No. 5360 Vrijdag 3 April 1903 28ste Jaargang *0)agËlaó voor *3fLooró~ on SCuió-JCcllanó. De toestand in de Fransche Republiek, "TTiïmTFd7 is óe erfgenaam BUIT N Li ff O. BUREAU St. Jansstraat. Haarlem 7. Rusland. Duitschland. De Macedonische quaestie. ABONNEMENTSPRIJS. Per 3 maanden voor Haarlem f 1,20 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50 Voor het buitenland 2,90 Afzonderlijke nummers0,08 Dit blad verschjjnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen. Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS. XIEND AGITE MA NON AGITATE PRIJS DER ADVERTEJST IEN. Van 16 regels50 Gents Elke regel meer7Vi Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. i'iT ijyjpiyfflftiM Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PuhliciteEtrangért G.L. DA CBR 4- Co JOHN., b. JONES Succ. Paris Zlbis Faubourg Montmartre De Fransche minister Combes heeft drie pastoors van St. Brieuc van hunne jaarwedden beroofd omdat zij in de Bre- tonsche taal preekten en cattchismus- onderwys hebben gegeven. Ais men nu weet, dat de kinderen beter hunne lands taal verstaan dan het Fransch, en de Bretonsche taal, de taal van het volk is, zal men toch moeten erkennen, dat de kerkvei volger vreeseljjk zijn macht mis bruikt. Inmiddels zorgt het ministerie- Com bes voor een leege schatkist. Het tegen woordige Fransche Ministerie sluit de religieuss scholen en is niet by machte staatsscholen te openen. Voor de jongens moet de Staat voorzien in de behoeften der 144.200 scholieren uit de 1512 ge sloten congreganistische scholen en zal men 336 nieuwe scholen moeten bouwen en 1519 onderwijzers benoemen. Voor den bouw van nieuwe scholen, zullen de onkosten 13.500,000 fr. en voor de onderwyzersjaarwedden 2.300.000 fr. bedragen. Voor de meisjesscholen moet gezorgd wo den voor 583.400 leerlingen uit 9328 scholen, en de uitgaven zullen zjjn: 47 millioen voor scholenbouw, 7'/3 millioen voor jaarwedden van onderwijzeressen. Het verjagen der onderwijzende kloo;- tsrorden zal, voor personeel alleen, de Staatsbegrooting met 10 millioen doen toenemen; en in den bouw der scholen totaal 60 millioen aan de gemeenten opgelegd. De Staat loopt door de hatelyke wet tegen de kloosterorden er in voor 26 mil lioen francs. Voor het jaar 1904 zal de Staat moe.en voorzien in schoolgebou wen en onderwijzers benoemen, waardoor de begrooting voor 't volgende jaar met eene nitgave van 40 millioen Lancs be zwaard wordt. De kerkvervolger Com bes, kan dat alles niet schelen, want de belastingbetalende bargers der Fran sche Republiek zullen wel het gelag be talen. De afgevaardigde Rouvier wees e- reeds op in den Franschen Senaat, dat nieuwe lasten noodig zjjn om het even wicht in de begrooting te brengen. De Bisschop van Orleans, heeft in het openbaar verklaard, dat de Fransche Re geering de wet heeft gescholden, nu o ik nog in de Fransche Kamer het voo-stel is gedaan tot likwideering van de gees telijke goederen. Dezs Prins der Kerk heeft dus de Regeering in staat van be schuldiging getteld en men is zeer nieuwt- gierig of de verloopen seminarist C o tu bes 't daarby zal laten zitter, of dat hjj den Bisschop, die openljjk en fier zjju meening zeide, voor 't gerecht zal sleepeu. Van een correspondent uit Rome ont vangt het Bbl. v. Antwerpen het vol gende aardige staaltje hoe men te Rome over den toe^-tand vaa Fraukrjjk denk*-. «Terwijl de jubileums-plechtigheden voortduren, zoo schrijft hij, zet het offi- cieele Frankrjjk van zjjn bant zjjn wed loop voort in den weg der vervolging. Welke bittere spotternij dan Fiauschen gezant, N i s a r d, belast te zien, den H. Vader plechtig te gaan gelukwecschen in naam van den president der republiek, ter gelegenheid van zjjn jubileum en eenige dagen later den min stervoorzitter eene redevoering te hooren uitspreken, zooals Ben er geene meer gehoord heeft uit officieelen mo id in het Fraosc'ie Par lement, sedert de slechtste dagen d/r revolutie! Onder geen enkel der elkander opvol gende regeeriugsstelsels sedert het eerste keizerrijk, h=eft een Fransche minister zoo duideljjk durven aaukondigen, dat hy deze afzegging van het Concordaat verlangde en als nabjjzijnde beschouwde. Nooit bad zulk een toon van misprjj- zen jegens h t Vaticaan geblonken in eene ministerieels redevoering, 't Is een ernstig verschijnsel van den naderenden storm, die over de Kerk in Frankrjjk zal losbarsten. Nochtans dient er ieksning gebonden van het uitwerksel, dat de ex-abbé zoekt. Door a'dus te spreken aan de Fran sche senatoren wilde hij zich vooral door het Vaticaan doen hooren. Hg verheft luide zjju stem en neemt zjju toevlucht tot bedreigingen om aan den H. Stoel de intrekking te ontrukken van den ge- kenden Vulzin nobis nominavit, die voor komt in de bullen der aanstellmg van de bisschoppen. Zooals men weet bljjven er drie be noemingen van bisschoppen hangende, ingevolge de weigering van de Frans :he Regeering deze formuul aan te nemen en van de weigering van den H. Stoel ze in te trekken. Dit veroorzaakt, een zeer ernst.igen toestand, welke tot niets minder len t dan tot berooving, in betrekkelijk korten tijd, der kerk van Frankrijk van al hare bisschoppen, of tot het aanstellen van schismaGeke bisschoppen. Achter die woordenbwestie, die kin- FEÜILLEION. Vervolg.) Wee den in schapevacht gekleede, daarbo ven op Niedeck I Zie hier wat er gebeurd was. Niettegenstaande graaf Rudiger en zijn echt- genoote te vergee'sjgetracht hadden op Niedeck een bezoek te brengen, koesterden de edele menschen hoegenaamd geen baat, want niette genstaande deze hem onlangs aangedane be- leediging, was graaf Rudiger nogmaals naar Niedeck gereden, om zijn neef de hand ter verzoening te bieden. Niet om zijns zelfs wille daar was gem sprake van neen, alleen ter wille dei arme, veronachtzaamde bewoners van Angerwies. Hij had Willibald eens ern stig op zjjn plichten en verplichtingen willen wjjzen. Er moest een gemeenteschool gebouwd worden, straten en wegen moesten verbeterd worden, altemaal uitgaven die de arme stad natuurljjk niet zelf kon bekostigen. Men zag nu immers hoe handel en verkeer opleefden, nn er slechts eerst sedert acht da gen een waarljjk grafelijk optredend Niedec- ker in de stad zjjn verblijf hield. //Feesten zouden er, zooals de zaken nu tonden, wel nooit op Niedeck gegeven kan sen worden. A s er geen vrouw in huis is nomt dit niet voor, en hoe zou een krankzin nige coit kunnen trouwen had graaf Rudiger gezegd, en ten slotte had hij allen de belofte gegeven, dat hij nog een laatste poging zen doen om zijn neef voor ds bevolking op An gerwies te stemm n. Hij had er op aingedr m- gen dat men den graaf een officieele uitnoodi- ging zou zenden, om het bal met zijn tegen woordigheid 'e willen vereeren. Als h'j wei gerde zou dit voor hem een groote schande zijn. 't Was haast onmogelijk dat hij bedan ken kon. Met luid gejubel was dit plan begroet, en de gedachte aan de mogelijkheid dat graat Willibald toch nog de uitnoodiging zou af slaan, deed elks bloed v n woede koken. Daarop was er een zeer vleiende en eerbie dige invitatie opgesteld en door twee h ;eren naar het slot Niedeck gebracht. Natuurlijk kregen zjj den graaf niet te zien, men beloofde echter spoedig antwoord Heden was dit antwoord gekomen en Liesje, hij komt nietAlle duivels, hij komt niet, had de burgemeester, ziedend van woede, zijn vrouw toegeroepen nadat hij het antwoord gelezen had. Mevrouw Liesje schudde het hoofd. Ik heb 't er nooit op begrepen gehad, op die uitnoodiging. Vroeger hebt ge we! eens gezegd: Daar zouden we nooit aan deuken, dat zouden we nooit durven doen, om een edelgeboren graaf bij ons arme luitjes op visite te vragen. En nu doet ge op eens of h j uws gelijke isi Zwijg 1 zei de burgemeester woedend. Gij begrijpt er heel maal niets van. Toonen onze vriend Rudiger en zijne echtgenoote het Verachtig schijnt, verbergt zich een kwes tie van principe die hoogst ernstig is. Niettegenstaande de toegevingsgezind heid van den H. Stoel, is het zeer twij felachtig dat het geschil kan eindigen met het aannemen eener nieuwe formule die én het Fransche gouverrement én den H, Stoel voldoen zal. 't Is in alle geval een zeer gewichtige partij die thans gespeeld wordt. De ge schiedenis vermeldt er verscheidene vau dien aard en alle zyn geëindigd met de nederlaag van hen, die den H. Stoel schaakraat hebben willen zetten. Wij zijn het volkomen eens met het Handelsblad van Antioerpen, want het is duidelijk, dat de Regeeriog van deFran- sche Republiek, het land naar den af grond stuuit. De geschiedenis van alle eeuwen van het Christendom toont klaar enduidelyb, dat de kerkvervolgers altjj 1 het ge'ag hebben moeten betalen en dat de ver volgde Kerk altyd als overwinnares uit den stryd te voorschya trad die geschie denis bewijst, dat elke kerkvervolging een groot nadeel was voor het volk van hetwelk de Regeeriug zich een g idsdienst- oorlog ondernam. De bewindvoerders der Fransche Re publiek zijn met blindheid geslagen, de haat heeft hun verstand beneveld, maakt hen doof voor de stem van 't geweten, maakt hen blind voor het ongeluk, waar in vij niet alleen anderen, maar ook zichzelven storten. Combes en zjjn travauten zul'en hun doel, de Republiek zmder en bui ten God, zonder en buiten g/ddelyk ge- I,od, niet he eiken. Wat zij bere ken zu'- leti,isonzedelijke ve di-rljjkingvan het volk Frankrjjk zal stian zonder priesters, zonder bisschoppen, zonder kerk, zonder gele.ot 't zal worden een natie van zedelooze die ren. De laagste dierlijke hartstochten zul len ontvlanmen, een binnenlandsche verwarring en verwildering zullen leiden tot de snoodste, gruwelijkste gevolgen en Do Gr:oteMogendheden zullen aan dien Poolschen Landdag een einde maken en dat land onderling verdeelen. Nadat dan die Augiasstal zal gezui verd zyn, za'. Frankrijk opgehouden heb ben te bestaan. Dan h<eft die natie haar verdieed Iood; die eeumsal beminde natie is der christ ljjke beschaving een gruwel ge worden sedert twee, drie eeuwan graaft zij aan haar grafzjj zal haar doel be reikeD. Dit zal het einde zyn van den blinden haat, die den Franschen overweldigd heeft tegen het Katholiek Geloof. Hier zal wraak zichzelve wreken. Treurig mag de toestand in Finland ger oemd worden. Er heeischt een onaf gebroken strijd tuaschen de Fionen en de Russische ambten ren- De onverbid delijke gestrengheid der laatsten wordt door de Finnen met een even strengen boycott beantwoord. Zoo is te Petersburg bericht ontvangen, dat de nieuwe mili taire gouverneur van Sordaila door den onwil der burgers geen woning heefc kunnen vinden en zyn intrek dus heeft moeten nemen in een oude kazerne. Na tuurljjk zal de nieuwe goavtrnaur met zjjn tegenwraak zal aan het langste eind trekken. Voor vorst Ferdinand van Bulgarjje is niet alles couleur de rose, nu Ruslanl zeer ernstig bjj Bulgarjje aandringt op het nemen van krachtiger maatregelen vo r het bewaren der rust. Rusland stelt Bulgaryi verantwoordelijk voor een mogelyk hard optreden van Turkjje. Uit Sofia wordt nog aan de Times meld dat de herbenoeming van het mi- nisterie-Dan ef het resultaat is vaneen compromis. Ruslani weigerde een cabi net d'uft lires te erkdnuea doch vorst Ferdi nand dreef S a w o f s beno - ming tot minister van oorlog en het behoud van 11 i e t als chef van den generale n staf door. De Pruisische minister van spoorwegen, die gezegd heeft niet het minste verzet te zullen dulden van het spoorwegperso neel om stoornis te brengen in den dienst, tracht zich byzonder op da hoogte te stellen van deu gaug van zaken. Hy houdt on verwachte inspecties en reisde onlangs als een gewo m passagier mede in een waggon vierde klasse om het publiek uit te hooren over zyn grieven. Hjj begon daarom zelf kritiek te oefenen op den dienst en de i .richting van de wagens. De meeste leuigers warm bljj dat er tegenwoordig gelegenheid was inde vierde- klasse-wagens om te zitten. Sedert de minis! er zelf vierde klasse reist, heeft de diree ie vaa de staatsrpoorwegeu baken- ge wou e haast gemaakt met de invoering van de nieuwe vierde-klasse-waggons. A in weerskanten van de nieuwe waggons zjjn twee deuren, wat de ontruiming in geval van een spoorwegongeluk veel ge- mikkeljjker maakt. Verder is er gele genheid om gemakkeljjk te zitten en in e ken weggon een privaat. De hardheid, waarmede de Koning van Saksen zyn gewezen schoondochter kroonprinses Louise, nadat zjj schande had geb acht over zjja huis in zyn be wuste manifest beeft behandeld, heelt geen gewekt bjj den vader der Prinses, den Groothertog van Toskanen, I die K t plan beeft opgevat een notanaar het Saksische Hof te zenden. Hjj heelt zjjn voornemen aan keizer Frans Jozef meegedeeld, die ant woordde dat dit zyn zaak was en hy er geen invloed op wilde oefenen. De po sitie van de prinses is nu geregeld. De groothertog van Toskanen verleent haar den titel van «koninklijke hoogheid van Toskane». Keizer Frans Jozef zal dien titel erkennen. De Prinses wordt behandeld als een aartshertogin die we duwe is, en zjI haar intrek nemen op een kasteel in Oostenrjjk, toebehoorendel aan den Groothertog van Toskane. De Italiaansche gezant te Konstanlinopel markies Malaspina, heeft de laat ste dagen bjj herhaling langdurige con- fere. ties met den Groot Vizier gehad, hjj drong aan op de snelle invoering der her vormingen in Macedonië, en wees er op, dat het noodig is in den toestand te voor zien. Te Konstautinopel heeft in diplomatie ke en handelskringen het optreden van de oproerige Macedonische benden bjj het vermelen van de spoorwegbrug tusschea Adrianopel en Mussapha een zeerongun- stigen indruk gemaakt. Vreeselyke moorden worden in Mace donië gepleegd, nu eens door de opstan delingen eu dau weer door de Turken. De opstand is een feit, nu geregelde gevechten geleverd worden tussehen de Turken eD Macedoniërs. Wij moeten, zegt het Russisch blad Nowoje Wremija er kennen, dat de kansen op een goede op lossing niet schitterend zyn. De hervor mingen hebben tot nog toe geen bevre digenden en verzoenenden invloed gehad. Wjj vreezen, dat de bekendmaking vau den uiterst beknopten eu daardoor duis teren tekst der hervormingen een zeer ongunstigen indruk heeft gemaakt op de bevolking vaa Macedon en Bulgarjje. Het blad spreekt verder gerechtvaar- digden twyfel uit aan den ernst der Turksche Regeering om de hervormin gen in te voeren, en valt op krassen toon uit tegen de leiiers der beweging, die meenen Rusland te kunnen dwingen tot interventie; maar die zullen ervaren, dat zjj zich schuldig hebben gemaakt aau wreed zelf bedrog. dan niet, dat ze wél met ons kunnen omgaan? En dat zijn t ch ook graven van Niedeck. Die kennen geen ttofs en geen hoogmoed, zooals die gek, daar gind", in zijn schapevacht om als een voddenraper over straat te gaanMet deze woorden ging hij drift1 g de kamer uil, eu als een alarmklok liet de t ng van den burgervader zich thans hooren, en alles schold j en raasde en vloekte steeds dreigender en on- j heilspellender. j Baas handschoenmaker schudde het hoofd Kalm, kinderen, kalm Wat geeft 't of w» ons driftig ma'en? Zoo F En most men zich dan van zoo'n pek maar alles laten welgevallen? Zoo n^krank zinnige hoort in een gekkenhuis thuis, dat heett de gravin zelf gezegd. Jongens 1 Dat zou koren op omen molen zijn, als dat eeDS gebeurde. 1 Vraag het eens aau deu advocaat of we dat niet op eene of ander manier kunnen klaarspelen. i Vanavond polsen wij den graaf. Goed, vanavond I Eq allen gingm woedend huiswaarts, of- schooa zich hier en daar wel een enkele stem deed hooren die vroeg of 't dan eigenlijk wel zoo heel onbegrijpelijk was, wanneer een menscheri9cbuwe zonderling, een uitnoodiging ter bijwoning van een publick bal afsloeg. De zon neeg ten ondergang. Als 't nu maar ophield met regeneu! De moeders konden stevige leeren laarzen aantrekken, maar de dansHevende dochters Oeh kom, men had zich wel meer ehol- Hojberichten. H. M. de Koningin-Moe der h8ett een bezoak gebracht aan de Ve.eeniging cS imenwerking» eene phi- lanthropische instelling, met eene spjjs- kokery eoz. ti Scheveningen. Hare Ma jesteit vertoefde eenigen tjjd in een lo kaal dor inrichting waarin de Koninklij ke school is gevestigd. Amsterdam, 1 April. Van 1 Januari tot einde Maart vervoerde onze tram 6.119,907 passagiers tegen 5.768,062 ia 1902. pen. Bij gebrek aan een huurrijtuig deden de reusachtige klompen uitstekende diensten. Een halt uur voor den bepaalden tjjd hoor de men dan ook eeD eindeloos klip klap klip klap over de ongelijke str.atsteen n, soms door een damesgilletje afgebroken, als een dezer houten beschermengelen in modder of plas bleef stek n. Hier en daaT zag men een zwaaiend lan taarntje da1 voor een der notabelen werd uit gedragen. De feestzaal vulde zich. De heeren in zeldzaam lange rokken, met wit garen handschoenen, enkele //overdreven// jongelui vaar on der de advocaat, hadden zelfs glacés aangetrokken, en allen sterk naar pom made ruikende. De dames hadden zich de ongeloofelij kste moeite gegeven om elkander de loef af te steken. De mama's haddea zich, harer waar digheid bewust stemmig in zwarf, donker blauw, koffiebruin, lila of grijs gekleed, gallen door het driehoekig opgevouwen ka'ten fic- hutje verlevendigd, zonder welk ornament geen Angerwiesensch - balmoeder denkbaar was. De oudere dames hadden reusachtige kan ten mutsen op het hoofd, eene versiering die door haar echt svhoonmoederachtigen aan blik allen vrijers het hart in de schoenen deed zinken. 'De middel oort, die nog niet vergrijsde dames, glimlachten bloemzoet onder de in breede vlechten gev'ochten haren, terwijl een paar papieren rozen of asters het liefelijk ge heel voltooiden en gouden of ivoren kruis jes en broche» aan hals of op boezem prijk ten. De jeugdige schoonen vormden de meer derheid Op elke vier dames was er één heer vandaar dat de jonge meisjes ook lustig met elkaar rondsprongen. Een schok van verbazing bewondering en afgunst g ng echter door allen heen, toen de vrouw van den burgemeester met hare drie dochters biimentrad. Geheel nieuwerwelsch gecoiffeerd. Juist a's de gravin. De haren aan het Voorhoofd kort geknipt en tot krulletjes gebrand. Hoe heel anders zagen die meisjes er nu uit. De beide oudsten waren anders lang niet mooi n.a*r nu hmof wat 't slechts gezichts bedrog Weer een rijtuig. De opperhoutvester en ziju vrouw. Nu waren alle notabelen present. Het werd tijd dat de graaf eu gravin verschenen, allen stelden zich langs de muren op, als een hot- houding die hunne majesteiten verwachtte. Gravin Melanie had intusscnen juist baar toilet voltooid en haar kamenier weggezon den. Het was de Fransche kamenier hare nister die zoo goed als geen enkel woord Duitsch verstond. Wordt vervolgd

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1903 | | pagina 1