No. 5388
Donderdag 7 Mei 1903,
28ste Jaargans;.
ÏÏ)ag6laó voor iSGoorè* on Stuió-dCollanó.
Zal het helpen
is óe erfgQtiaam
B UITEN L A N D,
BUREAU St. Jansstraat. Haarlem.
Hij, die weit, wat de Fransche romans
bevatten en in hoe grooten getale zjj
onder het volk verspreid en gretig gele
zen worden,"zal er zich niet langer over
verwonderen tot welk laag peil van ze
delijkheid het Fransche volk is gedaald
en hoe weinig geloof en godsdienst nog
vat hebben op de bedorven harten en
de benevelde verstanden. Niet mor of
slechts in geringe mate vatbaar voor ver
heven gevoelens, leven zij nog slechts voor
bon genot, zien zjj slechts uit naar mid
delen om zich dat genot te verschaffen
en worden materialisten.
België
Frankrijk.
Rusland.
Oostenrijk-Hongarije.
Amerika.
Kerkvervolging in Frankrijk.
De Macedonische quaestie.
ABONNEME NTSPBIJS:
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50
Toor het buitenland 2,00
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feostdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
dtTMAlNIlEKlm
PBIJS DEB ADVEBTENïIEN
Van 16 regels
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentiea Contant
50 Cents
7%
AGITE MA NON A'3 IT ATE
Hoof dig enten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publicite, Etrangère
G.L. DAUBE fy Co JOHN., F. JONES Sues- Paris 31 bis Faubourg Montmartre
IT.
Tot de middelen, die door de bestrij
ders van geloof en godsdienst gebruikt
zjjn om het Fransche volk zoo ver te
brengen, dat het mannen naar de Regee-
ringslichamen zendt, die hun ter wille
zjjn bij hun heilloos werk, behoort zeker
de slechte lectuur, en wel in de eerste
plaats de romanlectuur.
Rjjk worden, geld en goed verzame
len is hun streven, en hun stsun komt
aan die mannen, welke hun het verkre
gen dier aardsche goederen voorspiege
len niet aan die, welke wjjzen op
hunne eeuwige belangen, welke zwaarder
wegen moeten dan de tjjdeljjke en den
meusch dwingen zich veel genot te ODt-
zeggen en plichten te vervullen, die der
menscheljjke natuur niet altjjd in het ge
vlei komen,
Evenveel misschien heeft tot het ver
derf der Fransche naties bijgedragen de
dagbladlectuur. Daarin werd gespot met
God en Godsdienst, het wa-e geluk van
het volk als hersenschimmen en domme
idealen uit den tjjd der middeneeuwen,
rjjkdom en aardsch genot als het ware
doel des levens voorgesteld. Priesters,
monniken en kloosterzusters waren uit
zuigers of domme menschen, die het volk
wat wijsmaakten, de ware vrienden des
volks waren zjj, die het aan den invloed
der geestelijke onderdrukkers trachtten
te onttrekken, diehetscholen gaven, waarin
de kinderen werden ontwikkeld volgens
de theorieën der moderne wetenschap die
het financieele ondernemingen aanboden,
waarin groote winsten werden voorge
spiegeld; die hen burgers zouden doen
zjjn van een Staat, welke hen onttrok aan
de macht der Kerk en hun vrjjheid zoude
schenken tot elk genot en het zoude
bevrjjden van eiken dwang.
Daardoor is het Fransche volk bedor-
FEOILLEI O N,
87 Vervolg.)
Zoo, nu krijgen de anderen (och ook
de lucht van Rudesheim in den neus, zeide
de ezeldrijver op de aankomende heer en dame
wijzend. Bijna op het zelfde oogenblik bleven
Hans en Greta stilstaan om de nieuwaange-
komenen te begroeten.
Wilt u zoo goed zijn mij aan uw fa
milie voor te stellen, wjj hebben zoo met de
minuten gewoekerd dat wij eigenlijk van vo
ren af aan beginnen moeten.
Pia had nu, in tegenwoordigheid der haren,
haar zelfvertrouwen weer wat teruggekregen.
Pe anders zoo hooghartige, teruggetrokken
Pia, vond het eensklaps heel gewoon, dat
deze vreemdeling aan haar familie voorgesteld
werd en zich bij hen aansloot.
Zeg Lilly, wat zjjn dat voor malle ku
ren die gjj met uw ondier hebt uitgehaald!
riep Fransje haar reeds uit de verte toe. Ik
zeg maar, akeliger vee dan ezels is er op
Gods aardbodem niet.
Do jager keek verwonderd naar de spreek
ster en bemerkte daardoor niet hoeveel moeite
Pia had haar lachen in te houden.
Is dat uw nichtje f fluisterde hij ter
ven, daardoor is het onverschillig gewor
den voor hoogere belajgeu, daardoor heeft
het zich niet verzet legen de steeds toe
nemende macht van het moderne onge
loof en van den haat tegen de Kerk.
Wel waren er tog velen aan die Kerk
getrouw, maar vaak oneens, waar het de
ljjn gold langs welke de Katholieke po
litiek moest gaan, w; s hunne macht en
hun invloed op den gang der zaken te
gering. Het ging steeds van kwaad tot
erger.
Wél flikkerde soms een heilig vuur om
hoog, wél uitte zich van tjjd tot tpd de
aloude godsdienstzin in krachtige en
welsprekende betoogingen, jq geestdrift
volle pelgrimagiëo, in edelmoedige opof
feringen, maar vaak betroffen die nog
meer uiterlijkheden dan werkeljjke innige
geloofsovertuiging.
Nu is het Fransche volk opgeschrikt
door eene daad veu het meest ploerterige
en onrechtvaardige misbruik maken van
de macht. Nu heeft de Regeering in
volle naaktheid laten zien, waarheen zjj
wil en hare volgelingen of liever hare
drijvers, hebben het luide uitgesproken,
dat zjj het niet bjj het verdrjjven der
kloosterlingen zullen laten, maar dat zij
de kerkeu z allen maken tot plaatsen,
waar wellicht eens de meest onzedelijke
vertooningen kunnen afgewisseld worden
door de grofst cynische redevoeringen
tegen Kerk en altaar.
Nu zien en hooren Fiankijjk's kathc-
lieken, wat hun te wachten staat van
de mannen,die hun de onzedelijke romans,
de slechte dagbladen, de ongodsdienstige
scholen, de sectarische regeering hebben
bezorgd. Nu voelen zjj, waatfcos het
Fransche volk door het lezen der ge
schriften, doorhet luisteren naar die mannen
maar vooral door zijne vervloekte onver
schilligheid gekomen is. Nu krjjt men en
schreeuwt en loopt te zameu, nu wapent
men zich en ;n oogenblikkeu van op
winding zou men zich op de handlangers
vei den kerkvervolger willen werp-n;
nu zou men met geweld de mannen en
vrouwen, dia uitgedreven worden, willen
terughouden.
Maar zal het helpen? Zal deze harde
les htf Fransche volk tot inkeer bren
gen? Zal dit weer geen stioovuur bljjken
te zjjn, dat een oogenblik heerljjk op
flikkert, een feilen gloed verspreidt, maar
weldra weder uitdooft? Zal het volk, een
oogenblik ontwaakt, niet weldra terug
vallen in zjjne onverschilligheid voor de
hoogere belangen, om wedsr alleen te den
ken aan datgene, wat van deze aar le is?
wijl zjjn gelaat bevreemding zoowel als spot
teekende.
Houd u op alles voorbereid, mjjnheer, zjj
is een origineeltje
Dit bleek waarheid le zijn
Fransje's grauwtje bleef naast zijn trouwen
Hansslaan en de jonge gravin sprong met de
gratie van een olifant uit het zadel.
Eerst kreeg de ezel een klinkenden slag
op wat nu niet juist zijn edelste deel is en
toen kwam Pia aan de beurt die vanwege de
overgroote vreugde van het wederzien om
armd werd. Nu eerst bemerkte zij Pia's geleider.
Wien hebt ge daar opgevischt, Lil
Mag ik u verzoeken mij aan de jonge
dame voor te stellen?
Fransje de heer Hellwaldt hout
vester.
Hellmuth, verbeterde de vreemde.
Fransje maakte een onmogelijke buiging en
zeide Muth of Waldt, dat is mij om 't
eTen> a^s f maar hel is. Zeg,^hebt u dat mor-
m.el daar tegengehouden toen'hij u voorbij
wilde? Bij deze woorden gaf zij als aanwij
zing welk mormel zjj bedoelde, Hans een
Hinken slag tegen den neus zoodat deze een
heel eind achteruitvloog.
- Mijnh er heeft meer gedaan, zeide Pia
wanhopig trachtend ernstig te blijven, hij
heeft mjj het leven gered. En nu volgde een
verhaal der gebeurtenissen.
Tul van aandoeningen vochten in Fransje,
plotseling greep zjj des houtvesters hand en I
zeide op haar ruwe manierGe zijt een j
kraan van een vent, Waarachtig, ge hebt het
Wij hopen het beste van Frankrijk,
maar vreezen het ergste, tenzjj Gods
almachtige hand tusachenbeide kome
op voor het oog der menschen wonder
dadige wijze.
Immers, reeds zoo zware rampen heb
ben Fraukrjjk getroffen, reeds zoo dui
delijk ligt de straffende hand Gods op dat
schoone land, reeds zoo krachtige ver
maningen hebben het teruggeroepen van
den weg des verdsrfs, dat het te vreezen
staat, dat Gods lankmoedigheid, lang ge
noeg getergd, de zwaarste staf uitspreekt
over de oudste dochter der Kerk. De
zwaarste straf toch waarmede God een
volk treft, is: dat het zjjn geloof ver
liest, en is de uitdrjjving der groote
schare priesters en geesteljjke zusters niet
een begin dier straf?
Te Brussel werd Zondag in het Hof
van Ravenstein eene vergadering gehou
den ven den Bond tegen het duel. Er
werd een groot uitvoerend Comité sa
mengesteld, bestaande uit de heeren J u-
les Legrand en A-lbericdePier-
m o n t onder-voorzitters, M. de P i e r-
m o n t en advocaat Tollemao tot
secretarissen. De verkiezing van een voor
zitter werd aangehouden.
Tot leden van het Comité werden be
noemd de heeren
B e 11 e r o c hé, de markies R u f f o de
Bonne val; baron B e t h u n e, volks
vertegenwoordiger de B r a y, majoor van
den Staf; Paul C ar t u yv e 1 s bevel
hebber der gendarmerie te Gentd e
Ghellinck d'Elsegeh m; Ker-
v y n, gewezen officier L a u w i c k, ad-
vokaatM a e n h a u t, volksvertegen
woordiger Merghelynck, arrondis-
sementskommissans te YperJ o s. N é-
ve; Pytferoen, leeraar bjj de hoo-
geschool te GentSaenens en Se I-s,
advokaten YanAcker, substituut van
den procureur de3 konings te GentF r c-
derik Yloeberghs; Willem
Vertpeyen eu E. Tibbaut, volks
vertegenwoordiger.
In België hebben de socialistm op
den lsten Mai met huu be'.ooging een
volkomen fiasco gemaakt. De belangrijk
heid der jaarljjksche betoogingen is gaan
deweg verminderd ea tot nul gebracht,
zelfs in de werkliedencentra, waar het so
cialisme als heer en meester heerscht is
de aardigheid van het manilesteeren er
af.
Toen de Belgische Journalisten dezer
dagen een bezoek brachten aan Z. Em.
kardinaal Rampolla del Fidora,
ontving een staatssecretaris van Z. H.
Leo XIII hen zeer haiteljjk en voerde
een lang gesprek met hen. De Kardinaal
verheugde zich hen te zien en prees de
beste en edelste gedaan wat een menseh maar
cloen kan en ik zal u altijd dankbaar zijn.
U maakt mjj verlegen, juffrouw, door
iets wat niets m er dan gewoon is, zoo op
te hemelen. Van harte hoop ik dat uw ge
zindheid zal meewerken, ouze vriendschapeen
blijvend te doen zijn.
Daar rekent gj maar op, hoor zei
Fransje. Een hoe'slog werd gehoord. Graaf
Willibald kwam in de verte aan.
De houtvester groette graaf Willibald, en
Pia zijn vragenden blik opvangend, stelde
beide heeren aan elkaar voor.
Aan enaam kennis te maken, zeide graaf
Willibald vriendelijk, ik ben de vader dezer
schoone vluchtelingen.
O, oom, officieel moogt u niet met
andermans veeren pronken, u meent pleeg
vader.
Ondeugd, nu had ik juist ee s met
mijn groote dochter willen pronken. Maar zeg,
helpen jelui me liever eens van een viervoe
ter af, ik ben geheel en al stjjf en heb geen
gevoel meer in de beeuen, Ik dank den he
mel dat Rudesheim in 't gezicht is. Nogmaals
intussohen mjjn dank voor wat u voor mijn
Lilian gedaan hebt. Dat was me een roman
tische liefde, die ezelliefde,! alleen minder
aangenaam voor Lilian, zij kwam zeker aller
ellendigst bjj u aan
Kjjk maar eens naar haar kapsel I Mjjn
heer Hellmuth heeft waarljjk aanspraak op
dg ische pers die zich machtig foont,
terwjjl de pers in Italië zoo armoedig
en ellendig bljjp.
Was de Katholieke pers overal als in
B dgië, zei de Kardinaal, dan zou de we
reld spoedig veranderen. Z. Em. vertelde
verder, dat wanneer hjj ni8t Z. H. den
Paus over den toestand in België sprak,
de H. Yader glimlachend zeide, ik ken de
Belgen, het doet soms goed een beetje onder
elkander te twisten, maar als het {erop aan
komt de vrjjmetselarjj te bestrjjden, dan
staan ze naast elkander in den strijd en
rukken met gesloten gelederen tegen den
vjand op. Kardinaal R a m p o 11 a, prijst
die eensgezindheid bjj het verdedigen van
de hoogste belangen.
Nu koning Edward van Engeland
Parjjs verlaten heelt geven verschillende
bladeD hun meening te kennen over de
houding van het volk.
Libre Parole zegtkoning Edward
mag zich gelukkig achten, dat hjj Parijs
heelhuids verlaten heeft. Het zou slecht
met hem afgeloopen zjjn, wanneer Parjjs
zich niet op het oogenblik in een toe
stand van neerslachtigheid en verslap
ping bevond, die grootschsdemonstraties
en krachtig optr< den belemmert.
De RappelHet Engelmhe Konings-
bezrek wei meer dan een eenvoudige
hoffelijkheidhet toont dat de Kening
een toenadering tusschen beide landen
zoekt. Koning Edward hield aldoor
van Frankrijk en toont dat thans niet
voor het eersL
Slechts de nationalistische pers is te
leurgesteld, boos, eu pessemistisch.
De Petit Parieten .Een betreurenswaar
dige spanning in de diplomatieke betrek
kingen heeft een einde genomen. Wjj zjjn
den Koning dankbaar voor zjju stap, d e
met zjjn herhaaldelijk uitgesproken ge
voelens voor Frankrijk in volkomen over
eenstemming is. Be Figaro toont zich in
genomen met het bezoek van koning
Edward, het blad spreekt van een nieu-
we aera in de betrekkingen tusschen En-
I gelend en Frankijjk.
Er hebben te Kischeneff schandeljjke
geweldplegingen tegenover de Israë'ietsn
plaats gehad- Naar schatting z jju daar
i in twee dagen tjj is 37 Israëlieten gedood,
62 werden zwaar gewond, te.wjjl nog
I 240 ernstige en minder ernstige wonden
werden toegebracht.
De volksmenigte plunderde de slacht
offers, de meer gegoede bevolking ge
droeg zich sffiandeljjk door al lachende
naar de gruweldaden te gaan zien. Yeel
joden vluchten rit hunne huizen en ne-
j men hun intrek in hotels waar zjj tnee-
nen veilig te zjjn.
Over de goede verstandhouding, die er
heerscht tusschen keizer Frans Jozef
en zjjn schoondochter prinses S t e p h a-
onzen dank. Had hij zijn reddenden arm niet
uitgestrekt, dan was L lian leelijk als zand -
ruiter op de steenen terecht gekomen, zeide
Fransje
Nu verdeelde het troepje z'ch, de heeren
gingen vooruit, terwjjl Lilian en Fransje, die
als een blok aan haar arm hing, hen
volgden.
?eg, vroeg zij, Lilian aanziende, zeg,
hoeveel biggen heeft hij
Biggen Wie
Wei natuurljjk die redder van u/
Biggen? Wat meent ge toch?
Kinderen natuurlijk, biggen, schreeuvv-
leelijkerds, jonkies, of hoe ge ze. noemen
wilt
Freule Von Nordlingen wist niet wat zij
ervan denken moest:
Hij en getrouwd
Heeft hij het niet verteld?
.Ta ja, stellig, stotterde Pia voorzichtig.
Maar hoe weet gij dat
O, ik weet alles I Een ezeldrijver heeft
menschenkennis, vertrouw daarop 1
O zoo, dus de ezeljongen heeft geklapt.
Waarop bouwde hij die wetenschap.
O. op zooveel, Zjjn ernstig gelaat, zjjn
bedaard kalm gedrag, het kenmerkt den huis
vader En ge moogt van geluk spreken. Stel
u voor, dat ge daar met een oagetrouwden
man gewandeld had, en dat geheel alleen.
Weder sprak er ijverzucht uit hare woor
den en Pia wilde juist een lachend antwoord
geven, toen een geplas in bet water eensklaps
al Fransje's aandacht in beslag nam. Het was
n i, wordt gemeld, dat de Keizer giste
ren een bezoek bracht aan het hotel waar
de graat en de gravin L o n y a y waren
afgestapt en zich meer dan een uur met
de dochter en den schoonzoon van den
Belgischen Koning heeft onderhonden. Dit
bezoek heeft zeer de aandacht getrokken
omdat het eeu duidelijk openbaar bewjjs
is van de achting en de genegenheid, die
door den Keizer gekoesterd wordt voor
haar, die aartshertogin-srfgename van
het Rjjk was.
Een vreeaeljjk spoorwegongeluk heeft te
Detroit plaats gehad.
Er zjja daar, als op vele Amerikaan-
sche stations, geen perrons en de reizi
gers moeten op het spoor hunnen trein af
wachten.
Er stonden nu 's avonds 1500 Polen,
die met een pleiziertrein uit Toledo wa
ren gekomen, te wachten op dea trein,
welke hen naar Toledo terug zou bren
gen. Zjj drongen oDgemerkt meer en meer
naar voren en stonden op het spoor van
den cGrand-Trunk»-sneltrein, toen deze
opeens het station kwam binnenstoomen.
De wachtenden stoven in grooten angst
uiteen. Verscheidene vielen anderen kon
den niet tjjdig wegkomen en zoo werden
zeven menschen door den -trein gedood
en dertig anderen gewond.
De Minister-president Combes is
Zaterdag woedend van de wedrennen te
Longchamps teruggekeerd, omdat een
groot aantal heeren hem bjj aankomst
op de weegplaats der paarden hadden
uitgefloten.
Volgens de Semaine Religieuse van
Autrun zjjn een aantal brieven voor reli
gieus m bestemd, niet aan hun adres be
zorgd.
De paters Capucjjnen te M>llau zjjn
Vrjjdag na de sluiting van hun klooster
aangehouden. Zaterdag-avond werden zjj
in vrjjheid gesteld, zij zal'en door het
niet vrijwillig verlaten van hun klooster
vervolgd worden wegens overtreding der
wet tegen de kloosters.
De Fransche nationalistische bladen dee-
len mede, dat de prinses C r oy, markiezin
M o n s t i e r, markiezin Panisse, gravin
Kergolay en baronnes A1 i g n y be
sloten hebban, hun ontvangdagen niet te
doen doorgaanteneinde aldus de Re
geering een behoorljjke afstraffing te ge
ven voor haar congregatiepo'itiek.
Nu de toestand in Salonika zeer ern
stig wordt, heeft de Turkscha regeering
aan haar vertegenwoordigers in het bui
tenland een circulaire gezonden, waarin
hun op het hart wordt gedrukt de aan
dacht der Mogendheden te vestigen op
de gebeurtenissen te Salonika en esn be
roep te doen op haar medewerking, ten
einde de Bulgaarsche regeering te dwin-
de ezeldrijver, die steentjes over het water
vlak scheerde. Dat was een kolfje naar
Fransje's hand. Zij liet Pia los en, achteruit
loopend, wijdde zij al haar aandacht aan het
spel. >5et eeu paar groote stappen stond zjj
spoedig naast den ezeldrjjver.
Dat doet ge glad verkeerd, ge moet
heel anders goeien, op zoo'n manier springen
de steenen nooit op.
De jongen lachte.
Het is zoo gemakkeljjk niet als 't wel
schijnt, zeide hjj, gij nroogt blij zijn als 't eens
een enkelen keer goed gelukt.
Minachtend haalde Fransje de schouders
op.
Wacht maar, meteen zal ik u eens too-
nen hoe ge doen moest.
Maar Fransjeriep Fia holf knorrig, en
papa Willibald barste in lachen uit. Natuur
lijk, natuurlijk, daar moet die kleine rakker
weer 't hare van hebben I Ha! ha! In Lu
gano heeft ze er ook trouw aan meegedaan,
Allen bleven stilstaan en lachten om de
meestal vruchtelooze pogingen van den ezel
drjjver, terwijl de jager van deze gelegenheid
gebruik maakte om zich weder bjj Pi» te
voegen.
Kom nu eens op met uw projectielen 1
zeide het gravinnetje eindelijk ongeduldig, en
toen de ezeldrjjver haar de steenen aanbood,
koos zjj er zich eeu gladden, platten uit,
Wordt vervolgd.)
