No. 5392
Dinsdag 12 Mei 1903.
28 ste Jaargang
QagBlaè voor *3föooró~ SCuiè-Jlolianó.
Katholieke actie.
is de erfgenaam
BUIT N L A N D.
c t_
BUREAU St. Jansstraat. Haarlem
f 1,20
1,50
2,90
0,03
België
Du tBchlartd
Frankrijk.
I usland.
Bg een spoorwegongeluk in Canada
werden twaalf personen gedood.
Griekenland.
Kerkvervolging in Frankrijk.
De Maeedon:sch3 quae3tie.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
AGITE MA NON AGITATE
PRIJS DER AD VERTEN IEN.
Van 1—6 regels50 Cents
Elke regel meer7V»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentiea Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PubliciteEtrangère
G.L. DA BE Co JOHN., b. J O A'ES SuccParis 31 bis Faubourg Montmartre
leder, die met bedachtzamen blik de
gebeurtenissen dtr laatste maanden heeft
beschouwd, moet overtuigd zijn van de
noodzakelijkheid, dat tegenover de woe-
lige campagne's, waarmede de revolutio
naire paitjjen de godsdienst en de te
vredenheid des volks ondermijnen, een
krachtige Katholieke actie worde ge-
fteld. De teekenen zijn er trouwens, dat
dit besef' in breedere kringen is doorge
drongen en dat de werkzaamheid, onzer
zijds in den jongsten tjjd ontwikkeld,
vruchten zal dragen ook voor het vervolg.
Wjj verheugen ons daarin van harte
en zjju gaarne bereid, tot het welslagen
der Katholieke actie op verschillend ge
bied mede te werken. En om een eerste
pogii g iu dezen geest te doen, willen
wjj even nagaan: waaraan het toch ligt
dat wjj, Katholieken, op het gebied van
maatschappelijke organisatie zoo achter-
ljjk zijn, en voorts in welke richting
wjj onze organisaties hebben te sturen.
Eerstens duswaarom zjjn onze te-
geus'anders ons zoo veelvuldig vooruit
waar het geldt het propageeren endoor-
voeren van beginselen.De reden ligt o.i.
voor de hand. Wjj mogen ons ver
heugen in het bezit eener eeuwenheu
gende, eerbiedwaardige organisatie, waar.
van wjj ellen lidjzjjn een organisatie, voor
welke het woord geldt, dat de poorten
der Hel tegen haar niets vermogen, een
organisatie, in wier strijdend bestaan dat
woord steeds is bewaarheid.
Men begrjjpt dat wjj bedoelen de
Katholieke Keik. Het besef nu, dat wjj
in deze onverwoestbare organisatie een
veilige toevlucht vinden voor onze noo-
den, maakt ons al te optimistisch tegen
over de woelingen in dat deel der sa
menleving, hetwelk niet tot onze ver-
eeniging behoort. Wjj zien het woelen
en drijven in die samenleving kalm aan,
denkend ga gerust uw gang, ons is toch
in 't eind de overwinning.
Deze denkwjjze bij eenig peinzen
zal men ons geljjk geven omtrent haar
bestaan moge nu al te prjjzen val
len, wjjl zjj bljjk geeft van groot ver
trouwen in den Stichter onzer algemee
ns, de wereld omvattende vereenigirg
ja, al zjjn wjj verplicht nooit te versagen
in het besef, dat de zegepraal in 'teind
aan ons is wjj mogen bjj deze over
tuiging niet werkeloos bljjven. Wjj moe
ten tooneD, dat de heerljjke beginselen,
welke vervat zgn in de gebiedende voor-
scbriltm onzsr keinvaste orgaubatic,
FEUILLETON,
41 {Vervolg.)
Evenmin bemerkt zij, hoe een flinke man-
nengestalte van uit de schaduw een schrede
nader treedt, en v0l hartstochtelijk verlangen
de armen naar haar uitbreidt.
Het jeugdig groen geurt liefelijk en de
golfjes »an den stroom klotsen zachtkens en
droomerig tegen den oever.
Pen volgenden morgen werd Pia wakker
door liet zn are geluid eener stem, die zeide:
Pat is zeker weer een streek van die
Amerikaansche
Pia schrok ervan, 't IA as nog heel vroeg
maar in let vertrek naast het hare hoorde zij
tante Johanna met de kamenier spreken.
Porette I
Hoept u, freule?
j wat heeft de jo ge gravin uitge-
Het oude grapje, freule, antwoordde de
gevraagde laobend, al de schoenen verruild
t'e mjjne ook?
Stellig, doch die zijn gelukkig maar
voor de deur van mijnheer Hellmuth terecht
gekomen. Nu. zoo'n boschmensch is altijd
vroeg uit de veeren. Toen ik ze terug wilde
leven in ons; wjj moeten toonen, dat
juist het lidmaatschap dier vereenig ng
ons er tce brengt, niet in zelfzucht g
nietsdoen kalm de voordeelen ervan te
genieten, maar dat het ons een prikkel
is, aau onze weldaden ook anderen zoo
veel migelijk deelachtig te meken; dat
het ons toegank'Igk maakt voor denoo-
den en dioefenissen van al diegenen,
welke niet deelen in hot onschatbaar
voorrecht, dat wij bezitten. M. a. w. wjj
moesten in ons Katholicisme juist een
'eden vinden, ons liefderjjk te bekomme
ren om de behoeften onzer medemen
schep, opdat dezen de kracht eu de groot
heid onzer beginselen leeren schatten en
waardeeren.
Dit nu is niet anders te bereiken dan
dooi middel der Katholieke actie op
maatschappelijk gebied. Onze beginselen
van naastenliefde en Godsvertrouwen zjjn
ons heilig en dierbaar, maar de mate
rialistische wereld gevoelt er Diets vcor.
Dit du moeten, wjj veranderen; en dit
kunnen wij alleen, door die materialis
tische wereld door daden te toonen, hoe
zeer onze beginselen ons aanvuren, om
wel te doen in breeden kring en
anderen ten zegen te zijn. Veel ge
schiedt reeds in dit opzicht, vooral ten
aanzien der minder bedeelden; maar meer
moet nog geschieden voor hen, die onzs
zorgen nog niet genoten. En waar wjj
dan zien, dat de wereld, welke niet met
ons is, haar heil zoekt in organisaties
van velerlei soort, daar dienen wjj te
toonen, dat die orgauisaties niet haar
volle kracht kunnen bezitten, indien zjj
niet gerugsteund worden door onze
beginselen.
En hier komen wjj tot onze tweede
vraag: in welke richting hebben wjj
daartoe onze actie te sturen Ons ant
woord luidtin de richting, die voert
tot practische daden. Niet het bieden
van tegenstand jegens de verkeerde be
grippen van onzen tjjd moet eerste
en voornaamste doel zjjn onzer daden,
maar wel het bieden vau practische hnlp.
De aanhangers der denkbeelden, welke
zooveel jammer brengen over onze samen
leving, trachten de massa tot zichtelokken,
door voordeelen te beloven, waarvoor
die massa gevoelig is. En nu is het niet
genoeg, wanneer wij de verkeerde denk
beelden bestrjjden. want daardoor zullen
wjj de zelfzuchtige levensbeschouwing
niet verdringen wjj moeten loouen, dat
de beloofde voordeelen ons evenzeer ter
harte gaan, dan wjj die ook willea ver
schaffen.
halen, nam hij ze juist in de hand en staarde
ze aN een wonder a n. Toen ik hem zeide
dat ze van u waren, nam hij ze mee naar
binnen en zeide ze niet terug te villen geven
voor hij de zijne terug had. Nu stam ze al
op hun plaats, zal ik ze kunnen halen
Ja, als 't u blieft. Spoedig maar.
Pe oude getrouwde opende de deur en
uitte een kreet van verrassingZiet ge,
dat noem ik nu nog eens galant, z ide zij,
en reikte de eigena*es hare schoentjes aan i
waarna ze geruischloos de kamer verliet.
Een heerlijke geur vulde plotseling de lucht.
Te laarsjes waren tot aan den rand met versche
boschviooltjes gevuld. O, dat is lief, fluisterde
Pia met half verstikte stem. Zij riep l'orette
terug. Beste Porette zeg er niemand iets
van, ook mevrouw de gravin niet.
Natuurlijk nitt, freule! Zoo'n voorjaars- j
groet van een heef is toch niet iets dat dade-
lijk van trans en toren gebazuind moet wor
den. Zal ik u met uw toilet helpen
I ank u Porette, 't i« nog te vroeg i
- U zult mij dan wel bellen.
Pia wachtte met ongeduld tot de deur zich
achter de dienende engel gesloten had toen
drukte zij haar gelaat in de bloempjes en
ademde als dronken de zoete geuren in.
Van hem
't Was als een d oom. Hoe zal ze hem nu
tegemoet treden W at moet zij zeggen P Als
zij maar veinzen kon en die kleur haar altijd
niet verried. H jj mag tot geen prijs zien wat in
haar omgaat. Zij kan hem niet weerzien, onmo.
gelijk. Als zij naar het Niederwald gaan, moet
Eu waar dan door de tegenstanders gouden
bergen beloofd wo.deu,bieden wij laaral-
vBstzilveren heuvelen.De b :ste bestrijding
van verkeerde denkbeelden is, taMoonen
dat 't volstrekt deze deukbielden niet
zjjn, welke tot menschlievendbeid voeren,
dat ook wjj, die aanhangers zijn der leer
van liefde en godsvertrouwen, een open
oog hebtea voor de noo 'en en lasten
dar maatschappjj. Met dit op practische
wjjze in toepassing te brengen zullen
wjj vanzelf propaganda maken voor onze
begins len, zuileu wjj ons vanzelf een
steeds breeder weg banen, welke voert
naar het waarachtig hoil der maat
schappij.
Men zal ons toevoegendoen wjj,
Katholieken dan niet reeds veel op maat
schappelijk gebied? En tot staving dez r
woorden wjjst men op velerlei werken
van naastenliefde en barmhartigheid.
Wjj znllen de laatsten zijn om de groote
waaide dier werken te miskennen. Wjj
gaan verder: die goeds werken zjjn de
basis, de soliede basis, waarop onze or
ganisaties moeten voortbouwer?. Om ten
besluite eon voorbeeld te noemen de «St.
V"iuc8nliusrereoniging» heeft het krach-1
ligste middel voor haar heilzamen in
vloed stofFeljjke hulp, op liefdergke wjjze
aangeboden. Welnu ook onz? werkl e-
den vereenigingen moeten haar kracht
zoeken niet in 't bestrjjden der socialistische
leer, maar in 't toonen mat daden van
practische nut voor 't welzjjn harer leden
dat 't volmaakt onnooii is, deze lesr
aan te hangen om maatschappelijksn
vooruitgang te vinden dat integendeel
deze vooruitgang veel eor en veel beter
wordt bereikt als men er naar streeft in
dan geest van 't Christendom, Dat zal
eerst Katholieke actie zjjn in den vollen
zin des woords.
Het diner dat koning Leopold t sr
eero van den Lord Mayor van Londen
heeft gegeven was buite igewoon schitte
rend.
De Koning in groot x niform van lui
tenant-generaal met het groot lint der
orde van deu Kousenband, prins A 1 b er t
in groot uniform van k loael der grena
diers. De Engelschen waren in feestge
waad gekleed. Kostbare bloemen waren
in overvloed aangebracht. Heildronken
werden gewisseld. Het was feest ten
Hove.
De staatsminister Beernaert is be-
noe ud tot voorzitter van het Internatio
naal scheidsgerechtshof te K.mstai tino-
hij afscheid nemen. A'scheid nemen V1 at
bard woord. Misschien reeds spoedig, om elkaar
nooit weer te zien. O, die viooltjes, wat zeg
gen ze al niet.
Zij sluit de oogen en droomt wakend. Pen
stem doet haar opschrikken.
Zeg houtvestertje, heidaar Slaapt ge
nog?
Goedenmorgen koningin, antwoordt de
aangesprokene, hoefc uw majesteit iets te be
velen
Dat zou ik zoo denken 'k Verveel me
dood. Alles is nog in diepe rus1, Zeg, zijt ge
al geschoren P Hebt ge ontbeten? Voor den
dag d n, dan gaan we samen wat «schooieren//
Hellmuth lacht.
Maar jutfrouw, vraag het dat tenmin
ste eerst aan uw mama.
Onzin, verbeeldt ge u soms dat wij u
voor gevaarlijk houden, u met uw kinderen.
Vooruit 1
Weer Hellmuth's stem, lachend
Wat zoudt u ervan denken als wij ons
eens oefenen in steentjes seheersn over den
Rjjn
'k Ga veel liever met u naar den Biö-
mersberg,
Maar heusch dat gaat niet, misg bran
ds.
Nu schiet dan maar op, andeis ga ik
uw raam bombardeeren.
Pia moest tegen wil en dank lachen, toch
schelde zjjPorette, zeg eens gauw aan
mijnheer den graaf, dat Fransje moederziel
alleen buiten is, eD mijnheer Hellmuth dwingt
pel, om uitspraak te doen over het ge
schil tussch'en dt Porte en deu Raad van
beheer der Turkiche schuld.
De stad Bë.mtn (Duitschlaud) zal spoe
dig een eigenaardig feest vieren. Iu do
«Stadchalls» aldaar zal vaa 15 tot
17 Mei a.s. een weldadigheidsbazaar wor
den gehouden ten bate van de vereeni-
ging ter onderst uning van hulpbehoe
vende kiudere i. O.a. zal worden opge
voerd: Het binnt nbrengen van de Spaan-
sche zilvervloot door den Hollandschen
admiratl Piet Hein. Voorts zal bet
leven en bedrjjf in de stad Amsterdam
van dien tjjd aanschouwelijk worden
1 voorgesteld.
Men wil wettn, dat keizer Wilhelm
een langdurig onderhoud heeftgehad met
Z. H. L e o XIII, over de quaestie der
Duitsche zendingen in China en Afrika.
De Temps verklaart, dat h«t protec
toraat van JFrankrjjk in het Oosten zal
big ven bestaan. De Duitsoha Keizer zou
gaarne een groote ontwikkeling van Duit-
land's katholieken in Cniua zien.
Z. D. H. Mgr. A n ze r, hoofd der Duit
sche zending, zal worden teruggeroepen.
De Fransche regeering heeft vorst
Ferdinac d van Bulgarjje gewezen op
het gevaar, dat gelegen is voor hem en
zjju land in een gewapend conflict met
Turkije. Hem werdt beduidt, verstandig
te handelen zoo bjj met Turkjje op geen
verwikkelingen ziekt, De vraag rest ech
ter of prins Ferdinand die rustig in
het zuiden van Frankrijk zit, de macht
bezit om den storm te bezweren.
De Russische regeetiug heeft den di
recteur van het Departement van politie
nrar Kisbiueff gizouden om eeo oude.-
zoek in te stellen naar de daar plaats
gehad hebbende Jodenvervolgingen, De
Jocdsche gemeente aldaar heeft hem een
uitvoerig memorandum vau het gebeurde
overhandigd, waarin o.a. wordt meege
deeld, dat vlugschriften waren verspreid,
waarin werd ge. egd, dat de Czaar ver
lof had gegeveu de Joden aan te vallen.
Het aantal slachtoffers wordt opgege
ven als 45 doo leu, 66 zwaargewonden
en ongeveer 500 lichtgewonden.
Beweerd wordt, dat de overheid van
de dreigende ongeregeldheden op de
hoogte was.
Gisteren-nacht is de sneltrein van
Wirballen naar St.-Petersburg bjj Gat-
schiua ontspoord; vier personen werden
licht gewond.
Te Athene is een 17-jarig meisje,
Maria Daskaiaki geoaamd, dat nu
riels sedert vjjf maanden slaapt,
met haar te gaan wandelen.
De oude was niets verbaasd over de mecle-
dee iag.
Nu, dat is ook al niet erg. Zoo'n Ame
rikaansche dur t altijd me r dan een ander
maar toch ginj zij haar boodschap overbren
gen.
Pia koa niet nalaten zich te verwonderen
over het contrast dat bestond tusschen oom,
die alles //chocking// road en tante, het ide
aal van vrouwelijkheid en de opvoeding ie
deze twee hunne dochter garen het was
en bleef baar een raadsel
Het rijtuig dat mr. Lux.or voor den tocht
door het Niederwald besteld had, stond voor
de deur.
Pia, bleeker dan gewoonlijk, want het af
scheid dat haar eerst zoo'n verlossing'bad gesche
nen, was haar nu een schrikbeeld, stond naast
tante Johanna.
De beide dames wachtten g duldig op oom,
Fransje en Hellmuth, die in de verte aankwa
men. Scheiden 1 Misschien om elkaar nooit
weer te zien even we licht nog is Assmans-
hausen, maar dan is het ook gedaau. Het
drietal is genaderd.
Zeg amice! zegt Fransje, waar is uw
bagage,
Die staat in mijn kamer klaar om van
middag met mij naar AsSmanshausen te gaan,
vandaar kom ik met de spoor naar het Nieder
wald, waar ik u allen hoop te treilen.
Fransje zag hem verrast aan.
Wat een onzin? Deuk ge dat dat ge.
Maria werd in een ziekenhuis wegens
een borstaandoening verpleegd en was
reeds herstellende, toen zjj in December
1.1. door het zien van een stervende dicht
bjj haar zoozeer werd ontroerd, dat zjj
in zwjjm viel.
Sin da dien dag ia zjj niet weder tct
bawustzjjn gekomen.
Zij wird naar huis gebracht en door
alle dok'ers van Athene onderzocht, maar
geeu van allen kon haar helpeD.
Om de vjjf of zes dagen wordt zjj
voor een paar seconden wakker; maar
dan slaapt zjj weder in. Zij krijgt slechts
zeer weinig voedsel binnen, slaapt met
open oogen en schjjnt niets te hooreu
van hetgeen om haar heen gebeurt.
Er wordt geld ingezameld om haar
naar een ziekenhuis te Parjjs te zenden.
Te Vico op Corsica heeft de burgerjj
de zegels van de kloosters verbroken en
de kappl weder geopend.
De u'tdrgviug der paters Capucjjnen
te Aix heeft heel wat beroering gebracht.
Toen de overweldiging plaats had waren
de paters omsingeld door een 100-tal
vrienden in hun kapel. Met bjjlen werd
de poort van het klooster verbrijzeld.
Toen de geweldplegers binnen gedrongen
waren werden de paters op straat gezet,
terwijl een geestdriftige menigte hun een
ovatie bracht. Den paters Oblaten viel
hetzelfde, van op straat gezet te worden
ten deel, ook zjj werden door militaire
vergezeld op straat toegejuicht door
het volk, dat zich voor hot klooster had
verzameld.
Het wreedaardig plan om duizenden
te vermoorden door een dyna nietaanslag
is den MacedonischeD oproerlingen maar
ten deele gelukt. Aan de mjju die onder
de Ottomansche Bank was aangelegd
had men ruim een half jasr gewerkt.
De oproerlingen met het aanleggen der
mjja belast hebben van een oud riool
gebruik gem rakt en dit verlengd tot onder
het vreemdelingeukwartier. Het breken
van een der drad»n heeft alleen eene
ramp voorkomen die hst leven van dui-
zetnje menschen zou gekost hebben.
Er is in Italië weer ee r bjjeenkomst
ten behoeve van de Armeniërs en de
Macedoniërs gehouden. Journalisten heb
ben te Rome vergaderd om te overleg
gen, op welke wjj/.e de menschlievende
pogingen in hst belang van die Turk-
scha onderdanen bevordert kunnen wor
den. Redevoeringen werdeu gehouden
o.a. door Anatole France, prins
Odescalchi, den Armeniër Melikof
en den Macedoniër R a d e f.
Da telegrammen uit Mouastir betref
fende de ongeregeldheden zeggeu, dat de
Bulgaren het baskruitmagazijn aanvielen
en twee bommen wierpen in de Moskeeën
in verschillende wjjken van da stad. Ge
lukkig sprongen de bommen niet. Tjjdens
jen stsijd werden 11 Christenen gedood
beurt? Dan hebt ge 't lis, man. Waarvoor
denkt ge dat wij het rijtuig hebben?
Het rijtuig hee t slechts 4 plaatsen, lastige
koningin, antwoordde H llmutb.
Kekenen kunt g. o k al niet, Mjju plaats
op de bok maakt vjf!
Voor niets ter we eld freule I Hjj is
schrede achteruit gegaan, maar Fransje is zoo
gemakkeljjk niet at te schepen. Ze grijpt hem
bij de mouw en sleept hem mee naar het
rijtuig-
Mama, zeg u het hem eeus 'evcel u
hem eens mee te gaan. Als hij niet gaat ga
ik ook niet. Hij is wijn vfienil en de heele
reis kan mij niets schelen als hij er niet bij
blijft.
Nu begon de gravin met hare welsprekend
heid Hellmuth over te halen. De graaf viel
haar iii de rede, en riep
Friedrieh, haal de bagage van mijnheer
en bre g die met de onzen naar A«sman»-
hausen 1
Fransje genoot van hare zege en rammel.Ie
triomfankelijk met de hand in den zak van
haren rok waarin zij een grooten voorraad
gladde scbeersteentjes v rza i.eld had, wat de
groote u tzetting V: n haar japon aan dien
kant ve klaarde.
Toen Hellmuth zi h met Friedrieh verwij
derd had om naar zijn bagage te zien, sl-eg
Pia in een opwellinvan dankbaarheid haar
arm om de 1 mpe tiille.
Wordt vervolgd.)