5372
Zaterdag M April 1903,
28ste Jaargang.
voor
til'
sSHoorè
en o£uió-<JCollanó.
Wat nu?
*2Vi& is èa erfgenaam
U I T Hl N L A. N D.
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem
Duitschland.
Amerika.
Frankrijk.
De Macedonische quaestie.
2)aa6laó
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post r
7oor het buitenland 4
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschjjnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
f 1,20
1,50
2,90
0,03
PRIJS DER ADVERTENT IEN.
Van 1—6 regelsCents.
Elke regel meer7'A
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentiea Contant.
AGITE MA NON AGITATE
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PubliciteEtrangère
G.L. DA Cl BE Co JOHN., b. J ONES Sues- Paris 31 bis Faubourg Montmirtre
Dit vroeg <Hei Volk* in het midden
vtn strijd. Toen klonk nog het antwoord
als klaterende llaroenstooten«Ten
stijjde!» Moeieljjker zou het vallen, thans
op die vraag een bevredigend antwoord
te geven.
Nu ook vragen wij: «Wat nu?»
Na eene korte bijeenkomst der Eerste
Kamer zjjn daar de Strafwetten met al-
gemeene stemmen aangenomen, zooals
te verwachten was, en heelt de Koningin
ze dadelijk onderteekend. De regeerings-
lichamen zpn uit elkander gegaan, latende
nu aan de Regeering de zorg over en
de opdracht die weiten uit te voeren.
Dat zij dit doen zal met gematigdheid,
maar ook met den hoogst noodigen ernst,
daarvoor waarborgt ons het karakter
dezer Regeering, die iü zoo hoogst moei
lijke en gevaarvolle tjjden getoond bedt,
dat zjj tegen het gevaar opgewassen,
tegen bedreigingen bestand was, dit zjj
ook in den storm het scheepje wist te
sturen en er niet tegen opziet om, a's
het noodig is, tot handhaving van orde
en gezag, ook tot geweldige middelen
hare toevlucht te nemen.
En dat ook de leiders der socialistische
en anarchistische beweging van het nood
zakelijke durven en de zelfbewuste kracht
dezer Regcering in betten uitvoer leggen
der gevoteerde wetten overtuigd zjjn,
bljjkt reeds duidelijk uit den zeer vorr-
zichtigen en gematigden toon der rede
voeringen door hen in de vergaderingen der
Paaschdagen gehouden. Onze vraag
«Wat nu?» betreft dus minder, hetgeen
nu de Regeering voornemens is te doen.
Zü zal voortgaan op den weg, dien zij
heeft ingeslagen om orde en rust en de
handhaving van het gezag te verzekeren,
maar tevens voortschrijden op het pad,
dat leiden Van naar de verzoening van
de belangen van den werkgever en den
werkmaD, naar eene gewenschte rechts
positie van den ambtenaar en den arbei
der, naar eene vreedzame oplossing van
de geschillen, die er tusschen beide par-
tjjen kunnen en zullen ontstaan in de
toekomst, naar de verzekering van de
vrjjheid van arbeid. In dat opzicht kan
het Nederlandsche volk, kan de werk
man gerust zijn.
Or.ze vraag «Wat nu bedoelt in de
eerste plaats«Wat zullen nu de gesla
gen volksmenners doen Zjj zijn nu t rob
tot de overtuiging gekomen, dat zjj gesla
gen, volkomen geslagen zijn, dat de
hand, die zich verwaten uitstrekte om
het gezag neder te balen en onder de
FEUILLETON,
20 Vervolgd
Johanna zag hem min of meer bezorgd
aan.
Ik ben alleen bang, Willil aid, dat ge
u voor deze reis, zware oilers getroost.
Ik kan u het tegendeel verzekeren zei-
de hij lachend, ik zelf heb geen grooter ver
langen dan voor onbej. aalden tijd op reis te
gun.
Haar oogen schitterden. O, hoe heerlijk
om te reizen. Ik heb nog nooit gereisd en
heb nog bjjna niets van Gods lieve natuur
gezien. Hoe kan it u voor al (lit geluk dan
ken, mjjn lieve, beste man?
Ik beb u te danken Johanna,ik alleen.
Gij hebt mij aan mijzelf weergegeven. Zijn uw
koffers reeds gepakt?
Alles is klaar. Maar hoe moet het
met het vuurwerk
Zijn gelaat beteok. Johanna, gij z"t in
alles écn met mjj, wees het ook in mijn haat
jegens die vijanden, die mij mjjn geluk en
vrijheid willen ontrooven. Morgen vroeg ver
trekken wjj, zij zullen de vogels gevlogen vin
den.
Johanna kende geen tegenspraak, haar wen-
schen voegden zich steeds naar wat baat
vosten te treden een zeer gevoeligen tik
heeft gekregen en dat zjj staan tegeuover
eene Regeering, die de Frauscheu un mi
nistère a poirg zouden noemen en die
bare positie door het werk der laatste
weken niet weinig verbeterd en krachti
ger gemaakt heeft. Niet minder zullen
zjj ondervinden, dat hunne stelling tegen
over de arbeiders heel wat verzwakt is,
dat zjj van veleo onder dezen het ver
trouwen verbeurd hebben en dat aan de
zoogenaamd neutrale vakorganisatie a
een vrjj ernstige slag is toegebracht.
Door de schuld vau de vreeseljjke ne
derlaag van den eeuen op den anderen
te schuiven en door enkelen onder hen
als verraders te willen brandmerken,
wordt het verloren vertionwen niet her-
wonoeD, noch het nadeel aan de
organisatie toegebracht, hersteld. Tocb
zal hun streven in de naaste toekomst
wel op deze twee punten voorna neljjk
gericht zjjn. Want dat zjj den vei woe
den strjjd tegen het kapitaal en tegen
het gezag zullen opgeven, daaraan denkeu
zjj zeker niet en dat verwacht ook nie
mand van hen. Er mogen enkele leiders
van het tooneel verdwjjuen, anderen zul
len in hunne plaats trdden en de strjjd
zal worden voortgezet, wat voorzichtiger
misschien in den eersten tijd, maar niet
minder fel, niet minder venjjnig.
Omhetverloren vertrouwen te herwinnen,
zulLnzjj echter ia de eerste plaats te zorgen
hebben voor de 7ele slachtoffers, die iu
dezen strjjd gevall*n zjju. Dat is voor
hen een dure, een ouafwjjsbare plicht.
Roekeloos, in het vooruitzicht van eene
bjjna wisse nederlaag,'^hebben zij duizen
den medegesleept en honderden in het
ongeluk gestort, wien nu broodsgebrek
tegenspookt. Die te helpen moet hun
eerste werk zjjn, en daartoe beeft dan
ook hun oproep reeds weerklonken. Ter-
wille die ongel* kkigen hopen wjj dan
ook, dat hun roepen en hun werken niet
vergeefsch mogen zjjn, al vreezen wjj met
reden, dat hun vragen hier in het land
niet zoo'n groo'en weerk'ank zal vitiden.
Er is te veel geb.:urd, er is te ernstig
en te herhaaldelijk gewaarschuwd, dan
dat de bereidwilligheid om hén le ht lpen,
die tot het einde toe weerspannig bleven
aan elke waarschuwing, aan <-lken goeden
raad, zoo bjjster groot zoude zijn, wanneer
de oproep daartoe van den kant der ge
slagen leiders komt. Maar wjj hebben
genoeg vertrouwen én in de regeering
én in de verschillende directies en ver-
eeuigingen, om niet te neanen, dat
deze niet voor de geschorsten en ontsla
genen zouden doen, wat zjj in deze om
standigheden mogen en kunnen doen, en
dat zeer zeker het; «Wee deu overwon
nenen» niet de richtsnoer bjj het nemen
hunner besluiten zal zjju. En dan zal de
Ch.istelijke liefdadigheid, de zoo vaak
gesmade, maar steeds zoo reine en he'«-
derlicater.de het hare weteu te doen.
Want elke ongelukkige, ook de schul
dige ongelukkige, wil zjj troosten en
helpen.
Om het geschokte vertrouwen bjj de
leden der Vereenigingm, waarvan zij de
leiding in handen hadden, te herstellen,
zullen deze arbeiders, zich moeten schoon-
wanschen Ton het verwijt de arbeiders
roekeloos tot deze werkstakking gebracht
te hebben. Zal hun dit gelukken? Reeds
hebben zjj, ter verantwoording geroepen,
het bescheid gegeven: «Gjj zelf hebt het
gewild; niet wij hebben tot de werk
staking het advies gegeven, gjj, arbei
ders en vakvereenigingen, hebt or om
gevraagd en tóen hebben wjj ze gepro
clameerd!»
Zouden die hoeren meenen er met dit
antwoord werkeljjk af te komen en zou
den zjj niet denken eens wat scherper
ondervraagd te worden?
(Slot volgt.)
vrienden gaarne wilden en in haar man zag
zij haar redder uit den nood, haar verlosser
uit ellende en verlatenheid. Zonder tegen
spraak, al vond zjj soms zijn plannen wat
vreemd, schikte zij zich steeds geheel naar
zijnen w;l.
Knarsetandend van woede keerden den vol
genden avond de bewoners van Angerwies,
die met takkels, pauken en trompetten voor
bet kasteel Niedeck gekomen waren, terug.
Nu wist men eerst wat men aan de Niedec-
kers had. Het kasteel verlaten en dat juist
voor het feest
Wat hun echter het meest van alles ergerde
was het bewustzijn dat het gedrag van graaf
Von Niedeck, geheel en al hun eigen schuld
was.
Graaf ïtudiger was bepaald boos toen hij
hoorde dat Willibald voor onbepaalden tijd
met zijn vrouw op reis ging. Hij verloor hen
daardoor geheel uit het oog.
Hij besloot nu voorzichtiger met h-tniu
we kapitaaltje om te springen. Aij wist zijn
vrouw over te halen den rouw tot voorwend-
s 1 te b zigen voor eeu tijdelijk minder
kostbare leefwijze.
Slechts vooreen korten tijd, voegde hij,
er overtedend aan toe, krijgt Niedeck geen zoon
en blijft (lit dus Wullï Dietrich) toekomstig
eigendom dan halen wij laier onze schade wel
in 1
Van een vnencl van graaf Rudiger, die de
Niedtckers in Zwitserland ontmoet lad, ver
nam men dat Johanna werkelijk een kind
verwachtte,
Ii Duitschland is in de glasindustrie
een werkstaking uitgebroken, waarna de
fabrikanten ee.j algemeene lock-out heb*
ben geproclameerd.
Het geval deed zich aldus voorDe
eigenaars van een glasfabriek bad len
een man ontslagen, die benoemd was tot
vertegenwoordiger der vakvereenigingen.
Deze laatste, dien maatregel beschouwend
als tegen hem zelf gericht, beval den
arbeiiers in genoemde fabriek te stakens
hetwelk gedaan werd, zoodat de eigeuaar,
verplicht waren de fabiisk te sluiten. De
orders, door de fabriek ontvangen, wer
den eveuwel met behulp van andere fa
brieken toch uitgevoerd, hetgeen aanlei
ding gaf tot nieuwe stakingen eu look
outs, zoodat ten slotte decg msehe in lus-
trie stilstond en 4185 arbeiders werke
loos waren. De laid-rs d'r arbeiders be
weren wel voldoend financieel weerstands
vermogen te hebben om d"n strjjd vol
te houden, maar de slotscène zal eo kan
niet anders dan ten nadefle der werk
lieden uitloopen, die hun loon missen
en waarvan velen misschien later hun
broodwinning zullen v/rliezen.
Te Essen heeft een adelborst zekere
Hïsseuer, een kanonnier die hem niet
salueerde willen opbreugen; toen de so-
daat z:ch losrukte liep de adelbo-st hem
achterna en doorstak hem met zjju degen.
De ongelukkige is ouder grooten toeloop
Rudiger en Melanie verteerden van zenuw
achtigheid.
Daar kwam na eenigen tijd een brief van
Williba'd.
Rudiger werd vaalbleek, met bevende hand
scheurde hij de enveloppe open.
Een dochter klonk het triomfee-
rend
Den heer Von Niedeck was een dochter ge
boren inpfaats van den zoo innig veilangden
zoon. Dit bericht had een wonderlijk kalmee-
rende uitwerking op Melanie. O, riep zij
uit, hoe van harte gun ik dien draak zijn te
leurstelliug
Ja, antwoordde baar echtvriend, en die
niet uit de loterij zal wel voor goed een eind
san hui tortelcluivengel k maken. Die bult
zal niet voor de tweede maal zooiets kunnen
leveren
Misschien gaat ze er nu nog wel aan
dood, troostte Melanie, dat zou eigeuljjk de
allerbeste oplossing van de erfenis-quaestie
zijn. Schrijft hij niet hoe zij het maakt?
Dacht ge dat hij mij geschreven had,
neen 't is een gedrukte kennisgeving.
Laat eens zien, riep de gravin, O 1 kijk
eens z. o. z. en nu las zij //wat niet is, kan
worden.// Zij barstte in luid gelach los. Hij
maakt er nog een grap van ook f Waarom
stuurt dat gierig monster ons eigonljjk die
kennis/eving, had hij dat port maar liever
gespaard.
metmilitaire eerbewjjzen begtaven. H s-
8 e n e r is gearresteerd.
Dejmiuister Von Posadowski
heeft met een redevoering het Internatio
naal anti-afcobol-eongres te Bremen
geopend. De minister w es op de nood
zakelijkheid der bestrjjding van het euvel
bjj verschillende volken en onder verschil
lende klimaten. Op wetgevend gebied
valt hier mindei te doen dan op zede-
ljjk, zonder daarbjj al te veel inbreuk
te maken op de geoorloofde genietingen
des levens.
Onder de beschaafde volkeren openbaart
zich ge ukkig een Btreven naar het verkre
gen eecer geesteljjk en lichameljjk gezonde
menschheid, en op dien weg hoopte spreker
dat dit Congres weer eeue belangrjjke
schrede verder zou helpen doen.
Burgemeester P a u 1 i heette daarna
uit naam der stad B etnen de Congres
leden welkom.
Er zjju 1300 ledeu opgekomen.
Wat toch de concurrentie om het pre
sidentschap in de Vereenigde Staten kan
uitweikeu, wordt uit New-Yoik aan de
Times geseind. Zoo moet de vroegere
president C 1 e v e 1 a n dzich tegen Roo
sevelt's houding hebban verklaard
tegenover de negersjaangenomen, om zijn
karsen voor het presidentschap in de
Zuid'ljjke Staten te verzekeren.
Tegen de komst van koning E d u
a r d te Parjjs wordt hevig te keer ge
gaan. Htt Parjjsche blad sPalrielaat
een scherpen dissonant klii k^n in het
concert van welwillendheid, to nadering
en vriendschap door de Eugelsche en
Fracsche pers bjj gelegenheid van het
bezoek van Eugelaud's koning aan Parjjs,
aangeheven. In een hoofdartikel, met
bet opschrift «Weg met de moordenaars
der Boeren» schrjjft het blad«Vo'.k
van Parjjs, men staat op het punt een
schanddaad te verrichten.
Het blad zegt verderHoe kunnen
wjj uitgaan en den KoniDg van die En-
gelschen, die ons in Fashoda zoo diep
vernederd hebben, begroeten Hoe kun
nen wij na al de wreedheden iu Trans
vaal eu het gruweljjk onrecht in Zuid-
Atrika ois nog buigen voor die moor
denaars der boerenvrouwen en kinderen?
Neen, dat mogen wjj niet. Ons gansche
gevoal als Franschman komt in opstand
bjj het zieu van deze horde roovers, die
slechts vau plundering en roof leven.
Onze l.aat als Franschen tegen dezen
onwaardigen Ko iing, dezen Vorst zonder
gevoel en zonder schaamte is welbekend
en toeh schrikt hjj niet terug de open
bare meeniog te troseeren en onze ge
voelens te beleedigeu Dit is de grootste
schande die ons kan worden aangedaan.
Wie zal ons dan verhinderen te roepea:
«Weg met Fa<hodaWeg met den
moordenaar dtr Boeren!» Volk van Pa-
rij', wij verwachten van u, dat gjj uw
plicht zult doen
BahHij kon toch niet toonen hoe
kwaad hij was.
Dat is waar. Ging zij maar dood!
Ja maar juist zulke als zij gaan met
dood. Zeg Melanie, ik heb een plan. Ik zie
niet in waarom wjj er zoo'n leger tafelschui
mers op na zouden houden. Ik dacht als wij
de jongens eens naar een kostschool stuurden
en wegens uw gezondheid ons verblijf hier
opbraken ea naar Italië gingenbevalt het
reizen o's, dan komen wij voo.eerst ni t
terug. Is na tien jaar nog geen zoon op Nie
deck geboren dan is de erfenis ons en halen
wij onze schade driedubbel in.
Gravin Melanie zag zelf in d t een leven
zooals zij dat tot nu toe gelee'd hadden, be
paald onmogelijk werd en de enkele uren,
voor het telegram van tante Aurelie's dood
kwam, waren haar een goede les geweest.
Zoo werd dus de vorstelijke huishouding
op villa Gasabella opgebroken en sloten zich
deszelfs flikkerende vensters voor een langen
winterslaap.
De beide knapen we den naar een adelljke
kostschool gestuurd, de oudste ging vol ijver
en heel gaa ne, de jongste morrend en woe
dend dat het gemakkelijk leventje dat hij
in het ouderlijk huis geleid had, voorbij
was.
Het brutale kereltje overstelp'e zijn ouders
met verwijten en zeide dat mama's gezond
heid zoo goed was als men maar wenschen
kon en met dergelijke smoesjes niet stillen
kou.
Eindelijk werd graaf Rudiger boos en nu
Of de Patrie veel invloed heeft op de
Parjjsche bevolking? In elk geval wacht
E d w a r d te Parjjs geen algemeens sym
pathie.
Groote leesten worden te Algiers
ter eere van president L o u b e t gege
ven. De Parjjsche journalisten werden
door hunne confrères van de Algerjjusche
pers barteljjk begroet. Reeds gisteravond
wtrd de schitterende illuminatie in de
stad ontstoken. Alles heeft een bjjzonder
feesteljjk aanzien en iö de straten was 't
overal propvol.
Italië.
De beroemde Italiaansche Componist
Maseagni, die een mislukte kunstreis door
de Yereen'gde Staten heeft gemaakt, be
vindt zich weei binnen de grenzen van
zjju vaderland eu zal zich daar onge-
twjjfeld meer «heimisch» gevoelen dan in
het land der Yankees. Bjj zjjua aaukomst
te Rome werd Maseagni begroet door
een groot aantal musici en letterkundigen,
waaronder abt Perosi en professor Morris
Moore; een warme ovatie werd den kan-
stenaar gebracht.
Te Rome is gisteren al wederom
een Congres geopend, nameljjk een in-
ternationaal-Latjjnsch.
Bij de opening voerden de burgemees
ter Minister Nasi het woord en de
Fransche Minister C h a u m i bedankte
voor de verwelkoming der vreemdelingen.
De leiders van den opstand willen de
algemeene beweging voorloopig uitstellen
om voort te gaan met den gnerille-oorlog,
zij vreezen dat Europa slechts tusschen
beiden zal komen na een algemeene n
moord en zjjn huiverig dien uit te lok
ken. Bovendien vreezen zjj, dat de Aba-
neezen Turkjje dan zal helpen.
Ter gelegenheid van den lOOen ver-
jaardig der regeering van k-ming Alexan
der van Servië, had er e3n gala-diner
ten Hove plaats.
De President vai den ministerraad
bracht een gloeienden toost op dea Ko
ning en de Koningin. In zjjn antwoord
zeide de Koning: «De toestand is ern
stig voor alle volken op het Balkan-
Schiereiland het noodlottige uur dreigt
te zullen slaan. Wjj m reten met die mo-
geljjkheid rekeniDg houden; als het
oogenblik is gekomen, moeten wjj onzen
voorvaderen waardig zjju.
In Turksche regeeringskringen en
bg de diplomatie te Constantinopel toont
men weer bezorgdheid over den toestand
in Albanië' en Macedonië. J it berichten,
hier ontvangen, voorziet men zeer ern
stige onlusten. De gezanten van Rusland
en Oostearjjk hebben er Jildiz Kiosk
weer op gewezen, in welken geest weet
men niet. Volgens berichten van de Por
te maken de Bulgaren in Macedonië zich
gereed om Maandag op td staaD.
Ojk vreest men te Konstantinopel
dat de ter dood veroordeeling van den
moordenaar van den Russischen consul
Stsjerbina oorzaak zal zjjn van een
mokte Hartwig slechts zwijg nd verder.
W ulfi-Dietrich had niets gevraagd, alleen
zijn buitengewoon bleek gelaat gaf zijn droe-
ienis over de op handen zijnde scheiding te
keunen. Reeds geruimen tijd was de anders
zoo zorgclooze knaap opval end zuinig, be
scheiden en ijverig geweest.
Hij vermeed alle spelen waarbij hij zijn
dure kleederen bederven kon, weigerde lin
nengoed met kant te dragen en gaf niets van
zijn zakgeld onnoodig uit. Op zijn verzoek
werd zijn uitzet voor de kostschool zoo eeu-
voudig mogelijk gemaakt hoewel de gravin
eerst op haar overdreven manier de handeu
luidkeels lachend, ineensloeg.
Hartwigseischen waren des te buiten pori-
ger, doch ook aan deze werd voldsan. 8
Nooit was het ondersch id tus chen die
twee broeders zoo opmerkelijk geweest als
thans. Wulff-Dietrich was als alle Niedeckers,
een edele, ernstige natuur, terwijl Hartwig in
alles op zijn vader geleek, die op den regel
de eerete uitzondering was.
Vijftien lange jaren waren voorbijgegaan
en hadden weinig onveranderd gelaten. Tot
j die veinige echter behoo t het oude kasteel
Niedeck, «aar ternau svernood een sloot vei zet
was gevorden.
(Wordt vervolgd)
