No. 5478
Donderdag 27 Augustus 1903
28sle Jaargang.
Zomeiwgen.
TuTrTTTTT d,
cJKacjóa tfiuRlanè,
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem
I Onze politiek, lu den laat-
steu tjjd speelt men aan dez*-n kant van
den Moerdjjk leeljjke troeven nit jegens
hen die wonen aan den overkant. En
dat doen helaas de onzen, door te wjjzen,
dat men in het Zuiien des lands groo-
Duitschland.
Rusland.
Oostenrijk Hongarije.
Engeland.
Frankrijk.
kfragêlaó voor eSfiooró- en
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50
Voor het buitenland 2,90
Aizonderljjke nummers0,03
Dit blad verschjjnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Hoof dredacteur-Directeur W. KÜPPERS.
AOITE MA NON AGITATE
PRIJS DEB ADVERTEN2IEN.
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer7v»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
uw -
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publicitê, Etrangère
G.L. DA UBE 4' Co JOHN., p. JOE/ES Succ. Paris 31 bis Faubourg Montmartre
Geen schilder met zjjn palet aan kleu
ren rijk, geen dichter met zjju zangen,
geen redenaar met zijn schat van woor
den kan schetsen, naar waarheid, wat
ons aan zielsgenietingen de zomermorgen
biedt.
Als aanbreekt op een schoon veld, de
heerljjke, poë.ische dag.
Een lichte nevel, verguld doorde stra
len der opkomende zod, lost zich op, en,
hoog in de hoogte, breidt hjj zich uit als
een wolk van wierook in den tempel der na-
tuor.
Door den lichten nevel breekt de lucht,
blauw, helder, doorzichtig.
Van onderenen wjjd rondom overvloeiend
in rooden g'oed.
Ziet goed toe, daar zist gij nog
sterren, sterren, die terug schijnen te
vlieden bjj 't eerste stralen van den
dag, om nieuw licht te verzamelen.
De bloemen op 'i veld, 't zjjn evenveel
f'oudralen, waarin schitteren tintelend
vonkend, de diamanten morgendauw-drop-
pelen.
De bloemen met de boomen, zjj geure n
van kelken en groen de fijne, bedwelmende
aroma's uit, die ge op moogt ademen met
volle borst.
De vogels, al wiegelend en voortglij
dend op en over de dunne tak je schik
kend en strjjkend hun vederpluimen, laten
teere keelgeluiden voortdragen doordezacht
lispelende Zuidewindjes: hun gekweel ga.t
zich paren aan 't fluisterend gemurmel der
beekjes.
In alle wezens klopt het leven.
Het klopt er als in vele aderen, één
leven.
Het klopt er, als het bloed in 't hart van
den onstuimigen jongeling.
Iedere zomermorgen is eene lente.
Iedere zomermorgen is als een vlinder
nit haar slaap ontwakend, doorbrekend
haar larve, uitvouwend op blanke vleu
gelen de wisseling van duizend kleuren
Dat morgenlicht, eerst schuchter, dan
vrjjer, eindeljjk forsch en overweldigend
optredend, dis geur van bloemen zoo vol
bedwelming,dievogelenzang, zoo hartver
heffend, t is eene harmonie overeenstem
mend voor en in alle wezens, 't is een
levenskracht vol geheimzinnigheid, 't is
een ziel gevangen in het stoffcljjke.
St'l en stom van verrukking over die
goddeljjke stem zoo luide klinkend uit de
weelde der natuur, gevoelt de mensch
zijn niet-alleen zjjn.
FEUILLETON
[Vervolg).
Gevoelt hij den onweerstaanbaren aan
drang in het hart, tn< de te zingen het
loflied den Schenker alles goeds ter eete.
Dan welt in het meest verstokt ge
moed een zalig gevoel vau I efle om
hoog, dan komt er op in het van ver
driet versufte brein een droom van ge
luk dan moet de ziel, die haar Christe-
ljjken aard niet met geweld verloochent,
juichen en jubelen van stilleu vrede eu
zoete dankbaarheid,
Maar de schoonste zomermorgen brengt
nog niet altjjd een schoontn zomerdag.
In een ommezien kan het verkeeren,
kan de zon zich verschuilt n achter dichte
wolken; kan opkomen een dre:gend on
weer, kan losbarsten een woedende or
kaan.
Door duisternis schieten nu zonder op
houden de felle bliksemlichteilangs 't
hemelgewelf, zoo even nog een onmete
lijk veld van vrede, rolt zonder e'mde 'i
geluid van het geschut des donders. De
boomen zwiepen onder de reuzenkracht
van den storm de bloemen worden
wreed van haar stengels gerukt, de vruch
ten der aarde vernield. Waar bljjft de
redding
Zoo kan ook op een zonnige jeugd
vol vrede en zoet geluk, een leven vol
gen vol verwoesting. Hartstochten ot
wederwaardigheden breken dan af de
bloemen van 't geluk. Ell-nde en zor
gen brengen wolken op 't vroeger zoo
gladde en ongerimpelde voorhoofd. En
rondom dien mensch trekt een duist, r-
nis safiu, een zwarte donkerte, waarin
geen straal van hoop meer gloort.
Wees gerust
Na het onweder isde natuur verfrischt
en kleurt in rjjke pracht de schoone re
genboog der verzoening.
Zóo zullen de stormen des levens het
hart van den waren Christen wel bui
gen kunnen, maar nooit breken.
Zooals er uit de weelde van den schoo-
nen zomermorgen een stem spreekt tot
uw hart, zoo klinkt er ook een stem
uit het geloei der stormen en uit het uischen
van het noodgetjj: zoo klinkt er ook een
stem uit 't lij jen in 's menschen leven.
Haar te versfatn, naar haar te luiste
ren, is de oplossing van het levensraad
sel en geeft aan 'c harte vredig geluk.
65.
Met de lange uren verandert ook de ge
moedstoestand. Reeds den volgenden mor
gen kwam het Magda voor dat de toestand
en de doodsangst in de voorafgaande uren
gemakkelijk te verdragen geweest zouden zijn.
Het hoofdpunt was immers gelegen in het
wederzien van René. Nu lag echter de
naaste tijd voor haar als eene eenzame
woestenij. Zij kon niets doen, dan wachten en
vreezen.
In de „Leopoldsburger Courant,/ las zij on
der het plaatselijk nieuws twee stukken die
in haar oog een leugan waren.
Er stond eerstens te lezen, dat de eerste
luitenant van Wallwitz het ongel uk gehad
had zich bij het schoonmaken vaneen pistool
dat hjj niet wist, dat geladen was, zich zwaar
^'wonden, zoo zwaaT dat men aan het be-
noud van zjjn leven twijfelt. Dan was er nog
bijgevoegd hoe bemind deze flinke o'ficier bij
?$n® manschappen was en dat mijnheer vau
W allwitz naar m»n zeide juist op het punt
stond zijne verloving met eene der schoonste
jonge dames uit het gezelschap te vieren, dat
daardoor bet ongeluk dus dubbel beklageus-
waardig was, daar het eenen man getroffen
had, die zich in de gelukkigste levensomstan
digheden bevond.
Hit bericht was eenvoudig eu waarzoo
scheen het ten minste. Macda voelde echter,
dat het door de inzenders met op et zoo breed
voerig gemaakt was.
Men gaf zoo veel bijzonderheden om te
voorkomen, dat er geruchten begonnen rond
ie loopen.
Het andere bericht betro'René. Hij had, zoo
heette het, om zijn muziekdrama te kunnen
voltooien voor onbepaalden tijd verlot ge
kregen.
hij is weg, dacht Magda, gevlucht
of hij wacht in eene naburige stad af, of
hier ook praatjes beg'nnen te loopen. Hoe
zou hij kunnen werken, nu, met dit gevoel
in zijn hart! n
Zelte- was dit het beste voorwendsel, dat
hij voor zgue afwezigheid of afzondering kon
kiezen
Zij wachtte, hjj zou haar toch wol een
teeken geven, per brief voor haar zijn hart
uitstorten, het verlangen uitspreken, haar te
zien.
Van Hortense die eiken dag vele menschen
zag hoorde zij spoedig, dat niemand op het
denkbeeld kwam, dat de verwonding van vVall
witz nog een geheimzinnigen achterg-ond kon
hebben of met Bent: Klemming in betrekking
stond. Heel Leopoldsburg had het zoo druk
met de praatjes over Magda en Flemming,
dat het Flemraings voorbijgegane belangstelling
iu Lilly Wallwitz geheel vergeten had.
tandeels schuld heeft aan eene tot non
activiteit gedoemde actie der Katholie
ken.
Er wordt zelfs gesproken over afge
vaardigden uit Limburg en Neord-B'a-
öaut, die ter Tweede Kamer komen en
zich daar ontpippeu als onbeduidende
personen. Maar lieve hemel, zjjn dan de
sfgevaardigden uit de Noordelijke pro
vinciën allen zulke eminente mannen on
der de b-oedereo deed in-n niet dikwjjls
beter met eenigen onder hen miar stil
letjes in hun omgeving te laten.
Zeer juist wordt er op gewezeu dat de
Katholieken beneden den Moer Ijjk zeer
ten onrechte van provincialisme beschul
digd worden. Men heeft er zeker niet
aan gedacht, dat Helmond jarenlang Dr.
Verm eulen, Grave Mr. Harte,
Tilburg Mr. li a h l m a n n, Breda Dr.
Schaapman en Baron Mich iels
van Verduyuen, Zevenbergen Van
der Kan, Ooeterhoat .Thr. Van den
Berch Van Heemstede, Vechel,
Van V 1 ij m e n, Maastricht D e Et a s
enz. heeft afgevaardigd, wat blijft er
dan nog over van de grief van provin
cialisme Verwjjt men hier niet eigen
tekortkomingen zeer teD onrechte aaD
anderen
Och, hoe weinigen beseffen hier den
ernst der tjjden. Hoe vaak stelt men hier
personen boven beginselen, hoe menige
nulliteit wordt hier boven actieve, werk
zame en kun 'ige kracht gekozen.
Wg hekelden zoo menige onverschil
ligheid eD laksheid waar het goldt de
zaak der christelijke partjj in den lande
te bevorderen, al werd ons dat door kort-
zichtigen euvel geduid. j
Laten wjj eerst onze eigen verkeerd
heden en tekortkomingen verbeteren voor
dat wjj anderen de les lezen.
Wjj zien niet naar den overkant van den
Moerdijk zoolang in eigen kring veel te
verbeteren valt.
Waarljjk, er kan in onze omgeving
niet genoeg gewezen worden hoe nood-
zakeljjk het is, dat de Katholieken zich
met meer jjver wjjden aan de openbare
zaak en zich meer doordringen van de
plicht, die op hsn rust, om d* n invloed
en de kracht der christelijke partjj in
den lande te behartigen en te versterken.
De deelnemers aan den SOstmj Duitscheu
Katholiekendag zjjn te Keulen bijeen
gekomen. Ongeveer 20.000 werklieden
trokken gisteren in optocht met hun
bani ren door de stad. De klokken van
den Dom en alle kerken verkondigden deope-
ning der feesten, die door den heer B e ck er,
burgemeester van Keulen, met een feest
rede werden begroet. Reeds op de eerste
bijeenkomst voerden eeuige sp-ekers het
woord.
Tot voorzitter van dei Katholiekendag
werd gekozen dr. v o n O r t e r e r, pre
sident van de Baiersche Kamer van af-
Ook had juffrouw van Deggenburg op den
morgen van het duel toch Msgda herkend
toen deze met' (fort nse naar Flemming gegaan
was en met behulp van haar tooneefkjjker had
zij de beide dames ten oogenblik voor Flem-
mings raam zien staan
Hortense had met eigenaardige gelaatsuit
drukking naar deze praatjes geluisterd, en
toen men haar vroeg heel droogjes geant
woord: Zoo werkelijk?
Door vragers noch berichters kon uit dit
antwoord verder iets opgemaakt worden.
Laat ze mjjuen naam maar gebruiken,
sprak Magda met een smartelijk lachje, als hij
daardoor vooi praatjes bewaard hipt. Wat is
er mjj aan gelegen
Ik heb reeds voor de beste verdedi
ging gezorgd, hervatte Hortense; morgen
komt de hertogin uwen vader een bezoek
brengen.
En de h oggeplaatste dame kwan o ;k en
verzekerde Vagda en de dienstdoende hofda-
me, die haar begeleidde, dat zijne arme Ex
cellentie, toen hij nog minister van Onderwijs
en Kunsten was, zich voor haar s'eeds eeD
trouwe, toegewijde, onschatbare medearbeider
getoond had.
Zij praatte heel druk en voegde er ten slotte
bjj (lat Magda er niet te best uitzag en wat
rust behoefde.
Zij had Magda eigenlijk willen vragen haar
een pendant te schilderen bjj het wondervolle
stuk met de rozen, maar dit verzoek stelde
zij nu uit tot (le lente. Daarentegen noodigde
zij Magda op den eerstvolgendeu thee avond
gevaardiglen en rector van het gymna
sium te Munchen, tot ondervoorzitters
biroa vai Stotzingen en graaf
Praschma.
O/er di kwe-tie van het onder-voor-
ztHersehap in den Djitscheu Rjjkdag
blijft groote verdeeldheid heerscben in
den bo8zim van de Socialistische partjj.
B e b e 1, heeft zjjn partijgenoot V o 1-
mar, openlijk den oorlog verklaard. Be-
bel kondigt over deze kwestie, welke
hij, voor de toekom et van de partjj, als
een taklische kwestie van den eersten
rang beschouwt, een heel i reeks van ar
tikelen in de Neue Zeit aan en 'oept de
Vo'lman'a oen toe: «De tijl van verbloe
men en komediespelen over en weer
is voorbjj. Wjjmoeten duidelijk begrjjpen,
hoe wjj het met elkaar hebben.»
De ontevredenheid d*r arbeiders is te
Jekaterineslof tot u:tbarstiug gekomen.
Toen de bakkers er in den morgen van
18 Augastus het werk steakten, werd
met inhechtenisneming der raddraaiers
de orde herste'd, dit belette echter niet
dat twee dag m later h t werk werd ge-
stvakt in alle groote fabrieken en spoor
wegwerkplaat sen.
Met geweld dwoDgen de stakers de
werklieden in particuliere werkplaatsen
en op bouwterreinen om hun voorbeeld
te volgen.
De couranten konden niet verschijnen.
Troepen ruktm esbt'r aan en herstel
den de orde, maar dat was geen gemak-
ktljjk werk, zjj chargeerden bjj herha
ling op de menigte, soms op samenscho
ling van een paar duizend menschen.
Het gevolg was dan ook allertreurigst.
Lijj velschillende botsingen werden elf
personen gedood en een groot aantal ge
wond.
De Gouverneur liet bekend makeudat
goedgezinde werklieden legen de geweld
plegers znlleu beschermd werden. Onmid
dellijk daarna hebben een groot aantal
gedwongen stakers den arbeid hervat.
v
Over de brandramp te Boedapest ver
nemen wjj nog dat de politie dertien
lyken heeft gevonden van bedienden die
uit de ramen zjjn gosprongen. Z -stien
menschen zjjn gewond onder wie drie
ernstig. Veertig of vjjlt:g bedienden moe
ten in de vlammen zjjn omgekomen.
Onder de dooden zjjn ook de vrouw en
de dochter \au den eigenaar van het
verbrande magazjjn.
De schade wordt op 4 millioeu kronen
geraamd, een groot deel is door ver ze-
ring gedekt.
Te Queenstown hebben Duitscbe ma
trozen met Engelsche soldafen hevig ge
vochten. De Duitschers hadden een En-
gelsch kanonnier onthaald en wilden hem
in het stot en veroorloofde haar, voor de
aanstaande 'oterij twee mooie wandborden met
bloemen te schilderen, die nog van dezen
zomer in haar atelier hingen en waarvan de
hooggeplaatste dame beweerde, toen zij het
atelier eens rondzag, dat deze eene heele aan
winst voor de loterij zouden zjjn, zoodra ze
afgewerkt waren.
Magda kuste haar dankbaar en geroerd de
hand.
De hertogin had haar zoo vriendelijk aan
gezien, met zoo'n warmen blik, die uit eene
andere ziel scheen te komen, dan al de lang
zaam uilgesproken volzinnen.
Daarna weende zij eenige tranen, die haar
lucht gaven en dacht veel na over het lot der
hertogin.
Het voorname echtpaar was zeker niet ge
lukkig Misschien, omdat het geene kindereD
bad, ti'isschien ook, omdat zij niet bij elkan
der pasten. Daardoor was elk zijn eigen weg
gegaan, de hertogin had het geleerd, om haar
warm kloppend hart haar medeljjden met
haren naaste 'e verbergen, de vurige ziel van
den hertog ontvlood haar.
Misschien heeft zij hem nooit begrepen,
dacht Magda.
Daarmede was zjj weder bij René en zijne
raadselen aangekomen, die hij haar opgaf.
Hjj schreef niet en hj kwam ook niet. Was
hij zoo diep gebogen, zoo geheel buiten zich
zeiven, dat hjj het niet waagde, zich voor haar
te vertoonen
Het gevolg van liet liooge bezoek, dat Magda
ontvangen had, k wam oogenblik kei jjk.
hun schip laten zien. Andere Engelsche
soldaten, die zjj tegenkwamen, namen
echter een uitdagen ie houding aan en
zeiden dat zjj het tegen eiken Duitscher
wilden opnemen. Toen trokken de Duit-
scheri van leer met het gevolg dat er
gewonden vielen.
Dit voorval heeft weer getoond hoe
weinig het Engelsche volk genegen is
zich met de Duitschers te verbroederen.
Bij Lord Salisbury's dood. De
Court Circular bevat het volgende offici-
eele telegram uit Mariënbad «Met zeer
groot leedwezen heefc de Koning den
dood van lord Salisbury vernomen.
De Koning betreurt in hooge mate bet
verlies van zoo'n groot staatsman, wiens
gewichtige diensten, bewezen aan konin-
ging Victoria, koning E d u a r d en
het land in de hoogste staatsbetrekkin
gen steeds iD dankbare herinnering zullen
big ven bjj alle vaderlanders.»
De Engelsche bladen wjjden groote
artikelen aan den Doode. De «Times» bjj
zoorbee'a niet minder dan dertien kolom,
flet voornaamste van d.t lange relaas is
wel dit, dat lord Salisbury bewezen
beeft dat de aristocratie en de hoogere
klassen in E' geland onvergeljjkeljjke
krachten bevatten voor de regeering en
het bestuur der bevolking. «Zjjn karak
ter en haodelirgen hebben het nationale
leven krachtiger gemaakt en nieuwe
hoop voor de toekomst gebracht.»
Een staaltje hoe ook in het buiteu-
land de zomer iu ragen eo nog eens re
gen zich oplost, is het volgende bericht
nit Frankrgks Hoofdstad.
Tea gevolge der stortregens eirgister-
middag te Pargs gevallen, zija eene groots
menigte kelders, kelderkeukens eu zolts
benedenverdiepingen onder water geloo-
pen. Te Aubervilliers staat het heele
kwartier, Gourntuvo genaamd, onder wa
ter. Ia sommige straten staat bet water
meer dan een meter hoog.
De paniek was groot ouder de inwo
ners.
De 10e wijk ward het ergste beproefd.
Op de Qaai de Jemappes is de stem weg
op eene breedte van 7 meter ingezakt.
Al de straten vau die wijk staan onder
water.
De brandweer vau hot Chatean d'Ean
en van Chateau Loudon hadden bjjzon-
der vesl werk in de rae de Marseille en
rue de Lancry.
De 5e, 11e, 13e en 17 wijken hebben
ook ve*l van de o erst rooming geleden.
Op sommige plaatsen had men geen
licht.
De telegraphische en telephonische
communicaties werden gedurende een deel
van den avond onderbroken.
In het station der Chapelle werd de
treinbeweging een oogenblik geschorst
door de overstrooming.
De reizigers, van Ménilmontant ko
mend, moesten aan de Gare de l'Eit af
stappen.
Johanna van den Eusche en de beide an-
dere dames kwamen weer op het gewone uur
om teikenles te nemen en met haar vroegen
nog drie nieuwe leerlingen om aan de lessen
deel te nemen.
Neen, zeide Magda, ik kan nu niet
werken, ik ben niet wel, en zond de meisjes
weg
Zij was niet in staat, er zei s maar aan
te denken, met anderen te werken. Zelfs
het vervullen van hare huiselijke plichten
viel haar zwaar. Het liefst bleef zij maar
zitten peinzen, hoe het «cl met hem ging,
wat hjj deed en hoe hij zij e dagen door
bracht.
YVsarschijnlijk oo'< werkeloos, door angsten
hoop gekweld- Misschien ook wel voortgedre
ven door den vreeselijkeu angst, dat het men-
schenleven, hetwelk door hem in gevaar was,
toch nog verloren zon gaan.
Welke veranderingen moesten er met hem
plaats gehad hebben, hij, met zijne levendige,
vrjje geest, nu aan banden ge'egd door het
bewustzijn van zulk eene duad oe moest hjj
lijden
Misschien *erd zijne scheppingskracht iu
de kiem verstikt.
Magda dacht aan zijn werk en hoeveel
vreugde hij er aan gehad had, aan de trotsche
hoop, daarop gebouwd. Nu was alles weg,
srloren
Wordt vervolgd.)
