Woensdag 11 Maart 1903 27 ste Jaargang tyagËlaó voor eSTooró- on W Charles Boissevain over Dr. Schaepiran. s HET GEHEIM B UIT MN LAN D BUREAU: St, Jansstraat. Haarlem van Qoneml Hsatterstone. Belg Frankrijk. Engeland. Italiö. De Macedonische quaestie. De «Daily News» ontvangt uit Salo nika bericht, dat de bevolking nog steeds vreest voor een komenden opstand. Veer tigduizend Macedoniers zgn gewapend u ABOWNEMENTSPBIJS. Per 3 maanden voor Haarlemt 1,20 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50 Voor het buitenland 2,90 Afzonderlijke nummers- 0,03 Dit blad verschjjnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen. Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS. A1NTXEN AG [TE MA NON AGITATE PBIJS DEB ADVEBTENTIEN. Van 16 regels^0 Cents Elke regel meer7% Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentiea Contant. i'i Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PubliciteEtrangère G.L. DA ÜBE Co JOHN., F. JONES Sacc. Paris 31 bis Faubourg Montmartre In zjjn «Van dag tot dag», ouder den titel «Schaepman's Rome»,geeft de hoofd redacteur van het Handelsblad, het vol gend artikel, dat wjj onder de aandacht onzer lezers brengen. Hjj schrjjft Gedurende de week waaun paus Leo XIII boven alles eerwaardig door karak ter, edel voorgaan en hoogen ouderdom, zjjn jubileum vierde, dacht ik telkens aan Dr. Schaepman, den Nederlandschen zanger van het Pausdom, wiens dood een leegte herft gebracht ook ?n mjjn leven. Want sinds we beiden jong waren heeft er hartelijke vriendschap tusschen ons bestaan, ofschoon vele onzer overtuigingeu en meeningen Ijjnrecht tegenover elkan der stonden. Maar aaa onze katholieke kunstenaars en dichters kan men allerminst onver draagzame afgeslotenheid in eigeu bepeik- ten kring van gelooLgenooten verweer. Hun sympathie en vriendschap kan de Weest onvoorwaardelijke politieke en theo logische tegenstander winnen, die op ander terrein hun hand mag drukken, en ik ben er fier op dat twee merkwaar digste en geniaalste Nederlandsche ka tholiek der laatste halve eeuw, A l b e r- dingk Thym en Schaepman mg met bun vriendschap vereerden. Toch werden eigen overtuigingen nooit verzwegen of verzacht in de vriendschap pelijke gesprekken. Integendeel. Maar het juist iu dien omgang dat ik het edele karakter en de heerljjke oprecht heid van het geloof en de overtuiging leerde waardeeren van A 1 b e r d i n g k Thym en Schaepman, wier gaven en kunstuiting zoo buitengewoon weinig °P elkander geleken, doch die in deze broeders waren. euaepman was boven alles rede naar. Hg had de gave des woords, hij W.8s improvisator en zgn forsche, soms met geheel gedisciplineerde kracht kwam ®t machtigst, het indrukwekkendst uit wanneer hg sprak ^Ün gedichten schgnen mg allen im provisaties toe; ze daveren van rhetoriek en rollende woorden, waartoe gemakke lijk rgna en zwaaiende rythmus hem verleidden, maar ze missen het kernach tige, frissche, onverwachte, gedurfde dat z8n gesproken woord tot een zeldzame beweegkracht maakten. Zgn verzen heb ik met enkele uitzon - F E 11, L ETON. Vervolg 18 Terwijl de kapitein sprak, werd de kamer deur geopend en trad de stuurman, een zwaar gebouwd man met rooden baard binnen. Hii had een stel kleeren gekregen van een der visschers en zag er in dat korte buis en zijn hooge vetleeren laarzen als een waar type van een schipbreukeling uit. Met een paar een voudige woorden dankte hij voor onze gast vrijheid, trok toen een stoel by het vuur en warmde zijn groote bruine hauden bij den gloed. "Wat zegt gij er nu van kapitein begon bij. »Heb ik u niet gewaarschuwd dat gij het kind van de rekening zoudt worden door die drie negers aan boord van de »Bilinda» te nemen. He kapitein leunde in zijn stoel achterover en lachte I artelijk. "'-•eb ik het u niet gezegd;?" riep hij ons toe, «heb ik het u niet gezegd?// „Het is anders niet om te lachen?// hernam de stuurman. //Ik heb al mijn goed verlo ren en mijD leven bijna I» //Moet ik begrijpen, dat gij het ongeluk toeschrijft aan uw ongelukkige passagiers vroeg ik. deringen nooit kunnen bewonderen. Meer dan een kwart eeuw geleden heb ik ze in De Gids besproken, en heden na tal van jaren dit opstel overlezende, vind ik er niet veel in te veranderen. Mjjn mee. ning van toen is in hoofdzaak mjjn mee ning van heden gebleven. Sch aepman heeft in de inleiding tot de vjjfde uitgave van zgn Verzamel de dichtwerken (C. L. v a n L a n g e n- huysen 1899) dat artikel besproken en da wjjze waarop hg dit deed, ken schetst d n ba-telijken, edelmoedigen man, die wat dichters, geloof ik, soms zwaar valt, de vriend bleef van hem die hem critiseerde en zijn^erzen niet bewonderde. Ik haal daarom eenige regels uit de inhiJing aan: «Het is waarlgk mjjn bedoeling niet met deze herinneringen na het vierde eener eeuw eau opstel te bestrijden of te weerleggen, dat mg de vriendschap van Charles Boissevain heeft bezorgd Wjj waren toen bekenden en wjj zgn vrienden geworden. «Boren noemde ik Boissevain vrij zinnig, de uitdrukking is niet volledig zjj moet luiden: vrjjzinnig van hart. Ove rigens is hgliberaal, maar ook hier over zal ik niet twisten. Ik breng liever hulde aan zjju edelmoedigheid, zgn zin voor het hooge, zgn trouw aan idealen. «E nog dit. «Het is voor mg een ietwat boosaar dig genot te zien hoe Charles Bois sevain zjjn beste pogingen inspant om mjjn verzen naar zgn smaak te vinden. Dit is zjjn goede vriendschap. Maar met dat al zgn en big ven mjjn verzen niet van zgne soort. In den grond van zgn hart behoorde hg reeds lang en behoort hg nu tot de moderne school. Niet in een schoolschen ziu, maar wat richting en geest betreft Zgn wereld is eenigs- zins de wereld der Lake Poets, de dreo- mers van schoone dingen, de gevoelige peinzers, de zangers van het hart. Te meer waardeer ik, dat hg den Ultramon- taan zooveel hartalgkheid blijft toonen niettegenstaande deszelfs Ultramontaan- sche Poezië.» Doen regels als deze niet begrjjpen, waarom Schaepman's vrienden zulke warme vriendschap voor hem gevoelden Neen, zjju verzen waren niet van «mijne soort». Ik heb omdat ik den dichter lief had telkens weer gepoogd oprecht iets goeds er van te zeggen maar het ging niet. Eu toch, welk een waar dich ter was hjj. Ik herinaer mij woorden van hem, gesproken op wandelingen in de bosschen achter Rjjsenburg en Driebar- Waarom ongelukkige?// vroeg de stuurman mij met groote oogen aanziende. //Omdat zij hoogstwaarschijnlijk verdronken zijn//, antwoordde ik. De stuurman haalde ongeloovig den neus op ea ging voort zijn banden te warmen, ter wijl bij zeide //Menschen van dat soort verdrinken niet Het lijkt wel of de duivel hen beschermt. Hebt gij niet gezien hoe zij op de campagne sigaretten stonden te rollen, op het oogenblik dat het schip door midden sloeg Daar heb ik genoeg aan Maar reeds op het oogenblik toen zij in Kurrachee aan boord kwamen, vertrouwde ik hen niet //Maar het zijn dood onschuldige menschen Hawkins// antwoordde de kapitein, //by hun volk zjjn zy priesters!'/ //Ja, dat weet ik,// hernam de stuurman grimmig //Onder weg lazen zij in boeken, die op hout in plaats van op papier gedrukt wa ren. En den hal ven nacht bleven zij op het dek zitten kakelen. En waarom hielden zij er voor zich zelf zeekaarten op na, en waarom teekenden zij eiken dag den koers aan //Dat deden zij niet,// hernam kapitein Men dows. a at deden zij wel, en dat ik het u niet vroeger gezegd heb, is omdat gij altijd lach- tet als ik wat van hen zei Zij hadden instru menten voor eigen gebruik. Wanneer zy die gebruikten kan ik u niet zeggen, maar eiken dag berekenden zij de lengte en breedtegraad en teekenden den koers van het schip af op een kaart, die op de tafel in hun hut was vast gen een gesprek met hem ge veerd, toen ik hem op het seminarie geluk kwam weusehen met zijn 25-jarig jubileum als priester nooit kan ik ver geten de geestdrift, den gloed waarmede hij sprak over z jn idealen, zgn kerk, den Paus, en het eeuwige, het heilige Rome. Welk een oprechte, innig overtuigde en bezielde priester van de Roomsche Kerk was hgHg deed de poezië van haar symbolen begrijpen en liefhebben. «Ge lukkig» noemde hg allen die voor die Kerk mochten ljj len en vervolgd wor den. En zoo ik nog overtuigd had behoe ven te worden dat de meest geestdriftige ult-amontaan tevens een trouwe vader lander kan zjjn, wiens hart en hand ver pand zijn a3n zjjn geboortegrond, dan zou hjj mg dia overtuiging geschonken hebben. Hjj had ons volk lief, hjj gevoelde zich er een zoon van, bleef op ende op Nederlander, en het knoestige, ruw-op- reebte, dat een van de eigenschappen van ons ras is zoo hier als in Zuid-Afri- ka, kenmerkte hem. Mjj menig woord van hem herinnerend, vooral telkens nadat hg van een vau zgn bezoeken aan Rome terug was gekeerd, en hjj jubelde over wat bjj gezien en gevoeld had in St. Pieter, de levende Katholieke Kerk, die het Roomsche 6recto zingt, moest ik aan hem denken, toen verleden week in die machtige Basiliek het jubileum werd gevierd vao Paus Leo. Want Schaepman was de Neder landsche gelauwerde dichter des Pausen Eu het opste^ dat' ik 28 jaar geleden in De Gids aan Schaepman wjjdde, ving ik daarom aan met een besehrjj- viug van het jubileum van Paus Pms IX, dat in St. Pieter gevierd was.Op betere wjjze meende ik den lezer niet in de stemming te kunnen brengen om te begrjjpen welke liefde en overtuiging Schaepma n bezielden. Ik sctuyf die woorden over, omdat ze wellicht, aan Schaepma n herinnerend, tevens kunnen doen bes' ffeu, wat ver leden Dinsdag de harten der katholieken van de geheele wereld zoo warm heeft doen kloppen op het feest van Paus Leo, den teugeren, bjj na aetherischen neger.- tigjarige, wiens ivoor-wit gelaat een uit- drokking heeft van liefde en hoop, zooals ik die nooit op eenig ander galaat aan schouwde. Ook Protestanten kuncen diepen eer bied gevoelen voor dieu edelen priester. (Slot volgt.) geprikt, l'at heb ik gezien en de hofmeester heeft het ook gezien.,, //Maar ik begrijp niet wat dat zon bewij zen,// riep de kapitein. //ik Jzal u nog iets vreemders zeggen,» her nam de stuurman. //Weet gij hoe de baai heet waarin wij verongelukt zijn?// //Ik heb van de/e goede menschen hier ge hoord, dat wij op de kust van V* igtownshire zijn, maar den naam van de baai ken ik niet De stuurman boog zich met ernstig gelaat naar den kapitein en zei: //Het is de baai van Kirkmaiden Als hij bedoeld had den kapitein in ver bazing te brengen, dan gelukte hem dit goed, want Meadows bleef eenige oogenblikken spra keloos zitten. „Dat is inderdaad vreemd,» zei hij na een poos tot ons. //De passagiers vroegen ons bij het begin der reis naar een baai van dien naam, maar Hawkins noch ik kenden haar, want op de kaart heet zij de Baai van Luce. Dat wij hier nu juist schipbreuk lijden is een zeer verwonderlijke omstandigheid en zeer toevallig.// //Al te toevallig!» bromde de stuurman. Ik zag ben gisteren bjj het stille weer met de hand over stuurboord wijzen Zij wisten zeer goed, dat hier de haven was waar zij wilden komen.,, //Maar wat denkt gjj zelt er dan van, Haw kins vroeg de kapitein met eenige onge rustheid. ,i Wel 1» antwoordde de oude zeeman, en G.steren hebben te Brussel de verte genwoordigers van verschillende landen van het interparlementaire arbitragebu- re*u zitting gehouden. Men hield zich uitsluitend bezig met de vaststelling van den rooster van werkzaamheden voor de volgende vergadering, die in September te Weenen wordt gehouden. De afge vaardigden merkten op, dat het Haagsche verdrag toepassing begint te vindeD, en uitten den wensch, dat de artikelen be treffende de arbitrage in alle verdragen opgenomen zouden worden. De Deen- sche afgevaardigden drongen er op aan, dat in 1904 de vergadering te Kopen hagen zon zitten. Te Brussel zjjn 22 Fransche deputé's, seuatoreu en journalisten onder leiding van Y vesGuyot aangekomen om ken nis te nemen van de evenredige verte genwoordiging. Zaterdag vergaderden de heeren ten stadhuize te Bruss.d, men biJd een schjjn-verkiezing om den Fran- schen duidelijk te maken hoe de zaak in zijn werk ging. Het bleek dat den Frauschen wegens andere politieke zeden dan Belg'ë heeft, het Belgisch stelsel niet geheel bevre digde. Da Fransche Regeering heeft van kar dinaal Ram po 11 a een nota ontvangen waarin zjj herinnert wordt aan de woor den nobis ncminavitvoor de benoemicg der Fransche bisschoppen, reeds aange nomen in het Conocrdaat met koning Frans I gesloten, en sedert het Con cordaat van 1801 rteds ongeveer vjjf- hoaderd keeren gebezigd. De Kardinaal-Staatssecretaris van den H. Stoel herinnert de Regeering der Fransche Republiek er ook aan, dat pre sident Thiers die formule beeft goed gekeurd en dat de H. Stoel dan ook weigert ze te veranderen, alsook de be noeming van bisschoppen te erkennen, zonder voorafgaande verstandhouding ge daan. De Engelsche Regeering moet naar den correspondent van Daily Mail uit Ham burg seint, buitengewone maatregelen hebben genomen om het TransvaalBche Regeeringsgeld, dat heet in Znid-Afrika begraven te zjjn, te ontdekken. Daartoe heeft zij speurders uitgezonden. Een hun ner verklapte het plan echter aan Ley ds en K r u g e r, die er maatregelen tegen namen door duizenden portretten van de uitgezonden speurders in Zuid-Afrika te verspreiden, zoodat iedereen voor han komst gewaarschuwd is. De begraven Boerenschat heet vier millioen pond te bedragen. De terugkomst van Bei tz schijnt met deze zaak in verband te staan 1 Het Hamburger F'remdênblatt deelt ge heel iets anders mede over het Trans- vaalsche regeeringsgeld. Dit blad zegt, dat een Hamburgsche private speurder daardoor zijn eigenaardig bijgeloof verraden de, //ik geloof dat die drie kerels den wind juist uit den hoek kunnen lat:n waaien, dien zij willen, Zij hadden natuurlijk een reden om hier in dezen rampzaligen haven te komen, zij maakten er spoedig een eind aan, door het schip hier te laten stranden Dat is mijn mee ning, maar wat die drie ''oedh'stische pries ters hier in de baai van Kirkmaiden kunnen te maken hebben, gaat geheel boven mijn be grip Mjjn vader fronste de wenkbrauwen. De gastvrijheid verbood hein op andere wijze zijn verwondering over die woorden te kennen te geven. //Ik geloof, vrienden,// zei hij, //dat gij al len na uw schriklyk avontuur behoefte aan rust zult hebbeD. Als gij mij wilt volgen, zal ik u naar uwe kamers brengen.» Daarop bracht hij hen met ouderwetsche vormelijkheid naar de mooiste slaapkamer in het hui8 en daarna teruggekeerd, stelde hij mij voor nog eens met hem naar buiten te gaan om te zien of er soms iets nieuws ge beurd mocht zijn. Het eerste flauwe schemerlicht straalde uit het Oosten toen wij de plaats van de schip breuk bereikten, t e storm had uitgeraasd, maar de zee was nog zeer hoog en langs de kust was een wolk van mist en damp, alsof de oude Oceaan de slachtoffers, die hij zoo pas gemaakt had voor onze oogen ver bergen wilde. Overal waren de v-sschers bezig, om stukken van bet wrak of van de lading te bergen. Geeii hunner had met name Meisterknecht, in ge zelschap van een Engelsch officier van hoogen rang, die den oorlog van Zuid- Afrika heeft meegemaakt, en in opdracht van de Eugelsche regeering naar Zuid- Afrika is vertrokken om uit te vinden wie de afzender is gewe«st van de mil- lioenen Transvaalsch regeeringsgeld, welke men aanneemt dat gedurende den oorlog naar Europa zgn gezonden en verborgen worden gehouden. Het grootste gedeelte zou te Hamburg zgn geweest, maar naar elders zgn overgebracht, toen leden der vropgere Transvaalsche Regeering van die zending van Meisterknecht lucht Ter gelegenheid der viering van 's Pau sen 25-jarig jabilé, verzochten de ka tholieke leden van den Gemeenteraad te Rome aan den burgemeester C o 1 o n n a, dat de Raad een heil- en zegewensch zon uitspreken namens de Roomsche bevol king der stad. De burgemeester verklaarde, dat bjj dat voorstel zou bestrjjden, onder voor wendsel, dat de Paus den Koning niet erkent, en dat hjj dus ook den Paus Diet wil erkennen. Deze kleingeestige aitvlucht van prins C o 1 o n n a, was men te wachten van een burgemeester in dienst der overwel digers van de Eeuwige Stad. De Grootvisier van het Tnrksche Rjjk heeft aan den correspondent van de Standard de verzekering gegeven dat het Turkjje ernst is mat de beloHda hervor mingen volgens de letter der wet uit te voeren. Er is echter Ijjd voor noodig, liet de Grootvisier er op volgen. In middels zgn in Macedonië ingenieurs be zig met het ontwerpen en aanleggen van nieuwe wegen, waardoor het handelsver keer zich van zelf sterk zal uitbreiden. De Porte heeft een amnestie uitge vaardigd voor de Macedonische politieke misdadigers en in verband daarmede is een commissie benoemd, ter regeling van de terugkeer der naar Bulgarjje gevlach- te gezinnen. Volgens Daily Aews tracht men het oud-Engelsche leger aan te werven voor het Macedonische leger. Mag men het blad gelooven dan zou aan een aantal onderofficieren die in Zuid-Afrika mee hebben gevochten, tegen flinke betaling en veileening van hoogen rang een plaats iu de Macedonische troepenmacht zgn aangeboden. Het praatje als zou aan generaal D e Wet een plaats zgn aangeboden bij het leger inMacedon is uit de Tucht gegrepen. De «Morning Leader» verneemt uit Sofia, dat Turkjje de geheele Tnrksche grensbevolking aan de Bulgaa'sche drens wapende en de garnizreneu van Dubait- za en Kustendje versterkte, lijken zien aanspoelen, en zij zeiden o ns, da alleen dingen di konden drijven eenige kans hadden aan het strand te komen, want de be nedenstroom was zoo sterk,dat alles wat beneden de oppervlakte was, onfeilbaar naar zee moest gedreven worden. Aan de mogelijkheid dat de drie passagiers de knst zouden bereikt heb ben, wilden die ervaren zeelieden dan ook geen oogenblik gelooven en zij hielden staande, dat, als zij niet verdronken waren, zij ver brijzeld zouden zijn tegen de rotsen. //Wjj hebben alles gedaan, wat wij konden» zei mijn vader toen wij huiswaarts keerden. //Ik vrees, dat de oude stuurman zjjn verstand verloren heeft bij deze vreeselijke ramp. Hebt ge gehoord, wat hij zei over Boedhistische priesters, die den wind zouden kunnen be sturen Ik antwoordde toestemmend. //Het was bespottelijk om aan te hooren,» vervolgde mijn vader. //Ik zal hem eeDs een mosterdpleister on Ier de ooren leggen, mis schien helpt dat. Wat denkt gij er van //Ik denk» antwoordde ik geeuwend, //dat gij beter doet hem te laten slapen en ook zelf naar bed te gaan. Morgenochtend kunt gy hem genezen, als dat noodig is.» Met deze woorden ging ik naar mjjn slaap, kamer en was weldra in diepe rust. Wordt vervolgd

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1903 | | pagina 1