No. 5434
Donderdag 2 Juli 4903
28ste Jaargang.
HDagBlaó voor <3%oord- en
Onbegrijpelijke verblinding,
cJÏLagèa tïïuRlanó,
ti U i T iü N L A JN lü
BUREAU St. Jansstraat. Haarlem.
7%
Amerika.
Italië
Servie.
Frankrijk
Spanje.
Kerkvervolging in Frankrijk.
IIIIIUT.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,20
Voor de orerige plaatsen in Nederland franco per post >1,50
7oor het buitenland 2,90
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdag» n.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
PRIJS DER ADVERTENTIE».
Van 16 regels
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentiea Contant.
50 Cents
AoITE MA NON AGITATE
Niemand zal natuurlijk trachten, het
verontrustende feit te ontkennen, dat de
Duitsche sociaal-democraten bij de Rijks
dag-verkiezingen zeer aanzienljjk in stern-
mental zjjn vooruitgegaan. Het is zoo
klaar als de dag. Maar wel wordt ge
tracht, d« beteekenis van lat feit te ver
kleinen.
Men reieneert toch aldus het Centrum
is nagenoeg ongerept uit den strjjd ge
komendus behoeven wij, Katholieken,
oos over d:ei sjculistischen vooruitgang
nietzoo bj»ter te bakr nmtreir.' Zeker
zoo gaat de redeneering verder 't is
jamuer; wel bescho iwd echter wordt op
die wjjze slechts de einJstrjjd tusschen
geloof en revolutie verhaast.
Eu degenen, die alius spreken, putten
bjj slot van rekening uit de Duitsch
verkiezingsles slechts leedvermaak over
het wegziuken der middenpartijen.
Deze zienswjjze uu komt ons voor niet
zonder bedenking te zjjn. 't Wil ods
voorkomen, dat alles dient vermeden,
wat leiden kan tot verklein'ng der treuri
ge waarde, welke de roode vooruitgang
ia Germauje heett. Zeker, daze vooruit
gang wjjst heen naar den grooten eind-
kamp, waarbjj van m:ddenmannen geen
sprakemier zal zjja.Dit mager onsachter
niet van terughouden, alle pogingen in
het werk te stellen, om den invloed dir
socialisten te fauiken. Een redeneeriug
nu, als wjj boven kenschetsten, spoort
alles behalve hiertoe aan. En evenmin
doet zulks het veel gehoorde zeggen ede
ruim drie millioen socialistische stemmen
waren lang niet alle van socialisten af
komstig er waren er vele onder van
ontevre lenen uit alle partgen, die z'ch
nu maar aansluiten bij hen, die 't hardst
schreeuwen over misstanden.
Ook hierin ligt veel waars. Maar het
wiege ons toch niet in slaap, vermindere
zelfs is geen enkel opzicht ouze onge
rustheid en activiteit. Groote'jjks zgn wg
het eens met Bet Huisgezin, dat schreef
//Drie millioen socialisten onder de kie
zers is erg, maar anderhalt millioen socia
listen en anderhalf millioen niet-socialisten,
dis socialistisch stemmen, achten wij nog
erger. In het laatste geval is het politiek
bederf grooterw.
Zeer juist! en het hier bedoeld bederf
is te grooter, naarmate het toch eigen
Ijjk onverklaarbaarder is. 't Ia waar de
socialisten schreeuwen het hardst en be
loven hit meest, zoodat men rond hen
FEUILLETON,
Vervolg).
18.
Hjj bleef zitten en keek h ar met pjjnljjk
verwrongen gelaat sm.
Een onbescheidenheid Zoo'n nis s zeg
gend woord in zulk een gewichtig oogenblik
en dat tusschen ons/ O, Magda/ Neen, ik wil
en ik kan niets kwaads van hem zeggen. Maar
dat wil ik u zeggen, hij iinogte eel d man
om het leven te genieten en zal dat misschien
ook a'tjjd blijven, om eene vrouw onvermengd
geluk te schenken.
En als ik nu lieve - m t h m wil lijden dan
zonder hem in vrede leven wil/ ïier Magda
buiten zich zelve.
Dan is het reeds te laat, klonk het toon
loos uit zjjn mond.
Magda begreep dat zjj zich door haar woor
den venadsn had.
Door den toestand v n rajjn vader zie ik
mij verhinderd,enu reeds Renés vrouw te wor
den, antwoordd zij op zachten toon. Dit uur
lieeit u mijn geheim ver aden.
Nicolai boog het hoofd.
Ik heb hem alt t el gaarne mogen 1,'den
ik zal ®jjn best doen, hem niet te hate
fluisterde h*
ta hoop loop1, geljjk marktbazoekers doen
rond een schetterenden marskramer.
Maar als blijkt, dat deze geen d ge-
ljjke waar biedt voor het goDde geld der
luisteraars, dan zal het meerendeel van
dezen wel zoo wijs zgn, hem links te
laten liggen. En dan handelen zij wij /.er
dan de niet-socialisten, welke tocb op
socialisten stemmen. Want de roode mars
kramers hebben wel een goede kjel, maar
bun tasch is o zoo leeg. Om de beeld
spraak te laten varen als het er op aan
komt te geven wat zij beloveD, dan hou
den de socialisten er al een bjjster rare
tactiek op ua.
Nergens is dit duidelijker gebleken
dan in Duitschland zelf, waar de werk
lieden nog geen enkelen wettelgken maat
regel aan de socialisten dankeD. Integen
deel, dezen stemden altjjd tegen, gehoor
zaam aan hun stelregel, «dat de maat
schappij hoe langer bos meer achteruit
moet gaan, opdat de boel eindeljjk van
scheelheid recht worde.
Aan de consequente toepassing van dit
systeem herinnerde, wat Duitschland be
trett, in een zjjner jongste nummers het
Kath. Soc. B bid, dat schreef:
win Duitschland s'emden de socual-de-
mocraten tot 1899 tegen alle socia'e wetten.
De sociaal-democraten stemden tegen de
ziekte-verzekeringswet, ofschoon daardoor
aan de arbeiders van 18841900 nietmin-
der dan 1.533 000.000 Mark (dus ruim
1500 millioen Markl) bij ziekte is uitge
keerd.
De sociaal-democraten stemden tegen de-
ougevallen-verzekering, ofschoon alleen de
patroons, sinds deze wet tot stancl kwam.
niet minder dan 701 001.000 Mark als
premie hadden te betalen.
11e sociaal-democraten stemden tegen de
invaliditeits- en ouderdoms-verzeking.
Zoo stemden dus de sociaal democraten
tegen de gansche Duitsche arbeid sverzeke-
ring, ofschoon zelfs de sociaal-demrcraat
P. Kampffmeyer in de Socialistische
Monatshefte van Sept. 1902 verklaarde:
//dat deze verzekeringswetten den arbeiders
een feitelijke economische verbetering in
hun toestand hadden gebracht van ander
half milliard Mark,// dus van 1.500.000.000
M.I I
De sociaal-democraten stemden tegen de
wet op de //Gewerbegeriehte'/ waardoor een
snelle en goedkoope rechtspraak w rd
ingesteld omtrent loon-en arbeid s-qunesties.
De sociaal-democraten stemden tegen de
groote duitsche wet tot bescherming der
arbeiders van 1891, ofschoon daardoor den
arbeider gegeven werd Zondagsrust, 10
urige arbeidsdag voor jeugdige en 11-urige
voor vrouwelijke pers-men, en verbod van
nachtarbeid, verbod.van fabrieksarbeid voor
Toen hij weggegaan was en M agda haar klei i
huishouden in orde gebracht had, en in
bed lag, 'as zjj eindeljjk den brief. had dit
genoegen tot nu toe voor zich bewaard, omdat
geen profaan geluid haar bij de lezing mocht
ttor n, en hare aandacht afleiden.
//Gjj, die deel uitmaakt van mjjne ziel,
ik moet hedenavond nog met u spre en
op dezen avond, die niet doorgebracht zal
worden ia het wjjnhuis bjj mijne vrien
den, maar aan mijn werk gewjjd zal zijn.
Als eene herdenking van de heerlijke,
schoons uren hjj u doorgebracht zal mijn
arbeid zijn, en als ene vergoed ng voor
Ce oogenolikken, waarin it up ngeda n
heb. Dikwgls nog, Magda, zal rnjjn woord
en mij wezen u krenken zonde- dat ik
het vermeed, zooals g j van mij misschien
verre blijft met uwe meening als gij
<1 nkt mij geheel te begrjjpen.
Van avond is het ook eens behoefte voor
mjj u wata dersvau mijn w.rk te /eggen,
dat zijne voltooiing nader-. Hierbij nge-
slute.n yindt gjj h t gedicht voor m n
muziekdrama.
Hoewel den gang van het verhaal en
de karakters der personen natuurlijk al
jaar en dag, mijn h lder voor den geest
stonden, zijn toch woorden er. muziek
telkens en gelijktijdig in m;j ontstaan.
Nauwkeurig be .choawd is het dus eigen
lijk e ne im rovisatie, wat men in den
grond der zaak van elk dichtstuk
en van elke muzikale compositie kan
leerplichtige kindereu, voorschriften ter
beveiliging van leven en gezondheid en
zedelijkheid der aibeiders. En legen dit
alles stemde de zich noemende sociaal-de
mocratische arbeiderspartij
Ook in ons laud viel dit waar te ne
men ten aanzien b.v. de-Ougavallenwet-
geving. Om evenwel bg Duitschland te
big ven is het niet verbazingwekkend,
dat met deze feiten voor oogende socia-
liitisten toch zooveel meer stemmen bijeen
sleepten 1 Hun kiezers ljjden aan onbe-
grjjpeljjke verblinding. Anders toch moes
ten zjj inzien, dat zij op die wjjze alles
behalve hun belangen bchaitigen. Met
voortdurend tegenstemmen zal men toch
inderdaad ni«t veel goeds bereiken.
Hoe het zjj, diezelfde onbegrjjpeljjke
verblinding toont toch aan, hoe groot het
socialistisch gevaar is, en met hoeveel
kracht de goedgezindea zullen moeten
bljjveu arbeiden om het roode gevaar ter
dege en met succes te bekampen.
Geen struisvogelpolitiek dus, maar ten
volle den omvang van het gevaar eikend
opdat ouze activiteit nimmer verslappe.
De Regeering der Vereenigde Staten
heeft in antwoord op haar kiacht tot de
Russische Regeering over de jodenver
volging een antwoord ontvangen, waarin
haar wordt beduid zich te willen ont
houden vau alle tusschenkomst in de
binaenlandsche aangelegen heden der
vreemde Mogendheden. De Russische
Regeering dringt er op aun, dat deze
houiing ten hare opzichte in acht ge
nomen zal worden.
In de Italiaansche Kamer heelt de
Minister van Buiteulandsche Zaken Za
terdag verklaard, dat de llegeeriig het
gevoelen van afschuw deelt, dat de bloe
dige g-beurtenissen vau Servië in geheel
de beschaafde wereld verwekt hebben
nochtans moet zjj die gebeurtenissen,
ondanks al de afgrjjseljjkheden, enkel
beschouwen als hebbende het karakter
van binnenlandsche aangelegenheden.
De italiaansche R jgeering zal zich dus
niet bemoeien m-t de quaestis of de
moordenaars van koning Alexander
en koningin D r a g a, al of niet zuilen
gestraft worden.
Op de kennisgeving zgner troonsbe
klimming, heeft koning Peter I reeds
nu antwoorden OLtvaogen van de Kei
zers va i Rusland, Oostenrjjk en Duitsch
land, van den Piesident der Fransche re
publiek, den Koning van Rumenië en de
vorsten van Montenegro en Bulgarjjë
zeggen. In het karakter varwicn hoofd
pers on zult gjj eenige trekken van mj
zelf terugvinden, f oe had ik ook hem
als onderwerp van mjjn muziekdrama
kunnen nemen, als ik niet iets van mj zei
ven iu hen weergeven kon. I oen de hel
din voor mjjn geest ontstond, kende ik
u nog niet en hoe wonderbaar ontroert
het mjj nu, deze trouwe, in zich zel
ve gekeerde vrouwennatuur overeenkom
stig met u te vinden.
De ware genegenheid overwint alles. Zjj
voert over afgronden heen. Dat is hare
roeping.
Bené.//
Magda bleet dan tot laat in den nacht in
het dramatisch gedicht lezen, dat in krachti
ge verzen en een wondervolle taal de daden des
helds beschreef
Magda begreep dat het onderwerp een rijke
stof aanbood voor schoone muziek.
in de eerste plaats echter werd zij reeds
door het gedicht alleen ontroerd, in zooverre
de groote levenslust en de uitgela'en vro dijk-
heid van den held daarin geteek-nd waren.
Zij vond René in deze gestalte terug.
Dezen nacht liepen twee menschen in het
huis zeer we-'nig. De eene niet .van ge
luk de andere niet van verdriet,
Ongeve r tien dagen volgden nu, d e rjjk aan
inhoud waren
Toen Magda den volgenden dag René weder
zag het was op de brug voor het slot
bloosde hjj. Zjj liepen eenige oogenblikken
samen heen en weer en spraken vooralle vol-
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publicitê, Etrangère
G.L. DAUBE fy Co JOHN., f. JONES Succ. Paris 3\bis Faubourg Montmartre
De Sultan van Turkjje heeft aan ko
ning Peter I, een telegram van geluk-
wensch gezonden, waarin Z.M.den wensch
uitspreekt dat het Huis des Konings met
de vriendschappelijke ge 'oelens ra ige be
ziel! zjj i, die den Sultan wederkeirig
koestert tegenover Servië.
Koning Peter I, woonde Zondag de
godsdienstoefening bg in de Kathedraal
te Belgrado. Toen Z M. naar de kerk
reed en naar het Paleis terugkeerde,
werd hjj door de menigte geestdriftvol
toegejuicht. Geen politie maatregelen wa
ren er genomen.
Uit Belgrado wordt verder gemeld,
dat het leger than9 oppermachtig is in
Servië, het ontmoet geen tegenkanting
of ernstig bezwaar. Het leger speelt de
baas en koning Peter heeft zich naar
dit regime te schikken. Van bgzoudere
energie of van klaren blik en van kracht
om met vaste hand, organiseerend en
orde iu den chaos brengend, op te tre
den, is van dezen Peter 1 tot dusver
u:ets gebleken
Alle gevangenen, die niet meer dan drie
jaren gevanganisstraf of dwangarbeid op
hun geweten hebben, worden in vrgheid
gesteld. De straffen van drie tot vjjt ja
ren worden tot twee jaren teruggebracht
en aldus wo:dt ook, naar proportioneele
verhouding, met andere vonnissen gehan
deld.
Pater Polycarpus van de Orde
der Capncjjnen, heeft Zaterdag aan de
politie te Parjjs een ring overhandigd
ter waarde van 800J francs, die een zg
ner biechtelingen gestolen had. De eige
naar heeft ziuh nu slechts aan te melden
om het kostbaar stuk in ontvangst te ne
men.
De Fiansche minister van oorlog,
generaal An dré, een beslist godsdienst
hater, heeft een laffe wraak genomen op
luitenant Pottier, die, weigerde aan
het hoofd eener compagnie hulp te ver-
I een en bg het uitzetten van kloosterlin
gen. De luitenant werd door den Krggs-
raad vrjjgesproken, maar A n d r was
er niet mee tevreden, hjj heeft den of
ficier eigenmachtig van zijn bevel ont
heven an op non activiteit gest ld.
Over de verschrikkelijke spoorwegramp
op de Ijjn BilbaoSaragossa wordt nog
gemeld
De brug over deNajeiilla brak terwjjl
de posttrein er overheen reed. Met uit
zondering van de eerste looomotief plofte
de heele trein 15 M. in de diepte. Acht
tien geheel versplinterende rijtuigen vor
men met de tweede locomotief een grooten
wiakhoop die een vreeselgken aanblik
biedt. Slechts weinige menschen zgn ge
red. Vanochtend telde men reeds 90
dooden en meer dan 100 gewonden.
Onder de offers zgn arme Qalicische
maa'ers en rijke mjjneigenaars uit Bilbao
die op weg waren naar tut mjjndiatrict
gende dagen wandelingen af. Magda wilde
haren dank betuigen voor het gezondene en den
brie loen zij op bedeesden toon daarover be
gon te spreken - eene stem in haar binnen
ste scheen haar daarvoor te waarschuwen
antwoordde hij op hoogmoedigen, opper vlakki-
gen toon, terwijl het bloed hem opnieuw in de
wangen schoot.
Het ^edt niet veel te beteekenen. Men
sehrgft zoo van alles neder als men er lust in
heeft.
Zijn kiesche ziel kon het niet verdragen dat
er breed van diDgen gesproken werd, die hij
in stille uren en in eene bjjzondere stemming
aan zjjn geest ontwrongen had.
Magda stond nog te veel onder den invloed
van den brief, die haar zoo gelukkig gemaakt
liad, om zich gekwetst te gevoelen, zij dacht
alleen maar, dat hjj voor haar nog een onbe
grijpelijk nun was, en de volgende dagen ver
meed zij het zorgvuldig van zijnen brief te
spreken.
Op den Zaterdag-avond van die week vroeg
een harer scholieren onder de teekenlesplot
seling
Afagda, sedert' wanneer kent ge Rene Flem-
ming zoo van nabij P
Ik, was de wedervraag van Magda en zjj ge
voelde, dat zij er van schrok.
Ja. onlangs heeft mjjne tante L.ura u
met hem voor het slot zien wandelen en gis
teren, zegt papa, zjjt gjj samen ook wezeu van-
delen.
Nu lachte Magda weer vrooljjk. Jawer-
keljjk, ik heb hem bij mevrouw van Eschen na -
Teruel, verder gendarmes op weg naar
Barcelona. Van Logrono zgn hnlptreinen
vertrokken met genisten, arbeiders, dok
ters en leden van het Roode Kruis. De
bewoners van Cenicero doen druk mede
aan het reddingswerk.
Het ongeluk is het grootste dat ooit
op eeu Spaansch n spoorweg is voorge
komen. De pars verlangt eeo streng onder
zoek en bestraffing van de schuldigen.
Kaa spoorwegbeambte die de ljjken
uitplunderde, is in hechtenis genomen
Zondag hebben te Parjjs en elders bg
het uitgaan der kerken straatgevechten
plaats gehad. Iu de rue Legendre te Pa
rjjs, waar F r a n 9 o i s Coppée en
Payliesi Conti, den H.Dienst bij
woonden, werd geducht geklopt.
De politie nam eenige bstoogers in
hechtenis, die echter later, op verzoek
van den heer PuglieseConti, weer
in vrgheid werden gesteld. Ook te Duin
kerken hadden er rumoerige straattoo-
neelen tusschen katholieken en socialis
ten plaats. Daar moesten dragonders de
rust herstellen.
De Figaro deelt med«, dat minister
presilenc Combes van plan is de jaar-
Ijjksche bedevaarten naar Lourdes te ver
bieden op grond van gevaar voor de
openbare gezondheid.
De redevoering vanWaldeek-Rousseaa
over het wetsontwerp betrekkeljjk het
bouwen van nieuwe officieele scholen in
vervanging der gesloten klooiterscholen
heeft in den Senaat een grooten indruk
t «waeggebracht. De vader der wet te
gen der kloosters deed o puierken dat de
Rsgeering het recht eo den plicht heeft
al de wetten te doen toepassen en eer
biedigen, doch, zeide hjj, zjj moet dit
doen zonder de vrgheid der gemeenten
en der departementsraden te verminderen
Het ministerie Combes heeft zich niet
gehouden binnen de palen der wet van
1901, in plaats van eene wet van toe
zicht, heeft men er eene uitsluitingswet
van gemaakt.
Door de kloosterscholen af te schaffen,
iets wat die wet niet beoogde, zal men
verplicht zgn onmiddelljjk voor 110 mil
lioen francs nieuwe scholen te bouwen
enjaarlgks 12 millioen aan het onder-
wjjzeud personeel te besteden. De fiaan-
cieele toestand van het laad laat zulke
niet toe. Wat meer ie, volgens de wet
van 1901 moest er over elke aanvraag
van een kloosterorde door de baide Ka
mers gestemd worden, en de minister
Combes heeft op eigen hand besloten-
alle aanvragen zoo maar in eens te doen
behandelen en te verwerpen.
De Senaat en Kamer moesten elke
aanvrage onderzoeken,dat heeft niet plaats
gehad, in het Ministerie is de zaak op
geknapt en de afgevaardigden ha den
slechts tegen te stemineo, en bloc liet
Combes over dd a »nvragen stem
men om ze daarna ta doen verwerpen,
Waar Waldeck Rousseau aldus
der leeren kennen, zeide zij, en het is aange
naam, met hem over kunst te spreken.
De meisjes keken elkander veelbeteekenend
aan.
Zeg eens, u Flemminglaat spoedig wat op
voeren, zeide Sibyl e Lenzow.
Dat was meisjesondeugd. Sibilly's vriendinnen
zeiden teg n haar ook uw Wallwitz, en zjj zei
de tegen de meisjes zelf uw X of IJ. als zij
eens wat veel met een heer gedanst of gespro
ken hadden.
Magda geraakte in groote «erlegenheid zjj
kou deze plagerjj niet weerleggen: niet zeggen:
hjj is mjjn Flemming niet, of zoo iets past u
itiet om te zeggen Het wilde haar niet over
de lippe i.
Zg kon slechts doen o' zij niets hoorde, en
zich jjverig bezig houden met het verkno'eiie
teekenwerk van eene der andere leerlingen.
Den volgenden Woensdag echter deden 'de
meisje haar uiterste best om haar te plageu.
'sAvonds te voren was er een bal geweest by
de oude gravin Wallwitz.
Magda had met begeerig verlangen aan René
gedacht, en zou er zoo veel voor hebben wil
len geven om eens met hem te kunnen dan
sen. Nu bepraatten de musjes het feest van
het begin tot het einde, De kleine Sibylla
Lenzow moest zich allerlei plagerjjen laten
welgevallen wegens den luitenant Wallwitz
met wien zjj dien avond veel gedanst had
en die voor durend in hare nabijheid geble
ven was.
Wordt vervolgd.')