No. 5346 Dinsdag J 7 Maart 1903, 2 7 sic Jaargang Hbagêlaó voor tfflooró- en Zuió-tXolland. BERICHT Brutale lui, Zij, die zich met ingang van 1 April abonneren, ontvangen de tot dien datum verschijnende nummers gratis. Over eenige dagen beginnen wij meteen nieuw zeer boeiend feuilleton/ Wie is de erfgenaam BUITENLAND. BUREAU St, Jansstraat. Haarlem van Generaal Heatherstone. Itallö. België. Kerkvervolging in"Frankrijk- a ABONNEMENTSPRIJS. Per S maanden yoor Haarlemf 1,20 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50 Voor het buitenland 2,90 Afzonderlijke nummers0,03 Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen. Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS. PRIJS DER AD VERTEN'! IER. Van 16 regels50 Cents Elke regel meer7i/, Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentiea Contant. AGITE MA NON AGITATE Een brutaal tnensch heeft de halve wereld, zegt het spreekwoord. En dit hebben de socialisten zich geducht in de ooren geknoopt. Vandaar dat zjj aan hun optreden zooveel drieste brutaliteit paren. Zjj achten dit shet beste middel om de wereld te veroveren. Hun brutaliteit bljjkt in de eerste plaats uit de soheldpartjjen in hun orgaan Het Volk. De indiening der stakiogswetten heette een «schurkenstreek»getuigend van «verljjnd farizeïsme» en geljjk staande met eene «sociale monstruositeit»Het Volksdagbladdat zeer na met de socia listen verwant mag geacht worden, doet »l aardig mee. «Beestachtig geweld» legt het ten laste aan de rechterzijde, die «zwaait met den knoet»,terwjj 1despoor wegmaatschappijen zich «plunderzucht» •n «boevenstreken» verweten zien. Schelden echter, met hoeveel vi rtuo- siteit het ook geschiedt, werkt bjj slot van rekening niet erg veel uit. DaS.D.A.P. heeft daarom meer pjjlen op haar boog. Zoo toont zjj proefondervindelijk aan, waar in de ware vrjjheid bestaat, en wel door middel van vergaderingen. Dit gaat zoo op Christelijke vergaderingen, waar debat is toegestaan, maken zjj hiervan gebruik om zooveel mogeljjk herrie te maken en den boel in de war te sturen. Op hun eigen bgeenkomsten zjjn debaters wel de- geljjk aan regelen onderworpen in sa menkomsten hunner tegenstanders willen zjj echter van regelen niet weten, eischen 2Ü T°U«dige vrjjheid, den voorzitters het gezag ontnemend. Nu heeft dit middeltje, om de ware vrjjheid te demonstreeren, eene leeljjke schaduwzijde. De goedgezinden sluiten nameljjk hun bjjeenkomsten voor de or- deverstorende debaters, geenszins uit vrees F F D 1 L L E 1 0 N' HET GEHEIM 83 (Vervolg.) Ver aan mijn rechterzijde kon ik den wit ten toren van Cloomber Hall zien, scherp uistekende tegen een donkere wolkenmassa echter hem. Ik dacht, dat ieder vreemde ling welke hier mocht loopen, in zijn hart den bewoner van dat fraaie huis benijden z°u, en hoe weinig vermoeden we'ke vreemde gevaren, welke schrikkelijke gebeurtenissen hem boven het hoofd hingen. i/O God I» zoo sprak ik luide, '/wat dat alles ook moge beteekenen, wat ook zal ge schieden o, God, laat de onschuldigen niet lijden met de schuldigen 1# Toen ik in huis terugkwam vond ik mijn vader nog geheel vervuld van het gesprek met den Boedhistischen priester. "Ik vrees Jack,» zei hjj, »dat ik hem wat te hard heb aangepakt, ik had niet moeten vergeten dat ik hier magistraat en gastheer te geljjk was. Maar toen hjj zulk een on houdbare stelling ging verkondigen, kon ik mjj niet langer bedwingen en heb hem vol komen verslagen. Hebt gij wel opgemerkt dat toen ik over koning Asoka begon, hij geen antwoord meer wist te geven en onmid dellijk afsehoid nam?» zjj lieten hen immers meermalen toe maar uit welbegrepen eigenbelang. Men belegt toch geen vergadering om ze te lateu in de war sturen. Dan weten echter de socialisten ook weer raad en schelden zjj de welgezinden voor «bloo daards», «domkoppen» en «lichtschuwen» om ons maar tot de mooie naampjes te bepalen. Brutaler dan dit alles is echter nog: anderen te verwjjten wat men zelf doet. Eu dit doen de socialisten ook geen klein beetje. Men kent de geliefkoosde uit drukking onzer roode vrienden: dat de christeljjke arbeiders aan den leiband loo pen van hun geestelijke adviseurs en an dere voormannen. Natuurljjk verzuimen zjj wjjseljjk hun beweren met bewij- «m te staven; om moet hm ophua woord gelooven. Wat doen zjj echter zelf. Op allerlei vergaderingen beloven zjj thans met brave volgzaamheid terstond te zul len stakeu als zjj dat wenschen Neen, als het «Comité van Verweer» dat weoscht. Als dit nu geeu tippelen is aan den lei band, dan weten wjj het niet. De socialisten weten echter weder raad, om zich schoon te wasschen. De chris teljjke arbeiders zoo roepen zjj uit volgen hun voormannen blindelings, zjj, de rooden, doen zulks als bewuste werk lieden. Ja, ja, men moet maar brutaal zpn! Die brutaliteit is ook gebleken bjj 't vele, wat van socia'istischezjjde is geschre ven over de atakingswetten. Van de da ken is b. v. uitgeschreeuwd, dat de uit breiding van het Wetboek van Strafrecht het vereenigingsleven met lamheid zal slaan, staken voor goed onmogelijk zal maken. Maar verzuimd werd, daarbij op te merken, dat buitenlandsche wetgevin gen op dit stuk verder gaan, met name b. v. Engeland. Eu niemand zal bewe ren, dat de Engelsche trade unions niet krachtig kunnen optreden. Om nog even bjj die buitenlandsche wetgevingen te bljjven staao: het Week blad van het Recht niet te verdenken van clericalisme of zoo iets gaf een overzicht van de bepalingen, welke de Fransche, Eugelsche, Be'gische en Duit- sche wetgevingen hebben ter bescher ming der vrjjheid van arbeid, en deed daarop volgen: «Dit overzicht lort ons, dat onze wetgever zich (met de desbe treffende uitbreiding van ons strafhoek) in goed gezelschap bevindt eu er geen reden bestaat, om laarin een door harts tocht of vrees ingegeven aanslag te zien op de vrjjheid en op het recht van den werkman.» //Gij hebt u flink gehouden," antwoordde ik maar welken indruk hebt gij van dien Oosterling gekregen?» //Hij is een van die priesters, welke in hun land bijna als heiligen worden vereerd, waarsclijjolijk is bjj theosophist, dat is de hoogste rang die de priesters kunnen verkrijgen.» //Maar waarom gaan zulke menschen in een verwaarloosde hut aan het strand wonen vroeg mijn zuster »Dat begrijp ik ook niet," hernam mijn vader, //maar wij hebben ons daarmee, niette be noemen, zoolang zij zich behoorlijk gedragen en niet tegen de wet handelen.» «Hebt gij er ooit van gehoord,» vroeg ik, «dat dergelijke priesters krachten zouden be zitten, die wij niet kennen »Tn Oostersche boeken komt veel daarover voor en het is zeker, dat zij ijverig studie hebben gemaakt van de natuurverschijnselen, maar dat zij de kracht zouden bezitten zoo- ab zjj voorgeven, zou ik niet durven twe ren.» »Is het een wraakgierig volk vroeg ik, //kennen zjj misdrjjven die alleen met den dood geboet kunnen worden?» »Niet dat ik weet,» antwoordde mijn vader verbaasd. "Gij schijnt bijzonder wee'g erig te zijn! Wat bedoelt ge met al die vragen? Hebben de Hindoes uw argwaan opgewekt Ik ontkende dit, omdat ik den goeden man geen deelgenoot wilde maken van mjjn ongerustheid. Zijn leeftjjd en gestel eischen ruat en kalmte en bovendien zou het mij met den besten wil ter wereld moeielijk zjjn Natuurlek is Bel Volk iu gebrekege- blevdn, op dit oordeel van het zoozeer bsvoegde orgaan de aandacht zijner lezers te vestigen. Kunnen dezen daar niet tegen Zjj zjjn toch «bewuste werklie den», die niet blindelings hun leiders volgen, en dus zeker ook wel in staat zullen wezen, de beweringen van het Weekblad, van het Recht te toetsen aan de bewjjzeu van hun ljjforgaan Of ducht net Volk het tegendeel: dat zjjn bewe ringen aan de bewjjzen van genoemd weekblad zullen getoetst worden? We zjjn benieuwd, welke staaltjes van socialistische brutaliteit in de Kamer nog zullen worden te geoieten gsgeven bjj de behandeling der stakingswetten. Dat een der afdeeliugeu waarin 4 socialisten zitt ng hadden wat erg lang over het onderzoek der wetten heeft gedaan, achten wjj nog geen bewijs van obstruct:ouis- me. In die afdeeling sprak het vierta 1 slechts voor zichzelf en «jju medeleden er viel niet te pralen. Gabeel anders echter is het in de opeobare zitting. Dan moet het land overtuigd worden van dengrrrooten jjver der socialisten. En Schaper heeft al beloofd, dat de Ka mer van hen zal «profiteeren, zooals zjj tot Juvar u og noo't geprofiteerd had.« Dat belooft dus Maar hoe brutaal de socialisten ook in en buiten het Parlement mogen op treden, zoover zjjn zjj nog niet, dat de halve wereld hunner is. Hun aandeel zullen zjj natuurljjk hebban. Maar als zjj met hun verbluffend optreden, hun bom- bari en geschetter, meer gaan eischen dan waarop zjj recht hebben, dan zullen de christeljjke partpen hen weten te staan. En mogeljjk doen nog wel wat leden der liberale partijen hierin met ons mede. In tegenwoordigheid van een groot ge tal Fransche pelgrims, heeft Z. Em. kar dinaal M a t h i e u, bisschop van Orleans, in de Sf. Ioachimskerk te Rome, de nieuwe Fransche kapel aan het H. Hart toege- wijd. De Kardinaal hield bjj dsza gelegen heid eene merkwaardige toespraak, waar van het slot luidde«Ons land begaat, eene dwaling, met mannen en vrouwen, die zulks niet verdienen, den weg der ballingschap op te zendeD. Laten wij God bidden opdat die dwaling niet bljjve voortduren, t pdat het geloof bewaard bl j- ve in Frapkrjjk.» De tegenstanders van het alcoholge bruik in B lgië verheugen zich in het gevallen hem uit te leggen wat mij zelf zoo duister was. Nooit in mijn leven zag ik een dag zoo langzaam voorbijgaan als deze 5e October. Ik trachtte te lezen, te schrijven, ik liep den tuin op en neer. Ik zag mijn vischtuig na rang schikte de boeken in de bibliotheek, op dui zenderlei wijze trachtte ik mij zelf afleiding te geven. Mijn zuster had, zooals ik zag, dezelfde rusteloosheid, maar eindelijk viel de avond, werden de gordijnen neergelaten, de avondgebeden gehouden en konden de dienst boden naar hare kamer gaan. Mijn vader ging ten laatste ook naar zijn slaapvertrek en zoo bleven Esther en ik in de woon kamer met kloppende harten en onze gedach ten vervuld, van vage, maar sohrikljjke ver moedens. HOOFDSTUK XIV. Een nachtelijk bezoek. Het was kwart over tienen toen mijn vader naar boven ging. Wij hoorden het gekraak van de trap onder zijn voetstappen en de deur zijner kamer sluiten. De olielamp op onze tafel verspreidde een flauw licht door de ouderwetsche kamer met haar eikenhouten beschot en tooverde fantastische schaduwen daarop. Het bleeke gelaat mijner zuster scheen in die halve duisternis als een portret van Rem brandt. Wij zaten tegenover elkander aan tafel, zwijgend, zonder geluid dan het tikken Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PublicitéEtrangbrt G.L. I)AUBE fy Co JOHN., B. JONES SuccParis 31 bis Faubourg Montmartre succes, dat de nieuwe wet heeft tegen het misbruik maken van sterkeu drank. Reeds wordt een verminderd gebruik van starken drank geconstateerd van 20 pCt. De vermindering geschiedt op drie wjjzemde herbergiers doen nog wat meer water bij^ de alcoholische dranken, zjj geven kleinere glaasjes of verhoogen den prijs. Zoo zal de openbare gezondheid er bjj winnen, terwjjl de zedeljjkheid van het volk er zeker door zal stjjgen. Men meende in België dat een aantal valsche bankbiljetten in omloop waren gebracht, omdat het woord «direc teur» niet onder de handteekening van den heer V erstraeten stond gedrukt en op andere wel. De Nationale Bank heeft nu laten we ten dat de bankbiljetten zonder het woord «directeur» Diet valsch zjjn. Het wegla ten van het woord «directeur» onder de handteekening van Verstraetenis heel natuurljjk op de bankbiljetten die ge drukt zjjn voor dat hg bestnnrder was. Deze met de melding «directeur» zijn na zjjne benoeming gedrukt. De eenen zoowel als de anderen zjjn even gang baar. Zuid-Afrika. Het plan van den minister Cham berlain om in Zuid-Afrika verzoening te be we ken is geheel mislukt. De Daily Mail deelt daaromtrent mede, dat het vertrouwen nitt is versterkt tns- schen Engelschen en Hollanders en het bewij s hiervoor is de weigering van Botha en De La Rey, om zitting te nemen in den Wetgevenden Raad. Tn de Kaapkolonie is de toestand nog erger dan voorheen. De Jameson - partjj heeft geen kans om er aan het bewind te komende invloed van Jan Hofmeyr verzwakt. Een krachtig mi nisterie-S Rhrein er zou de oplossing, kunnen brengen, doch Schreiner weigert tot de politiekterng te keeren Engeland. De minister Chamberlain is bjj zjjn terugkomst uit Zuid-Afrika te Sout hampton met geestdrift ontvangen. In ant woord op een toespraak zeide hjj: «Ik hoop in Zuid-Afrika veel geleerd te heb ben. De geschiedenis van dat land is on rustig geweest tengevolge van het ver schil in idealen tussehen de Engelschen en de Afrikaanders, maar ik geloof dat een voortdurende vrede thans gevestigd is.» Hg waarschuwde tegen overschatting van de verkregen resultatende vooruit gang zal langzaam maar zeker zjjn. Hjj gelooft dat men gereedelgk de verzeke ringen mag aanvaarden van de Boeren leiders in de nieuwe koloniën en van de Afrikaander-leiders in de Kaapkolonie dat zjj loyaal zullen trachten dsel uit te maken van het groote Rjjk waartoe zjj behooren. Het zal onze plicht zjjn de politieke geljjkheid waarvoor zjj opkomen toe te staan en hjj verwacht vol vertrouwen der pendule Er was iets akeligs in die stilte het fluiten van een voorbjj komenden boer ver joeg voor een oogenblik onze onrust en wjj luisterden naar het geluid zijner voetstappen tot het in de verte verdween. Aanvankelijk hadden wtj den schijn aan genomen iets te doen, zij breide, ik las, maar weldra hielden wij daarmede op en zagen elkander vragend aan zoodra het hout in den haard knapte of een muis achter het beschot knaagde. Ik stond op en zette de deur der vestibule open om de frissche nachtlucht in huis te doen komen. De wolken joegen door het luchtruim en af en toe poogde de maan dat donkere gordijn te doorbreken. Van waar ik stond kon ik een gedeelte van het bosch van Cloomber zien, het huis zelf echter niet, Op voorstel van mijn zuster liepen wij naar het nabij zijnde heuveltje en kezen iir de richting van den Hall. Ditmaal brandde er geen licht in het huis. Donker verhief zich de zware massa tusschen de hoornen. Het geleek eerder een reusachtige Sarcofaag dan een menscheljjke woning. Een poos bleven wij turen in de duisternis enjkeerden toen naar de woonkamer terug, waar wjj wachten en wach ten zonder te weten waarop en toch met de bepaalde ov rtuiging, dat iets schrikkelijks voor de deur stond. Om twaalf uur, of eren daarvoor sprong mjjn zuster op en riep //Hoort gij niets?» Ik luisterde scherp maar zonder succes. dat voor het eerst in de geschiedenis van het vernieuwde Zuid-Afrika. Engelschen en Hollanders zullen samenwerken voor het gemeenschappeljjk vaderland. En hoewel de Hollanders zeggen dat zjj geen moe derland hebben buiten het gedeelte waarin zjj woonachtigzjjn, hoopt hjj toch dat deze «esprit de clocher» zal verdwjjnenvoor datvan een meer omvattend gevoel dat zjj behooren tot een groot rjjk en dat onze Hollandsche medeburgers zich bjj de En gelschen zullen aansluiten en deel zullen nemen aan hun gevoel van verantwoor delijkheid. Wjj gelooven echter dat er nog heel wat zal moeten veranderen eer Cham berlain's zoete droomen verwezen lijkt worden. Het bljjkt duideljjk, dat de Fransche Regeering het er op aanlegt, door de Congregatie te vervolgen, den Roomsch- Katholieken Godsdienst nit het land te willen drjjven, slechts enkelen komen daartegen nog in verzet. Toen van de minister-tafel werd ge zegd, dat de kloosterlingen £ich met po litiek bezig houden, leverde de heer L e- rol le het bewjjs dat onwaarheid werd gesproken. En indien, liet hg er op vol gen, de kloosterlingen zich bezighouden met politiek en het Ministerie zelfs be- strjjden, dan is het noch edelmoedig noch verdraagzaam en niet liberaal hen op laffe manier buiten de wet te stellen. Door de kloosterlingen, de steunpilaren van de Roomsche Kerk, te vervolgen, vervolgt men de Katholieke Kerk zelf, men wil trapsgewjjze deD godsdienst uit roeien. Men zal het land in rep en roer brengen, men zal veel kwaad stichten, doch op de opeengehoopte puinen zullen wjj weldra de godsdienstvrjj beid zien herleven en de Kerkj|hare weldoende zending zien voortzetten. Misschien kan men in Frankrjjk voor een tjjdlang de kloosters opheffen,^men kan het kloosterleven niet doodeng dat een der grondslagen ia van den Katho lieken godsdienst. De afgevaardigde Agnard, bestreed de beslniten tegen de kloosterlingen ge nomen. Ik verdedig, zeide hjj, de vrjjheid van de kloosterlingen niet uit een gods dienstig oogpunt, maar namens de prin ciepen van 1789de kloosterlingen zjjn bargers, zjj hebben hetzelfde recht op vrjjheid als wjj. Men zegt dat de kloosters thans tal- rjjker zjjn dan in 1789. Dat bewijsteeu- voudig dat er thans meer personen zjjn, die de stem van hun geweten volgen. Is dat eene reden om hun de vrjjheid te weigeren Ik vraag voor de kloosters geene andere vrjjheid dan die welke de wet van 1901 hun verleent, dat is eene vrjjheid van verworpeling, want zjj wer den da i rdoor aan gansch andere voor waarden onderworpen dan de gewone vereenigingen. Zjj moeten de toelating vragen welnu geeft ze hun 1 »Ga mee naar de deur I» riep zjj gejaagd- //Hoort gij nu nog niets?» Thans hoorde ik in de ditpe stilte een dof geluid. »Wat is dat?» vroeg ik. «Iemand komt haastig hier heen» ant woordde zij en toen alle zelfbedwang verlie zende, zonkzij naast de tafel op de knieën en begon luide te bidden, Intusschen hoorde ik het geluid nader hjj komen en zag thans in, dat mijn zuster zich niet vergist had. Er kwam inderdaad iemand nader en wel met groote haast. Moest hij op Franksome zijn. Om dit te weten snelde ik naar buiten en had nauweljjks de hui deur geopend of ik zag niemand anders dan Mordaunt Heatherstone voor mjj staan. »Mijn God!» riep ik, wAt is er gebeurd Mordaunt "Mijn vader, mjjn vadeïl* riep hjj. Hjj was blootshoofd, zjjn oogen staarten met een uitdrukking van groote angst voor zich uit en zijn gelaat was doodsbleek, »Gjj zjjt overspannen* zeide ik, hem in de kamer brengende.»'Lom wat tot kalmte, gij hebt goede vrienden voor u.» Ik liet hem op de paardenharen canapé plaats nemen terwijl mijn zuster hem een glas brandewijn inschonk. Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1903 | | pagina 1