No. 5309
Maandag 2 Februari 1903.
27 ste Jaargang
HDagËlaó voor cföoord- on Suió-dCollanó.
„De"' grief en nog wat.
Gpreule van tffronen.
üUITlSlVLA N i).
H l N iS ft Ai L A IV 1).
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem
Frankrijk.
Italië.
Rusland.
Duitschfand.
België.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Eedacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
f 1,20
1,50
2,90
0,03
PRIJS DER AD VERTEN - IBN.
Van 16 regels 59 Vents
Elke regel meer7Vs
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Goh tan t.
AGITE MA NON AGl'l A E
De welwillende lezer herinnert zich
misschien het artikel, dat wjj wjjdden
aan de eigenljjke grief der Kamer opposi
tie, een grief die niet openlijk werd ver
kondigd maar desniettemin b staat en
hierop neerkomt, dat de Regeering naar
den zin harer tegenpartij niet... Chris
telijk genoeg is. 't Klinkt mal, maar heusch
de socialisten en de liberalen van allerlei
scbakeetiDg zouden zoo dolgraag gezien
hebben, dat hst Kabinet van meet af aan
de «christelijke actie» om het zoo eens
te noemen op den voorgrond had ge
zet, liefst met achterstelling dei materi
eels belangen van de natie. Wat zouden
de tegenstanders dan triomf ante^k hebben
kunnen uitroepen: «Nu ziet ge, wit ge
hebt aan een Christelijk Kabinet!» Het
viel hun echter tegende Regeering ging
gewoon haar gang, onpartijdig en kloek.
Geen spoor van geestdrijverij. Wel een
tegenvaller voor de geachte oppositie.
Zoo ongeveer betoogden wy. Met ge
noegen zagen wij dan ook thaDS, hoezeer
de standaard onze opinie deelt. Io een
artikel, getiteld: «Teleurgestelden» schrijft
het blad o. m.:
Met dikke woorden, vet gedrukt, in
courant en strooibiljet is het in kleuren en
geuren verteld dat men van de clericale
overheersehingde ernstigste gevolgen te duch
ten hadmen heeft de kiezers schier be
zworen daar toch vooral tegen op te komen.
//En zie, nu we reeds in het tweedejaar
van die //overhecrsching// leven nu er van
sl die voorspelde narigheden niets is geko
men nu de zaken hun gang gaan gift
bekers noch dolken in gebruik zijn geno
mende Staatsmachine haar werk geregeld
verrichtde rijksmiddelen zelfs overvloedig
vloeiden nog in geen liberale courant iets
van al die ongelukken heeft gestaan met
zooveel overtuiging en ernst voorspeld nu
zou jnen zoo zeggen, dat men een zucht van
verlichting moest hooren slaken dat het zoo
lang benauwde hart zich zou uiten in een
//Dat valt nog al meê.//
Maar neen, men is «teleurgesteld»
„Over het feit, dat de booze stembus
voorspellingen niet zijn uitgekomen. Dat
het niet gelukt bijv. dit Kabinet van par
tijdigheid te beschuldigen dat men er niet
in slaagt zijn" onmacht aan te toonenge
noodzaakt is, tegen wil en dank genood
zaakt is, aan zjjn werkzaamheid op meer
dan een gebied hulde te brengen.//
«Ja,» zegt het blad,» in dien zin kun
nen wjj het verstaan, dat de teleurstel
ling bjjzondir groot is.»
Juist onze opinie.
Niet alleen echter om dit te zeggen,
FEUILLETON.
57.
Vervolg)
Ditscha ziet er heelemaal ontroerd uit, als
zjj den brief ten einde gelezen heett en krijgt
eene kleur over de lofuitingen.
Nu, zijne moeder zal er hem geene ver
schaffen, knikt hjj, 't mag geene moderne sier-
pop zjjn, 't moet eene flinke vrouw zijn, die
hij huwt, zooa's gij, Sophie, zooals gij
Maar om mjj pleizier te doen, kon hij er
toch wel wat voortgang mee maken, ik heb
niet lang tijd meer, Sophie, alles dood, alles,
vervolgt hij, ik ben de eenige nog kind, be
halve Anna, ik heb allen overleefd. En nu
hier in Beetzen z^n wjj nog met ons drieën
Ditscha gij, de jongen en ik. Hjj moet n:et
meer zoo lang wachten.
Maar hij mag zich ook niet overhaas
ten, hjj is nog maar een kind, oom, brengt
Ditscha hier tegen in.
Kind f Onze vorsten zijn ook niet ouder
als zij trouwen.
Maar de genegenheid laat z:ch niet com
mandeeren, oom Jochem.
Ach wat I zegt hjj, in mijn tijd was dat
auders.
Ik zan niet beweren, dat ik voor Bertha
zoo'n hartstochteljjke genegenheid gevoelde.
Mooi was ze niet, maar goed, vriendelijk en
hebben wij dit artikel aangevangen. Er
is nog een andere soort «teleurgestelden.»
Esn scort, die oprechter is, maar dan cok
order de kiezers van de rechterzijde wordt
aangetroffen. Een soort, die zich ernstig
bekommerd maakt over het betrekkelijk
weinige, dat de Regeering nog heeft in
gelost van haar vele Troonrede-beloften.
Reeds meermalen hebben wjj die onge-
duldigen 'toegevoegd: «Wacht toch wat.
Een eerste jaar van een nieuwe Regeering
dient ter bestudeering der quiesties;in
het- tweede kunnen eerst de ontwerpen
loskomen.» En deze meening vonden wjj
by de Begrootingsdiscussies min of meer
gedeeld door den oud-minister Bor-
g e s i u s. Een reden te meer om geduld
te oefenen.
Dat geduld, getuigend van vertrouwen
in de Regeering, zal inderdaad niet be
schaamd worden. Hoor toch de perti
nente verklaringen der Regeering in de
Memorie van antwoord aan de Eerste
Kamer:
Voor reden van teleurstelling over het
nog niet gereed zijn van meer wetsroor-
drachten, met name over het nog niet aan
kondigen van een wetsvoordracht tot vrjj-
making ook van het lager onderwjjs, ont
breekt elke grond. Een daartoe strekkend
ontwerp zal een volgend jaar de Staten-Ge-
neraal bereiken.
„De bescherming van den arbeid met
name door stelselmatige doorzetting van het
verzekeringswezen, vormt, evenzeer als de
vrijmaking van het onderwijs, een hoofd
bestanddeel van de taak die liet Kabinet
ondernomen heeft.
„Een ontwerp van wet ter voorkoming
van cumuleerende uitkeering van pensioen
en rente is nagenoeg gereed en zal eerlang
aan de StatenGeneraal ter overweging wor
den aangeboden.
//Het zou voor het Kabinet een ernstige
teleurstelling zijn, indien niet nog in dit
kalenderjaar de herziening van het tarief
bij de Staten Generaal aan de orde kan
worden gesteld.n
Aan stelligheid l«teu deze verklaringen
ongetwjjfeld niets te wenschen over. En
aan oprechtheid evenmin, want nietsgeeft
't recht om de Regeering ervan te ver
denken, zich aan gtootspraak schuldig te
maken een euveldaad, die haar be-traf-
fing trouwens meUertjjd vatzell zou vin-
den. Aan bovenstaande toezeggingen van
het Bewind kan dan ook groote waarde
worden gehecht, zoodat de zoogenaamd
«teleurgestelden» als de werkeljjk teleur
gestelden van pleizier in de handen zul
len wrjjven als zjj zieD, hoe vael en ve
lerlei werks er bjj het Parlement aan de
orde wordt gesteld.
Maar tevreden zal de opj ositie natuur-
ferm, en wat eene vrouw is zjj geworden. Dit
scha, wat eene brave vrouw Zoo'n gelijkma
tige stille, duurzame neiging, dat is het ware
De genegenheden van heden neeD Een klein
ongeluk, eene kleine oneffenheid op den weg
en uit is het ja hm
Sophie gevoelt, dat hjj eene toespeling
maakt op haar en Berthazij staat op en
gaat naar 't raam. Zij verfrommelt den brief
in de hand, staart eenige oogenblikkeu naar
buiten in den lenteavond en gaat eindelijk
langzaam uit de kamer. Eigenlijk wil zij hare
kamer opzoeken, maar in de vestibule draait
ze zich om en wandelt het park in. f/ierwas
het, hier heett zij hem eens vaarwel gezegd!
Toen was het winter; het sneeuwde en stom-
du, maar in haar hart brandde een vurige
gloed en nu lieve Hemel nu bloeit
alles om haar heen en in l aai hart is het
winter geworden Wat zij lijdt in dit leven,
dat lijdt zij door deze herinnering, en toch,
zjj zou ze niet willen musen.
Als Ditscha er over nadenkt, hoe het had
kunnen zjjn, als hare jeugd welbehoed en goed
verzorgd was geweest, als dat eene niet gebeurd
was, dan overvalt haar eene diepe neerslach
tigheid, eene b ttere stemming, waartoe zij na
zoovele jaren nog weken noodig heeft, om
die te bedwingen. Somtjjds denkt zij er in
langen tijd niet aan, tot een toeval, een woord
of de eene of andere kleinigheid, die uit die
dagen van hare aldwaling of uit baar later
kortstondig geluk afkomstig is, haar als met
een tooverslag aan het verleden herinnert en
haar moeielijke uren doet doorleven.
iijk toch niet wezen. Over welke boeg
men 't ook wenden zal, onafgebroken zul
len de pogingen zijn, om 't schip van
Staat te dwarsbooaaen, liefst lek te sfoo-
ten. We kunnen daar nog aardige staalt
jes van beleven eer 't 1905 is.
Aan de vrienden der Ri gearing daarom
de taak, om, met vertrouwen in dengene,
die aan 't roer staat, kloek mee te hel-
pea aan 't houden van den goeden koers,
opdat we in behouden haven aanlan
den.
Wat wy daartoe kunnen doeu buiten
de verkiezingstijden Zaer veelWaar
wy kunnen, verkeerde meeningen omtrent
Ie politiek der Regeering bestryden. Waar
wij kunnen, de drogredenen van libei alen
en socialisten deze vooral!ontmas
keren. Waar wy kunnen, wyzen op wat
het Kabinet goeds heeft gedaan en ver
richten zal. Waar wy kunnen, «stemming»
maken vóór onze Regeering, wat hoog-
noodig is, wyl er zoo hard wordt gewerkt
om de volksgeest tegen het Kabinet te
kanten.
Ziedaar wat ieder van ons op zijn tjjd
al eens verrichten kan. Een woord op
zjjn pas is vaak van grooter invloed, dan
op 't eerste oogenblik valt te voorzien
of te b re kenen.
De Sultau van Turkye heett het ljjk
opgtëischt van zyn schoonbroeder M a h-
moud Pacha die dezer dagen te Pa/ys
is overleden en begraven. Z. M. gaf voor
niet te willen dat het lijk vun M a h mou d
Pacha tusschen de christenen begiaven
ligt.
T e w i i k-P a c h a, de gemit van Tur
kye te Parys, heeft zich op bevel van den
éultan naur de zonen van den Overledene
begeven om hun het verlangen van hun
oom, den Sultan, kenbaar te maken.
Skchts een der P-insen was te hnis.
Hij antwoordde, io d-n naam van zjjn
broeders en in dea zjjue, dat, indien iets
hen nog verwonderde dan was dat de
dringende vraag van hunnen oom, die de
vermetelheid heeft hen vau geloofsverza
king te betichten, d^ags nadat hjj zyn pro
ces verloien had. De Prins verklaarde ver
der dat de laatste eer hunnen vader bt-
wpzen werd door den irnau of mahome-
daanschen priester, van Londen naar Brus
sel gekomen, en dat hun vader begraven
ligt op het Musulmansch ke;khof te Pa
rys. Zjj hebben stipt den laatsten wil huns
vaders vervuld, die noch dood noch le
vend in Turkjje onder de huidige Regee
ring, wilde terugkomen. Hun besluit
is onwrikbaar.
De RegeeriDg der F/ansche Repu
bliek tracht zooveel als in haar macht is
den godsdienst uit htt leger te verbannen.
Eens heeft Hanna beweerd, mijnheer Eo-
the in de kerk gezien te hebben. Een ande
ren keer, ongeveer twee jaren nadat zjj hare
verloving verbroken heeft de jongen wa9
toen nog klein ziet zij bij het lezen van
de courant zijnen naam. t Is of haar t hart
blijft itilstaan, hare bevende vingers kunnen
het blad niet langer vast houden. Een huwe
lijksaankondiging, Bothe Frans Bothe
ach, Goddank eene andere.
Zij voelde nog den heelen dag het trillen
harer ziel.
En dan, niemand heeft immers iets daar
van gehoord, dan houdt zij op zekeren dag
een brief in de band van het moedertje, van
zijn moedertje. De oude vrouw schrijft zoo
vriendelijk, zoo moederlijk en smeekt baar,
toch vertrouwen in haar te stellen en haar te
zeggen, waarom zij en Kurt hunne verloving
verbroken hebben.
//Hij spreekt daar niet over, maar hij
i* zoo geheel anders geworden, hij, die
zoo'n opgeruimd, zonnig gemoed had,
En nu zit hjj op zijn ander landgoed,
ver weg in Uost-Pruisen, bijna aan de
Kussische grens, waar de vossen elkan
der „goeden nacht// zeggen, moeder
ziel alleen, schrijft nauwelijks een en
kelen brief en brengt zijn tjd in eenzaam
heid en barden arbeid door, zonder
eene lichtstraal op zijn levenspad. En het
mooie slot in de markt staat leeg, o hoe
verlang ik naar dit buitengoed
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublicittEtrangèr*
G.L. DA LBE 4' Co JOHN., BJ ONES Suce. Paris 31ói» Faubourg Montmartrs
Hierdoor wordt natuurlijk de losbandig
heid bevorderd, geen wonder dan ook, dat
te Portiers Maandag een geheele battery
kanonniers de kazerne verliet om kermis
te gaan vieren in e3n naburig dorp. Dins
dag-morgen keerden de soldaten met ba
zuinblazers aan 't hoofd naar de kazerne
terug.
Te Tours trokken dezer dagen troepen
soldaten door de stiaten ouder het zingen
van revolutionuaire lied-ren.
Het Hof van Cassatie heeft bet vonnis
vernietigd gewezen tegen den afgevaar
digde P a 1 a z z o 1 o, die te Bologna,
wegens moord op M i c e 1 i en Natai-
b a r t o 1 o, tot dertig jaar tuchthuis was
veroordeeld en verwees de zaak naar het
hof van Assüen te Florénce.
In tegenweordigheid van dea Koning
van Italië, de Ministers, de voorzitters
van Senaat en Kamer en da stedelijke
autoriteiten, werd Donderdagmorgen bet
standbeeld van koning Umberto I
onthuld.
Menotti Garabaldi hield een re
devoering, die eindigde met den kreet
«leve de Koning, leve ds Koningin van
Italië» Aan de Koningin-weduwe werd
een telegram gezonden.
De Russische Regeering tracht zich
meer en meer meester te maken van de
doorvaart der Dardanellen om ten tjjde
vanoptreden der oorlogsvloot in de Zwarie
Zie gereed te zjjn.
Deze vloot bestaat uit acht grooteu-
deels geheel mederue slagschepen, welke
te zamen 83,063 ton meten, en verder
uit 2 gepantserde kustschepen, 3 groote
kruisers, 6 kanonneerbooten, 22 torpedo
booten, 3 torpedokruisers, 3 opleidings
schepen en een aantal transportschepen.
De bemanning dezer vloot telt 8000 man
en bet geschut is grootendeels van de
nieuwste soort.
Rusland kun binnen een paar dagen
uit de Zwarte Zee naar Konstantinopel
komen. En daar Tuikjje geen behoorljjke
marine bezit, is Rusland bjj een eveutu-
eele oorlog met Turkye in staat, zich on-
middel jjk meester te maken van de hoofd
stad van het Turksche Rjjk.
Het bericht dat de Zaak-K r u p p een
naamlooze vennootschap zal worden, beeft
zoo men uit Berljjn en Londen teLt,
a'daar groote verrassing gewekt.
Ti-gen den laster alszou prins Wolf
gang zelfmoord hebben gepleegd, komt
Vorst ChristiaanErnst zuStol-
berg.Weinigerode iu verzet. Hjj
zegtde Prins was teu hartstichte ijk
jager. Nadat bij zich in het struikgewas
had begeven,'viel een schot. Toen de bedien
den van den Prins, hem niet uit het bosch-
je zagen te voorschjjn komen, stelden zjj
een onderzoek in, en vonden den vorst
ontzield, met een schot door de kin, dat
verticaal naar boven wasgedrongen. Klaar-
bljjk'ljjk is het geweer, toen de prins het
in andere positie wilde brengen, in het
kreupelhout vastgeraakt en het schot toen
Den 7en Mei a.s. zal de lori-niayor
van Londen, sir Marcos Samuel en
lady Samuel te Brussel aankomen. Zy
zullen vergezeld zjjn door een groot ge
volg en waardigheidsbekleeders der City
met hunne dames. De Lord-Meyor zal
op den dag van aankomst door koning
Leopold worden ontvangen. Zaterdag
9 Mei zal ten stadhuize een groot bal ge
geven worden, waaraan ook prins en
prinses Al bert van België zullen deel
nemen.
Uit Brussel wordt gemeld, dat
gisteren eene deputatie is aangekomen van
het 14e Pruisische dragonder-regiment,
om den KoniDg van België met zyn 25-
jarig jubileum als chef van het regiment
geluk te wenschen. De eerbewjjzen, wel
ke deze deputatie ten deel vielen, waren
van dien aard, dat zjj meer de aandacht
trekken dan gewoohljjk bjj dergeljjke ge
legenheden het geval is.
Het schjjat, dat koning Leopold
daarmede officLel aan den dag wilde
leggen, dat de betrekkingen tusschen
België en den Congo-staat eenerzyds en
Duitschland aDdeizjjds, welke in de laat
ste jaren dikivyls niet al te best waren,
onlangs weder teel harteljjker geworden
zyn. De onderhandelingen over de grens
bepaling van het Duttsche gebied en dat
van den Congo-staat aan het Kivt eer
zyn wel is waar op het oogenblik le
lijk gestaakt, maar in welingelichte in-
gen gelooft men toch, dat die onde in
delingen wel tot goede resultaten s en
geraken.
Ditscha moest toch ronduit zeggen, wat er j
tusschenbeide gekomen was Een paar oude
moederhanden ziju geduldig en ook geschikt
om knoopen te ontwarren, die niet los te ma
ken schijnen, ook geschikt verscheurde draden
weder aan een te knoopen. Haar liet doch-
tertje is nu toch zeker evenmin gelukkig als
haar Kurt, eu z;j, het moedertje, kan geen
nacht slapen van verdriet. j
Wat het dan toch geweest is, Er is im
mers geen gebrek, dat de liefde niet verschoo-
nen kan 1 Arme Ditscha Zoo hartbrekend ge- t
weend als over dezen brief heeft zij misschien
nog nooit en dagen lang heeft zij gewacht
voor zij antwoorden kon, en ontelbare brieven
heelt zij verscheurd, voor zij er eenen gereid
had, dien zij verzenden kon.
?ij het ft geschreven, dat het moedertje
haar veigeven zou, want d.t zij aan alles
schuld had, Maar spreken kon zij er niet over
en bijeen komen kouden zij ook niet. Zij
wensebte hem duizendmaal geluk en zij was
nu kalm en Jee de nog slechts voor haar broer
tje, dat haar door de omstandigheden ia de
armen gelegd was, n dat was meer geluk en
zaligheid, dan waarop zij bad durven hopen
en daarvoor gal zij haar heele leven. Zij dankte
het nr edertje wel duizendmaal en smeekte
haar in de toekomst haar met een goed hart
te gedenken.
Na dien tijd heeft zjj mets meer van hem
i gehoord, maar 't duurde nog lang voor zij
met een opgeruimd hart hare taak kon ver-
vullen. Maar eindelijk heeft zij toch den vrede
gevonden, die haar gelukkig maakt, in zco
De Katholieke zedeleer. Ondanks i
haat tegen de Kerk heeft de Framcil»
kerkvervolger Combes, eene bekentenis
afgelegd die groote opschudding beeftver-
wekt. By toch heeft gezegd, Jat de over
groots meerderheid van hei Franscbe volk
zich niet kan tevreden stellen met de een
voudige zedelykebegrippen,diemen opper
vlakkig in de officieels scholen onder wyst,
dat de tnensch een godsdienst noodig heeft
om de beproevingen van het leven te kan
nen doorstaan. En hy liet hierop volgen
«Vroeg of laat zal de vrydenkery den
godsdienst kunnen v rvaogen, maar voor
het oogenblik zyn de godsdienstige be
grippen, de voornaamste zedelyke macht,
zonier welke de samenleving niet kan
bestaan.»
En^ wat zegt nu de godsdienstlooze
La Gazette te Brussel, een blad, dat soms
spotten kan met de Katholieke zedeleer
by de bespreking van Combet' woor
den «de Katholieke zedeleer is de beste,
de ware zedeleer, en wil men een eerlyk
en deugdzaam man zyn, dan behoeft men
slechts de leer der Roomsch Katholieke
Kerk te volgen en hare vooi schriften toe
te passen.»
verre geluk met arbeid, opoflVring en een ge
heel vergeten van zich zelve gepaard kan
gaan. Zij kan nu den slottoren van Dombeek
zien, zonder dat baar 't hart begint te klop
pen en ook hoor n vertellen, dat de eigenaar
een gerukt, dat altijd weder opduikt in
den omtrek dat Bothe nu spoedig terug
zal keeren, om het bestuur over het schoone
landgoed weder zelf op te nemen. Onder hare
toekomst droomen, komt een duidelijk op
den voorgrond, die dikwijls wederkeert die
van een vriendschappelijk verkeer tusschen
Beel zen en Dombeek, de liofcljjke droom van
eene trouwe viiendschap tusschen Ditscha en
Bothe onder weemoedig bljjde berinneringen
aan een kort geluk, met eene onbegrensde
hoogaohting van weers jjden zjj zjjn nn
immers oud genoeg, om vrienden te worden,
en bij zal milder over haar denken en het
zal ook stiller in zijn hart geworden zijn, een
heldere blauwe herfsthemel welft zich over
hunne wereld.
I e jongen echter zal alles he ben en van
alles genieten, wat haar ontzegd werd, de
goede kleine man, hij is er kei jjk prachtig
geworden en itscha is trotseh op dit resul
taat van hare opvoeding. Ernstig, vol van
ideale gedachten, en toch zoo snedig, zoo op-
gevoed ver b ven het alledaagsche en onedele,
zoo ridderlijk en een kinderlijk ilij hart, in
éen woord, een voornaam man
Wordt vervolgd.)