toege
zegd, waarin hg zgn plannen zal uiteenzet
ten. Hg moet reeds gezegd hebben heen te
zullen gaan, zoodra hg de vervolging van de
Congregaties geëindigd heeft. Hg heeft ech
ter een beslist vgand ge onden in Paul
De Cassagnac die Combes voor
dien tgd tracht ten val te brengen. Zgn
blad tAutoritézou 't hierlgk vinden
als dit afschuwelgk Kabinet tot aftreden
werd genoopt. Had de rechterzgde zich
bg de begrooting van Eeredienst van
stemming onthouden, geen der tegenstan
ders van h-t Kabinet hseft dit begrepen,
dan zon bet Ministerie ten val gebracht
zgn. Id dat geval zou wel is waar de
begrooting van eeredienst niet zijn toe
gestaan; maar dat had niets te beteeke-
nen. De Senaat had dia begrooting toch
met algemeene stemmen weder hersteld.
Het ministerie-C o m b e s had onher-
roepelgk een tuimeling gemaakt.
Dit het ministerie-C o m b e s een
gevoeligen knak heeft gekregen, blgkt cok
uit de <Echo de Paris». Het blad deelt
mede, dat er een levendige discussie in
den ministerraad heeft plaats gehad ta»sc'aen
de heeren Combes en Pelletan.
Combes, die sterk door den heer Ron-
vier werd gesteund, moet gezegd heb
ben, dat men aan zgn woorden eene
verkeerde uitlegging heeft gegeven. De
ministerraad besloot daarop, dat de heer
Combes da eerste de beste gelegen
heid zou aangrgpen, zich nader te ver
klaren en de meerderheid in de Kamer
gerust te stellen.
Voorts gaat het geiusht, dat da heer
Camilla Palletan, na de afdoening van
allerlei bonte kleeren aan, alle soort van
lustige sleepen fladderen om baar heen
de kleine hond klingelt met zijn zilveren
belletje aan den halsband achter haar
aan, als zij door de kamer loopt Zij is
nog altijd alle sleutels kwijt, lacht er
nog even hartelijk om als vroeger en
heelt eene h e'e schaar jonge en oude
kennissen om haar heen, die zich kos
telijk met haar vermaken. Maar, Ditscha
zoo'n leven zou ik niet kunnen ver
dragen waarin er alles op berekend is tot
genoegen en vermaak te dienen,
Wat zullen wij vandaag doen is het
wachtwoord bij het ontbijt Papa denkt
daarbij aan whist of schaakspel, mama
aan hare theateravonden, diners, soupers,
concerten enz. Wat hebben deze heeren
en dames toch voor zenuwen, Ditscha
De piano der Amerikaansehe maakt
mij razend. Ik heb zoo even mijn brief
onderbroken, ben naar mama geloop.-n
en heb gevraagd: Hoe kunt gjj dat uit
houden Zij lachte. Zij zeide als ik miss
Perth eerst maar eens gezien 1 ad, dan
zou ik mij niet meer beklagen.
Zijt gij met haar bekend, mama
Neen, ik weet alleen maar, dat zjj
eene schoonh id van den eersten rang is.
Het kan wel zijn, dat het aange
naam is, haar te zien, deze miss Perth
maar haar te moeten hooren is ver
schrikkelijk.
Om mijne volkomen genezing te vie
ren, wil mama een feest geven, daar
is zij niet af te brengen een muzi
kale avond, die besloten wordt met sou
per en dans
Ik moet er mij in schikken, 1 itscha,
zeker, en 't is mij of ik u hoor zeggen
Men kan immers niet altijd datgene doen
zgn benrootiDg van marine, uit het
Kabinet zal treden.Ook de minister V a 1-
1 moet het plan koesteren, om zgn
ontslag te nemen.
In de Kamer heeft een heftig in
cident plaats gehad* De socialistische
afgevaardigde C a d e n a t beschuldigde
het Ministerie van verraad te hebben ge
pleegd, hg wilde een der ministers te
Igf, maar werd door de boden tegen ge-
honden. In de couloirs der Kamer ver
weet C a d e n a t, op heftige wgze den
heer C h a p u i s, afgevaardigde van het
Departement «Mearthe-et-Moselle, dat
deze zgne houding tegenover den Minis
ter van Openbare Werken had afgekeurd.
De daad bg het woord voegende, sloeg
en krabde Cadenat zgn collega C h a-
p u i s in het gezicht. Deze liet niet na,
zich danig te verweren. De boden der
Kamer hadden moeite genoeg om den
verwoeden afgevaardigde wat te kalmee-
ren.
Engeland.
Op Zaterdag 21 Februari a. s. zal te
Londen met een feestmaaltgd het 30-jarig
bestaan worden gevierd van de Nederland-
sche Vereeniging aldaar, in het Hötel
«Metro, ole», onder presidium van Mr. K.
W. P. F. Baron Geriokevan Her
wenen, Nederlandsch gezant bg het
Engelsche Hof.
Bg het geding tegen den gifmenger
uit Sonthwark, die vermoadelgk drie vrou
wen, met wie hg achtereenvolgens leefde,
vergiftigd beeft,heeft gisteren dr. S t e v e n-
son, die met het onderzoek der lgken be
last is, een merkwaardig getuigeni af
gelegd. Hg had het lgk onderzocht an
de eerst gestorven vrouw. Het hac rgf
jaar onder defl grond gelegen, en he ag
er uit alsof het pas in de kist was ge d
geen spoor van eenige ontbinding >r.
Stevenson, een bejaard man di e-
dert lang dergelgk onderzoek veri t,
verkUarde zoo'n treffend geval nog i it
beleefd te hebben. Hg schreef de verv
derlgke bewaring van het lgk toe aar de
groote hoeveelheid antimonium, die hg in
de verschillsnde deelen gevonden had. Dat
was het vergif, dat blgkbaar den dood
van de vrouw ten gevolge heeft gehad
en waaraan ook het laatste slachtoffer
gestorven is.
Oostenrijk-Hongarije.
Keizer Frans Jozef heeft als hoofd
der Habsburgers het besluit genomen om
de Kroonprinses van Saksen in alle hare
rechten als geboren hertogin te schorsen.
De Prinses zal van alle voorrechten wor
den vervallen verklaard, wanneer het Bg-
zonder Gerechtshof te Dresden op haar
toepast dat artikel van het Duitsehe bur-
gerlgk wetboek, waardoor zg haar oor-
spronkelgken familienaam, hertogin van
Toscane, terug krggt.
Op grond van deze bepaling van kei
zer Frans Jozef is hetprinses
wat iemand vreugde verschaft, mijn jon
gen dat is waar en ik heb m&ma
zelfs met eeniga cotillontoeren in verruk
king gebracht, want persoonlijk gaat het
er eenvoudig toe, daar zorgt mijn stief-
papa voor, die de kunst van indeelen
verstaat,
Maar boven alles, Ditscha, hoe dank
baar zal ik zijn, als mijn rijtuig eerst
weer voor de trappen van het bo-des in
Beetzen stil houdt en ik u en mijn oud,
gt liefd huis weder heb, om mij noch
van de eene, noch van het andere meer
te scheiden. Zeg mjjn goeden oom, dat
ik nog altijd niet gecharmeerd ben, hjj
moet nog lang leven voor hjj mijne toe
komstige vrouw Beetzen kan zien binnen
komen. Ik doe er voorloopig ook geene
moeite voor, mjjn huis i» zoo goed ver
zorgd niet waar, Ditscha En de vrjjheid
is zoo zoet, als men drie en twintig ja
ren teltIk leef immers nu eerst op, nu
ik zoo gezond ben, als andere menschen
en mijne longen geheel genezen zjjn van
de ziekte die ik mjj tengevolge van
mijne jeugdige onbezonnenheid, toen met
Kerstmis wij begrijpen elkander, op
den hals gehaald heb. En aan wie heb ik
het te danken, dat ik leven kan, als an
dere jonge mannen dansen, ijjden en
turnen f Aan mijne //moeder Ditscha
Vaarwel voor heden, troost oom over
mijnè stijfhoo'digheid met betrekking tot
het huweljjksvraagstuk vaarwel en wees
gegroet door,
«Uwen Achim.'
(Wordt vervolgd.)
ABONNEMENTSPRIJS.
tCEND
PRIJS DER ADVERTENTIE».
AGUTE Ml SOS A3t'I A f E
56.