No. 5439
Zaterdag Juli 1903
28ste Jaargang
ïïagSlaó voor <3fiooró* on S/uió^Lollanó.
Een maatschappelijk gevaar.
clïbacjèa ciïuRlanè,
BUiT&jKLAjSD.
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem
Spanje.
België.
Rusland.
Uuitschland.
Engeland.
Italië.
Kerkvervolging in Frankrijk.
De toestand van Z. 5. Leo XIII.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 waanden voor Haarlemf 1,20
Voor de overige plaateen in Nederland franco per post 1,50
Voor het buitenland >2,90
Afzonderljjke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
Hoofdredacteur-Directeur W. KÜPPERS.
AGITE MA NON AGITATE
PBIJS DEB ADVEBTEN1IEN.
Van 16 regelsS0 Cent»
Elke regel meer7i/4
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Boojdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publicity, Etrangère
G.L. DAVBE Sf Co JOHN., P. JONES SuccParis Slbis Faubourg Mordmartre
De neringdoende burgerij klaagt zeer
terecht, dat zjj den strijd tegen de con
currentie der coöperatieven, groote win
kels en bazars, die uit vennootschappen
bestaan, niet kan volhouden, en, zooals
wij reeds meermalen opmerkten, is het
eenige lelmiddel tegen dien toestand,
zich te vereenigen tot ouderlingen steun.
Wat wij thans willen doen opmerken, is,
dat de socialisten de gezworen vjjanden
zjjn van de neringdoende burgerjj. want
wat zij vooral betrachten, is de kleine
neringdoenden ten onder te brengen, om
alzoo de toepassing van het collectivis
me voor te bereiden.
Wat de socialisten willen, is, elk zelf
standig bestaan vernietigen.
Te Catana in Sicilië waar ze de macht
hadden het bakkersbedrijf te vermoorden,
leverd-n ze een staaltje van hun misdadig
optreden. Dsar hebben de z.g. vrienden
van het volk een tak van volkswelvaart
den doodsteek toegebracht. Door een ge-
meeiite-bakkerjj op te richten, die onder
andere voordeelen voor hunne partjj ook
deze zou opleveren van goed betaalde
postjes aan nichtjes en neeljes te bezor
gen. Om dsartoe te geraken, deed de
Vooiz'.tter van den gemeenteraad door
dien Raad, den broodprjjs vaststellen. De
prij» werd langzamerhand verminderd,
zoodanig zelfs, dat de bakkers op zekeren
dag liun brood niet meer voor den ge
stelden prjjs konden leveren, en, daar zij
niet met verlies konden werken, waren
zij verplicht hunne inrichtingen te sluiten.
Intusschen had de Voorzitter van den
gemeenteraad, de socialistD e F e lice, een
overeenkomst met een groote bakkerij
gesloten. Deze inrichting werd voorzien
van de nieuwste toestellen de eigenaar
van de bakkerjj kreeg boven den ver-
kooppiijs nog eene toelage van 6000
francs en de stad besteedde nog 30.000
francs om de inricht ing te verbeteren
Toen nu de bakkers, van Catana door den hun
opgedrongen afslag vaj den brood
prjjs, verplicht waven geweest hunne
winkels te sluiten, opende de Gemeente
eensklaps hare bakkerp en zjj kreeg na
tuurlijk de klandisie van al de inwoners.
Door dezen toeloop'en grooten omzet was
het de g meentebakkerp mogeljjk het
brood te 1 weren tegen den vastgestel-
dcu lagen prjjs en er bovendien nog op
te verdienen, zjj levert meer brood op
dan al de overigen te samen, zjj werkt
met de nieuwste vindingen en machinaal
dus met veel minder personeel dan de
FEUILLETON
26.
Vervolg).
Daar kwam Hortense en bracht een bijdn-
de voor de nieuw opgerichte jongelingsver-
eeniging, Deze verstandige vrouw had door
middel van de ho'dame van de dirigenten ge
schiedenis gehoord en daar zij vreesde, dat
Hare Hoogheid een anderen inval, even naif,
maar even beleedigend voor René Flemming
zon kunnen krijgen, wilde zij dit voorko
men
Ik wilde uwe Hoogheid om een goeden
raad verzoeken, zeide zij, toen zij zag met welke
gelukkige oogen de hertogin het ontvangen
geld nakeek.
Gaarne, mijn lieve Esc1: en, antwoordde
de hertogin op genadigen toon, die vanjde gron
digheid en degelijkheid hire raadgevingen vast
overtuigd was.
Daar de opvoering der vZanobiav uit
gesteld moet worden, wilde ik het ho'gezel
schap gaarne gelegenheid geven, eenige stuk
ken uit het werk te leeren kennen. Iedereen
brandt van ongeduld. Of zijn Hoogheid het on
bescheiden zou vinden, als ik op eene soirée
door Flemming wat spelen liet? Ook zou B;ir-
wald, die den Aurelianus zingt, dit het
andere bakkerpen, bare onkosten zjjn dus
veel kleiner, en daar de bakkers der
stad zoo'n concurrentie het hoofd niet
kondeu bieder, heeft de Gemeente-bak-
kerjj geen de minste concurrentie.
De socialisten van Catana zjjn zeer
Dotsch op hun inrichting en op de toe
passing van hun progamma, waardoor
zij een groot aai. t li bakkers hun bestaan
hebben ontnomen eu het personeel van
een aanial bakkeijjun broodeloos hebben
gemankt, watj bekommeren zjj er zich om
hun haan kraait victorie. Ook andere
bedrjjveu hebben hetzelfde lot te wach
ten. Natuurljjk ziet men te Catana te
laat in hoe verderfeljjk de leer der socia
listen werkt. Voor htt oogen blik zjjn
de inwoners van Catana verheugd hun
brood tegen lagen prjjs te bekomen, doch
meu moet uu de gevolgen afwachten.
Deze zullen spoedig komeD. Dat het brood
weer duurder zal worden is onbetwistbaar
zeker, maar dan zijn de afuemei3 ver
plicht, niettegenstaande deu hoogen prjjs,
naar de gemeentebakkerjj te gatn, om
dat geen andere bakkerpen in de ge
meente meer bestaan. Wat er ook van
zjj, de wjjze waarop bet sociali stisch
gemeentebestuur een geheele neriag in
het bakkersbedrjjf heelt te uietj gedaan,
moet de kleine burgerjj tot nadenken
stemmen.
Onder den eenen of anderen vorm jkan
ook in ons land, datzelfde gevaar zich
vootdoen, wjj zien het reeds hoe de So
cialisten in Kamer en Gemeenteraden
jjveren voor lands- en gemeente.exploi
tatie.
De neringdoende burgers mogen dus
wel toezien bjj de verkiezingen op wien
zjj hun stem hebben uit te brengen,
om gevaarljjke menscheu in de samen
leving uit de Tweede Kamer en denG -
meenteraad verwijderd te houden.
De Socialisten zjjn uit princiep voor
coöperatie om langs dien weg te komen
tot een gemeenschap die zjj zich droomen
maar zjj zal bipken onbestaanbaar te
zjjn. Zp willen den dood der kleine ne
ringdoende burgerjj om daarvoor het col
lectivisme in de plaats te stellen.
Niet alleen op godsdienstig, mair ook
op maatschappelijk terrein, zjjn de socia
listen een gevaar in de samenleving,
postjesjagers, die, wat zij ia htt. maat
schappelijk samenzjjn niet kunnen ver-
krjjgen, door Staatsalmacbt trachten te
veroveren.
o-Z>o
grootste tooneel wel kunnen voordragen.
De hertogin zuchtte bevredigend.
Mijn lieve Eschen, sprak zij op gewichti-
gen torn, ik neem alle veran'woordelijkheid
op mij en beloof met mijn gemaal een uurt,e op
uwe s .irée te verschijnen.
Hortense verzekerde, dat zij op zooveel eer
niet had durven rekenen en de dames namen
vergenoegd afscheid van elkaar.
De hertog n echter verhaalde aan tafel op
haar gewcnen.sleependen t on dat haar wensch
was, ook harerzijds de opvoering van dit kunst
werk te ondersteunende hertog schrikte bj
deze woordenen dat zg daarom de lieve,
goede van Eschen overgehaald h d, eea soirée
te geven, waarop Flemming en Barwald iets
uit de '/Zanobia// zouden voordragen de hertog
herademde weer.
Hjj druite zijn gemalin dezen keer dank
baar de hand en gaf zijne goedkeuring erover
te kennen, dat hij in zijn streven de kunst te
bevorderen, het met z,ne levensgezellin geheel
eens was.
Met eene uitdrukking van tevredenheid op
het gelaat keek de hertogin alle aanwezigen
aa n.
Hortense lachte, toen men haar dit weer
vertelde, en verzekerde, dat het werkelijk een
inval van de hertogin geweest was, maar nam
het ook niet kwalgk, dat men haar blijkbaar
niet geloo'de.
Nu moest men zich haasten half Leo
poldsburg kwam door deze soirée in beweging
Zelfs Magda, Want dat zij hierbij, waar haar
verloofde zich schitterend onderscheiden zou,
De Regeering te Madrid haeft een
overeenkomst met het Vaticaan gesloten
waarbjj de toestand der congr: gatiëD ge-
reg-ld is. De Spaansche R-geeriug ver
bindt zich tot de erkenning van alle
Congregatiën, die thans in Spanje zjjn
gevestigd. Nieuwe Congregatiën zulleu
evenwel machtiging bjj Koninklijk be-
s'uit behoeven na voorafgaande goed
keuring van dea Paus.
Deze regeling is volstrekt niet naar
den zin van de anti-Roomsehe pers.
De Journalistenkring te Brussel zal
eene H. Mis laten lezen tot intentie van
Z. H.Leo XIII.
De leden van den Kring, alle Belgi
sche dagbladschrijvers, willen inde droe
vige omstandigheden waarin de Paus
verkeert, hem een nieuw bewjjs hunner
eerbiedige deelneming geven en zjj ho
pen, dat de Katholieke bevolking 'van
Brussel zich er bjj zal aansluiten.
De H. Mis is dezen voormiddag in de
St. Gudulakerk opgedragen door den
hoogeerw. kanunnik E v r a r d, pastoor
deken van Brussel.
Er heeft zich een nieuw incident voor
gedaan tusschen Rusland en de Ver
eenigde Staten. Rusland bljjft weigeren,
da Amerikaansche passen te erkennan
aan joden uitgereikt, ondanks het krach
tige protest van den minister der Ver-
eenigde Staten, den heer Hay. De M:
nister heeft voor deze quaestie een on
derhoud gehad met president R o o s e-
v e 11.
De spanning, die op het oogenblik
Jieerscht tusschen de beide Regeeringen
laat veel te wenschen over, zoolang deze
passen-quaestie niet in den door de Unie
verlangden zin is opgelost.
Volgens een bericht uit Washington
aan da cDaily Telegraph» hebben Veno-
zolaansche troepen bij Apnre drie Ame-
rikaansche stoomschepen in beslag ge
nomen, die zich met de opstandelingen
te Cindad Bolivar in verbinding wilden
stellen.
Te Munchen is een goed georgani
seerde dievenbende ontdekt die niet min
der dan 27 koppen get-ld moet hebben.
Thans telde de bende nog zus
manneljjke en vrouweljjke leden, deove-
rige zjjn reeds tot vele jaren luchthuis-
straf veroordeeld. Het laatste overschot
staat thans terecht voor het Landge
richt. Het hoofd van de bende, een oude
man, had in de voorstad van Munchen
eea eigen huisje; bjj verdeed zich in de
gevangenis, voor zjjn vonnis was uitge
sproken. Van tallooze inbraken die hem
niet ontbreken mocht, sprak voor Hortense
van zelf; bovendien had de hertogin nog on
langs met lof van Magda gesproken en on
langs verklaard, dat het symbolische bloem
stuk met dooinen, de passiebloemen en de
rozen een meesterstuk war.
Knap e netjes op m'n kind, schreef
Hortense haar, omdat de hertogin, als zij u
aanspreekt, ge n medelijden met u gevoelt.
Gj weet het medelijden van onze goede
Hoogheid kan zich öp zeer krenkende wjjze
uiten,
Magda deed iets buitengewoons. Zij liet
een nieuwen zjden japon maken, de eers e
sedert hair papa op pensioengesteld was. Zij
troostte er zich steeds mee, dat zij zoo'n
stuk later, als jonge vrouw toch had moeten
hebben.
De gewichtigheid en de vreugde van deze
gebeurtenis kon zij niet alleen dragen. Nico-
lai moest de stalen mee kijken en haar raad
geven. Hi) was daarbij zoo g lukkig alsof hjj
zelf voor zijn genoegen er mee naar het fee st
mocht gaan. Na lang weifelen besloot Magda
eindelijk met goedkeuring van Nicolai tot een
licht blauwe.
Hel maken en dpt wat er verder nog bij
kwam mocht niet veel kosten. I e naaister
zat twee dagen in haar atelier en zij hielp
zelf flink mee, zelf» mevrouw Bchmer, die be
neden woonde en Nicolais huishouden in orde
hield, kwam knoopsgaten maken en rjjgdraden
uittrekken.
Op den feestavond zelf was de heele ver
dieping eenstemmig in de meening, dat Mag-
ten laste waren gelegd, zijn er omstreeks
150 bewezen, en men beweert dat hjj,
daar hjj dikwjj's rjjk kerkeljjk goed
machtig wist te worden, ten minste
100,000 mk. profijt moet gehad hebben.
De rooftochten werden stelselmatig in
Opper-Beieren, Neder-Beiereu en Zwa'oea
vooibereid en meest in den nacht van
Zats'dag, of 's Zondag tjjdins de Ms,
uitgevoerd.
Na het diner, dat president L o u b e
bjj Lord Lansdowne bijwoonde, be
gaf hjj zich naar Buckingham Palace,
waar koning Edward een hof bal ter
eere van het hoofd der Fransche Repu
bliek gaf.
De Koning begroette president L o u bet
bij den ingang, de President bood de
Koningin zjjn arm en zoo ging de stoet
door de balzalen. Piesident L o u b e t,
die niet danste, keerde otn één uur naar
St. Jame'sPalace terug.
Gistermorgen h»lf negen heeft presi
dent L o u b e t Londen verlaten.
Aan het station waren om afscheid
te nemen aanwezig koning Edward,
de Prins van Wales, de Hertog van
Connaught, prins Christiaan,
Lord La n s d owne, minister Baltour,
Lord R o b e t s, de Lord Mayor en
andere hooggeplaatsts personen.
De Koning schudde pres:dent Loubet,
minister Delcassé en d9 andere hee-
ren van het gevolg harteljjk de baud.
De trein vertrok onder de geestlr'ftige
kreten: Leve de Koning! Leve Loubet!
Leve Frankrijk!
De trein bracht Loubet en zjja ge
volg naar Dover. Voordat hjj Dover
verliet zond president Loubet een
harteljjk telegramjaan Kouiug Ei war d,
een telegram om hem dank te betuigen
voor de heerljjke ontvangst die hem te
beurt viel, als vertegenwoordiger van
Frankrjjk, de vriend van Engeland.
Het getal Kardiaalen, 70 in het geheel
is op 5 na compleet, in Juni j.l. waren
er 58, doch Leo XIII heelt er 7 bjj be
noemd. Van de 65 Kardinalen zjjn een
40-tal Italianen. De Paus heelt gedu
rende zjjne regeeriog 145 kardinaals
zien sterven. De deken der Kardinalen j
Z.Em.Mgr. O r e g 1 i a, is de eenig over
geblevene van de door Pias IX benoemde.]
De jongste Kardinalensedert 14 dagen
benoemd, zjjn de nuntiussen van Wee-
nen, Lissabon en Oonatantinopel, de aarts
bisschoppen van Cappadoca, Mgr. H e r-
r e r a, aarfsbisschop van Valencia, en
Mgr. F i s s c h e r, aartsb isschop van
Teulen en Mgr. Kasthaler, bisschop
van Salzburg.
In Rome bestaat vertchil van meeniug
over de reis van den Koning van Italië
naar Parjjs gedurende de ziekte van den
Paus. De Capitale zegt, dat de aanwe
zigheid des Konings te Rome passend
da er wonderschoon uitzag, Fe lichte gestalte
in de lichtblauwe zde gehuld, had een zon
derling publiek om zich heen, de trouwe Ka-
'hie mer een helder witten schort voor en
op de kousen, uit vrees door eene ruwe aan
raking het ko tbare kleed te bederven, me
vrouw Bohmer met een gelaat, alsof zij er
alle verstand van had, en eindelijk Nicolai
met een van vreugde stralend gezicht, die het
lichteffect in de glanzende plooien bestudeer
de. Maar allen waren heel gelukkig, de hoofd
persoon niet minder, dan haar publiek.
Dat Magda haren verloofde in meer dan
acht dagen niet gezien had, daaraan dacht zjj
niet meer. Zij trilde van vreugde over de
uren die komen moesten,
Het TrachscheHuis was helder verlicht en de
vestibule was, wegens het verwachte hooge
bezoek van den hertog met zijne gemalin,
met groen en bloemen wondervol ver ierd,
BoTen in de zalen was het reeds zeer vol.
Magda had moeite, om bjj Hortense te ko
men, en juist, toen zij haar meende te be
reiken, ijlde de huisvrouw weg.
Men had haar het tee'ren gegeven, dat het
rijtuig met de hooge gasten naderde, en zjj
moest deze in de vestibule ontvangen met
behulp van den overste Van Waldhuis, die
het benedenhuie bewoonde,
Boven ontstond eene beweging, waarb'j
m«n elkander verdrong. Magda geraakte spoe
dig tusschen eenige bekende dames, toen het
gezelschap weer tot rust kwam en ter zijde
keek, om plaats te maken voor de hooge
wasten, Nu eerst keek Magda eensom zich heen.
zal bljjken, niefc omdat zjjn tegenwoor
digheid gedurende het Conclave noodig
is, maar omdat het behoorljjker is, dat
de Koning aan geen feesten deel neemt,
op het1 oogenblik van den dood des Pau
sen, hetgeen een gebeurtenis van ronw
is voor een groot deel zijner onderdanen.
De Secoio echter bevat een oificieuse
nota, waarin wordt verklaard, dat het
overigden van den Paus van geen iu-
vlo d zal zjjn op 's Konings reis naar
Parijs. Bovendien bljjft Zanardelli
achter om de Regeering te vertegen
woordigen bjj mogelijke gebenrtenissen.
Z. Em. Mgr. V o 1 p i n i, die tqjdeDS
het Conclave de fnuctia van secretaris
van staat had moeten vervullen, is over
leden aan de gevolgen van de beroerte
die hem gisteren heeft1 getroffen.
Te Lyon maakt men zich ongerust
naar aanleiding van de slotting van de
beroemde basiliek van Fourvières, die
heden schjjnt plaats te hebben. Men
vreest t rnstige onlusten.
Te Parjjs beeft een commissaris van
politie gisteren een bezoek gebracht aan
het moederbuis der Eudisten en gecon
stateerd, dat daar verschillende broeders
vereenigd waren, alhoewel de termjjn
voor hun .«iteengaan verstreken is. Zij
beweerden, dat zjj alleen voor geweld
zullen zwichten; hiervan werd proces
verbaal opgemaakt. Zg zullen correct,o-
neel vervolgd worden.
Kolonel La zus, die geweigerd had
een straf in te trekken, opgelegd aan
een onderofficier, die de katholieken had
beleedigd, is door den Minister van Oor
log uit den dieast ontslagen. -
Z. H. Leo XIII heeft tot uitvoerders
van zjjn testament benoemd de kardina
len Mocenni, Gretoni en Ra m-
p o 11 a. Indien de twte eerstgenoemden,
thans ongesteld, ïich er niet mede kun
nen balasteo, zal kardinaal R a m p o 11 a
de taak van testamentuitvoeider op zich
nemen.
Z. M. gebruikt eieren, soep, wat gelei
en champagne, alles bij kleine hoeveel
heden. Da Paus gelooft zelfs binnen een
paar dagen te zullen sterven hoewel nu
en dan zijn k.achten weer wat toenemen
en de bloedsomloop en de ademhaling
verbetaren. Dr. M a z z o n i heeft toch
geen hoop op herstel, hoawel de pols
regelmatig is, wordt de ademhaling weer
minder, zij is zoo vrjj niet als gisteren.
De to stand van den Paus laat geen lang
oaderzoek meer, toe de longontsteking be
gint zich op te lossen en tot nu toe
schgnt het pleuris vocht niet terug te
keeren. Da staat van den doonluchtigen
Lijder kan ons nochtans niet geruststel
len, door de verzwakking die van tot tjjd
erger wordt.
De Voce della V érita det-lt onder voor
behoud mede, dat hedemonrgen zal wor-
Hier, in deze u enigte van witte gele, licht
blauwe en rose japonnen, die ten deele
nog glansden, van nieuwheid., scheen de stra
lende prac t vau haar eigen gewaad heel wat
verminderd. Maar dat bracht Magda niet uit
haar goed humeur. Dat zij niets van René
zag, dat kwelde baar.
Tegenover haar voor in de rjj stond Lilly
van Wallwitz. Zjj was keurig gekleed in een
helder g le japon en op het lgf en den rok
van den japon, zoowel als op hne schouders
waren vlinders gestoken.
Mejuffrouw Wallwitz heeft zeker ge
il cht, dat het vastenavond was, zyide eene
dame. Eene andere antwoordde: Het kleed
komt uit Parjjs, en is naar de nieuwste
mode.
Magda kon de oogen niet van haar af
houden.
Dan werd het stil, men maakte eene bui
ging, de hertog met zjjne gemalin kwamen
voorbij. Alles drong naar de muziekzaal,
aar was een podium opgericht, waarop
een vleugel stond.
De hooge gasten namen plaats en achter
hen, zoo ver de ruinrte dit toeliet, de overige
feden van het gezelschap. De meeste heeren
moealen, tot hunne vreugde in de aangren
zende kamers en zalen zich venkelen
Wordt vervolgd.)