No. 5899
Woensdag 20 Mei 1908,
kill
28ste Jaargang.
QagËlaó
voor
cTEoorè* en SC
Contante Betaling
is de erfgenaam
cVarde sc/ireeuwers.
BUiTEN LAN D~
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem.
f 1,20
1,50
2,90
0,03
Frankrijk.
Duitschland.
Engeland.
De Macedonische quaestie.
Yorst Ferdinand ran Bulgarije
stelt thans met zgn regeering alles in
het werk om te bewjjz9n dat Bulgarjje
geen steun geeft aan de comité's der
Macedonische oproerlingen.
IT.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
pm®
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 16 regels50 Cent»
Elke regel meer7tyf
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentiea Contant.
AGITE MA NON AGITATE
Hoofdagenten voor hei BuitenlandCompagnie Génerale PublicityEtrangère
G.L. DA ÜBE 4' Co JOHN., b. JONES SuceParis 315ts Faubourg Montmartre
Niet onbekend is het dat de stand der
bnrgerjj in gevaar verkeert.
Te weten de stand der neringdoenden
die niet behooren tot de reusachtig groo
ts zaken, 't zjj deze zelf fabriceeren ot
niet.
Eenigen gelooven dat er absoluut geen
redding mogeljjk is.
Onder hen bijvoorbeeld de Pruisisch
minister van Koophandel M 11 e r, die
zooals hjj verleden Zondag te Magdeburg
in cje Kamer van Koophandel verklaar
de, een compagnon van den grooten
Morgan had gesproker, en die had
hem toch overtuigd van de onvermij h-
ljjke verdringii-g van den tusschenhau-
del in de meeste vakken en de gelijktij
dige concentratie van den groothandel.
Tegenover deze, zeer zeker gezagheb
bende meening staat een andere.
Dat de toestand voor de neringdoende
bargerjj nog niet hopeloos is.
Maar dat dan ook geen middel gespaard
mag bljjven, dat alles moet worden aan
gewend om te redden, wat te redden is.
Ous trol wat hierover gezegd werd de
zer dagen in het H. v. A.
Een dergroote moeilijkheden, zoo luidt
het daar, waarmee de kleinhandel te wor
stelen heelt, was altjjd het te lang eru
diet.
Dit was reeds algemeen bekend, maar
het is nog veel rnear gebleken tjjdens het
onderzoek, met zooveel tact door den heer
Koch geleid, en waar de klacht n der
kleinhandelaars nevens verscheidene an
deren, allen hoofdzakelijk op dit punt
neerkwam' n slechte betaling.
Hier klaagde men omdat er klanten
waren, die zy enkel zagen, wanneer ze
op crediet iets te koopen hadden, terwjjl
zjj, waaneer zjj iets contant koopeo, dit
in de ba/.ars en coöperatieve winkels,
oiwel near Parijs of Brussel gaan doen.
Andereu klagen dat rjjke lieden, die
dageljjks met koots en paard voorbij
hunne deur rjjden, een buitengoed be
zitten, groote en kostbare reizen doen,
loges in dea schouwbarg bezitten, enz.,
hen jaren .en jaren laten wachten.
Dozjjnen waren die klachten in geval.
En gegoede klassen, vooral dames,
gaan over het algemeen het meest aan
dit euvel mank en daarom is bet zeer
goed, dat het voorbeeld vau hooger
komt.
Het zal nu voor de dames der hoofd
stad een eer zyn, deel te maken van
eenen bond, aan welks hoofd de Gravin
van Vlaanderen staat.
CEO I L L E T O N,
48
Vervolg.)
En als uit de verte hoort zij oom Willibalds
stem zegcen, dat de tijd alles^ tusschen hem
en haar w/1 weer hselen zal. En zij wil naar
hem toe snellen en zeggen, neen niet de tijd,
nu, dadelijc. Maar zij kan niet want hoort
Neen, oom, nu en nooit kan er tusschen
freule Von Nordlingen en mij iets bestaan.
Zjj heeft mij vreeselijk beleedigd en zwaar
verdacht en het kwaad dezen morgen gesticht
heeft een kloof tusschen ons gemaakt die
door Har'wig's dood welke mij weer opnieuw
erfgenaam van Nicdeck maakt, onoverkome
lijk geworden is.
Pia was in een stoel neergevallen. Een
ijzige koude kwam over haar. Zjj had kunnen
schreeuwen, gillen, van pijn. Zij had de han
den op de lippen van den geliefde willen
drukken om verdere, vreeselijlre woorden te
voorkomen helaas, haar ledematen wa
ren als lood en weigerden den dienst.
Kn daar naast haar sprak men voort. Tant.)
Johanna met haar lieve, zachte stem hem
troostend met zjjn groot verlies en oom spre
kend over zjjn vertrek.
Vrienden zouden zjj blijven en Wulff-Die-
trich nam een aanbod om eenige weken op
wjjten, dat za ond/r den dwang zitten,
Ioopen zelf dikwjjls het meest gebon
den.
Hoe verwyt bijvoorbeeld het Socialis
me niet op alle mogelijke manier aan
den katholieken werkman, d?t deze niets
te zeggen heeft waar het zijne maat
schappelijke positie oi positieverbetering
betreft, maar laisteren moet naar den
geestelijken adviseur als een schaap naar
den herder.
Met andere woordeu dat ze hun vrjjheid
totaal kwjjt zjjn.
En toch in het sociulistische kamp zelf
ziet het er met diezelfde hoog geroemde
vrjjheid allererbarmeljjkst uit.
Wanne-r de geschiedenis der laatste
groote stakirg daaromtrent nog niet cu-
rituse onthullingen genoeg heeft gedaan,
dan zou meu 't kunnen te weten komen
uit de bekentenis van iemand, die voor
eenige dagen de range.t der roode strij
ders heeft verlaten.
Het is een socialistisch g-meenteraads
lid uit de omstreken van Charleroi, die
aan de partij vaarwel heeft gezegd en
daarbjj de volgende verklaring heeft af
gelegd
Ik heb de socialistische partij veria
ten, geljjk vele anderen, omdat ik de
overheersching moede was van eenige
personen, die arme v rdwaalden uitbui
ten, bij middel van den naam van «werk
liedenpartij», welke gjj (socialisten!) en
uws geljjken ontneemt aan anderen, die
hem met veel meer reden dtn gij, zou
den mogen dragen.
Ik neem mjjne vrjjheid erug, welke
maar al te lang werd onderdrukt, onder
de schandelijkste slavernjj, welke een
partjj ooit aan hare aanhangers en haar
vertegenwoordigers heeft opgelegd.
Ik versmaad uwe geljjkheid, die niets
anders is dan de geljjkheid in de ellende
voor de kiemen: de gelijkheid in de eer
en de gelijkheid in de goed betaalde
plaatsen en posten voor de leider*.
Ik versmaad uwe broederlijkheid, welke
slechts bestaat in de onderwerping van
alle onafhankeljjkheden en in de vervol
ging vin hen, die de ware liefdadigheid
beosfenen.
Een oogenb'ik verdwaald, ben ik ge
lukkig intjjds gewaar geworden, dat het
socialisme de hatGykste van alle dwinge.
landjjen is.
Dit is geen alleenstaand geval.
Dezelfde bekentenis wordt ook afge
legd door allen, die van het socialisme
afkeerig worden.
De socialisten spreken heel aardig van
vrjjheid voor hunne aauhangers.
Niedeck te komen logeeren, aan. De
deur werd ope gegooid en Fransje trad
binnen.
Wulff-Dietrich, wit een geluk dat ik
u nog vind, lk heb het Kurhaus doorgezocht
naar u. Weten zij wie ge zijt Ik zie aan de
gezichten dat hier vrede gesloten is. O, ik
hen zoo gelukkig
Wild werpt Fransje zich in zïn armen, Pia
ziet het in den spiegel
Pij na teeder ziet hij haar in de oogen.
Aan wien heb ik dit alles te danken?
j vraagt hij. Aan u alleen Frausje, heel alleen
aan u
j Het ging als een zwaard door Pia's ziel.
Fransje in zijn armen Fransje die hem zoo
liefhee t en ook zestien kwartieren meebrengt.
Zij ziet tante Johanna's stralende ooge Vet
knikkende knieën richt zij zich op en ijlt
naar haar torenkameitje. Daar zinkt zij met
een angstkreet op de knieen, daar weent zij
hartstochtelijk, tranen vsn liefde en berouw.
I Een half uur later werd er aau Pia's deur
geklopt.
Mag ik binnenkomen, nichtje? Toe,
maak de deur eens open.
Laat me nog een klein poosje met rust
antwoordde, na herhaald kloppen, een heesche
stem. Ik ben door en door nat van den regen
en verkleed mij.
Goed. dan kom ik straks terug. Zult
ge u een beetje haasten
't Zal een eerstitsl zijn «Lid van den
Bond tot cont&Dte betaling,» en vele
grieven, die de kleine burg-r, soms met
veel recht en reden tegen zekere perso
nen van den hoogereu stand heeft, zul
len verdwijnen.
En daarom zal elk het initiatief toe
juichen der afdeeling «Burgerbelangen»
van den Nederduitschen Bond. die te
Antwerpen den strijd aanging.
't Zijn hier geen personen, die tot de
hooge wereld b?hooren, welke de zaak
in banden namen 't zijn eigenljjk de
meest belanghebbenden, de burgeis, de
neringdoeners zelve. Maar dat is juist
eene reden om het werk te steunen.
Die welen het best, hoe Doodzakeljjk
de onderne uing i».
Die w ten wat al ljjden achterstallige
of «lech'.e betalingen kuucen teweeg
brengenwelke moeiljjkhedeu in zaken,
in huisgezin er door veroorzaakt wo-
den; die alleen kennen meuschen,vrien
den, die er door ten onder gingen.
Is het niet pjjnljjk te moeten hooren
verklaren, dat eene dame te Parijs zich
beroemd i een kostbaren armband te heb
ben kunnen koopen, omdat baar leve
ranciers te Antwerpen geduld genoeg
hadden, om naar de betaling hunner re
keningen te wachten.
En zoo gebeurt het, als uit laatste ge
val aangeeft, oneindig veel meer in hat
klein.
Wel wordt er geld gevonden om zich
genoegens te kunnen verrchaflen, waar
het heef «bole: bjj de v'sch.»
Niet of zeer weinig wordt er geld ge
vonden om achterstallige rekeningen te
betalen, hoezeer de winkelier zit te hun
keren naar 't geen hem toch eerlijk zoo
lang reeds toekomt.
Wy wetsn het, de Hanze heeft een eer
sten stap gezeteen boud als in België
bestaande (wjj leven immers in den tijd
der bonden) zou reeds veel meer doen.
M. C.
Men mjet den raeoschen die bet hard
ste schreeuwen, niet altijd geloof schen
ken,
Die beweren niet bang te zjjn en hon
derd uit roepen d it ze dit durven en dat;
als 't er op aankomt, kruipen ze zoo
gauw in hun schulp.
Die roepen dat ze Liet gelooven aan
een God of eeuwigheid, och ze zullen
ook wet anle's denken bij zich zelf, als
't doodszweet hun op 't voorhooid parelt.
Die den katholieken het meeste ver-
Ja, Fransje, dat beloof ik u.
Weder bleef Pia alleen.
Een uur verliep. Weerjwerd er krachtig op de
deur gehamerd. Fransje noemde dit //beuken.,,
ijt ge nu nog niet klaar Ik verveel me
doodelijk. Bovendien heb ik u allemaal inte
ressante, gewi htige dingen te vertellen. Alle
nieuwtjes.
Freule Von Nordlir.g n opende de deur,
maar zette zich toen weder op eeu stoel, in
het (Ionkelste hoekje der kamer neder, '/.jj
plaatste zich zoo, dat haar gezicht eschaduwd
bleef.
Werktuigelijk deed zij eenige steken aan
haar borduurwerk.
Fransje trad binnen, wierp zich met veel
bewegiag in een schommelstoel, en st ekte
de beenen uit, telt rns onderzoekende blikken
op het bleeke gelaat van haar nichtje wer
pende.
Goddank dut ge eindelijk weer te spreken
zjjt, zeide ze eindelijk. Daar verstopt ge u nu
achter slot en grendel, en hebt er geen Hauw
idee van, wat een stuk wereldgeschiedenis
beneden is a'gespeeld. Kijk me eens aan, ver
volgde zij de wan;en als een bazuin-engeltje
opblazende, zoo prop en stikvol zit ik met
nieuw jes, als ik ze niet gauw luchten kan,
dsn be st ik.
Nieuw je. Hier in Assmanshausen
zei Pia met vermoeide stem, zonder hat hoofd
op te lichteD.
Dat Hellmuth weggegaan is, dat weft
ge zeker?
Pia wilde zich v wwonderd toonen, maar
Maar dezen mogen geen voet verzet*
ten, geen hand verroeren, dan in de rich
ting door de «leiders» hun aangeduid.
De vrjjheid der socialisten is em her
senschim, de gelijkheid niet minder, de
broederljjkheid dito.
En honden zij aan het volk de zaak
anders voor, hetzij dan in gewone op
ruiende volkstaal, heizjj in gekuischt
oud- of nieuw Hollandsch, zjj liagen en
bedriegen.
Daarop te wjjzeu is de plicht vau die
het goed met het volk tneenen. g
Zuid-Afrika.
Het is in de Zuid-Afrikaansche Repu
blieken ouder Engelscb beduur niet roos
kleurig.
Uit Kaapstad wordt geschreven, dat
daar circa 300 Hollanders op permits
wachten en hun toestand treurig is. In
Transvaal mott het nog erger zjjn; in
Johannesburg b. v. Ioopen ODgeveer
20.000 menschen zonder werk rond. Voor
de Hol'andeis wordt er niets gedaan.
Door de oplettendheid van den wis
selwachter is te Maubeugs een
groote ramp voorkomen. Men had deu
wissel onklaar gemaakt waardoor de
sneltrein die verwacht werd, onvermijde
lijk zon zjjn gederailleerd.
Eenige dagen geledtn werd een soort-
geljjk misdadig pogen tegen den sneltrein
Parijs—Bergen—Brussel gepieegd. Het
was reeds de vjjfde maal op dezelfde
plaats en tegen denzelfden trein, dat een
wreedaard aldaar zyn snood bedrijf had
uitgeroerd. Een zeer streng onderzoek is
gelast.
Te Parjjs i* een voddenraper, zekere
Nicolaas Boucher plotseling over
leden. In zjjn boedel werd een linnen
zak vol (.ude en zeldzame postzegels oot-
dekt ter waarde van ruim 15.000 francs.
De familie van den voddenraper is met
deze onverwachte ontdekking in kennis
gesteld.
Hoe dwaas de menschen zgn blgkt
weer uit de veroordeeling van mevrouw
Tberese Pander ts Dresden die
zich uitgaf voor «zieneres» 9n medium
waarmede zjj 2 a 3 millioen gulden
moet ingepalmd hebben. Zjj bad tot hare
clienten, de meest aristocratische figuren
van Duitschland. Zy liet 't voorkomen,
dat zjj grooten invloed had op een hoog
staand personage, die momenteel in geld
gebrek verkeerde. Ve schillende dame»
zouden aanzienlijke sommen verschaft
hebben hopende op een huweljjk, in d<-
toekomst, men dien doorfuchtigeu me
neer. Z zoals men begrjjpt, bestond de
«aanzieüljjk man», slechts in There-
se Panders verbeelding.
FranBje bracht den schommels'oel dubbel
krachtig in beweging en lachtte.
Nu, ik val daar maar niet verde osei
spreken, 't is natuurlijk een zaak van eer
Dat er iets 'usschen u en hem is voorgeval
len, dat heb ik dadelijk aan hem gemerkt.
Maar iede een kibbelt wel eens een beetje....
Dat gebeurt mij ook wel eens, en dan ver
wonder ik er mij later altijd ove-, dat ik mjjn
tegenstander niet alle tanden uit den mond
heb geslagen.
Geen antwoord.
Frans,e streek met uitgespreide vingers door
het korte, steile haar.
t'eker heef de stakker zijn incognito tegen
over miss Lilian opgeheven, en ge zult hem
wel flink te pakken hebben gehad. Zeg, heb
ik geen gelijk?
Pia's lippen trilden als ouder lichamelijke
pijn.
Weet ge wie de houtvester Hellmuth is?
Ja
Mijn neef Wulff-Dietrich 1 Ge schijnt
wel erg woedend op hem te zijn, juffertje,
maar ik verzeker u, dat ik hem een p'acht
ste k van een mensch vind, zeide Fransje,
wild uit haar stoel opspringende en met de
lange armen in de lucht schermende. Ik kan
u niet zeggen hoe blij ik ben met dien nieu
wen neef. Allemensc el ij k bljj 1 Eerst was ik
bang, dat vader hem ook wegjagen zou, maar
Goddank, het heeft zich alles in de wonder
schoonste melodie opgelost. Ze zjjn elkaar
warempel iu de armen gevallen, zelfs eeuwige
vriendschap gezworen maar ten slotte
Deze dame ts door het gerechtshof
te Dresden veroordeeld tot acht jaren
dwangarbeid.
Erfprins Bernhard van Sakeeu
Meiningen is benoemd tot inspecteur der
2e legericspectie. Tot deze inspectie, wel
ker setel naar Meiningen wordt overge
bracht, behooren twee Pruisische en twee
Saksische legercorpsen.
De Kolniiche Yolkszeitung meldt dat
de Keulsche aartsbisschop Fischer
reeds te Metz van den Keizer zelf de
mededeeling ontvangen heeft, dat de
Paus hem binnenkort tot kardinaal zal
verheffen.
Er bestut oneenigheii tusecheu de
ministers Chamber.1 ai nen Balfour
in de quaestie der Eng luche graanrech
ten. C hamberlain wilde graanrech
ten ingevoerd om de kosten van den
Afrikaanschen oorlog te bestrjjden hand
haven, terwjjl Balfour ze wil af
schaffen. De Engelsche bladen Daily
Mail, Morning Post, limes en Standard
keuren 3 a 1 f o u rs houding in het graan-
rechtenvraagstuk af.
De Daily Tilegraph staat aan Bal-
fours zjjde nu de «Daily Chronic e»
zegt, dat Chamberlain, op de hoog
te zjjner rjjksgedachten staande, het mie-
rengewriemel in het moederland van geen
waarde acht. Maar een imperialisme, da t
op stelten staat, en alle quaesties die
de welvaart van het hart van het rjjk ra
ken ais kerktorenquaestie behandelt, is
een dol geworden imperialisme.
En de Morning Leader meent, dat waar
in Linden 31 pCt, van de b:volking in
armoede, en 28 pCt. van de hand in den
mond levan, noch het imperialisme noch
een schilderachtige linancieele politiek
door de libera'e party kannen worden
geduld.
Want daardoor wordt het voedsel,
voor hen die het niet betalen kannen,
nog dunrder gemaakt
Zaterdag hal er een vijandelijke be
tooging plaats voor zgn paleis, De po
litie moest het volk uiteendrjjvan, dat
riep: Weg met den vorstLeve Mace
donië Er zgn maatregelen geno: en ter
verzekering van Ferdinands veiligheid.
Inmiddels hebben de Bulgaren ge
tracht in den nacht van Zaterdag op
Zondag bjj Adrianopel den snelfreiu te
laten ontsporen. Het plan is verydeld
door dat Tnrkscbe huzaren den opzet
bemerkten,
De Porte heeft een communiqué ge
richt tot de gezanten van Rutland en
Oostenrjjk-Hongarije waarbij de Bul-
gaarsche regeering beschuldigd wordt
van medeplichtigheid aan de dynamiet-
wel men kon 't ook ha s niet ander*
verwachten
Ten slotte wat gebeurde er ten slotte?
yroeg Pia angstig.
Wel, ten slotte heeft de oude hem rond
uit in zijn gezicht gezegd, dat al bleek Wulff
Dietrich da* ook nog zoo'n voortreffelijk
mensch, zjjn vader toch steeds een doodsvijand
voor hem zou bljjven. Het was papa onmoge
lijk om alles te vergeten wat er vroeger ge
beurd was. Wulff sprak prachtig, hjj zeide
zonder dat hij zjjn ouders «enigszins veront
schuldigde dat hjj «lies zou doen om goed
te maken, wat zijn rader aan papa misdaan
had, en toen smeekte hij, of wij zjjn broeder
geen haat wilden toedragen,zgn plotselinge
dood had hein de mogelijkheid ontnomen om
zich met ons te verzoenen.
Hartwig Is Hartsig dus waarljjk
dood riep Pia uit, de kleine hand half kreu
nend tegen de oogen houdend Maar wat is
er dan met hem gebeurd
Fransje vertelde haar van het telegram,
terwijl de vroolijke toon, waarop zij 'ot nog
toe gesproken had, eensklaps voor ernst plaats
maakte. Zij was opgestaan en had den arm
teeder om Fia's schouder geslagen. Steeds
inniger drukte zij haar nichtje tegen zich aan,
ea toen zij weder tranea langs Pia's wange*
zag rollen, klemde ze in wilde smart de tan
den op elkaar. Plotseling liet zjj haar echter
los, en zeide
lk ga met papa biljart spelen, komt
ge mee
Wordt vervolgd)