5482 Dinsdag 1 September 1903, 28ste Jaargang. $)ag6laó voor vSïooró- on Suió-dtollanó. Moresnet. Zij, die zich vanaf heden op de Nieuwe Haarlemsche Cou rant abonneeren, ontvangen de nummers verschonende tot 1 October gratis cJKagèa tffiufilanó, BUITENLAND. BUREAU St, Jansstraat. Haarlem Geloof en Wetenschap. Een Duitschland. Belgie Frankrijfc. Italië. De opstand in Macsdonië. ABONNEMENTSPRIJS Per 3 maanden voor Haarlem1,20 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50 Voor het buitenland ^,90 Afzonderljjke nummers0,03 Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen. Hoof dredacteur-Directeur W. KÜPPERS. PRIJS DEB ADVERTBNïIEN. Van 16 rogela50 Cent Elke regel meer7lA Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. AGITE MA NON AGITATE Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublicityEtrangère G.L. DA ÜBE Co JOHN., b. JONES SuccParis 31 bis Faubourg Montmartre Dit onzijdig gebied brengt in de laat ste dagen heel wat pennen in beweging un dobbelaars er een speelhol van heb ben gemaakt. Moresnet 1 gt zuidelijk van de provincie Limburg, ingesloten door Nederland, België en Daitschland.Het is 350 B.A. groot en telt 35000 bewoners. De naam is Moresnet, Altenberg of Kelmis (in het Fransch la Calamine.) Het dankt zjjn positie aan de omstan digheid, dat Pruisen en de Vereenigde Nederlanden het na het Weensche con gres niet eens konden worden over de grensstrook ter lengte van ongeveer 4 K.M., langs het kanton Aubel.Overeen komstig art. 16 van het grensverdrag dat den 26a Juni 1816 tusschen beide Staten tot stand kwam, werd daarom dit kleine gebied tot tjjd en wijle van een definitieve regeling onder gemeenschap pelijk bestuur geplaatst. Ooafaankeljjk of z-dfs onzijdig in volksrechterljjka betee- kenis is Onzijdig Moresnet dus niet. Na de scheiding tusschen Belg en Nederland trad eeritgenoemd land in de rechten van de Vereenigde Nederlanden. Tot nog toe heift noch België noch Duitschland afstand gedaan van zgn sou- vereine rechten, doch geen van beiden mag het onzjjdig gebied militair bezet ten. Oorspronkelijk waren alle bewouers van het onzjjdig gebied vrijgesteld van mili taire dienst. Sedert 1848 zjjn echter de bewoners van Belgische nationaliteit, en sedert 1854 ook de Moresnettere van Duitsche nationaliteit, verplicht in hnn landen te dienen. Alleen de eigenlijke neutralen, d.z. de nakomelingen van de in 1815 aanwezige bevolking, zjjn vrjjgesteld van alle mili- firae diensten. Dit zijn 439 personen (in 1815 waren het er 250) bovendien wonen in het on- zgdig gebied 14/0 1 ruisen, 1169 Belgen en 354 Nederlanders. De belastingen, die de inwoners op moeten brenger, zjjn gering, on dat een F E O I L L E I ON, C9. Vervolg). O, als het René voortdurend zoo te moede was, als haar en moest bij nog niet meer lijden? dan vernietigde deze tijd voor goed zjne geestkracht. Buiten werd er driftig aan de bel getrok ken. Zoo luid en aanhoudend drukte alleen Sibylle op den knop. Magda, stond op Het suisde in haar hoofd. 11e gedachte, dat zij niet zou komen, als hij dood was, deed haar weder hopen, maar het volgende oogeublik kreeg de angst weer de overhand. Juist het was Sibylle. Zij vloog de kamer binnen en viel Magda om den hals. Zij sleepte Magda mee en riep maar aldoor: Hij is buiten gevaar, hij is buiten ge- Taar Magda's gelaat was doodsbleek Zonder dat zjj het voelde, biggelden haar de tranen langs de wangen. Zij vouwde de handen en fluisterde: Goddank 1 duizendmaal dank I Fn dan op levendiger toon Weet bij het al Natuurljjk, de dokter zeide het gisteravond tegen hem. Jk was er bij. Hoe Walfried mij daar gevestigde industrieele onderneming de Soc'é'é' anonyme des mines en fon denes de zinc de la Vieille Montague^ een groot deel van de lastsn van de ge meente op zich genomen heelt. Wat de rechtspleging betreft, kunnen civiele en strafzaken in Pruisen of in België aanbangig gemaakt worden. Straf zaken worden echter meest door Praisi- sche rechtbanken behandeld. Echter wordt door die rechtbanken bjj strafzaken steeds geoordeeld volgens de Code Péial ia geval er bewoners van Moresnet terechtstaan, war.t dit wetboek is nog van kracht in het onzjjdig ge bied. Nu verbidt de Code Pénal van Na poleon alleen die speelbanken welke in het openbaar worden gehouden. De iD Moresnet opgerichte speelbank is echter niet openbaar en alleen toegankeljjk voor leden *au de «Cercle privé des étran- gers de Calamine.» E!k lid moet zich aan ballotage onderwerpen ea het co mité, dat met de leiding der bank is be last, moet eerst, alvorens iemand als lid wordt toegelaten, over zoo'n persoon in lichtingen inwinnen. Moresuet, en daar komt het op aan, heeft ziju speelhol. Er wordt gespeeld met de roulette en niettegenstaande de speel bank pas een tweetal weken geloden ie opgericht, is er al heel wat geld verdob beld. E dat het er zeer druk zal wor den valt niet te betwijfelen. Op een dag van de vorige week hebben niet minder dan 80 heeren en dimes, meest uit Aken om opneming als lid der speelclub zich aangemeld. De statuten vau de spselbank die een groot aantal menschen in het verderf stort, zien er heel onnoozel uit. Wg lez on daar in hoofddoel is verlraaiiug en opbeuring van het plaatsje Calamine. Let wel; ver fraaiing en opbeuring. C'est peur lire. Terloops wordt dau gezogd, dat de ver- eeniging hare ledeu allerlei genoegens en ontspanning verschaft: concerten, wed rennen, duivenschieten, speelsalons. Ernstig wordt gewezen op hetgeen in Moresnet plaats heeft, en overwogen wordt hoe dat zaakje is aan te pakken. Wjj galooven, dat Duitschland en België volkomen het recht hebben tnsschenbeido te komen. De Beniner Correspondem zegtDe noodige maatregelen zijn door de Duit sche Regrering genomen om de speelbank te sluiten. Als Bslgië zich daar nu bjj aansluit, zal de speelwoede, die zich in toen aankeek, o, (lat was schoon Zoo vol teederheid lk geloof dat hij veel, innig veel van mg houdt. Neen, ik meen of René het weet, vroeg Vagda. Die zal het we1 gauw liooren, meende Sibylle, ie dit tamelijk onverschillig liet. Hg ma" er zich mede gelukwenschen. Anders had hij°z','n laven lang als een tweede Kain moe ten rondloopeu. Sibylle riep Magda op smartelijken toon. Hij moet (och vreeselijk geleden hebben. l at was zijne stra'. Maar praten wij niet langer over dezen a'scbuwelijken Flem mi Dg 1 lk vergeet hem, en verder gaat hij mij niets aan. Maar weet gij wat, Magda? Ach, ik moet u verschrikke ijk veel vertellen gisterenavond was er bij ons een twist anders was ik zeker nog vrel gekomen, want gij, m.t uwe roerende deelneming mocht het toch wel het eerst weten. Maar, lieve beste Magda, het loon blijft nooit uit, ik heb iets bijzonders voor u in petto. Bij u, een twist vroeg Magda, zich tot deelneming dwingend. Hare vurige, gelukkige gedachten waren bij hem, big hem Ja, denk eens aan, tante JZidendorf was zoo beleedigd, dat grootmama Wallwitz en papa en mama het denkbeeld van mfn huwe lijk met Waltried op zijn ziekbed, theatraal genoemd hadden. Ik geef het geld voor dit huwelijk, zeide zg, en dan mag ik toch zeker ook wel een woordje danrbjj meespreken Niet waar, daar had zg geJjjk in Moresnet openbaart spoelig tot het verle den behooren. voor di Katholieke zeer interessante re devoering van den geleerden Duitscher, den heer V onHertlin g, leeraar aan de Hoogeschool te Munchen, gehouden op den Duitschen, Katholiekendag willeD wg eens nader bespreken. Deze relevce- meer onze plichten jegens den Schepper en jegens de Kerk van Christus, wats vanalle benselarjjender menschen, beseffen en vervullen. Heerlijk staan zjj boven hetgedreder menschen, boven het sljjk der aar le, die trouw hun plicht vervu'lm,der Kerk tot glorie en den menschen tot heil. ring was, m dubbel opzicht merkwaar dig. De heer Vou Hertling heeft het dwaas vooroordeel weerlegd, dat nog bij onze tegenpartij heerscht, als zou er tegenstrijdigheid bestaan tusschen de wa re wetenschap en ons geloof. Hg heeft het dwaze en kortzichtige aangetoond, van hen die meenen, dat zich in het openbaar levea bewegen, sch »de kan bren gen en 't Geloof kan doen wankelen. Te recht deed de zoo gunstig bekende hooglearaar vau Munchen opmerken, dat het meer dan ooit de plicht der Katholie ken is, zich op de wetenschappelijke stu dies van allerlei aard toe te leggen, daar de vjjanden van den godsdienst van da ontdekkingen der wetenschap misbruik maken om er het geloof mede te bestrjj- den, elk jaar worden honderd duizenden vlugschriften verspreid, waarin ds reeds zoodikwjjis weerlegde bewering herhaald wordt, dat het geloof niet overeen te bren gen is mat de wetenschap Op die onge rijmde beschuldiging m >et er met klaar- blgkende daadzaken gaantwoc-rd worden, en eeue d ar beste weerlaggingen is nog het feit dat het vooral de katholieken zjjn die zich op alle wetenschappen toeleggen en o r in uitmunten. De heer Von Hertling bswees, hoe de wetenschap der Katholieken op veel vasteren grondslag berust dau die der anlersdankendau. Maar hg wees er ook op, dat velen onder ons een kleingee8tigen schrik hebben, voor hen, die zander schroam iu het opeubiar op treden, alsof men da waarheid maet vreezen. Zoowel in wetenschap als ii geloof valt niets te v.eezen, beide ko men van God, en dus kan er tusschen beide geen tegenstrijdigheid bestaan. Geen kleingeestigheid das, maar eeae ware begeestering voor de weteuschip, een oprecht verlangen om de onvervalschte waarheid te leeren kennen, met eene war me liefde voor de'Kerb, de hoedster der eeuwige waarhsden.Imme s het staat vast: hoe meer men de geheimen bestudeert, hoe meer men de geheimen doorgrondt, hoe dieper men iu de duisternissen der geschiedenis doordringt, hoe mser men deo Schepper zal bewonderen, hoe meer men zjjn hart vo lt opgewekt tot ds wonder- dad ge werking van GodsKerk, hoe die per en vaster het Geloof zich zal pren ten in het hart. De hoogleeraar Von Hertling, heeft in zjjn schitterende redevoering aan getoond,dat de katholieken niets te vreezen hebben vsn de Wetenschap, integendeel, dat G.-loof en Wetenschap moeten samen gaan, want beide leeren ons mser en Tante Sibylle is overig-ns een engel. En denk eens aan, zij kent Wal ried alleen van eene fotogra fie, en daarin is zjj totaal ge charmeerd, bjj moet op tantes vroegeren brui degom gelijken. Papa en mama vinden dat niet. Dat nam tante hun zeer kwalijk. Nu, en omdat ik maar s'eeds aan het bui len blee', dat ik niet met Wallried mee gaan kon,hij moet acht weken naar de Rivièra, omdat de kogel toch door de longen gegaan is hee't tante er wat op bedacht. Ik ge loof, enkel uit genegenheid voor mg, misschien ook wel om mijne ouders te ergeren. Ma^da staarde droomerig voor zich uit Gij luistert niet eens, riep Sibylle een weinig boos. Ja wel, ja wel, verzekerde Mag la op schrikkend. Maar val nu niet in onmacht tante Zidendorf zal naar de Riviéra gaan en mij en u medenemen. Mjj vroeg Magda. Ja, tante fluisterde mij toe, dat gij de eenige medelijdende ziel iu Leopoldsburg zjjt. Niemand heeft zich de zaak zoo aanga- trokken, en niemand ook zooveel belangstel ling getoond als gij. En omdat zij bang is, zich te vervelen, als derde pirsoon bij een aanstaand huweljjkspaar, moet gjj meegaan, vertelde Sibylle met een triomfeerend lachje. En uwe ouders Die wilden er eerst niets van hooren. Toen zeide tante, dat zij dan niets met het huwelijk meer te maken wilde hebben, en geen geld zou geven, als zjj haar zin niet De Frausebe ambassadeur te Berljjn heeft don Minister ven Bnitenlandscbe Zaken, namensden President der Fransehe Republiek, 5000 francs ter hand gesteld tot lenig'ng vau den nood der door over- strooming bezochtejstrakon van Silezie. De «Magdeburgische Zutung» deelt het volgende mede De ingenieur W. H e n t z e, een Duit scher, die in dienst is bjj een machine fabriek te Weenen, is den 9en Mei met zjjn vrouw naar Absssin vertrekken, waar hg, in opdracht van koning M e 1 e n i k, te Addis Abeba een rjjksmunt zou instal- leeren, naar Oostenrjjksch model, la 180 kisten bi acht kjj de noodige werktuigen mede, en voorts verscheiden hoaderddui- z nden kroneD, voor Abessinë geslagen. H ent ze deed de reis over Venetië en Suez. Sedert twee maanden echter is van den ingenieur ea zjjn vrouw niets me-r vernomen, en men vre st nu, dat zjj met mit hun karavaan ia de woestjjn tus schen Dzjiboeti en AddisAbeba doorroovers overvallen en beroofd, misschien ook ver moord zijn. Dau 20aten September a.s. zullen een aantal vereenigingen te Antwerpen den sterfdag van Hondrik Conscience herdenken. Een palm vaa gesmeed jjzir zal op het giaf op het Eieler kerkhof worden neergelegd. Voor het standbeeld van Gonsciense zal worlen gezongen het «Goed Heil aan Cmscience», gedicht vau H a n s e n, mu ziek van Peter Beuoit. De Parjjsche bevolking is, na het on geluk op den ondergrondschen spoorweg «Metropolitain», zeer angstig geworden. Toen dezer dag-n de machioe in lieton- gereeje geraakte, having de reizigers een paniek die ernstige gevolgen bad. Men droDg en duwde e!kandar, waardoor een vreese'jjk) paniek ontstond. Da reizigers sprongen als waanziunigen uit de cou- pé's. E ne dame werd den schedel ver- brjjzelf, een man werd zjjn schouder ontwricht en andereu liepen kwetsuren op. Een millioenenvermorser. De ge wezen directeur van de Société Framjalse kreeg. Voor haar geldelgk offer wilde zjj toch ook voortaan in Wa'fried en mij bloedver wanten hebben, die haar toegenegen waren. Nu, en toen zwegen mjjne ouder9. Ik kan niet mee, zeide Magda. O, gij moogt 'net gerust aannemen, tante Sibylle heeft afschuwelijs veel geld, antwoord de het meisj Ik kan mjjn vadei niet verlaten. Maar, lieve Vfegda, die weet er immers toch niets meer van, o( gij bij hem zjjt, zeide Sibylle. Magda stond op, Jk kau niet, sprak zjj nu op beslisten toon. Misschien zult gjj dat eenmaal be grijpen. Sibylle keek haar oplet'end aan en dacht na. Plotseling scheen haar een licht op te gaan, lk ben wel met blindheid geslagen ge weest, riep zij op vrooljjken toon uitblijde over hare vindingrijkheid en er niet aan den kend, of zjj ook eene teedere snaar in Magda's hart aanroerde daarom wrnrt g j laatst zoo zonderling tegen Lilly enwildet haar dehan d niet geven Gij haat Lilly, omdat gjj zelf hopeloos gecharmeerd zijt op Klemming Mjjn arm, lief hart Zij omarmde Magda met een soort van me delijden, dat haast eene beleed igiug was. En nu zijt ge bang, Lilly nog dikwij Is tontmoeten, voor wj op reis gaan? Neen, die gaat v eg, die heeft zich de la ts e dagen hier genoeg verveeld. Zjj voerde den laatsten tjjd zoo'u drukke correspondentie, e,n heet de Banque et de Change te Parjjs, Louis Balen i, heeft terechtgestaan wegens verduistering van meer dan 20 millioan francs, gepleegd tjjdens de jaren 1891'96. Deze bank hchtte hg op voor 7 millioen, terwjjl hg aan de baurs 24 millioea verspeelde, hem in bewaring gegeven door Max Lebaudy «le petit 8ucrier.» Toen hjj ved deze som na L e b.a u d y 's dood in 1896 verantwoording moest doen, vluchtte hij naar Amerika. In New-York stal hjj edel gesteenten, rn werd veroordeeld tot zes jaren gevangenisstraf. Nadat hg dezen tgd uitgezeten had, werd bij uitgeleverd aan Frankrijk. De Parjjsche Rechtbank ver oordeelde hem, in aanmerking nemende verzachtende omstandighedeu, tot een jaar gevangenisstraf. Daar hjj reeds een jaar in voorloopige hechtenis doorgebracht had, werd hg dadelgk op vrije voeten gesteld. Over de komst van den C/.aar en de Czarina te Rome, wordt gemeld, dat de Czaar ook een bezoek zil brengen aan den Paus. De liberale bladen meenen te weten, dat Z. H. P i u s X, er niet op zal staan, dat de csremoiuëu tot nu toe iu gebruik voor vorsten die het Quirinaal en het Vaticaan bez >eken, in acht geno men zullen worden. De Italianen zullen ter eere van dan Czaar een groots vlootsehouw houden, en de Russische kolonie te Florence zal Zjjne Majesteit uitnooiigan de inwijding vau haar aerk bij te wonen. De dagbladen te Konstantinopel mel den, dat de opstand in het wilajet Us- kab zich snel uitbreidt. Te Kojale hebben, vier dagen gele den, da opstandelingen en de regelma tige troepeu gedurende 11 uren met el kaar gevochten, waarbij vele doodon en gekwetsten vie'eo. Het gerucht loopt dat de geregelde troepen en baejibizo iks Ko- jala binnentrokken en de bevolking aan verscbrikke'jjke folteringen onderwier pen. Iu het districtUskub heerscht schrik en ontsteltenis. Te Weenen loopt het gerucht, dat een verbond tussehei Turkgeen Grieken land ophanden is. In geval vau oorlog zouden de vereenigde troepen gesteld worden onder het opperbevel vau eea Turkschen generasl, terwjjl ds vloten onder een Griekachen admiraal zonden komen. Volgens den te Lo uden openbaar-ge- maakten tekst der voorstellen die het Macedonische comité aan den S rltan en ook aan de Europeesche Regeering heeft voorgelegd, verlaagt hef comité dat Ma cedonië onder eea Evropeesch bestuur zil komen, waarin verte^euwoordigets der bevolking ziktiag hebben, en voorts dat Macedonië door Internationale troe pen bezet zal worden gehouden. liet zoo weten te schikkeu, dat zij op den da", waarop Walfried buiten gevaar verklaard zou' worden - vromer kon het toch n et, om alle schande te vermijden eene uitnoodiging van de oude mevrouw Ponsdorf, hare aan staande schoonmoeder, volgt. Dan zal zij het wel zoo weten te draaien, dat zij in plaats van den volgenden herfst dezen winter nog hare verloving met Ponsdorf kan vieren. O, ik erger mij reeds bij voorbaat over, als ik er san denk, hoe Lilly met h>ar titel en haaf geld nog eens p onken val En mama zegt de Po^sdorfs mogen wel rtil ziju de graaf za iger heeft in zijn tijd met Strousbe rg eene zaak opgezet, waardoor h:j rijk geworden is, en mama zegtdat al net ge d uit dien tijd hem we' tusschen de vingers moet branden. Wij hebben iret veel, miar wij Linzows zijn voornaam. Wat ik dus zeggen wilde, wegens Li'ly kunt ge gerust komen v n n' mor gen is de lucht zuiver. Magdi ztg we' in, dat e' geen kans meer was, om eE zich uit te redden, zonder de waarheid te zeggen. M ar ik kan loch mijnheer van Wal1- witz niet ontmo ten, sprak zij bijna fluiste rend. Ik was met René Flemraiug verloofd, eer eer Siby' e schreeuwde hef bijna uit. (Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1903 | | pagina 1