No. 5319
Vrijdag 13 Februari 1903
27 ste Jaargang
HDagBlaó voor <3ïoord- on S£uió-<Xollanó.
De Gevolgen,
Gtreule van tffironen.
U 1 T i§ N L X IN t).
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem
1,50
2,90
0,08
Frankrijk.
Ruslaod.
Duitschlaud.
Amerika.
Turkije.
De Venezuelaansohe quwestie.
Het Dresdener Hofschandaal.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderljjke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdager.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 16 regels 50 Cect
Klke regel meer7V^
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant.
Ö.GITE Mi KON AGliATE
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublicitéEtrangère
G.L. DAL/BE Co JOHN., B. JONES SuccParis 316m Faubourg Montmartre
II.
Bleek uit ons vorig artikel, hoe de
gevolgen van een onbesuisde werksta
king veak neerkomen op het hoofd van
den werkman zei ven, zeer z ker zjju die
gevolgen ook hoogst nadeelig voor de
patroon», voor den haridel, voor het pu
bliek en daarom zal men slechts in een
hoogst zeldzaam geva', en niet dan nadat
alle pogingen tot een minnelijke oplos
sing door middel van arbitrage of anders-
*ÏQ8 zjj i uitgeput en mislukt, tot dit
heillooze middel zjju toevlucht jmogen
nemen. Wanneer echter door eene sta
king niet alleen de stoffeljjke belangen
der strijdende partgen en van het publiek
Worden geschaad, maar wanneer daarbij
®ed en plicht worden geschonden, de maat
schappij iQ gevaar wordt gebracht, ge
welddadigheid en oproer in het verschiet
Worden gesteld, dan is die werkstaking
misdadig.
Dus was de wei kstaking der spoorweg
ambtenaren, en zeker heeft menigeen der
stakers niet overwogen, wat derzelver
gevolgen hadden kunnen zjjn.
Zjj zagen niets voor zich, dan de on
mogelijkheid der direction en der Regee-
fing om hen te straffen, de noodzakelijk
heid om toe te geven, de zekerheid der
overwinning, nu Regeering en directiën
plotseling gesteld werden voor het feit
Van een algemeenen stilstand drr allei-
öoodzakeljjkste vervoermild* lea. Zjj be
haalden een gemakkelijke overwinning.
Geene tegenstanders tegenover hen ziende,
konden zjj gemakkelijk kalm zjjn. Prat
op hunne overwinning, ves-heffen zjj nu
trotsck het hoofd ia de meening dat
voortaan zjj meester zjjn van den toestand,
Wjj tneenen echter, dat de gevolgen
anders kunnen en ook anders moeten zjjn,
dan zjj verwachten, vooral nu hun laat
ste manifest en ds torn op hunne laatste
vergaderingen aan de Regeering, aan het
publiek en aan de goedgezinde arbeiders
duideljjk getoond hebben, wie de mannen
zjjn, die deze beweging leiden, waarheen
zjj willen en wat de maatschappij van
hen te wachten staat. De Regeering, het
publiek, de goedgezinde arbeiders zijn
gewaarschuwd en behoeven zich geen
illasiëa te maken. Ook niet daaromtrent
dat het aantal dergenen, die du tot den
Algemeenen Nederlandschen Bond van
Spoorweg- en Trampersoneel behooren
merkeljjk zal verminderen. De leideis,
gehetl van den socialistischen geest door
trokken en geholpen door manneD, die
FEÜILLE ION.
67.
Vervolg
Ditscha bladert verder in het dagboek. Nu
komen de jaren, dat zij op reis geweest zijn.
Achim was sukkelend. Zij zijn in het Zuiden.
Korte aanteekeningen. Palermo, Kers'mis
1886. Jochem en ik voelen heimwee raar
Beetzen, naar ooms stille kamer, naar
Banna's bruine koeken, naar het besneeuwde
park in onze geboorteplaats maar mooi is
het hier, onbeschrijflijk mooil
Eome PaschenJochem en ik wonen
de H. Mis bij in de Sixtijnsche kapel,
Florence. Jochem is vol geestdrift.
Nizza Jochem heeft hier eenen vriend van
het gymnasium ontmoet, den jongen graal
van Mangelsdorp. Mijn Godals ik dat van
Jochem beleven moest. Achim kwam en haal
de het geld, dat wij bij ons hadden, en het
Sold, eene hotelrekening van den graaf te
betalen en hem reisgeld te verschaffen hij
had alles verspeeld. Oom Jochem zou het ons
«chter nooit vergeven hebben, als wij met
datgene, wat hjj ons voor deze reis gaf niet
toegekomen waren. Daarom vulde ik het ont
brekende van mijn eigen vermogen aan het
^as geene onaanzienlijke som, Jochem en ik
2Ün echter van dezelfde me ning, als men
teben mensch voor veitwijfelir.g bewaren wil,
uitmuntend de kunst verstaan tot de
groote menigte te spreken, hen op te
winden, hunne hartstochten in bswegiDg
j te brengen, hun gouden bergen in de
verte te doen toeblinken, zullen er wel
voor zorgen hunne mannen bij elkander
te houden. Dat weet de Regeering na
eens, en zjj heeft te zorgen en zal er
voor zorgeo, dat aan die mannen een
tweede optreden als dat dei vorige week
worde onmogelijk gemaakt. Zjj heelt te
zorgen, dat wie zjjn eed schendt en zijn
plicht niet ve.vult, verwijderd wordt en
dat in zjju dienst kan worden voorzien.
Dat ia eene zware taak, maar zjj heeft
het geheele leger en zij heelt de goed
gezinde arbeiders. Dezen toch, overrompeld
in het eerste oogenblik, weten nu waaro n
het gaat. Reeds bljjkt het, dat zjj zich
beter organiseeren, zich beter aan elkan
der sluiten en eenmaal gewaarschuwd
zich niet weder zullen laten overhalen,
maar trouw op huu po.t zullen staan,
waar de Reg. ering en het publiek hen
steunen zulleD met al hunne krachten,
wanneer het noodig blijkt.
De werkstaking van het Sp >orweg-
personeel heelt schrik verspreid, had bjj
voortduring den handel een enorme schade
kunnen toebrengen, had bjj tegenstand
der Regaering zelfs bloedige gevolgen
kunnen hebben maar zjj heeftook de
Regeering, het publiek, de welgezinde
arbeiders wakker geschud en tot plichts
betrachting opgewekt en van dien kaut
heeft zjj hare goede zjjde.
Als die vermaning nu maar krachtig
genoeg geweest is. Het is te begrijpen,
dat er zjjn, die zeggen «Het is te kort
geweest, het had wat langer moeten du
ren men zat er weer op inslapen
Neen, m *n zal er niet op inslapen, De
vergaderingen onder leid ng vau Pet
ter en Oudegeest te Utrecht en
's-Gravenhage gehouder, hebben daaivoor
gezorgd en de vrees voor eene herhaling
waarvan da gevolgen niet te voorzien
zjjn, zal er verder voor zorgm.
Moge het wettig gezag krachtig weten
op te t.eden als het revolufcionnaire mon
ster weder zjjn kop verheit.
President L oubet van de Fransche
republiek zal een reis ondernemen naar
de Vereenigde Statsn.
De voornaamste lie Jen der Fransche
kolonie in New-Orleaus zonden de rne-
dedeeling ontvangen hebben dat presi
dent L ou bet den 15 an Juli 1903 aan
boord van een Fransch oorlogsschip in
moet, men op een duizend gulden of wat niet
zien. Hij heelt werkelijk een edelmoedig hart
en ik heb hem gezegd, dat hij over alles be
schikken kan wat ik bezit
Beetzen. Mei 1887. Heden is Achim meer
derjarig veworlen. God moge hem zegenen.
En nu heden, terwijl zij hem van Dresden
terugverwacht, schrijft zij met bevende hand:
Mei 1889. Achim heeft de eerste smart in
zjjn leven moedig doorgekampt kon ik hem
er verhoeding voor geven, kon ik hem voor
alle verdere smarten bewaren
O, als hjj maar eerst hier was, de arme
jongenik heb Rothe weergezien. Ik ben
veel kalmer geworden, dan ik dacht, dat mo
gelijk was, Heel mijn hart is bij Achim,
die nu lijdt, zooals ik eens geledenjheb Hoe
veel lange, bange jaren moeten er "erloopen,
voor men rustiger wordt.
Zij springt op en vraagt, o( er reeds inge
spannen is.
Veel te vroeg zendt zij het rijtuig naar het
station te Butzow. Tegen één uur kan zij het
niet langer meer in huis uithouden, zij gaat
hem op den straatweg tegemoet het rij
tuig komt leeg terug 1
Eene geheimzinnige, onverklaarbare angst
heett haar aangegrepen Als hjj nu toch eens
als zijn hartstocht macht gekregen had
over zijn verstand als deze liefde sterker
was, dan die voor haar, voor zijn oom, voor
het trotsohe verleden van zijn huis
Mjjn God, wie weet, waarom hij niet geko
men is 1
Misschien hee't hij verlangd, dat hij haar
Ne.v-0 leans zou komen. Dit schip zal
de Mississippi opvaren, zoover alsmogelgk
is. Dan zal de President aan wal gaan
en per spoor n izen naar Son Lo>.i*, om
I een kgbje te nemen op de tentoonstel
ling. President Roosevelt zou hem
i vergezellen vau New-Orleans tot San
Louis.
I De afgevaardigde EduardDru-
m o ntheeitm deFranscheKamer eeninter-
j ptllatie over den toestand in Macedonië waar
devoornaamsteleden vanhetReforru comité
Sarafof, Dawidof en Kawatsje
bezig zjjn een revolutie voor te 'oereideD,
aangekondigd.
Minister üelcassé, een der mannen
die op dit oogenblik de draden van het
Macedonische getouw in honden hï-bbeD,
zal dan kunnen mededeelen, water eigen
lijk te doen is.
De Czaar heeft bepaald, dat de Fin-
sche recruten, die r.iet onder de wapens
zjjn gekomen, gehaald inoetau worden,
en dat in die gemeenten waar de loting
achterwege gebleven is, een voldoend
aan'al jonge mannen uitgezocht moet
worden om het vastgestelde g^tul aan
te vullen.
Yan de 26,284 jongelui die aan de
loting moesten dealnemen, wa en sbchts
11,486 opgekomen. Tegen de schuldigen
I en de nalatige gemeenten worden nog
i verschillende dwangmaatregelen genomen.
In den Duitscneu Rijksdag heelt de
Minister van B.naèu a idsoh t Ztken,
graaf Posadowsky, zgn soc ale po-
liiiek ontwikkeld. De Minister vertelde,
dat gestreefd zal worden naar betere ont
wikkeling van het volk en den arbeider,
organisatie, regeling van den arbeid enz.
De Regeering heeft thans wetsontwer
pen in behandeling, waarbij aan jeug
dige arbeiders en vrouwen in sommige
gevaarijjke en voor de gezondheid scha
delijke bedrjjveu verboden wordt te wer
ken. Verder zullen de beschermende be
palingen voor confectie, arbeiders zich ook
uitstrekken tot hen, die hun arbeid thuis
verrichten; deze laagten zulien ook in de
verzekering tegen ziekte opgenomen wor
den.
Wat betreft de gevallen van overtre
ding der Arbeidswet, was de Minister
van oordeel, dat ook hierin zonder veel
moeite voorziening zou gemaakt kun
nen worden hjj had althans de verschil
lende inspecteurs van fabrieken reeds
aangeschreven, hem mededeeling te doen
van de gevallen, die te hunner kennis
kwamen, waarna hjj maatregelen zou
nemen om in de toekomst overtreding
dier w t tegen te gaan.
Echt Amerikaan8ch mag zeker genoemd
wordsn het telegram, dat John Ro
ckefeller Zondag-morgen Daar den
Senaat heeft gezonden, waarin de eisch
weid uitgesproken, dat de wet tegen de
nog eens de hand zou geven, en met deze
hand heeft zij hem vastgehouden, met al de
kracht van hare verleidelijke schoonheid be-
tooverd.
Waarom was zij ook vau hem weggegaan
waarom, waarom niet bij hem gebleven
Zij kan aan tafel geen mondvol eten door
de keel krjjgen, rusteloos loopt zij rond door
het huis en den tuin heen, Het vreeselijk
denkbeeld, dat zij het eenige verliezen zal,
dat zij nog op aarde bez't, maakt haar licha
melijk ziek. Ach, wat zijn er al geene dwaze
dingen gebeurd door te sterke genegenheid
Oom overleeft dat niet, zjj ook niet, dat zou
ook het beste voor haar zjjn, want een tehuis
heett zjj dan ook niet meer. Zij had mis
sehien beter gedaan hem alles te vertellen,
dan zou hij haar wel gevolgd zijn, Maar
zij zou geene woorden hebben kunnen vinden,
om hem, die haar zoo vereerde, de geschie
denis van hare dwaasheid op te biechten
Maar, als zij hem daarmede redden kon,
zou zij het toch doen, al moest zij het hem
dan ook schrijven
Tegen vjjf uur komt een telegram voorDitscha.
Men zocht overal naar haar, eindelijk viudt
een der dienstmeisjes haar in de kamer van de
gestorven tante Clementine, waar zjj bij het
raam staat, en de straat langs kijkt met den
veldkijker
Een telegram, freule!
'f ch, Goddank zegt zij en scheurt het
papier open Het meisje staat op het punt
de trap at te gaan, daar loopt Ditscha haar
achterna en roept
trust niet moest wor.leu aangenomen.
Oe de onderteekeniog echt ot valsch
is, heeft men nog niet kunnen onder
hoeken, doch het geval heeft natuu 'jjk
groote sensatie verwekt.
Verder is het een J - it, dat vele groote
trust-maatschappijen, en vooral The Stan
dard Oil Company, z ch met hand en
tand tegej de aanneming der anti-trus -
wet trachten te verzetten het telsgra n,
waarvan hierboven sprake is, zou echter
wel ee-s juist eeu geschikt wapen voor
hunne tegenpartjj kunnen bljjken.
President Roosevelt's meeting om
trent de trust, moet nog onveranderd
zjjn. Men schrijft hem zelfs het vornt-
rnen loe, desnoods de Kamer in een ex
tra-zitting voor deze quaestie bjjeen te
zuilen roepen.
Onrustwekkend zgn de berichten die
uit Turkjje tot ons komen. De Si ltan
wapent zich en brengt duizenden soldaten
naar Adrianopel en Sdoniki, om gereed
te zgn.
Inmiddels laat de Port-e het bericht
omtrent mobilisatie tegenspreken. De Bi-
garo hecht aan die tegenspraak gfen
waarde nu reeds Zaterdag Lakend was,
dat 240 000 man worden gemobiliseerd,
wat door Havas en De Temps is bevestigd
en door geen der groote Mogendheden
tegengesproken.
Men acht het te Parjjs niet onwgar-
schjjnljjk, dat de Sultan, na de sensatie
welke de tjjding der mobilisatie heefi
gemaakt,geheime instructies heeft gegeven
om deze uit te stelleD.
De toestand in Venezuela wordt met
den d3g ellendiger. Er heerscht reeds op
vele plaatsen gebrek door dat de blok
kade alle toevoer van levensmiddelen heeft
afgesneden en alle postverbindingen
verbroken.
Do Daitsche biaden verbal-n met
b.jjkbair booze luim dat de opstandelin
gen cnier M a t o s, hoewel zjj in aantal
ve 1 sterker zgn dan da troepen van
Castro, iu den laatsten tijd Weer niets
van z.c'a laten hooren.
Ook schjjnt van een toenemend-; onte
vredenheid der bevolk ng tegen Castro
weioig te merken. Alleen heelt een jo ;g-
menech den President een open brief ge
schreven, waarin deze de oorzaak wordt
genoemd van alle onheilen, die het land
treffer.
Gedurende de laatste dagen wordt te
C»rac«a weer gesproken vau een gedwon
gen leeuicg van een paar millioen, welke
door Castro aan de kooplieden zou
worden opgelegd.
De Amerikaarsche gezant van Vtne-
znela die met de Mogendheden de
Venezuelaansohe qua; stie hoopt in het
reine te br. ngen heefteenige concessies toe
gestaan waaronder het vaststellen van een
groottr bedrag dat in geld aan de ver
bondenen zal worden uitgekeerd, De ge
zanten van Duitschland en Italië hebben
aan hunne regeeringen geseind, om hen
aan te raden daze voorwaarden van den
heer B o w e n aan te nemen.
Reeds had B o w e n aan Sir Michael
Herbert medegedeeld dat hg de voor
waarden, in het Engelsche ontwerp-pro
tocol voorgesteld aannam.
B o w e n heeft het Britsche voorstel
formeel aanvaard, dat bedoelt het geschil
om de preferentieele reehten te onder
werpen aan het Haagsche Hof.
Het rjj'uig dadelijk inspannen, Zij is
half krankzinnig van angst, sedert zij gelezen
heeft.
«Jochem ernstig ongesteld,
Ciliy,,
He oude heer mag niets weten, natuurlijk
me', Ditscha. moet het een of ander voor
wendsel voor hare reis verzinnen. Hjj slaapt
nu nog. Hanna moet hem, als hjj wakker
wordt, zeggen, dat Ditscha nog eens naar Dres
den heeft moeten reizen, omdat er sprake is
van eene verloving. Begrijpt ge mij, Hanna F
En als er somtijds iets verschrikkelijks ge
beurt, dan zij stokt haal dan m.nheer
Rothe.
Ditscha reist heen in een toestand van hal
ve bewust loosheid. Als zij in Dresden san-
komt, is het éen uur in den nacht, maar zij
heeft aan Cilly getelegrafeerd en Gilly's
man is aan het station. Hij is zeer bei' td,
zeer ernstig, een weinig stjf en ziet er voor
naam uit.
Welk hotel wilt gij vraagt hjj, haar
handvalies netnend.
Hotel ik wil naar Jochem 1 schreeuwt
zjj bijna uit.
Hij is niet in staat eenige opwinding te
verdragen, lieve Sophie, stottert Bredow. Ér
is eene liefdezuster bij hem.
Zij blijft midden in de wachtkamer van
het station staan.
Varmhartige God, smeekt zjj, kwel mjj
toch zoo niet, wat is er dan met hem ge
beurd
Ik zal u dadelijk opheldering geven
Het trearig geval met de Kroonprin
ses van Saksen neemt een wending ten
goede. Heeft zich de wereld, belust op
een sensatienieuwtje uit het leven van
prinses Louise, hetzjj ten rechte of
ten onrechte in al zgn schakeeringen
ter markt gebracht, kunnen amnseeren,
nu is dit leven een pernode ingetreden
die tot ernstig nadenken stemt.
Wjj vernemen daaromtrent het vol
gende De Prinses heeft haar verleider
verlaten en bewoont de prachtige villa
Métairie, van een geneeskundig gesticht
te NyoD. De juffrouw van gezelschap
welke zjj uit Génère naar M-otone had
meiegenomen, is weggezonden.Haar broe
der, prins L e o p o 1 d Wol fling, zal
haar daar komen bezoeken.
Ds advocaat der Prinses heett van de
Rechtbank '.e Dresden in zake de echt
scheiding verdagiDg verzocht om een ge
neeskundig ouderzoek over de geestver
mogens der Prinses te laten voorafgaan.
Het moet hem gebleken zgn dat dePrin-
sesdoor haar man en kinderen fce verla
ten, gehandeld heeft onder der nvloed
eener tjjieljjke zinsverbijstering.
Te Nyon geniet de Prinses et onbe
perkte vrjjheid, zij mag doen e laten
wat haar belieft. Alleen wanne ;jj zich
naar Genève wil begeven, moet haren
advocaat daarvan kennis geven
De familieraad van het huis v Tos
kanen heeft de volgende voor arden
aan prinses Louise gesteld: le moet
zich definitief scheiden vauG i r o r.: s zjj
moet aan haar familie de zorg ov erlaten
de plaats van haar verbljjf aan te wjj-
zen; 3e de keus der personen van hare
omgeving moet insgeljjks overgelaten
worden aan het huis van Toskanen.Men
denkt dat prinses Louise die voor
waarden zal aannemen.
Het meerendeel der Duilsche bladen
verklaart nn, dat de Prinses niet geheel
uit vrjjen wil gehandeld heeft toen zjj
André Girou volgde en dat haar
advocaat haar ean de macht van G i r o n
onttrokken heeft. Voorde geboorte van
elk harer kinderen bevond de Kroonprinses
zich in een toestand van uiterste zenuw
achtigheid en dit moet nu ook het geval
geweest zgn.
De Groothertogin Alix van Tos-
ka u e n, moeder der Kroonprinses van
Saksen, is Maandag met hare ongehuwde
dochter uit Sal/.burg te Weenen aange
komen en in den Hof burg-afgestapt. Men
zegt, dat de Groothertogin den Keizer
van Oostenrgk is gaan spreken voor
Sophie, maar hier niet. Als gjj het dan vol
•trekt wilt, kom dan eerst mee naar ons huis.
Na een kwartier bevindt Ditscha zich in
Cilly's salon, waar een enkele glaavlam aan
eene lichtkroon brandt eD die inbare xreese-
ljjke angst verstikkend op haar werkt, metal
de moderne zaken, waarvan Cilly zooveel
houdt. Zij is op een stoel neergezonken en
staart den man aan, die zjjn overjas uittrekt,
en terwjjl hjj rich van zijne handschoenen
ontdoe', op pedanten, zachten t ion begint: De
zaak komt voort uit de genegenheid Sophie
hjj heeft een duel gehad de zaak liep
ongelukkig voor hem af hij kreeg een schot
in de long
Fen duel vra gt zjj toonloos en klemt
zich aan de leuning van haar stoel vast. Met
wien P Hoe is het gekomen Verklaar u toch
nader
Dat is eene wel wat omslachtige ge
schiedenis, die mij zelf nog niet giheel dui
delijk is, lieve Sophie. Hij heeft een Ameri
kaan uitgedaagd, die hier in hetzelfde huis
met ons woont, eenen mijnheer Perth Ik g.-
loof, dat onze arme jongen op de dochter
gecharmeerd geworden is en nog wel in allen
ernst. Wij dachten echter aan niets ernstigs,
Cilly vermaakte zich zel's kostelijk over de
huldebi wijzen, zonder dat zij deed, of zij het
bemerkte.
(Wordt veretlgd.)
