No. 5430
Woensdag 1 Juli 1903
28ste Jaargang.
Hbagêlaó voor eSttooró- en 3*uió-f%ol/and
Frankrijk glijdt ten verderve.
cïïiagèa *&ufilanè,
BUITENLAND,
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem
Unitschland.
Frankrijk.
Engeland
Koloniën.
Spanje.
Ruslattd.
Kerkvervolging to Frankrijk.
De bespreking over de aanvrage de*
vrouwenordea ie Vrgdag weer eren
vlug afgeloopen ale bjj vorige keeren. Al
de pogingen der reehlerzjjde om de aan
vrage een voor een te doet» omforttotfren,
zjjn vruchteloos geweest. De minister
Combes beeft rechtuit gezegd, mjjb doel
is de Congregaties op te ruimw*f om
daardoor tot de afschaffiag vttö Hes ka
tholiek ouderwyg ttf geraken, dé stStöolon
moeten dus allen naar de mam, de Fran
sche iengd zal een godsdienstloos ofidOT-
wys ontvangen. Hg vffl dat op de sfc&wrt
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
f 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post lt50
n n u l. I Ua-altnvilnM J rt A
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
2,90
0,03
PRIJS DER ADVEBTBNTIBN.
Van 1-6 regels
Elke regel meer7V4
öroote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Ars I1E MA NOJ AGITATE
Hoofdagenten roor het Buitenland: Compagnie Génerale Publicité, Etranqbe
G.L. DAUBE Sf Co JOHN., f. JONES SuccParis 3\bis Faubourg Montmartre
Wanneer wjj den toestand van de Fran-
sche Republiek overzien, hoe het er daar
aan toegaat, dan valt zonder twjjfel te
constateerea dat.de Franschen steeds ver
der gljjden naar de laagte, op een helling,
dat men namelyks den tjjd heelt, ten
achteruit te zien, en den doorloopen af
stand te berekenen. In eenige dagen leg
gen zjj een weg ten verdere af, grooter
dan de godsdiensthaters eettjjds in ver
scheidene jaren
In Frankrijk glijdt men steeds verder
den weg op van het socialisme, op al de
wegen der vervolging van het Katholi
cisme glijdt men met eene verbazende
snelheid vooruit. Waar moet het heen
met dit groote land? Alles voorspelt on
heil en desorganisatie
Arm Frankrjjk Het begiut er thans
in dat land even erg, zoo niet erger uit
te zieo, dan in de noodlottige dagen van
de Revolutie der achttiende eeuw. De
goddeloosheid treedt met woede op tegen
Christus. Zjjn vrjjheidscheppende Kerk
wil men verdrijven uit den Staat, de vol
ken wil men de kluisters der kwade b:-
ginselen laten torsen. Wettelijke wille
keur, gesteund door de militaire macht,
door staal en.vaur, zjjn de middelen waar
mede eeu plichtvergeten mioister Com
bes zijn wil doordrijft en de meerder
heid der Fransche Kamer, de afgevaar
digden des volks buigen voor den dwin
geland uit eigenbelang, dewjjl zjj vau
den roof een deel hopen, en uit vrees,
dewjjl hun de moed ontbreekt, den for
tuinlijken rechts vertrapper te verachten.
Ia de Fransche Republiek wordt een
zaad uitgestrooid, dat verfoeiljjke vruch
ten doet oogsten. De revolutie ontvangt
haar voedsel van de rpgeeringsfaltl, de
oproerige massa wordt versterkt, die
massa wordt de macht gegeven om de
wettige landsregeering te verjagen, te
plunderen en te moorden.
Schandalen en gruweldaden wor
den gepleegd, kruisbeelden omverge -
haald. De radicaal-socialistische ge
meenteraden hebben de wegruiming
van het heilig teeken, van het geloof
der Christenen, gedecreteerd. Het Kruis,
door het welk keizer Constanten in
312 de overwinning behaalde, doet de
socialisten en vrjjdenkers in woede ont
steken. In de onheilvolle dagen van het
schrikbewind bleven ze gespaard en thans,
nu er volle vrjjheid en ongestoorde vrede
heeten te heerscheo, wordt zulk eene
schanddaad gepleegd. Een akelig voor-
FEUILLETON,
17.
{Vervolg).
Hoe zou eene uiting Vau u v smaak mij
kunnen krenken, daar deze toch reeds gevormd
was, voor wjj elkander leerden kennen, die een
deel van uw wezen is, sprak zij moedig.
Maar hjj zag wel dat hij haar toch leed gedaan
liad.
Om haar nu nog met loftuigin^en te troos
ten over haar werk, daartoe was zijne eerlijk
heid niet in staat, ook wist hjj wel dat zij te
verstandig en te fijngevoelig was, om zich nn
daardoor niet eerder getrenkt, dan gevleid te
gevoelen. Hij sprak op ernstigen toon.
Niet dat, wat gij arbeidt, maar dat gij
arbeidt, is, uwe treurige omgeving in'aanmer-
king genomen, gewichtig en moet bev ijdend
op uwe ziel werken.
Zjj zag hem aan. Hij hield de oogen liefde
vol op haar gevestigd. Hjj scheen inde verte
niet te vermoeden, dat hij haar iets gezegd
had, dat haar allen grond onder de voeten
wegtrok.
Al heeft men ook nog zoo'n geringe be
gaafdheid, men moet er aan gelooven, om er
mede te kunnen werken, sprak Magda bijna
toonloos. Als de inhoud vau mijn werk dan
feeken van hetgeen Frankrjjk te wachten
staat. Zulke euveldaden kunnen niet on
gestraft bljjvtn.
De plannen, welke de socialisten nu
reeds ontwerper, zjjn allerafschuwelykst.
Huu haat is ge-icht tegen de kerk van-
het Heilig Hart op den Montmart e te
Parys, tegen het monument, dat werd
opgericht om de goddalyke gerechtigheid
te verzoenen en de ontferming overFianb-
ijk af te smeeken.
De socialisten hebben reeds plannen
gevormd com het H. Hart te desaffec-
teeren», sn in de wetgevende Kamers
hoort men van voorstellen gewageD, om
op deze zoenkerk langs officieelen weg
beslag te leggen. De Lanter ne en andeie
sectarische bladen achamer zich niet de
basiliek van het H. Hart te noemen de
choogere normaalschool dei hysterie».
Deze aan het H. Hart gewjjde kerk moet
worden een volkspaleis.
De crypta moet gebruikt worden voor
coöperatieve magazijnen. Het voorportaal
moet worden afgebroken. De zijkapellen
moeten tot bad-, scbeim- speelzalen
worden iugericht. De groote kapellen
rondom het koor moeten als conferentie
zalen jwordea gebruikt. De vooimalige
Lieve Vrouwe-kapel (die met schandelijke
godlasterlijke uitdrukkingen wordt bestem
peld) zou 250 zitplaatsen kunnen bevat
ten. Het groote koepelgewelf zou in een
prachtig amphith- afer omgebouwd worden
met loges voor de ai tieten. Dit zou dan
dienst doen als «volkstheater.»
De overige afdeelingen van het gebouw
moeten omgebouwd woiden tot zalen voor
werkstakers en het houden van mee
tings.
De woede vau de godsdiensthaters eer
biedigt noch heiligdom noch nchtmatig
bezit. Wat anderen door noeste vlyt en
spaarzaamheid tot stand hebben gebracht,
waarvoor zjj hun leven laDg gezwoegd
en gewerkt hebben, moet met verkrach
ting van elk goddelyk en menschelyk
recht, door de socialisten in bezit worden
genomen, om daarmee hun luiten bot te
vieren. Wie staat den goedgezinden in
Fraüki jjk borg, dat, evenals van de kerk
der H. Genoveva het teeken der verlos
sing van den Montmartre niet zal ver
dwijnen Wie verzekert huu dat, evenals
oader de eerste Republiek, de godin der
Rede, de wulpsche deerne der prostitutie,
ook nu niet op de altaren zal geplaatst
worden
De haat tegen den godsdienst neemt
in Frankrijk met den dag toe. Socialis
tische benden trekken ongestraft door de
zoo geheel waardeloos is, zou ik het liever
opgeven.
Lieveliug Zoo bedoelde ik het niet.
straten op schandelijke en hemeltergende
wjjze brnlle. de: Le Christ a l'ecuiie, la
Vierge d la voirie. Zjja dit niet de voor
teekenen vannog gruwelijker heiligschen
nissen en godslastering-' n
Ofschoon ia andere landen de haat te
gen den godsdienst zich riet op zoo hef-
tige wjjze openbaart, staal het te vree
zen, dat evenals tjjdens de eersre Fransche
revolutie en die van 1848, de geest van
verzet, opstand en -openljjke schending
van al wat heilig is, ook tot ons landen
tot andere landen overslaat.
De woelgeesten hebben een ongeloof-
Ijjk getal aanhangers, de onbeduidend
heid vindt ter bereiking run slechte doel
einden ondersteuning, welke de veidienste
meest onthouden wordt, Daarin schuilt
het kwaad van onzen tjjd, want wie de
oorzaken wil kennen vau de ontzettende
rampen, welke de nat.ën soms tt effen,
onderzoeke de beginselen der mannen,
die een algemeeneu invloed uitoefeueu
nat.
Ik h b u pijn gedaan, uwe oogen zijn
V.
Wij willen toch mijne eerste aanwezigheid
in uw klein heiligdom niet door eeu misver
stand bederven
Het gelukte,hem door zijn vleiende woorden
weer spoedig een zonnig lachje om hare lippen
te too veren
Hoe gevoelig men toch wordt, zeide zij.
wij doen elkander pijn, de wereld doet m'j pijn
het is, of plotseling m;n hart zonder be
Scherming geworden is en nu voor elk wind-
slootje bloot ligt. Ik wil u van gisteren nog
iets zeggen. Achter mij zaten dames, die over
u en Kaspari spraken. Lbarom keek ik naar
haar en zag toen hoe z'j u van het looneel
toelachte Ik was eenige oogenhlikken zeer
ja oerseh, door de verblindende schoonheid van
deze dame voelde ik mijn hart beklemd. Later
s haamde rk er mg over.
Eene fronste de wenkbr uwen, A ze woor-
de schenen hem pijnlyk aan te doen. Dan nam
zgn gelaat een vroolyke uitdrukking aan en
hij sprak op vasten toon.
Eens voor al, Magda deze wereld
waarin ik door mijne betrekking geplaatst ben,
en die, ik verheel het u niet, voor mij eene
groote bekoring bezit en een krachtige factor
voor mijne werkzaamheden biedt, deze wereld
moet geheel huiten u liggen. Daar binnen is
niet alles zoo schoon,als heter van huiten u'tz et
en zoo zou er b.vvan de verblindende eehoon-
De jongste verkiezingen van den Rijks
dag hebben het Centrum een overwicht
gegeven waarmede te rekenen valt, ter-
wjjl te verwachten is, dat de verwaten
heid der socialisten nu ondragelyk zal
worden.
De vraag reet, hoe moet een parlement,
waarin de Katholieke en scciaal-democra-
tische party, by den achteruitgang der
liberalen, den toon aangeven, geregeerd
worden. Da Tagliche Rundschau aeht een
spoedige ontbinding van den Rjjkadag
dan ook zeer waarschynlyk. Da liberale
party tot tal verslagen
Natuurljjk verheugt zich de Voiwarts
over het succes der socialisten.
Het socialistenbl id verklaart dan ook
dat de hoofden der socialistische partjj
by de verkiezingen voor den Pruisischen
Landdag weerwraak zullen nemen en de
liberalen zuil n laten verpletteren door de
conservatieven.
Da liberale bladen betreuren dan ook
zeer den toestand, waarin zjj door het
succes dat de socialisten bjj de jongste
verkiezingen op hen behaald hebban, ge
bracht zjjn.
Evenmin vroolijk is natuurljjk de
Deutsche Tages Zeitunghet orgaan der
uiterste agrariërs. Zjj klaagt de liberalen
en de Pruisische regeering aan dat zjj
gemeene zaak hebben gemaakt om hun
kwelgeest dr. Oertel politiek te ver-
mooi den en zegt dat de nieuwe Reichs
tag naar links is verschoven, daar hoe
wel men de verliezen der vrjj'.innige par
tyen, welke alleen 13 zetels bedragen,
van de 23 nieuwe socialisten moet uitrek
ken, er dan nog een winst aan de lin
kerzijde is van 10 stemmen.
heid van Kaspari weinig overblijven zon Ier
rootle pruik en zonder blankstsel. Ik wensch
niet en ik wil ook niet, dat gij met deze
sfeer al te veel in aanrakin; komt. Ze geheel
vermijden zal later voor m.ne vrouw wel niet
mogelijk zijn. Maar eene gedachte mag ze
nooit bezwaren, nu evenmin als later, Er komt
in het leven van eenen man zooveel voor wat
een vrouwenhartnoait begrijpt. e natuur heelt
ons niet zulke fi,ne organen geschonken. Er
komen verzoekingen, noodzake ijkheieir
uitwendige zaken, die ik van mij a'schud, als
het sto1' van den weg. Gij echter, gij staat
buiten en boven alles. Gy zijt het heiligdom
waarheen mijne ziel vluchr,als zij reinen vrede
behoeft
Magda kon niets antwoorden. Zijne woorden
hadden haar ongelukkig en onrustig en trotsc'i
en zalig gemaakt, h ij hield haar geheel buiten
de wereld waarin hij elkeu dag zijn arbeid
vond, hij ontzegde haar zoo elk aandeel aanzijn
leven, terwijl hij haar tevens tot zijne godin
veihief. Zy echter wilde als vrouw, als levens
gezellin, als deelnemende elk uur van zjjn
werken kennen, mededragen, den inhoud er van
kennen.
Vermoedde h'y dan volstrekt met,dat alles wat
ny zeidealtijd met bitterheid en vreugde-door
een gemengd was I
Sené had niet eeas een antwoord verwacht,
hjj hield er van. dat zij zweeg, en hoewel hij
vermoedde, dat haar zwijgen dikwyls.pijnljjke
gedachten verborg, verwachtte hij van haar
toch, dat zjj kracht genoeg bezat om zich te
dwingen tot een blijmoedig vertrouwen in hem.
De Getmania verheugt zich nndeCen-
truuispartjj ook ditmaal aande aanvallen
heeft weerstand gebolen. Sterker dau
ooit treedt deze partg thans op.
De heer Santos Dumont heeft
een grootsch plan ontworpen, bjj zal met
zya bmtiurbarea luchtballon op 19
Juli a,°. de groote wapenschouwing van
Lmgchamps bjj wonen.
Duizenden personen hebben item, nu hjj
prachtig met zjjn luchtschip gemanoeu
vreerd heeft om den triomfboog te Pa
rys, verzocht eeu tochtje in zjja badon
te mogen medemaken.
Te Londen zal een groot instituut voor
wetenschappelijke technologie inden geest
van het instituut te Charlotténburg wor
den gesticht-
De kosten bedragen 300,000 waarvan
Weruher Beit Gr, en andere Lon-
deusche ingezetenen groote bedragen ba-
sch kbaar stelden, waardoor bet plan zou
zjjn verzekerd. Lord Rosebery vraagt
van denRaad eeu jaarlykscba subsidie vau
20,000 voor de instandhouding, vau
welker toekenning het geheele lau af.
hankeljjk is.
Aan den Londenschen graafschapsraad
is in een uitvoerig schryver. vau Lord
Rosebery steun verzocht.
Onze troepeu hebben in de laatste dage a
op Atjeh met succes geageerd,
De colonne La Gordt Dillie heelt twee
schuilplaatsen verrast in het dal vau Roes-
seb, waarby 6 .gaoden werden gedood en
12 gevaugen genomen. Van daar trok
de coloune naar Boven Pirastreek waar
2 vyaodeu werden gedood, waaronder het
hoofd van Iubang.De colonne keerde per
tram uaar Samalaaga terug.
By een vierdaa^scheu tocht in Boven
Snileuma en Piras werden door kapitein
Ooi jj n 27 r jjaudeu gedood, die met hun
wapens in onze haiden vielea. Daarna
werden door een detachement van deze
colonne en door colonne Christoffel kleine
nachtposten van Polem overvallen en ge
dood. Pol e m werd niet ontdektzya
tegenwoordige schuilplaats is een paja in
de Piras streek ten Oosten van de rivier
vaD dien naam. Onafg broken wordt naar
hem gezocht. Op ontvangen spionnenbe-
richt verraste de onderluitenant C h r i s
t o fi e 1 de schuilplaats van P a n g 1 i ma
PrangBanto vanMatang Koe-
I i e nabjj Boekit L igo, ten Zuidoosten
vau Lho Seumawé, waarby deze Pan
glima Prang met II volgelingen
sneuvelde. Buit: vier achterland, 2 voor-
laadgeweren en blanke wapens. Bjj het
doorzoeken van een huis in Keurentoe
werd levenegevaarlyk gewond de Eurc-
peescue fuselier B r i 11 e m an. Bjj eene
patrouille in Pidië door rentjongstreek
werd levensgevaarlijk gewond de Euro-
peesc be sergeant Knoop.
Na nog eenige bezichtiging van de schil
derstukken ging hjj heen.
Twee uren later zat Magda met Nicolai bjj
haar eenvoudig avondmaal. Anders had zjj al-
tjjd opgeruimd met hem de gebeurtenissen der
afgeloopeu week besproken, wat zij gewerkt
had, welke kleins genoegens haar ten deel ge-
v llen waren, veel had zjj ook gesproken over
zie. te en genezing, zooals dat tusschen eenen
ziezelijken man en de dochter van e:n armen
lijder natu rlijk was.
M' gda had nooit bjj Nicolai in deze gesprek -
ken verveling gevoeld.
Hedea-avond sc'ieuen ze haar zoo onbe
schrijflijk allelaagseh. Nicolai zag, dat hare
gedachten telkens afdwaalden. Uit hare stra
lende oogen begreep hij, waarheenHjj bracht
e ndeljjk het gesprek op Flemming, zijne hoo-
ge begaafdheid, zijn ijzeren vlijt, die zoo'n
eigenaardige- tegenstelling vormde met zijn
bruisende levenslust, en die hem eene groote
toekomst voorspelde. Nn wa,s Magda geheel bij
de zaaki.O}k kwan hair h t mijnheer Fle ning
de hofkapelmeester vloeiend over de l'ppen,
zoodat Nieolai er aan begon te twij elen, of
er tusschen beiden reeds sprake van genegen
heid geweest was, en hij vreesde, dat misschien
Magda van haar kant van Bené hield. Hij
vreesde dat Magda dan later bittere teleurstel
lingen zou ondervinden.
Er werd gebeld.
Zoo laat nogf Sprak Magda meer tegen zich
zelve, dan tegen herh.
Dadelijk daa op kwam Kat hi binnen en'leg
de een couvert op tafel. Het kwam van Bené.
Op den spoorljjn Bilbt oSaragoss®
heeft een zeer -enwiig spoorwegongeluk
tengevolge van het breken van een bmg,
plaats gehad.
De houten overblijfselen der verbrijzel
de waggens vormden met de lichamen
der slachtoffers een vormelooze massa,
waaruit de lichamen vau 14 dooden en
30 gewonden werden gehaald. Velen der
gekwetsten zjjn stervende.
Later» berichten melden, dat het getal
der dooden meer dau 50 bedraagt, ter-
wyl een telegram uit Madrid spréékt van
meer dan 100 gewonden-
Koning Alfonso heeft de taoóh ge
bruikt aan board van het Fransche vlag-
geschip dat in de havrn van Cartagena
vertoeft. Er werd getoost op den bloei vaa
Frankryk en den voorspoed van Sjjahje.
Na afloop van de lunch bezocht de Konittg
de <Jena» en een Fransche torp edoboot
en daarna in de haven liggende schepen
van Engelsche, Russische en Porto geesche
nationaliteit. Ten slotte woonde At f o n -
so esn schyaaaoval by van Frtinsche
torpedos. die schitterend geslaagd tnoet
zjjn
De jodenvervolging neemt in Rusland
steeds grooteren omvang aan.
De leiderder»nti-3aaiielen K r a s t he-
va n, te Kisohenef, heeft den haat tégen
de joden wederom aangewakke.d. Er Wordt
zelfs een geschrift verspreid, waarin de
bevolking wordt uitgenoodigd het werk,
met Paeoben jl. begonnen, te voleindigen
en de Israëlieten te dooden.
De autoriteiten cy i zewougsrast daar
de t>estand zeer ernstig is. fi sa afge
vaardigde van de voornaamst3 joden is
dezer dagen bjj den minister ven binnefi-
landsche Zaken de heer Von PI e h v e
zich gaan beklagen over de onlastea die
te Kischeneff hebbéu plaats gehad en 'nog
te wachten zjjn. De Minêster gat den af
gezant tea antwoord, dut de joden zelf
de onlnetea hebbea uitgelokt en bii ver-
..id. d« i„.sii,t d» ,,'X,
tot den laatsten mms Rusland zullen
moett n verlaten indien zjj aan do revo
lutionaire woelingen bljjven deelnomen.
De joden ia Rusland wetea An waar
het op staat en waartoe zij het gebracht
hebben.
Hét formaat scheen aan te duiden, dat er
een boekje m den omslag zat. Magda maakte
het open het gesloten terzijde leggen zou
meer in het oog vallen.
Nicolai moest m zien, wat zij zeftCfe met
verbazing aanschouwde, dat een aantal blaad
jes, als een boe bijeen gebonden, aller door
Rene's hand beschreien, er iir gezéten1 hadden
benevens een begeleidend schrijven, dat Mag
da nu tusschen de koude vinger» htHd.
Zij zag Nieolai aan.
Lees maar, zeide hij. Ik zal n niet sto
ren.
Wat moet deze bittere toenbeteekenen
vroeg zij.
Magda riep hij zich niet langef kun
nende bedwingen, in gevaar en verdriet lüooe'
gij niet komen 1 Dat alleen overleef ik niet
LJw geluk zal mij standvastig vinden» uw
ong luk zou van m j een razender maken.
Gij zijt de engel vaD mijn leven ge
weest.- En ik zou niet over u wnken, u
niet bij de armen mogen vatten, als ik 11
mar den afgrond zie gaan 1 Dat is dwaast-
beid, niet waar Dat is klare oiuin, niet
waar
D zen mfin, hjj wfera 0p Reaés brief
moogt gij in u hart gene pkats gunnen.
Magda werd bleek. Zijistond op.
Gij wilt' kwaad spreken va* iettand, die
goed van uw spreekt? Gij writ een son beSchi-
deuheid begaan ?Ik jwil niets hooren^ «prak zy
bevend van toorn. fVordt vervolgd,)
