No. 5487
Maandag 7 September 1903
2 8ste Jaargang.
HfragBlaó voor cfëooró- en Stuiè-oHollanó.
Vruchtelooze Pogingen.
Zij, die zich vanaf
heden op de
Nieuwe Haarlemsche Cou
rant abonneeren, ontvangen
de nummers verschijnende
tot 1 October gratis
cMacjèa tffiufilanè,
U IT B M L A N U.
BUREAU St, JanBstraat. Haarlem
n.
Laagheden.
België.
Ooatenrij k-Hongarije
Frankrijk.
Servië.
De opstand in de Balianstaten.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post >1,50
Voor het buitenland 2,90
Afzonderljjke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
Hoof dredacteur-Uirecteur W. KÜPPERS.
AöITE MA NON \GITATE
PRIJS DER ADVERTENT IEN.
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer7%
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
yjlUmiSmM 11
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PuhliciteEtrangère
G.L. DAÜBE 4" Co JOHN., b.,JONES Succ. Paris 315is Faubourg Montmartre
Dat zal men helaas binnen niet al te
langen tjjd hebben te getuigen van de
grootsche beloogingen, welke tegen Tur
kije werden voorbereid.
Rusland heett, zooals men weet, zijn
vloot reeds terug laten komen uit de
DardanellenItalië heeft het nog met
gedaan, maar 't heelt er allen schijn van
alsof ook de vlootbeweging van dit rijk
van nul en geener waarde zal zjju voor
het doel, waarmede ze werd ondernomen.
Of 't werkeljjk eenigszins beter is ge
worden in het rjjk van Europa's Zieken
Man?
Ia het geheel niet.
Van nog pas 28 Augustus laatstleden
wordt uit Constantinopel geschreven, dat
het gemoord en gebrand als het ware in
de onmiddellijke nabijheid van de hoofd
en residentiestad is begonnen en dat men
van daaruit des nachts in het Noord-
Westen duidelijk de vuurzuilen kan zien
opstijgen van de in vlammen opgaan
de hoeven en plaatsen.
Als een rijk gewonnen heeft met het
vlootvertoon van Rusland tegenover de
Turksche hoofdstad, dan is het Rutland
zelf geweest. Zijn aanzien is gestegen,
zjju gezag in het Oosten is versterkt,niet
helaas ten voordeele van de arme ver-
drukkelingen in Macedonië, maar ten
voordeele van zich zelf.
Men weet het. dat Tarkjjë nl. aan
stonds voldaan heeft aan alle eischen,
welke de Czaar gesteld had.
Trouwens ook hier ;s 't weer de vraag:
wat zal 't uithalen?
De inspecteur-generaal H i 1 m i pasja,
op wiens heilige beloften men huizen
had gebouwd, die zelf en in persoon de
voorgestelde hei vormingen in Macedonië
zou gaan doorzetten, van wien men bjj
de regeering der halve Maan verlangde,
dat hfl, ten einde zjjn werk beter te
kannen verrichten, in geen vjjl jaar zou
kannen worden afgezet, die man beant
woordt in het geheel niet aan de ge-
koesleide verwachtingen.
FEUILLETON,
Vervolg
Nu zou men eenvoudig kunnen zeggen:
laten wjj in zjjn plaats een ander benoe
men, maar waar bljjft het cred et der
groote Rjjken, wanneer zij eetst bepalen,
dat iemand onalzetbaar moet wezen en
vervolgens zelf dien man aan de deur
zetteu
Er is nog een ander punt, dat op pa
pier o zoo schoon was maar in de prak-
tjjd al verbazend weinig de benoeming
vau vreemde officieren om een geme gde
gendarmerie te organiseer en en zoo als
't ware namens de Mogendheden mede
te helpen aan de hervormingen.
Wat doet de Sultan?
Hij vindt de gedachte prachtig mooi
hjj geeft den heeren een flinken rang en
schoonen titel, maar laat ze overigens voor
spek en boonen zitten.
Behalve echter dat de christen officie
ren bjj die gemengde gendarmerie, wan
neer ze ooit iets te zeggen hebben, ver
reweg in de minderheid bljjven, hun tot
den Turkschen godsdienst behoorende col
lega's zjjn schelmen van de ergste soort,
die voorheen juist het meeste hebben
uitgemunt io de Christsu-vervolg'ngen.
Daar zija Regeeringen in beschaafde
landen, hoogst christeljjke regeeringen,
die voor 't heil der maatschappij inder
daad prijzenswaardige wettenen hervor
mingen invoeren.
Miir lager gestelde overheidspersonen
komt de uitvoering van zalke ni ju wig-
heden allerminst gelegen.
Wat gebeurt er dan
In 't publiek wo.dt veel lof toege
zwaaid aan de sociale verbeteringen,
welke de Regeering met haar wetgeving
beoogt. In 't geheim echter werkt men
de schoone bedoelingen zoo sterk moge-
ljjk tegen en weet men slechts zulke per
sonen voor de uitvoering der opgezette
wetgeving benoemd te kijjgen, die wel
1 zullen zorgen dat er in den geest van de
heimeljjk tegenwerkende overheid wordt
gehandeld of lievei, want hierom is btt
te doen, dat er niet wordt gehandeld.
Zoo moet men zich nu ook ongeveer
voorstellen dat het gaat met de Turksche
hervormingen.
Iatusschen evenmin ais in de christe
lijke maatschappijen degenen, voor wie
da gezegde wetten gegeven waren iets
beter er van zullen worden, evenmin de
Cbriatenen die onder Turksch gezag le
ven van de hervormingen die de G oot e
Mogendheden Turkjje willen doen uitvoe
ren.
't Ergste is het mair voor Je slaaht-
olfers. De Saltan is óf de Mogendaelen
te slim af of deMogeudhedeu laten maar
Ik zal voor mijn //Kilippo Lippiv over eeni-
ge dagen van mijn uitgever het eerste honora
rium ontvangen. In plaats van nu daarvoor in
ons toekomstig huishouden iets schoons te koo-
pen, begin ik terstond mijne schulden te be
talen.
Als de //Filippow maar eenige opgang maakt,
ilan is de zaak spoedig afgedaan,
En reeds weinige dagen daarna h aide bij
verscheidene verfrommelde kwitanties uit den
zak, toonde ze met een lachcud gelaat aan Mag-
da en benoemde haar voor het vervolg tot zijn
minister van financien.
Hortense kon het echter niet verdragen, in
het geheel niet als handelende persoon bjj de
ze 'iaak op te treden. Zij besloot daarom van
haar kant de vraag op te lossen wat met Zijne
oud Exel'entie gebeurenjmoest. Itemi had on
langs nog gezegd, dat de oude man hen vol
strekt niet stoorde, maar zelfs Magda vrees-
da, dat dit het geval slechts was, zoolang zijne
vroolijke, overmoedige stemming duurde.
Ik wil hem bjj mij in huis nemen, zeide
Hortense, hij kan in mjjne woning twee kamers
hebben en daar met zijn oppasser leven, zoo-
la"g het God behaagt. Nu geene ontroering,
lieve Magda, en geen dank mijn beste René,
Het is enkel eene tegemoetkoming aan Magda's
verbeeldingskracht.
In den grond der zaak is het voor u en ods
immers hetzelfde, of hij bij u, bij mij, o' in
het hospitaal bij de liefdezusters leeft; hjj heeft
het overal even goed. Maar Magda beeldt zich
in, dat het harteloos zou zijn, en dat het haar
pijn zou doen, haar vader in het hospit8ai je
weten.
En daarom moet ik dan maar kalmpjes
gelooven, dat het schooner, roerender, in
niger is, als haar vader onder mijn, in pl rats
van onder een vreemd dak verder leeft.
Ondanks deze koele beschouwingen dankten
beiden haar toch uit den grond van hun hart
Zij wisten immers, dat al deze nuchtere wereld
wijsheid slechts een dekmantel was, waaronder-
Hortense haar smartelijke levenservaringen wil
de verbergen.
Een groote, innerlijke tweestrijd had Magda
dan nog door het testament van Nicolai. Deze
had haar zjjn klein vermogen vermaakt. Het
testament was in het begin van October ge
maakt. Nicola had dus het p'an opgevat Mag-
da z 'ne bezittingen na te laten, nadat hjj hare
liefde voor Bené Flemming vernomen had.
Zij had deze erfenis liever niet ontvangen.
En ook hier moest de verstandige Hor
tense, die het menschel yk hart zoo goed
kende, weder de oplossing geven voor Nico-
lais dood.
Ziet gij, het is een soort egoisme van hem
De Fransche
Kerkvervolger Combes gaat in het
plegen Yan laagheden tot het uiterste.
Niets bljjft gespaard, hij slart zelfs zjjn
schendende hand aan de weezen en ver
waarloosde kinderen.
Onze lezers kennen het schoone werk
van Don Bosco in Italië gesticht. De
Saleziauen, die de gjstichten besturen,
hebben tjfc doel weezen en verwaarloos
de kinderen op te n9mea en ze tot goede
ambachtslieden en landbouwers op te
voeden. Het werk van Don Bosco is
ook in Frankrjjk ve -spreid en telt er
een groot aa ital gestichten en landbouw
kolonies, waarin de verlaten kinderen
opgenomen en gevormd werden tot nut
tige leden der maatschappjj. Welnu, dat
werk, dat zelts de he igste godsdienst
haters bewondering moet afdwingen, heeft
geen genade gevonden bjj den kerk ver
volger Combes, dat werk moet in de
Fransche Rjpub'iek vernietig 1 warden.
Te Rjjssel neemt het spel een aanvang,
daar heett de bestuurder van het gesticht,
in de Rue Lion Gambetta aanzegging
gekregen om voor 30 September a.s. de
inrichting te sluiten, doet hij het niet,
dan zal bü door de gewapende macht op
straat gjzet worden. Op zjjn vraag:
«waar moeten mjjn weezen en verlaten
kinderen blijven», ontving de bestuurder
geen antwoord.
Uit haat tegen den godslienst worden
te Rjjssel dus op den 30sten September
a- s. weezen en verl iten kinderen onge
nadig op 9traat geworpen ten prooi aan
ellende, zonder onderkomen en zonder
brood.
Tegen zulke wraakroepende daden
dient ernstig geprotesteerd. Wjj vertrou
wen dat a'le gosdgezinde Frarschen als
éen man zullen opstaan tegen een god
vergeten Premier, die z c'i niet ontzist, ter
wille van zijn godsdiensthaat, weezen en
verlaten kinderen van hunne weldoe
ners te berooven, en ze in het verderf
te sforten.
Op verzoek van Rusland en Oostenrjjk
zal een vieita! Belgische officieren zich
naar Turkjje begeven om de Turksche
gendarmerie te organiseeren. Zg zullen
te Konstantinopel door dbn Sultan wor
den ontvangen.
Eenige off.c'eren uit het B Igische
leger hebben gevraagd om naar Macedo
nië te vertrekken. De voorwaarden hun
ner dienstneming worden thans in het
Ministerie van Buiteulaudsehe Zaken on
derzocht.
Koning Edward van Engeland heeft
geweest. Hij, die veel van u hield, wilde ook
na zijnendood in uwe herinnering b'jjven voort
leven, deelnemen, aan uw huiselijk geluk; hij
wilde u niet geheel en al aan René overlaten j
Als zijn geld u zoo nu en dan veroorloofd
eenen wensch te vervullen, wilda Nicolai daar
mede teggen, het moet voor haar z.n, of. ik
dien vervulde. Hij guude het uwen man niet
dat gjj a les van hem alleen hadt. Hij wilde
er ook toe bijdragen, het u aangenaam te ma
ken Zijne erfenis afwij en, zou het ze fde
zijn. als het aandenken van zijn reineziel kren
ken. Het moest u ook tot troost zjjn, dut gjj het
niemand onttrek', want hij had geene familie
meer. En bovendien kan het u ge usts'ellen,
dat het geene nalatenschap van een roesus is,
maar dat wij geroerd en vol verbazing moe
ten bedenken hoe de man met den intrest
van dit kleine kapitaal rond kon komen. A's
gij geheel in Nicoiais geest wilt handelen,
dan richt gij daarmede u v huishouden in.
Daarvoor zal de helft wel vo doende zijn,
zeide Magda, en als Keuê goed is, laten wij
voor de andere helft een schoo gedenkteeken
op Nicoiais graf zetten, eene.. doodsengel ot
iets derge jjks, in z .n stijl. rulers heb ik geen
rust.
Dat is eene schoone gedachte merkte Horten
se op, en voor zoover ik René ken, zal hij er vol
vreugde in toe steipmen.
In het m'dden van Januari reisde de baron
nesse Zielendorf en V* nlfried af, vergezeld
van een kamenier en een dienaar. Sibylle was
zeer opgewekt door al de drukte die aan het
vertrek voorafging, en door de reis, waarom
Weenen verlaten. Keizer Frans Jo
zef bracht hem naar het station waar
een harteljjk afscheid plaats had. Op weg
naar het station werden de Vorsten le
vendig toegejuicht. Na het vertrek van
kon ng Edward is de Keizer raar Bu-
da-Pest vertrokken.
In de Frausche Republiek beginnen
langzaam aan de socialisten de baas te
spelen. Diusdagavond trok een bende van
een 100-tal personen door de straten van
Guingaaip, onder hst roepen van bas
la calotte 1»
De woningen van bekende ka'holieken
werden door het gepeipel met steeuen
besorml. In het O. L. Vrouw-college
bleef geen ruit heel, terwjjl eenige pries
ters, die zich op straat bevonden, werden
gekwetst door een ragm van steeuen die
de socialisten op hen wierpea.
Bjj de schietoefeningen te Cler
mont-Ferrand zjjn verdachte dingen ge
beurd. Gedurende de oefeningen, door het
92e iofaiterie-regiment gehouden, werden
verscheidene kogels atge9choteu, op een
groep officieren. Slechts door em zeir
gelukk'g toeval Werd niemand geraakt.
Den dag erop deed zich hetzelfde ver
schijnsel voor gedurende een schietoefe
ning van hetzelfde regiment. Niemand
werd gewon 1, maar onmiddellijk is een
onderzjek naar h- t gebeurde angevan-
gen.
Ia de vrijmetselaarsloges van het
Groot-Oosten der Fransche Republiek
zal ovtr de vraag beslist worden of vrou
wen kunnen worden toegelaten als vol-
gerechtige leien van de bestaande loges.
Zooals bekend is wonen de vrouwen nu
reeds de feesten en smulpartijen bjj.
President L o u b e t is van zijn zo-
met vacaptie te Montelimar naar Parijs
teruggekeerd. Toen hjj in den t ein zou
stappen, werden hem de eerste nikkelen
geldstukje j, iu Frankrjjk geslagen, over
handigd. Deze stukjes zjjn nog maar
pioeven, men verwacht echter dzt ze door
de R'geering zullen worden goedgekeurd
en dan zal 20 September de aanmunting
van het Fransche nikkelen geld op tien
persen tegelijkertijd beginnen.
Kooing Peter van Servië wordt voor
een lastig geval geplaatst.
Onder de officieren van het Servische
legjr heerscht groote oneenigheid. Zg,
die niet in den bloeinacht betrokken zijn,
eischen, dat de officieren die aan de sa
menzwering tegen koning A 1 e x a u-
d e r en koningin Draga, hebben deel-
genomeu, voor den militairen rechter
worden gebracht en gevonnist. Gebeurt
dit niet, dan zullen de officieren, die bui
ten de samenzwering stonden, hun ont
slag nemen. Twee der ex-3amenzweerde:s
hebben zich nu naar Nrscb begeven om de
beslissing des koniugs te vragen. Iu las
tiger pakket had Peter Karageot-
velen haar benijdden. Hare kinderlijke jjdelbeid
vond zooveel bevrediging in dezen toestand,
dat zij geheel vergevings gestemd was jegens
René Klemming, zonder wiens groote wandaad
er van deze reis naar Italië w 1 niets gekomen
zou 'ijn.
Magda had lieel wat moed noodig, om naar
het station te gaan, want haar hart schrikte
er voor erug den man te ontmoeten, die zich
tot rechter over René opgeworpen had en hem
zooveel had doen lijden. Zij zag dikwijls in
Walfried niet den gewonde, die haar meielj-
den verdiende, maar den man, die door zijne
uitdaging Bené bijna met de vernietiging van een
menschenleven beiast had.
Aau het station was het vol van lieden
die afscheid van elkander namen, Sibylle
stond tusschen al de vriendinnen en al de
kameraden van Walrried in, nam bloemen a in
en kwam zich zelve voor als een reizende her
togin.
i e trein, die met acht minuten oponthoud
te Leopoldsburg den weg n iar het Zuiden nam,
kwam juist binnen. W"it en sissend vloog
de damp uit het ijzeren lichaam der locomotief
enuitde verwarmingsbuizen, die onder langs den
trein loopen. Op het perron was het een leven en
drukte van belang.
Tante Zielendorf betoonde zich bovenmate
bezorgd voor Wallwitz, die een weinig bleek
was, maa- er overigens goed uitzag en in een
ho k van den coupé zat Magda trad naar vo
ren. Mijn'eer van Walliitz wist zoo goed als
iemand in Leopoldsburg wiens bruid Magda
was. Maar zijn gelaat behield zijn ernstige
g e w i t c h bezwaarlijk kuuuen gera
ken
De opstand neemt in uitbreiding toe;
in Macedonië wordt hg geleid door ge
neraal Zon tchef, kolonel J o n k h o f,
luitenant-kolonel N i k e 1 o f en kapitein
Protegerof. Zontchefis langen
tjjd voorzitter geweest der geheime Ma
cedonische genootschappen in Bulgarjje
grootendeels samengesteld uit officieren,
hg is volkomen op de hoogte van den
militairen toestand' Hjj bezit een grooten
invloed in Bulgarije en is in betrekking
met talrjjke officieren van het Bulgaarsch
leger men denkt dat velea dezer laatsten
zich bjj hem zullen aansluiten, en dit
zou voor Tu.-kjje wel eene reden kunnen
zgn om Bulgarjje den oorlog te verkla
ren.
Vreeseljjk houden opstandelingen en
Turken huis onder de bevolking. Dorpen
worden in brand gestoken, leeggeplun
derd en uitgemoord. Onder de puinhoopen
van het dorp Armense, zgn tusschen de
rookende puinen, de lijken vau 180 man
nen en 200 vrouwen gevonden. De niet
vermoorde inwoners zgn uaar de bergen
gevlucht. Het is zoo da gewoonte der
veèhtende partgen, om na het gevecht
het dorp in de asch te leggen en de be
volking die part noch deel heeft aan den
strijd, in de pan te hakken. De strjjd in
Macedonië is een groot bloedbad, een ver
delgingsoorlog tusschen Macedoniërs en
Turken.
Naar aanleiding van de opvolgende ge
beurtenissen en d6n ernst van den toestand,
heeft de Porte tot de ambassadeurs der
Mogendheden eene circulaire gericht,
waarin gezegd wordt, dat de Turksche
Regeering al het mogelijke gedaan heeft
om hen te beschermen, maar dat zg
I thans geen waarborg meer voor hunne ze
kerheid kan geven. De Porte verzoekt den
ambassadeurs tevens op hun beurt de
meest uitgebreide voorzorgsmaatregelen
te nemen, ten eiude zich tegen aanslagen
te behoedeu.
Het natuurljjk gevolg zal zjjn dat de
Europee8che Mogendheden nu verplicht
zgn de noodige oorlogsschepen naar
Konstantinopel te zenlen. Da Fransche
ambassadeur, do heer Cod stans, heeft
reeds aau den Franschen minister van
Buitenlandsche Zaken D e 1 c a s s de
vraag gesteld, of-het niet raadzaam zou
zgn, om het eskader, dat thans in de
watereu van het Oosten verwglt, te ver-
sterkeu
Aan de «Temps» wordt geseind, dat een
oorlog tusschen Turkjje en Bulgarjje elk
oogeublik kan uitbreken.
Hoe gevaarljjk hst reizen op de spoor
wegen in de oprosrige streken wordt,
bljjkt uit het volgende
De gewezen Bjlgaarsclie kolonel J a n-
kof heeft het op dea spoorweg teu zui
den van Adrianopel gemunt, teneinde de
Turksche troepen den opmarsch in die
richting te hinderen. Men gelooit dat de
uitdrukking, die het altijd eigen was. Hij gaf
Magda de band en dankte haar voor de trou
we lietde, die zij aan zijne kleine 8iby le be
wezen had.
Sibylle echter, iu de onbeschrijfljke opge
wondenheid, waarin zjj zich beyond, moest wel
eenige oogenblikken vergeten hebben, waar
voor Walfried en René gescheiden werden ot'
het w.is c.ne van hare groote opwellingen
hoe dit ook zij, op luiden vriendelijken toon
sprak zij.
—Groet ook René Klemming nog wel van
ons.
Het was niet te zeggen of zij het met ot
zonder opzet gedaan had. Magda zag enkel
eene schaduw over Wal rieds gelaat gaan,
werd dan weggedrongen en stond nu te mid
den van alle andere personen, die afscheid
kwamen nemen, terw 1 Sibylle instapte.
Adieu adieu klonk het nog van alle
kanten en nog een oogenblik zag men Sibylles
witten zakdoek wapperen uit het poriier vau
den trein, die al sneller en sneller voortreed.
Met een tevreden gevoel iu het hart ging
Magda naar huis. Het was haar te moede of
een levenstijdperk een goed einde gevonden
had. waardoor zij u i met verruimde borst
aan haar eigeu geluk kon denken
Over acht dagen zou de eerste opvoering
van c/Kilippo lippi// plaats hebben.
Wordt vervolgd.)