No. 53 H
Woensdag 4 Februari 1903,
27ste Jaargang
HbagBlaó voor <3(Zoorè- on aCuió-éCollanó.
De Spoorwegstaking.
<3re ulo van dronen.
BUREAU: St. JansBtraat. Haarlem
f
Cents
li U 1 T -N b 1 N Li,
België.
Frankrijk-
Italië.
j
j Venezuela
Duitschland.
H®
Engeland.
a
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschjjnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
1,20
1,50
2,90
0,08
BilIEKD
PB IJS DEB ADVEBTENIIBN.
Van 16 regels 5#
Elke regel meer7y*
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
AGiTE ma NOS AQITAI'E
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublicitiEtrangère
G.L. DAl/BEfy Co JOHN., F. JONES Succ. Paris 31&ts Faubourg Montmartre
Welk een opgewondenheid was dat in
tan lande, de laatste dagen der vorige
WeekEr dnigde, doordien de mannen,
^'6 de beweegkracht en de ve ligheid der
'poorljjnen bestierden, staakten, een al-
Kemtene stagnatie in het verkeer.^Am-
«terdam was al nog nagenoeg afgesloten
van de buitenwereld en berekende reeds de
?6volgen daarvangebrek aan levensbe
hoeften, aan brandstolen, aan couranten-
Papier, enz. Wie voor een paar uren in
he hoofdstad zaken was komen doen, zag
z'ch genoopt er te big ven; wie er nog
heen wilde, moest haberwege terugkee-
ten. In breeden kring, ja tot aan en
Over de grenzen, ondervond men reeds,
*at een spoorwegstaking, hoe kort ook,
«eggen wil. Eu toen Zaterdag de gerncb-
ten ea berichten van uitbreiding der sta
king spraken, ging ongetwjjfeld menig
een het wegblijven der postcouranten
^as al een veeg teekon met een on
gerust hart naar bed. Wat moet dat wor
den, was de algemeens gedachte.
Gelukkig, toen Nederland Zondag ont
maakte, behoorde de staking al tot het
verledene: de directiëo van S. S. en
IJ. S. M. hadden toegegevenin den
loop van den ochtend vond de treintn-
loop weder geregeld plaats.
Gelukkig! Niet zoozeer omdat het
Maatschappelijk verkeer zoo spotdig her
teld was, dan wel, wjjl de vtle rampen
Welke een staking altjjd na zich sleepf,
«oo spoedig duizenden gszinnen ten
haat niet meer gevreesd behoefden te
morden.
We zullen hier de geschiedenis dezer
staking niet in herinnering brengen. Zeis jjaar vivi ;8 de Zondagsrust voor te
en steeds meer verteuigen za1. De gesprek
ken, die vernomen werden in de groepen,
welke zich vormden roud de stakiugs-
bulle ins, waren iö dit opzicht welspre
kend. Het is waar, datdisolidariteits-id»
de beproeving eener langdurige slaking
miste, zoodat het een open vraag is: of
en hoe lang de begiusel-quaestie voldoen
de prikkel zou gebleven zjjn voor den
strjjd. Maar in ieder gevalbedoelde idee
heeft haar bestaan bewezen en juist deze
korte staking zal haar niet weinig heb
ben aangjwakkerd.
Ook was de staking van groote betee-
kenis voor de arbeidersbeweging. Zjj leerde
toch proefundervindeljjk de groote kracht
der aaneensluiting. Het wil toch heel wat
zeggen, dat in twee dagen tij is en nog
wel door een slechts partieele^stremming
in 't verkeer, twee groote maatschap
pijen als de S. S, en de H. IJ. S. M.
z'ch genoopt zegen, niet alleen aan der
werklieden eisch betreffende het goede
renvervoer toe te geven, maar ook te
beleren, het volle loon te zullen uitbe
talen en geen rancune jegen3 de stakers
te zullen koesteren. Dit resultaat is in
derdaad niet gering en wel geschikt, om
de arbeidersbeweging voor lmgen tjjd
tot Hinken steun te dienen bjj verdere
ondernemingen. «Denk om de staking
van 1903», zal vooreerst het parool zjjn
bjj de werkliedenverenigingen, hetparool
ook bjj menige onderneming en maat
schappij.
Wjj onthouden ons hier van een oor
deel over de staking, bepalen oo» slechts
tot het wjjzen op de beteekenis ervan. En
dan wil het ons voorkomen, dat djze spoor-
wegzvak van groot belang is ook voor
onze Regeering. Openljjk bleek, dat zjj op
in dit b'ad behoorljjk geboekstaafd. Alleen
dit: men weet, dat de strjjd niet ging
hooger loon, maar om h°t beginsel
solidariteit, welk beginsel hitrin zijn
uiting vond, dat de Amsterdamsche «poor-
kgraaf en telephoon werd terstond op
geheven voor de posterjjen werden auto
mobielen gerequireerd voor orde en vei
ligheid, die bjj een staking altjjd gevaar
loopen, werden doortastende maatregelen
Wegmannen geen goederen wenschten te J genoaien> Maar bovendien is het opmer-
'angeeren voor de veemen, welke in de
«taking der dok- en veemarbeiders wa-
ren betrokken.
Men moge over deze atakiug denken
2oo men wil, haar goed- of af keuren,
ieder zal moeten toegeven, dat dequaes-
tie, waarom het ging, verre van onsym
pathiek was. Niet om hooger loon of
tuinder werk^jjd ging de strjjdalleen
de gedachtewjj moeten onze makkers
steunen, was de drjjtveer.
Dubbele beteekenis heeft dan ook deze
spoorstaking. Eerstens wjjst zjj op het
innige gevoel van solidariteit, dat allengs
de Nederlandsche werklieden vereenigde
FEUILLETON.
69.
Vervolg)
En de melkerij bij den pachter, die lijkt
mij nu heelemaal niet meer, mijnheer baron,
die nieuwmodische Zwitsers deugen niet voor
ons vee. Daar komt toch geen Zsvitsersche
kaas van, want ons voedsel Ï9 niet sla dat van
de bergbewoners.
Oude wijsneus! bromt Jochemran ls.ro
ben, als er kinderen om te voeden zijn, dan
kunt ge meepraten, maar hier hebt gij geen
kerstand van
Ja, gij hebt gelijk, mijnheer de baron,
knikt de oude vrouw, zonder een zweem van
ergernis en breit weer door.
En door de lucht zweeft bloemengeur, de
bladeren en struiken schemeren in licht groen
en van het kerkje klinkt de vesperklok, de
hemel is blauw, geen wolkje ziet men aan
het uitspansel.
Den volgenden morgen in alle vroegte wan
delt Ditscha met het sl« utelmandje aan den
Mm dooi de kamers van haren jongen. Zij
beeft alle ramen open laten zetten, want het
immers wel zijn, dat hij spoedig, zeer
«Poedig komt, cn zij laat het oog gaan over
e|k meubel, over elke schilderij. Zjj blijft in
«Üne werkkamer staan, die nu door eene deur,
*elke men in den muur aangebracht heeft,
I kelgk, dat het toegeven der spoorwegd'-
rectiën zoo spoedig volgde op het ouder-
hou', dat het bestuur der H. IJ. S. M.
had met den Minister van Waterstaat,
nadit deze eerst een buitengewone zif
ting van den Ministerraad had bjjgewoond.
Vrjjdagavoud verklaarden de directiën,
*aan wet en concessie gebonden» te zjja
en dus aan de eischen, niet tt kunnen
toegeven Zaterdagavond na de au
diëntie in Den Haag - volgde het zwich
ten voor de eisohen waren dus bljjkbaar:
wet en concessie geen hinderpalen meer.
Terwjjl wjj dit scbrjjveD, is nog Diets
omtrent bet onderhoud der epoordirec-
met de bibliotheek verbonden is. Boven de
schrijftafel hangt Di scha's portret, eene groote
fotografie in een sierlijke lijst gevat, t'ie
moet daar altijd blijven hangen, heelt hij ver
klaard.
Neen, dat zal ze natuurlijk niet 1 zegt
Ditscha hij zich zelve, maar wie zal hare plaats
innemen
In diep nadenken verzonken blijft zij er
voor staan, met de armen over elkander, het
sleutelmandje in de hand,, daar komt een be
diende haar eeuen brief brengen.
Aangeteekend viaagt zij verbaasd,
Jawel freule.
Zij zoekt in haar sleutelmandje naar een
potlood en teekent met bevende hand. Dar
zit zij verscheidene oogenblikken stil in haar
stoel, met den brief i a de eene ham! en in
de andere het sierlijke mes met den mozaik
hett, dat zij van de schrijftafel genomen heelt
om den brief te openen. Het is haar te moe
de, of eene onzichtbare hand haar terug
houdt //Boe hem niet open, er ligt een on
geluk in v
Belachelijk zegt zij bij zich zelve, waar
zou ik bang voor zijn En zij snijdt den brief
open Hij bevat slechts weinige regels, bijna
onleesbaar gauw geschreven
//Lieve Ditscha!
kennis met het
Ik hen niet in
tiëu met den Minister openbaar gemaakt,
zoodat wg ons van ieder oo deel, dat op
meer steunt dan de feiten, moeten out'
houden. Maar juist de f.-iten schijnen
ons toe, te pleiten voor de correcte hou
ding der Regeeringdeze houding u 1..
dat zjj, door de maatschappjjsn te ont
heffen van de verplichtingen, uit cwet
en concessie» voorvloeiend, zich buiten
den strjjd heeft gesteld, opdat deze vrjj
vau vreemde invloeden kon worden be
slist. Nog [eens evenwelvoor het uit
spreken van een d fiuitief oordeel in deze
wachten wjj de openbaarmaking de/ be
sprekingen af.
T\n slofte zij gewezen op de les,
welke ook dezej[staking aan de christ-ljj-
ke part gen beeft gegeven. Wie toch
hadden 6weer,a het hoogste woord, alsof
van hen alleen redding te verwachten
wes? De socialisten. Sterk sprekende
staaltjes wa endat T r o e 1 s t r a te Amat, r-
da u op da terreinen der staking weri
gezieD, dat te 's-GravenhageT er Laan
werd aangewezen als leider der eventu-
eele staking en dat, eveneens in de
Resident e, de socialist Havers in zjjn
qualiteit van voorzitter van hel z.g-n,
neutrale «vakccmité" kwam verzekeren,
zooveel in zjjn vermogen was «onder
kruipers* te zullen weren. Iu troebel
water is het goed visschen voor de D.
A. P.c en andere roods vereenigingea
Laten onze mannen toch zorgen, zich
nergens het heft uit de bauden te laten
nemen; laten zij zorgen op jie[,hoogte te
zjja en te blijven, opdat de zaak der
arbeiders nooit worde orergelaten aan
verkeerde leiding.
Kom, en maak zelf
meisje, dat ik liefheb
staat, meer te schrijven, ik moetii spre
ken. Als gij met den trein van tien uur
Te Brussel is Zondag' moigen in de Ma-
deleinekerk een plechtige H. Mis opge
dragen voor wijlen Dr. S c h a e p m a n.
Tal van Nederlandsche waardigbeidsbe-
kleeders en vertegenwoordigers van bui-
ten'andsche gezantschappen en van het
Belgische Ministerie van Buitenla idsche
ZakeD waren aanwezig.
De fl. Mis werd gece.ebreerd door Mgr.
Van Winkel, president van de Ne
derlandsche Werkliedenvereniging [te
Brussel, dre tevens eene zeer indrukwek
kende lijkrede hield op deu on s apene.
Libre Parole dee't mede, dit generaal
Castei heeft geweigerd belasting te
betalen totdat de gees eljjke zu'tevs we
der zjjn toegelaten in de scholen.
Uit Mentone wordt gemeld, dat de
Kroonprinses van Saksen en Gi r o n zich
beklagen door vreemdelingen in destra-
ten te worden lastig gevallen. Zjj zjjn
vertrekt, kunt gij van avond om zes uur
in Dresden zijn
Lieve, eenige Ditscha, kom, maak de
maat uwer goedheid vol. Ik haal u aan
het station af.
Uw Jocbem.,,
Daar is het zoo spoedig; reeds. Achen
hij is toch nog zoo jong. Zij springt op en
kijkt om zich heen.
roomt zij dan ot schijnt haar too, dat
de zon niet me r zoo helder schijnt, als voor
heen, dat de lucht donker en zwaar geworden
is, die zij inademt.
Een angst, die haar 't hart beklemt, heeft
haar plotseling aangegrepen.
Wie is zij? Wie heeft hij zich uitverko
zen Zij gaat met loome schreden de kamer uit,
zij wil zich voor de reis gereedmaken zij
moet heen 1 Wanneer zou zij niet gegaan zijn,
als hij haar riep en waar heen niet - Haar
kamermei/je moet den kofier pakken, zij kan
niet denken.
Als hij ziek was, kon zij niet meer terneer
geslagen en verstoord zijn. Werktuigelijk treft
zij de noodige schikkingen voor hare afwe
zigheid, en aan het ontbijt verschijnt zij reeds
in haar reistoilet, een donkerblauw costuum
van cheviot en een klein kapethoedje op met
eenvoudig lint, zooals de getrouwde vrouwen
dragen en dat zij reeds jare geleden gekocht
heelt maar dat toch aan haar gelaat een
jeugdigen trek verleent,
De oude heer kijkt haar geheel verbaasd aan.
voornemens na efloop van het proces der
echtscheiding naar Amerika te vertrekken.
De Fransche minister vsn oorlog
A n d r heeft zich weer eens dapper
geweerd, door een generaal, een kolonel
en 2 luitenant-kolonels van het garnizoen
te Poit ers te verplaatsen omdat deze hee-
rea eea weldadigheidsfeest hadden bjjge
woond, gegeven ten voordee'e der vrije
scholen.
De Frausche Senaat heeft Vrijdag
een groot getal artikels aangenomen van
het wetsontwerp, waardoor dekrjjgsdienst
op twee jaar verminderd woidt. Een voor
stel om de studenten toe te lat8n, hun
nen dienst te doen in de uaivers.teitsste-
den, ten einde er terzelfder tijd bunne
studies te kunnen voortzetten, werd ver-
worpea. Da Minister van Oorlog had h t
voorstel bestreden, onder voorwendsel dat
men aizoo enkel slech e soldaten en slechte
studenten zou hebben.
een brutale
Te Livono is een vereenigii van
anarchisten ODtdekt, die 46 f zonen
sterk is.
i Etn Belgisch priester Mgr. de Nec-
kere verloor Vrjjdag-avoDd te Rome
op treurige wjjze om het ls^en.D Pre-
laat viel bij het verlaten van zi n wo-
ning van de trappen en werd i> het
I hoofd gewond. Eenige oogenblikken la
ter was hjj een ljjk. Een bloedopdrang
naar het booid wordt als oorzaak van
dit plotseling sterven opgegeven.
President Cast r o heeft 30 percent
van de 'ontvangsten der douanenrechten
te La Guayra en te Puerto Cabello aan
de Mogendheden doen aanbieden voor de
betaling der schulden, Duitschland, En-
geland en Italië nemen dat voorstel en
kel aan als waarborg voor bua eigen
geweldplegmg ^gepaard^gaande'^net "dief- schuldvorderingen terwgl president C a s-
s tal plaats gehad Bij denjuwelier B r o n- r ook ^schuldvordering der andere
plaats gehad. Bjj den juwelier B u u-
fort werd des middags ter wij! hg zij a lauden, ^ooalsFrankrgk, de Vereenigde
middagmaal was gaan gebruiken zjju wia- "a eu'
kei opengebroken en leeggeplunderd. Em
som vao vgfduizend francs werd uit de
toonbanklade geroofd. Van de uitstalling
wordt voor ODgeveer 200.000 Irancs ver
mist.
De Rheinische Currier verzekert dat de
Kroonprins vau Saksenten voordeelevan
zjjnen oudsten zoon afstand gedaan heeft j
van al zjjne rechten op de troonopvolging
en zjja onts'ag heeft genomen van zjju
rang in het leger.
Uit Rome seint men de Frank
furter Ztg. Vei schillen le lia'iaansche 1
bladen bevatten, niettegenstaande de
menti's v. den Oostenrgkschen Minister
van Oorlog verontrustende berichten oret
krijgstoerustingen van Oosteurjjk voor
een inval in Macedonië.
Nederland, enz.^er^in
begrepen willen zien.
De Amerikaacsche gezant B o w e n,
die met de onderhandelingen is belast,
zal dus nieu> e instructies van president
Castro moeten ontvangen. Men gelooft
dat het geschil nog voor het Arbitrage
Hof te 's-Gravenhage zal gebracht wor
den.
Spanje.
Te Barcelona is een Belgisch anarchist
Engeer Germain Martin, aange
houden, die in last had den Koning van
België te vermoorden.
Men zou inderdaad een briet gevonden
hebben aan zjjn moeder gericht.
Zuid-Afrika.
De Morning Advertiser verneemt van
uitstekend ingelichte zjj ie, dat Lord Mi l-
verandert echter mets uan de po- ner gevraaf?d heeft 0montheven te wor
den van zjju ambten in Zuid-Alrika.
heeft er, op het verzoek van het
in toegestemd om
litiek van Italië, om elk confkcfc met het
buitenland te vermgden maar is alleen
in staat deze te bemoeielgken.
Uit Constantinop 1 meldt men rts
aan gameid blad, d in de laatste cL en
uit Macedonië allen berichten komen
over troebelen, die ah r plaats vinden.
Iu Zuid-Macedonië zouden zelfs vecht
partijen tusschen Giieken en Bulgaren
hebben plaats gehad.
B ulijnsche bladea berichten, d it
prins Heinricb, om het bezoek van
den Deenschen Kroonprins aaD Berljjn
te beantwoorden op 8 April, den ver
jaardag van kooing Christiaau. aan het
booid van een Duitsch esk«der Kopen
hagen zal bezoeken.
Er gaan te Be.ljjn allerlei geruch
ten omtrent eene verkoeling tusschea
de hoven van B-trlgn ea van Saksen.
Het Berliner Tageblalt merkt op, dat
voor de eerste maal sedert 1870 geen
prins uit het Saksische koningshuis naar
Berljjn is gek -meo, om den Keizer bij
gelegeuhviJ van zjjn verjaardag geluk te
wenschen. Ook de Minister van Oorlog
in Saksen heeft dit niet geiaau
Wilt gij uitgaan, Sophie 1 vraagt hjj eu
zijne stem klinkt eenigszins ontroerd.
Oom, ik moet u een paar ragen alleen
laten, ik ga naar onzen jongen te Dreiden,
om tien uur vertrekt de trein, zegt zij zoo
onbevangen mogeljjk.
Is hjj ziek vraagt hij haastig, en de
hand, die den vork vasthoudt, zinkt slap
neer.
Neen, oom Jochem, hij is gezond, zeer
gezond, troost zij den ouien man,
Zoo, zoo Goddankstamilt hij
en grijpt weer naar zijn vork.
Ditscha overlegt. Zal zij er den oaden heer
iets van vertellen, dat Achem op het punt
staat, zijn hart weg te schenken, dat hij het
reeds gedaan heeft Zij denkt, dat hij er zich
over verheugen zal, maar als zij wil spreken,
overvalt liaar weder die onverzlaarbare angst
en zij zwjjgt.
Wjj willen samen wat kunstschatten gaan
zien, oim, zegt zjj,
Bij knikt.
Niet lang uitblijven, kind, Breng hem
weer mee.
-Ja, oom
Een uur later rjjdt zjj naar het spoorweg
station te Butzow.
De hemel is een weinig bewolkt eene
vochtige, warmi lucht all in eene broeikas
ligt over het landschap. Groeizaam weer,
freule, zegt de oude koetsier Frans, de eenige,
die behalve Hanna nog van vroeger in dienst
op Beetzen overgebleven is. Ik heb het voor
jaar al zoo dikwijls beleefd, maar toch wordt
Kabinet, in toegestemd om te bljjven,
totdat de regeling -van den nieuwen toe
stand wat meer gevorderd zal zjjn. Maar
het is zeker, dat hjj niet later dan einde
Juli naar Bogeland zal terugkeeren, en
dat hem een hooge betrekking in Indië
zal worden aangeboden.
Op eene vergadering te Birmingham
werd gezegd, dat het een ramp zou we
zen al* Venezuela Engeland in strjjd
bracht met Amerika. Men sprak het ver
trouwen uit, dat de R°geeriug te Was
hington volkomen op de hoogte zjjnde
niet ontitemd wordt. In geen geval kan.
Engeland zich nu van Duitschland afschei
den.
Terwjjl de Britsche oorlogsschepen Pio
neerTyne en twaalf torpe fojagers giste
ren. Dacht in de wateren van Korfoe ma
noeuvreerden, kwam de Fioneer in bot
sing met den torpedojager Owill, De tor
pedojager werd in den boeg getroffen en
het iemand week om het hart bjj zulk weer
Aan het nieuwe Butzower statioa behoefl
zjj niet lang meer te wachtende sneltrein
komt binnen, zjj Deemt plaats in tene coupe,
laat den ouden he r nogmaals groeten enwer
snort de trein. Tegen den avond weet zij niet
recht meer, hoe de dag Toor haar omgegaan
is, in hoofdzvak met verstandige redeneerin
gen, die zjj tegen zich zelve gehounen heeft
maar te vergeefsch, zij kan zich niet van dat
benauwende angstgeroel losmaken.
Over Dresden ligt een .fijne regensluier ©en
zachte, kostelijke voorjaarsregen valt .Wr la
alle tuinen ziet men bloeiend» struiken rood
en wit en paars en een zoele geur dringt
door het geopende raam de coupe' binnan i
Ditscha kijkt naar buiten, dan wenkt haar
een slanke m t oog vallend flink, jougjn
man haar toe hil is m een licht g W ge-
kleed en staat het volgend oogenblik met een
gelaat, dat wel wat bleek ziet, bij de coupe'
en helpt haar uitstijgen, kust haar he haalde
malen de hand en kan verder niets -gen
dan. //Ik dank u, ik dank u
Handtnsch en koffer zijn spoedig o verge
geven hij biedt zijne zuster den arm ie^
hotel is dicht bij en zij loopen onder eene
parapuie waarmede hij haar zorgvuldig voor
den regen beschut, over den natten straatweg
naar het logement.
Wordt vervolgd.)
