No. 5353
Woensdag 25 Maarl 1903,
27ste Jaargang
HbagBlaó voor <Sïooró~ en Suió-dCollanó.
Kiesrecht,
Mr. Troelstra en zijn partij.
HET GEHEIM
BUITENLAND.
1,20
BUREAU St. Jansstraat. Haarlem.
teefd in den tegeowoordigen tij 1 en dat
het haar op dit oogenblik niet geheel
j en al navr den wiud gaat. Van den
eenen kant gesteund door vrije socia
listen en anarchisten, met wier aanvoer
der, den ouien heer Domela Nieu
we n h n i s, men verbroedering sloot,
ziet zjj van den anderen kant tegenstan
ders voortduren 1 in ontwikkeling en
kracht toenemen, die, zich losmakend van
de zoogenaamd neutrale vakverenigin
gen, op hunne eigene beenen wenschen
te staan, zich geheel onttrekken aan den
rechtstreskschen ot zpdelingschen in
vloed van de socialistische leiders en die
voor het goed recht der arbeiders willeD
strjjden met eerbiediging van het door
God gestelde gezag en met inachtne
ming der verplichtingen, hun door de
Wet Gods opgelegd.
30
van Generaal Heatherstone.
Frankrijk
Engeland.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U i t g e v e t, W. KÜPPERS.
2.90
0,03
TIEND
PRIJS DER ADVERTEN'IIEN.
Van 16 regels50 Cents
Elke regel meer7%
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentiea Contant.
AGTTE MA NON AGITATE
Hoofdagenten voor liet Buitenland: Compagnie Génerale PublicitéEtrangére
G.L. DAD BE Sf Co JOHN., B. J ONES SuccParis 31bis Faubourg Montmartre
Wegens den Feestdag van
Maria Boodschap zal dit blad
morgen niet verse'njjnen.
BURGEMEESTER en WETHOU
DERS van HAARLEM
Gelet op de artt. 8, 28, 29 en 31 der
Kieswet
Brengen bp deze ter openbare kennis:
dat door hen op heden zpn vastge
speld
a. een ljjst, de inwoners aanwijzende,
die tot h»t kiezen van leden van de
Tweedé Kamervan de Provinciale Staten
en van den Gemeenteraad bevoegd zjjn,
en
b. de alphabetische ljjsten van hen,
die met betrekking tot eene of meer der
verkiezingen van de kiezerslijst zijn ai-
geroerd en daarop zjjn gebracht
dat die ljjsten van den 23sn Maart
1903 tot en met den 2len April d.a.v.
op de gemeente-secretarie (5e afdee-
ling) voor een ieder ter inzage zjjn ne-
dergelegd, en tegen betaling der kosten,
in afdruk of afschrift verkijjgbaar zjjn.
Voorts, dat een ieder bevoegd is, tot
en met den 15en April 1903, onder bjj-
voeging van bewijsstukken, op ongezegeld
papier aan Burgemeester en Wethouders
verbetering van de kitzeislpst te vragen
indien hjj zelf of een ander, in itrijd
met de wet, daarop voorkomt, nitt voor
komt of niet behoorljjk voorkomt;
dat die verzoekschriften, met de bij
gevoegde bewijsstukken, tot en met den
21 en April 1903 op de gemeente-secre
tarie, (5e afdeeling), voor een ieder
ter inz8ge zullen liggen
dat een ieder tot tegenspraak van het
vei zoek bevoegd is en
dat die tegenspraak schriftelijk en
uiterlijk den 23en April 1903 aan Bur
gemeester en Wethouders moet worden
ingediend.
HAARLEM, 23 Maait 1903.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
BORE EL.
De Secretaris
PIJNACKER.
Men zal moeten erkennen, dat de S.
D. A. P. juist geen vroolyke dagea be-
FEUILLETON.
Wat wij das reeds dadeljjk bjj het uit
breken der werkstaking schreven, schjjnt
in vervulling te gaan. Een betere geest
is vaardig geworden over de Christeljjke
Vereenigirgen. Men heeft gezien en be
grepen, dat men al te lang geluisterd
heeft naar het sirenengezang der zooge
naamde vrienden van den werkman, dat
men op een verkeerd pad gebracht werd,
op een pad, dat tot de misdaad lei it.
Men heeft zich aan dien verderfeljjken
invloed ontworsteld, maar men heeft te
vens gevoeld, dat men zich nauwer aan
eensluiten, zich beter organiseeren, en
krachtiger optreden moest. Zóó kwam in
dieu zin het kwaad uit het goede vcoit.
Moge het gedijen en steeds bljjven groeien
in innerlijke en uiterljjke kracht!
Ook Mr. Ti o e 1 s t r a kan, zooals men
wel eens zegt, tegenwoordig zjjn pit zier
wtl op. Nu moet men erkennen, dat hij
ook in eene niet zeer gemakkeljjke positie
verkeert. Van den eenen kant wel
gedwongen tot dreigen en toornen, om
bÜ zijue partijgenooten het crediet niet
te verliezen en den geest er in te hou-
deD, van den anderen kant bevreesd, dat
de werkstaking toch zal uitbarsten en
hem Dog verder van honk zal brengen,
indien de strafwetten niet woiden inge
trokken, moet hij van den anderen kant
wel alles doen, wat in zjjne macht staat,
om den Minister tot die intrekking te
bewegen en daarom beurtelings met het
oorlogszwaard en den vredespalm zwaaien.
Zo i'n tweezijdige rol spelen behoort ech
ter niet tot de gemakkelijkste zaken en
het is dan ook niet te verwonderen, dat
{Vervolg.)
Naarmate wij dichter bij kwamen, drong
een geur als van bedorven water of rottende
planten ons in den nens. De hond scheen
daarvoor echter minder gevoelig te zijn dan
wjj, althans hij drong zijn neus nog steeds laag
op den grond en snelde met alle teekenen van
spanning en opgewondenheid voort.
Wij behoefden niet te vreezen een onbegaan-
baren weg in het moeras te zullen inslaan,
immer waar de vjjf mannen voor ons geloo-
pen hadden, konden wij met ons drieën Vei
lig volgen.
En als wij nog hadden getwijfeld aan onzen
viervoetigen gids, dan moest dit thans anders
worden, want in den zachten, zwarten, vetti-
gen bodem konden wij de sporen van hen die
wij zochten gemakkelijk zien. Wij konden
daaruit zelfs opmaken, dat zij achter elkander
hadden geloopen op onderling gelijken afstand
van elkander, het was dus duidelijk, dat de
generaal en zij lotgenoot niet met geweld
waren meegesleept, maar vrijwillig of onder
vreemden invloed de Oosterlingen bad gevolgd.
Wij moesten intu9schen oppassen dat wij
niet afweken van het smalle pad dat vrij vas
ten grond aanbood. Aan weerszijden lag een
breede plas water boven een verraderlijken bo
dem van drjjfzand, dat hier en daar boven
het water uitstak en dat met een duffen plan
tengroei bedekt was. Groote paarsche en gele
paddestoelen waren in troepen opgeschoten,
alsof de natuur door een kwaal was aangetast
waarvoor allerlei ongezonde uitwassen werden
gevormd. Af en toe liepen donkere op krab
ben gelijkende beesten over het pad en ake
lige vleesihkleurige wurmen kronkelden en
kropen tusschen de vunzige planten. Zwermen
muggen vlogen bij eiken voetstap op en vorm
den een dichten wolk om ons hood o'gingen
op onze handen ofgeiaat zitten en entten ons
hun pijnlijk vergif in.
Nog nooit had ik mij in zulk een verpeste
omgeving bevonden.
Mordaunt t aetherstone snelde echter voor
bij en zijn gelaat toonde een trek van grocte
vastberadenheid, wij konden niet anders doen
dan hem volgen, daar wjj vast besloten waren
hem bij te staan tot het laatst! oogenblik.
Naarmate wij voorwaats gr gen werd het
pad smaller. Fullarton ging met den hond
voorop, daarna Mordaunt en ik achteraan.
De man van den hond had nog weinig ge
sproken, maa thans wendde hij zich eeusklap.
om en zei, terwijl hij staan bleef
//Het is niet te doen, ik weet waar dit
pad Leen leidt.//
//Waarheen dan vroeg ik.
„Nair het Hol van Cree
//Wat is dat?//
//Ken groot hol onder den grond met zulke
diepe gangen, dat niemand nog ooit den bo
dem 1 ereikt heeft.//
Zijt gij er wel eens geweest
//Of ik e wel eens geweest ben riep hij.
Wat zou ik in het Hol van Cree doen I
Neen, ik ben er nooit geweest, evenmin als
eenig mensch, die bij zijn verstand is.,,
//Hoe, weet gij er dan iets van
//Mijn overgrootvader is er geweest en
daardoor weet ik er iets van// antwoordde
Fullarton. //Bet was op een Zaterdagnacht, hjj
het dubbelhart:ge spel uitlekt, dat mea
deu leider der soeiaa'-dunocrafen ia de
kaart ky'kt on hem gevoel g op de vin
gers tikt.
Van den eenen kant bestookt door
zjjn al te vriendeljjkon vriend Domela
Nieuwenhuis, die vooruitstoimend
zjjne volgelingen meesleept en de ge-
heele parlementaire fractie dreigt op zjj
te dringen, van den anderen kant
door de R. Kath. en Christeljjke vakver-
eenigingen, die de afgedwaalden tot de
orde doen terngkeeren en de goedgezin-
den in vaste gelederen schareD, tegen
over zich op parlementair gebied een mi
nister, die vast bsslot en is zjjn plicht te
doen, eu die, al was hij ook nogzoodemo-
cratisch-gezind, nu het er op aau komt
het gezag zal weten te handhaven, en
tegenstanders als d e Savornin Loh-
m a n, die scherpzinnigen gevat zjjne drog
redenen blootleggen, zijne woorden en
zjjne handelingen aan eene onverbidde
lijke kritiek onderwerpen.
Is hot wonder, dat hier en daar een
zjjner oude vrienden, wel eens Molière
naspreekt en zegt) qae diable allait il faire
dans cette galère
Want, «une vraie gelére,» moet op dit
oogenblik de S. D. A. P. voor Mr. Pie-
t e r J e 11 e s zjjn, eene galère, lang niet
zoo gemakkeljjk te sturen, als hij wel
dacht, en ook lang niet zoo fraai, zoo
krachtig en sterk als zjj uiterljjk scheen.
Zeker, trotsch verhief zjj haar steven
en hoog wapperde haar vaandel, joelend
klonken de juichkreten harer matrozen,
toen zij hem, den kapitein in de haren
der Tweedo Kamer bracht, nog fier
der ontplooide zjj hare banier en met
vol'e zeilen meende zij reeds zegevierend
binnen te loopen, toen hare mannen en
die deze volgden, als eene macht optra
den, het verkeer met een enkel-woord werd
gestaakt, haar kapitein en hare officieren
op het terrein traden als gebieders, op
wier wenken alles bewoog of stilstond
en zij der landsregeering de wet wilde
voorschrjjven.
Maar, «Mein Gott-, es war zuschön
gewesen,
Mein Gotf, es hat nicht sollen sein.»
zong de Trompeter van Sickir.gen,
e i zoo mag ook wel de groote hoornbla
zer der S >ciaal-Democraten nu toeteren.
Da Regeering, plotseling overvallen,
hernam spoedig haar zelfbewnstzjjn en
staat nu, vastbesloten het gezag t8 hand-
deed het om een weddenschap, maar wilde er
later nooit over praten en verhaalde nooit wat
hij gezien had. Maar de naam alleen maakte
hem reeds bangl Hij was de eerste Fullarton
die in het Hol van Cree geweest is en zal
ook wel do laatste zijn. Ah gij mijn raad wilt
hooren, geef de zaak dan open ga huiswaarts,
want van uit deze plaats is geen goel te
wachten.//
//Wij zullen verder gaan, met u of zooder
U,„ antwoordde Mordaunt, //geef ons den
hmd, wij zullen u op den terugweg weder
Tiuden.„
„Neen Neen!// riep Fullarton, ik"//ik waag
mijn hond er niet aan Hij blijft bij mij
„Hij gaat mede met ons riep Mordaunt
loornig, /-wij hebben geen tijd om met u te
twisten. Hier is een bankbijjet van ujf pond.
Geef ons den hond of bij God, i!c neem hem
met geweld en werp u hier terzijde in het
moeras.//
Ik kon mij thans eenig de kbeeld maken van
den luitenant He ither-tone van veertig ja en
her, toen ik de vastberadenheid en wilskracht
op het gelaat van zijn zoon las.
Of ue bedreiging dan wel de belooning
werkte, weet ik niet, maar de heidebewoner
nam met de eene hand het bank iljet en
reikte met de andere het t/uw over, waaraan
de hond bevestigd was. Toen keerde hij te
rug, en wij gingen verder in het groote moe
ras. Het pad werd steeds i maller, hier en daar
was het zelfs reeds met water bedekt, maar
de toenemende opgewondenheid an den hond,
alsmede het gezicht van de diep ingedrukte
voetstappen dreven ons zonder ophouden voort.
Zoo kwamen wij eindelijk op een plek, zoo
sehriklijk, dat zij Dante eu zijn Hel een
nieuw en vreeselijk tafreel had kunnen ver
schaffen.
havan gestaund door de meerderheid en
bljjkbaar weinig gezind ter wille eener
«uin and her wankende» eu innerljjk
verdeelde liberale party haar veilig stand-
pun; te verlaten, de spoorwegdirec-
tiën zien zich omringd door hare trouw
geble en en plicbtbetrachtende ambte
naren en vreest een tweeden aanval niet
of is er tegen gewapend esn groot
getal arbeiders, medegesleept door het
blinken van het klatergoud en het valsche
geschetter der socialistische klaroenen,
keert terug tot de paitjjen, die langs den
veel gezonder ea wettigen weg herstel
hunner grieven zullen vragen en verkrij
gen.
En zoo heeft Troelstra triumpha-
tor den zoeten droom der overwinning
in nevelen zien opgaan en staat r.jjne
party na tamelijk wel nakend in haar
hemdje en bljjkt lang zoo forsch niet als
zij wel scheen, toen haar een breede stoet
van bondgenooten volgde.
En waardoor is dat gekomen
Zjj was sterk geworden, dia party,
door de wankelmoedigheid, dcor het wei
felen der goedgezindöD, door hun prjjs
geven van de strenge beginselen van
geloof en zedeleer, door hun te groote
gehechtsheid aan het materieele, door
hun coquetteeren met andersdenkenden,
maar toen de sociaal-democraten in
trotscben overmoed de hand uitstaken
naar 'netG zrg en ia hu b linden over
winningsrots zich toonden in hun volle
waarde, in hun verderfelyk en gevaarlijk
streven, toen werd men opgeschrikt;
een andere geest kwam over de schare,
die de orde bemint, welke tot God leidt
en het Gezag erkennen, dat van God
komt. Zy onttrok zich aan den invloed
esner party, die het Gezag miskent en
door wanorde te stichten, naar den af
grond voert.
En zóó moet het bljjvan. Wanneer
het Christeljjke volk, wanneer de Ka
tholieke arbeiders vast aaneengesloten
bljjven en niet luisterend naar het zoet
gefluit van den socialistischen vogelaar,
zelf de zaak der werklieden in handen
neemt en hoedt en geschaard om zjjne
leiders, gesteuod door den flnancieelen
steun der gegoeden, door den intellecta
len steun van de met talent begaafden
op het rechte pad gehouden door zjjne
gee8teljjke adviseurs, werkt, werkt, werkt
aan de zedeljjke en materieele ontwik
keling van den arbeidersstand, en aaD
Dit moest de plek zjjn dia onder de dorpelin
gen, als het Hol van Cree zulk een slechten
naam had en ik verbaasde mjj niet, dat hun
verbeelding er door getroffen werd, want som
berder, akeliger natuurtafreel kon men zich
met voorstellen.
Behoedzaam gingen wij voort, ongerust en
mismoedig want wij begrepen aan het eind
van onzen onder ockiugstocht te zijn en na
een korte poos bespeurden wij op het mod
derig pad de indrukken der voeten van hen
die waren teruggekeerd. Wij uittei. een kreet
van onsteltenie en bleven toen intinc matig
zwijgend staan. Want daar, in die inged ukte
voetsporen werd het gansche drama bloot ge
legd. Vijt waren hier heen gegaan, maar s'echts
drie waren teruggekeerd
Niemand za' ooit de b','zonderheden van
deze geheimzinnige tragadie kenneu. Er wasi
geen spoor van str'jd, geen enkel teeken van
een poging tot ontvluchten. Wij bleven staan
bij den iugang van het Hol. Een vunzige ver
stikkende lucht scheen er uit op te stijgen
en er was een flauw geplas als van borrelend
water. In ouze nabijheid lag een groote steen,
ik nan dien op en wierp hem naar bened n,
maar wij hoorden geen geluid, dat hij den
bodem b.reikt had.
Toen wij eehter een poos in de diepste
stilte over den ingang van het Pol gebogen
stonden, hoorden wij eindelijk een gel id uit
de diepte opstijgen. Het was als het geklin
gel van een fijne bel. Ik ben niet bijgeloovig
en wil aannemen, dat het ve oarzaakt werd
door het druppelen van water in het binnen
ste der aarde, maar toch dacht ik onmiddeljjk
aan het geheimzinnig geluid, dat den ramp
zaligen generaal zooveel jaren zijns levens
achtervolgd had. Maar wat het ook zjj, het
was in elk geval het eenig geluid dat opsteeg
dien stand leert zjjne rechten Ta kennen
en langs ordelijken weg op te eischen
maar ook zjjne plichten erkennen en in
trouwe te vervallen, dan maar ook
dan aileen, is de kracht der sociaal-de
mocratische partjj voor goed gebroken.
In den Franschen Senaat houdt men
zich thans bezig met de Staatsbegrooting.
Er is een tskort van 726 millioen francs.
Dat komt er van met een anti-godsdien
stige politiek tö dryven, in p'aats van
's lands belangen te behartigen.
De godsdienstlooze Regeering der Re
publiek denkt niet aan bezuiniging, in
plaats daarvan worden overal en op elk
gebied vermeerderingen van uitgaven
voorgesteld.
Het ziet er op financieel gebied treu
rig uit in de Fransche Republiek. Een
godsdiensthater heet Diet ten onrechte
een geldverkwister.
Spanje.
Te Madrid loopt het gerncht dat de
jonge koning Alphonso van Spanje
zal verloofd worden met de dochter der
Gravin van Parjjs, zuster van den Her
tog van Orleans.
De olficieele kosten der kronings
feesten van koning E d n a r d beloopen
3.225.000 francs.
Koning E d n a r d zal een officieel be
zoek brengen aan den Koning van Por
tugal te Lissabon als een bewjjs voor de
vriendschap die hjj voor Portugal en zjjn
Koning gevoelt.
Den Koning van Engeland wordt ook
het voornemen toegeschreven om zjjn
schoonvader, koning Christiaan van
Denemarken, te bezoeken by gelegenheid
van diens 85sten verjaardag op 8 April
a.s.
Het Engelsche tydschrift The Li
brary bevat in de laatste aflevering een
opgaaf van de schenkingen, door den
bekenden Amerikaanschen miiliardair
A. Carnegie tot 30 November 1902
voor bibliotheken gedaan.
In Eogeland en Wales werden 50 bi
bliotheken begiftigd met een gezamen
lijk bedrag van 376.100 pond sterling,
in Ierland 10 bibliotheken met 100.000
pond, in Schotland 68 bibliotheken met
1,479,250 pond, in Canada 31 bibliothe
ken met 954,000 dollars, in Cnba 2 biblio
theken met 252;000 dollars en in de
Vereenigde Staten 410 bibliotheken met
212.882.173 dollars. Te zamen vormt het
een bedrag van 57480 millioen galden,
door hem alleen voor bibliotheken afge
staan.
uit de laatste rustplaats van de tweemannen,die
eindeljjk en ttn laatste zoo zwaai hadden ge
boet.
Toen verhieven wij gelijkertijd onze stem,
met de flauwe hoop van iets te hooren, maar
geen antwoord steeg uit de diepte op. Uit
geput en weemoedig stonden wij daar, tot ik
zeide
//Wat moeten wij doen, Mordaunt? Wij
kunnen niet anders dan voor hunne zielerust
bidden.//
//Wat wij moeten doenriep de jonge
Heatherstone met bliksemende oogen, //het
mag wezen wat het wil, wij zullen eens zien
of onze Engelsche wetten hier tegen niets ver
mogen Ik denk dat zoo'n Oos erling even
goei gehangen kan worden als een ander.
Het is misschien nog niet te laat om hem
op te sporen Hier hond, braaf dier
Hjj wees den hond het spoor der drie Oos
terlingen aan, lij snuffelde een oogenblik
maar bleef met opstaand i haren, de tong uit
den bek en oveï het gansche lichaam trillen
de staan.
//Gjj ziet hel //zeide ik, „zelfs dit dier toont
grooteu angst V\ jj kannen niet anders doen
dan ons schikken in het onve mjjdelijke en
hopen dat God de beide mannen, wien zulk
een schrikkelijk eind trof, genadig mag zijn1//
„Eu Hij de lage moordenaars moge straf
fen riep Mourdaunt, buiten zich van
toom en droefheid.
Ik dacht bjj mij zelf dat de moord aller
eerst door de Europeesche militairen en niet
door de Oosterlingen gepleegd was, maar om
mjjn vriend niet nog opgewondener te maken
hield ik deze gedachte voor mij. {Slot volgt
JVegens de uitgebreidheid, die het laatste ge
deelte van dit feuilleton heeftvolgt het slot nu
1 m net volgend nummer.
