No. 5411
Zaterdag 6 Juni 1903,
28ste Jaargang.
2~)ag6laó voor eSfZooró- en Zuiö-óiollanö.
lets over de Pinksterdagen.
We is de erfgenaam
BUITEN L-AM 1).
PRIJS DEB AD VERTEN! IEN.
agite ma non aoitate.
Zuid-Afrika.
Engeland.
Oostenrijk Hongarije.
Duitschland.
Storm in Amerika.
De Macedonische quaestie
mn fill litïï.
ABONNEMENTSPRIJS
Per S maanden voor Haarlem
f 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1,50
Voor het buitenland 2,90
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
BUREAU St. Jansstrast. Haarlem
tiend'
Van 16 regels50 Cent»
Elke regel meer
Groot6 letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PubltciteEtrangère
G.L. DA VBE 4 Co JOHN., b. JOAES Succ. Paris 31te Faubourg Montmartre
Een ieder viert het Pinkttsifsest op
iranier. Terwjjl de Christenen ter
Kerke stroomden om den Hemel te dan
ken voorde onbe:ekenbare weldaad den
menschen geschonken door het nederda
len vau don H. Geest en licht en wjjs-
heid af te smeeken, trokken anderen bjj
groote menigten natr buiten om in bos-
schen en aan de zee koelte te zoeken en
beschutting tegen de.verzengende warmte
De meer dan zomersche hitts heeft den
socialisten en anarchistei niet weerhou.
den o n in tal van vergvieringea en bij
eenkomsten op de beide Pinksterdagen
gehouden hun licht te laten schjjaeu
over wat is gebeurd en in de toe
komst gebeuren moet.
Te Enschedé, in het brandpunt der
industrie, op den k'assieken grond der
arbeidersbeweging, kwtm de Soc. Dem.
Arb. Party te samea onder vcnrzitter-
schap des heeren Henri P olakte Am
sterdam. Daar waren de kopstukken der
S. D. A. P. vereenigd. Mr. Tr^els tra
en Tak, Hendels en v. d. Go er,
Gorter en Oudegeest, enz. Daar
werden herdacht, die aan de party ont
vallen waren rCornelies Hujjgens
de lieve vroi w, die alles gaf voor de paity.
Dirk Troelstra, de geestdr.lt-
volle verdediger in poezie en proza van
de socialistische begrippen, da Mid-
delburgsche Puajjen', die gehuldigd dien
de te worden, voor wat hg in zjjn leven
voor de party werkte en leed.
Daar wees de voorzittvr Polak op
al het groote en grootsche, dat hy van
de party in Duitschland wachtende is,
waar bjj zeker hoopt, dat deze een groo-
ten slag zal slaan. (Als het hem la
ter maar niet al te erg tegenvalt.)
Maar vooral werd daar de mislukte
algemeens werkstaking besproken en de
houding van de S.D.A.P. jin d e Leuri-
ge zaak verdedigd. II mdig werden de
bourgeoispers en ds anarchisten samen
gekoppeld om in b.oaderlyke Heide den
last opgeladen te krygen van de mis'uk-
k.ng en vau al de hatelijkheden, later
tegen de socialistische leiders en vooral
tegen mr. Troelstra uitgekraamd.
Wel werd deze ook eens a faire g-nomen
door Tak en mr. Me u dels en door
anderen over zyn artikel <wat nu» en
over eyue twijfelachtige houding maar
zacht klonk het verwyt en warm de ver
dediging, van| hem«den krachtigsten
leider» wien eigenlyk niets kon ten las-
te gelegd worden, evenmin als aan het
partijbestuur, dat uit innige eerlyke ove;-
tuiging had gehandeld. Toch zjjn zjj het
zwarte schaap geworden, da zondebok.
FED 1 h L K
TON
60.
Vervolg.)
Ecu jong man, gekleed in de schilderachtige
dracht der hofpages, treedt met uitgestrekte
handen graaf Willibald tegemoet. Deze vat ze
met trotsche vreugde, voert den jongeling voor
het altaar, en met jubelende stem sprak hij
Hiermede stel ik den aanwezigen, in alle
plechtigheid den toekoms'igen heer van Nie-
deck voor. Mjjn zoon Frans Johan Forwin,
Rjjksgranf Von Niedeck!
Fransje I Fransjehoorde men van alle
kanten roepen.
De vroegere kleine gravin rukt zich van
de hand des vaders los en werpt zich in de
armen van Wulff-Dietrich. Nee', mijn beste
neef, zjjt ge nu boos op mjj, is het u een
teleurstelling of, zjjt ge nu tevreden? Eu
driftig I'ia's hand grijpend, vereenigt Fiansje
de handen dezer beide.i met vastengreep tus
schen de hare.
Hunne mannen zullen moeten boeten
voor de fouten door het at arcliistiscbe
dry ven veroorzaakt en voor verradeis
gescholden worden; en dat nog wel waar
zij in de eerste ryen derstrjjders stotden
en zelfs voor een paar der besten, ge
vangenis het loon is voor hun edel stre
ven. (Boem
Fier en hoog klonk dan ook de toon
van mr. Troelstra tegenover zijne
aanvaller», waarbij vooral Oudegeest
en P e 11 e r nog eeus een veeg uit de
pan kregen, wieu verwetm werd, dat zjj
de fouten hunner dwaze proclsmatiëu
willen afwenteleo op de artikelen in Het
Volk, eeu bandelwjj/.e,zóo, dat tnr.T roel-
a tra zelfs geene woorden kan vinden
om zjjne gedachten daarover uit te druk
ken.
En zoo staat nu mr. Troelstra
tegenover zyn party; «van alle smett< n
vrjj,» maar of die uitspraak door de
werklieden zalondertchreven worden, staat
t9 bezien.
Eene enkele uitdrukking van den han-
digen debater dieDt cog eens op nieuw
en met nadruk gereleveerd. «Mtar dit
wil spreker (Mr. Troelstra) nog
zeggen het gelooi aan Domela Nieu
wen h u i s is bem gebleken een grooter
hinderpaal te zyn voor de arbeidsbewe-
ging dan het geloof aan God.»
Op deze toogeude uitdrukking wezen
wy reeds in ons artikel van gisterer.
Het geloof aan God is dus ook een
hinderpaat voor de arbeidersbeweging
zooals zij, de socialisten, die bsgrypen
en d.jjven en zjj, die daaraan dus wil»
lsn deelnemen, dienen dat geloof san
God aan den kapstok te hangen. Dat
ter uwer waarschuwing, christelyke, ka
tholieke arbeiders, die u nog wel eens
door hun sirenengezang liet vangen, waar
de socialisten beweerdeD, dat hun stryd
met het geloof niets te maken had.
Vrye Socialisten en Anarchisten biel-
den hunne nationale conferentie te Arn
hem in het catè Kethalt, onder voorzit
terschap van den heir Ko 11 h e k.nWei
nig sprak men daar, over wat achter
den rug leg, al we.den de reuzen-werk-
stakiugen in binuen- en buitenland ter
sprake gebracht. Propaganda maktn,
meerdere krachts-ontwikkeling, steun aan
colporteurs, en dergeijjke dingen m er
waren daar de hoof Ipunten der besprekin
gen.
Te Zwolle werd den len Juni bet con
gres van Gemeentewerklieden g-houden
onder voorzitterschap van den heer G. J.
v.an Z e 1 m, waar o.a. ook de Duil-
sche afgevaardigde O. P o e r s c h uit
Berljjn als spreker optrad.
Over het algemeen was de toon hier
vrjjgematigd, al werden ook de dwang-
Grnvin Fiansje een jongen 1 De dochter van
den heer Von Niedeck een zoon 1 Groote op
gebondenheid had zich vau allen meester ge
maakt.
Graaf iRtidiger staart met verglaasde oogen
t'e schitterende verschijning aan. Zjjn lippen
wilden spreken, maar hij vermocht geen ge
luid te geven.
Zjjn vrouw is doodsbleek geworden, Als
ontzet russten har<! oogen op den zoon Frans
eensklaps te voorschijn gekomen om de
schoonste, rijkste plannen en verwachting te
schande te maken.
Willibald heefteen zoon! De bezitting komt
dus niet aan Wulll'.Dietrich P W at moet er nu
van en wcr en, van heu, die toch reeds door
Hartwrgs schulden tot den bedelstaf zijn ge
bracht. Met ladeloozeu angst ziet zjj haar ma»
,an. Deze ziet er echter niet naar uit of hij
haar raad en hulp kan verschaffen Daar ziet
zij hoe de An erwieseners haar onderzoekend
aanstaren. De oude trots en hoogmoed verhef
fen zich, zij klemt de tanden op elkaar en
dwingt zich, zich naar Johanna te wenden.
Dat is ee.i waarlijk zeer groote verras
sing, lieve nicht Hoe hebt ge uw geluk zoo
lang kinnen ver orgen houden
Haar stem klinkt heesch. Johanna drukt
haar hartelijk de hand en wjjst naar haar man
die zijn zoon tot zich wenkende, nogmaals de
i wetten met a'gemeene stsmmen afge
keurd, de houding van het Hoofdbestuur
in zake de algemeene werkstaking goed-
gefeeard en de gemeentewerklieden onder
de nu vigeerende voorschriften«con
tract ko -lies gelieeten.»
Algemeene werkstaking was echter ge-
blekea geen werk te zijn voor gemeente-
werkliedej. Alleen geldelyke bijstand kon
dan verleend worden. Voor htt overige
moest voor hen in de eerste plaats op
«scheidsrechters» aangedrongen worden.
Nog hield het Nederlandsche Werk-
liedec-vtrbond zyn congres, waarop de
strijd vooral liep over de vrasg, of htt
verbond voortaan zoude zjjn vrjjzinnig-
democratisch of niet. Toen nn het voor
stel Utrecht dat er voot was, weid ver-
worprn kwam er tweespalt. Vtle afge
vaardigden verlieten de zaal en de af
tredende Bondsvoorzitter, de heer H el df,
wiens nieuwe betrekking hem belet, lan
ger voorzitter van het verbond te zjjn»
had het verdriet bjj zyn afscheid te moeten
constateeren, dat de scheuriug dreigde en
wel niet meur te voorkomen zoude zyn.
Zoo hebben de verschillende arbeiders-
en Werklieden-vereenigingen en parljj?n
zich d' Pinksterdagen ten nutte gemaakt
voor hunne vergaderingen en bet bespre
ken banner belangen.
Over het algemeen kan men zeggen,
dat er minder opgewektheid in minder
vertrouwen is dan vroe ger,dat de geleden
slag nadreunt, maar dat men toch
voletrekt niet van plan is den stijjd op
te gevsn en dat de stijjd by socialisten j
en anarchisten even onverzwakt, tegen
het gezag zal worden voortgezet.
Aan de Christeljjke partyen evenwel
nu ook de plicht me. onbezweken moed
door te werken aan hun e organisatie,
opdat het gezag «>n steun en trouwe
hulpe virdt.
De Standard verneemt uit Johannes
burg. dat de Holhndsche paitjj besloot
eeu werkzaam deel te nemen in Trans-
vaalsche politiek, en dat binrnn korten
tjjd meetings daarvoor zulleu worden be
legd.
Uit Berljjn wordt ge eind dat in een
gehouden algemeene vergadering van de
Vereeniging tot bescherming der iech
ten van de houders van certificaten der
Transvaal Spoorwegen het aanbod der
Engelache regeeriug met 4 793 tegen
1(56 stemmen wed aangenomen.
Italië.
Volgens de Katholieke bladen zal de
heer L o u b e t, president der Fiansche
Republiek bjj zjjn bezoek aau het Itali-
trede van het altaar bestijgt.
Dames eu heeren roept hij, zooev n
heb ik u in mijn zoon een raadsel yoo gest-ld
waarvan ik u thans onmiddellijk de oplossing
geven zal. j
Indien iemand het recht en de echtheid
(hij glimlacht) van mijn zoon in twijfel mocht 1
trekken, zoo kan ik enkele getuig m aanvoe
ren, die elk gewenscht bewijs kunnen 'eveiei
dit zeggende wees lijj op drie heereu die den
jongen Frans uit de kapel gevolgd waren,
Reeds bjj zijn geboorte heb ik mij 0p aRes
voorbereid, en all vereischte s'appen gedaan,
om hem zijn erlrecht te verzetceren.
De drie genoemde heeren draaiden de ectea
tusschen hunue vingers.
Uw zooa is uw sprekend evenbeeld, beste
Willibald, zeide graaf Rudiger, met een llauvr
glimlachje. Alle twijfel dienaangaande is ge
heel buiten gesloten
Ik dank u. Budiger I l'rans Johan Bor-
wir, Rijkograaf Von Niedeck, werd mjj op
den"20sten Juni 18.. door mijne echtgenoote
Johanna, Vrjjvrouwe Von Nordlingen te Vt ies-
baden, geschonken, en aldaar in het kerke-
l;k register ingeschre.en Ik moet thans helaas
even op een zeer treurigen en moeieljjken tijd
terngkomen. om u te verklaren, hoe ik er
toe kwam om den zoo vurig verlangden zoon
al deze jaren achter het masker van een doch-
aansche Hof niet naar het Vaticaan
gaan.
Een hevige brand is te Napels in de
baok van leening uitgebroken. De be
waarplaats van kostbare voorwerpen werd
met den inhoud verwoest. De brandweer
had handen vol weik om het vuur te
beperken en de nabjjgelegenstadsarchie
ven te behouden. De andere naburige
gebouweu, o. a. een vronwenklooster,
moesten in een paniek ontruimd wo den
Maar dat was nog niet het ergste. E-n
ladder viel om en wondde vjji brand
weermannen. waarvan twee zwaar. De
markies van Sarmiento raakte tusschen
twee brandspuiten bekneldhjj werd
zou zwaar gekwetst, dat hjj spoedig
overleed.
Het rechter- en het middengedeelte
van het gebouw zyn verwoesteen in
1600 gebouwde klokketoren is ook aan
getast, De schade wordt op 11,000.000
lire geschat,
Melding wordt gemaakt dat de paters
Karthuizers uit Fraukryk verdreven met
den Hertog van Argyll, zwager van den
Koning van Engeland, voor den aankoop
van zyn bezitting Iona, een der Hebr -
den, in onderhandeling zyn getreden.
Dit eilandje 26 vierkante kilometer
groot, geldt als de bakermat van het
Schotsche Christendom; vroeger waren
er de Clunymonniken gevestigd, tot de
protestantsche hervorming er hen van
daan kwam jagen, De Karthuizers ko
men hier dus feitelyk in bekend land.
Als een oudheidkundige curiositeit is
er nog een s'een aanwezig waarop eens
da Katholieke Iersche priester C o 1 o m-
b a n rustte.
Men wil weten, dat een bezoek, het
welk onlangs door de Schotsche bis
schoppen aau Rome is gebracht, met
deze plannen in verband staat.
Sir John Hutton is te Londen op 5 1-
jsrigen leeftgd overleden. Hjj was re
dacteur en eigenaar van de «Weekly
Times» en was financieel in tal van an
dere bladen b trokken, o. a in het be
kende sportblad «Sporting Life. Hy was
lid tan den London Ueunty Council, la
ter vcevoorzitter eu na Lord R o s e-
b e r y's altreden, voorzitter.
Te Agrao», de hoofdstad van Kroatië
was het Zondag en Maandag zeer woelig
Ernstige onget egeldheden hadden er plaats.
De aankomst van een aantal onder
wijzers uit Cariothie was aanleiding voor
een groote betooging in de straten. De
menigte wierp met steenen eu verbrjj-
zelde d) ruiter, terwjjl voortdurend vjj-
andeljjke uittoepen tegen de regeeriog
werden gehoord. Ook was de politie zelfs
genoodzaakt met de blanke eabel op de
menigte iu te gaan, doch toen men b -
merkte, dat zy niet van Vuurwapens was
voorzien, werd de politie vat alle kan
ten, tot zelfs ui< de huizen, met steenen
aangevallen. De agenten werden volko
men teruggedreven, zoodat de soldateo
moesten te hulp komen om de straten
vrij te maken.
ter te verbergen. Ik meen de dtgen waarin
men getracht heeft mij als ontoerekenbaar te
verklaren eu onder curateele stellen. Eer mijn
kind geboren werd., deed ik een gelofte, om
alles te doen, wat in mjjn vermogen was, om
het tegen booze lagen en listen te beveiligen
en geen middel scheen mij zekerder, dan door
v°°r de buitenwereld, den knaip tot een
meisje te maken. Slechts zeer enkele personen
in onze allernaaste omgeving, wisten het
gehein.
I aar het echter hier, op Niedeck, haast
onhoudbaar zou geweest zjjn, begaven wij met
ons voortdurend op reis, ten einde, in het
buitenland, zonder vrees, onzen zoon, een
echte jongensopvoeding te knnnan geven. Wy
leefden daar onder eeu aangenomen naam,
en Frans is, als iedere andere jongen, in een
broek opgegroeid. Alleen den korten tijd dien
wij hier af en toe, vooral de laatste jaren,
doorbrachten, zagen wij ons genoodzaakt, onzen
widen bengel mei sjeskh eren aan te trekken
een comedie die hem kostelijk amuseerde, en
mijne vrouw en mjj dikwjjls de grootstr pre
bezorgde. Eerst was ik voornem ns het geheim
eerst bj zyn meerderjarigheid te ontsluieren.
Mijnjzoon betoont zich, God zjj dank, echter zeer
militair gezind en koestert daarenboven defi
weDsch, om Ie gaan studeeren, het werd dus
meer dan tjjd dat huisleeraren en gouverneurs
Keizer Wilhelm toont z:ch zeer in
genomen en dankbaar met de hulp, door
de Fiansehen te Brest verleend by het
vlot maken van den Du tschen kruiser
Amazone. Z. M. heeft zjjn gezant te Pa-
rjjs opgedragen den minister van marine
en buitenlandsche zaken, de heeren P e 1-
letau en Delcassé lyn dank er voor
te brengen. Bovendien zendt de Keizer
nog den Daitsehen marineiattaehé, vice-
admiraal S i e ge 1 naar Brest om den
prefect maritime 's Keizers persoonlyken
dank te betuigen.
De groote Berljjnsche tram hesft
op Tweeden Pinksterdag, voor het eerst
sedert haar bestaan, meer dan een mil-
lioen passagiers vervoerd. Op de twee
feestdagen is in het geheel 196.000 mark
aan tramgeld ontvangen. Er deden in het
geheel 2500 wagens dienst,
Als de zomer in het land is, dui
ken in Duitechlaad geregeld een aantal
zoogenaamde «natnnrmenschen» op die
aanstoot geven en opleopen veroorzaken
door hun gebrekkige kleed'ng, maar te-
gelykertyd met het verkoopen van hnn
portret of door vijjwillige giften een on-
bezorgdeu zomer hebben. Voortaan zal
dat niet meer mogeljjk wezen. Fr is een
strenge ministeiieele aanschryving aan
de p htie-autoriteiten verzonden, gelas
tende om alle naaktleoperjj onverbidde
lijk tegen te gaan.
De storm drie Gainsville (Georgia)
heeft geteisterd door groote verwoestin
gen aau t« richten met verlies van een
aan'al m enschenlevens kvrara volgens
nadere berichten, zot plotseling.
De stad werd opeens vjjt minuien
lang in dichte duisternis gehuld en de
focht werd heet en verstikkend.
Toen kwamen de wind en de regen.
De wg van den cycloon was onge
veer honderd meter breed, maar alleen
de buitenkant der stad werd getroffen.
Het groot Re gedeelte bleef ongedeerd.
Binnen een paar minuten werden de
twee bovenste verdiepingen van het vier
verdiepingen hoogs gebouw der katoen-
fabr:ek weggeslagen, honderden voeten
ver. Er was daar een talrjjk arbeldsper-
coneel voor tweederden vrouwen en
kinderen - en de meests slachtoffers
zyn daar gevallen. De arbeiders beneden
bleven ongedeerd.
Ook de katoen oliefabriek, de stations
gebouwen vaa den Zuider-spoorweg, ze
ven magazynen, drie fraaie huizen, een
kerk en uog andere gebouwen, alsook
een aantal arbeiderswoningen werden
verniel 1.
Vjjf minuten na het losbarsten van
d »n wervelstorm scheen de zon weer
helder.
Behalve de vele dooden zyn er onge
veer 200 gewonden vaa welke v le in
bedenkelyken toestand verkeeren.
De stoffelijke schade wordt geschat op
600.000 dollars (1 1,500.000).
Volgens het Servische blad Urstarna
Serbia zou een der Bulgaarsche gevange-
het veld ruimden, dit deed mjj besluiten dat
tijdstip te vervroegen.
Voor mjjn besten neef Wultt'-üi»t icb, dien
ik op echt lief heb g kregea zoude m j deze
ve:anderde omstandigheden van harte leed
doen, waaneer ik niet overtuigd was dar,
juist het verlies van Niedeck hem g oot ge
noegen doet. He zal m n liefste plicht °en
grootste zo g iju, z n ge'delijk verlies zoo
gering mogelijk te maken en ook gj mij a
beste neef Rudige zult aan dezen dag n et
met haat terug behoeven te denk n
Het rerledone za! vergeten en geheel ver
geven zijn. Ove uw toekomst sp eek ik u
wel nader en dan hoop ik dat gij in het
vervolg niet alleen mijn neet maar ook mijn
vriend z lt zijn. 1 it aal de schoone wraak
neming wezeu, die ik 0(, u denk te
nem n.
Met <'eze woo-den verliet g aaf Willibald
zijn plants, stak Wul f-l ietrich de hand toe
en drukte den kamerheer aan zijn hart.
Gjj heht mjj dus vergeven, Willibald
riep graaf Rudiger zoo luiddo zijn zwakke
stem hem dit toeliet. God mo e u daarvoor
regenen.
Wordt vervolgd).
t