No. 5452
Maandag 27 Juli 1903,
28ste Jaargang.
fi)ag6laó voor cföooró- en
Laatste woorden van Mgr.
Dr. Schaepman.
AGITE ma non agitate
clÏÏagèa cftufilanè,
BUITHHILAND.
Amerika.
Italië.
Duitschlanl.
Engeland.
Na het overlijden van dei Paus
NIEUWE HMRLMH
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nnmmers
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
f 1,20
1,50
2,90
0,03
Hoofdredacteur-Directeur W. KÜPPERS.
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem.
ifeTJIND
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 16 regels50 Cents
Elke regel meer7V»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publicite, Etrangère
G.L. DA UBE 4' Co JOHN., F. JOE/ES Succ. Paris Slbis Faubourg Montmartre
Ia het maandschrift St. Franciscus vin
den wy o. m. de volgende bijzonderheden
over de ziekte en den dood van Mgi. dr.
S c b a e p m a n, die ont'eand zijn aan de
persoonljjke mededeelingen van de eerw.
Zusters, die den doctor in de laatste da
gen zjjns lerens bijstonden.
Toen zijn toestand ernst'g werd, zeide
hjj «ilkwyls. «Zuster, ik wil :n aMes stipt
gehoorzaam zjjn aan de voorschriften van
den geneesheer en van degenen, die mjj
oppassen.»
Hjj werd niet moede zjjn dankbaarheid
te betuigen. «Zuster,» zei hjj schier el-
ken dag, «wat moet gy en hoe zult gy
toch de Algemeene Overste voor my be
danken voor al haar goedheid ea voor
al haar zorgen, waarmee zij my doet
omringen.»
Op zekeren avond sprak hy «Zuster,
zeg mjj, bid ik u, ben ik ook goed ge
hoorzaam ben ik niet ongeduldig in myn
hevige pjjnen «lly was nooit on
geduldig, (voegt de zuster er by) en hy
was gehoorzaam als een klein kind
Toen men hem zeide, orde op zjjn za
ken te stellen daar zjjn toestand elk oogen-
blik kon verergeren, zei le hjj«Z ister
ik zal niet meer genezen, nietwaar?»
«Monseigneur, wjj zullen doen wat wy
kunnen om u beter te maken.» «Neen,
ik zal niet meer genezen, en ik gi my
tot den dood voorbereiden. Ziet gy dit en
dat (hy wee3 mjj verschillende voorwerpen
aan), dat is n'.et meer noodig voor een
mensch, die gaat sterven.
«Ik viaag den goeden God niet myn
smarten te verminderen, maar alleen dat
Hjj mjj kracht schenke om ze met geduld
te verdragen. O, de doodik heb er
me vroeger wel eens vrooijjk over ge
maakt, maar nu lach ik niet meer en ljjd
en ik ljjd en onderwerp mjj aan Gods
heiligen wil.»
Tosn zeide ik eens tot hem: «Mon
seigneur, de Franciscanessen, ook zjj die
u niet kennen, bidden voor u.» «Ach,
zusters,» zuchtte hjj, «zoo zjj mjj kenden,
zuiden zij aftceer vau mjj hebben.»
Een anderen keer antwoordde hjj mjj
«Ja, ik heb veel gewerkt, maar er waren
dikwjjU hoogmoed en yddheid bynu
zie ik wat de mensch is.»
Het was voor my een genoegen dik-
wjjls te zeggen: «Wat is Jesus tich
goedWant dan nam bij zjjn krnis-
FEUILLETON,
S«.
Vervolg).
Zq rekende op den geest van kameraadschap
onder de officieren en meende te weten, dat
als die van Bené a'viel, niemand meer met
hem zou willen verkeeren. En als eerst de
officieren maar van hem vervreemd waren
was het, volgens Lilly's meeni g met
een man gedaan.
Zij m.cht echter geen tjjd verliezen
ieder uur kon haar iu gevaar brengen. Wie
kon weten, of Bené klemming al niet op weg
was naar Wallfried om dezen te zeggen Ik
heb een recht op uwe zuster, ik wil ze als
Tfouw, gjj moet mij haar geven of
Zjj liep naar de deur, waarnaast eeneschel
was eu trok er aan. Hare kamenier kwam bin
nen.
G, God, lieve juffrouw, scheelt u wat? vroeg
het meisje, toen zj de bleeke, ontstelde trekken
van hare meesteres zag.
Ja, ik gevoel mij niet wel. Ik wil mjjn
broeder spreken.
Ga met een huurrijtuig naar de kazerne
hij moet dadelijk meekomen maar zegt
niets tegen grootmama.
Lilly wankelde. Zij gevoelde zich inderdaad
beeld geljjk een kind htt pottret zijner
moeder neemt, en kuste bel, uitroepende
«O ja wat is Hjj goed, wat is Hjj goed!»
Dan weer kuste hjj de handen, de voeten
en de zjjde van dsn Zaligmaker, terwjjl
hjj zuchtte«Hy is zoo goed, en ik ben
zo ondankbaar geweest.»
«Zuster», zeide hy op zekeren dag, «ik
heb een gedicht gemaakt ter eeie van
het H. Sacramenthet is echoon en het
bevalt my, maar ik ben er zoo weinig
beter door geworden.
«Als ik sterven ga, luister goed, ben
ik niet waai dig als priester begraven te
worden neen, neen kleed my dan met
de livrie van eeu ai men zoon van Sint
Franciscus.»
Op zekeren dag, ua zich de meest ver
nederende namen gegeven te heblen,
riep hy, als een klein kind dat moede is
van het schreien «Myn God, mijn God,
ben ik nog uw Israël
«O Zuster, naar de kribbe moet ik
gaai daar is het geheim, dat het best
met miji toistaud overeenkomt ook ik
moet een klein kind worden. O wat ie
het zoet, het geheim der kribln
Zjja akten van geloof aan de katho
lieke Kerk en aan de waarheden, die zjj
leert, waren veelvuldig en varighy
uoemd) de geloofspunten op in de orde,
aangegeven in het«Palmetum»,ren gebe-
denboak, dat hjj zoo dikwyls gebruikte,
dat verscheidene bladzijden geheel veisle.
ten wareu.
Op zekeren keer, dat hy verschrikke
lijke pjjnen te verduren had, vroeg hy
mjj verlof om zjjn hart iu eenige ,luide
zuchten te luchteD. Maar nauwelijks wa-
ren_ze hem ontsnapt, of hy berispte zich
zelf en met een geesteskracht, den H.
flieronymus waardig, riep hy uit: «Wat
is dat nu Op zulke wjjze het ljjdeu
dragen Zoo doet een heiden, maar geen
Christen.»
«Myn God,» zeide hjj soms, «ja, ik ben
tevreden met den dooi om Uwen wil te
volbrengen, niet omdat ik den arbeid
weiger, o neen! Eu zoo Gy my het le
ven wedergeeft, zou ik nog voor U wil
len arbeiden, my willen geven aan U
als een slaaf.»
Op een oogenblik, dat hjj door ondra-
geljjke pjjnen aan het hart gekweld weri,
nam hy zjjn kruisbeeld, kaste het en riep
uit: «Myn God, verscheur, breek dit hart,
dat het Uwe zooz er gebroken heeft.»
Teen dr. L a p p o n i de lyfarts van
den Paus) hem deu zegen en eenige
woorden van den Paas overbracht, werd
hy hevig ontroerd en bleet een oogen.
zeer ellendig. Hare opgewondenheid, hare
machtelooze woede en de angst, die zij uit
stond, hadden hare wangen en lippen doen
verbleeken.
Zal ik niet liever naar den dokter
gaan
Neen, neen, mjjn broeder moet komen.
De kamenier, die over deze plotselinge ver
andering met hare meésteres haar eigene ge
dachten had en getooide aan een twist met
mjjnheer Flemmicg snelde nu liaast'g weg.
Lilly zet e zich weder in den grooten leu
ningstöel neer, In het voorbijgaan had zij even
in den spiegelwand van de glazen kast gezien
Tusschen de zilveren trekpotten en het tafel
zilver zag zij hiar gelaat en zij gevoelde bij
na een vol loening, toen z:j bemerk te, hoe bleek
het was.
Nu was de grootste spanning voorb'j de
eerate stap was gedaan om zich te redden e
te wreken. Hare zenuwen waren niet meer zoo
gespannen en zjj begon te weenen.
In haar gemengd gevoel van woede en angst
kwam dan de verdrietige geiachte, dat nu al
les uit was. Het was toch geweldig amusant
en pleizierig geweest eu hij had zoo iets be-
tooverends over zichZij rekende het hem als
eene schuld aan, dat hij door zjjn dwaas idee
van zoo snel een huweljjk aan alles een ein
de gemaakt had. Daarbjj sloot zich de voor
stelling aan, dat hjj haar volstrekt niet had
liet gehad, maar dat bj) hem alles berekening
geweest was, om eene groote part'j te
doen
Zjj drukte het voorhoofd tegeu de leuning
blik stil. Dan zeide hy: «Dokter, zoo ik
nu Dog afguustig zou kunnen zjjn, zou
ik het op u wezen, op u, aan wien God
de zorg voor het Opperhoofd der Kerk
heeft toevertrouwd. O, ik behoef het u
niit te zeggen, verzorg den H, Yader
met al den eerbied en al de liefde ver
schuldigd aau hem, die voor ons op aar
de Christus vertegenwoordigt, bewaar hem
nog lang voor de Kerk en zeg hem, dat
de nederigste zyoer disnaren geheel be
reid zou zjjn om nog voor hem te strjj-
den.»
Op zekt ren nacht, dat hjj niet in bed
kon blijven, plaatsten wjj hem iu den
grooten leunstoel van de Algemeene
Overste. Gedurende eeuigen tjjd bereidde
hjj z!ch in stilte tot de H. Comn unie
voordan zeide hy zacht maar met uit
drukking in zijn stem
«God deelt zich aan dea mensch mede
door datgene wat het meest tegen zjjn
natuur strydt. Hjj, het Leven, Hjj bood
den Joden Zjjn Vleesch en Bloed aan.
«Ovleesch en bloed, afgryseljjk en
zjj wjjzea het af; en toch, die fijngevoe
lige Joden hebbei dat lichaam gefolterd,
bebbedat bloed doen stroomen. Uw
vleesch, o myn God Uw bloed, dat is het
leven. Maar de mmsch, de blinde mensch
wendt zich afde waarheid verschrikt
hem hy vlucht het werkelyke geluk,om
de schaduwen er tav na te jagen. Hjj
begrjjpt die schaduwen, hjj begrjjpt haar
yielheid, die hem ontmoedigt. Ei nog,
hy verlangt er taar, hy achtervolgt ze
en zjjn begoocheling zal slechts ophouden
op het uur, waarop, met den nacht, die
schaduwen voor altjjd zullen verdwjj-
nen.»
Wat gy daar zegt, Monseigneur, is
dat de vertJirg van een of ander stuk
uit het Hollandsch gedicht, dat gjj ter
eeie van het H. Sacrament gemaakt
hebt
«Neei Zuster, 't is mjju gedachte van
dit oogenblikik spreek ze voor u uit,
om u genoegen te doen en u eenigszins
sebadeLos te stellen voor alle moeiten,
die ik u veroorzaak».
Uit de mededeeling van hat F'rancis-
caner-tydschrift blijkt weer opnieuw hoe
heldhaftig Dr. Schaepman den dood
is ingegaan en hoe diep by zich verne
derd heef', voor God eu de menschen.
Te Paterson iu den slaat New-Yersey
van den stoel en balde in opvlammende» toorn
de kleine handen tot vuisten. Wallfried moet
komen. Wallfried 1 riep zg zinneloos
Bené ging de deur uit en de straat op.
Me' groote statige schreden liep h j voort. Be
kenden groetten hem, hij zag het niet. l'e equi
page van fljjne Hoogheid reed voorbij, hjj
maakte geen front. Hj liep voort, altijd
voort.
De hemel was wit geworden, miarzijn kleur
loosheid werd spoedig onzichtbaar do or de in
vallende duist rnis. Het was de korte tjjd zon
der licht en schaduw tusschen dag en avond,
waarin Bené de stad uit naar het woud liep
Hij bemerkte niet, dat een sterke storm ach
ter hem gierde en zijn mantel achter hem aan
deed fladderen Zjjn hoed vloog hem van het
hoo'd. Hij voelde het niet.
Een zweepslag had zjjn trotsche ziel getrof
fen en ze trilde nog van de hem aangedane
pijn en smaad.
In diepen twijfel, niet zonder het bewust
zijn, hoeveel hij opofterde en waagde, alleen
geh oor gevend aan een inwendige stem, had
hjj dit meisje z'jn leven aangeboden, in zij
zij had het versmaad. Zij eischta of wilde
deze dankbaarheid voor hare genegenheid niet
eens. Hij was in hare oigen de man niet ge
weest, van wien men eene eerljjke behande-
l:ng verwachtte.
Hij was voor haar juist genoeg toe
geschenen voor een roman
Deze plotselinge ontdekking viel als eene
waterstraal op een stroo vuur. Het laatste vonk-
heeft een wervelwind groote verwoestin
gen aangericht. Vier personeu werden
gedood, honderd gewond. Twee huizen
we den verwoest.
De schade wordt op s/4 millioen do'-
lars geraamd.
De rassenhaat in de Yereenigde
S ateri. De Times verneemt uit New-
York, dat de haat tegen de negers zich
nu ook by de mariue der Vereeuigde
Staten schynt te openbaren. De matrozen
van zeven oorlogsbodems, kort geleden
te Bar-Hirbor (Maine) aangekomen,
namen tegen de negers eea zoo dreigen
de houding aau, dat de nege.s aan boord
bleven, uit vrees van op het land te
zullen worden aangevallen. Enkele neg rs,
die zich tcch aan land waagden, werden
ernstig mishandeld dorr de blanke ma
trozen.
Er heeft zich te Rome een comité ge
vormd, dat een oproep zal doen orer de
geheele wereld ter oprichting van een
monument voor Z. H. L e o XIII, op
deD Crjreoberg bij Carpineto.
Daar Z. Em. Oreglia de I'.aliaan-
sche Regeering niet cffiiieel van het
overlijden van den Paus heeft in kennis
gestel 1, is de openbare rouw weder op
geheven. Da schouwburgen, concertzalen
en winkels zjjn weder geopend.
Zoo behoort da gestorven Paus voor
de Italiaansche Regeerin g tot de ge
schiedenis.
De Popoio Romano wjjst er echter op,
dat het riglement van het Conclave, da
terend vau 10 Januari 1878, zeer be
slist ve biedt, dat van den dood van een
Paus officieel kennis zal worden gegeven
aan een nr'et door den overledeu Paus
erkende Regeering. De Italiaansche Re
geering kan dus in geen geval oificieele
bekendmaking ontvangen.
De uitbarsting van den Vesuvius
duurt voort, vergezeld gaande van he
vige outploff ngen. Een groote lava-
stroo n beweegt zich langs deu weg
naar Pompei.
De bevolking van de Paltz is zeer ang
stig geworden door de hevige aardbevin
gen die er hebben plaats gehal.
Twee hevige schokken volgden elkan
der op. Zooalssteeds het geval is bjj der
gelijke aardrewegingen, kletterden de rui
ten, wankelden de meubelen, werden den-
ren opengerukt en vielen kinderen op
den grond. De aadschokken gingen ge
paard met em gerommel als van donder,
wat den angst onder de bevolking nog
vermeerderde.
Yier maanden geleien is er in de
Paltz ook een aardbewegiDg geweest,
maar men heugt zich n'et dat zy ooit
zoo hevig is geweest als dezen keer.
Te Dresden spreekt men over ean
algemeene werkstaking van het tramper
soneel tegen 1 Augastus a.s.
je van genege nheid in zjjn ziel voor Lilly
was uitgebluscht. Eene voldoening bleef hem,
haar gezegl te hebben, dut hij baar grenzeloos
verachtte.
Eene huivering diei an angst grensde, door
trilde zijne ziel, als hij er aan dacht, welk
hart hjj ter wille van deze gewond had. Hoe
was het mogelijk, dat hij het reinste geluk,
dat het lot hem eenmaal aangeboden had, dat
hij Magda had kunnen verliezen terwille van
eene Lilly
Iedere 1;denstrek, die hij op Magda's aan
gezicht gezien had, kwam hem weer voor den
geest en was eene reden te meer om de ande
re te verachteu.
Langzamerhand kreeg het gepeins over Mag
da's z'eltoestand de overhand op zijne gedach
ten aan Lilly.Hij b proefde zich geheel eu al
in te denken in dit gebogen, door smart be
proefd) vrouwenhart
Hij wist onverbiddelijk zeker, dat hjj het
gepijuigd had. Maar toch zag hjj haar lot
als iets onpersoonlijks, iets algemeens aan, en
gevoelde niet zoo zeer berouw, als eene groote
belangstelling in dit ljjdeu.
Zij is ee ie vo'ko.nm vrouw, dacht hij
en vrouw zijn is hetzelfde als martelares
zjjn.
Met eene duidelijkheid, die geene zelfmis
leiding toe liet, onderzocht hij zijn gevoel
voor Magda. Deze opwelling voor Lilly, die
als en stormwind gekomen en voorbjj gegaan
was, had niet meer waarde gehad dan derge
lijke zaken, die hij reeds in zijn leven onder
vonden had. Omdat deze jonge dame hem met
In D i c k e n s«01ivierTwist» wordt de
oude F a g i n geschetst als leermeester
van jeugdige dieven.E m moderne F a g i n
ii na te Londen veroordeeld. Dit was de
22-jarige B u s h e r, die een volkomen
dievenschool had opgericht. Zijn leerlin
gen waren knipen van 12 a 13 jaar, die
hjj in het zakkenrollen opleidde. Gewoou-
lijk werkts B u s h e r op straat te mid
den eener talrijke menigte als goochelaar
terwjjl intuischen zjjn veelbelovende leer
lingen in het gedraag proeven van be
kwaamheid aflegden.
Koning Edward heelt, vergezeld
van den Hertog van Connaught,
Lord Roberts en Lord YVolseley,
Woensdag in Phoenix-Park bij Dublin
eene wapenschouwing gehouden over
15.000 man, een schitterend schouw
spel dat door duizenden werd bijgi-
woond.
Na beraadslaging in de congregatie
der Kaïdina'.en is het antwoord vastge
steld dat aan daFranscha Regeering zal
gezonden worden, Het antwoord is ge
steld in een waardigen toon.
De Eclio de Paris deelt mede, dat er
tusschen kardinaal Oreglia en It a m-
pol la eeu verschil heeft bestaan, dat
nu is opgelost, volgens een beloite dm
stervenden Paus gedaai. Beida Kar fina
len zouden nu de verkitaing steunen
van een Paus, die de politiek vau wy leu
Leo XUI zal voortzetten.
De «Temps» verne.mt uit Weenen,
dat de vjjf O ostenryksche kardinale a
zich zeer waarschijnlijk op het Conclave
zullen vereenigen met de beide Dnitsche
kardinalen ten gunste van kardinaal
Vannutelli, of van ka-dioaal Ag-
liardi. Yin dan derden Daitscheu
kardinaal, mgr. Stein hu be r, die te
R >me vertoeft, wordt gezegd, dat hy voor
mgr. R a m p o 11 a zal stemmen.
Kardinaal Oreglia heeft een tele
gram van dankbetuiging aaa keizer W i 1-
h e 1 m II gevonden.
Daarin wordt o. a. verzeker!, dat do
kardinalen, aan wie de goede verstand-
houling tusschen den Keizer en den over
leden Paus bekend was, zich steeds zul
len doen leiden door deze'fde gevoelens
tot handhaving der vriendschap tusschen
den H. Seoel en lut Duitsche Rijk.
Naar berekening hebben 50,000 a
60,000 personen den overleden Paus hunne
hulde gebracht.
De Petit Bleu, het blad, dat zich zeer
nijdig toont by elke hulde die het Paus
dom wordt gebracht, is er leeljjk iuge-
loopen.
Het blad ziet iets afgodisch in het
kussen van de voeten van den gistorven
Paus door het volk.
Het doat denken aan het oude hei
dendom»" z'gt het blad. En wat heeft
nu plaats gehad, het lyk van Z. II.
lmre genegenheid te gemoet gekomen, omdat
zjj uit den hoogen stand en de zuster van
zijn vriend geweest was, had hij gemeend, deze
zaak van eene andere zijde te moeten be
zien en er een ander einde aan te ma
ken.
Hjj vaagde het weg uit zijne herinnering
zoo geheel en al, dat alleen de verborgen won
de nog maar overbleef die z'jn trots was to .-
gebracht, door Lilly's opvatting van zijne pei -
soonlijkheul. Hjj kwa n tot de slotsom, dat
het eene van die schoonklinkende volzinnc i
was, die in het gebruik niet bewaarheid m:-
gen worden, a's men zegtiemand die m j
veracht, kan mij niet kwetren.
Zoo'n grenzelooze verachtiug als voor Lilly
had hjj nog nooit gevoeld en toch, toch wei
de telkens de toorn weer in hem op, als hij
bedacht, dat zij als 't ware met hem een er-
stige zaak als een spel had willen behande
ld).
Iemand te verachten en liet hem niet tel
kens en telkens weer le kunnen toonen dat
wasvoor hem een verschrikkeljjk gevoel, om
dat het te vergeefs smachtte naar nieuwe ver
zadiging. Alle booze geesten werleu in hein
wakker en in opwellenden toorn wenschte
hij wel lienmaal haar hier vooi zieb te heb
ben om haar vreeseljjke dingen te kunnen
zeggen.
Wordt vervolgd.)