No. 5339
Maandag 9 Maart 1903,
27sle Jaargang
$)ag6laè voor cfëoord
en SCuiè-eXolla
Alleluja.
HET GEHEIM
DE KERK BLIJFT.
BUIT K Al L A Al 0.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem.
van Generaal ïïeatherstone.
1 Amerika.
Rusland.
ABONNEMENTSPRIJS,
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50
Voor het buitenland 4 2.90
Afzonderljjke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen,
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
IN TIEND
PRIJS DER ADVERTENT IEN.
Ven 16 regels50 Cents
Eik'! regel meer7% a
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
AGITE MA NON
AG 1TATE.
Hoofdagenten voor liet BuitenlandCompagnie Génerale PublicitêEtrangère
G.L. DALBESfCoJOHN., F. JONES SuccParis Blbis Faubourg Montmartre
Het Katholieke Nederland viert feest,
een heerlyk feestHet herdenkt in blijde
vreugde des harten de herstelling van
de Bisschoppelijke hieraichiein ons Va
derland.
Het viert feest, niet in luidruchtig be
toon met vlaggen en wimpels langs stra
ten en pleinen, maar in stilte binnen dg
muren des tempels, door bidden en dan
ken, neergeknield aan den voet des altaars
voor het hoogheilig, aanbiddelijk Sacra
ment, voor den trom van den Opperpries
ter, die tot de visschers zeide«Gaat en
onderwjjst alle volkeren», hun gevende
kat leeraarsambt, hen makende tot Apos
telen, van wie de Bisschoppen de op
volgers zouden zjju.
In stille vreugde knielen t e Katholie
ken van ons Vaderland neder en heffen
hnnne handen en harten tot den alwg-
zen Opperherder en spreken «Wjj dan
ken U, o Heer, dat Gjj medelijden hebt
gehad met uwe verweesde kinderen in
Nederland en hun hunne voorgangers,
hunne leiders, hunne va Iers hebt weder
gegeven.
Meer dan tweehonderd jaren waren de
bisschopszetels in Nederlaud onbezet ge
weest, naeer dan twee honderd jaren was de
Kerk van Nederland van uit den vreemde
bestierd geworden, vaak onder de aller-
mo<-ie)jjk8te omstandigheden, vaak beroofd
van priesters, vaak in de allerhardste
onderdrukking. Toen behaagde het de
Opperste Wjjsheid aan dien toestand van
'Öden een einde te maken.
De ouden van dagen herinneren zich
oog levendig den storm, die er opstak,
toen het bericht de rondte deed door ons
land«de bisschoppen keeren weder 1»
In den geest oczer protestantsche land-
genooten verrezen moordschavotten en
brandstapels, men meende de Inquisitie
te zien wederkeeren en de dagen van
A1 v a weder te zien aanbreken. Het
bezadigd woord van den onvergeteljjken
professor Br o ere tot zjjne protestant
sche landgenooten, de kalmte en vastbe
radenheid, waarmede de Bisschoppen in
alle stilte en eenvoud bezit namen van
hunne zetels deden echter weldra dien
Btorm bedaren en nu leven wij reeds we
der vjjttig jaren onder het zegenrjjk be
stuur van oob Hoogwaardig Episcopaat.
En ziet, wat rjjke zegeningen vjjn onder
hunne herdeljjke leiding neder gestroomd
op de Kerk van Nederland.
Ziet, hoe alom, in s'eden en dorpen,
FEUILLETON.
16 Vervolg
Vjjttig malen per dag vraagden wjj ons zei
ven en elkander, wat voor gevaar het in he
mels naam zjjn kon, maar hoe langer wjj er
•over dachten, hoe hopeloozer voor ons een
oplossing werd. Vruchteloos brachten wij alles
wat wjj ervaren hadden in verband meteenig
woord uit den mond der bewoners van Cloom-
ber-Hall. En zoo restte ons niet anders dan
te vachten en te hopen.
HOOFDSTUK XI.
Het vergaan van de bark Belinda.
October was aangebroken met zonneschijn
en wolkeloozen hemel. Inden ochtends-ond had
een vrij krachtige wind gewaaid en hadden
ecnige witte wolkjes langs het uitspansel ge
dreven, maar later op den dag was het weder
volmaakt stil geworden en scheen de zon met
een voor dat jaargetjjde ongewone kracht, over
_de heuvelachtige heidevelden en de lersche
beTgen aan de overzijde De zee was slechts
weinig bewogen en sloeg met eentonig ge
luid tegen de rotsen.
Voor de onervarenen scheen alles kalm en
in de middelpunt van het bewogen leven
eu op de afgelegenste plekken, tempels
zjjn verheven, die in heerlgke pracht
wedjjv ren en hunne hooge torens ten
hemel doen op gaanals vingers, die wijzen
naar den Goi, Wiens eer en lof in treffende
gebeden en gezangen wordt vetkoadigd
onder de trotsch gewelfde bogen, en ne
derige dorpskerkjes, waar de vrome ge
meente in stillen eenvoud samenkomt
en in zielroerende gebeden hare bekom
mernissen komt werpen op den Heer of
in welsprekend opzien den dank komt
brengen voor genoten weldaden.
Katholieke s;ho!en zjjn gebouwd door
den jjver der Bisschoppen en der priesters,
door de offervaardigheid der gemeente
naren, scholen, waar de jeugd wordt op
gevoed en opgeleid ia de wetenschap,
verre van de valsche tn de ziel doodende
moderne beginselen van twjjfel ea onge
loof, seminariën, waar priesters wor
den gevormd, uitblikkend door deugd en
jjver eu keuuis, gymnasium's waar
de jongelieden worden gevormd, opdat zjj
eens als hechte steunpilaren van Kerk
en Staat het leven zullen kunnen intre
den, scholen van middelbaar en lager
onderwijs, onder het bestuur van Gees
telijke Broeders en Zusters, of onder dat
van leeken, maar met toewijding wordt
gewerkt aan de opvoeding der jeugd tot
brave katholieken, tot nuttige leden der
maatschappij.
Inrichtingen van liefdadigheid verrezen
alom, waar ouden van dagen worden
verpleegd, waar armen en gebrekkigen
werden verzorgd, waar weezeu het ver
lies hunner ouders wordt drageljjk ge
maakt, waar zieken en gewonden wor
den genezen of hun pijnlijk ljjden wordt
verzacht door de meest liefdevolle be
handeling.
Ja, Gods zegen heeft in ruime ma'e
gerust op de Kerk van Nederland, sedert
de Hierarcbie werd hersteld en de Bis
schoppen tot ons wederkeerden.
En daarom knielen wij heden neder
voor den troon des Almachtigen, bren
gen i.'em onzen bigden dank en doen
het Alleluja langs de gewelven weerklin
ken.
Maar tevens hernieuwen wjj, voor het
H. Sacrament nedergeknield, de plechtige
belofte onder de leiding van het Hoog
waardig Episcopaat onze nederige krach
ten te bljjven wjjden aan den bloei van
die Kerk, door God zoo rjjk gezegend,
aan de belangen der katholieken, de trou
we zonen en döchteren der Kerk van
Nederland.
—O—
*Gij zijt Petrus, en op deze steenro's
zal Ik Mijne Kerk bouwen, en de poor'
ten der hel zullen haar niet overwel-
digen.»
We schrjjven 1878, schrjjft de Lim-
burgèr Koerier en verder laat h> t blad
volgen: Dm 7en Februari heeft Pi us
IX het moede hoofd voorgoed ter rusle
neergelegd. Hjj was sinds lang geen ko
ning meer. Hg torste in zjjn laatste le
vensdagen de zware boeien van Sint Petrus;
of de sleutelen van den Prins der Apos
telen nog niet zwaar genoeg waren. Het
was ademloos en jjzig stil in de Katho
lieke wereld. Men hoorde slechts de hart
klop] iagen der bange verwachting. Wat
zou den vgand verhinderen de Doorten
ran het Vaticaan open te loopen en het
paleis binnen te dringen? Maar wat vreest
gjj, kleingeloovigen? Is het niet de God-
mensch zelf, die gezegd heefi«De poor
ten der hel zullen de Kerk niet over
weldigen.»
Leo XIII heeft dm zetel zjjos voor
gangers bezet. Is de glans van het Paus
schap niet verduisterd? Pi us toch was
ook wereldlijk vorst, was ook koning ge
weest: de wereldlijke macht schonk im
mers zjjn tiaar oob haren luister. Deze,
Leo, betreedt het Vaticaan en zetelt er
als Paus-gevangene. En vjjf en twintig
jaren zjjn voorbijgegaan, sedert L e o de
driekroon op het gezalfde hoofd werd ge
plaatst. Leo heeft de geesten tot zich
getrokken, evenals Pius IX door zjjn
teedi-rheid als die eener moeder ea door
zjjn vaderljjken ernst de harten had ge
wonnen.
Ziedaar het werk der Voorzienigheid.
En sla nu de wereld gade, als deze
Paus zjjn gouden priester-, zjju gouden
bisschopsjubel viert! Sla haar gade, nu
deze Paus den dag herdenkt, waarop Hem
vóór vjjf m twintig jaren de tL.ra op
het gezalfde boJd werd gsd ukt. Als om
strjjd wordt Leo verheerlijkt. Itedmaars
en dichters spreken eu zingen zjjn lof.
Arm i n rjjb zendt zjjn geschenk naar
den Vader der geIoo»igen. Dj feestga
ven der wereldgrooten en het penr.iukske
der armen, zg moeten de liefde verfo!-
ken van geheel de Katholieke wereld.
Duizenden bjj duizenden snellen naar
Rome om aan de voeten van L e o de
gevoelens van liefJs en hoogachting, van
dankbaa'heid en vertrouwen neer te leg
gen. Pe Katholieke wereld-is in verrub-
kng: haar pers meldt de gro rtheid van
het Pausschap. Zelfs de onkatholieke
rustig, maar zij die gelee'd hadden de natuur
waar te nemeu vonden een duister dreigen in
die strakke lucht eu dat bedompte loeien
der zee
Mijn zuster en ik wandelden in den mid
dag langs het strand en zetten ons neder op
een der duinen, die met schrale planten be
groeid, zich hier uitstrekken en een natuur
lijk bolwerk vormen tegen de zee. Spoedig
echter werden wij in onze rust gestoord door
het naderen van zware voetstappen. Het was
Jamieson, de oude oorlogsmatroos, die op zijn
gewonen, vriendelijken toon, ons wat visch
aaDbood.
«Ik heb nog bijty 's een goede vangst ge-
daan voor den storm,// zei hij.
//Zou er dan storm komen?// vroeg ik.
//Dat zou ik meenen,* antwoordde hij, een
groot stuk tabak in zijn mond stekende Zie
eens over de hei, tot aan Cloomber vliegen
de meeuwen, zij komen aan land, omdat op
zee alle vederen van hun Ijjf geblazen zouden
worden. Ii heb net zoo'n dag beleefd toen ik
met Napier voor Kroonstad was
//Is hier op de kust wel eens schipbreuk
geleden hernam ik.
//Dat zou ik meenen, mijnbeer Als die kust
hier en het water van de baai van Luce
spreken kon, zouden zjj heel wat te verhalen
hebben 1»
//Ik hoop maar dat er geen schipbreak voor
komt, zoolang wij hier wonen,, zei Esther.
De oude matroos schudde het hoofd en keek
onderzoekend naar den gezichteinder.
//Al» het uit het Westen stormt// zei hij,
//dan zal menig van die zeilschepen een zware
dobber hebben. Kijk bijvoorbeeld die bark
daar ginds eens, ik geloof dat haar kipitein
best in zijn schik zou wezen als hij haar goed
en wel op de Clyde had liggen v.
//Zij schijnt geheel onbewegelijk antwoord
de ik, naar het aangeduide schip z;ende, wiens
zwarte romp en gespannen zeilen op en neer
deinsden met de golven. Misschien vergissen
wij ons, ami son, en komt er in 't geheel
geen storm.//
Jamieson keek nog eens naar de lucht en
naar den horizou en ging zwijgend verder,
terwijl mijn zuster en ik huiswaarts keerden.
Daarop begaf ik mij naar mijns vaders kamer
om te vragen of hij ook het een of ander te
gelasten had betredende het llandgoed, want,
het bestuur daarvan rustte geheel op mij se
dert hij een nieuw boek over Oostersohe let
terkunde had aangevangen.
Ik vond mijn vader zittende aan de vier
kante tatel die zoo opgestapeld was met boe
ken, dat van hem zelf niets te zien was dan
een kail wit haar
//Beste jongen// begon hij, //het spijt mij
toch zoo, dat gij niet bekend zijt met het
Sanskriet. Op uwen leeftijd kende ik niet al
leen die edele taal, maar ook alle Maleische
en andere dialecten, die er mede samenhangen.
Ik ben nu aan een werk begonnen, dat als
het in onze familie van geslacht tot veslacht kon
worden voortgezet, den naam West onsterfelijk
zou maken. Het is niets mjnder dan een ver-
I taling van de Boeditische Djarma'3 met een
wereld raakt in beweging. Zelfs de mach
tige W i 1 h e 1 m van Duitschland acht
zich gelukkig een uur te mogen door
brengen bij den Gevangene van het Va
ticaan. Iu '88 en '93 was deze Keizer
te Rome, ook nu zal hg de Eeuwige
Stad bt zoeken. En toch is 's Pausen Credo
dat des Keizers Diet. Hg kan en durft
niet wegbljjven hg moet naar den hoo-
gen Gevangene van het Vaticaan.
Te klein welhaast is 's Pausen pal is
voor de vele geschenken, die hun weg
naar Rome vinden. Hoe is de Paus zoo
groet, zoo machtig? Indien hg konink
rijken had gewooneo, a's een tweede
Cesar lauweren op het slagveld behaald,
dan was er voor de wereld een titel tot
huldebetoon. Maar nu De Paus ge
vangen op het Vaticaan! O, deze Pans
heeft overwinningen bevochten, waarbjj
die van wereldbedwingers in het niet ver
zinken. Van u t zjjn gevaugenis, het
Vaticaan, overziet hg, L e 0 de wer<ld;
hg doorschouwt de oorzaken der wereld-
r unpen en wjjst de middelen ter gene
zing aan, zjjn ttjm klinkt over
garsch de wereld. En wet de H. Joan
nes Chrysjstomas zeide van Paulus'brie
ven«Zg zgn schoon, ODvergeljjke'jjk
schoon, maar het nvest bewonderens
waardig zjjn de brieven, in gevangen
schap geschreven», dat woord is ook
van toepassing op de encyclieken van
oczen H. Vader. De encyclieken zjjner
voorgangers waren schooD, onvergeljjke-
ljjk schoon, maar mr er dan naar de zend
brieven zjjner voorgangers luistert de on-
geloovige wereld naar de encycliek van
den Grijsaard, die uu op Sint-Petrus
Stoel zetelt.
Dat is de triomf van het Pausschap.
Er zgn in de laatste halve eeuw meer
triomfen gevieid. De Duitsche Keizer,
Wilhelm I, trok op 1 Maart 1870 Parjja
binnen, maar Frankrjjk'shoofdstad treur
de. Den 7den November 1860 heerscht
ook te Napels geestdrift, maar een geest
drift van omgekochte huuilingen. Victor
Emmanuel I houdt er zjju ir.tocht, geze
ten in een en hetzelfde rjjtuig met
Garibaldi, den aatsrevolutionnnir.
Bjj L e o's feest geen omgekochte rede
naars. De wereld wordt naar Rome ge
trokken. Men grjjpt naar veder en pen
seel en etsnaald om L e o te verheerlijken
in zjjne daden. Welk een overwinning'.
Het program der boozen is afgespeeld
Door zjjne zedeljjke kracht heeft het
Pausdom de ovtrwinuing behaald op het
stof. En dit getuigenis zal het nage
slacht afleggenIn de dagen toen het
inleiding over Brahminisme voor de toekomst
va 1 Sakyamuni. Ali ik geregeld voortwerk
zal ik voor mijn dood die inleiding misschien
nog gere d krijgen.//
«Maar hoe veel tijd zal dan het geheele
werk wel vorderen?// vroeg ik.
yDe verkorte uitgave in de keizerlijke bi
bliotheek te Peking antwoordde mijn vader,
in zijn handen wrijvende, bestaat uit 325 dee
len, elk gemiddeld 5 pond zwaar. De inleiding
die zal handelen over de Rig Veda, de Sama
Veda, de Vagur-Veda en de Altha ra Veda
zal moeielijk minder dan 10 deeler. kunnen
beslaan. Als wij dus per jaar een deel reke
nen, dan zouden 335 jaren noodig zijn, in
het jaar 2250 zou dus ons twaalfde geslacht
het werk vole'ndigen en kan het derii nde
aan de inhoudsopgave en register beginnen.»
//En waarvan zouden onze kinderen en
kindskinderen moeten leven, ter wjj 1 zij aan
dat reuzenwerk bezig zijn,// vroeg ik glim
lachend.
//Dat is weer zoo iets voor jou, John!» riep
mijn vader. „In het geheel geen practische
geestIn plaats van uwe aandacht te wjjden
aan het geniale plan, komt ge met allerlei
laffe tegenwerpingen aan.
Ga maar liever eens naar Willie Fullerfon,
hij heeft mij geschreven over een zieke koe,
en het is goed, dat ge eens gaat kijken.
Ik ging heen om de opdracht te volvoeren,
maar wierp alvorens een blik op den baro
meter. Het kwik was aanmerkelijk gezonken,
blijkbaar had de oude zeeman zioh in de na-
uurverachij nselen niet vergist.
stof ward verheerljjkt, toen stoffeljjk
kracht als beginsel en einddoel gold, toen
heelt de Paus door zjjne zedeljjke kracht
het stof beschaamd, toen juist heeft hg
door zgn zedeljjke macht de overwinning
voor de Katholieke wereld bevochten.
De Kerk bljjft.
Heil U, Leo, hoop der Kerk Gods,
heil a
Op U vestigt de geheele wereld het
oogvan U, den Plaatsbekleeder van
Jesus Christus, is redding in allen nood.
Tot U roepen wjjbid den Hemelva
der om wjjsheid en kracht in de stormen
des levens, opdat de golven het schip
niet terneerslaan. Dat God U nog lang
spare tot bloei der Kerk. En vnrig
smeeken wjj den goddeljjken Bruidegom
der Kerk: Geef den vrede en de rust
aan Uwe Stichting en laat onzen Vader
Leo XIII de overwinning der Kerk
Gods nog eenmaal aanschouwen.
«Aan U, 0 Koning der eeuwen,
Aan U bljjft de zegekroon,
Onsteifijjk schittert Uw glorie,
Der wjjzen spot ten hoon.
De volkeren verdwjjnen,
Maar luider klinkt het lied
Der wereld zon bljjtt schjjnen,
Haar glansen sterven niet.
Hoort, jubelend naderen de eeuwen
Met psalmen vol hooger gloed
In breeder keren weerklinken
Den Koning hulde en groet
Hoe schateren hun zangen
Langs aarde en luchtgebied.
Den Kening aller eere
Zjj leven, liefde en lied 1»
In de Vereenigde Staten neemt het
getal echtscheidingen schrikbarend toe.
Hierop wees dezer dagen Z.E n. kardi
naal Gibbons, toan hij op de nachteruit
gang wees omdat het moreele leven ver
woest wordt. Wjj, zeide de kardinaal,
hebben in ons lan d een pestbuil, erger
dan het Mermonisme, in echtscheiding
die op de nietigste gronden gevraagd en
toegestaan wordt. De Prelaat ziet in
dit hemeltergend euvel een gevaar voor
de toekomst.
Omtrent de Russische financ'ën wordt
gemeld, dat de leeringen van verschil
lende Russische steden naar het buiten
land worden overgebracht. Een Duitsche
bankierc-combinatie heeft de gemeente-
leening van de steden Minsk en poltawa
Toen ik des avonds over de heide terug
keerde, blies de wind met korte, hevige vla
gen en was de westelijke horizon met donke
re wolken bedekt, die haar spitse kuiven tot
aan het zenit verhieven. Tegen den donkeren
achtergrond staken een of twee vuil geelkleu
rige wolken dreigend af, terwijl het zeeopper
vlak zijn kleur van gebronsd kwikzilver in
dat van donker glas veranderd had.
Een dof geluid steeg uit de zee op alsof
zij wist welke beroering haar wachtte. Ver in
het kanaal zag ik een stoomschip, dit zjjn
weg vervolgde naaT Belfast en de grotxe bark
die ik reeds des morgens gezien had en nu
poogde noordwaarts koets te nemen. Om ne
gen uur waaide een flinke bries, om tien uur
was z\j tot een kouden wind toegenonen e n
nog voor middernacht woedde de levigste
storm, dien ik mij op deze bestookte kust her
inneren kan.
Ik zat een poos in onze zitlnmer met
eikenhouten beschot, luisterende nar de gie
rende windvlagen en de regenklet'jring tegen
de vensters. Het grimmige orkest Ier Natuur
speelde zjjn eeuwenoud stuk in «en toonlad)
der, klimmende van den diepen oonvanden
donder tot het schrille geluid der zeevo
gels.
(IVdij* vervolgd).