No. 5417
Maandag 15 Juni 1903
28ste Jaargang.
ÏÏ)ag6laó voor cföooró- en ££uió~<2Collanó.
Moorden te Belgrado.
cïïiacjèa %5tuRlanè
BUITENLAND.
BIJUN KJNLAN1).
Amerika.
Engeland
Duitschland.
Het v eesalij dram 1 te Belgrado.
ABONNEMENTSPRIJS,
Per 3 maanden voor Haarlem
f 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1^50
Voor het buitenland »2,90
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem.
EilHur
AGITE MA NON A3ITATE.
PRIJS DER ADVERTEN'IIEN.
Van 1—6 regels50 Cents
Elke regel meer7^
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publicite, Etrangère
G.L. DA UBE Sf Co JOHN., b. J OA'ES Succ. Paris 3Uw Faubourg Montmartre
Een ontzettende en vreeBeljjke tijding
bracht ons d9 telegraaf uit de stad Bel
grado.
Daar waren Donderdag niet,minder dan
de Koning en Koningin van S rvië met
Ministers en een deel hunner lijfwacht
vermoord. Wat er over deze gebeurtenis,
of dit gruwelstuk, te denken valt, is nog
moeiljjk te zeggen. De b richten zjjn ta-
meljjk uiteenloopend. Maar men weet,
dat er in het sedert een eeuw losge
scheurde deel van Turkjj», een vinnige
en onverzoenlijke haat heerscht tusschen
deRussisch- enOostenrpsch-gezinde par-
tpn. Rusland en Oostenrp betwisten
elkander de overmecht in de Balkan-
Staten, die aan de Middellandsche Zee
en de Grieksche eilanden grenzen. Se
dert de landen Rumenië, Servië, Bulga
rije en Montenegro een eigen bestaan
zp nuchtig geworden, heeft ook Mace-
don.ë veel v.n z eh doen spreken, niet
minder Albanië, in welke twee Turksche
gewesten de oproervaan is ontplooid. Dat
o >k Macedonië en Albanië vroeg of laat
aan Turkge zullen ontvallen, is sl.chts
e ene quaestie van tjjd, maar wie zal de
erfenis tot zich nemen Rusland en Oos
tenrp loeren op dezen buit. Sedert jaren
verwekt de nagver dezer Mogendheden in
geheel Oost-Europa wanorde, opstand en
corlog, terwjjl de vrjj geworden Balkan-
staten nu eens naar Oostenrp, dan weer
naar de Russische zjjde ove:hellen.
Servië, naast Oostenrp gelegen, met
den Donau en de Save tusschen beiden,
telt een bevolking van 2f/2 millioen zie-
lea. In 1812 veroverden dj Serviërs hun
vrpeid, doch de vestingen in bun
land bleven het eigendom der Turken
In 1814 beproefde de Turk het verloren
terrein te herwinnen. De hoofdman K a-
rageorgewitch stelde voor het lage
land aan de Turken over te laten, doch
den oorlog in de bergen voort te zet
ten; dit voorstel werd niet aangenomen,
de oorlog werd gevoerd in de vlakte,
waar de Serviërs door de Turken ver
pletterd werden, zoodat in 1815 Kara-
georgewitch, met de Servische aan*
voerders, den Donau moest oversteken om
in Oostenrp een schuilplaats te vin
den.
Een enkele aanvoerder bleef in Servië,
dat was Milosch Obrenowitcb)
een zwpenhoeder, die in 1815 de Ser
viërs te wapen riep tegen te Turken en
de Turksche troepen versloeg. Bjj werd
door de Serviërs als hun opperheer uit
F E I L L E TON,
4.
Vervolg
Geve God, dst Magda u neemt, zooals gij
zjjt en niet, zooals hare meisjei'antasie u af-
maalt en zich voorstelt dat gij zijn moet. Op
de inspanning om te doorgronden en de be
geerte «n het ideale als iets zichtbaars en
tastbaars te leeren kannen, strandt het mees'e
liefdesgeluk eener echtverecniging.
Bené zeide eensklaps. Gij zjjt de verstan
digste vrouw die ik ken.
Wijsheid post festum, -zeide zij lachend,
ik ben ook niet gelukkig geweest. Ik wilde
ook atj'd te veel.
Zij stond op en wees met hare arasol op
een smallen weg, die niet ver van hen at
tusschen de donkergroene denneboomen
zichtbaar werd eu op den straatweg uit
kwam.
Daar is Magda heen gegaan. Gij kent
liare plaats. Maar nog eens, het is heter, zoo
het nog mogelijk is, dat gij van elkander
a'ziet. Nu kost het slechts tranen, later mis
schien hartebloed.
Dan begon zjj plotseling, gelijk zij wel
meer deed, op geheel anderen toonMaar
dat zeg ik u dadelp, als gij gehnwd zijt,
zal het verkeer tusschen ons ophouden.
gercepen. Hjj handhaafde zich op het
veroverde terrein eu bleef meester.
Miloschwas rchter een dwingeland
en werd in 1839 geuoopl zp on'slag te
nemen. Zp zoon heerschte slechts enke
le weken en zp kleinzoon werd in 1842
weggejaagd.
AlexanderKarageorgewitcb,
de zoon van dan ouden Vorst, werd tot
heer van Servië uitgeroepen, hetgeen hij
biet f tot 1858, toen de party der O bre-
nowitch meester werd in den Senaat
en den ouden Milosch, die toen 78
jaar was, terug riep. Hjj overfeed in
1860, eu zp zoon Michael volgde
hem op. In 1867 echte: stonden de
vrienden der familie Karageorge-
witch wederom tegen hem op, zoodat
hjj de hulp dir Turken inriep, om op
den troon gehandhaafd te bljjven, hetgeen
niet belette, dat hjj in 1868 vermoord
w ed.
Zp neef Milan, de vader van den
nu vermoorden Koning, werd tot Vorst
van Servië geproclameerd. Hjj nam deel
aan den oorlog van Roeland tegen
Turkp en won er de koningskroon door.
Toen Alexander van Batten-
burg, vorst van Bulgarp, Rumelië bij
zpe staten voegde, verklaarde Milan
hem den oorlog, doch Alexander gaf
den Serviërs een geduchte afstraffing. Ke
ning Milan bezat geen enkele hoeda
nigheid van een Koning, hij was een
speler en losbandig verkwister, een on
tuchtige, die zp beeldschoone vrouw en
kind in hst ongeluk heeft gestort. Hjj
moest wegens zp losbandig en schan
delik leven afstand doen van den troon,
wilde njj niet door de trouwe vrienden
van Karageorge witch onttroond
worden.
Zpe lange twisten met zpe vrouw
Nathalie, vulden in die dagen kolom
men vol in de dagbladen, niet minder
werd geschreven over zp losbandig le
ven en geldverkwisting.
Zp eenig kind was de thans ver
moorde Alexander, die zp vader
opvolgde als Koning van Servië. Deze
Alexander heeft zich getoond een
waardige zooi zjjas vaders. Geheel zp
tjjd besteedde hjj aan het maken en af*
breken van 's lands wetten gepaard met
een levenswandel, die alles, behalve ko-
niukljjk genoemd kan worden.
Zp minnares was eindeljjk D r a g a
Ma chin, geboren Lonquevitza,
eene vrouw van haar man gescheiden,
twintig jaar ouder dan hjj, d e hjj ge
trouwd, tot Koningin van Servië halver
heven.
Ik wil niets clan oude echtparen of jonge
menschen om mij heen hebben. Jonge echt-
o-enooten vind ik hatelijk. Hunne waardig
heid heeft hun het hoofd op hol gemaakt.
Als zij de vrouwen van andere mannen iets ver
keerds zien doen, denken zjj altijdik zou
mijne vrouw zoo geleid hebben, dat z o ie s
niet voorkomen konals zij een goed vriend
onder den pantoffel zien, denken zijmijne
vrouw zou nooit zulk 1 en toon wag n aan te
slaan. Zjj kennen het recept voor eene geluk
kige, vers'andige, voorbeeldig goede echt-
vereeniging van buiten en zien met hoog
moed neer op alle ongelukkige huwelijken.
De kleine macht om eene vrouw en een
huishouden te commandeeren, coet hen lijden
aan grootheidswaanzin. Aclieu, Bené
Zij schudde hem de hand en liep dan
bedaard verder den straatweg op. René zag
h ar nog eenige oogenblikken na.
Deze nog altijd schoone vrouw was eene
ware vriendin vo r hem, dat wist hij wel.
Zij was eergierig vwor hem en had het beste
met hem voor.
Toen hjj vier jaren geleden de betrekking
in Lcopoldsb irg gekregen h;.d, was Hortenze
van Eschen bet geweest, die deze edelmoedige
daad van clen hertog ters'ond goedkeurde.
De hertog, die een groot vereerder van de
muziek was, wilde in zijne kleine lesidentie
eene opera en een muzikaal leven hebben,
waardoor de stad op het gebied der kunst
met de groote^ steden op een lijn geplaatst
werd. Daar hjj in de politiek nauwelijks een
rol spelen kon, wilde hij, dat zijn naam in
Met dit huweljjk werd de toekomst
van Alexander beslist. De partij
der Ka r a g e 0 r gejw i t c k,frad weer op
den voo grond, gesteund door de Russisch-
gezinden, die Alexander vpndig wa
ren geworden nu hij in de laatste dagen
meer naar Ojstenrjjk dan [naar Rusland
den steven van het Staatsbestuur beeft
gewend.
Ia den nacht van Donderdag werd
een einde gemaakt aan het bestaan der
O br e n 0 w i t ch.
Alexander, die hun laatste af
stammeling was, weid vermoord, en K a-
rageorgewitcb, de vriend van Rus
land, is tot Koning van Sirvië uitgeroe
pen.
De familie Karageorgr witch
verbleef sedert lang in Oostenrp.
De nieuwe Koning van Servië woonde
meestal in Hongarp, waar hjj voorver
kochte goederen de millioenen machtig
werd tot het bereiken van zp doel om
den troon van Sarvië mschtig ta wor
den. Hjj is thans 58 jaar oad en ge
huwd met eene dochter van deu Vorst
van Montenegro, prinses Z 0 r k a.
Hjj ia dus de schoonbroer van den
Koning van Italië.
waard is zoo rp
geld te hebben
te
zp om zco weimg
In de Zuidelpe helft van East St.
Louis hebben door het doorbreken van
een dp overatroomingen pliats gehad
die de geheel streek onder water zetten.
Ook in den spoordp van dan Baiti-
uiore-Ohio-spoor is een gat van 100 voet
breedte geslagen. Bet noordelijke deel
van Sr. Louis is bedreigd. D) winkels
zp ge loten. Uit East St, Louis 'zp
du'zanden slechts tea halve gekleede
menschen naar St. Louis gevlucht. Er
moeten 30 menschen zp omgekomen.
De mil ionnair William K i 8-
san Vanderbilt is hertrouwd, en
zpe nieuwe vrouw is niet voldaw over
de wpe waarop haar budjat geregeld is,
Vanderbil t bez 1250 milliosn, bjj-
gevolg geniet hjj 10 millioen interest.
Van dezen interest is 1 millioen en half
bestemd voor zp huis te New-York en
zp lusthuis, 1 n illioen en half, voor
zpe yacht, 500 000 fr. voor zjjue stal
len, 2 millioen voer eene dochter van
Vanderbilt, gefiouwd met den her
tog van Marlborough, 1 mil ioen
voor den oudsten zoon van Vander
bilt: 250.000 francs voor zpen jongsten
zoou, 1 250.000 francs aau de eerst ivrenw 1 geweest
van Vanderbilt.
Zoodat er voor hem en zjjne tweede
vrou v nog maar 750,000 irancs over-
bljjfc M*d. Vanderbilt wil dat v r-
anderen en viudt dat bet de moeite niet
De Engelsche bladeD, ofschoon zij
den koningsmoord verafschuwen, zijn vau
meening, dat uit het beestachtig optreden
der revolutieheden te Belgrado, geen
internationale verwikkelingen zullen
voortkomen. De Standard en andere
groote bladen dringen er echter op aan
dat de groote Mogendheden den revoiu-
tiekonu g, die door moordeiaars op den
troon van Servië wordt gebracht, niet
zullen ei kennen, tenzjj hjj zp niet mede
plichtig zijn aan het boevenstuk bewijze.
In het Berlpsche hospitaal is gecon
stateerd, dat de ziekenverpleger M a r g-
g r a f, door het gehouden bacteriologi
sche onderzoek bevonden is, ljjdende te
zp aau pest.
De toestand van den pat ëot is, dank
zjj de behandeling bjj besmettelpe ziek
ten toegepast en de werking van het
serum, betrekkelp gunstig. De leider
heeft geen koorts. Do behandiliug met
bet serum wordt voortgezet.
De menschenslaehting fe Belgrado in
den nacht vau 10 op 11 Juni wordt
kalm opgenomeu. Enk 4e bladen keuren
de gruweldaden scherp at, zoo'n woeste
en beistachtige menschen slachting over
treft dsn ook alles, en toch spreken te
Balgraio verschpende bladen met vol
doening en bevrediging over het ver
moorden van koning Alexander en
koningia D r a g e. Zij verheerlpen den
moord van den zoon van den Servischen
Nero, Milan, die Servië voorde ge»
heele wereld vernederd heeft.
Het Mali Journal zogt«De laffe zoon
van dezen Sarvisehen Nero is gevallen
door de hand van Servische officieren en
dat heeft hij verdiend». Zjo sprek ia ook
andere bladen. Het is alsof een zucht
van verlichting door Servie gaat, nu de
staatsgseep-koning en zp eerzuchtige
gemalin gevallen zp. Een telegram uit
Belgrado meldt: «De inhoud der bladen
is zeer verschillend, maar alle stemman
overeen in hun uiringen van haat tegen
den laatsten zwakken afstammeling der
Obrenowitsj en nog meer tegen
Drag a en haar familie, die het Servi
sche volk onnoemlp veel leed en ellende
hebben gebracht.
Het was het plan der samenzweerders
niet om den Koning en zp familie
te vermoorden, zij wilden ham dwingen
om afstand te doen van de Regeering.
En zij achtten dit te meer mogeljjk daar
er reeds voor eenigen tjjd sprake was
de geschiedenis der kunst genoemd zou
worden. De ruim3 middelen, die bij uit
eigen bezittingen trok, veroorloofden hem
zijn droom te vervellen. Aan het hoofd van
de nieuw opgerichte opera, die van uitste
kende krachten voorzien was, riep hij den
jongen René klemming, die hem aaubevolen
was als een verborgen ster. Hortenze van
Esclieu kende de wereld en hare Leopolds-
burgers Zij wist dat Bené Elemming ook in
gezelschap in den smaak moest vallen, als
men wilde dat hij in zijn optreden volkomen
slagen zou.
Hij lachte haar dikwijls uit en zeide, dat
Leopoldsburg maar de kleine, toev&Hige
schouwplaats was van een voorbijgaanden
werkkring en dat niet Leo, oldsburg maar
de wjjde wereld haar roctn voor hem be
waarde. Doch zij stond er op, dat het ter
veraangenaming van zijn leven noodig was,
vriendelijke, peisoonljjke deelneming ook in
zijne onmiddellijke nabijheid om zich heen
te voelen. Zij had hem 1 ngzaraerband met
heel Leopoldsburg, voor zoover zij dat noodig
achtte, bekend gemaakt.
Hjj was er de man met naar om anderen
in zjjn bijzijn onverschillig te laten, of zelf
onverschillig te blijven voor de vele per
sonen, die hij voor en na leerde kennen
Steeds verwierf hij nieuwe vrienden of
maakte zich nieuwe vijanden. Sommigen be
wezen hem zonder eenige critiek hunne toe
genegenheid, terwijl anderen niet eens zpe
l jeugd en zpe begaa'dheid als verzachtende
omstandigheden aannamen, als zj hem eens
van Alexander's plannen
«om he rustige lot van een gelukk g
burger te verkiezen boven de onrust en
de zorg op den troon». Doih Alexan
der verzjtle zicb, en werd door de sa
menzweerders gedood.
eene dolle streek zagen uithalen. Overal was
hij bekend als de «bonte houd// van Leopolds
burg.
Het viel hem plotseling in, welk eene
stof tot praatjes zijn verloving geven zou.
Hij huiverde er van, maar het volgende
oogenblik lachte hjj er om en draaide zich
op de bank om.
Nu sloeg hj met snelle schreden den weg
door het woud in. Na een paar minuten
kwam hem een herinnering voor den geest,
de aardige, karakteristieke melodie van daar
st aks viel hem weer in Hij haalde de reke
ning, die met notei vol geschreven was uit
den zak en bego.i tc lezen wat hij ge
schreven had.
Zijn mond nam een ovalen vorm aan,
alsof hj) wilde fluiten, Jan neuriede hjj
zachtjes iu zich zeiven. Magda Ruhlaud, de
groote verandering, die in zj'n leven zou
plaats grpeu, de waarschuwende stem van
Hortenze, alles was zoo geheel uit zijne
gedachten verdwenen, alsof er nooit iets
dergelijks op de wereld voor hem bestaan had.
Het smalle voetpad, met de roode, kleve
rige aarde, dat toonde, hoe hier pas de
wegwerkers hun arbeid verricht hadden, liep
soms steil op, slingerde zich dan op regel
matige hoogte verder, en daalde daarna zoo
plotseling, dat de wandelaar bij ilrie schrede
een stoot de or het geheele lichaam gevoeld
zou hebben, als hjj met geheel in zijn werk
verdiept w.is geweest. Aan beide kanten ver
hieven zich de slanke, hooge dennenboomen.
Daar kwam een gezelschap van personen
Het vermoorde Koninklijk Echtpaar
van Setvië werd gisteren-nacht in alej
stilte uit de Konak naar de kleine
Palilalarkerk op het oude kerkhof te
Belgrado overgebracht. Daar werd
koning Alexander naast koningin
Drag a in de groeve gelegd.
Yoór drie uur in den morgen ving
men reeds aan met het diehtmetselen
der groeve. Het publiek wist des mor
geus niet, dat de begrafenis had plaats
gehad. Ook de overige slachtoffers vau
de revolutie zjjn gisteren-nacht op de
algemecne begraafplaats in alle stilte
ter aarde besteld.
Naar het zich laat aanzien zullen de
Mogendheden zich niet met de verwik
kelingen in Servië bemoeien. -Slechts
wanneer deze tot eene burgeroorlog
zoulen leideD, zou interventie van de
Mogendheden noodig zjjn. Zoolang dit
niet het geval is, zegt de Voss. Zig. is
er maar één uitwegServië aan zich
zelf over te laten. Want waaneer de
Mogendheden den brand, die op het
Balkanschiereiland woedt, aanwakkeren
door zich er mede te bemoeien, dan zjjn
de gevolgen daarvan voor geheel Europa
nog niet te overzien.
Een diep rampzalige rol heeft konin
gin D r 8 g a in haar land afgespeeld. Zij
I heeft den jeugdigen Alexander in
het ongeluk gestort; gehaat en veracht
was deze vrouw bij het volk en by bet
leger. De int iges dezsr vrouw, deden de
maat overloopen toen haar broeder, een
luitenet in het Servische leger tot kroon
opvolger zoi worden benoemd, daartegen
kwamen een aantal offieierea in verzet,
met het gevolg dat samengezworen werd
en de laatste telg der Obrenovitsen
werd vermoord.
Ware het ongelukkig huwelijk van
koning Alexander m t kinderen ge
zegend geworden, had het koninklijk paar
aan het volk een troonopvolger, aan het
feger een toekomstige aanvoerder kun
nen tooneu, dau had men zich wairschijn-
Ijjk ia een land als Servië ook met het
vreemde huwelijk des Konings verzoend.
Treurig is de toestand der Koningin-
Meder Nathalie, deze ongelukkige
weduwe van koning Milan, die, na
zooveel jaren als vronw de martelaars
kroon te hebben gedragen, in stede van
de koninginnekroon, -no, nu zij in het
katholiek galoof een balsem voor haar
ljjden had gezocht, als moeder op de ver
schrikkelijkste wjjze wordt getroffen.
Zal het ongeluk dan nooit die diep»
beproefde vrouw. ontz;en, en zullen ram
pen haar vervolgen tot aan het graf'?
Ploertig. Het gaat er in de Fransche
Republiek fcht ploertig aan toe, wat
onzen lezers meer dan duideljjk zal zjjn
uit het volgende
De prefect van Angers heeft dez9r
dagen zjjn kind naar Parijs gezonden om
daar de Eerste H. Communie te doen
terwijl hij denzelfd n dag de anarchisten
en revolutionairen vrij spel liet om God
aan, die hier van het heerlijke zomerweder
wilde genietentwee heeren in een berg-
costuum, drie dames met lange alpeustokken
en korte rokken, also' zij zoo rechtstreeks
een gletscher moesten beklimmen. De menschen
gingen wat ter zijde en lieten Raise voorbjj.
Hij had ze niet eens gezien, zijn blik
was wel langs hen heengegaan, maar het
werd hem niet bc vust, dat het menschen
waren, die 's middags met ham aan open
tafel zouden eten en dat hij hen had moeten
groeten.
Zoo liep hj lang voort, ouder tc be
merken, of hjj naar boven of beueden ging.
Plotseling drong een sterk ^eruisch in zjjn
oor. Eene stui'beek kwam uit eene nauwe
spleet, tusschen slanke, gebroken en omge
vallen dennen te Vcorsohijn. In de steen
achtige bedding lagen roode stammen als
zwavelstokken usschen groote granietklompen
vastgeklemd. Het wat r was een beeld der
verwoesting Eerst een weinig verder had het
zich uit de nauwe omarming van het woud
losgemaakt en stroomde nu onder esh brugje
door. Als men daarop stond kon meu in de
verte een zaagmolen zien, die met zijn
stapels gele planken en het half verweerde
blokhuis, als eene idylle midden op eene
kleine open plek gelegen was. Verder op
belemmerden nieuwe rotsblokken alle uitzicht
op de overige wereld.
(Wordt omolgi,).
