No. 5320
Zalerdai» 44 Februari 1903
J
'1
27sIe Jaargang
Èaaêlaó voor sSféooró- en Suió-JCollanó.
e™ jzzïzr i:. n t***
Een groot man.
freule van sXïronen.
n U I T 4 L i ai
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem
f 1.20
1.50
2,90
0.03
Turkije.
Rusland.
Frankrijk.
Italië.
Amerika.
De Venezuelaansohe quaestie.
België.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
AGbLTE Mv NOil AOiTA CS
PRIJS DER ADVERTEN1IEN.
Van 16 regels 50 Gert
Elke regel meer7Vj
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublicitéEtrangèrt
G.L. OA LBE Co JOHN., f. JONES SuccParis 31 bis Faubourg Montmartre
Een groot man was zeer zeker D r
Schaepman en zijn nagedachtenis
zal ongetwijfeld in hooge eere blijven. Hij
had gebreken en wie heeft ze niet
Maar die gebreken uit te meten met een rek
bare maat doen kleinen van hart, meuschen
die den ruimen blik missen in het verle
den, zich geen rekenschap gevea van het
heden en hun blik niet laten gaan in de
toekomst. Uit het verleden is het heden,
uit h8t heden wat komen zal.
Doctor Schaepman was eene merk
waardige figuur, een man vai zeldzaam
talent; meesleepend, krachtig, geweldig
en gevoelvol redenaar was hg, dichter bij
de genade Gods eu door hoöger begees
tering, geleerde vaa naam, letterkun lige
van beteekenis. Op staatkundig gebied
trad bij manmoedig op. Dr. Schaep
man heeft zjjnen tyd beheerscht hg
heeft onze katholieke politiek eene
nieuwe levensperiode doen intreden. De
slaimereude krachten heeft hg tot werk
zaamheid opgewekt eu wat O'Connel
is geweest voor bet volk der IereD,
schreef Dr. A r i ën s in zijn studie over den
Overledene, dat was Doctor S c h a e p.
man voor de katholieken van Neder
land, hun emancipator. Hg heeft bun ge
zegd: «ge kunt u vrg veitoonen in het
publiek onze beginselen zjjn van eere
deugdelijkheid, waarvoor de eeuwen borg
spreken gerust kunt gjj den wedstrgl
doorstaan met uwe andersdenkende land-
genooten. Vooruitiu deu stryd der ver
overing onzer rechten, ter bescherming
onzer vrijheden.
Die eer mogen en willen wjj Dr.
Schaepman niet onthouden al ston
den wg, waai kazernedwang, stemrecht,
en later de Leerplicht aan de orde kwamen,
niet naast hem.
Dr Schaepman was g-oot, hg was,
en dat zal hem niemand durven betwis
ten, als zoodanig koesterden wij in het
felle van den strgd voor hem de hoogste
achting, hg was de voorvechter, de groote
kampioen voor de eer der aloude Moe
derkerk. Wij herinneren ons nog de ver
gadering in OJeou te Amsterdam, toen
Schaepman aan Dr. Muller ver
weet, dat hg tegen beter weten in de
Christeljjke naastenliefde wilde bevitten,
toen de forsche redenaar Schaepman
eindelijk den onhebbeljjken en onweten
den socialist Fo r tu y n bjj den kraag nam,
toen zjjne volzinnen als een machtige
bergstroom door de zaal rolden, alles
wegmaaiend, terwijl hg met zijne gespit rde
FEUILLETON.
68.
{Vervolg)
Wie kon dan ook denker* hm want
hm wij verkeerden niet eens met elkan
der. Lieden uit eene geheel onbekende
sfeer. Nu geloot ik, lieve Sophie, wilde
hij zich op uwen raad, die ook wel de beste
is, terugtrekken toen is men onaangenaam
geworden en mevrouw is zeer onbeschaamd
uitgevaren over u, over u, over u lieve So
phie. Natuurlijk kon Achim dat ni' t -
hm Nu, wjj vermoedden niets, tegen
twee uur komt het oude wijf, mistress Perth,
als eene furie Daar boven loopen, verlangt
Cilly te spreken en lamenteert verschrikkelijk,
schuift alle schuld op u, beweert u van vroe
ger te kennen en dergelijke dingen meer. En
sedert is Cilly, ik moet het tot mijn leedwe
zen zeggen, in eene zeer slechte stemming je
gens u, lieve Sophie, zoodat ik het voorde,
raden hond, haar niet in den weg te komen.
Wees daarom niet boos op haar met
eene moeder moet men, in tegenwoordigheid
van haar lijdend kind rekening houden.
Ditscha zit met een g zicht, dat kramp
achtig vertrokken is door de smart en met
gevouwen handen tegen de lippen, alsof zij
een uitroep van angst wil onderdrukken, naar
dit verhaal te luisteren. Nu springt zjj op.
vuist zoo hard op den lessenaar beukte,
dat deze verbrijzeld ineen zakte en
Schaepman met spreken voortging
over de Christelijke Charitas, overwel
digeod, schoon, overtuigend- Schaep
man heeft zijn tjjd beheerscht. De feiten
der geschiedenis, zegt C a r 1 y le, groe-
peeren zich om buitengewone personen,
die volgelingen hebben en eene school
stichten.
Dr. Schaepman, had tegenstanders
ook in eigen party, maar wie heeft ze
niet lij ea manmoedig optreden, wie, die
niet behoort tot de z.g. niets-doenets, wie
heeft ze niet die opwekt de slapend en uit
een rustige rust, terwijl buiten de socia
listische golven de geordende samenleving
beuken en met hun schuimend vergift
bespatten.
Dr. Schaepman waardeerde het goe
de, hg verachtte zjjn tegenstander niet,
hij wierp geen sljjk naar zijn bestrijder
al gebruikte hg zijn machtig woord ter
overtuiging van hetgeen hij meende te
moeten verdedigen.
Dr. Schaepman waardeerde het
goede, dat hij ook in andere partjjen
aantref, hij betoonde achting voor de
eminente eigenschappen der aanvoerders
en woordvoerders aan de andere zjjde en
won zich daardoor de genegenheid zjj-
ner politieke tegenstanders. Hjj behoorde
tot de onzen in vooruitstrevende richting.
Wg herinneren ons hier een zjjner
redevoeringen gehouden over de Christe
lijke democratie of de vrjjmaking der
volkeren onder begunstiging der Kerk.
was een man van overtuiging en
hoe ook door ons beoordeeld in tijden
van strgd, hij leerde ons door zijn voor
beeld, dat wg moeten medewerken tot
verbetering der maatschappelijke verhou
dingen. De politiek van Dr. Schaep
man was in sommige opzichten een po
litiek van oppoituniteit, het samengaan
met de partg die op 't oogenblik het
meest geneigd is voor de behartiging
onzer belangen, een nauwer samengaan
met de geloovige partgen, tot welke wg
onze verwantschap gevoelsn.
Dr. Schaepman is van ons heen
gegaan, zjjn machtig wcord is uitge
storven. Hjj is heengegaan maar zjjn
werken zjjn ons een erfenis geworden.
Niet bjj allen, die hem groot noemen,
doet de leuze opgeld van het tJurare in
verba magistri«het zweren bjj des mees
ters woorden» want ook groote gems-
ten kunnen soms een afwjjkende mee-
ning voors aan.
Moge Dr. Schaepman's naam tot in
verre nageslachten in eere worden g<
Laat mij naar hem toe gaan, laat mij
bij hem blijven
Op dit oogenblik gaat de deur open en
Cilly, met een gezicht, dat opgezwollen ia
van het weenen, en een los morgengewaad
om hare corpulente gestalte, komt binnen. ls
zij Ditscha ziet, wendt zij zich af en wil weer
Cilly! roept het meisje uit, heb medelij
den, laat mij naar hem toe gaan, zeg mij toch!
Nooit! klinkt het terug, want gij zijt
de schuld er van om uwentwil s'erft hij
Het is een ongeluk, iemand als gij in de fa
milie te hebben, dat zeg ik u ronduit in dit
uur 1
Maar spreek dan toch. wat heb ik mis
daan P roept Ditscha uit,
Bi) heeft dezen man, dezen moordenaar
uitgedaagd, wjjl - wijl hij er zich op
beroemde, vroeger tot u in betrekking gestaan
te hebben wat heiaas waar is, want die
ellendige vent is niemand anders dan Per-
thien, met wien gij toen wildet vluchten, o
gjj denkt, dat ik niets van deze geschiedenis
weet Tante Anna heeft ze mij verteld zij
heeft u nooit mogen lijden. En uw broeder
uw broeder zal er aan sterven
Ditscha grjjpt plotseling met beide handen
naar haar hoofd en begint als eene krankzin
nige te lachen. Perthien, roept zij uit met ge
broken stem Perthien? Dan zinkt zij be
wusteloos ineen
De liefdezuster hee't haar hulp verleend,
na een langdurige onmacht is zjj weder bij
gekomen.
houdsn, hjj heaft gewerkt toen het dag
was tot voorbeeld van ons allen. Zjjn loon
zal hem zeker door den Algoeden en Recht
vaardige rechter niet worde onthouden.
Met het oog op de onlusten in Mace
donië zjjn veertien bataljons redifs (reser-
vetroepf D) van het derde korps, dat zjj.i
hoofdkwartier heeft te Salonika, opge
roepen, ter vervanging, zooals het offi
cieel heet, van de veertien bataljo is, die
den vorigen herfst ten gevolge der Ma
cedonische onlubten waren omgeroepen cd
die zich nog onder de wapenen bevinden.
Deze officieele lezing wekt echtf r twjj
fel. Men gelooft dat de het vorige jaar
opgeroepen bataljons eveneens onder de
wapenen zullen blyven.
De pleger van den aanslag op den
Armenischen patriarch O r m a n i a n, de
apothekersbediend s H a t s j e k i a n, ins
gelijks esn Armeniër zooals men zich
herinhert, is ter dood veroo deeld. Even-
zoo bjj verstek zjjn medeplichtige K a-
pielian, die voortvluchtig is. Vier
aangeklaagden hebben verschillende ge
vangenis jtraffen gekreg-n; twee anderen
levenslang.
De Russische Regeering heeft alle re
serve-officieren laten aanzeggen zich ge
reed te willen houden om binnen 24
uren na oproeping zich bjj hun regimen
ten te voegen.
De maatregel staat iu verband met
mogeljjke ontwikkeling der zaken op het
Balkan Schiereiland,
BuitsehJand.
Op initiatief vaD Vorst L o w e ns tei n-
Rosenberg hebben zich een aantal'
hooggeplaa'ste peiSODen uit Heidelberg,
Mannheim, Karlsruhe en andere plaatsen
in B.den vere nigd tot een Baden-ehe
afdeeling van den anti duelbond.
Het tentoons ellingsterreio te Dus-
seldorff zal veranderd worden in een park
dat Keizer Wilhelm-park gedoopt wordt.
Voor den aanleg zal men G e i t u e r,
koninkljjk tuinbouwkundige en den man
die den Thiergarten «verjongd» heeft,
raadplegen.
Op de Avenue Fel x Faure te
Parijs hebben twee dames geduelleerd
Met groote messen gewapend vielen de
twee vechtlustigen elkander aan. Toen
de politie tusschen beiden kwam. hadden
zjj zich reeds vreeselijk toegetakeld. Wat
de oorzaak i«, is licht te raden.
Ouder de Fransche officieren schjjnt
groote ontevredenheid te he8rscben. Te
Angoulêmr hebben zij eergisteren-nacht
door de straten der stad gewandeld eu
luidkeels gezongen. Op het plein Champ
de Mars gekomen riepen zjj uit nlle
macht; «Weg met de Joden! Leve het
leger! Leve de Koning! L rve de Keizer!»
Moet hij sterren, z ster vraagt zij.
Dij is ernstig gewond, maar Gods ge
nade is groot, antwoordt deze,
Laat mi] naar hem toe gaan, laat mij
bij hem, smeekte zij, wij hebben eikan Ier zoo
lief, zuster ik wil alleen zijn hand maar in
de mijne houden.
Het goedaardig gelaat der verpleegster wordt
verlegen.
Ach lieve freule, het gaat niet, zegt zij
hij moet voor alle batrosriajha vu n-d worden,
hij
Maar voor de deur mag ik toch zitten,
vraagt ze bijna schreiend, Gij weet niet, wat'
gij doet als gij mij gebiedt weg te gaan
ach, gij weet het niet
In Ditscha zet zich voor de deur neer,
uren, dagen, nachten lanz. Cilly hoort haar
snikken binnen bij het ziekbed, waar zij met
de zuster waaktwat zal zij doen, zij kan
Ditscha toch niet het huis uitjagen als een
hond.
De politie had noeite genoeg om de
«hesren» ietwat te kalme wen. Tot
arrestaDcs is het niet gekomen.
Een vreeseljjk ongeluk heeft te
Buigts (Bas Pirené's) plaats gehad. De
stationschef C h a r r aldaar werd d ior
den sneltrein van Pan naar Bo deaux
overreden. Het hoofd werd hem van den
romp gescheiden. Hoe het ongeval pre
cies heeft plaats gevonden is niet bekeud.
De verwjjdering van de zestig
leerlingen der Parjjsche Ecole Polyiech-
nique zal w 1 weer spoedig gevolgd wor
den door hun terugroeping. Na een on
derhoud met den afgevaardigde Goazin,
sprekende namens een aantal afgevaar
digden, oad-!eerlingen der zelfde school
heeft de Minister van Oorlog zjja be
reidwilligheid geuit om de jongelieden
uit hun strafregimenten terug te laten
keeren, op voorwaarde dat geen enkel
nieuw incident zoi plaats grijpen, en bet
gebeurde niet in de Kamer ter sprake
zou komen.
Ook de onlangs gestrafte artilleristen
te Poitiers zullen waarschjjnljjk spoedig
g'gracieerd worden.
Te Bissano nabjj Venetië is in 3
nacht van Dinsdag <>p Woensdag s
kerk ingestort. Er zjjn ^en persoouljjke
ongelukken te betreuren.
Spanje.
Naar aanleiding van de ongeregeldheden
die gedurende de Patste dagen te B irce-
lona zjjn voorgevallsD, heef. de gouver
neur dei stad een basluit uitgevaardigd,
waarbij ontbinding van den Bood van
werkliedenverenigingen en van de typo
grafen vereeniging is gelast. D bestuurs
leden zouden gehangen genomen zjjn,
indien zg zich niet spoedig naar elders
hadden begeven.
Te Cadix is hevig gevochten, alle win
kels zgn gesloten. Uren lang hebben
duiznnden werkstakers in de straten der
stad een sch ikbeWind uitgeoefend
I recht op gebrande, voor ts tot versterking
der pensioenkassen voor werklieden, tot
delging der openbare schuld en tot het
bouwen van arbeiderswoningen.
Op voorstel van de BelgisoheRegee-
ring, meldt de Akener Volksfreund, zul
len de sneltreinen naar den Midden-Rjjn
en Zuid Duitschland niet meer tot Keulen
dooriyden, maar over Aken, Düren en
Euskuchen naar Bonn gaan. Aken krggt
eei centraal station, vanwaar de Bel
gische sneltreinen ook een rechtstreeksche
aansluiting zullen hebben met Noord-
Duitschland over Dusseldorp.
België draagt de kosten van het ver
bouwen van het Rheinische Bahnh'óf te
Aken.
Het Akenscbe blad verzekert datB u dde,
de Pruisische Minister van spoorwegen,
voor het plan gewonnen is en de onder
handelingen byna hun beslag hebben
gekregen.
Te Newjersey is opgericht de Home
Trust Company, waarvan het eenig doel
is de verdeeling te regelen van de door
Carnegie voorgenomen schenkingen
aan bibliotheken -enz Bankiers zeggen,
dat deze Trust alleen is ingesteld, om
Carnegie te helpen zgn plan uit te
voeren en arm te sterven.
Uit New York wordt gemeld, dat
kolonel Bingham, sedert veJe jaren
ceremoniemeester op het Witte Hit's, is
ontslagen, omdat hg aan hes Congres
een vermeerdering der uitgaven voor het
Huis van den President had gevraagd
met 30.000 tot 35.000 dollarshg achtte
die vermeerdering noodzakelgk met het
oog op R o o s e v e 1 t's grootsche partgen.
De President was hier >ver zeer ver
ontwaardigd, daar hg de uitgaven hier
voor uit zijn eigen middelen bestrgdt.
E'ndeljjk is een oplossing gevonden
om de Venezuelaansehe qaaestie uit da
wereld te helpen.
De heer B o w e n is met Huitsehland
0De
l.o. Patrouilles bewaarde, daar de rust. Berlja 340 000 dollars oontaTwoT
- De Koning van Spanje heeft nu den nitbetaald en dat de buitgemaakte
reeds een besluit gefcekend. bepalend 8chepeü aau Vdüe2aeIa wordeügte^
dat het kind van de Pnnset der Asfcuriëu, geven. brugge-
waarvan de geboorte in de volgende maand j Venezuela vraagt geen vergoeding voor
wordt verwacht, de eereleekeos van het
Guiten Vlies, de halsketen van da ordo
van Karei HI, en van het Grootlint
vau Isabella de Kathol,eke zal ontvangen
indien het kind teu jongen is. In tien
eene prinses geboren wordt, zal het w:chtje
de orde van Maria-Loaiza worden
geschonken.
de beide grzonken schepen.
B o w e n heeft voor Italië behandeling
op den voet der meestbeganstigde natie
voorgesteld; op die voorwaarde zal het
protocol met Italië worden opgesteld,
Naar gameid wor it zA Boven Ve
nezuela vertegenwoordigen bjj de onder-
I handelingen voor het Haagsohe Hof.
Op den grondslag der Britsche ,or-
Er verloopeu dagen, waarin dood en leven
met elkander worstelen. De liefdezust r heeft
ten laatste voor Ditscha een bed in de kamer
laten brengen, het kamermeisje zorgt voor het
eten en drinken, zoo goed als het gaat
Doe het er thuis uit moet zien daar denkt
Ditscha niet aan, haar eenige zorg is, dat de
oude man er n'ets van verneemt. Zjj heeft
aan Kothe getelegrafeerd, dat hij hem eens
bezoeken zou. Dat zij van dm man die haar
heeft lief gehad, een grooten dienst verlangt,
zooals men slechts aan degenen vraagt, dié
tot ons in nauwe betrekking staan, is haar
In de Belgische Kamer van afgevaar- stGien schjjut na da Venezuela;
digden heelt da heer De Smet de quaestia te zullen geschikt wordei
Naeyer een wetsontwerp ingediend i voorstellen, ruya'er dan de Dal
waarbij de alcohol-accijns van 100 op i houden in, dat het vraagstuk var
150 fr. par H.L. wordt verhoogd. De i niet preferentie der vorderinge;
opbrengst dezer verhooging zal strekken j de bombardeerende Mogendheden »u
tot opheffing van het recht op onge- die der anderen en da quaestie der ver
brande koffie en vermindering vaa het deeling zullen onderworpen aan ie»
niet recht duidelijk, Wie vraagt daar ook uaar
in zulke oogenblikken.
Langzaam, zeer langzaam komt het eerste
teeken ran hoop. Cilly, die doet, of zjj haar
hee'e leien eene opoiferende moeder geweest
is, laat voor de eerste maal het waken des
nachts aan de verpleegs'er ovsr en gaat naar
hare eigene slaapkamer. Zuster Josepha, met
de vriendelijke, donkere o gen, die nabij het
bed van den zieke zit, laat op itscha's ver
zoek de deur op een kier open Ditsoha kan
het bed zien, en daarop het bleeke, uitge
teerde gelaat van haren lieveling. Zij begint
zacht te snikken, zjj heeft het niet kunnen
onderdrukken, nu drukt zij haar zakdoek te
gen den mond, want de zieke heeft hethoord
omgewend.
Wie was dat vraagt hij m ;t zwakke
stem.
De liefdezuster schudt het hoofd.
Het is mjjne zustér, zegt hjjlaat haar
binnenkomen.
Er is hier niemand, weert de verpleeg
ster af.
Het is mjjne zuster, zjj moet komen,
houdt hij vol.
De liefdezuster, die volstrekt geen vermoe
den heeft, van hetgeen er gebeurd is, gaat
de kamer niet uit. U kalm houden, freule
om Gods wil, niet weenen, fluistert zij.
En Ditscha wankelt naar zijn bed. Zjj is
maar eene schaduw meer van hetgeen zij ge
weest is zoo is zij afgevallen door angst en
pijn. Zij buigt zich neer, zij wil hem kussen>
alleen zjjne hand maar, die op het dek rust;
che
Die
•het
1 of
van
en
zjj waagt niet te snikken, maar de trauen
rollen haar langzaam over het van smart ver
wrongen ge.aat. Hij weert haastig haren kus
af eu zjjae oogen vestigen zich strak op de
hare met eenen eigenaardigen, koelen blik,'
dien zjj nog niet begrijpt.
Is het waar vraagt hij
Wat dan mjjn lieve jongen fluistert
zij, halt verstikt door tranen,
Dat, wat zjj daar beuedeu beweren, en
wat mama be/estigt?
Zjj ziet hem strak aan, tot in het diepst
van haar hart getroffen.
Ik zal kalmer worden, als srij md zevt
dat zjj iegen, Ditscha
Mijnheer baron vermaant de zuster op
bezorgden toon.
Zeg maar ja of neen eischt hjj opge
wonden.
Ditscha antwoordt niet Zjj maakt een ge-
baa*, heft een weinig hare armen van het li
chaam en laat ze weer zinken, een volkomen
gebroken, zijn spreekt uit deze toestemmende
beweging.
Dus toch waar zegt hjj,
Zij beweegt zich niet.
Dan wendt hjj het hoofd van haar
i zwjjgt.
Achim, fluistert zij snikkend.
Hij verroert zich niet.
af en
Wordt vervslfd.)