No. 5433
Zaterdag 4 Juli 1903
28ste Jaargang.
ïïagBlaó voor dWoord<- en SEuió-dlollanó.
Nogmaals de Staatsloterij.
cJflagèa cftufilanó,
BUITENLAND.
BINNENLAND.
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem.
50 Cent*
7%
België.
Zwitserland.
Engeland
Oostenrij k-Hongarije
IMCHEI1IIIUVT.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
*7oor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zou- en Feestdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
1,20
1,50
2,90
0,03
PRIJS DER ADVERTEH1IEK
Van 16 regels
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentiea Contant.
AlilTE MA NOS AGirATE
Van stonde af aan, dat de Regeer ng
aankondigdeafschaffiag der Staatslote
rij, hebben wy ons tegen dat voornemen
gekaot aauvoereod o.a. dat dit «spel» al
zeer onschuldig is en onschadelijk enboven»
dien zjjn nuttigen kant heeft een even
uitstekende als veel en met voorliefde ge
bruikte veiligheidsklep te zyn voor de toch
niet te fnuiken speelzucht van ons volk.
Ook toen bleek, dat de Regeering haar
aanval op de loterjj in 200 langzaam
tempo wil uitvoeren, dat er 18 lange ja
ren voor de uitroeiing noodig zijn, ble
ven wjj ons tegen dit plan veiZ9tten
al gaven wij gaarne tie, dat minister
Harte een zeer vernuitigen vorm heeft
gevonden, om aan de denkbeelden van
den Premier uitvoering te geven.
Sinds dien leetden wij in afwachting,
hoe onze peis bet wetsontwerp zou be-
oordee'en, in stilte hopend, dat meerderen
met ons, deze ai.t -ïevolutiora re uiting
zouden afkeuren. Geschiedde dit, dan bletf
jmmers de kans btstaan, dat de Regee-
ling het ontwerp zou intrekken, geljjk
zy voor eenigen tyl al deed met de ont
werpen betreffende den accyns op drank
en suiker.
Die intrekking zouden wy dolgraag
zien, ook en vooral om de Regeering zelve.
De Staatsloterij toch is zoo popul lir,
dat de opheffing ervan dit Ministerie ze
ker a's een grief zou aangerekend worden
door een talrjjke en op politiek gebied
zeer genuanceerde schare.
Dit nu: deze dreigende grief, zou gee-
nsrlei gewicht in de schaal mogen wer
pen, indien de opheffing derlotery inder
daad noodig ware. Dit nu is zy in gee-
nen deelenoch om het kwaad, dat zij
verooizaken zou, want dit officiële kans
spel is zoo onschuldig mogelijk, noch
omdat zjj in zichzelve kwaad 's.
Dit laatste en hier komen wjj tot het
resultaat van ons uitzien naar meerderen, die
't witsontwerp zouden afkeuren is dui-
deljjk uiteengezet door De Tijddie met
een breed betoog tot deze conc'usie komt:
«Wy zien in hazardspel op zichzelf riets
onzedelijks.» Wel kan het dit wor
den door bijkomende omstandigheden, zoo
als by speelbanken, die vaak ramp en
wee, tranen en armoede, ja vertwijfeling
en zelfmoord na zich sleepen en zooals
by badriegeljjke luterjjen, die eenvoudig
specniaties zjjn op de domheid van het
winstbeluste publiek. Tegen dergelyke
kansspelen zag De Tijd gaarne krachtig
opgetreden. En dan gaat het blad voort
FEUILLETON,
20.
Vervolg).
Natuurlijk werd het bal op dezen feestavond
ingeleid met den marsch //Tannhaiiser» die
de muziek van het legiment in een aangren
zende kamer blies.
Onder de tonen hiervan werd Rene naar
juffrouw van Wallwitz gevoerd. Toen Lilly
haar broeder met den hofkapelmeester z«g
aankomen, liet zjj hare vriendinnen en ca
valiers staan en ging de mannen te gemoet.
Kindeljjk dan toch, zeide zij, het was
niet aardig van u om ons Zondag voor acht
dagen eenvoudig fe laten zitten.
Bené verontzchuldigde zich en keek haar vlak
in het ge'aat. Het ging met hem als met alle
menschen, de donkere plek in de hagelwitte
tandenrjj tusschen de roode lippen viel hem
tèrstond op .Maar hem was het ot dit kleine ge
brek aan net fraaie gelaat eene eigenaardige be
koring verleende.
Ik heb voor u de polonaise en den co
tillon bewaard, verklaarde *H,j want ik stelde
mjj zoo voor, dat uwe kunst om iemand te
ond rhouden grojter zou zjjn, dan om te dan-
«Dat echter de consequentie zou vorde
ren, dien strijd niet aan te binden, zon
der tegelijkertijd over te gaan tot opheffing
der Nederlandsche Staatsloterij, van welke
allerminst het slechte te zeggen valt, het
welk terecht aai yeelaidere loterjjen wordt
verweten, kunnen wij volstrekt niet toe
geven.,,
Zeer juist! En redeoeerend van het
standpunt der Regeering zouden wy hier
aan willen toevoegen Veeleer dan over
te gaan tot ahchaffing eener ltterjj,
waarby het slechts gaat om ettelyke gul
dens, moet begonnen worden nut ter
zijde stelling van een ander kansspel,
waarbij het gaat om vrij wat meer, n.l,
om vleesch en bloed, om 't ziehheil van
de betrokkenen vaak. We bedoelen de
loting vcor de Nationale Militie
We latei dit evenwel nu terzyde, om
dat wjj mét De Tijdde Regeering geens
zins vo'gen in haar eons quentie-rede-
netring. Integendeel't ware oneindig
veel beter, dat de uren, besteed aan 't
uitdeuken en ineenzetten van dit af-
schifflngsplao, waren gewyd ain 't
peinzen over middelen ter beteugeling
van loterjjen en andere finaocieele spe
culatie s, welke der giê gemeente het geld
uit den zak kloppen.
Maar waar de Staat nn toch wil aan
vangen met zjjn eigen loterjj, daar is het
van het standpunt der Regeering niet wel
te verdedigen, dat men zoo langzaam te
werk gaat. Iets is een kwaad of 'tis het
niet. In 't eerste geval moet het ter
stond ta gronde, vooral wanneer die ver
delging een eerste stap moet heeten om
tot meer ingrijpende wetten t«geo het
spelen te komen, De geleidelijke mauier,
waarop na die eerste schrede gezet wordt,
doet onwillekeurig de vraag ryzen, of
de maatregelen ter beteugeling der speel
zucht ook zoo geleideljjk zullen komen,
dat we er pas iets van zullen merken,
als de laatste klasse van du laatste lo
terjj getrokken heeft.
Men z'et, dat het ontwerp, geheel op
z:chzelf beschouwd, niet vrjj is van ge
breken bepaalde tegenstandeis der
Staatsloterij zullen er Diet mee kunnen
dweepen. Hoeveel te minder dan voor
standers dier instelling.
We spraken boven van stemmen in de
pers. Meer zjjn er ni g vernomen tegen
het plan der Regeering. Om er nog een
te noemen «Maaslander», scbrjjft in bet
Venlo08ch Nieuwsblad, dat «de afschaf
fing der StaatBloterjj moreel sn finan
cieel een ramp (zal) zijn voor ons
volk wanneer niet tegelijkertijd alle ar.de-
Bené was er aan gewend, dat m«n hem te
gemoet kwam, maar door deze openhartighe'd
voelde hij zich toch wel wal gevleid, voorna
melijk ook omdat ze hem b toonü werd door
eene verwende dame uit den eersten stand. Ach
ter de coulissen wegens den vrijen toon, diedaar
altijd heerseht en in het bewustzijn van zijne
machïige plaats als dirigent had zio'n handel
wijze hem volkomen onverschillig gelaten.
Lilly heeft zich op do kostschool te Ge-
nève een verschrikkelijke driestheid aan
gewend, zeide Wallwitz, die neg altijd niet
w.st, o! hij zich ongerust moest maken over of
lachen om haar.
Gjj vergist u waarschijnlijk, mejuffrouw.
Ik dans zeer ga me en dank mg'n goed ge
sternte, als men m, niet met alle sociale vraag
stukken lastig valt, of vragen over de kunst
meende Bené In elk geval dank ik tl voorde
bevoorrechting.
e' was enkel nieuwsgierigheid, zeide
zg lachend en zag hem met hare onrustig flik
kerende oogen zoo doordringend aan, dat het
hem wel wat onaangenaam werd.
De Tannhaüsermauch was ten einde en nu
begon di polonaise. Wallwitz snelde weg, om
Sibylle Linzow te halen, met wie hij het bal
openen en de rjen aanvoeren wilde.
Terwijl de stoet der polonaise nn in de groo
te zaal rondging, terwijl in de deuren der aan
grenzende kamers die de niet dansende gasten
toekeken, begon Lilly het gesprek met René, die
naast haar voortschreed.
Vindt gij niet, dat het er bjj grootmama
«itziet als in eene wachtkamer eerste klasse.
re loterjjen verboJea wo.d>n.» Ea dan
gaat schr. vooit
et verluidt, dat de Begeering werkelijk
tdien opzichte ook plannen heeftdoch
een gelijktijdige regeling is wel noodzakelijk,
het is verre van ons a;.n den goeden wil
onzer bewindsmannen te twij'elea, echter
't parlementaire stelsel is een steeds geopende
moordkuil voor een ministerie het is nooit
zeker van den dag van morgen.
hu zijn we zoo zeker, dat een volgende
Regeering de huidige beloften zal overne
men en vervullen P//
Ziedaar een ziens wjjze, die wel de over
weging waard is voor oaze Kamerleden;
gelijktijdige regeling vuor alle loterjjen ot
niets. Geen half werk, geljjk in het
voorgestelde ontwerp vervat is! Wil men
ds speelwoede beteugelen, dan doe men
het ineens goed, maar niet op een wjjze,
die de deur opent voor een uitbuiting
der spael/.uchtigen door allerlei onna
speurbare kausverlokkingeu.
Om ten slotte te resumeeren: om meer
dan een reden hopen wjj alzoo, dat het
loterjj-ontwerp nooit wéi worde 1
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PuhlxcitéEtranghre
G.L. DA UBE ér Co JOHN., t. JONES Succ. Paris 31 bis Faubourg Montmartre
Het Hof van Henegouwen te Bergen,
heeft D n b r u 11 e, den moordenaar van
den postbeambte H e c q, ter dood ver
oordeeld.
D e w i n n e, die hem tot de misdaad
aanzette, is veroordeeld tot 20 jaren tucht
huisstraf.
Omtrent de verschrikkelijke spoor
wegramp te Schaeibeek wordt gemeldt,
dat het tooneel van de ramp een afgrij
selijk gezicht opleverde. Verscheidene
waggons lagen omver, de eerste waggon
van den verong-lufet°n beurstrein was
weinig bescha'igd, de tweede en derde
zjjn uit elkaar gerukt, de vierde en vjjide
zyn geheel verbrijzeld.
De heer H o r t a heeft zyn beide bee-
nen verloren, die van Arthur Bau
wen s moesten afgezet worden. Het ge
tal dooden bedraagt 7 persoren. Ernstig
gnkwatst zyn de heeren :"H e n d r i c x,
Van Bauwel, Laroche, Abra
ham fiermer,Hendrik Willems
MaxFoulot, Karei Fo u 1 o t, Ru t-
ten, Roland en Schel fhaut.
De goederentrein, die met den beurs
trein in bctsing kwam, bestond uit 92
waggons.
Dat het Zwitserscbe volk zich bjjzon-
der toelegt op het scbieteD, bewjjst de
mededeeling van de Revue Militaire des
Armées étrangers van Mei jl. Daarin
wordt me leged'e!d dat de volksweerbaar
heid in Zwitserland toeneemt en het ge-
Ik ben nieuwsgierig, of er straks stoelen ge
noeg zullen zjjn, dat wjj allen kunnen zitteD,
zeide zij.
De oude dame, die toch zeker het groot
ste deel hare meub len buiten op de landgoe
deren haars zoons heeft, kon to ch onmogel k
voor die enkele wintermaanden op nieuw baar
paleis inrichten, meend hij
Dilly ging voort met alles te spotten, met
de lichtkronen, met de lan. e kaarsen, met de
banken tegen de wanden, die met rc od pluch
bekleed waren, met de bedienden, van wie
eenige tot haar huis behoorden en anderen ge
buurd waren.
Bené schen deze wijze van onderhoud al
tijd als een teeken van den conversatie loon
in de voorname kringen. Hjj, die uit eene
kla'ne burgerlijke familie afstamde, zon zich
niet op zijn gemak gevoeld hebben, als bij
een partij in zijn huis alles niet van een on-
beriapelijken s'jjl gewe.st was; de vrjjhrid.om
met z n gast n daarover te spotten, had hjj
zich zeiven nog nooit veroorloofd. Maar
hjj wilde dezen trek in zjjne geda chten
houden.
Dan begon Lilly een echt verhoor met hem,
waar hjj woonde, hoe hij woonde, of hjj veel
te doen had. En Bené, die z ch niet weinig
verheugde over zooveel deelneming, vertelde,
dat hij in de Bingstraat in de nabjjheid van
het operagebouw woonde, een paar heel ge-
zellige kamers, geljjkvloers, dat eene oude
dienstmaagd van zijne gestorven ondera bjj
hem het huishouden deed en tevens keuken
meid was, en dat hij, als zjjn plicht als diri-
tal leden van schietvereemgingen be
draagt 209.860 personen, op eene be
volk ng van 3 315.413 zielen.
Spanje.
Het jongste spoorwegongeluk in Spanje
heeft den Minister van Financiën, die
voor zyn benoeming tot minister voor
zitter was der spoorwegmaatschappij, ten
val gebracht.
In de Kamerzitting te Madrid, waar
het ongeval ter sprake kwam, werd de
houding van den Minister van Finan
ciën nog al gegipst. De Minister verklaar
de, dat het ongeluk aan ue buiten
sporige snelheid te wijten is.
De heer A s c u r r a eischteeene stren
ge straf voor hen, die in deze verant
woordelijk zyn.
1.1 den Senaat wees de heer R a i n o-
s a er op, dat de brug, welke thans be
zweken is, sinds lang bekend stond als
verkeer> nd ia slechten toestand. De heer
Monterio Rios beschuldigde de
Regeering van zwakheid tegenover de
groote maatschappijen.
Tot dusver zyn 42 Ijjken en 69 ge
wonden te voorschijn gehaald. Men denkt,
dat er nog vijftig Ijjken zullen gevon
den worden.
Verschillende Engelsche bladen voeren
strjjd tegen het War-Office. De leger-
hervormmg laat veel te wenschen over.
Zoolang de h»riuneringén aan den oor
log in ZuidAfrika,zegt de Morning Post
nog zeer versch waren, kwamen de aan
vallen tegen het VYar-Offlje van alle
kanten, daarna se een men er wat min
der de aandacht op te vestigen. Nn is
echter een vlugschrift uitgekomen wa ir-
in de wenschelykheid wordt betoogd der
vorming van een keizerlijken generalen
staf, een onderzoek naar de bevoegdheid
van de opperofficieren alvorens hun een
commando wordt toeveitrouwd, en een
deugJeljjke opleiding voor de onder
officieren.
Uit dezer dagen in het licht versche
nen oiticieele bescheiden bljjkt, dat de
uitgaven gedurende den dienst 1901-
1902 tot ongeveer 800 millioen gulden
zyn gestegen.
Niet zoozee; het hooge cjjfar, zegt de
«Morning Leader» is bedenkeljjk als wel
het ontbreken van gegevens, waaruit
men kan opmaken, dat het geld werke-
ljjk is besteed. In tal van gevallen was
men niet bjj machte de noodige toelich
ting te verstrekken
Naar het schjjnt wil keizer Frans
Jozef een ministeriëele crisis voorloo-
pig nog niet aan de orde gesteld zien,
bjj wordt slechts verschoven met bet
oog op de vacantia.
De correspondent van de Kolnische
ve-ueemt voorts omtrent de ministeriëele
crisis te Weenen, dat de Keizer eerst
geDt hem niet in het operahuis riep, des avonds
thuis blee'.
Zij bespraken de meest alledaagsche zaken,
maar door de levendigneid van bet vragen en
het met aandacht luisteren wist Lilly ze ge
wichtig te maken. Zij had ook eene manier
om hem van ter zjjde aan te zien, die indruk
maakte.
René vond dat ziilzooonbeacbrjj'eljjkdrukwas,
maar het beviel hem bjjzonder, omdat zjj het
net hem was.
Zjn welgevallen steeg echter tot een prik
kelende vreugde, toen bjj de volgende dansen
bemerkte, dat Lilly tegenover de andere hee
ren niet zoo voorkomend in minder onder
houdend was.
H jj waagde het, haar midden in eene polka
voor eene extratoer at te haleu.
Gij hebt mij werkeljjk ver'ost, 'luisterde
zjj.
Mjjn hemel, wat zijn er toch vervelende man
nen bjj u in Leopoldsbrug.
Hjj was dus welkom en misschien had zjj
zelfs wel op hem zittan wachten.
De volgende dans is eene quadrille, zei
de hjjmag ik met Sibylle van Lenzow uwe
vis a vis zjjn.
Ik ken baron Krausnech, goed, dat zullen
»ij doen.
Onder de quadrille gebeurde er nu iets
heel natuur'jjlu, Bené, die door het welge
vallen, dat Lilly iu hem scheen te heb
ben, in zjjne jjdelheid gestreeld was, begon
nu van zgm kant ook een bijzondere leven
digheid te toonen. Hij gevoelde met de
Graaf Soluchowski ontbood, die
zich daarna tot den heer Y o n K rber
begaf. Yan zekere zjjde ia men zeer
gekant tegen Yon Körber, ook
andere namen worden nn reeds genoemd
om zitting in een nienw ministerie te
nemen.
In het Hongaarsche Volkshuis is het
bevig aan tos gegaan. Toen graat
K h u e n mededeelde, dat hjj voorloopig
de legerwetteD had ingetrokken, ging
er een ramoer op onder de afgevaardig
den. De Kossut h-party sprong op
en rep: «Gjj hebt ons bedrogen! Woord
breker! Ga zitten, gjj hebt reeds uit
gespeeld! Er uit, er uitenzoovoort.
Graaf K h u e n verklaarde daarop,
dat hjj bedoeld had te zeggeu dat de
legerwetten zyn ingetrokken en
dat in den herfst aan de Kamer nieuwe
zullen worden voorgelegd. Voor het
oogenblik wenscht by «indemnitei'»-wet
ten in behandeling te brengen tot goed
keuring, achteraf, van het reeda in uit
voering zjjnda recrnten-contingent en
7an de begrooting. Dan zon de zomer-
vacantie worden gegeven.
Een groot aantal sprekers heeft zich
aangemeld, zooiat men eea uitvoerig
debat over deze redevoering verwacht.
Eén omwosele. Wanneer wjj aan Com
bes, premier-minister des Fransche Re
publiek denken, dan komt, ons onwille
keurig in de gedachtezon deze man
niet t' huis behooren in een krankzin
nigengesticht, zon hem de haat tegen de
Roomsche Kerk niet ontoerekenbaar heb-
ben gemaakt,? Hjj toont zich immers geen
schelm die goeidoordachte plannen uitvoert.
Zyn tirannie evenwel gaat haar toppunt
bereiken in de vrye Fransche Republiek
Ja, haar toppunt gaat zjj bereiken.
Wat W aid eck-Ko u sseau gezegd
heeft ove r zyn wet, waarvan G o m b e s
de uitvoerder is, gnut hem dag noch
nacht rust. fly peinst op middelen om
zyn helsch werk te voltooien maar voelt
zich den grond onder de voeten weg
zinken. Hjj heeft haast, en wil voor zjjn
wegzinken in de moeras der dwaling
alle relig'eusen verstrooid zien. Met
blinden haat vernietigt hjj het schoonste
wat Frankrjjk bezit, hjj treedt met voeten
wat Frankrjjks roem en grootheid uit
maakt.
O o m b e s is een dwaze die meent den
roem, en de steunpilaren der Roomsche
Kerk te kunnen omwerpen. Voor een
wjjle tjjds zal hjj door misbruik maken
van macht de Kerk geweld kunnen aan-,
doen, om daarna het oog te richten naar
omhoog en met een vroegeren tiran uit
te roepeD; *Gij, Nazerener hebt overwon
nen.
Hofberichten. H. M. de Koningin-Moe
der zal Dinsdag 7 Juli a.s, het .uienwe
gebouw der Christelijke Vereeniging voor
zenuwljjders te Zeist openen.
grootste voldoening, dat zijne verschijning elke
vergelijking met alle aanwezige heeren kon door
staan. Om zjjn persoonlijkheid op zjjn ernstig
gelaat te doen uitkomen, was iets.Jwaarmede
Bené zich dagelijks bezig hield. Nu scheen
het hem als een vrooljjk spel, op dit kleine
effen tournooiveld, ze geheel te toonen en an
dere mannen dc loef af te steken, misschien
was het ook daarom wel zoo bekoorljjk, wjjl
hjj een nieuweling was.
Bljjkbaar was Lilly een klein weinigje in
hem gecharmeerd zoo als het gewoonte is van
jonge meisjes, die kennis maken met een kunste
naar die ten rechte of onrechte voor interes
sant doorgaat.
Zij zou zien, dat hjj ten minste onderhou
dender was dan b.v, Krausnech met zijn lan
gen neus, die nu met haar danste. Snel wis
selden zij eenige woorden met elkander en
keken elkaar vol beteekenis aan, alsof reeds
sede t langen t .d een vertrouweljjken omgang
tusschen hen bestond. Zij deden, of zij zich
over den onhandigen Krausnech amuseerden,
die nu juist geen schitterende quadrilledanser
was, terwjjl dit in werkelijkheid slechts een
voorwendsel was voor hunne,fluietcrende woor
den en veelzeggende blikken.
Daar Sibylle Lenzow hare oogen het
meest gevestigd hield op de quadrille
naast haar, waarin WaLwitz meedanste was er
niemand, die op hen lette, en Krausnech schre
ven zjj niet eens verstand genoeg toe om hunne
handelwjjze op te merken,
I (Wordt vervolgd.)
