No. 5397
Maandag 18 Mei 1903
28ste Jaargang.
fl)ag6laó voor *9f5oorè* on
De oogen open,
BU ITfiNL A M ÖT
*217ie is óe erfgenaam
BUREAU St. Jansstraat. Haarlem.
f 1,20
1,50
2.90
0,03
lo.
Duitschland.
Engeland.
Ooitenrijk-Hongarije.
Frankrijk.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
PBIJS DEB ADVEBTENTIEN.
Van 16 regels50 Oenti
Elke regel meer7%
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentieh Con taut.
AGITE MA NON AGITATE
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale Publicité, Etrangère
G.L. DA ÜBE Co JOHN., F. JOE ES Succ. Paris 31 bis Faubourg Montmartre
't Is wel om zich de oogen uit te
wrijven van verbazing als men leest, wat
Oudegeest in het socialistisch maand-
schrilt De Aieuwe Tijd schrjjft over de
staking. Men herinnert zich nog wel, niet
waar, hoe groot woord de «leiders» had
den vóór zjj 't onderspit dolven. Met
artikelen, als luchtballons zoo opgeblazen,
eischten zjj 't vertrouwen op van den
werkman, dien zp voorts leiden met het
sinds gelogenstraft rijmpje
«Heel het raderwerk staat stil,
«Als uw machtige arm het wil.»
Alles werd in 'i werk gesteld, om de
arbeiders wel te overtuigen van de groote
macht hunner organ:satiesniet van de
dompersvereeuigingenjnatuurlpk, maar van
de «zelfbewuste»en «klassebewuste» corpo
raties. Eu hoor nu waaraan Oudegeest
de mislukking der stakiig toeschrjjtt. De
«algemeene» strike is volgens hem in 't
water gevallen
door het gebrek aan kracht der
vakbeweging.
door het gebrek aan inzicht der
vakbeweging.
door htt gebrek aan organisatie
vermogen.
door het gebrek aan leiding Ier
vakbeweging.
door het gebrek aan kennis bij
de leiders der vakbeweging.
2o.
3o.
4o.
5o
't Is waarlpk geen kleinigheid Jam
mer alleen dat deze fouten en gebreken
nu pas aau 't licht gekomen zjjn; dat er
eerst slachtoffers moesten vallen vóór de
waarheid der «zelfbewuste» grootspraak
ontdekt werd. Oudegeest is zelf voor
deze treurige ontdekking teruggedeinsd
want hp schrplt, reeds meermalen op
bovengenoemde punten te hebben gewe
zen
Wp willen O. voor ditmaal gelooven, te
eer wpl bp zich immers tegen de alge
meene staking moet hebben verzet. Maar
dan zjj 't ons toch geoorloofd, hem te
vragen: waarom hebt gp er iu toegestemd,
dat voor degenen, met wien gp het niet
eens waart, de arbeiders werden misleid
omtrent hun kracht? Waarom hebt gp
hun de voosheid hunner organisaties niet
getoond vóór zij, uw jammerlijke zelf
verblinding, hun ongeluk tegemoet liepen?
Werklieden, hondt de oogen geopend^
als van «klassenbewuste» zjjde u weer
mooie verzekeringen worden gedaan.
Denkt dan aan de tegenspraak, waarvan
de eerste maanden van 1903 getuigen
waren op het stuk van de kracht der
organisaties, die men den vuurdoop der
staking deed ondergaan.
Om u de oogen wel te openen, zullen
wp nog een aauhaling doen ui'het open
hartig artikel van Oudegeest, die 't
immers wel weten kan. Hij breekt als
volgt de leiders en voormannen af:
«Wie in de jaarvergaderingen het
hardst kan opsupden over de organi
satie en de meeste pinazen over de
warrde van den arbeid en den arlei
der kan verkoopen, en daardoor de
eigenliefde der leden het meeste weet
te streelenzoo iemand is waardig
plaats te nemen in het kantoor, van
waaruit over de belangen van duizen
den wordt beslist.
«Onze vakbewegingen mist, vervolgt
O verder, doordat hare hoofdbestuurders
(de goede natuurlijk ni A te na gesproken)
het missen, een overzicht over e :u ruim
arbeidsveld en, in dagen van strjjd, over
een groot gevechtsterrein.
«Ebd groot aantal der hoofdbestuur
ders zpn gevestigd in Amsterdam, waar
ze ten deele nog onder den invloed van
den «eieren-klopper» Domela Nieu
we n h u i s elkaar zand in de oog en
strooien door te spreken van kracht
terwpl er nog zoo bitter weinig van te
bespeuren is. En men mist den moed om
naar de andeie plaatsen des lands te zien
of zich te bekennen, dat men, kjjkeud
ook maar even buiten het kleine krin
getje waarin men zich dageljjks beweegt,
van die kracht al zeer weinig bemerkt.
«Misschien ook door de vorengenoemde
oorzaken missen onze voormannen het
verantwoordelijkheidsgevoel, noodig on
kalm en juist de gevolgen te wikken en
te wegen, welke een maatregel hebben
kan.»
Zoo zpn dus de mannen, die 't van
de daken hebben uitgeschreeuwd, dat
alleen bp hen de belangen der arbeiders
veilig waren; dat alleen zp in staat wa
ren om den werkman lotsverbetering te
brengen dat zij beier inzicht hadden in
de zaak, dan de chrittelpke leiders.
Nog eens werklieden, houdt de oogen
geopend, als er weder vau dien kant om
uw vertrouwen wordt geviaagd.
Want dat dit geschieden zal, mis
schien rsjds zser vlu durvan zpn
wp overtuigd. Het volg'nl liedje zal
worden opgedreund
'c Is zoo, wij hebben de staking ver
loren, de broodelocsheid van velen niet
kunnen voorkonen. Maar dit is ons juist
een leerschool geweest. Wjj weten nu
beter hoe wp 't moeten aanleggen. Wasg
het dus geros1', onze leiding weer te vol
gen, uwe belangeu aan ons toe te ver
trouwen.
Op allerlei toonaarden en met velerlei
variaties zal dit liedje worden gezongen.
Min of meer brutaal, majeur of mineur,
al naar de omstaudigneden zulks verei-
schen. Het voorspel woidt al gehoord in
Bet Folk en anders organen, die zeggen
dat de werkl edenbeweging de «zelf
bewuste» natuurljjk nu eerst wordt
opgevoerd tot de hoogte barer veranf-
woordeljjkheid, zöodat zp in de toekomst
beter dan coit.De rest weteu we.
De oogen geopend Vóór de rampza
lige staking hadden de leiders ook het
hoogste woord, dat zij in lostia met een....
jammer'.pk échec. Na dit échec brak een
der hunnen hen al te gader af. Waarom
zonden zp nu meer vertrouwen waardig
zpn dan ooit.
Daarom, jchristeljjke werklieden, ver
trouwt alleen op uw eigen organisaties
en op de door u zelf gekozen leiders. Eu
werkt met kracht aan de lotsverbeterieg
van u en uw kameraden. Weest de neu
trale collega's voor met 't aauwjjzen van
verbeteringen, opdat gjj door de prac-
tjjk kunt tooaen dat de arbeidersbc'au-
gen bp u veilig zpn.
Aan onz>» tsge istandsrs het hooge woorl
dat bol bleekaan ous de daad, die goe
de gevolgen oplevert
FEUILLETON,
46
Vervolg.)
Fransje schudde driftig het hoo'd Neen,
dat zal hij niet, en al ware dit zoo, nu hjj
u heeft leeren kennen en liefhebben, zou dat
toe voorbij zijn.
Po jonge graaf verborg het hooft in de
banden
Niemand heeft mij zoo goed leeren ken
nen als zij, en juist zij beschuldigt mij zoo
onrechtvaardig en veroordeelt mij zoo hard.
Pia heeft zich onzinnig gedragen, zeide
Fransje kortaf, maar zij heelt zich nu eenmaal
in het hoofd gezet, dat gij niet om haar, maar
om haar zestien kwartieren komt. Neen
mnn vriend, oude jongen. Zjj is het eeaige
meisje niet
W ulff- Dietrich schudde droevig het hoofd
Hebt ge haat dan zoo lief Lieve he
mel ja, ik kan het mij beat begrijpen, waar
achtig Wulff-Dietrich ik heb meelij met u
Eensklaps greep hij Fransjes beide han
den.
Fransje, help mij
Helpen Waarmee
Gij wantrouwt mij niet, Fransje, wel
verklaar alles aan Pia, doch eensklaps ver
volgde hij, neen, doe het maar niet. Wat zjj,
ij Deze werkliedenvriend vergeleek de slacht
offers eener staking heel menschlievend bij de
eieren, die men nu eenmaal moet stuk slaan om
een omelet te kunnen bakken. Vandaar deze
eeretitel «eier«iv klopper».
mij aangedaan hee't, is nooit weer goed te
laken. £n nooit zal zij aan de liefde gelooven
I van eener'genaam van Niedeck.
Doe dan afstand van het er'goid.
j Dat heb ik vanmorgen reeds gedaan
door mijn ouders te schrijven, dat ik mij met
miss Lilian Luxor wild» verloven. Ik heb af-
stand gedaan ter wille van mijn broer
allen om harentwil en nu toch te vergeefs
Geloof mij Fransje ik heb nooit iets om dat
erfgoed gegeven en ik voelde mij vanmorgen
bevrijd toen ik het van mij geworpen had.
Niet dat verloren erfgoed doch de snijdende
woorden van haar hebben mij armer dan een
bedelaar gemaakt.
De uitdrukking op Fransje's gelaat was
gaandeweg veranderd. Nu plotseling sloeg zij
beide a men om den hals van haar neef.
Wullï-Dietrich, bij mijn ziel, ge zijt een edele
vent en ge verdient haar. Na'uurlijk kan ik
lias lietde niet dwingen, do-h ik zal zien
wacht eenige dagen en herhaal dan
uw aanzoek nog eens.
Wulit Dietrich zag haar streng lan
Vet tel haar niet dut ik afstand van
Niedeck gedaan heb, Fransje, die vernedering
verdraag ik niat meer.
Natuurlijk niet, dat zou zij toch ook
nooit gelooven.
Een luide stem riep den naam van den
heer Hellmuth.
Een telegram, mijnheer De knecht
rerwijderde zich.
Het antwoord v n mijn ouders, spotte
Wulff-Dietrich.
De stad Herlijn telt met het garuizoen
ougeveer twee ruillioe inwoner». Iu de
eerste vier maanden van dit jaar is de
bevolking met ongeveer 7000 personen
gedaali. De meesten zjja verhuisd nair
de omliggende plaatsen wegens de hoo
ge belasting en de dure levenswijze iu de
hoofdstad van Pruisen.
Te Eiü3 is Zondagavond, tengevol
ge der aanhoudeude ïegens, vlak achter
het hotel «Nissrner Hof» een deel van
den rotswand, ongeveer 2000 kub. meter
grool, neergestort. Niemand is er door
gewond of gedood; ook de bronnrn zjjo
niet beschadigd.
De Duitsche bladen bevatten pro
testen van de voornaamste leden der
Duitsche kolonie te Rome, waarin deze
zich zeer ODtstemd toor.en o>er he'; niet
bezoeken der kolonie door deu Keizer
tjjdens zpn verbljjf in die s'ab
Hij bras het open. Een doffe kr et ont
snapte zijn borst ei als verplet stortte hij
ineen. Als verlamd reikte hij de jonge gra
vin het noodlottige papier.
Hartwig op een weclreu van het paard
gevallen. Gestorven. Kom onmiddelijk
thuis.
Fransje klemde de lippen opeen en zweeg
Nu is de afstand onnoodig geworden,
fluisterde de oigelukkige, nu rust de vloek|
erfgenaam van Niedeck te zijn, voor eeuwig
op mij.
Het onweer afgedreven.
Heel ver in de bergen klonk dof het rol
len van den donder en soms vertoonde zich
nog even het weerlicht. Een grau -e sluier
hing over de bergtoppen, de regen viel ge
lijkmatig, alles hullend in een grijs kleed.
Juist weer om vaarwel te zeggen, dacht
Wulff-Dietrich. v
Fransje kwam buiten adem de» kamer ba
rer moeder instormen.
Pia hier
Neen, lieveling, zij kleedt zich.
Is papa hiernaast
Ja, maar wat scheelt je kind, ge gloeit
als vuur.
Ik heb heel gewichtig nieuws, wacht
laten wij eerst de deur op slot deen, en dan
naar papa gaan, dan zal ik het vertellen.
Graaf Willib.ld zat in een schommelstoel
zijn courant te lezen. Verwonderd zag hij op
Keizer Wilhelm, heeft vergezeld
van de Keizerin te Metz de inwpding
der Dieuwe kathedraal bp gewoond. Z.
D. H. de Bisschop hield daarbij eene
toespraak, door den Keizer hartelijk be
antwoord. Eene Godslienstoifening met
schoone gewijde muziek in de kerk volgde.
De Ke zer en de Keizerin reisden ver
volgens naar hnn kasteel Urviile.
Een wjjnbergbezilter te Nierstein
zskere Schiamp, is wegens verval-
sching van wpn door de rechtbank te
Mainz veroordeeld tot 1500 Mark boete,
subsidiair 300 dagen gevangenisstraf.
Al tien jaren lang had deze Schiamp
die nota bene den docterstitel vowt, door
eene toevoeging van wie weet hoe wei
nig echt druivennat, alcohol,- suiker, ro-
zijnennat, looizuur, gelatine, houtstot,
vischlgm en dergel jjke eenen Nier-
steiner gefabriekt, alleen maar ge
schikt om het menschdom niersteenen
te bezorgen, en die bp groote boeveel
heden, vooral naar Engelaud, werd ver
kocht.
Schiamp ontkende niet bepaald,
maar voerde tot zpn ver lediging aan,
dat andereo het ook dedei, en dat fei-
teljjk de geheele wpuhandel «de groot
ste huichelarij» was, al ontkende men
het ook ieder voor zicb.
De smaak van den Rjjnwpn zal er bp
velen v( oreerst wel wat afgaan
Sir Charles Dilke heelt in het
Engelsch Lagerhuis nog eens verklaard
dat Engel tnd niet denken kan aan ver
mindering van zpn bewapening ter zee.
lotasschen voegde hp er aan toe, dat,
met het oog op Frankrjjks vredelievende
houding, Engeland met Frankrpk dit
vraagstuk zou kunnen behandelen, met
Ruslands goedvinden.
Deze drie Mogendheden zouden in de
bedoelde richting iets kunnen doen, zelfs
wanneer Duitsch'and zjjne medewerking
weigerde.
De heer Arnold Forster voegde
er aan toe, dat het de vraag is te weten
of de Vereenigde Staten en de Europeesche
Mogendheden al of niet tot overeenstem
ming kunnen raken in zake het staken
der uitbreiding van hun bawapening.
Er schijnen onderhandelingen gevoerd
te wo den over een handelsverdrag tus-
schen Engeland en Duitschland. De Bir
mingham Post het orgaan van Cham
berlain meldt, dat tusschen de
beide Regeeriugen schriftelijk onderhan
deld wordt over een handelsverdrag, en
dat de correspondente voornamelijk loopt
over de positie van Duitschland tegen
over den Canadseschen en Zuid-Afrikaau-
schen handel.
België
Een vreeselpke ontploffing gevolgd
door brand heeft gisterennacht te Brus
sel in de Rue des Pierres plaats gehad.
In zeer korten tpd stond een geheel per
ceel, door vele gezinnen bswoond, in
vlammen. O'schoon zeer spoedig hulp
oen Fransje binnentrad, en alle deuren
s'oot.
Wat is er aan de hand
8s.l Niemand mag ons hooren. Kom hier
moedertje, zeide z j haar moeder tot zich
trekkend. Zooeven is de bom gesprongen.
Welke bom?
Wel tusschen Pia en mijnheer Hellmuth 1
Waarachtig 1
Ik had mij achter de struiken rerscho
len en heb alles gehoord. Lieve God
zoo'n liefdesverklaring is toch iets heerlijks,
en zoo hartroerend, ik werd er raar van
Maar hoe wist ge
Ik weet alles. Sedert ik zag r'athjj geen
tiouwring droeg achtte ik hem tot alles
in staat.
En Pia vroeg de graaf ang
stig.
Heeft ja gezegd, direct met de teederste
verklaring.
Om Godswil, wat zullen haar ouders
zeggen 1 riep nu de gravin.
Hoor maar eerst verder't Ergste komt
nog En ik verzeker u in een roman kan
mets mooiers gebeuren. Het was baast als
Elsa en Lohengrin, alleen omgekeerd. Toen
zij eikaars liefde verklaar.1 hadden, zei He'l
muth dat hij biechten moest en niet was wie
zij dacht. O, kijk maar niet angstig. Hij is
geen schoen of kleermaker. Nu dan Hellmuth
is niemand anders dan neef Wulff-Dietrich P
De graaf sprong driftig op.
Deze Hellmuth Wulff-Dietrich?
Onmogelijk, zulk een zoon kan fiudiger
toeschoot, kon men niet a'len redden.
Een vader en zoon konden nog intjjds,
zp het ook met zware brandwonden aan
gelaat en handen, uit het huis vluchten
maar de moeder is in de vlammen om
gekomen. Zp verscheen voor een ven
ster der tweede verdieping en wilde er
uit springen. Men wenkte haar te wach
ten op hulp, maar het gelukte niet bp
haar te komen.
De geheele brandweer was aangerukt
doch het geheele huis is uitgebrand.
De Kroatische Boeren steken de hoof
den op. Gisteren h bben zp bp Buccarie
aan de spoorlijnen groote schade toege
bracht, de telegraafdraden afgesneden en
barricaden van steeneu opgeworpen om
het treinen verkeer te beletten. Troepen
-zpn er heen gezonden.
Het scbjjot, dat er in de Italiaansche
politieke wereld vrjj wat ontroering
heerscht over een incident dat zich eeni
ge dagen geleden te Buda-Pest heeft
voorgedaan. De Italiaansche gezant te
WeeneD, Graaf N igra, heeftn.l. aan de
Oostenrjjksche Regeering medegedeeld,
dat hp een binnenkort te geven Hofbal
waar al wat tot de diplomatieke wereld
behoort, komt, niet zou bpwoneu, en
deze weigering, gevosgd bp de wrijving
die in den laatsten tjjd toch reeds bp
verschillende kleinere elementen tusschen
de beide Regeeringen bestond, maakt
het niet onmogeljjk dat het bericht in de
«Iudépendatice Beige», als zou de ver
houding tusschen Oostenrijk en Italië
vip gespannen zpn, niet van allen grond
van waarheid ontbloot behoeft te zpo.
Gewezen wordt in dit verband op het
feit, dat onlangs nog het Oostenrjjksche
eskader op het punt stond naar Saloniki
te vertrekken, waar het verwachtte als
eerste te zullen aankomen, doch Italië
de lucht van dit plan gekregen hebbende,
zond terstond een flink eskader en sloeg
alius Oostenrjjks plannen den bodem
in.
Da berichtgever eindigt zjjne mede-
dseling met te beweren, dat het gering
ste incident voldoende is om een scheu
ring in hot leven to roepen
Voordat dit «kleine incidentje» voor
valt zullen wp ons echtar nog maar niet
al te ongerust makende berichtgever
zal wel wat aan politieke nervositeit
Ijjden l
Een koopman te Nancy, zekere Bal i-
g u e t, sinds eeu jaar aldaar wonende,
is in hechtenis genomen, onder verden
king hoogverraad te hebben gepleegd,
Vroeger was Ba lli guit verbonden
aan den dienst der posterjjen te Parjjs
en werd in 1896 ontslagen, naar aan
leiding van de verdwpning van een zak
met brieven. Nu wordt hg verdacht zekere
stukken aan Duitschland te hebben in
handen gespeeld.
Het dageljjksch bestuur van deu
niet hebben, ondenkbaar l
Goddank dat hij ons kind Franciska
Luxor heeft leeren kennen.
Dien wam heb ik hem ontnomen. Ik
heb hem gezegd dat ik zjjn nich je Franciska
ben.
Pia was woedend, vervolgde Fransje, en
wierp hem de grofste beschuldigingen naar
het hoofd. Maar ik zweer er op, dat hij n;et
wist dat het Pia was, waarop hij verliefde.
En ik houd veel van hem, hij is ee i edele,
goede kerel. En u beviel hij ook altijd, papa
en als man van karakter, zult u consequent
blijven, en hem niet haten alleen omdat hij
een zoon van oom Kudiger is.
De graaf liep met gejaagde schreden de
kamer op en neer. Verslagenheid en onrust
stonden op zijn gelaat te lezen, 't Is allerel
lendigst
Papa, u zult hem niet onrechtvaardig
veroordeelen.
Dat mag en kan ik niet doen doch
daarom juist ergert de zaak mij des temeer.
Fran-je lachte zenuwachtig Waarom
ik ben blij, dat er tenminste éen Niedeker is
waarop ik trotsch kan zjjn,
Als ge u eens vergislte? Als hij eens
heel slim onze reisplannen had uitgevonden
en zich ach er een masker van Pin had mees
ter gemaakt.
Wort vervolgd.)
