Nou 5391
Maandag II Mei 1903,
28ste Jaargang.
)ag6laö voor <fflooró- on SCuió-ótollanó.
Amsterdamsche Brieven.
ctfjie is óe erfgenaam
BUITENLAND.
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem.
Engeland.
Frankrijk.
Spanje.
Zwitserland.
Servie-
België
Duitschland
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem-f 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50
Voor het buitenland 2,90
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 16 regels
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
50 Cents
7%
AGITE MA NON A IT/ TE
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publicity, Etrangère
G.L. DA ÜBE 4- Co JOHN., F. JONES Succ- Paris 31 bis Faubourg Monlmartrt
8 Mei 1903.
Mei! Hecrljjke maand van jeugdig leven,
van nieuw groen en van geurige bloemen,
met hoeveel verlangen hebben wg u be
groet, Da al het sombeie, dat April
ons bracht Achttien millioen hectoliter
water uitgegoten over Neerland'a bodem
plus eene algemeene werkstaking 't Is
om van te rillenMaar Mei zou komen,
weldra 1 Daar is hg, de maand vol geu
ren en kleuren, de Meimaand, aan Maria
gewijd, omdat hg is de schoonste van
allen Helaas, in Holland niet. Wel
brachten de eerste dagen ons warmte en
vertoonde zich weder de zoo, wier bestaan
wg nog wel flauwtjes vermoedden, maar
terwjjl ik dit schrjjf, plassen de regen-
stroomen weer kletterend neder en herin
neren ons de natste dagen van den nat
ten April, 't ls nu werkeljjk, zooals
Marten Chuzzlemit's vriend bjj
Charles Dickens zegt, eene ver
dienste om vrooljjk te zgn.
En toch bestaat er reden tot vroolgk-
heid in Amsterdam, en tot tevreden
heid.
Immers, 't is nu officieel vastgesteld,
dat wjj dit jaar weer eens het bezoek
zallen ontvangen van Hare Majesteit de
Koningin. Sinds haar huwelijk was zjj
hier niet meer verschenen. Geen wonder
dan ook, dat zg met vreugde wordt ver
wacht en dat men reeds druk in de weer is
haar eene «bigde inkomste» te bereiden.
Dan zal tevens de «Nieuwe Bmrs» door
Hare Majesteit plechtig worden geopend.
Die «nieuwe Beurs,» waarover zooveel is
gesproken en geschreven, waarvoor de ge
moederen zich warm hebben gemaakt, waar
over men elkander eindelgk begint uitte
schelden en te beleedigeo «De beurs is
wél mooiNeen, de beurs is niet
mooi't Ljjken wel keffende honden.
Dr.Cnypers, zekerjweleen deskundige,
heeft ook zgn oordeel uitgesproken en
zijn jeugdige collega gecomplimenteerd
over het werk, dat hg voltooid heeft en
al was dat aan een diner, waar bij het
toasten wel eens wat bout wordt gespro
ken, de woorden van den ouden, beroem
den bouwmeester klonken kalm en be
daard en waren met overleg gekozen.—
Nudunkt mg,dat hg den heer Berlage
't meeste prees, om hetgeen bij niet had
gedaaD, nameljjk niet de moderne richting
had gevolgd en niet de beurs had over
laden met allerlei versieringen van deco
ratie- en beeldhouwwerken, maar haar
FEUILLETON,
40 Per vol ff.)
Zegoude jongen, ge hebt bladl uis
geschoten? riep zjj den houtvester toe.
Wat heb ik P vroeg deze verbluft.
Misgeschoten natuurlijk, heelemaal bui
ten de schijf, en dat wil koning zijn?
Laten wij ons maar troosten met de ge-
daehte dat het Max in den Freischutz niet
beter ging,
Die was verliefd, zei Fransje minach
tend.
v Kunnen andere menschen dat ook niet
zgn P Q t
Op een vrouw en zeven biggen r Jj00P
rond. En nu opschieten, wjj moeten onze twaalf
schoten uit hebben 1
De twee schoten die nu volgden waren
voor den armen Hellmuth al even ongelukkig
als het vorige I
Fransje begon nu driftig te worden.
Zeg, vroeg zjj, zjjt ge ineens katterig
geworden dat ge zoo beeit, sedert Lil in het
prieel is gekomen, hebt ge geen goed schot
gedaan. Deze redevo ring deed de betrokke
nen het bloed naar het hoofd stijgen. Max
schiet niet, ik ben de witte duif.
Geen nood I Max moet eerst eenige
had gehouden in het strenge, ernstige
karakter, dat past aan een gebouw, be
stemd voor de ernstige zaak van den
koophandel.
De Amsterdammers, in den laa'.sten
tjjd verwend door allerlei gebouwen in
modernen stjjl, overladen met versieringen
van allerlei aard, zullen nog moeten wen
nen aan dit ernstige gebouw en komt
de omgeving mettertijd eenigszius er
mede ia overeenstemming, dan zullen zg
zich wel verzoenen met dit monument,
dat werkeljjk een kunstwerk is.
Misschien heeft dr. Cuypers wel
gelgk, maar wjj, Amsterdammers, gevoe
len op dit oogenblik nog heel weinig
voor die particuliere schoonheid van de
Beurs.
Zie, ik heb het Rjjksmuseum, ontel
bare raaien van buiten beschouwd, onder
allerlei omstandigheden, bjj allerlei licht,
van velerlei standpunt. Ook des nachts,
bjj maan verlichting, wanneer men van
uiterljjke versieringen weinig of niets
bespeurt eu steeds maakt dat statige ge
bouw een diepen indruk, die verheft en
ernstig stemt. Waar ik echter ook ga
staan of hoe ik de Beurs ook beschouw,
dat gebouw dan met zgn ernstige|strenge
lijnen heeft nog nimmer een indruk van
ernst en schoonheid op mjj gemaakt
Maar, 't kan nog komeD. Laten wg het
hopen!
Eu Amsterdam krjjgt een garnizoen.
Dat heet: voor eene stad van 500.000
inwoners, een garnizoentje. Duizend
man, dus twee en een half maal zoo
veel als vroeger. Eén soldaat op de 500
inwoners. Véél is het nog niet, verge
leken bjj andere hoofdsteden. Brussel b.v.
heeft een viermaal sterker garnizoen,
maa' 't is toch iets.
«Het leger misbruikt tot onderdruk
king ran het volk, van den werkman
en tot bescherming van den kapitalist,»
zullen socialisten en anarchisten wel uit
roepen, maar 't is het best, ze maar te
laten roepen, 't Is een best ding, zoo
wat gewapende macht in de hoofdstad,
die het middelpunt is geworden van alle
socialistische en anarchistische woelingen.
God weet, wat er gebeurd was, indien
Amsterdam voor eeo week of drie niet een
paar duizend soldaten bjj de hand had
gehad. «Wel niets» zeggen de mannen
van Troelstra en Nieuwen huis,
«Hm, lang niet zeker,» zeg ik en ik
heb maar liever wat securiteit.» Terwjjl
ik dan rustig van het bezoek der Ko
ningin hoop te genieten, kunnen die
heeren elkander nog eens duchtig den
mantel uitvegen en eindelgk eens uitma-
blinde schoten doen eer hij //wit// raakt.
Pia deed alle moeite om vro ljjk te pra
len.
Hier heeft u uitsteke d terrein voor in
het wild Behietru, hier tusschen Drachen
fels, Hollengrund en Teufelsbriicke.
Heeft u Casper al een berichtje ge
stuurd
Hij schudde het hoo'd. Van de tegen
woordigheid der engelen is de duivel buiten
gesloten 1 't Is mij als begin ik nu eerst te
leven.
Dat begrijp ik, antwoordde Pia een
voudig en onbevangen,
Zoo gaat het mij ook. Hoewel ik reeds
veel natuurschoon gezien heb, ondervind ik
eerst hier de volle bekoring die hart en ziel
geheel vervult en plechtig stemt. j
Men zegt dat geluk de beste bril
is om natuur door te bezienzeide Hell
muth.
Pia dacht even na
Misschien, en toch, ik geloof dat natuur
de beste troost is voor bedroefden.
- Niet de ware t-oost. Het verdriet wordt
er door vergrootdoch sommigen is dat lief,
velen koesteren hun verdriet, tot het voor hen
wordt een weemoedige vreugde. Natuur gezien
door een tranensluier verliest de helft harer
schoonheid.
Dus u zijt uu heel gelukkig
Ja, zéér, zéér gelukkig, als een kind
dat een inooien droom droomt.
Fransje maakte een eind aan het gesprek
door zichzelf aan te dienen als madame
ken, wie de eigeDljjke aanvoerder of pro
mo er dtr algemeene werkstaking ge
weest is. Het wordt werkelijk vermake
lijk die scheldpartjj tusschen *het Polk»
en sliet Volksdagblad
Vroeger betwistten zij elkander de eer
om haantje de voorste te zgn, na blijft
men liefst ven achter. Ocb, och, die
arme werklui, die zich zoo hebben laten
beetnemen en opwinden. Zullen zjj nu
wgzer worden l
Dan is de les wel duur, maar niet te
daur gekocht!
Helaas, bjj velen schgot de les nog
geen vrucht te dragen, want velen, hon
derden en honderden gingen nog weder
op den lsteu Meidag de opgeschroefde
taal aanhooren van een DomelaNieu-
w e n h u i s, die zich als zoo'n soort pro
feet laat bewonderen, van een Troel
stra, die al een heel vreemde rol ge
speeld heeft in de laatste beweging of
van een der mindere goden onder hen.
Wat deze zeggen, in de oude taal op
dm ouden toon niet liefde voor den
werkman, maar haat tegen den burger,
tegen deu door de fortuin meer beguns
tigde klinkt uit hunne woorden en er
is geen sl :chtere raadgever dan de haat.
Het is in de laatste dagen zoo duidelyk
bewezen en toch luisteren nog velen er
naar.
Na een driedaagsch debat heeft het
Lagerhuis de tweede lezing van delersche
landwet met 443 tegen 26 stemmen
goedgekeurd.
Uit New-York wordt gemeld, dat
TribunePress en Sun de verklaring van
lord Lansdowne betreffende de Per
zische golf toejuichen, wjjl deze een
krasse afwering van Raslands optreden
inhoudt.
Austen Chamberlain, de
postmeester-generaal, heeft eergisteren in
een openbare redevoering gezegd, dat er
in Engeland dageljjks g;middeid djizetid
aangeteekende brieven, onbestelbaar we
gens onjuist of onvolled g adres, aan de
verzenders teruggestuurd moeten worden
en jaarljjks kunnen om dezelfde reden
25.000.000 (vjjf-en-twintig millioen) post-
paketten niet bezorgd worden.
De Frnnsche Minister vau Buitenland-
sche Zaken zeide ia een iuterview, dat
in den Figaro opgenomen is, over de reis
van Koning Edward.
«Wg wensohen in Europa te blijven
het element van materieel en moreel
evenwicht. Overoeukomsten of verbinte-
de Koningin. Hellmuth lachte: Spot maar,
Max heelt toch het beste geschoten; in 't bart
zijner Agatha.
Dat was in 't jaar nul vóór Christu-.
Heet uw teerbeminde gade ook Agatha
Neen
Wel dan weet ik ook geen excuus voor
uw slecht schot. Waart ge verliefd geweest,
c'est autre chose, maar dat was niet het ge
val, ha, ha, een oude getrouwde bok Loop
rond! Ge zijt uverwoanen. Geef toe. En nu
gebiedt uw vorstin u, haar naar tafel te
geleiden.
Hellmuth aarzelde even.
Gehoorzaamheid is christenplicht viel
de graaf in.
De jon^e houtvester was vuurrood gewor
den en zoc t met de oogen freule van Nord-
ling en toen een buiging voor Fransje
makend, legde hij haar groote grove hand op
zijn arm, Zelfs voor eeu overwonnene is
het leven schoon! voegde hij haar bijkans ju
belend toe.
All rightzeide het bakvischje en bei
den traden op het hotel toe.
Lge-
Frissche nachtkoelte stroomde door het ö-
opende venster naar binnen, en toch was het
Pia als heerschte er in de kamer een ver
stikkende hitte. Slapen was haar onmogelijk,
langzaam liep zg het vertrek op en neer. Zg
begreep, zij kende zichzelve niet.
//Hemelhoog juichend Tendoode bedroefd//
nissen van big renden aard zjjn niet noo-
dig eeu strooming van goeden wil tus
schen twee volken is voldoende.»
De Echo de Paris zegt, dat in afwach
ting, van het zenden van een Engelsch
eskader een Fransohe marine-divisie aan
gewezen is om naar Tenger te gaan.
Men bevestigt, dat de pantserschenen
Latouche-Trëvilla en Pothuan zich van-
Dacht ijlings uitgerust hebben om naar
Saloniki te stevenen. Ook de Galilé) is
gereed tot vertrekken.
Ook zal een Fransch eskader worden
uitgerust om, nu een Eugelsch eskader
naar Tandzjer woidt gezonden, die oor
logsvloot te volgen.
Te Melilla loopt een gerucht van een
gevecht tusschen opstand tliugei en
troepen van den Sultan van Marokko
nabjj Medimna. De opstandelingen maak
ten zich meester van de stellingen der
Marokkaansche troepen, die talrjjke
dooden en gewonden achterlieten.
In Zwitserland woeden hevige sneeuw
buien en in het hooggebergte hebben
la wint-stortingen plaats. Iu vele streken
van het Bernar Oberland ligt de sneeuw
meters hoog en het postverkeer in de
hoogste streken van Zwitserland is na
genoeg gestremd.
Op den Sitnplon is door een sneeuw
val het Uospiz weggeslagen, waarbjj 4
personen zgn verongelukt.
De Koning van Servië heeft aau een
Russisch Journalist, redacteur vau de
Birshewijn Wjedemosti verklaard, dat hg
zgn troepen mobiliseert ter bescherming
van zijn bedreigd rjjk eu van de rasgc-
noot9n in Oud-Servië. Hg gelooft niet
aau de oprechte begeerte van den Sultan
om hervormingen in te vooien, en ge
voelt zich bezwaird door het samentrek
ken van Turksche troepen aan de Servi
sche grens.
De Lord Mayor van Londen is met
zjj a gevolg in drie prachtige waggons,
die hjj zelf voor zgn ambtelijk bezoek
naar Brrssel vooruit had gestuurd, van
het Bellevue-hotel in de Belgische hoofd
stad tiaar het Eogelsche gezantschaps
gebouw gereden, waar bjj bleef dejeu-
neeren.
To half drie begaf de stoet zich naar
het Paleis. Het bezoek bjj den Koning
duurde 20 minuten. Hierna woonde sir
Marcus Samuel de wedrennen in
Boitsfort bij. 's Avonds dineerde hjj ten
Hove.
Te Berlyu wordt een belangwekkend
proces verwacht, nu te New-York Herald
een klacht heeft ingediend tegen de Ber-
Deze woorden kwamen haar voortdurend in
de gedachten. Het had volkomen onverschil
lig moeten zijn, of die vreemdeling met hen
aan het souper deelnam of niet. Maar to n
zij aan tafel n' st hem zat, toen hadden bei
der oogen elkaar voortdu end gezocht en ge
vonden en hadden onbewust dingen geopen
baard, die de lippen niet zouden gewaagd
hebben uit te spreken. Pia's hart beefde
het trilde van liefde en geluk. Zjj weet niet
hoe zg 't heeft, zij kan niet helder denken.
Was het dan waarlgk dezen baar geheel vreem
den voetreiziger gelukt wat sedert jaren de
rjjke, voorname aaubidders, niettegenstaande
al hunne daartoe in het werk gestelde po
gingen, nimmer vermocht hadden? Had deze
Hellmuth wearlijk haar hart veroverd en
gevangen genomen
Waarom mag ik hem zoo gaarne vroeg
zij zichzel e af. Eu zjj weet geen ander ant
woord dan het vage.- Omdat hij mij aantrekt
Is hij dan zoo mooi
Zij vindt hem meer dan mooi. Zijn g-lieele
houding is zoo voornaam, zij u gelaat teekent
zooveel schanderheid, wilskracht en adel van
ziel.
Er ligt .en macht in zijn blik, die zij zich
niet verklaren kan. Er sol'int een geheimzin
nige stroom van zijn hand en van ziju oog
uit te gem. Zou dat nu ware liefde zijn?
Pia gevoelt hoe de tranen haar over de
wangen vloeien, Tranen? Schreit zij dan? En
in haar ziel juicht en jubelt het 1 Zij zou eens
kalm will u denken, maar denken is haar
onmogelijk.
ljjnsche bladen Post en Deutsche Tages-
zeitungwegens laster, aangezien deze
bladen beweerd hebben dat de zooge
naamde particuliere telegrammen vau de
Herald uit Berlgu, iu elkaar gezet wor
den te Parjjs. Ook zou de gewezen Ber-
ljjnsche correspondent vau de Herald
Gordon Smith thans particulier
secretaris van Bennett, eigenaar van de
Herald zich schuldig gemaakt hebben
aau vervalsching van beurstelegrammen
enz.
De alvocnat Lubszynki, die als
verdediger der beklaagden optreedt, stelt
zich voor, niet alleen de waarheid van
deze beweringen te bewjjzen, maar ook
met de stukken aan te toonen hoe de
Herhld sedert jaren in het belang van
Rusland en in overleg met den Russischen
geheimen agent W esselitzky stel
selmatig ophitst tegen Duitschlaud, en
den Keizer persoonljjk belastert. Tol be
krachtiging vaD zgn bewijs der waarheid
beroept Lubszynski zich op stukken
van het ministerie van kuitenlandsche
zaken en op het getuigenis van den
staatssecretaris. Wordt aan dat beroep
gehoor gegeven, dan zou dat proces ook
een bepaald staatkundig karakter krijgen.
Keizer Wilhelm is gisteren-avond
om kwart over zeven te Douaneschiugen
aangekomen, en heeft zgn intrek genomen
bjj den prins Zu Fürstenberg.
Door de groote warmte hebben de
trams te Berlijn het U. Zondag zeer
druk gehad. Er werden niet minder dan
1.750.000 mensehen vervoerd.
De groote «Berliner Straszenbahn Ge-
sellschait» alleen vervoerde dien dag
1 millioen passagiers.
Voor dat buitengewoon drukke Zon-
dagsverk' er reden ongeveer 4000 wagens.
De Macedonische quaestie.
De Sultan heeft afgezien van een be
straffing toe te dienen aan het trouwe-
looze Bulgarjje, uit welk land de Ma
cedonische opstand wordt gevoed, nu
de Regeering op de Nota van de Porte
bevredigende verklaringen heeft gegeven.
Het toezicht aan de g en-en zal van
Turksche zjjde verscherpt worden na be
kend is geworden, dat ook van dien kant
niet voldoende gelet werd op den uitvoar
van ammunitie en wapenen voor de
opstandelingen. Maar dit is geen veront
schuldiging voor de Bulgaarsche regee
ring. Het Bulgaarsche leger slaat zoo
goed als geheel onder den iuvloed van
het Macedonisch Comité. Zier ernstig
heeft zich de Sultan in een eigenhandig
schrjjven tot prins Ferdinand van
Bulgarjje, die zeer lafhartig nu er gevaar
dreigt zgn land heeft verlaten, gewend
om hem te wjjzen op het wederzjjdsehe
belang, dat beide souvereinen hadden
om tegen de Macedonische comités op
te t eden, wier broeinest ongetwjj.'eld
Bulgarjje was.
De Porte is van plan, alle materiaal,
die bg het onderzoek naar den aanslag
in S.lonika wordt verzameld als voor
Bulgarjje bezwarende getuigstukken aan
de mogendheden te toonen.
Mag zij hem beminnen
En hij Heeft hij haar ook lief
Ja, zegt zijn oog, en dat oog vraagt
vurig om wederliefde. Zg hoort en verstaat
die bede.
Mag zjj er gehoor aan geven of
moet z'j vluchten, nu, uu het nog tijd
is
Pia sluit de
Neen, zij zal niet ontvluchten
En als haar liefdes/.on zich eens door zware
onweerswolken verduisterde Als hare ouders
hunne toestemming weigerden? Als taute
Johanna en Fransje er zich eens tegen ver
zotten? Zou Karl Hellmuth haar ouders een
schoonzoon, zoofis de heer Vou Niedeck er
een wezen zou, vergoeden
Zij klemt de lippen opeen, heft trotscT hot
hoofd omhoog.
Ja, want Karl Hellmuth zal hun kind
gelukkig mtkën, mompelde zij.
Hoor een nachtegaal heft zijn liefdes
lied aan, De maan hult het geheele landschap
in zilveren gloed, de Rijn s'roomt kalm
zeewaarts en met volle teugen ademt z'j de
verkwikkende nachtlucht in,
Zij weet het niet hoe be'toorlgk zij zelve
er uitziet, zooals zjj daar dior de |uwan be;
schenen voor het geopende venster staat.
Wordt vervolgd.)
oogen (tl haalt zwaar adem.