No. 5405 Donderdag f8 Mei 1903, f8ste Jaargang. U Ïï)ag6laó voor zSföooró* Bericht. Op het veld van den arbeid. Via is óe erfgenaam BUIT it N L A M 1), Spanje. Enge-and. Frankrijk. Ce Macedonische quaestie. Kerkvervolging in Frankrijk {Wordt vtnolgd.) I ABONNEMENTSPBIJS. Per 3 maanden voor Haarlem Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post Voor het buitenland Afzonderljjke nummers Dit blad verschjjnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen. f 1,20 1,50 2,90 0,03 Redacteu r-TJ i t g e v e r, W. KÜPPERS. BUREAU St. Jansstraat. Haarlem PBIJS DEB ADVEBTENTIEN Van 16 regels Elke regel meer öroote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Ceuts per advertentie a Contant, 50 Centi 7»A AGI1E MA NON A ITATE Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PubbcitéEtrangère G.L. DA ÜBE Co JOH N., B. JOE ES Sue:. Paris 31 bis Faubourg Montmartre Wp doen epn beroep op de welwil lendheid onzer lezers en verzoeken hun beleefd ons te willen verontschuldigen iD het niet-uitgeven van ons blad op morgen. Dan toch zal de zoon van den Hoofdredacteur, die mede het blad redi geert, in het huwelgk treden. Waar ons blad dus morgen onmiddellijk de klach ten mist èa van Hoofdredacteur èn van Ridacteur en zjj niet op het redactie bureau aanwezig kunnen zjjn, vertrou wen wjj, dat het beroep heden tot onze lezers gericht, om morgen niet met ons blad uit te komen, alleszins zal worden gebillijkt. Bp voorbaat zeggen wjj onzeu lezeis dank voor hun welwillendheid onder de belofte, hen ruimschoots schadeloos te zullen stellen, door de wpze waarop de volgende nummers van de Nieuwe Haarlem che Courant zuil m wor den geredigeerd. Wp verheugen ons te kunnen mede- deelen dat het a. s. jonge Echtpaar tan Z. H. Leo XIII den Panelpken huwe- lpkszegan ontving, welke luidt als volgt: Tres Saint Père Jozef et Henriëtte Küppers humblement prosternés aux pieds de Votre Sainteté La suppliant de vou loir bien leur accorder la Benediction Apos- tolique a 1' occasion de leur manage qui aura Hen le 28 Mai 1903. Sums Ponti'ex benigne annui- precibus Dot. En Aedibry Vaticanis die IS Majiiam 1903. f lm Costanlini Archiep Pc trensis. Alom nog werkstakingen en uitsluitin gen. Maar ook vele teekeneD, die naar betere tjjden heenwpzen. Van werkstakingen en uitsluitingen hebben wp in ons land pas welspreken de staaltjes gehad de strike bp de spoor wegen en de lock out bp 't havenbedrjjf te Amsterdam. En als we even onze her innering raadplegen weten we terstond FEUILLETON, 54, Vervolg.) Nou zeg, als ik dan wil ik hem wel nemen P 612,61 - O Fransje mjjn eenig Uef Fransje, ja, doe eens erg uw best vees e na heel lief en ■vriendelijk tegen hem. Het bakviscbje stond wijdbeens VOor de waschtafel, en met moeite onderdrukt lachen dat haar dreigde te doen stikken, was duidelijk op haar gelaat te lezen. Zij bedwong zich echter. Ik Zftl hem doodeljjk verli fd maken, fluisterde zij op dwependen toon, en boos liet zjj er op volgen Vervloekte blauwbessen Ik kan 't onder mjjn nagels niet schoon krijgen^ akel-^ z(jide pia zuchtend, en daar worden we waa lijk re ds geroepen. Trommels 1 Mjjn kanonschoten 1 en net bakvischje spat het schuim links en ree s va-> haar handen, k ikt nr even haar nichtje geruststellend toe, terwijl zjj zeide Wees maar niet bang, ik trouw met Gert 1 waarna zjj al9 de wilde jager de deur der kamer uitrent. Pia volgt met kloppend bait. Zjj is on rustig. Had zjj goed gedaan met aan Fransje haar geheimste wenschen te openbaren? meerdere groote stakingen uit den laat- sten tjjd aan te wjjzen; het buitenland vooral nu juist weer Australië met zjjn spoorwegs taking pleegt lijkt n oogst op te.leveren.Maar groote uitsluitin gen hangen minder in ons geheugen. De ze zjjn dan ook meer ia hun opkomst, wjjl immers de solidariteit der patroons, waarvan zjj 't gevolg zjjn, ook nog in haar opkomst is. De stakiDgen, welke handel en njjverheid bedreigen, leeren den patroons meer en meer, de concur rent! -vrees af te leggeD en zich ter ver dediging huu belangen aaneen te slui ten. Dat een hunner voornaamste verdedi gingsmiddelen de lock out is, dit teit heeft zpn kwade eu treurige, maar ook zjjn goede eu nuttige zjjde. Betreurenswaar dig is cl. dat men 't uog altjjd coadig moet achten tegenover de weiklieden e n machtsmiddel aan te wenden dat jammer brengt in vele huisgezinnen en dat toch ook evenals stakingennadeelig is vooihan- del en nijverheid. Immers of de patroons zelf fabrieken en werkplaatsen, losseD en laden stop zttten, dan wel de arbeiders hen hieiioe noodzaken door 'i werk neer te legger, dit blpktin zijn droeve eu na- deelige gevolgen he'z Tie. Toch heeft ook de lock-out zpn goede zijde, wjjl de werkman er door wordt ge leerd dat tegenover zpn «machtigen arm» een andere kan gesteld worden, dat het hard tegen hard niet gaaf, dat langs vreed- zamen weg moet getracht worden, verbe tering te brengen in sociale toestanden een weg, die de patroons te lie ver zul len inslaan, niarmate zjj meer door hi n eigen uitsluitingen worden getroffen. Er zpn teekenen, welke er op wjjzen, dat men gelukkig tot dit beter inzicht komt, dat de zoo uoodige samenwerking tusschen werkgevers en werknemers veld wint. Straks meer b'erover. Laten we eerstrans zien, welken omvang de uitsluitingen aan nemen. 't Is opmerkeljjk, zoo talrijk de lock outs dit jaar zpn. Om een greep te doen: in de Beierscha stad Pirmas n zpn 6000 werklieden bjj da schoenindustrie door de vereenigde patroons gei urende 4 weken uitgesloten geweest, welke to' stand eerst eindigde nadat van weerszijden wtrd tor- gegeven; te Iserlobn zpn een paar dui zend metaalarbeiders voor een poosje naar huis gezonden, te Geevtemüade 1600 werklieden aan de scheepstimmerwerven, een aantal, dat tengevolge der solidari teit van de patroons 12000 zou kunnen worden, te Dresden maakten de werkge vers in de bouwvakken aan partiet-Ie sta- Deze staat intusichen naast de kanonnen en g sticuleert druk met h r n onderwijzer en de bedienden die de lont vasthouden. Zij komt echter gehoorzaam aanloopen, toen Pia haar riep ten einde haar nog een paar rozen tusschen de ceintuur te steken. gla er nu niet zoo wild met uw armen tegen aan, anders breken de knoppen at 1 ver ïaant zij, en geleidt daarop de kleine wildzang baar ouders tegemoet die juist aan den ingang van bet slot verschenen. Kijk eens tante, Johanna, wat zegt u nu wel van uw dochtertje Te gravin kijkt als vers omd van verbaz'ng. Fransje gefriseerd als een echte dame 01 W illibald, kijk toch eens! liep zij haren man toe, en toen o erviel haar een zoo hevige hoestbui, dat zij den zakdoek tegen den mond moest drukken. Er was echter geen 'ijd tot lang praten, een horensignaal weer klonk. Met een akelig gekraak ga' het eerste 1011 vuur. Te dokter en de bedienden zijn voor 11e zekerheid achter een muur gevlucht maar Jaar hit geschut tot hun gro te ver bazing niet uit elkaar gesprongen is, haastten zij zich met nieuwen moed naar het tweede k non. Ook daar niets dan een doffe slag. erduiveldroept Fransje, 't is net p ecies een pis'achemaa even later wuift zij onder oorverscheurend hoera haar zakdoek. Zjj had de naderende gasten ontdekt. Er klinkt paardengetrappel en wielgeratïl, en het volgend oogenblik houdt de fraaie kingen der gezellen een einJe, doos zelf ta staken, wat 1500 man tijdelijk broo deloos maakte ia de Thuringsche por- celeiufabrieken, in de bouwvakken te Keulen en bjj da brouwerijen in Hannc- ver dreigen insgelijks lock outsterwjjl uit New-York het volgende bericht kom!: een twist tusschen timmerlitdar.-vereeui- gingen, wier leden niet met elkaar wilden werken, deed de bouwondernemers, die daarvan g ooten last ondervinden, beslui ten, de werken stil te leggeneen be sluit, dat 100 000 arbeiders kan t! effen als dezen aan den ouderlingen twist niet spoedig een einde maken. Door schade en schande wordt men ook op het veld van den arbeid wjjs, Pat oous en werklieden ondervinden, dat het met stakingen en uitsiu tingeri op den dnu1' niet gaa 1 kan en zoo wordt uit den fei len strjjd toenadering geboren. Mier en meer heeft, voornameljjk nog in het buitenland, degelijke samenspr.-king eu samenwerking plaats tusschen de corpo raties van patroons en werklieden, een samenweiking, welke leidt tot zoodanige vaststelling der arbeidsvoorwaarden, dat op de belangen van be de partpen wordt gelet. Eenige straltjes van dergeljjke over eenkomsten. Eerst een uit het land, waar sinds lang veel krasser «stakingswetten» in werking zpn dan bjj ons, uit Engeland. Daar is in Maait j.i. tu:schen vertegen woordigers der mjjneigenaars en der werk lieden in het kolengebiedMonmouthshire en South Wales overeengekomen oen loon- en verzoen'ngsraud in 't leven te roepen, Tot dien raad zullen behooren 74 maat schappijen mat 240 bedijjven en ongeveer 154 000 werklieden. In Februari, Mei, Augustus en November zal die loonraad bjjeenkomen om over alle veranderingen in de verdiensten der werklieden te be raadslagen. Wordt geen overeenstemming verkregen tusschen de leien van den Raad, welke^besfcaat uit vertegenwoordi gers van patroons en werklieden, dan wordt de beslissing, die voor beide par tijen bindend zal zpn, opgedragen am een onpartjjdigen scheidsrechtir. En nu wat voorbedden van elders.Te Stuttgart en te ,Berlijn is een loon- en arbeidsovereenkomst gesloten tusschen de corporaties van patroons en gezellen iD het brouwerjj-bedrjjt. In Hem geschiedde zulks iusgeljjks voor de schoenindustrie Te Berljjn genieten ook de bouwvakken, van rust, welke uit een dergeljjke «Ta- rif vereinbarung» voortspruit, evenzeer als de metaalindustrie in Mittelfranken (Beie ren), de glasfabrieken te Stuttgart, hef equipage, door vier edele paarden getrokken, voor het kas eel stil. Graaf en gravin Vou Nordlingen stappen uit en een slanke, bijzonder k a ige marine officier brengt salueerenl de hand aan zijn muts. Tagen zijn voorbijgegaan. Pia's bleeke wangen z n weer even irisch gekleurd als vroeger, en haar oogen stralen weder van vreugde. Wat kunnen Gert eu Fiansje het goed met elkaar vinden I De laa'ste maakt er vols rekt geen geheim van dat haar nieuwe nee' haar bijzonder goed evalt. Gert zelf werd er in de eerste dagen soms verlegen onder, als zijn nichtje, in stomme verbazing veizonken, dikwijls minuten lang j zjju knevel aanstaart, of als zij nadenkend j zijn hand tusschen de hare neemt en hem vraag Zeg eens hoe komt het toch, dat gij als man zulke mooie witte handen hebt De knappe Gert, die op njn handen j ist bijzonder trotsch is, lucht zee gevleid en vindt de kleine steeds charmanter. Met haar kleine, fraaie en zeer kostbare buks over den schouder, ging Fransje met haar neef en den rentmeester 's morgens vroeg op de jacht, rn steeds zocht zij zijn geze' schap Hoe vindt ge het eigenlijk, d t Fransje zoo met l iana's liefhebberij ingenomen is? vroeg Pia eens aan haren broeder. Uitstekendwas het antwoord Ze is een leuk schepseltje Zij schiet beter dan wij tex'ielbedrijf te Aken en de kleederma- kers le Essen. We zouden dit Ijjstje nog wel wat kunnen voortzetten bjj tientallen von den wjj de heilzame «Tarifvertrage» in de Duitsche bladen verme'd. 't Ts echter genoeg om te doen zien, dat de nieuwe de betere toekomst op 't gebied van den aibeid nadert. Na de geweldige, ont wrichtende schokken van staking en uit sluiting komen de geleideljjke overeen komsten, waarbjj patroons en werklieden gezamenljjk loon en arbeidstijd vaststel len en zich wederzjjdsch verplichten tot naleving der bepalingen, die vaak ook het leerlingwezen, ontslag en aanstel ling, soms zelfs, zooals in Mit'elfrarkeu (zie boven) de productie betreffen. Let echter wel, dat die overeenkom sten niet worden aangegaan per afzon- derljjk bedrijf, maarj door tusschenkomst der wederzjjdsche orgauisaties, voor een gaosche tak van npverheid of haudel. Op dezen voet wordt voor de patroons de naleving vergemakkelijk*, voor de werk lieden de zekerheid grooter. Gelukkig, dat we ook in ons Isnd reeds van die overeenkomsten hebben zien on'stian. Z. K. H. Prins H e i n r i c h van Prui sen, broeder van den Daifschen Keizer, is gisteren-avond te M idrid aangekomen. Hij werd aan het station verwelkomd door Koning Alfonzo, den prins van Astnrië. Silvelaenden mirister van buitenlandsche zaken, oorlog en marine. Uit Londen wor lt gemeld dat de ge neeskundige dienst van het leger er in geslaagd is, 69.000 verm edeljjk besmet te dekens op te sporen en te vernielea tienduizenden van zulke dekens zjjn ech ter uog niet teruggevonden en de cor respondent van de Express te Kaapstad seint dat 200,000 stuks aldaar verkocht zjjn tegen 2eneenh8lvestuivei[; 180.000 daaivan zouden heimeljjk naar Londen verscheept zijn, zonder dat eenige sani taire voorzorgsmaatregel daarbjj in acht genomen '8. De Bisschop van Troye he-ft bp eeu plechtigen dienst ter eere van Jeanne d'Arc in de kathedraal te Rouaan een vergeljjking gemaakt tusschen den vjjand dien de Maagd van Orleans te bestrjj- dea had en dien vjjand die thans bin nen de landp don was. Het gevaar van den huidigen dag achtte de bisschop veel gevaarljjker dan de klauwen van den Engelschen luipaard, want wat men thars wil is de godsdienst ondergraven in het onderwjjs en in de grondvesten zelf. De prediker riep de katholieken toe, dat zij moesten opstaan tegen den vpand en zeggen evenals Jeanne d'A chad ge zegd «Besognon®, besognons, et Dien besognera,» Niemand is waardig een Franschman te heeten, die niet gereed staat om te strpden, te lpden, ja te ster ven voor recht en vrijheid. Er waren uitgebreide vooizorgsmaat- regelen getroffen om stoornis van de orde te voorkomen, het bleef dan ook rustig in en buiten de kerk. Het Italiaansche blad de Corriere del- la Sera is er zeker van, dat naar aanlei ding van de houding der Bulgaren, een oorlog tnsschen Bulgarije en Turkije als onbetwistbaar vast staat. Turkjje heeft 230,000 man en 150 batterpen, onder het opperbevel van Edhem Pasja in drie legerkorps jn opgesteld. Een leger korps onder Nassir Pasja zal op trekken langs de ljjn Kustendje-Pernik- Sofia, een tweede onder A r i f - P a s j a, langs de ljjn Adrianopel-Philippopel. Door deze beide troepenmachten zonden de Bnlgaarsche strjjdkrachten verdeeld worden. Ten slotte zou nog een centraal- legerkorps onder Ibrahim Pasja, over Dzumaia naar Dupnica-Samokof op trekken en de sprorijja SofiaPnilippo- pei afsnijden. Bjj Mog la, noordeljjk van Monastir heeft een gevecht plaats gehad tusschen Turksche troepen en een sterke Bulgaar- sche bende. De Balgaren werden totaal verslagen. Bovendien werden nog 4 dorpsbewoce s, die zich bjj de bende haoden aaugeslofen, en twee vrouwen uit het dorp gedood. Veertien huizen werden door het geschutvuur vernield. De Turken hadden drie dooden en ver scheidene gewonden. Heel stilletjes, zonder dat iemand er iats van had vernomen, heeft de Fran- sche Minister van Marine de aalmoeze niers bjj het Zeewezen afgeschaft. Toen het oefeningsschip Melpomene nit Brest moest vertrekken bleet de aalmoezenier aan land. De 500 man, die aan boord waren, meest^ Bretanjers,J zpn daardoor in de onmogeljjkheid op zee hunne gods dienstplichten te vervullen. Te Rjjssel zpn op bevel der Rechtbank de zegels van het klooster der Predik- heeren genomen, daar de gebouwen het eigendom zpn van eene maatschappij. Na afloop van de zitting der Recht bank te Marseille, waar eenige paters terecht stonden, aangeklaagd wegens over reding der wet op de congregaties, hadden opstootjes plaats. Een jongen die met een mand wjjn voorbjj kwam, werd van zjjn vracht door de schandaalple gers ontlast, de schavuiten smeten de flesschen wjjn naar elkaar toe. Een priester, pastoor Laparra, die toevallig passeer le en zpn bnis wilden anderen allen te z men. Het is allemachtig amusant om met d.,t jolige kind op de jacht te gaan. Ze zeurt nooit, en gaat door dik en dun met ons mede. Vindt ge haar mooi? Neen, dat kan ik juist niet ze. gen, zei Gert lachende. Maar wat doet dat er toe P Dat komt er bij een goeden kamer ad toch niet op aan. Is zij niets meer dan een gced kameraad. De marine-officier keek verbaasd op. Zeg, Pia dacht ge soms dat ik van plan was haar te trouwen? Wel, ik geloof dat Fransje goed op weg is, om tot over de ooren verliefd op u te worden, zei Pia zuchtend. Waarachtig Gelooft ge dat h usch Ze heeft zulke prachtige oogen, en een lie'hebbend hartje, vervolgde Pia. Waarom zoudt ge haar ook niet lief kunnen krijgen M ar Pia, daar is immers geen denken aan Hebt ge niet zelf aan mama geschreven, dat zij voor Wulfï-Dietrich bestemd is? Faar komt niets van ze houdt niet genoeg van hem en en En wie moet de erfgenaam van Niedeck dan tot vrouw nemeu vroeg haar broeder. Want tusschen u en hem sehijnt er ook niets van te zullen komen. Pia's hoofd zonk dieper. Pekommer u daar niet over, antwoordde zij haastig, en snelde de kamer uit. In gedachten verzonken laat haar broeder het hoofd op de borst zinken, terwjjl hjj zjjn sigaar tusschen de vingers liet uitgaan. 't Wordt hem duidelijk. Pia hoopt door en met zijn hulp toch nog gravin van Nie deck te worden. Zijn zuster schjjnt niet te vergeefs in het huis van een diplomaat te zijn opgevoed. Nu, het plan is nog zoo kwaad niet. Het rijke nichtje Franciska schijnt Wulfï-Dietrich ten slotte toch begee lijker te wezen, indien echter Fransje met een ander trouwt, dan blijft er voor Wuift Dietrich geen keus over, dan is hij wel genoodzaakt om Pia tot zijn vrouw 'e nemen, wanneer hij ten minste het er'goed voor zjjn nakomelingen wil bewaren. Gert had zjjn beeldechoone zuster steeds afgodisch lief gehad, het zou hem onbeschrij felijk geluk g maken, wanneer hij haar schit terend getrouwd wist Hij ziet thans Pia's plannen duidelijk in, en (le kleine, diploma tische zet zijner zuster vindt hjj uitstekend en slim overlegd, als ja als 't nu maar niet juist zijn eigen ha t was, dat daarvoor als offer op het \ltaar gelegd moest worden. Fransje is een goed lief kind maar baar als vrouw lief te hebben Hij zucht, en denkt aan een zaeht blauwoogig engelengezichtje, dat hem, °P een bal te Kiel zoo vriendelijk had toe gelachen en hem zoo liefljjk smeeVend ge vraagd had Vergeet mjj nie

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1903 | | pagina 1