5373
Maandag 20 April 1903
28ste Jaargang.
J
*3)ag6laó voor ^fiooró*Stuió-sICollanö.
Wat nu?
*211 ia is óe erfgenaam P
BUREAU St. Jansstraat. Haarlem
li U I T i<i ;N h A j).
Frankrijk.
Duitschlaad.
Rusland.
De Macedonische quaestie.
Een interview.
Kerkvervolging in Frankrijk.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
f 1,20
1,50
2,90
0,03
KjTiFNmr
AGXTE MA NON A31TATE
PRIJS DER ADVERTEN IEN.
Vau 16 regels50 Cents.
Elke regel meer7
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
T'
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale Publicity, Etrangère
G.L. DA Li BE ty Co JOHN., F. JONES SucaParis 315w Faubourg M ii'n arlre
(Slot.)
Ons vorig artikel vervolgende, vragen
wjj«wat zullen echter nu de leiders
dezer roekelooze werkstakingen antwoor
den, wanneer de arbeiders en de bt stu
ren der vakvereenigingen hun ter ver-
autwoordiog zullen roepen over de mid
delen, die zjj hebben aangewend, de
verblindende voorspiegelingen, de ophit
singen, de onware en bedriegeljjke voor
stellingen, waardoor zjj de arbeiders er
toe gebracht hebben het Comité van
Verweer tot het proclameeren der werk
staking aan te zetten?» Want, de
werklieden mogen er zelt om gevraagd
hebben, zjj zjjn er toe gebracht ge
worden door de striemende zweepslagen
van opruiende redevoeringen en opgewon
den dagbladartikelen. Het gaat niet aan,
iemand op te hiuen lot den hoogsten
graad van zenuwachtigheid en hem dan
de verantwoordelijkheid op den rug te
laden eeuer daad, waarom hjj in den toe
stand heeft gevraagd. Die zich leent tot
het uitvoeren eener daad, waarom een
bjjua krankzinnige vraagt, is voor die
daad verantwoordelijk. Edoch, wjj zjjn
reeds zoovele jaren er aan gewoon ge
raakt, dat de werklieden zich een rad
voor de oogen laten draaien, dan dat wij
niet zouden gelooven, dat het den socia-
listischtn en anarchistische leiders niet
zoude gelukken, door groote woorden en
holle phrasen, door allerlei oratorische
kunsten en eigenaardige voorstellingen
der waarheid, velen weder onder hun
vaandel te verzamelen, het geschokte
vertrouwen eenigszins te herstellen en
reorganisatie der vakvereenig ngen weder
met nieuwen moed ter hand te nemen.
Wjj zeggen de reorganisatie, want
wjj vertrouwen, dat de organisaties van
thans, veel hebben gelsden. Niet, omdat wjj
niet het nut der vakvtreenigingeD, zeïfs
hunne noodzakelijkheid in den tegen-
woordigen tjjd erkennen, maar omdat
wjj, en wjj meenen terecht, de neutra
le vakvereenigingen rechtstreeks of zijde
lings onder den invloed der anti
christelijke leiders gekomen, van ha-te
wantrouwen, en nog meer van harte
hopen, dat alle gemeenschap van welken
aard ook, die tot nu toe tusichen die
neutra'e vakvereenigingen en de Chris
telijke arbeiders of arbeidersverenigingen
voor goed en voor altijd zjj verbroken.
Want de door ons gestelde vraag
«Wat nu?» bedoelt hoofdzakelijk: «Wat
PEDlLLE'l O IS,
21
Vervolg.)
De grafeljjke familie was er slechts eenige
maanden in den zomer of den herfst en als
niet eenige boeren de equipage in het bosch
tegenkwamen, werd hun verblijf niet eens op
gemerkt.
In Angerwies vertoonde zich nooit iemand
van het slot. De graaf en gravin schenen van
de afzondering te houden.
Nog, even als in de wittebroodsweken za
ten zij des avonds hand in hand voor het
venster der koetsierswoning eu zagen elkaar
nog eren verliefd in de oogen.
Johanna was door de jaren nog stiller ge
worden. Willibald daarentegen veel opgeruim
der en vroolijker. Hij was nog wel e ns boos
doch dat merkte de buitenwereld niet en het
werd door Johanna met engelengeduld ge
dragen. i e ooievaar scheen na zijn eerste be
zoek het adres van gr af Von Niedeck totaal
vergeten te hebben.
De erfgenaam, waarnaar sommigen m t zoo
veel vrees ui'zagen werd niet geboren, en
hoe lang.r het duurde, des te overmoediger
we den graat li.ud.iger en zijne gemalin en zij
raakten langzamerhand in een za ige overtui
ging dat het erfgoed stellig aan Wulft-Die-
zullen nu de Christelijke en voor ons
bepaaldeljjk de Katholieke arbeiders, wat
zullen nu de Katholieke arbeidersvereni
gingen doen?»
Het dreigende gevaar van het oogen-
bl-k is bezworei voor hoelang? Men
wane toch niet, dat de hydra den kop is
verpletterd. Men zal eens zien, hoe gauw
zjj dien weder zal opsteken.
Christeljjke arbeideis, Katholieke werk
lieden, hebt gjj gezien, waartoe het lid
maatschap der neutrale vakvereenigingen
u eind: Ijjk brengt, u dwingt tsgen wil
en d -.nk, u langzaam, maar ztker, voort
sleept naar een standpunt, waarop gjj
misdadig wordt, naar handelinger, die
strafbaar zjjn, niet alleen voor den rech
terstoel van uw geweten, maar ook voor
den rechterstoel der maatschappelijke
wetgeving? Hebt gjj nu duideljjk inge
zien, waartoe die leiders, die zóó schet
terend hunne stem doen weerklinken en
zoo hoog opgeven van hunne liefde voor
den arbeider, u eindeljjk brengen en hoe
armoede en ellende de vruchten zullen
zijn van het zaad, dat zjj uitstrooien, van
de plant, die zij kweeken? Gelooft gjj
nu eindeljjk, dat het lidmaatschap dezer
zoogenaamde neuta'e vakvereenigingen
niet vereenigbaar is met de beginselen
van uw geloof eu van de zeddesr, die
aan dat geloof onahcheidbaar verbonden
is? Waarlijk, het is bij-.a niet mogeljjk
goed Christen, goed katholiek te zijn en
in trouwe het lidmaatschap te bljjven
behouden eene neutrale vakvereeniging,
waar die zich niet, hetgeen uiterst moei-
Ijjk is, buiten alle socialistische inmen
ging weet te houden of behalve de be
handeling der zuivere vakzaken zich ook
de lotsverbetering harer leden ten doel
stelt
En daarom, Christeljjke, Katholieke
werklieden, znlt gjj, i u door do onder
vinding wjjzer geworden, n allen afschei
den van die quasi-neutrale vereenigingen
en u aansluiten bij uwe eigene werklie
den bjj uwe eigene vakvertenigingen.
Daar hoort gij thuis, daar zult gjj weldra
gevoelen op uwe nlaats te zijo. Watnu?
Zoude men nu ook in de Christelijke,
ook in de Katholieke Vakvereenigingen
voor goed tot de overtuiging gekomen
zjjo, wilkeen gevaarlijk, welk een onheil-
breugend wapen het is, het wap*n dei-
werkstaking en hoe lichtvaardig het lan-
zamerhaDd is gebruikt geworden. Het
veeKuldig gebruik, misbruik ware beter
gezegdheeft de vrees voor ht tgebmik
doen verzwakken, heelt het oog bijna
blind gemaakt voor het ongeoorloofde,
trich zou vervallen. Men hoorde nooit iets
Aan Willibald's huisgezin, niemand ontmoette
hen ooit op reis eu in geen enke! vreemde-
lingenboek was de naam te vinden, hoewel
men me' zekerheid zeide dat de familie te
Venetië, Rome en Napels geweest was, en alle
brieven daarheen poste restan'e moésten op
gezonden worden. Eens ho rde Rudiger dat
zijn neef den winter in Cairo zou doorbren
gen en uit nieuwsgierigheid wi-s hij hen met
Melanie nagereisd doch hoe men ook zocht,
geen spoor van Willibald Ook van Fransje
had hij nooit iets kunnen vernemen tot eeo
Niedeckscbe boschwach,er zich om liet koopen
iets van haar te vertellen.
Fransje, zoo vertelde de man, was e n
flink, gezond meisje, dat haar vrijheid' op
Niedeck alleen gebruikte om gelieele dageu
door de bosschen te rennen, t e gravin was
vreeselijk bezorgd voor haar dochtertje en had
haar bijna geheel alleen opgevoed. Fransje
was toen nog eerst een kind van vier jaar,
doch de boscb wachter had wel hoop dat zij
mooi zou opgroeien.
Nu was zij reeds v.,ftieu jaar en nooit was
voor graaf Rudiger de slu er, die dit beeld
van Sais omhulde, teruggetrokkeu
Na twaalf jasr re zen en trekken, had graaf
Rudiger, ieker vau het erfgoed voor zijn zoon
Wulff-Dietrich, met zijn gemalin villa Casa-
bella weer in gebruik genomen. In plaats van
twee kleine jongens, gingen nu echter twee
volwassen zoons het huis in en uit.
Wulff-Dietiich was bezoldigd hofjachtmees-
ter en aan het hof zeer gezien en genoot de
het misdad-gn, dat bjjna altijd in het ge
bruik maken van het wapen der werk
staking schuilt. Geheel gerechtvaardigd
is het g-.bruik er van bjjna nooit, mis
schien nooit.
Zouden de Christelijke, de Katholieke
werklie len-vereenigingen tot de overtui
ging gekomen zijn, dat het samengaan,
h( t gemeenschappelijk overleg met de
zoogenaamde neutrale vereenigingen hnn
nimmer tot heil kan verstrekken en dat
zij beter doen, maar steeds hun eigen
weg te kiezen en te volgen, den weg,
die hun met volkomen zekerheid wordt
afgebakend door de voorschriften van het
H. Geloof en dei Christeljjke zedeleer
Wat nu Wjj hopen, wjj zien in
de toi komst de katholieke arbeiders zich
geheel en al losmaken van alles, wat zich
neutraal noemt, wij zien hen allen zich
scharen, alleen en uitsluitend om het
vtandel hunner eigene Katholieke Vak-
vereeDigiugeD. Yan dia R. K. Werklie
den- en Yakvereenigingen zien wij eene
krachtige actie uitgaan, gesteund ais zjj
worden door mannen van talent, van ka
pitaal en van invloed, in waarheid stre
vend naar eene goede Christelijke
verstandhouding met werkgevers «n pa
troons, geschillen ven ffend langs vreed-
zarni n weg 'door gemeenschappelijk over
leg, of ze 'atet de beslechten door de uit
spraak van een cnpartgdig scheidsge
recht, velbannende de gevaarljjke werk
stakingen naar de drot-ve dagen van
weleer, werkend en strijdend in goede
trouw onder de voorzichtige leiding der
geestelijke raadgevers voor de zedeljjke
eu geestelijke verheffing vau den werk
man en aan de stoffeljjke verbetering van
zijn levenslot.
Zjo moet het zjjn in de toekomst,
Christeljjke arbeiders, indien gjj waarljjk
voordeel wilt trekkea uit de droeve
lessin ons in de afgeloopen week ge
geven, zoo kan het in de toekomst
wor 'en. indien gjj Christeljjke, gjj, Ka
tholieke arb iiers het ernstig wilt.
En wordt bet zoo, dan breekt gjj den
invloed van het socialismus in ons land
en dan beheerscht gjj den toestand.
Uit Algiers wordt gemeld, dat de heer
L o u b e t, president der Frausche repu
bliek, toen men hem sprak over het ont
slag van den gouverneur R e v o i S, ant
woordde, dat die rmstaudigheid de Al-
gertaansche politiek niet mag wjjzigen;
kortom, hjj speelde uu de rol van Pilatns
en waschte zich de handen
bijzondere sympathie van hertog Karl Fried-
rich die hem bij feeste ijkheden aan het kei
zerlijk hof reeds eens als afgevaardigde daar
heen had gezonden.
T en eens een vorstelijke gas" bij den
hertog verblijf hield, werd ook V\ ultï-i'ietricli
in dienst opgeroepen.
Na een gala diner, za - de vorst, den cirkel
der gedecoreerden rond en zijn spottend oo°-
bleef op den piepjongen jachtmeester; rusten!
Ieder wist dat de wo rde des konings steeds
dengene diei zij golde be'achelijk maakten
in de oogen der anderen doch A ulff-Dietrich
vreesde niets.
Zeg eens, mijn vriend, zoo wendde hij
zich, op diens ridderorde wijzend, tot VVulti-
üietrich, wat hebt gij reeds voor Saksen ge
daan.
Doodsche slilte Toen trot«ch bet hoofd
oprichtend en op niet minder ironischen toon
dan de vraag, kloak het antwoord Zoo
veel mij mogelijk was, s:re. De kouing schudde
den jongen man riendschappeljj 'j de [ja d
en zeideGoed geantwoord de he tog
zal vreugde aan u beleven I
Dit was ook zoo. Graaf Wuift'-Dietrich was
eender m est talentvolle, bekwame beambten
en men zag zijn -onderling! houding en te
rug'getrokkentaeid over het hoo'd, daar men
hem moest hoogachten.
Was het niet prijzenswaard dat een gefor
tuneerd jongmensch, een schatrijke erfgenaam,
trachtte zich door eigen energie een werk
kring te verschaffen. Hij was te trotsch om
van gekregen geld te leven. Hij wilde wat
Iets ongelooft-ljjks onthult de Libre
Parrole, n.l. dat het hoof d der postergen
iu het Siina Departement aan de post
kantoren het bevel beefc gezonden, alle
drukwerken ter verzendiog aangeboden
en die oproepen tot liefdadigheid van
geestelijken bevatten, voorloopig en tot
ontvangst van nadere bevelen in te hou
den en aan de verzending geen gevolg
te geven. Zulke drukwerken moeten eerst
worden onderzocht. Een exemplaar moet
het hoofd der postergen worden toege
zonden.
Is het nog mogelijk grooter tirannie
uit ti deuken en alzoo, in een land,
waar anarchisten en communards al mo
gen drukken en met den post verzenden
wat ze willen, tegenover de katholieken
alleen de censuur in te richten
De geruchten van huwelgksplaanen
van den Duitschen Kroonprins met een
Deeusche Prinses tred n weer op den
voorgrond, nu o.a. naar aanleiding van
de door keizer Wilhelm in zijn te
legram aan koning Christiaan van
Denen;a ken gebezigde woord n, dat hg
zich in de Dieusche koniukljjke familie
a's «een zoon des huize!»» zal gevoelen.
Deze geruchten worden verspreid door het
te Kopenhagen verschiji end blad Vort Land,
Als a.s. kroonprinses van Dui.schland
wordt prinses Thyra van Der.ema-keu,
da dochter van hit Djensche kroonprin-
seljjk echtpaar, genoemd.
Naar aanleiding van de standj s die
de studenten der Sb Petersburgsche Uni
versiteit hebben veroorzaakt, stonden zjj
met hun 345 voor de Rechtbank.
Velen hunner werden voor alfijan
deren voor korter of larger termjjn van
de Uuiversit it verwjjderd, terwjjl weer
anderen veroordeeld werden om soldaat
te worden. De gestrengheid der vonnis
sen heeft in andere scholen groote on
tevredenheid verwekt, zoodat men voor
nieuwe en ernstige onlusten vreest.
De commissie die door den Sultan
naar Albanië werd gezonden is bij aankomst
aldaar door honderden Albaneezen om
singeld en in het stadje Ipek feiteljjk
gevangen genomen.
De Albaneezen weigeren de hrrvermin-
gen te laten invoeren; de zending van
de Commissie is totaal mislukt. De
«Daily Chronicle» verneemt uitKonstan-
tinopel, dat de algemeedo opstand in
Macedonië door de Porte binnen enkele
dagen gevreesd wordt. Ds Ministers con-
fereeren druk met elkaar en met den
Russische t gezant.
Een Fransch journalist, medewerker
van de T mps, heeft te Sorrento een on
derhoud gehad met den Kanselier van
het Duit,scha rjjk, graat Von B u 1 o w.
hij bezat en was, aau zichzelf te danken heb
ben. Hij overdreef het wat. Hij weigerde
iedere toelage van z.n ouder? en leefde even
zuinig als zjjn onbemiddelde collega's en bleef
zoover mogelijk van de residentie en haar
dure leefwijs e hertog gaf echter slee1 lts
ongaarne aan zijn verzoek om in de bosschen
te mogen leven, toe en bevorderde hem .oen
als bijzonderen gunsteling, tot opperhoutves
ter van Rnvenstein, een zijne- jachtgoedereu
dat zeer romantisch tusschen lïooge bergen
lag en waar de hertog zelf vaak zijn verblijf
hield.
Daar leefde Wultt'-Dietrich th ns geheel
zijn eigen meester, op zeer eenvoucligen voet
Op Christelijke feestdagen, verjaardagen ol
als zijn dienst aan het hof hem riep, be :af
hij zich naar de residentie.
Hartwig was de dragond rs ingeschreven,
en zoo zuinig de oudste, zoo verkwistend
leefde de jongste broer.
De toelage zijner ouders verslond hij
met din sjjoB b oers Niettegenstaande zjjn
lichtzinnigheid was graaf Hartwig overal be
mind. Hij was knap en bezat alle talenten om
in gezelschap te schitteren. Hij maakte al e
meisjes het hof, amuseerde een h elgezelsehab,
wedde en dronk teekende voor enorme sommen
op lijsten van all r ei vereenigingen; hij
arrangeerde alle partijen, casino avondjes,
tooneeluitveeringen tennisclubs. Hierdoor
was hjj in elk salon de algemeen erkende
Lion.
Het was den journalist, te doen om
Von Bulow's oordeel te vernemen
o»er den politieken toestand van Europa.
Toen de journa ist. na een praatje
over Italië en Vód Bulo w's liefde
voor dat schoone land, «de politiek» aan
roerde, riep ie rijkskanselier in verma
kelijke geestdrift uit
«De politiek! Maar, meneer, kjjk toch
eens door die vensters, daar, en zeg mg
dan, of men hier het recht heeft om
over zulke dingen te praten!»
En toen de persman, wiens rekening
door deze bewondering voor het land,
waar de oranje-appels in 't donkere loo-
ver gloeien, niet werd gem.akt, wat
aanhield, ging de heer Von Bulo w
voort, «met een ondeugend glimlachje»
«Wel, deze omgeving hier komt won
derwel overeen met wat ik zei. De toe
stand in Europa is prachtig, kan niet
beter. Nu ja, wg hebben de Balkan-
quaesda en dat is zeker niet een storm
in een glas water, want daarvoor is het
glas te groot, maar wjj zullen wel zor
gen, dat 't niet al te erg wordt. Do sa
menwerking op dit stuk laat niets te
wenschen over. Wg koesteren de beste
hoop, dat de Eur^peesche vrede er niet
door zal worden verbroken, en wjj heb
ben ook den vasten wil, dat 'c zóó zal
wezen.»
Toen kwam het gesprek op de ver
houding tusschen Frankrijk en Duitsch-
land.
Nu werd gruaf Von Bulow eerst
lecht charmant. Eiken dag wordt de
overtuiging bij hem vaster, dat de beide
naties «sout faites pour s'entendre».
Sinds eeuwen zei de rijkskanselier
hei ft Frankrjjk een invloed ten goede
gehad op de Duitscbe idetëu en het heeft
zelf met de Duitschn ideën z'n voordeel
ge laan. Zjj vullen elkaar aan. Het land
van Pasteur, van M i c h e 1 e t, van
Voltaire en van Molière kan
slechts bevriend zjjn met dat van H el m-
holtz, Goethe en Schiller. In
het gebouw der algemeene beschaving
en ontwikkeling ging Von Bulow
voort is Frankrjjk niet slechts een
ornament, eene versiering, maar eer der
hoeksteeneD, onontbeerlijk voor het be
staan van het gebouw zelf.
Veel werd nog gesproken OYer de ver
houding tusschen Duitschland en Frank
rjjk maar erkend werd ook wat Elzas-
Lotharingen betreft, dat et kenning van
het «status quo» natuurljjk even ondenk
baar als 't teruggeven d#r veroverde
provincies ie.
Z. Em. Mgr Richard, kardiaaal
aartsbisschop vau Parijs, zal een protest
afkondigen tegen de uitvoering der kloos
terwetten, die door de Fransche Regee-
riog op sehandeljjke wjjze in toepassing
werden gebracht. Een groot aantal kloos
terkerken en kapellen zjjn te Parjjs en
door geheel Frankrijk op hevel der Regee
ring geslote d.
Kardinaal Mgr. Richard, heeft aan
Het it erst eest stond voor de deur en op
den helderverlichten grintweg van asabella
tolde ratelend het r jtuig- dat Wulff- Dietrich
van hei station gehaald had. De j nge graaf
opende zelf het portier en sprong vhi°- uit de
bedienden die diep voor den gel efden me ster
bogen, vriendelijk groetend.
Zijn moeder trad hem met veel, nietszeg
gende woorden tegemoet, de graaf omarmde
met neerbuigende vriendelijkheid, terw,l tfar-
t.vig zich niet de moeite getroostte uit zijn
schommelstoel op te staan, doch met onzuivere
stem zong i/Mau schiet niet, ik ben de witte
duif.//
Ja beste Wuift', eide de moeder, dat
baasje kan het u evenmin als uw jjdele moe
der vergeven dat ge in zoo'u jachtvest gekro
pen bent.
Hm zong de dragonder weer. Een
ordelint en jagershoed s'aan heil schoon
en zjjn heel goed. Neen ma, daar kom ik te
genop. Wuift is een knappe vent en heeft zelf
een ridderorde en om mijn eerbie aan zij»
grijs pak te toonen, ga ik morgen in het pu
bliek met hem wandelen.
Ja dat grijze pak dat is liet juist,
zuchtte de gravin, mijn knappe ?tjtige jon
gen gaat zich daar in het vel van een vleer
muis stoppen, terwijl hjj iu ceu mnoie uniform
haast een A Ion's zou kunnen zijn.
W ordt vervolgd)
