No. 5492
Zaterdag 12 September 1903
28ste Jaargang.
ÏÏ)ag6laó voor cföooró- en SCuió-diollanó.
it den Haag.
Gewroken.
Zij, die zich vanaf
heden op de
Nieuwe Haarlemsche Cou
rant abonneeren, ontvangen
de nummers verschijnende
tot 1 October gratis,
B I T tó N L A N D.
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post >1,50
7 oor het buitenland 2,90
Afzonderljjke nnmmers0,03
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Hoof dredacteur-Directeur W. KUPPERS.
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem
Van 1—6 regels50 Cent
Elke regel meer7%
öroote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentieh Contant.
AöITE MA NON AGITATE
Het politieke leven begint weer. Aller
lei onderwerpen worden al in de pers
besproken. En hierbjj doet zich het
merkwaardige voor, dat op't oogeoblik
de meeste drukte gemaakt wordt om een
zaak, die toch niet aan de orde zal ko-
mep. Ik bedoel: de kiesrechtquaestie.
Er is heel wat te doen op dit gebied.
Vrijzinnig-democraten en sociaal-dito's
hebten al ontwerpen tot grondwetsherzie
ning in verband met het kiesrecht in
gediend en binnenkort valt van de Li-
berale-Unie-mannen gelijksoortig papieren
kind te verwachten. In den komkommer
tijd nu was dat een prachtig ding; het
hielp de couranten aan een geschikt on
derwerp voor re- en dupliek, terwjjl zelfs
Mr. SamuelvanHouten erdoor uit
zjjn tent werd gelokt. Een heele brochu
re heeft deze rustelooze staatsman iu rus
te, gewjjd aan de plannen tot verandering
in ons kiesst Isel, dat hjj nog altijd <meu-
schelijkerwjjs gesproken technisch vol
maakt» en allesziLS voldoende acht.
Zooals gezegdvoor den vacantietjjd
kwam een en ander wel van pas. Maar
nu de tjjd van werken weder aankomt,
nu moesten de heeren heuech over die
kiesrechtgeschiedenis maar ophouden, want
daar komt toch niets van. Men mag zich
zei is afvragen, wat de voorstellers toch be
weegt, om zich nu zoo voor de kiezers-
verureerdtring uit te sloven. Eerstens
denkt de Regeering er geenszins aan, om
hen ter wille te zjjn; maar bovendien
schreeuwen zjj zelf moord en braad, dat
het Kabinet niet genoeg doet. Stel, dat
zjj hierin geljjk hadden, wat ik straks nog
even wrl onderzoeken, dan motst toch
bun streven daarop gericht weren, dat
zjj de Regeering noopten le doeD, wat
zjj noodig achtten. In stede daarvan, doen
zjj echter voorstellen, die, indien zjj in
behandeling kwamen, de parlementaire
machine zouden «stop» zetten.
Een Grondwetsherziening gaat toch al
dus in haar werk. Eerst moeten beide
Kamers baar behandelen met al den lang-
dradigen omslag van sectie-onderzoek,
feuilleton,
Vervolg
De Gravin sprak: Niet alleen zal ik in
zijn vaderland zjjn dooi bekend maken, maar
ik zal ook alles in het werk stellen, om de
bijzonderheden van dat verraad te ontdekken
en, zoo mogelijk,de schuldigen te straiten.
De kapitein, vermoedende, dat zich bjj de
andeie kruisen j ook dergelijke platen zouden
bevinden, zocht verder op den grond. Werke
lijk vond hij voor het tweede kruis een aode
re p'aat van denzelfden vorm en met hetzelfde
opschrift. Alleen was hier de naam John Ho
liday nit New-York en as ook de datum van
overlijden eenige dagen later.
Ook bjj het derde k' uis ontdekten zjj eene
plaat. De gravin bukte zich, om ook dit schrift
te ontc'.feren, maar nauwelijks had zij de eer
ste woorden gelezen of een smartkreet ontsnap
te haren mond. Doodsbleek was haar gelaat
en slechts met moeite hield zij zich staande.
Eindelijk richtte zij, met geweldige zalfbe-
heersching, de oogenweer op de plaat en las
het volgende: //Hier zal, naar ik hoop, een
maal Spencer Sherburn rusten Wie hier door
het toeval wordt gebracht en deze drie krui
sen aanschouwt, zal een armen doode voorze-
voorloopig verslag esz. Daar gaat voor-
eeist heel wat tjjd mee heen. Is da her
ziening goedgekeurd eu de wet door de
Koningin bekrachtigd, dan worden
beide Kamers ontbonden, zoodat van wer
ken vcoreerst heelemaal niets m< er komt.
De verkiezingen afgtloopen zjjnde, moeten
beide Kamers in vereenigde zitting mins
tens 100 voorstemmars opleveren, anders
is al 't werk voor niets geweest.
Dit al willen de herren kiesrechters nu
wagen in een tjjd, waarin zoo veel en veler
lei aan de orde is en waarin zjj zelf met
klem aandringen op sociale wetgeving,
met name op een nieuwe Arbeidswet, op
werkliedea-pensioneering, op aanvulling
der ongevallenwet voor zeeveart en land
bouw, op regeling der rechtspositie van
ambtenaren en werklieden, op
ja, waar is 't einde der liberale en socia
le wenschen. Maar heeren, weest dan tocb
niet tegen den keer in en bljjfi ons mst uw
remminleG.-ond wetsherziening van boord.
Met alles tegeljjk knnt gij 't niet oprecht
meenen!
En nu het bezwaar, dat ouze Regee
ring niet genoeg zon doeD. Och, geacht)
liberal :n, let s. v. p. op uw vorig Kabi
net, dat in zjju vierde zittingjaar haast-je-
rep-je wat grnote wetten moest afdoen om
nog een draagijjk figuur te maken. Wet
ten, waarvan de invoering n.b. nog aan
onze Regeering moest worden overgela
ten. En let ook eens, geëerde tegenstan
ders,'op de.sluitingsrede van B or ge s i s'
derde zittingjaarWat 'n mager ding
was dat, zoo mager, dat Z. Exc. er alles
bjjhaalde wat hij maar vinden kon, zelfs
wetten die louter ingevoerd waren. Dit
durf ik in gemoede verzekeren, da' de
derde sluitingsrede van Dr. Kuyper
't volgend jaar af te steken er heel
wat beter zal uitzien, 'c Laat zich im
mers aanzien, dat het komende zitting
jaar heel wat werk zal brengen aan den
parlementairen winkel, Dd Hooger-ouder-
wjjs-wet b. v. en de Arbeidswet zjjn al
twee dogeljjke werkstukken. Verder ko
men in behandeling: de loterjj-wetten, wjj-
zigiDgen der Gemeentewet en van de
drankweteen ODtwerp regelende de ze
kerheidsstelling van ambtenaren, enz. enz,
Ei zal heel wat worden gevergd van de
werkkracht der Stateu-Generaal in 't ko
mende sitting jaar! Want de Raad van
van S'ate heeft ook ontwerpen onder
handen, waarvan ia de pers nog niet
verluidde.
En zoo ben ik onwillekeurig gena
derd tot aan de aansttande openingder Ra
ker wel 'e laatste eer wil en bewijzen en zijn
gebeente begraven uaisthe stoffelijk overschot
zijner tot in den dood getrouwe lotgonooten
Wanneer men ian de rugzijde der kruisen
gaat staan en in de zuidelijke richting ziet,
dan zal men een a rotsachtige ho gte ontwa
ren. Volgt men oien koers, dan zalmen wel
dra in een soort van dal komen. Daar staat
een hut, waarin men de oplossing van het
raadsel kan vinden.#
Ontroerd liep de gravin naar de rugzijde
der kruisen en richtteaare blikken zuidwaarts
Zonder een oogenblik te terzuimen ging ze
naar de rotsachtige hoogte, waarvan op de
grafplaats melding was gemaakt, terwjjl Simp
son haar zw gend vergezelde.
Langzamerhand scheeu de gravin zich van
den schok, dien zij had ontvangen te herstel
len, doch de kleur keerde nog niet op hare
wangen terug.
Spoedig hadden zjj het doel vau hun tocht
bereiktzij stonden voor eene kleine, uit
rotsblokken opgetrokken hut, met stevig, ge
teerd wrakhout gedekt Al'es duidde aan, dat
er jaren warenverloope i,s nds een menschelyk
weze i deze plek bezocht had het lange gras
dat door geen voetstap in zij.; groei was ge
stuit, de vermolm e houtstapel naast de deur
en de verroeste pijl, k jrtorn, alles w ies op som
bere verlatenheid.
Simpsons oogen zochten onwillekeurig die
der gravin. Deze verstond zijne zwijgende
vraag en knikte toestemmend met het hoofd,
wai'rop hjj de eenigs.'insop een grot gelijken
de woning binnentrad.
mers. 't Zal dit jaar voor da eerste maal
wezen, dat de Koningin niet vergezeld
wordt door Haar Moeder, die H. M. tot
dusverre trouw ter zjjde stond, ook na
Haar huweljjk. 't Zal onwillekeurig een
leemte zjjn in den koninkljjken stoetmen
was zoo gewoon aaa koniogin Emma
dat men Haar ongaarnr zal missen. Ik kan
mjj echter best begrepen, dat H. M. er
zich weinig toe aangetrokken gevoelt,
louter een decoratieve figuur te zjjn. Dit
komt heelemaal niet overeen met haar
werkzaam, energiek barakter. Bjvendien
zal men natuurljjk zelfs den schjjn willen
vermijden, alsof de Koningin den steun
en het bjjzjjn Harer Moeder niet kan
ontberen. Hoe 't zjjhet zal hier weer
druk genoeg wezen op Derden Dinsdag
van S ptemberJammer maar dat de
putlieko tribune der Tweede Kamer zoo
klein is. Mogelgk wordt dit bet6r in de
nieuwe Hofzaal, die men tegen 't volgend
jaar voor de opening der Staten-Gme-
raal hoopt gereed te hebben.
Dultschland.
Gedurende de manoeuvres van het
Duitsche leger bjj Art-Waitmburg, zjju
verscheidene soldaten doer zonnesteek
getroffen. Twee der slachtoffers zjjn over
leden.
Te Aken heefteen treuiiggeval plaats
gehad. De oppasser van een majoor was
bezig een jachtgeweer te poetsen niet we
tende dat het geladen wa plotseling ging
een schot af, de kogel trof een jengdig
dienstmeisje dat nabjj dea soldaat aan den
arbeid was, in het hoofd. Het slachtoffer
bleef op slag dood.
Ke zer Wilhelm zal zich den 18u
September a.s. naar Waenen bageven
bg aankomst zal keizer Frans Jozef
en de Ocstenrjjksche Aartshe.togin Z. M.
aa i het statioa ontvangen. De Keizer zal
drie dagen te Weenen bleven.
Frankrijk.
Op uitnoodiging vau het Republikein-
sche comité voor handel en njjverheid,
zullen twee honderd Engel che kooplieden
op 28 October a.s. Parjjs bazoeken. Zjj
baantweorden hierdoor het bezoek door
de Pa'jjsche koopliedeu aaa Londen ge
bracht en zullen een 3-tal dagen in de
Fraosche hoofdstad vertoeven.
Te Abbeville is een varschrikkeljjk dra
ma afgespeeld. Een Pa>-jjzenaar, zekere
Tirmarche, heelt zicb met vrouw en drie
kinderen van 13, 8 en 2 jaar van het
leven berooid. Men vond hun Ijjkeu in
den vjjver te Longpré-lez-Corpssain.
Amerika.
De stad San Migwei, in New Orleans
Na eenige oogenblikken keerde hij met ge
bogen hoofd terug, terwjjl hij tot de gravin
zeide
Mevrouw, indien u n et volkomen op de
sterkte uwer zenuwen kunt vertrouwen, ga dan
net naar binnen, want hetgeen ik daar zag,
was vreeseljjk.
Le gravin wenkte afkeurend met de hand
en trad op de deur toe. Simpson volgde haar
en beiden bevondeu z ch in de hut. Toen de
oogen der gravin aan de duisternis, d e daar
binnen heerschte, gewend waren, Iteek zij rond
en zag, dat nog enkele scheeptbeaoodigdhoden
tegen de maren stonden, benevens een h uweel
en eene spade de houtdeelen waren vermolmd
en het met al was met een dikken roestlaag
bedekt Plotseling slaakte de gravin een kreet
van ontzetting. li<ar oog was gevallen op een
geraamte dat langs ee der zijmuren op den
grond lag ui gestrekt. Tusschen de verbleekte
beenderen verhieven zich grashalmen en spore i
van lompen bevonden zicb er naast Stijf en
strak bleven de blikken der gravin aa het
schrik'- ekkend tooueel hangen.
Het r adsel is dus eindel,k opgelost,
sprak zjj op doffen toon,
Toen zij zich omwendde, ontwaarde zjj een
stapel leien platen van denzelfden vorm als
zij bij de gra teekens gevonden hadden en al-
alle bleken dan ook beschreven ot liever met
letters bekrast te zjjn Op een armlengte van
het geraam'e verwijderd, lag een afzonderljj-
ke plaat, daarnaast een verroeste sp.ker; die
zeker tot het inkrassen der letters gediend
had.
IJoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale Publicite, Etrangère
G.L. DAUBE Co JOHN., I. J ONES Suce. Paris 316m Faubourg Montmartr»
is Dinsdag door een windhoos verwoest.
Veertien weken fang heeft de ge-
heele bouwindustrie van New York stil
gestaan, verlamd door den strjjd tusschen
kapitaal en arbeid. Onnoemlijke millioe-
nen zjjn vernield eu meer millioeuen
volgen op den voet. Een leger van
125,000 man is in volslagen ledigheid
gehouden. Meer daa honderd millioen
do.lars worden bruikeloos gemaakt. In
dezen strjjd tusscheu dollars en werk
kracht hebbm de vakvereenigingeu een
verlies drorstaai dat de tjjd nimm r kan
herstellen. lederen dag vaa de bjjaa 100da
gen van strjjd hebben zjj aan verdien ten na
genoeg opgeofferd 660 000 dollars per dag.
Eene begrooting te wagen van de kos
ten van den strjji aan het kapi aal zou
zeker onmogeljjk zjjn. Dit aan banden
'effffen van het bouwvak dateert van 5 Mei
hoewel er al reeds scherpe schermutselin
gen tusschen de wederzjjdsche partpen ver
scheiden waken voordien 1 itnm dateeren.
Italië.
Hoogatwaarschjjnijjk zal Mgr. Merry
del Val, door Z. H. P i i s X, tot
staatssecretaris worden benoemd.
Uit Rome wordt gemeld, dat deCzaar
van Rusland bjj zjja bezoek aaa hst Ita-
liaanache Hof, zich uit de Rasüsc'ae am
bassade naar het Vaticaan zal begeven.
De toestand op de Balkanstaten
De Porte zet haar oorlogstoebireids)-
len met kracht voort. Zjj heeft in een
schrjjven aan de Europeesche Mogendhe
den de aandacht op Bulga'jje gevestigd
en verklaart, dat zg vastbesloten i*, niet
langer te dulden, dat gewapende Bulgaar-
sche benden het Turksche rjjk binnen
trekken. De Porte wil niet langer het vol
kenrecht laten schenden door de inval
len der ga wapende b mlen ea zal deze des
noods lot op het Bulgaarschegrondgebied
achtervolgen.
De Griekache eu Turksche scheepvaart
maatschappijen hebben besloten, naar aan
le.ding der ontploffing aan boord van de
«Vaskapu», tot nader bevel hunne sche
pen niet meer de Bulgaarsche havens ts
lat an aandoen.
De Vatkapu verliet op 31 Augustas
de haven vau Varna. Aaa board bevon
den zich behalve de equipage ongeveer
60 passagiers. Het vaartuig was rjjk be
laden met allerlei kistbare goederen.
Tusschen 3 eu 4 uur iu den morgen
hooide men plotseling binnen in het schip
een OorverJoovend leven. Esn paniek
ontstond bg de uit hun slaap gewekte
passagiersmen onderzocht niet, wat er
gebeurd was, men dacht niet aan dooden
en gewonden; meu zag alleen het brand ou
de schip. Alle pogingen om te blusschen
waren vrachteloos. Eerst toen men in
Burgas aankwam, zag men, welk een
verwoesting de ontploffing had veroor
zaakt. De kapitein, twee andere officie
ren, 6 matrozen en 18 passagiers waren
gevallen als slachtoffers van het onge
luk. Eerst dacht men, dat de ketel ge-
Le gravin nam de laats'e plaat op. maakte
ze zoo goed mogeljjk schoon en las de vol
gende regels
Wederom b-eekt een nieuwe dag aan
Zal er dan nooit een einde ain mjjn lijden
komen Zal mijn hart dan nooit ophouden te
kloppen? Kate, geef mij de hand Een zwar e
schaduw treedt voor mijne oogen. Kate, bljjf
bjj mij. Kate, goeden nacht, Vaarwel. Tot «re-
derz
Meer stond er niet op. De laatste letters
verrieden een bezwjjkende hand.
Hevig ontroerd, nam de gravin nu de bo
venstp'aat van den stapel. Paar zij echter
zag, dat de oppervlakte eerst schoon gemaakt
diende te worden, wildi men de woorden le
zen, vroeg ze aan Simp<on of hjj al de pla
ten naar de boot wilde brengen Tevens droeg
ze hem op. de noodige maatregelen te nemen,
ten einde het geraamte op eene behoorlijke
wjj e ter aarde te bestellen.
Wilt u ook m jn doe», en regenmantel
meebrengen riep ze den kapitein na, toen hjj
zich verwjjderde, ik Jieb ze in de boot laten
liggen.
Zonder z;'n antwoord af te wachten, zette zjj
zich op den vermolmden h utstapel en ver
borg haar gelaat in de handen. Nu ze er ze
ker van v as, dat niemand haar bespieden kon,
spande zjj zieh n:et meer zoo in, om hare aan
doening te 'elwingeu. Wie thans een blik in
haar binnenste had kunnen slaan, zon ontzet
zijn geweest over de verbittering, waarmede /jj
de wraak des hemels a'smeekte op het hoofd
van hem, die haar geliefde een zoo ontzettend
sprongen was, maar in Burgas zag men,
dat aan de machine niets defect was.
Nu Deemt men aan, dat het een dyna-
miet-ontploffing geweest is, die in een
kajuit le klasse plaats had.
Een onderzoek werd dadeljjk in Bargas
ingesteld.
lutusschen begroef men de afsohuwa-
ljjk verminkte lgken in een gezzmenljjk
graf.
Mej is geneigd de oorzaak van deze
ramp toe te schrjjren aan opzet en Ter-
denkt Bulgaarscha opstandelingen van
deze daad, en wel daarom, omdat het
verkeer per schip het spoorwegverkeer
tusschen Adriauopel en Konstantinopel,
dat sinds lang gestremd was, moest ver
vangen.
Geen wonder, dat men ten hoogste
verontwaardigd is over deze vreeseljjk#
en laffe daad.
In het district Kirkilisss zjja 2000 op
roerlingen door de Turksche troepen om-
siagtld. Eea regiment cavalerie is naar
Adrianopel gezonden om de Tarksche troe
pen aldaar te versterken.
DetBulgaarsche Regeering heeft aan ver
scheidene Oostenr jjksche firma's 15,000,000
patronen besteld. Die firma's hebben zich
tot da Ooitenr jjksche en Hongaarache ro-
geeringen gewend om da noodige patro
nen uit de arsenalen te mogon overne
men.
Dd Oostenrjjkache Regeering heeft ge
weigerd, d e van Hongarjje heeft toege
stemd.
Tusschen Turkjje ea Bulgsrjje zjjn
heftige Nota's gewisseld. De Turksche
commissaris beklaagde zich over het met
medeweteu vau de Bulgaarsche douane,
doorlaten van patronen-leverantiëu voor
de opstandelingen eu over de inzame
ling van gelden ten behoeva vaa de Ma
cedonië s. Da Servische minister-president
P e t r o w, moet de grieven, als onge
grond, op zeer krachtige wjjze hebben
afgewezen.
Een veel pjjnljjker indruk maakt de
interventie van deEogelsche Regeering ten
gunste van Turkjjs. De Eageische zaakge
lastigde E11 i o t verklaarde gisteren aan
minister P e t r o w namens den minister
Lansdo roe, dat de Enge'sche Regee
ring van B ïlgarjje de scherpste maatrege-
leo eischt tegen het orerschrjjdan der
grenzen door de op roerige benden.
Hieruit valt het bewjjs te leveren, dat
E-igelani zich schaart bjj Railand en
Ooatenrjjk. Bulgarge mag das wel op
passen, gaat het ruzie maken met Tur-
kjje daa zullen de Mogendheden het la
tin verpletteren door de Turkeu.
Intusschen hangt Daily Neuu een vree
seljjk tafereel op van mo arden van wel
ke da Turken verrichten. Wreedaardig,
zegt het blad, hebbeu da moordenaars,
terwjjl de dipio rateu wikkend en wegend
den tjjd verpraten, gelegenheid gehad tot
het p egen hanner duivelachtige gruwe
len.
Dailij Newsnoemt Engeland misda
dig.
lot had doen ondergaan.
Haar leven lang, zwoer zjj, zou ts niet rus
ten, voor ze de misdaad had gewroken.
Eenige oogenblikken later stond de kapi
tein weer voor haar, gevolgd door een psar
matrozen, die eene uit roeiriemen geïmprovi
seerde ljjk baar droegen, Toen dimpson hiar
den doek om de schouders wilde hangen,
zeide zjj
Laten we, uit gebrek aan «at anders, den
doek liever als doodskleed gebruiken en wik
kel bovendien de beenderen zorgvuldig in mjjn
regelmantel Eenige minuten verstreken en de
mannen traden uit de hut Op de baar lag
de schjjnbaar opgerolde regenmantel. Langziam
zette de kleine stoet zich in beweging en apoe-
dig was de plaats der kruisen bereikt, waar
de overige matrozen reeds een graf gedo Iven
hadden, De mantel werd met zijn lichten in
houd in den kuil neergelaten, leder prevelde
zjjn gebed en wierp eenige schoppen aarde in
het graf, dat zoodoende spoedig geruid was.
Even zwygend, als het gekomen was, keer
de het gezelschap nu weer nair de bojt te
rug,
Na een korten inspannenden strjjd met de
bruisende schuimkammen, kwam de jol veilig es
wel weer in de volle zee, en een klein uur later
zette de gravin haar voet weder op het dek
«Pandora'/.
Wordt vervolgd,)
11 Usui i mmm.
ABONNE MENTSPBIJ8.
PBIJS DEB ADVBBTEN1IEN.