No. 5480
Zaterdag 29 Augustus 1903
28ste Jaargang.
QagBlaó voor <3Tooró- en Smió-éLollanó.
Een gouden jubelfeest.
tMagèa *fiufilatiè,
BÜITMNLAN D.
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem
Frankrijk.
Duitschland.
Rusland.
De opstand in Macedonië.
VT.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50
Voor het buitenland 2,90
Afzonderlijke nummers 0,03
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Hoof dredacteur-Directeur W. KÜPPERS.
PBIJS DEB ADVEBTENIIE»
Van 16 regels
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
50 Cent
7»/«
AtilTE MA NON AGITATE
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublicitéEtrangtire
G.L. JDAVBE 4' Co JOHN., b. JONES Succ. Paris 31J»« Faubourg Montmartre
De stad Keulen viert feest. Daar zjjn
vereenigd Duitschland's bloem der catho-
liciteit en tal van katholieke maoneD,die
er hunnen jubeldag, den SOsten Katho
liekendag houden.
üe stad Keulen heeft binnen haar mu
ren de dappere Btrjjders voor de Kerk,
die, vereenigd op hunnen 50sten Katho
liekendag, zich sterken voor den komen
den strjjd en der wereld een voorbeeld ge
ven van eenheid in het geloof en begin
selvasten trouw tot welzyn der maat
schappij. Keulen, waar de wereldbe
roemde Dom is omringd door een krans
van prachtige ketken in gothischen en
romaanschen stjjl gebouwd, waar naast
onnoemlijke kanstschatten, welke den
katholiek nog dierbaarder zjjn dan al
wat de kunst vermag in het leven te
roepen, i ameljjk de oveibljjfselen van die
helden, welke den gloriavoLsten strjjd
gestreden hebben, zjjn zjj ver gaderd, die
in het openbaar getuigenis geven van
aanhankelijkheid aan den II, Stoal en
trouw aan hun vaderland.
Buitengewoon groot is ie toevloed van
vreemdelingen. Behalve het gouden jubi
leum vau de voor Duitschland en de beeie
christenwereld zoo zegenrjjke algemeene
katholiekendagen, werd er nog een zilve-
ven jubileum gevierd, nameljjk dat vau
den Augustinerverein zur Pflege der
katholischen Presse, eene vereeniging,
die niet minder heilaanbrengend is voor
Kerk en Staat dan de katholiekendagen,
die zoowel bjj ons als in de Vereenigde
Staten van N.-A. navolging hebben ge
vonden.
Op den dag der opening van de katho
liekendagen hebben in de laatste jaren
vergadeiingen plaats van Arbeitervereine
en Gesellenvereine, om zooals men het
noemt «Heereaschau», troepenmonstering
te houden.
Tallocze dezer vereemgingen, waren
Zondag van heide en verre naar het«heili-
ge Keulen» gestroomd, om, na een fees-
teljjken optocht door de rijk versierde,
stad, de algemeene en bijzondere belan
gen van den werkman te bespreken.
Des namiddags had een optocht plaats
waaraan 25 a 80 duizend werklieden in
de volmaaktste orle deelnamen. Zjj trok
ken door de stad Keulen met vaandelsr
banieren en herkennicgsteekenen hunne
vereenigingen, muziekkorpsen speelden
marschen en dichte drommen menschen
stonden geschaard in de straten, die met
FEUILLETON,
Vervolg).
67.
Het lag tegenover den achtergevel ran het
slot. Magda wilde op Sibylle wachten, die be-
loo'd had, om één uur te komen, om met
hare vriendin samen naar huis te gaan.
Poven een sneeuwwit winterlandschap
welfde zich de blauwe hemel. Ie stroom, die
nog niet dicht gevroren was, stuwde zjjn
donker waier onder de groote brug voort,
waar de standbeelden met mutsen van sneeuw
op de grjjze zandsteenblokken stonden. |i e
daken waren met een dik wit sneeuwk eed
bedekt, de twjjgen der boomen bogen onder
den z«aren last, en op de grasperken lag een
vlokkig, wit kleed. Tusschen opgeworpen wal
len liepen de schoongeveegde wegen, de men
schen, die daar gingen wandelen, waren uit
de virte slechts tot de knieën zichtbaar. Al
het leven, dat anders het verkeer veroorzaak
te, het rollen der raderen, het getrappel der
paardenhoeven, de schreden der wandelaars,
alles klonk dof.
De winterwereld, die eerst iets kaals en
eenzaams gehad had, scheen op eens kleiner,
stiller, vertrouwelijker geworden. Alle men
schen zetten vergenoegde gezichten, de vinnige
evenveel belangstelling den optocht ga
desloegen, als bjj het voorbijtrekken van
een vorsteljjken stoet. Zij werden toege
juicht die flinke mannen, met hun ge
spierde armen, die de hitte van den dag
trotseeren in vreugde, en arbeid verrich
ten voor vrouw en kinderen, niet prui
lend, maar zich bewust van hun plicht
gesterkt door den godsdienstzin,zich wjjden
aan de njjverheid waardoor Duitschland
groot en machtig is geworden onder de
volken.
Niet zoLder grood werd bjj het voor
bijtrekken dezer arbeiders-bataljons de
volgende opmerking gemaakt
«Zoolang de Katholieke Kerk tot be
houd van Troon en Altaar in Daitsch-
land zullen massa's van uitgezochte en
goed geschoolde troepen kan in het veld
sturen, zoolang behoeit het niet beducht
te zjjn voor het roode spook». Tegen
deze mannen vermogeu de socialistische
raddraaiers niets. Deze werklieden heb
ben dan ook een hechten stenn in hun
goed georganiseerde vereenigingen waar
zij worden vooigelicht en gesterkt in den
etrjjd des levens.
Na ailoop van den optocht vergader
den meer dan achtduizend werklieden in
de ruime en zeer doelmatig ingelichte,
voor den katholiekendag opzettelijk ge
bouwde feesthal, vlak aan den Rjjn in
de nabjjbeid van den Dom. Deze feesthal
bevat niet minder dan 5000 zitplaatsen
en 3000 staanplaatsen. Daar echter de
doorgangen ook nog gevuld wareu met
toehoorders, kan het getal aanwezigen
gerust op 10.000 geschat worden. De
overige deelnemers waren verdeeld over
7 andere lokalen. In alle werden de be
langen der werklieden besproken.
Daar werd geen opruiende taal gehoord,
daar werden de stoiieljjke belangen der
werklieden besproken, maar daar weiden
zjj ook aan hun plichten herinnert, daar
werden hun ook de geesteljjke belangen
onder hit oog gebracht, gedachtig de
spreuk «Aan Gods zegen is alles gele
gen», of «Bid en werkt!»
Eere den Duitscheu arbeider, de Keu
lenaars en zij die van verre kwamen! Zjj
woonden den Katholiekeudig op jl. Zon
dag bjj zonder de minste buitengewone
luidruchtigheid. Zjj vierden feest in ge
paste vro lijkheid de stad verlatend, ge
sterkt in plichtsbetrachting en godsdienst
ijver, maar ook gesterkt inde behartiging
der stoffeljjke belangen voor hun huisge
zinnen.
Na het vertrek der arbeiders trokken
drichte drommen van menschen in de
koude had iets gezonds, de versch gevallen
sueeuw iets bemoedigends Bij dezan aanblik
dachten de volwassen mannen en vróuwen aan de
dagen, toen zij nog als hinderen door de
sneeuw waadden, en grijsaards keken met een
gevoel van a'gunst naar de knapen, die hunne
priksleden voortduwden.
Zulke heldere winterdagen brengen den
mensch in eene stemming, zooals hij die in de
lente gevoelt dacht Magda. Zegeven iemandweer
moed. Hoe merkwaardig zijn wjj toch van de
natuur athankelijk
Het was haar te moe te ol Sibyl'e dezen
morgen met betere berichten moest terugko
men.
Taai kwam deze ook reeds aanloopen, hare
pelsmuts een weinig schuin op het donkere
haar en mat eene boa om den hals, maar haar
gelaat stond even treurig als alle (lagen.
Zij bleef voor Magda staan en zeide
Grootmama wil het niet, is het niet
schandelijk
Wat wil zij niet?
Dat ik met Waltried trouw, zoo lang
hjj nog op het ziekbed ligt, vertelde zij en
de tranen kwamen haar in de oogen. Grootma
ma vindt het te theatraal. Ach, zjj hebben
geen gevoel
Zij nam Magda in den arm en liep langzaam
met haar voort.
En grootmama meent, dat men Walfriod
daarmede te kennen zou geven, dat hij spoe
dig sterven moet.
Heeft zij daarmede dan geen gelijk P
vroeg Magda.
richting van da «Gürzenich» om de ope
ning van de 50ste generaal verzameling
bjj te wonen. Het ruime gebouw bleek
te klein om de belangstellenden te be
vatten.
Talrijke vreemdelingen, ofschoon in het
bi zit van eene «Mitgliederkarte» zagen
zich teleurgesteld, want hun kon geen
toegang verleend worden bjj gebrek zelfs
aan staanplaatsen.
Telegrammen deelden reeds mede welke
schitterende redevoeringen gehouden zijn,
hoe daar door verschillende sprekers, door
groote mannen van beproefde ervaring
gesproken werd over den socialen toe
stand en politiek, hoe Duitschland's ka
tholieken daar kracht hebben gaput tegen
het zich baanbrekend ongeloof en de om
verwerpers van de maatschappsljjke orde.
Daar heerscht ernst op Duitsehlaud's
katholiekendagen, maar bjj al den ernst
die er betracht wordt, weten Duit-ch-
lauds zonen ook het aangename te pareD.
Geen gedwongen deftigheid of preuLch
gedoe wed betracht. Na de schitterende
redevoeringen wist de Keulsche virtu osi
teit op het gebied van zang en instru
mentale muziek de duizend m toehoorders
te boeien en wanneer wij hst zoo maar
eens mogen zeggen, schadeloos te stellen
voor 't gemis van buitengewone «schwung-
vol'e» relenaars.
Drukker als ooit is Duitschlands Ka
tholiekendag te Keulen bezocht, de toe
vloed van vreemdelingen is veibazend.
En geen wonder, waar allen samenwer
ken. Wat werd dan ook Em. kar
dinaal Fischer, aartsbisschop vau
KeuleD, uitbundig toegejuicht, toen Z.
Em. op een der bijeenkomsten het woord
voerde over den arbeid van de Katholieke
pars. En wat een opgewektheid heerschte
er in den optocht der duizenden arbei
ders toen zjj voorbij het aartsbisschoppe
lijk paleis trokken eu kardinaal Fischer
met Z. D. H. den aartsbisschop van Me-
chelen Mgr. Goossens en den wij
bisschop Mgr. Muller op het balcon
verschenen.
Behalve deze Prinsen d.r Kerk waren
nog te Keu'ea ter bjjwoning van den
Katholiekendag Z. Em, kardinaal F e r-
r a r aartsbisschop van Milaan, de Bis
schoppen van Luik en Namen, alsook
de Bisschoppen van Nepi en Sutri en
van Kopenhagen.
Geen wonder, dat zelfs de universiteits
club van Keulen Zondag een sto^t orga
niseerde om de Bisschoppen hulde te
breng n. Da studenten, vergezeld van de
militaire muziek van kt Keulsche gar-
Maar het was zoo'n groot bewijs van
mijne liefde geweest, zeide Sibylle en hield
een van de einden harer boa tegen den mond
en den neus, want zij vreesde, luid te moeten
weenen.
VValfri. d gelooft zoo even vast aan uwe
lie de, troostte Magda haar.
Ja, maar als hij nu blijft leven en voor
een paar weken op reis moet naar het Zuiden
ter verder herstel, dan kan ik toch als zijne
bruid niet meegaan, jammerde Sibylle.
Vol ontroering bleef Magda staan. Is er
dan hoop, is er werkelijk hoop vroeg zij.
Dokter Friedricks hee't van morgen
gezegd, als het zoo nog drie dagen vooruit
gaat, dan is alle gevaar voorbij. De wonde be
gint te heelen, berichtte Sibylle op klagenden
toon- i,
En dat zegt gij met zulk eene stem,
riep Magda uit en zou baar om den hals ge
vallen zijn, als zij niet midden op straat geweest
waren.
Masr als ik nu toch met met hem mee
reizen kan, vervolgde zjj met tranen in de
oogen.
Bij zooveel kinderachtig egoisme viel het
Magda zwaar, bedaard te blijven en haar ge
duld te bewaren en Sibylle op vriendeljjken
toon eene terechtwijzing te geven, toen haar
de woorden op de lippen bestier en en zij
doodsbleek werd.
Daar kwam met sierlijken tred, naar de
laatste mode gekleed en met hare gewone trot-
sehe hruding, die zij altijd aannam, als zij
personen ontmoette, die niet in 'naar smaak
I nizoen, hebben dau ook op bjjaa dolzin-
i n'ge wjjzede Bisschoppen geovationueerd.
Wjj zien uit alles, dat op Duitsch
land's Katholiekendagen, zoo leerzaam en
stichtend, geen bekrompen ideeën invloed
hebben, maar dat daar in opgewekte en
vrooljjke stemming de hoogste ernst
wordt betracht tot glorie der Kerk eu
heil der Maatschappij.
De bisschop van Nancy, Z. D. U. Mgr.
T u r i u a z, heeft aa i don Prefect vau
het Departement Meurths-et Moselle doen
weten, dat hg opnieuw protested tegen
de geweldpleging van het Ministerie en
zjjn Bisdom. De Bisschop beroept zich op de
Rechtbanken die de gewezen kloosterlin
gen hebben vrijgesproken, aangeklaagd
oniat zjj hun priesterlijke bediening lidb-
bso verricht io de kerk. De B sschop
acht het verbod vau den minister Com-
bes, om den geesteljjkeu bet prbdiken
in kerkeu ol kapellen te verbieden, iu
strjjd met de wet, hg zal de kloosterlin
gen in zjju bisdom laten preeken. Z.D.J.
zegt ten slotte, indien de Fiansche wet
geving op den bodem stond van yrjjheid,
orde eu recht, zou ik u mynheer de Pre
fect, bij den Minister-President voor de
Rechtbank dagen, om mjjn herderlijken
plicht te vervullen en mgn geweten te
bevredigen.
Op den Duitsehen Katholiekendag te
Keubn verklaarde en bewees Dr. Porsch,
dat de sociaal-democratie vijandig is aan
naastenliefde in tegenstelling met het
Christendom.
Dr. Piper drong er op aan dat men
zou trachten de hervormingen, die wor
den aangenomen, ingang te doen vinden,
ook in het bniteniand.
Pastoor Jelly uit Metz, bracht hul
de aau de Rjjksregeering voor de vrij
heid waarin hg eu zjjn landgenooten
leefden om er vervolgens op te wjjzen,
dat men in dezen tjjd van democratie
zich vooral tot het volk moest wenden
en op het volk jennen. Daarom dankte
hg het «Volkeverein», waarvan iu 'c
bijzonder deze zitting uitging, voor al
hetgeen het had verricht.
Dr. T r i m b o r n, die weer hersteld
is, sloot deze ve gadering, in zooverre
zjj openbaar was. Toen ging men over
tot bi sloten zitting.
In deze werden de volgende resolu
tion aangenomen: Vrjjheid voor het op
richten van kerken over bet geheele
Duitsche rijk en terugkeer van alle gees-
teljjke vereenigingen in Duitschlaud. Uit
breiding der katholieke peis en der ka
tholieke litteratuur en kunst. Aanbeve
ling van den Sint-Pieters-penning. Goed-
yielen, Lilly van Walwitz de brug over ge
wandeld.
Mfn God, Lillyop straat moet ik
wel beleefd zijn, zeide Sibylle vol ergernis.
Magda liet den arm harer vriendin los en
slak ds handen zoo diep mogelijk in haar
mof. Haar hart begon zoo geweldig te kloppen,
dat in de slagaders van haren hals het poV
werk deden trillen. Eene onverklaarbare nieuws
gierigheid diong haar de aansomende stijf
en strak in het gelaat te zien. Deze was het
geweest, die haar too onuitsprekelijk deed
lijden
Het was Magda te moede, of zij de andere
in het gezicht moest schreeuwen
Jk weet alles Maar hij veracht n II jj
heeft u niet lief gehad volstrekt niet. Zjjn
hart behoort mij.
Lilly stak de brui 1 van haren broeder de
vingertoppen toe en wilde ze ook Magda rei
ken.
Toen zag zjj den strakken, vjjandigen blik
en bemerkte, dat Magda hare_ handen met eene
korte, onwillekeurige beweging nog vaster in
den mof klemde.
Zjj kneep de oogen halt dicht, bijziendheid
huichelend en zeide
Nu, Sibylle, al weer rood geweende
oogen? Gij moet wel een engel z.'n, juffrouw
Buhland, wendde zij zich tot Magda, om nu
met onze lieve Sibylle om te kunnen gaan.
Bij deze woorden keek zij Magda brutaal
in de oogen en dachtwat heett die Kuh-
land, waarom kijkt zij mij zoo aan, wil zij
mij geene hand geven, ot is bet enkel toeval?
keuring van eu toetreding tot het ver
bond tegeu het duel.
Afkeuring vau elke openbare betoo
ging, die in strjjd is met de zedelijkheid
en die men door de pers moest bestrij
den.
Het valt op hoe gunstig en welwillend
de conservatieve Duitsche pers het ver
handelde opneemt.
Men meent reeds een samengaan te
bespeuren van conservatieven en het
Centrum bjj de a.s. verkiezingen voor
den Pruisischen Landdag.
De heer T r o t h a, hofmaarschalk
van den Kroonprins, heeft bjj de justitie
een aanklacht ingediend tegen het socia-
listenblad c Vorwartsv wegens smaad
schrift.
De Redactie van het blad heeft nu
naar zin en zal dus gelegenheid hebben,
om nader terng te komen op de geschie
denis van het kasteel op Pichelswerler.
De Russische en Daitschege delegeerden
zgn het niet eens ge worden over een nieuw
handelsverdrag tusschen de beiderjjken.De
onderhandelingenzjjnnu voor eenige weken
geschorst, teneinde de Duitsche afgevaar
digden in de gelegenheid te stellen, te
Berljjn ruggespraak te gaan houdeu met
hunne lastgevers.
De strjjd in Macedonië is gruweldadig,
muzelmannen en christenen vermoorden
eikander, 't Is geen oorlog die er ge
voerd wordt, sluipmoord is aan de orde
vau den dag, en families die niets met
de ruzie te maken hebben, worden zonder
vorm van proces geplunderd en om hals
gebracht.
Maandag-nacht werd het dorp Rokite
door opstandelingen aangevallen en 13
inwoners werden opgelicht. Te Prizrend
kwamen Albaneesche troepen om de
orde te handhaven en zjj verstoorden de
orde, zjj losteu hun geweren in de straten
tot grooten schrik der christenbevolking.
Do consuls hebben een klacht naar de
Porte gezonden.
Het gerucht is iu omloop dat de Bul -
gareu in de dorpen van den omtrek vau
Tcherkesskney, op zes uren van Konstaa-
tinopel, verscheidene inwoners vermoord
hebben. Te Konstanticopel zgn 800 vluch
telingen, Turken en Grieken, uit Vassi-
likos aaugekomen.
Aan den icgang van den spoorwegtan-
nel vau Halz, op twee kilometers vau
Uskub, heeft men dynaraietbommon ont
dekt, die men bij middel van electrischa
draden moest doen springen.
De Russische R'geering heeft haar
consuls in Macedonië aangeschreven, al
hun rechten en voorrechten stipt te
handhaven, maar een onbarispaljjke hou
ding in acht te nemen, om da Turken
geen aanleiding te geven, de consuls van
uittarting te beschuldigen.
Ds Macedonische comités moe'en voor
nemens zgn, deputatien te zenden naar
Magda bewoog de lippen, zij wilde iets
antwoorden, een scherp, minachtend woord.
Maar het was haar onmogelijk. Hare tegen
woordigheid van geest was niet tegen dezen
toestand opgewassen. Zij kon zich niet be-
heerschen en alleen die aanstaren, welke van
alle vrouwen ter wereld zjj het meest ver;
achtte.
Zou Sibylle wat gezegd hebben? dacht
Lilly en zij erd ongerust. Zij meende dit
soort van meisjes, zooals Sibylle was, te ken
nen die hebben een dozijn goede vriendin
nen en vertrouwen aan ieder dezer een geheim
toe, na haar vooraf te hebben laten beloven
over alles te zwjjgen
Met mjj kan men heel gemakkelijk om
gaan sprak Sibylle soherp, al ben ik maar eene
Leopoldsburgsche en al heb ik niet op eene
buitenlandsche kostschool allerlei domme din
gen geleerd.
Lilly haalde de schouders op. Zij twistte
niet met Sibylle, dat zou kinderachtig ge
weest zjjn. Maar het ergerde haar toch, dat
Sibylle in tegenwoordigheid van anderen dezen
toon aansloe,'.
Juffrouw Ruhland zal een mooi denk
beeld van uwe opvoeding krijgen, als zij hoort,
welken toon gij tegen de zusier van u«en
rerloofde aanslaat, sprak zij.
Magda weet. heel nauwkeurig, dat ik
eene goede opvoeding genoten heb, zeide zij.
Wordt vervolgd.)