No. 5324
Donderdag 19 Februari 1903
voor
27sle Jaargang
ril
<31 oord
uió'éCollanó.
L.
Nieuwe Haarlemsche Courant.
Iets over opvoeding.
IT GE
BUITENLAND.
BUREAU: St. JanBstraat. Haarlem
f 1,20
1,50
2,90
0,03
van G®neraal Heatherstone.
d«
.,1e
Italië.
Frankrijk.
Fngeland.
De Venezuelaansohe quaestie.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
NI1END
PRIJS DER ADVERTENTIE».
V»n 1—6 regels 50 0«t
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant.
ittiTE Ma KO>» AGiTA
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublicitéEtrangère
G.L. DAÜBE fy Co JOHN., F. JONES Succ. Paris 316m Faubourg Montma
Wjj hebben de eer in 't bijzonder uw
aandacht te vestigen op eene gunstige
gelegenheid tot advsrteeren in het
ttr gelegenheid van het aanstaande Paus-
feest uit te geven van de
Dit cp fraai papier in feestgewaad en
kleurendruk verschijnend nummer, zal
daags vóór het vjjf-en-twintig jarig Paus
schap van Z. H. Leo XIH, den 3en
Maart a.s. verscbjjaen.
Het spreekt vanzelf, dat dit nummer
eene buitengewone verspreiding zal hebben,
en zeer vtlen, ook al behooren zjj niet
tot de gewone lezers van de Nieuwe
Haarlemsche Courantdit Feestnummer
zullen willen bezitten.
Bovendien heeft de ondervinding aan
getoond dat men een zoo fraai uitge
voerde coorant niet vernietigt, doch haar
als curiositeit nog lang bevaart, zooals
er nu nog exemplaren te vinden zjjn van
vorige feestnummers, bjj andere feeste
lijke gelegenheden uitgegeven.
De prjjs der advertentiëa bljjtt op
f 0 071/» Per vastgesteld. Abonne
menten op den ouden voet, Wij stellen
ook ruinte in ons Feestnummer beschik
baar voor hen, die hun gelukwensch aan
Z. H. den Paus willen uitspreken, door
vermelding van naam en adres; deze
kleine advertenties worden berekend a
contant tegen f 0.30. Een Feestnummer
wordt opgezonden naar het Vaticaao.
Met betoog op deze zeer zeldzame gelegen
heid meenen wjj U ten zeerste de plaat
sing eeuer flinke annonce in dit Feest
nummer te mogen aanbevelen. Daar het
te voorzien is dat de ruimte voor op
fraai papier gedrukte advertentiëa spoedig
besproken zal zijn, is, ter voorkoming van
teleurstelling, een spoedige inzending Uwer
order alleszins gewensebt.
DE ADMINISTRATIE.
feuilleton.
2.) Vervolg
Man toen wij daar kwamen was het huis reeds
jaren onbewoond en stond het met zijn greote
kale vensters over de heuvels uit to zien.
En het diende dan ook alleen als wegwijzer
voor de visschers, die wisten dat zij, hun
koers nemende tusschen den schoorsteen van
ons buis en den hoogen witten toren van
loomber. Hall, een veiligen weg vonden o«r
«le gevaarlijke riffen, die als slapende mon
sters onder de bewogen golven der baai rust-
Naur dit eenzame plekje waren dus mijn
vader, Esther en ik gebracht. Voor ons had
die eenzaamheid echter niets schrikwekkends.
Na het gewoel en geraas eencr groote stad
en de zware taak van stand op te houden bij
een zeer matig inkomen, vonden wjj een groote,
aan de ziel vrede en rustgevende voldoening
in dien lang uitgestrekten horizon en heldere
lucht. Hier ten minste waren geen buren om
te bepraten 1
De Laird had zijn licht rijtuigje en twee
poneys achter gelaten, waarmee mijn vader
zijn taak als beheerder volbrengen kon, ter-
vrjjl ik hem daarbij zou ter zjj de staan en
Men klaagt tegenwoordig steen ea beeu
over de grenzenlooze baldadigheid der jeugd,
klachten bjj ouders, onderwjjzers en po
litie zgn aan de orde van den dag. Steenen
gooien, vernielen, vechten, schelden, na
roepen Echijnea buiten den school gd de
eenige bezigheid onzer lisve spes patriae.
Is oaze jeugd altijd zoo geweest? Vol
mondig klinkt mijn neen. Dikwijls zegt
men ter verontschuldiging Het zjjn maar
kinderen, wij zjjn zeiven ook zoo geweest.
Maar ik protesteer hiertegen, zulke on
deugendheid, zulke straatschenderij heb
ben wjj niet gekend en met smart zien
we den levenslustigen Hollandschen jon
gen van Hildebrand verouderd in een
gluiperd, herschapen iu een afschuwe-
ljjken straatschender.
Ziet men niet tal vnn jongens die nog de
onschuld op het gelaat moesten hebben,
bleek en met verflenste oogen'savonds langs
's Teeren straten slenteren? zij vormen een
keten gepromoveerde deugnieten die straat
schenderij plegen,waarbjj zjj een taal uitbre
ken, die man slechts hoort bjj echte ba
liekluivers.
Slaau wjj de jongens eens gade in hun
ne spelen als zjj ouder elkander zjjn,
letten wjj eens op de taal die zjj uitslaan,
vragen wjj eens aan de onderwjjzers, die
degeljjke studies makeD van kinderen-
karakiers, hoe 't met de jeugd gesteld is.
En wie draagt de schuld van da ban
deloosheid der jeugd waarop eens Kerk
en Staat hun vertrouwen zullen stellen
Wjj laten de beantwoording van deze vraag
aan ons lezers. Schetsen wjj even de liet e
kleine in het wiegje, zacht is het wezen
van het wichije als de peluw
waarop het rust, maar nog cn-
eindig zachter is het hartje dat reeds
hoewel onbewust, heilige liefde klopt,
zacht als was, is het ontvaukeljjk voor
de indrakken, die het weldra door aMer-
lei invloeden zal ontvangen. Daar ligt
de koning der schepping hulpeloos in het
wiegje, de koning der schepping, die wel
dra zjjn vorsteljjke hermeljjn zal ontsie
ren door allerlei ondeugden, zjjae koriink-
ljjke kroon zal sleuren door het sljjk.
En aan weerszjjden van het wi-'gje zit
ten vader en moeder. Door God geroe
pen zullen zjj dien koniDg der schepping
opleiden tot deugd en ware grootheid,
zullen zjj zjjne zwakke jeugdbe-ichermeD,
hem opvoeden tot een waardig lid van
Kerk en Stiat.
Zjj hebben dat kind zoo Haf;en juist
die liefde speelt hun soms parten,zjj werpt
maar al te dikwijls het gebouw d> r op- gouden kalf en waarin ter wille van geld
voeding omver.
Verdwaasde, misp'aatste liefde doet reeds
iu dea priSsten levenstjjd kleine foutjee
over het. hoofd zien, die later tot groots
ondeugden zullen uitwassen.
Koppigheid wordt dan aangezien voor
karakter, wilskracht; vleie-jj voor liefde;
ou eea leugen, om terugslaan wordt ge
lachen, omdat het wijst op flink ontwik
kelde levenskracht.
Andere oudeis grijpen met ruwe hand in
het kinderlgk gemoed, de schoone planten
der levenslente verstjjven onder hunne kou
vingers, zelfzucht nestelt zich als een
duizeudarmig onkruid in het hart van
het kind.
Waarom oogst, n vele oude-s zoo weinig
vreugde van hunne kinderen? Eens sprak
Rousseau de stoute stelling uit: «De
mensch is goed, zooals hij uit de handen
v$a zjjn Schepper komt.» Maar wjj voe
gen er aan toe: geljjk het kind licha-
mrijjk het evenbeeld is zijner ouders, zoo
zal het van deze ook karaktertrekken
overerven. De ouders kunnen zich dus
daarnaar richten bjj hunnen opvoedkun
digen arbeid.
Op zeer jeugdigen ieeftjjd gaat de kleine
naar di school om ouderwezsu te worden
tot allerlei kundigheden, d:e bet noodig
zal hebben in het latere leven, om op
gevoed te worden tot allerlei christeljjke
en maatschappelijke d-ugden. Maar naar
w> lke school stuurt men zjjn kind, maakt
men wtl een ernstige studie van het
kind, om het te vormen voor de toekomst
Ook ter leeriug in de kerk gaat het
kind, daar wordt de kleine onderricht
gegeven in zeken teu behoeve van zijn
zielehe'l, let men er wel op dat het goede
zaad daar in het kinderhart neergelegd
tot wasdom bomt?
Priester en ouderwijzer staan maar
al te dikwjjts machteloos tegenover den
invloed van de sfraaf, waarop vele ouders
niet letten en waardoor huu gebouw van
opvoeding zjjn fondament mist.
Wii meD het kind eene goede opvoe
eer en goeden naam te grabbel worden
Belgié.
Door de rechtbank te Doornik
gegooid. Wie geld heeft doet wonderen, sociaal democratische afgevaari
hoe verdiend, 't doet niets ter zake, bjj
die met rijksdaalders kan spden, is een
man van fatsoen en wordt om wille van
dat stoffelijk wel/.jjn geëerd. Geen won
der, dat er raenschen zjjn die onverschil
lig worden, dat mannen van karakter,
eer en goeden trouw z ch terugtrekken
en kruipeiiag en vleiers op den voor
grond treden, ten verderve der maat-
schappeljjke verhoudingen, dat jongelie
den, die zien welk een onrtchtpleg ng er
plaats heeft, van dea goeden weg in den Maria dell Animj aldaaris benosmdMgr.
Po ui 11e veroordeeld tot 3 maanujn
gevangenisstraf wegens opruisrjj en het
plegen van een aanslag op de vrijheid
van den arbeid tjjdens de werkstaking
te Basècles. Twee andere woelgeesten,
D e g a n d en Ch am bier werden veroor
deeld tot 10 dagen gevangenisstraf.
Uit Rome wordt gameid, dat in ver
vanging van wjjlen Mgr. de Neckere,
als vertegenwoordiger der Nederlandsch-
Belgische belangen lot provisor van St.
maalstroom der onverschilligheid, zoo niet
erger, ia de armen der sociaul-Jemocra-
tie worden gevoerd.
Het is een kuist mensch te zjja. Al-
Steyaart, aartsbisschop van Damascus
van d9 orle der ongeschoeide Karme
lieten, een Belg van geboorte.
Te Venetië kan men thans een
vreemd nataurvarschjjnsel waarnemen.
leen zjj kunueu opvo.den die zielenadel j Het water uit de kanalen, ook uit het
bezitten en deze in practjjk brengen ver- Groole Kanaal, loopt ten tjjde der eb
heven boven het stof.
geheel in zee weg, zoodat de beddingen
der grachten dan geheel droog liggen.
I Het gondelverkeer is dan gedurende eeni-
ge uren geheel gestremd. Een en ander
lokt natuarljjk vele vreemdelingen naar
de Dogestad.
Z. M. koning E d u a r d is voornemens
Voor het Assissenhof van Maine en
Loire is een vreeselgk drama afgespeeld, aanstaanden Dinsdag in persoon de nienwe
Daar zat op de bank der schuldigen parlementszitticg te openen,
een Broeder der christeljjke learin/, dei Indien de troonrede geen harvorming
beticht wei van OLzadeljjbe handelingen, in dien geest aankondigt, zal het parle-
Drie maanden lang zuchtte broed r mentslid B e c k e t een amendement voor-
C h a rl e s, onier deze voor een religieus stellen, verklarende dat de inrichting van
grnweljjke beschuldiging in den kerker. het Britsche lager niet beantwoordt aan
Nu kwamaao de marteling een einde,uitde behoeften van het Rjjk, en dat de
het getuigenverhoor bleek dat hg oa- vermeerdering van uitgaven ten behoeve
schuldig was. Het vrijmetselaarsblad van het leger, in den laatsfcen tjjd, vol-
Le Patriots de VGuest, hid de valsche strekt geen evenredige versterkina der
beschuldiging op touw gez-t. Geid
uitgegeven aan d« t 'ars der kiodet,
die deu rol van base Hgers moeste u
spelen. De Broeder werd, >en da scbau-
deljjke aantjjging ontdekt werd in
vrjjheid gestald en
een nieuw onderzoek geopend.
weermiddelen ten gevolge hebben gehad.
De Duitsche, Engclsche en Italiaansche
ding geven, wit men het groote doel be-j - Het is een bekend feit, dat da Frac-
reiken om de kinderen gelukk g te doen j schen niet veel studie schjjueu te wjj len
llibUCflfa WtJIU IU i i i
u a (/prppht hesft t Pea ^eeren naar hunne landen
'erug. Het Venezuelaansche conflict is
n n 1 i uijr o w 1, ten einde- Wat echter Qit de kan
Het Belgische blad Le Pays Wallon, voortspruiten valt nog niet ie overzien
dat een hevige strijd voert en een veld- De Engelschen zjjn zeer ontevreden over
tocht geopend heeft tegen den Fransehen het samengaan van hun regeering met
m nister Combes, wegens de wet op Duitschland. De Daily Mail, nosmt dat
de congregaties, isim Frankrjjk verboden. samengaan een moreel nadeel dat aan
wo»"dt in str ;d geacht met de Engeland is toegebracht en de Dailu
vrgheid vaa drukpers. 1 3
onze lieve Esther voor het huishouden zorgde
en licht verspreidde in het donkere, oude
h is.
Zoo was ons eenvoudig en eentonig bestaan
tot dat op een zomeravond onv rwuchts het
voorval plaats greep dat de voorlooper zo i
zijn van al de vreemde zaken die ik op mij
genomen heb te beschrijven.
Het was mijn gewoonte geworden des avonds
af en toe met de kleine sloep van deu Laird
uit te gaan otn wat visch te vangen die ons
tot avondeten kon dienen. Bij deze nooit te
vergeten gelegenheid vergezelde mijn zuster
mij en zat zij met haar boek achter iu de
boot terwijl ik mijn lijnen uitwierp.
De zon was weg ezonken achter de heu
velachtige Iersche kust, maar een lage wol
kenbank wees nog die plaats aan en wierp
een weerschijn over de golven. Ik stond recht
op in de boot en staarde naar de zee, toen
mijn zuster eensklaps met een kreet van ver
bazing aan mijn jas trok en uitriep
//Kijk John, er brandt Hebt in den toren
van Cloomber!// ik wendde mijn hoofd om en
keek naar den hoogen witten toren, n ie uit
stak boven een bosch van boomen. Maar toen
ik nauwkeuriger zag, bemerkte ik aan een der
vensters een lichtschijn dat eensklaps ver
dween om daarna even helder achter een an
der te verschijnen. Toen scheen bet daar een
poos achter een paar ramen en ging toen naar
de lager gelegen vensters, waardoor de boo
men het voor ons 1 nzichtbaar maakten. Het
was duidelijk dat iemand met een licht de toren
trap was opgegaan en daarna weder afgedaald.
zjjn vooi tjjd eu eeuwigheid, steun dan
elkander, houdt de k nderen steeds in 't
oog, waakt op hunne schreden.
Lieldi zij steeds de leidsman, maar
moo spare ook de roeda niet en dat alles
j in acht genomen, zullen geen weekelingen,
j gean karakttrlooz r, maar mannen van
karakter ge<orml worden, wdkedeKerk
en Staat zoozeer behoeven in een tjjd als
wij bileven, waarin m n knielt voor het
«Wat kan bet in s Hemelsnaam wezen?//
zei ik, meer tot mij zelt sprekend dan tot
Esther, want op haar gela t kon ik lezen dal
zij mij allerminst een verklaring geven kon,
„Zou iemand uit Braeksome-Bere soms zijn
komen kijken'//
Mijn zuster sc' uddt; het hoofd. „Er is niet
een, vie een voet binnen bet hek zon durven
zetten. En boyendien, John, de sleutels zijn
bij den zaakwaarnemer in Wigtown. Al waren
zij nog zoo nieuwsgierig, dan konden zij er
toch niet binnenkomen,
Toen ik dacht aan de zware deur en ge
weldige grendels die deu toegang tot Cloom-
ber -'all afsloten, kon ik niet anders dan in
de opmerking van mijne zuster deelen. He op
zoo zonderlingen tijd gekomen bezoeker moi st
of buitengewoon kracht he'iben aangewend om
zich toegang te verschaffen, ol hij moest de
sleutels hebben. En door nieuwsgierigheid ge
prikkeld nam ik de riemen om zelf te zien
wie die indringer mocht zijn en wat zijn be
doeling was.
Ik bracht daorom mijn zuster naar Brank-
some en verzocht Sfeth Jameson, een oud oor
logsmatroos eu een der vermetelste visschers,
om mij te vergezelle i. Zoo gingen wij te za-
men iu de duisternis over de heide
//liet heeft geen goede naam, dat huis,zei
mijn gids zijn stap vertragende toen ik het
doel van «nzen toebt meedeelde. //Het is niet
voor niets, dat degene i an wien het toebe-
h orfc, het op geen mijl afstands wi' nade
ren,//
//Wel Selh// antworodde ik, //er is iemand
aan de geographie, ten minste als het
andere landen betreft. Een verinakeljjk
staaltje leverde daarvan onlangs het Fran-
sche Journol de Genéce:
Chronicle achrjjft zeer booa:
c Dat wjj ons, door de rol die wjj ge
speeld hebben, niet de vjjandachap van
het Amerikaansche volk op denhals hebben
gehaald, is alleen toa te schrjjven aan de
j in Amerika gevestigde overtuiging, dat
wjj de slachtoflerszjju van dr onbekwaani-
In een Duitsche courant had de redac- heid van ons depa.t-ment rau buiten-
teur van genoemd blad gelezen, dat zekere Undsche zaken.» Op dezelfden toon
heer B u 111 k e r in het kanton Solothurn Spreekt de Daily News. En de Timeszeat-
door een bende opgeschoten jongens «aus «Indien de Venezuelaansche quaestie vóór
Mutwillen» was aangerand. (je onJerteekening van het protocol nog
Fiuks werd de pen gegrepen en lazen
de trouwe lezers «Onlangs is zekere heer
Buttiker te Mutwillen aangerand.
die toch niet bang is om er been te gaan,//
En ik wees op het Hcht, Jat thans door de
lager gelegen vensters scbeen. En thans kon
is bovendien zien, dat er een tweede, flauwer
licht bet eerste volgde. Kennelijk stelden twee
personen, de een met een lamp, de ander met
een kandelaar, een nauwgezet onderzoek in
het huis in
//Laat ieder maar voor zich zelf zorgen,//
hernam Seth Jameson kortaf. //Wat hebben
wjj met de spoken op Cl omber te maken,
Het is beter zich niet met zulke dingen te
bemoeien.
//Maar mau, je denkt toch niet dat een
spook hier met een boot gekomen is t riep
ik nit. „Maar wat zijr. die lichten daar bij het
hek
//De lantaarns van 't spook natuurlijk//
hernam Seth geheimzinnig, //Kom aan, mijn
heer West, laat de grap uit zjjn.//
Wij waren intusschen dwars de hei overge
stoken en kwamen op den Wigtown weg, op
de plek waar twee hooge steenen kolommen
den ingang van Cloomber- all aanduiden.
Een licht rijtuig stou-'t daar bij het hek, ter
wijl het paard kalm het gras afknabbelde.
//In orde,, zei Jameson na een nauwkeu
riger blik op het rijtuigje. //Ik keu het wel.
Het is van mijnheer Macc Naill, uit Wjjtown,
die de sleutels bewaart..,
//Dan kunnen wij nu wel een praatje met
hem houden, nu wij loch hie rzijn//antwoord
de ik. //Ik geloof dat zjj beneden komen.//
eens iu het Parlement ter sprake was
gebracht, dan zouden de debatten, bjj den
tegenwoordigen gemoedstoestand van het
men twee gedaanten op ons toe, de een sla ik
en kaarsrecht, de ander kort en dik, Zij spra
ken too ernstig met elkander, dat zjj ons niet
zagen voor zjj het hek uit waren.
Goeden avond, mijnheer Mac Neill zei
ik, tot den zaakwaarnemer uit Wi.town, dien
ik kende. De kleinste van de twee mannen
wendde zijn gelaat naar mjj en bewee» mjj
daardoor-dat ik mij niet iu den per9O0i ver
gist had. Naar de ander sprong terug eu won
de alle teekenen van de hevigste gom ..-ds-
aandoening,
Wat is dat, Mac Neill? hooide ik ,.m
vragen. Houdt ge zoo uw belofte? Wat
teekent dit
Msak u niet ongerust, generaal, volstrekt
met ongerust antwoordde de zaakwaarn u -r
op sussenden toon, als iemand die in
ker spreekt tot een kind dat bang is. Hei
de jonge mijnheer West uit Braakssme, miar
wiit hij hier zoo laat in den avond komt doen
verklaar ik niet te begrgpen. Maar, daar gij
elkan ers buren wordt, kan ik niet baterdoen
dan van de gelegenheid gebruik maken, om
u aan elkander toor te stellen. Mijnheer
West, dit is generaal Heathesstone, de op
Cloomber hall komt wonen.
ik strekte mijn hand uit naar den slanken
kaarsrechten man, die baar aarzelend en half
onwillig aannam Lk kwam hier, ze; ik, wijl
ik licht achter de vensters zag en dacht dat
er misse uien onraad was Het verhengt mij
thans dat ik dit gedaan heb, daar ik er het
Op het zelfde oogenbiik hoorde ik den slag j voordeel door had met den generaal kennis
van de zware deur en geen minuut later kwa- j te maken. Wordt ^trr-olgd.)