No. 5326
Zaterdag Februari 1903
27s teJ aargang.
fbaaSlad
voor
eSZooró
uió-éCollanè.
L. S.
Nieuwe Haarlemsche Courant.
Tot nadenken gekomen.
li u i t l a m o.
a aa aaaa&a
HFT GEHEIM
es t ij Ti nu
ff
feuilleton.
van Gsneraal Heather stone.
België.
Venezuela.
Duitschland.
Fngeland.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
f 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post>1,50
Voor het buitenland 2,90
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPEEtS.
BUREAU: St. Jansatr&at. Haarlem
INTIXNDRT?
FBIJS DER ADVERTEN. IEN.
Van 16 regels50 Gents
Elke regel meer7%
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
AGIIE IffA KON AGITATE.
Wjj hebben de eer in 't bijzonder uw
aandacht te vestigen op eene gunstige
gelegenheid tot advetteeren in het
ter gelegenheid van het aanstaande Paas
feest uit te geven van de
Dit op fraai papier in feestgewaad en
kleurendruk verschonend nummer, zal
daags \óór het vjjf-en-twintig jarig Paus
schap van Z. H. Leo XIII, den 3en
Maart a.s. versehjjnen.
Het spreekt vanzelf, dat dit, nummer
eene buitengewone verspreiding zal hebben,
en zeer velen, ook al behoeren zij niet
tot de gewone lezers van de Nieuwe
Haarlemsche Courantdit Feestnummer
zullen willen bezitten.
Bovendien heeft de ondervinding aan
getoond dat men een zoo fraai uitge
voerde courant niet vernietigt, doch haar
als curiositeit nog lang bewaart, zouals
er nu nog exemplaren te vinden zjjn van
vorige feestnummers, bp andere feeste
lijke gelegenheden uitgegeven.
De prjjs der advertentiën blijft op
f 0.07t/2 per regel vastgesteld. Abonne
menten op den ouden voet. Wij stellen
ook ruimte in ons Feestnummer beschik
baar voor hen, die hun gekikwensch aan
Z. H. den Paus willen uitspreken, door
vermelding van naam en adres; deze
kleine advertenties worden berekend a
contact tegen f 0.30. Een Feestnummer
wordt opgezonden naar het Vaticaan.
Met betoog op deze zeer zeldzame gelegen
heid meenen wjj U ten zeerste de plaa -
siDg eeteT flinke annonce in dit feest
nummer te mogen aanbevelen. Daar het
te voorzien is dat de ruimte voor op
fraai papier gedrukte advertentiën spoedig
besproken zal zijn, is, ter voorkoming van
teleurstelling, een spoedige inzending U wer
order alleszins gewenscht.
DE ADMINISTRATIE.
4.) Vervolg.)
„Ik zeg maav, met voorname hee en is bet
goed zaken doen// hernam hij lachende, „ik
begrijp hen en zij begrijpen mij. Wat is de
huur fh vroeg de generaal mij, en hij nam
een blanco cheque en legde die op taf-1.
Twee honderd pond, heb ik geantwoord, om
ook iets te hebben voor mijn eigen mieit en
tijd.»
»Ik dacht dat de eigenaar u daarvoor be
taalde?'/ merkte ik op.
„Ja, ja, maar hij liet het immers ar>n mij
over Zoo kan men nog eens zaken doen
tusschen fatsoenlijke menschen? Wilt gij niet
binnen komen, mijnheer West, en een glaasje
brandewijn drinken
//Dank uzei ik, //ik heb zaken te doen."
//Zaken zijn de hoofdzaak. Het is ook niet
goed om des morgens iets te drinken. V\ at
mij betreft, een drupje voor het ontbijt voor
den eetlust, en een of twee glazen daarna
voor de spi svertering, anders gebruik ik voor
het eten nooit iets. Wat denkt gij van den
generaal, mijnheer West?//
//Nu, ik ken hem te kort, om over hem te
kunnen oordeelen,// antwoordde ik.
Mac Neill wees met zijn vinger naar zjjn
I.
Het is niet te ontkennen, dat de spoor
wegstaking hare goede zjjde heeft gehad j
en dat hare nawerking van een welda-
digen invloed is op het leven en de ont-
wikkeling ook vau onze Katholieke Vei-
eeuigingen. Nog nimmer was het zoo
duideljjk gebleken als thaus, hoe zeer de
niet-Christeljjke, de socialistisch-gezinde
vereenigiDgen eenen verderfeljjken invloed
en dwang uitoefenden op de Christelijke
werklieden, ook op de Roomsch-Katho.
lieken. Het is reeds meermalen in dit
blad ernstig en m t name nog bp de ver
kiezing in District III te Amsterdam met
duidelijke woorden gezegd, hoe onrust
barend de Katholieke wtrklleden door de
socialistische propaganda worden mede-
gesleept en hoe zelfs door het aanhou
dend herhalen en verkondigen der moderne
meening n over de sociale kwestie zelfs
ia de Kathelieke Bonden eu Werküeden-
vereenigingen over sommige sociale vraag
stukken denkbeelden ii gang heb! en ge
vonden en als volkomen geoorloofd wor
den beschouwd, die op zjjn minst genomen
nog twijfelachtig zjjn eu die voor een
dertig jaar nog als bepaald onkatholiek zou
den gegulden hebben.
Daar heeft men bjjvoorbeeld al dadeljjk
het recht van werkstaking.
Vrij algemeen geldt reeds de meeüing
onder de Katholieke werklieden, dat een
werkstaking geheel geoorloofd is, als zjj
maar Eehoorlijk gemotiveerd en goed voor
bereid is, zoodat zij goede kans heeft om
te slagen en dat men de staking een be
hoorlijken tijd kan volhouden, zonder dat
de stakende werkliedenfnnilies tot ar
moede, etc. gedwongen worden.
Het bljjft ons nog aRjjd voorkomen,
dat er heel wat anders nog toebehoort,
alvorens eene werkstaking geoorloofd kan
heeten. Wjj willen echter daarover niet
verder uitweiden, maar alléén dit zeggen,
dat het ons steels is voorgekomen, dat
onder de werkstakingen tot nu toe, al
zéér weinig beslist geoorloofde waren en
dat ons steeds ten zeerste heeft leed ge
daan, dat ook Katholieke Vereenigicgen
aan dat gevaarlijke spelletje meededen,
zonder misschien de motieven ernstig te
toetsen aan de voorschriften der Katho
lieke geloofs- en zsdeleer, zonder de volle
overtuiging te hebben dat alle andere
middelen zjjn uitgeput, zodder vooral ook
te bedenken, dat in eene kwestie, de be
trokken personen vaak zéér partjjdig zien
en oordeelen en dat het bestuur eener
vereenigiug nimmer tot werkstaking zou
voorhoofd en zei op vertrouwelijken toon Dat
denk ik van hem. 11 jj is gek. Denkt gij ook
niet
//Om een blanco-cheque aan een zaakwaar
nemer te geren is zeker gek,// hernam ik,
"Ik zou deuken, dat het een zonderling
was
//Gij zijt altijd grappig Maar als iemand u
vraagt hoe ver men is van een zeelnven en
of hier wel eens schepen uit Indië komen en
of er la.odloopers zijn eu of hij een hoogen
muur moeht bonwen om zju buitenplaats,
wat zoudt gij daarvan denken'//
"Nu, als hij een huis wil hebben met een
hojgen m inr er om, zonder dat het hem een
cent kost, dan zou ik er Wel een weten.
//^aar dan, mijnheer Mae Neill? vroeg
ik.
//Mei, in het krankzinnigengesticht!// riep
de zaakwaarnemer met een schaterlach en ik
hoorde dien lach nog, toeu ik was wegge
reden
De aankomst van de nieuwe bewoners van
Cloomber-ail had geen merkbaren invloed
op de eentooigheid van ons leven.
Geen sprake van zootls wij gehoopt had
den, van zich te bemoeien met de arme be
volking. Zij schenen nooit buiten het hek van
hun tuin te komen.
Weldra ervoeren wij, dat de mededeeling
van den zaakwaarnemer omtrent den hoogen
muur waar was, want allerlei timmerlieden
waren van den ochtend tot den avond bezig
met het maken van een hoogen houten schut
ting om de geheele buitenplaats. Toen dit
mogen adviseeren alvorens zéér wijze per
sonen, buiten de kwestie staande, te hebben
geraadpleegd. Edoch, genoeg daarove-.
Het was maar naar aanleiding van onze
meecing, dat onze Katholieke Vereeni-
gingea zich volstrekt niet zuiver hebben
gihoudrn van den invloed der socialis
tische stroomingen van ouzen tjjd, dat er
onder dien invloed bijna ongeme:kt eene
verslapping is ontstaaa in de beginselen,
en dat, waar men nog meent te staan op
den zui 'eren bodem der streng Christe
lijke zedeber, ir.eu reeds aardig daarmede
heeft getransigeerd.
Met gepasten ernst hebben wjj steeds
gewezen op wat gekomen is en gewaar
schuwd voor wat nog komen zal, al noem
de men ons voorbarig en te zwartkijkend.
De resultaten der aan de orde zjjnde ge
weldplegingen rechtvaardigen volkomen
onze reeds vrceger geuite bezorgdheid. Wjj
konden en kannen 't nog niet, bjj behan
deling der socia'e kwestie het alle menschen
naar den zin maken, maar wat wjj kun
nen is onze plicht vervullen, door zon
der aanzien voor personen te wjj zen en te
waarschuwen van een met ernst georgani
seerde bende die het <Non serviamik
zal niet dienen! in den rooden lap der sc-
ciaal-democratie geschisven heeft en het
goede vac den meusch verst kt. Io onze
tegenwoordige zeer bewogen tjjden, die
nen onze R. K. Werklieden geleid te
warden door eminente krachten, door
mannen, die studie hebben g-maakt van
de sociale kwestie, die iets weten en d n
moed bezitten het monster der sociaa'-
deiuocratie onder te oogen te zien. Onze
werklieden, ook de besturen onzer Katho
lieke Werkliedenvereen gingen, al zjjn zjj
ook nog zoo goed op de hoogte van den
toestand der werklieden en nog zoo grjoïe
vakmannen en nog zoo b>ave Katholieken,
hebben veel en degel jjke voorlichting
roodig, nu wjj een tjjd beleven, waarin
de denkbeelden zoo snel zich outwikke-
len en elkander opvolger, waarin de dwa
ling in too sehoone en oogenscbijnlijk
zoo ware tn aantrekkelijke vormen tot
ons koml; want daar varen toch*en door
de lucht die den denkenden mensch ang
stig doen hniveien voor de toekomst, in
dien niet de geest van «'t Zal zoo'n
vaart niet nemen» wordt vervangen door
een krachtdadig optreden van mannen van
beproef len tri uw, van kennis en voort a-
rendheid.
En nu komen wjj la'igs een vrjj largen
omweg terug lot het punt, waarvan wjj
zjjn uitgegaan. De spoorwegstaking heeft
een weldadigen invloed uitgeoefend, op
het leven en de ontwikkeling onzer ka-
werk gereed was en Cloomber Park omringd
door die schutting met scherpe punten, was
het inderdaad ontoegankelijk voor iemand, die
n et vermetel dur'de te klimmen. Het sereen
wel dat de oude militair zoo vervuld was
van militaire gedachten, dit hij zelfs in
vredestijd zich nog alleen met verdediging be
moeide En zonderlinger nog, dat hij zijn
huis, als voor een beleg, voorzien had van
honderden blikken ingelegd vleesch en groen-
t n, zooals ik Van een groot kruidenier uit
Wigt wil hoorde.
Zooals te begrijpen is, W113 dit alles niet
gebeurd, zonder dat er over gesproken werd.
In de geheele streek was maar een onder
werp: de nieuwe bewoners van Cloomber Hall
en de reden van bun komst, Het eetiige wat
de landeljjke bevolking begreep, was het zeiide
wat reeds de zaakwaarnemer gezegd had na
melijk, dat de oude generaal en zijn geheele
familie krankzinnig was of misschien een ver
schrikkelijke misdaad bad gepleegd, waarvan
zij thans de gevolgen vrees !eu
Dit waren voorzeker zeer natuurlijke ver-
onderstellingen, maar zij schenen toch niet
met de werkelijkheid avereen te komen.
Het is waar, dat de houding van den ge-
neraal bij mijn eerste ontmoeting aanleiding
kon geven tot het denkbeeld van verstands-
verbijsteri g, Maar niemand kon meer bewijs
geven van volkoman bij zijn verstand te zijn
dan hij, bjj onze latere ontmoetingen. En zijn
vrouw en kinderen leidden het zelfde afge- 1
zonderde leven als hij 1 En de gedachted van
een misdaad was even onhoudbaar. W igtown
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Pubbcité, Etrangèrt
G.L. DA DBF. ij- Co JOHN., b. JONES SuccParis 31 bis Faubourg Montmartre
Lholieke Werkli;den-vere migiugeD. Man is
als door een schok opgeschrikt en wakker
geworden. Men heett gevoeld, dat er nog
veel ontbreekt aan onze organisatie, dat
men zich heeft laten icfla°uceeren door zéér
weinig chris'eljjke, maar steike invloe
den, dat aan de ons t ut-novergeste'.de
zjjde, aau de zjj le vau d vjjanden van
ons Heilig Geloo', aan het hoo'd der
neutrale Werkiieden-vereenigingen, met
wie onze werklieden zo iden willen sym-
pathiseeren in hun strjjd voor de mate-
rieele belangen van den werkenden stand,
z ch mannen plaatsen, dia te pas of te
onpas, maar altjjd klaar st-an het voor
den werkman op te nemen, zjju ware uf
vermeende belangen te behartigen en te ver
dedigen en die daardoor de genegenheid,
de bewondering, vaak hec vertrouwen,
ook der christelijke werklieden hebben
gewonnen. Men heett nu gezien en ge
voeld, dat die sympathie, dat vertrouwen
onze werklieden op een dwaalspoor h eft
gebracht, dat zjj zich daardoor hebben
laten meesleepen tot het stellen van eene
daal, die op zijn zachtst uitgedrukt, on
geoorloofd,naar onze meening m.sdaiig
was. Men h eft gevoeld, dat de katholie
ke werkman los moet zjjn van dergeljjke
invloeden, dat hjj zijne zaken zelf moet
behandelen en bepleiten, dat hjj zich zjjn
weg ze't moet kiezen en klaarmaken, dat
bjj niet mag bandelen op bevel van een
Petter en Oudegeest, een Troel
stra, Hugenholtz of Ter Laan,
al zouden die de verbetering van hun
materieelen toestand en ook slech s dat
alléén b d-eien. Men heeft dat alles doi-
deljjk gevoeld en begrepen. Men wil, men
moet daarin verandering brengen.
Maar er is nog méér gebleken. Hier
over in de volgende a tikelee.
De R. K. Belgische journalisten hebben
reeds ruim 90.000 traucs in hun bladen
bjjeeugebracht om Z. EL den Paus, als
N euwjaarsgift hunner landgenooten ter
band te stellen. Zjj hebbin een comm s-
sie uit hun midden gevormd, die zich naar
Rome zal begeven om namens de Belgi
sche K.thol.eken Z. H. Leo XIII te
huldigen.
De Belgische Minister van Financiën
heeft in de Kamer, iu a dwoord op een
hem gestelde viaag geantwoord, dat de
strenge conhöle aan denoordelyke grens
uitgeoefend wed om dtn invoer vancia-
destien vee te werm.
De Minister van Landbouw deelde
gisteren op een tot hem gerichte vraag
in de Kamer mede, dat de overeenkomst
iu schen de Belgische en Nederland&che
s n ire was inderdaad afgelegen en eenzaam
maar toch niet zulk een verlaten hoekje der
aarde, dat een bekend officier hopen kon daar
onopgemerkt te blijven. Bovendien zou iemand
die opspraak vreesde, niet zoo alles gedaan
hebben, wat hem op de tong kon brengen,
als de generaal gedaan had
Ik voor mij was dan ook geneigd alles toe
te schrijven aan des generaals verlangen naar
rust en eenzaamheid eii spoedig waren wij in
de gelegenheid te er aren, hoe ver dat ver
langen zich uitstrekt.
Op een morgen kwam mijn vader beneden
en zei„Kleed je aan, Esther, en gij ook
John, want wij zullen ons welkomstbezoek gaan
brengen aan mevrouw Heatherstene en den
generaal.//
„Gaan we naar Cloomber!// riep Esther
verheugd.
„Ik ben hier,// zei mijn vader, „de verte
genwoordiger van den Laird en moet dus ijn
eer ophouden tegenover alle nieuwe iuwont
Dat gebiedt ons hovend 1 de gastvrijheid
Wat zegt de Perzische die r Eirdousi.vHet
grootste sieraad van iemaiiu huis zijn zijne
vrienden.//
Miju zuster en ik wisten bij ondervinding,
dat als onze goede vader aan zijn redeneerin
gen kracht ging bijzett n met aanhalingen van
P rzische dichters, er geen kans wbs hem
tot andere gedachten te brengen. Zoo reed
dus ons rijtuigje on3 in onze beste kleede
ren heen.
„Zie zoo, kinderen,// riep mijn vader van
de bok, „wij zullen den generaal eens toonen,
Rtg teringen, betreflende den doorvoer in
de grensstreek niet vatbaar zijn, tenminste
voo) het oogenblik, voor wijziging.
President Castro heeft den Mogend
heden, die 30 pCt., der d manerechten
zullen ontvangen tot afdoening der schol
den, eene verrassing geschonken nu hjj
de invoerrechten met een geljjk bedrag
heeft verhoogd. Verdir zjja verhoog! de
invoerrechten op koflie, cacao en leder
met twee, zestien eu vier bolivares per
baal, dit wordt in de Venezuelaaneche S taats-
coorant een oorlogsschatting genoemd.
Voor de ontvangst van deze schatting
is een regaerings-commissie benoemd. De
gewoue douane-beambten hebben met de
ze extra-belasting niets te maken.
I ln de handelswereld is men natuurljjk
niet best te spreken over deze nieuwe
maatregelen. Verschillende handelslieden
deden reeds hun protesteerende stem hoo-
reD.
Zooals wjj reeds mededeelden zal de
Veuezuelaansche Regeering vjjf wissels
i moeten betalen aan Duit-chland, welke
vervallen vóór den 15en Juli. Thana is
reeds in handen gesteld, van den Duit»
schen gezant in Washington, baron
Speck von Sternberg, een bedrag
van ruim f 750.000 in mindering op deze
wissels.
De Duitsche Consul te Gmère heeft
in last gekregen aan de KrooGprins»3
van Saksen het vonnis der echtscheiding
tusschen haar en den Kroonprins van Sak
sen te beteekenen.
Prinses L o u i s e zal onder behoorljjke
voorwaarden een jaargeld ontvangen,
terwjjl nog in een familieraad bespr 'ren
zal worden de teruggave van
bruidschat.
De krjjgs-aad te Rastadt, heel le
wachtmeester M u n tz, die zjjn onderh -i-
gen mishandeld heeft, tot 15 mae en
gevangenisstraf eudegradatie v^roort d.
In Engeland schjjnt men in de
go-kriDgen zo t voldaan fe zjjn ove; ^3
reis van Chamberlain door Z iki-
Afrika, ook in regeeringskringen is men
zeer ingenomen met de resoltaten die
de Minister in de veroverde landen
heeft verkregen.
De correspondent van de Manchester
Guardian meldt, dat Chamberlain'a
pogingen om e&u deel van de oorlogs
kosten terug te krjjgm, nog niet geëin
digd zjjn. In Natal eu Transvaal ver
wacht men dat de NataJsche ingezete
nen zich zullen neerleggen bjj het be
sluit der Engelsche Regeering om en
kele eischeu tot schadevergoeding niet
te vo'doen.
Het Eagelsche departement van
buitenlandsche zaken heeft een nieuw
regl mentsirtikM bjj de diplomatieke
voorschriften gevoegd, waarbjj stren^
wordt gestraft elke diplomatieke beambte^,
die een diplomatiek geheim zal wereld
kundig maken.
dat hij zich over zijn buren niet behoeft te
schamen.'/
Helaas! al die trots was vergeefs I Onze
goed doorvoede ponnies en ons mooi tuig
vermochten dus geenerlei dien invloed uit te
oefenen op de bewoners van Gloomber-Hall
Wij reden tot voor de oprij laan, toen ik tegen
een der bo.imen een groot bord opmerkte
waarop voor iedereen, in duidelijke zwarte'
letters het volgende te lezen was:
„Generaal en mevrouw Heatherstone ver
langen den kring hunner kennissen niet uit
te breiden
Een oogenblik zaten wij allen verbaasd. Toen
barstten Esther en ik, om het gekke van het
geval, in een schaterlach uit, maar mijn vader
wendde de ponnie om en reed huiswaarts met
op elkaar geklemde lippen en saamgetrokken
wenkbrauwen. Nog nooit had ik den goeden
man zoo ontstemd gezien en ik geloof, dat
dit minder was omdat hij zelf zich gekrenkt
voelde, dan wel om de geringschatting betoond
aan den Laird van Branksome, wieus verte
genwoordiger hij was.
ROOEDSTUK IV.
Een jonge man met grijs haar.
Het gebeurde, dat ik den volgenden dag
gelegenheid had denz ltden weg langs te gaan
om nog eens een blik te werpen op de°on-
vriendelijke aankondiging op het bord.
Wordt vervolgd.)
