No. 5347
Woensdag 18 Maart 1903
27ste Jaargang
wagBlaó voor eSKoorb- on
De Vasten.
HET GEHEIM
B U 1 T H JN L A S J).
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem
van Genwaal Heatherstone.
Frankrijk.
Zwitserland.
Duitschland.
Amerika.
Zuid-Airika. j
Kerkvervolging in Frankrijk-
De kassier Whitaker Wright
gesnapt.
ABONNEMENTSPRIJS.
P«r 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderljjke nummers
Dit blad verachjjnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacten r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
f 1,20
1,50
2,90
0,03
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 16 regels50 Cents
Elke regel meer7if,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentieh Contant.
AGITE MA NON AGITATE
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublicitiEtrangère
G.L. DA UB F. Sf Co JOHN., h. JONES SuccParis 31 bis Faubourg Montmartre
Met Asch-Woensdag is de H. Vasten-
tentjjd ingetreden. Bjj deze gelegenheid
hoorden wjj weer de ontevredenen prut
telen over de voorschriften der H. Kerk,
welke degenen, die znlks kunnen doen,
de veertigdaagsche versterving oplegt.
Wjj willen de aandacht vestigen op
den H. Vasten tjjd nu tot ons leedwezen
valt te constateeren, dat vooral in de
steden men zich al heel weinig aan de
noodzakelijke versterving stoort, waar de
voorschriften der B. Kerk in onzen tjjd
van verdraagzaamheid met de moderne
samenleving worden over het hoofd ge
zien. Men stoort zich al heel weinig meer
aan de voorschriften van den Vastentijd,
«n men brengt ter verontschuldiging in,
dat de Vasten misschien goed was in
▼roegere tjjden, maar r iet meer tot on
zen tjjd behoort.
Wjj achten het gepast op die zonder
linge bewering, veel meer verspreid dan
wen misschien denkt, eens kort en goed
te antwoorden. Beweren dat de voor
schriften van de Vasten niet meer voor
onzen tjjd passen, is eenvoudig ook be
weren, dat geheel de christeljjka leering,
met hare geloofspunten, gebeden en voor
schriften eene verouderde instelling is, die
niet meer in de XXe eeuw behoeft na
geleefd te worden. Zoo'n beweren noe-
men wjj eenvoudig onzin. Immers, het
valt inderdaad niet te ontkennen, dat de
Vasten behoort tot de werken van boet
vaardigheid, die de Kerk ten allen tjjde
heeft voorgeschreven en waarvan de Za
ligmaker zelf het voorbeeld heeft ge
geven.
Zonden wjj, menscüen van de XXe eeuw,
wjjzei zjjn, en zouden wjj beter weten
wat wjj doen en laten moeten om voor
onze zaligheid te werken dan de leer der
Kerk ons voorhoudt? Zjjn wjj dan reeds
zoo gelouterd en geheiligd geworden,
at wjj de middelen mogen versmaden,
die de Zaligmaker zelf aanbevolen heeft
°w het rjjk der hemelen te verwerven?
Integendeel, meer dan ooit hebben wjj
den bjjstand en den zegen des hemels
noodigmeer dan ooit moeten wjj ons
ln de deugden oefenen en in de mate
onzer lichameljjke krachten versterving
eoefenen, willen wjj de wellusten van
at aardsche leven niet hiernamaals bit
ter betreuren.
1 I» waar, de Vasten in zjjne volle
strengheid is voor velen, bjjna voor
meest allen, moeiljjk te onderhouden.
we®t dat, en daarom heeft zjj
sinds lang reeds de strengste voorschrif-
F E I L L E T O N.
24
Vervolg.)
Hjj dronk het leeg, de kleur kwam op zijn
gelaat terug,zjjn oogen verloren hun onnatuurlii-
ken glans.
»Eu nu, wat is er met uw vader?» vroeg
«Hjj is weg I//
Weg?»
'/Ja en de korporaal Bufus °mith ook Wjj
zullen hem nooit weerzien
//Maar waarheen zijn zjj, Mordaunt? Wjj
moeten uw vader te hulp komen, Vooruit
Laten wjj hen achtervolgen, In welke rich
ting vertrok hjj
//Het helpt tooh niet, John,» antwoordde
Mordaunt, terwjjl hjj zjjn handen voor zjjne
gelaat hield. „De slag heeft ons lang bedreigd,
en is thans gevallen. Moge God ons bij
staan I
//lfaar vertel mjj dan, in hemelsnaam, wat
er gebeurd is?// riep ik opgewonden, «wij
mogen toch niet werkeloos bljjven.
'Wjj kunnen niets doen voor de dag aan
breekt, misschien kunnen wjj dan eenig spoor
van hem vinden.//
«En hoe is het met Gabrielle en uw moe
der vroeg jk, «kunnen wjj hen niet uit den
ten verzacht en de opgelegde verstervin
gen op hun minst gebracht.
Maar wjj kunnen niet vasten, wordt
veelal gezegd. Wjj moeten werken en de
bezorgdheid voor onze gezondheid laat
ons niet toe verstervingen te ondergaan.
En velen die aldus spreken, zjju dik-
wjjl menschen die niets oi niet veel te
werken hebben, velen die rjjk zjjn en
hunnen tjjd besteden aan wereldsche ver
maken. Dat dezulken beweren niet te
kunnen vasten, is eene ware spotternjj.
Dat bewjjst eenvoudig dat zjj niet ern
stig nadenken over hun verplichtingen en
meer aan de wereld dan aan -het heil
hunner ziel denkeD.
Wat de ziekelijke en zwakke perso
nen betreft, de menschen die zwaren ar
beid moeien vervullen, ja, niet alleen
degenen voor welke het vasten eene on
mogelijkheid is, maar zelfs degenen voor
welke het eene wezenljjke zwarigheid
oplevert, voor die allen is de Kerk zeer
toegevend, zeer bi eed in bare opvattirg
en meer d:n bezorgzaam. Immers zjj die
zich van het vasten ontslagen willen zieD,
spreken met hun zielzorger en spoedig
zullen zjj overtuigd zjjn, dat zjj van alle
last ontslagen worden, zoo zulks nood
zakelijk mocht zjjD, zjj zullen ondrrvin-
den, dat het gebod van den Vasten
voor niemand, die van goeden wil is,
moeiljjkheden oplevert. De Kerk neemt
de behoeften en omstandigheden, waarin
de mensch verkeert, in aanmerking en
eischt van niemand iets wat boven zjjn
krachten gaat.
Maar moedwillig het gebod van den
Vasten overtreden, enkel en alleen cm-
dat men niet anders wil, omdat men
zjjn vrjjheid van bandelen niet wil be
perkt zien, dat betaamt geen katholiek.
Als men aan zjjn geloof getrouw wil
bljjven, dan moet men er ook de plichten
van vervullen, elk in de maat zjjner krach
ten, meer wordt van nien and verlangd.
En als men zich zeiven geen de mine-
te versterving wil op'eggan, als men
zich niet wil onderwerpen aan de gebo-
den van God en Zjjne Kerk, welno,dan
moet men zich ook op den naam vau
Katholiek niet beroemen, daar men door
de geboden der Kerk Diet te onderhou
den en haar leer niet in praetjjk te bren
gen, zich vrjj willig van de Kerk afscheidt
door haar gezag te miskennen.
Voegen wjj hier nog aan toe, dat er
bjjna niemand is die gedurende de Vas
ten, als versterving in waren christeljjken
geest, zich niet het een of ander van zjjn
dageljjbschen of wekeljjkschen overvloed
kan ontzeggen, of niet het een of ander
Hall hierheen brengen. Uw zuster moet in
doodsangst verkeeren.//
«Zjj weet van niets» antwoordde Mordaunt. I
//Zjj was aan den anderen kant van het huis
en heeft niets gezien of gehoord. En wat mijn
moeder betreft, zjj had zoo iets reeds zoo lang
verwacht, dat het haar niet verrast heeft. Na
tuurlijk is zjj hevig bedroefd maar zal toch,
geloof ik, voor het oogenbhk liever op Cloom-
ber Hall blijven. Aan haar kalmte moest ik
een voorbeeM nemen, maar ik ben schriklijk
zenuwachtig en nu die ramp ons treft, na zoo
langen tijd van angst en overspanning, ver
lies ik bjjna mijn verstand
//Maar als wij toch niets kunnen doen voor
morgenochtend, kunt gij ons thans wel ver
halen wat er gebeurd is.»
Hjj stond op en warmde zjjn ijskoude han
den bjj het vuur.
„Gij weet,// begon hjj, //dat wij reeds eeni-
gen tjjd, of liever reeds verscheidene jareri,
reden hadden om te geloo ven, dat iets schrik-
ljjks mjjn vader boven het hoofd hing in verband
ïmet iets uit zjjn vroeger leven. Hij heeft
iets gedaan in ver eniging met korporaal Ru-
omitb, zoodat de omstandigheid dat deze
man mjjn vader opzocht, voor ons een waar
schuwing was, dat deze vijfde October, de
jaardag van de misdaad, de dag voor de
strat zou zjjn. Tk schreej u reeds over onze
angst en ongerustheid en als ik mjj niet ver
gis, heeft mijn vader zelf met u gesproken.
Toen ik gisteren zag, dat hij de oude uni
form had aangetrokken, welke hjj droeg in
den Afghaanschen oorlog, begreep ik, dat het
kan doen aan liefdadigheid of aan werken
van godsvrucht.
Een 50-tal Fransche journalisten zul
len binnenkort een bezoek aan Rome
gaan brengeu. Door het perssyndicaat
te Rome zjjn de voorbereidende maatre
gelen voor de ontvangst in handen ge
nomen ook de officieele personen be
moeien z'ch met de plannen van ont
vangst.
Het protectionistische tarievenvoor-
stel is volgens een bericht uit Genève
'Zondag bg plebisciet met 329000 tegen
223000 stemmen aangenomen.
In Elzas-Lotharingen is de bevolking
bljjkbaar niet tevreden met de wjjze
waarop zjj thans geregeerd wordtzjj
droomt van plaatselijke autonomie en
meer stem in het Duitsche Rjjksbestuur
Daartoe heeft de «Landesausschuss» d3.
volgende resolutie aangenomen
lo. Da Rijksdag jnoet incompetent
verklaard .worden wat aangaat de spe
ciale wetgeving van Elzas-Lotharingen.
2 >.De «Landesauschuss» zal den naam
en de bevoegdheid van <Lauddag» er
langen
3o. Drie vertegenwoordigers van
azen nieuwen Landdag, door den Kei
ter gekozen, zullen in den Bondsraad
zitting hebben, om voor de belangen van
E zas-Lotharingen op te komen.
De ziekte van den Duitschen Kroon
prins is niet van dien aard, dat men er
zich ongerust over behoeft te maken,
ook is zijn broeder prinsE i t e 1-F r i e d-
rich dia te Kaïro door ds mazelen
werd aangetas', aan de beterhand. De
koorts is geweken en de beterschap is
ingetreden.
In de Vereenigde Staten breidt zich
het socialisme op verschillende plaatsen
zeer uit, zoodat men maatregelen hoeft
genomen om het te bestrjjden. Van
kerkelijke zjjde wordt ern tig tegen het
socialisme gewaarschuwd eu openljjk
wordt gezegd, dat niet alleen geen Ka -
tholiek maar zelfs geen oprecht vader
landlievend Amerikaan een soc alist kan
zjjD.
De nieuw benoumde aartsbis chop van
Chicago, Mgr. Q u i g 1 e y, is opgetreden 1
als een vurig bestrijder der sociaal-de- 1
mocraten. Z. D. H. zegthet is niet1
mogtljjk Katholiek en tegeljjk sociaal
democraat te zijn. Hjj gelast zgn on- I
derhoorigen het kwaad op alle mogeljj-
ke wjjze te bestrjjden.
De redenen, die opgegeven zgn voor de
weigering door de generaals Botha,
De La Rey en Smuts, om een zetel
einde naderde. In den namiddag scheen hij
opgewekter dan hij in jaren geweest was en
bij sprak ronduit over zijn verblijf in Indië.
Omstreeks 9 uur verzocht hij naar onze kamers
te gaan en sloot ons daar op, een voorzor°"
die bij alt jd op den Sen October nam. Hij
trachtte daardoor te voorkomen, de arme
man, dat ook ons hoofd beladen zou worden 1
met den vloek, die op het zijne rustte, Vooraf
had hij zijn moeder en Gabrielle hartelijk
gekust en hij kwam diarna in mijn kamer,
waar hij mijn hand greep en mij een pakje
gaf voor u.// i
«Voor mij riep ik
//Ja, voor u, Ik zal het u geven als ik
mijn verhaal geëindigd heb. Ik smeekte hem,
dat hij mij vergunnen mocht bij hem te1
blijven en het gevaar dat hem dreigen mocht
onder de oogen te zien, maar bij weigerde
beslist en toen hij heen ging sloot hij de
deur van buiten af. Dat ik zoo toegevend
geweest b n zal ik mij zelf nooit vergeven I
Maar wat kon ik doen bij zjjn bepaald ver
langen Ik hoorde hem loopen door de lange
gang, het was toen omstreeks tien uur, Een
poos bleef ik in mijn kamer op en neer loo
pen on ging toen in bed liggen lezen. Einde
lijk ben ik in slaap gevallen, maar werd eens
klaps gewekt door een luid schellen. Ik sprong
op maar alles was stil. liet was toen even
over twaalven.
Ik stond op en wilde een kaars aansteken
toen ik eensk'aps een scherpe, schriklijke
kreet hoorde, zoo duidelijk alsof hij bij mjj
in de kamer was. De kamer is aan de voor
in den Wetgevenden Raad in te nemen
zjjn gelegen, dat zjj zich eerst wilden
verge wssen hoe die benoeming door hunne
landgenooten zou worden opgenomen. Zij
doen thans aaubie lingeu om de leidendi
m t Hollandsch geschreven bladen aau
te koopeu; de middelen daarvoor komen
uit Kaapstad, maar zgn ongetwijfeld uit
Nederland afkomstig.
De Standard verneemt uit Durban, dat
22 rebellen in vrjjheid gesteld zgn op
grond der amnestie-proclamatie.
Niettegenstaande de maker der wet
tegen de religieusen in de Bkansche Re
publiek, de heer Wja 1 d ec k R o u sseau,
in de Kamer beloofd heelt dat de aan
vragen van de kloosterlingen om in hun
werkkring te mogen bljjven, onderzocht
zouden worden, dringt de kerkvervolger
Combes er op aau, om ze aan bloc
te verwerpen ten einde in de gelegen
heid gesteld te worden de kloosters te
sluiten en de religieusen allen zonder
onderscheid het land uit te drij ven.
De godsdiensthaat geeft zich in Frauk-
rjjk lucht in allerhande kleingeestigheden
en plagerjjen. De ambtenaren *en be
dienden, die hunne kinderen naar gods
dienstige scholen zenden of wier vrou
wen naar de kerk gaan, worden op alle
mogeljjke wjjzengekweld, waarna dikwjjls
ontslag volgt. Met een religieus te pra
ten is reeds voldoende om in ongena de
te vallen.
Om de Katholieken te grieven zal te
Tréguier in het door en door Kathol e-
ke Ëretagne een gedenkteeken worden
opgericht ter eere van den godverzaker,
R e n a n, den weggeloopen seminarist,
die door zgn hartelijke geschliften in
Franktjjk de dwaalleeringen der Duit
sche godsdiensthaters verspreidde, die de
godheid van Christus loochende. Geen
protesten, zelfs die van den Bisschop van
St. Brieux, vermogen het schandaal te be
letten. De Katholieken zullen nu een
boetemonument, een calvarieberg, oprich
ten in dezelfde stad.
De Bisschop heeft daartoe voor dui
zend francs op de inschrij/ingsljjst ge-
teekend.
Reeds nu valt te voorspellen, dat
niets de religiense orden in deFransche
Republiek zal kunneu redden.
De onschatbare diensten welke zjj aan
het land hebben bewezen, schjjoen niet
op te wegen tegen den haat die de man
nen aan de regeeringstafel de Kerk heb
ben gezworen. Zoo goed als zeker zal
de meerderheid van de Fransche Kamer
en van den Seoart de aanvragen der
kloosterorden om te mogen bljjven ver
werpen en hot ljjdt geen twjjfel dat die
verwerping door president Loubet zul
worden bekrachtigd.
Gedaan is het dan in Frankrjjk met
het opofferend liefdewerk door de reli
gieusen in het belang der ljjdende
menschheid verricht. Men denkt er niet
meer aan dat het de religiensen waren
die tjjdcns de cholera-epidemie te Ron-
baix met bewonderenswaardigen jjver en
zijde van het huis, die mijner mceder em
zuster aan den achterkant,zoodat ik een ge
deelte van de laan zien kon. Ik snelde naar
het venster en opende een der luiken. Gjj
weet dat de laan recht tegenover het huis
loopt. In het midden daarvan stonden drie
mannen in het maanlicht. Zjj hadden een
donkere gelaatskleur en deden mjj denken aan
de Sikhs of Afreedies, die ik in Indië ge
zien heb. Twee van hen waren t nger en schraal
maar de derde was een krachtige, waardige
gestalte, een koninklijke houding met langen
baard,»
«Bam Singh riep ik,
„Wat, kent gij hen?» vroeg Mordaunt ver
baasd, //hebt gij hen gezien
Het zijn Boedhistische priesters//, zei ik,
//maar ga voort.//
„Zjj stonden op een rij vervolgde hjj, //en
zwaaiden hunne armen op en neer, terwijl
hun lippen zich bewogen alsof zjj iets fluis
teren. Eensklaps hielden zjj met hun gebaren
op en braken voor de derde maal uit in hun
vreemd doordringend gegil, dat mjj uit mjjn
sluimering had gewekt.
Nauwelijks was die angstwekkend geluid
weggestorven, of ik hoorde het geraas van
sleutels en grendels, gevolgd door het open
gaan van een deur. Uit mjjn venster zag ik
mjjn vader en den korporaal Bufus Smith
snel uit het huis komen, blootshoofds, als
menschen, die zonder zich Tekenschap te ge
ven aan een onbekende drift voldoen.
De drie Oosterlingen gTepen hen niet aan
maar het vjjftal verdween in alle stilte tus.
zelfopoffering hulp verleenden. Men
denkt er niet aan, dat zjj elk oogenblik
gereed staan de zieken te verzorgen en
te troosten, dat waar niemand hulp wil
verleenen, de religieusen zich naar de
choleraljjders begeven om hun bjjstand te
veriaenen. Geen wonder dat in de Fran
sche Republiek de noodljjdenden en ge-
brekkigen, de zieken en behoeftigen, ouden
van dagen en weezen, zich angstig al-
vragen wat er van hen worden zal, wan
neer de gasthuizen, zoo liefdevol door
de religieusen bestuurd en bediend, zul
len gesloten zgn.
In den loop dezer week verwacht men
in het Departement Finistère een Regee-
ringsaanval op de religieuss scholen.
De bevolking is zeer opgewonden en,
mag men de Patrie uit Brest geloo-
ven, dan wacht den oitdrjjvers der reli
gieusen een feilen tegenstand. Het volk,
dat de Congra iescholen niet wil missen
zal de toegang tot de Bcbolen, den Re-
geeringsmannen manmoedig beletten.
Hoe het zjj, cp verschillende plaatsen
maakt men zich gereed om de sluiting
der scholen door de overheid zoo veel mo-
geljjk te belemmeren. Of het verjagen
der religieusen deze keer zoo goed zal
afloopan als 't vorige jaar in Augustus
te Landerneau, valt te betwjjfelen temeer
na het tirannengeweld tegen den H.
Godsdienst, door de Fransche Vrjjmet-
selaarsregeering tot het niterste gedre
ven wordt.
Een telegram uit Londen deelt mede
dat de voortvluchtige kassier W i t h a-
ker Whright ts New York in hech
tenis is genomen, toen hg daar met de
Fransche mailboot Lorraine was aange
komen. Hg had zich te Harre met een
jonge Engelsche ingescheept onder den
naam van Monsieur et Mademoi
selle Andreoni. Hun vertrek naar
New York werd verraden door een wis
sel van een Parijsche bank. Bjj de in
hechtenisneming toonde W h i ta k e r-
W right verrassing en verontwaardi
ging. Toen de politie hem mededeelde
dat zgn uitlevering geëischt was wegens
valschheid in geschrifte, dreef Wright
daarmede den spot. De Engelsche Regee
ring had immers erkend hem niet te
kunnen vervolgen Daarna was hg open
lgk weggegaan om in Britsch-Colnmbië
mjjnzaken te behartigen. Wright voeg
de erbij, dat hg in Engeland een hoog-
geplaatsten beschermheer heeft. Hg ver
zocht, inmiddels niet over de zaak in
de krant te schrgven. Te New York ge
looft men niet, dat W r i g h t's uitlevering
eenige moeilijkheid zal opleveren; zelfs
al mocht W right kunnen bewjjzen,
dat hjj genaturaliseerd is als Amerikaansch
burger, toen bjj vjjftien jaar geleden
bankier te Philadelphia was, want Ame
rika en Engeland leveren elkaar weder-
keerig eigen onderdanen nit, wanneer
niet getwijfeld wordt aan een billjjke
behandeling van hnn zaak.
schen de boomen. Ik ben er van overtuigd,
dat geen physieke kracht of gjj geweld van
eenigen aard was aangewend en dat mjjn va
der en zjjn makker hulpeloos waren in de
handen der Foedhisten. Dit alles had slechts
zeer kort geduurd, zeker niet langer dan vjjf
minuten.
Het was zoo plotseling en zoo vreemd, dat
toen zjj weg waren, ik bjjna gelooven moest
het slachtoffer te zjjn van een nachtmerrie of
zinsbegoocheling. Ik wierp mjj met al mjjn
kracht tegen de kamerdeur om te trachten
het s te verbreken, en na herhaalde poj
gingen lukte mij dit en was ik in de gang
Mjjn ee .e gedachte was vooi mjjn moeder
ik snelde utr haar kamer, maar nog voor ik
de deur ge md had, deed zjj dit en kwam
en kwam k achtgewaad naar buiten, terwijl
zij haar vinger waarschuwend opstekende,
tluisterde
//Stil maak geen leven Gabrielle slaapt. Zijn
zij weggeroepen
//Ja!»
»Gods wil geschiedde!,/ riep zij uit, »uw
vader zsl hierboven gelukkiger zjjn dan hij
hier was. Tank zij den Hemel dat Gabrielle
niet gewekt is, ik heb ohloraal in 1/aar kop
chocolade gedaan.»
Wordt ver.olg
